Geen Maginot-linie in Nederland
Twee nieuwe
militaire vliegvelden
Verzet tegen de Fransche
regeeringsplannen
Wie onze kazernes
bouwen
Postvlucb ten op Indië
Verbetering der haven van Nieuwediep in studie
Keres slaat Capablanca
Nederland gaat geen
vliegtuigmotoren bouwen
Socialisten en communisten
uiten critiek
Regeeringscommissaris wil
niet met Ir. Dijt debatteereo
Wetteloosheid
ieder uur!
Nog geen lichte vecht wagens
Herstel van asylrecht
gevraagd
tPjihahn
Door stier doodgedrukt
Communisten en
Defensieverbod
Chambcrlain over de
Joden
Economische en industrieele voor
bereiding van onze verdediging.
Bouw zeeverkenners en bommen
werpers wordt versneld. Slechts
de regeering beslist over de uitbrei
ding van het materieel zeemacht.
Het verheugt den minister dat zeer
vele leden hulde brachten aan de
weermacht voor de wijze, waarop de
ze zich in de dagen van oorlogsspan
ning van haar taak heeft gekweten,
aldus de Memorie van Antwoord
aan de Tweede Kamer, inzake de
Defensiebegrooting 1939. De minister
vindt daarin aanleiding zijn waar
deering uit te spreken voor de
plichtsvervulling, waarvan allen, die
eind September en begin October
1938 bij Zee-en Landmacht onder de
wapenen waren, in die dagen blijk'
hebben gegeven, terwijl hij meent in
het bijzonder in dit verband te moe
ten noemen het korps politietroepen
en de Koninklijke Marechaussee.
Het heeft hem ook tot voldoening gestemd,
dat in die dagen de burgervevolking op on
dubbelzinnige wijze haar sympathie voor
de weermacht heeft getoond.
De versterking van de weermacht, een
maal aanvaard zijnde, brengt in haar con
sequentie onvermijdelijk stijging van de de
fensie-uitgaven mede, ook al worden deze
tot het strikt noodzakelijke beperkt.
Geen volksmobilisatie.
Het „mobiliseeren" in eigenlijken zin van
het geheele volk in geval van oorlog, zooals
door eenige leden als noodzakelijk wordt
gesteld, ligt niet in de bedoeling. Wel kan
worden gezegd, dat bij een toekomstigen
oorlog gebruik zal moeten worden gemaakt
van alle krachten in het volk, die aan de
nationale verdediging direct of indirect zul
len kunnen medewerken. In dit opzicht ver
vult de economische en industrieele verde
digingsvoorbereiding reeds een belangrijke
rol.
Een schema, weergevende het doel en de
organisatie van de economische, en indus
trieele verdedigingsvoorbereiding bij het de
partement van Defensie is gereed en is ter
griffie van de Kamer gedeponeerd.
Onze graanvoorraad.
Een wet, die zou beoogen reeds in vredes
tijd de bodem productie te regelen, ten einde
te komen tot de verbouwing van meer
graan, stuit op groote economische en so
ciale bezwaren en ligt dan ook niet in het
voornemen van de regeering.
Geen Maginot-linie.
De minister is er van overtuigd,
dat het naar alle zijden aanleggen
van permanente versterkingen in
den trant van de Fransche Magi
not-linie of de Duitschc Siegfried-
linie tot onaanvaardbare financiee-
le consequenties zou leiden.
Hetzelfde zou gelden voor een breed de
fensief kanaal langs onze grenzen alsmede
voor een centraal fort in Zuid-Limburg,
dat ook overigens niet in het kader van de
landsverdediging zou passen.
Wel wordt nagegaan op welke wijze door
uitbreiding van het aantal der reeds be
staande verdedigingsmiddelen de defensie
ve kracht in het grensgebied ware te ver-
hoogen.
Materieel Zeemacht.
Ten aanzien van de uitbreiding van het
materieel Zeemacht zet de minister nog
eens het standpunt der regeering uiten.
De kruiserteterkte is en blijft vast
gesteld op drie eenheden. Hoe ove
rigens de vervroegde vervanging
een bewijs zou vormen voor het
streven der marineleiding om tot
een grooter aantal kruisers te ko
men, zooals door vele leden werd
verondersteld, vermag de minister
niet in te zien. Hij meent te mo
gen volstaan met er zij het ten
overvloede op te wijzen, dat de
regeering, en zij alleen, ten deze
de plannen en richtlijnen vaststelt
en dat hierbij noch van een eigen
politiek van een onder haar staan
de instantie noch van eenigon in
vloed van een orgaan van een par
ticuliere vereeniging sprake kan
zijn.
Wat de plannen voor het klein materieel
betreft, dit zal wel een wijziging van de
vlootsterkte met zich meebrengen.
Het mogelijk maken van den bouw van
vliegtuigen in Indië zou schatten gelds kos
ten en zou ons, in de periode van snellen
vooruitgang waarin de vliegtechniek nog
verkeert, toch niet anders dan tweede-rangs
vliegtuigen leveren.
Het aantal zeeverkenners, tevens bommen
werpers, wordt vermeerderd in het snelste
tempo, dat bij de fabricatie in de moeder
fabriek en in licentie-bouw H.T.L., te berei
ken is.
Onze kustverdediging.
Naar aanleiding van de opmerking van
eenige leden, dat de maatregelen ter verde
diging van onze grens aan de zeezijde on
voldoende moeten worden geacht, kan de
minister mededeelen, dat voor de strategi
sche beveiliging van onze kust een systeem
is ontworpen voor de periode voorafgaande
aan een mobilisatie, waarbij door samen
werking van zee- en landmacht een rede
lijke waarborg voor veiligheid wordt ver
kregen.
Haven van Nieuwediep.
Het vraagstuk van een doelmatige verbe
tering van de haven van het Nieuwediep is
in onderzoek. Aan de opruiming van het
fort Harssens kan om financieele redenen
niet worden gedacht.
Materieel Landmacht.
Het bestelde infanteriegeschut komt ge
leidelijk en regelmatig beschikbaar.
Er bestaan geen plannen om de houwitser
van 15 c.m. door geschut van lichter kaliber
ter vervangen.
De minister wenscht zijn aanvankelijk
voornemen om tot aankoop van een aantal
lichte vechtwagens over te gaan, voorshands
in beraad te houden, omdat bij de krijgs
bedrijven in Spanje en elders gebleken is,
dat, in den lichten vechtwagen minder ver
trouwen moet worden gesteld dan men aan
vankelijk meende te mogen aannemen. De
zeer aanzienlijke kosten spelen bij 's Minis-
tersbesluit ook een rol.
Voor de geheele weermacht zijn thans vol
doende gasmaskers aanwezig.
De aanmaak daarvan geschiedt in Neder
land.
In verband met de jongste ge
beurtenissen in Duitschland.
Het comité van waakzaamheid van Ne-
derlandsche intellectueelen heeft aan den
minister-president het volgende telegram
gezonden:
Het bestuur van het comité van waak
zaamheid, vertegenwoordigende 1100 Neder-
landsche intellectueelen, dringt in verband
met de jongste gebeurtenissen en maatrege
len in Duitschland met klem aan op het
herstel van het asylrecht in Nederland en
verzoekt Uwe Exellentie alle noodige facili
teiten te doen verleenen aan de organisaties,
die aan vluchtelingen hulp bieden.
Het telegram is onderteekend door Prof.
Dr. H. J. Pos, voorzitter, en Dr. J. F. Nier-
meyex-, secretaris.
Samenwerking tusschen genie
officieren en particuliere bouw
kundigen.
Omtrent de uiteindelijke raming van de
uitgaven ten behoeve van den kazerne
bouw ten laste van den kapitaaldienst,
deelt de minister van Defensie in zijn ant-
woord-memorie over de begrooting mede,
dat deze uitgaven de thans aangevraagde
bedragen naar alle waarschijnlijkheid niet
te boven zullen gaan. behoudens de nog op
de volgende defensiebegrootingen te bren
gen termijnen voor een kazerne ter ver
vanging van het barakkenkamp, waarin
thans de 1ste bataljons van de regimenten
grenadiers en jagers zijn gehuisvest.
Ten aanzien van de uitvoering van den
bouw der nieuwe kazernes zij opgemerkt,
dat de officieren van den staf der genie uit
hoofde van hun bouwkundige en techni
sche opleiding en hun ervaring bij den
troep en den staf, de aangewezen personen
zijn om daarmede te worden belast.
Ten einde nochtans verzekerd te zijn van
een goede architectonische verzorging zijn
alle projecten onderworpen aan de beoor
deeling van eenige hoogleeraren in de bouw
kunde. Met de door deze professoren ge
maakte opmerkingen en noodig geachte ver
beteringen is zooveel mogelijk rekening ge
houden.
Overigens zijn bij den staf der genie, ten
einde zooveel mogelijk te voorzien in een
niet aan te vullen tekort aan officieren,
vele burger-ingenieurs en -architecten te
werk gesteld, die onder de leiding van ge
nie-officieren mede kazernementen c.a. heb
ben ontworpen.
In verband met het vorenstaande heeft
geen behoefte bestaan aan het verstrekken
van opdrachten aan particuliere bouwkundi
gen.
Andere partijen uit de zesde
ronde remise.
De resultaten van de partijen, te Haar
lem gespeeld in de zesde ronde van het
AVRO-tournooi luiden:
KeresCapablanca 10.
EuweReshevsky afgebr. na 41 zetten.
FlohrBotwinnik afgebr. na 40 zetten.
AljechinFine afgebr. na 40 zetten.
De stand luidt thans:
1. Fine 41/2 pnt. plus 1 afgebr. partij; 2
en 3. Keres en Aljechin ieder ZV2 pnt. plus
2 afgebr. partijen! 4. Botwinnik 2V> pnt.
plus 1 afgebr. partij; 5. en 6. Capablanca
en Euwe ieder 2 pnt. plus 1 afgebr. par
tij; 7. Flohr iy2 puk plus 1 afgebr. partij;
8. Reshevsky 1/2 pnt. plus 3 afgebr. partijen
Landarbeider te Ethen het slacht
offer.
Toen Zondagmorgen de landarbeider L.
Bouman te Ethen voor den heer J. A. van
der Schans een stier in de weide bracht, ge
raakte de man bekneld tusschen een hek
en het zware lichaam van den stier.
Het slachtoffer werd de borstkas inge
drukt. Na korten tijd is de man aan de
bekomen verwondingen overleden.
Hij laat een vrouw en vijf kinderen achter,
achter.
Onze industrie zou niet de nieuw
ste typen kunnen maken.
Voor zoover zulks mogelijk is en met het
defensiebelang in overeenstemming is te
brengen, wordt het benoodigde materieel
voor de weermacht in eigen land aange
schaft, aldus de memorie van antwoord in
zake de Defensiebegrooting.
Buiten beschouwing latende in hoe
verre de Nederlandsche industrie in
staat zou zijn vliegtuigmotoren te le
veren, zou het geven van opdrachten
tot aanmaak' vén debg«lijkë tnotérèn
aan genoemde industrie niet raad
zaam zijn, aangezien alsdan niet
over de nieuwste typen vliegtuig
motoren zou kunnen worden be
schikt.
Aanbouw van vliegtuigmotoren in eigen
land toch zal slechts in licentie kunnen ge
schieden, waarvoor de buitenlandsche moe
derfabriek nimmer haar nieuwste type zal
vrij geven en dus zoodoende een eventueel
Nederlandsche vliegtuigmotorenfabriek
steeds ten opzichte van het buitenland zou
achterblijven.
Voorts zullen, in verband met de geringe
afzetmogelijkheden, de kosten buitensporig
hoog worden.
WAAROM YPENBURG EN WAAL
HAVEN NIET IN AANMERKING
KOMEN.
Het ligt in het. voornemen der regee
ring de nieuwemilitaire vliegvelden
uitsluitend binnen de vesting Hol
land aan te leggen, aldus de memo
rie van Antwoord inzake de Defen
siebegrooting 1939.
Thans is opdracht verstrekt, behalve het
vliegveld bij Bergen, nog twee nieuwe vlieg
velden aan te leggen. Het beschikken over
vier vliegvelden moet uit een oogpunt van
doelmatige dislocatie als een minimum wor
den beschouwd.
Met den eigenaar van het vliegveld Ypen
burg werden onderhandelingen gevoerd over
den aankoop van dat veld. Bij onderzoek van
den bodem bleek, dat dit veld zonder meer
niet geschikt was om onder alle weersom
standigheden als militair vliegveld te gebrui
ken, zoodat, behalve aankoop van gronden
ter vergrooting van het vliegveld, nog een
grondverbetering noodig zou zijn. In ver
band hiermede zou dus een niet te groote
koopsom kunnen zijn betaald, ten einde deze
transactie voor het Rijk niet nog kostbaar
der te maken dan het aanleggen van een
nieuw vliegveld.
Hangende de onderhandelingen heeft ech
ter de eigenaar op 29 Juni 1938 medegedeeld,
het ter zake gedane aanbod in te trekken,
aangezien er goede kans bestond, dat de
exploitatie van het vliegveld op denzelfden
voet zou kunnen worden voortgezet, daar
mede de aangelegenheid als afgedaan moest
worden.,lp££choutwd, .paar, geep nader bericht
word .ontvangen.
Waalhaven.
f. c. c -
Het eenige civiele vliegveld, waaromtrent
overigens met het oog op overname door het
departement van defensie onderhandelingen
zijn gevoerd, was Waalhaven. Na lange on
derhandelingen met de gemeente Rotterdam
was uiteindelijk een gunstig resultaat in uit
zicht, mits deze gemeente de vergunning
zou verkrijgen een vliegveld bij Overschie
aan te leggen.
In dit verband zij medegedeeld, dat bij den
aanvang der onderhandelingen de gemeen
te Rotterdam heeft goedgevonden, dat reeds
dadelijk, in afwachting van een gunstig re
sultaat daarvan, een drietal militaire han
gars op Waalhaven -werden gebouwd. Toen
hiertoe later zou worden overgegaan en daar
toe aan genoemde gemeente vergunning
werd gevraagd, is deze vergunning in ver
band met den stand der onderhandelingen
over den aanleg van een nieuw vliegveld
SOCIALISTEN, COMMUNISTEN EN
VAKVEREENIGINGEN CONGRES-
SEEREN.
REYNAUD VRAAGT: POLITIEKE
RUST GEDURENDE MINSTENS
DRIE JAREN.
Socialisten en communisten in Fran
rijk verzetten zich heftig tegen dc
nieuwe regeeringsdecreten, waarvan
wij de bijzonderheden in ons num
mer van gisteren weergaven. Het be
stuur der socialistische kamerfrac
tie heeft een motie aangenomen,
waarbij zij verklaart de nieuwe poli
tiek niet te aanvaarden.
De communisten gaven een commu
niqué uit, waarin het aftreden der re-
gcering wordt geëischt.
In haar motie zegt de socialistische partij
o.a. nog, dat door deze decreten op metho
dische wijze het leven duurder wordt, dat
zij een verminderd verbruik zullen veroor
zaken en de economische crisis zullen ver
ergeren. en dat zij geen andere uitwerking
zullen hebben, dan de speculatie en de ban
ken te bevoordcelen. Verder maken zij de
opofferingen, die van de gezamenlijke ar
beiders en producenten van den midden
stand worden verlangd nog onrechtvaardi
ger, en brengen zij geen enkele der werke
lijke hervormingen, die door het land wor
den verwacht. Het bestuur der fractie, aldus
de motie, verlangt met klem de onmiddellij
ke bijeenroeping van het parlement.
Het communistische communiqué zegt
o.a.: Het secretariaat der partij, overtuigd
de gevoelens van het Fransche volk weer
te geven, laat een energiek protest hooren
en besluit de krachtige actie tot intrekking
der decreten van ellende en ondergang
voort te zetten.
Gistermiddag heeft de republikeinsche fe
deratie een congres gehouden, 's Avonds
werd eenstemmig een motie aangenomen,
waarin do partij verklaart vijandig te
staan tegenover wissel-controle, gedwongen
conversie, in beslagnemen van buitenland
sche effecten, alsmede tegen elke georiën
teerde economische politiek. Verder spoorde
de partij aan tot groote bezuiniging, recht
vaardig verdeelde belasting en krachtige
verdediging van de spaarders.
Nieuwe decreten.
Heden zal in de Staatscourant een
tweetal decreten van het ministerie
van buitenlandsche zaken worden
gepubliceerd. Een hiervan zal het
mogelijk maken rechtszaken, welke
internationalen weerklank zouden
kunnen vinden, met gesloten deuren
te behandelen, terwijl volgens het
andere decreet de minister van bui
tenlandsche zaken een vervolging
kan gelasten, wanneer in de pers
een buitenlandsch staatshoofd wordt
belcedigd.
Bovendien zal een decreet van het mi
nisterie van handel worden gepubliceerd,
waarbij wordt bepaald, dat concessionna-
rissen van openbare diensten Franschen
moeten zijn. Bij naamlooze vennootschap
pen moeten tweederde van den raad van
beheer staatsburger zijn.
Van het belasting-programma wordt een
opbrengst van 4.250 millioen verwacht, van
de directe belastingen, 4.500 millioen van de
indirecte belastingen.
Tenslotte worden in het rapport over de
maatregelen de geneesmiddelen opgenoemd,
waardoor het mogelijk zal zijn ongeveer 10
milliard meer inkomsten te krijgen en 5
milliard te besparen.
Frankrijk: congresland.
Tijdens het congres van de groote Fran
sche vakvereeniging hebben een aantal te
genstanders van de communisten het
woord gevoerd en werd aangedrongen op
het ontbinden van de communistische cel
len in de vakvereenigingen. Ook werd aan
gedrongen op het terugtrekken van de vak
vereeniging uit het volksfront, dat „een ver
zameling van ruines" werd genoemd. De
C.G.T. moet zelf meester zijn van zijn han
delingen. De communistisch gezinde verte
genwoordiger Nedler verklaarde de over
eenkomst van Munchen te veroordeelen,
omdat deze leidt tot een bewapeningswed
loop. Ook verzette hij zich ertegen, dat de
C.G.T. het volksfront zou verlaten. Tenslotte
spoorde hij aan tot eenheid.
Na de rede van Nedlec werd het congres
tot. Dinsdag verdaagd.
In de gehouden vergadering van het con
gres derd emocratische aliantie is Flandin
met 1.626 van de -1.650 stemmen als voorzit
ter herkozen.
Het congres nam daarop met algemeene
stemmen de „partijverklaring" aan.
In deze verklaring zegt de partij bereid te
zijn, ingeval van het definitieve uiteenval
len van het Volksfront, iedere regeering te
steunen, die er in haar buitenlandsche po
litiek van uitgaat, dat Frankrijk de vrede
niet wordt gewaarborgd door den Volken
bond en de leer van de collectieve veiligheid
doch door organisatie van de landsverdedi
ging in den meest uitgebreiden zin des
woords.
Voor alles: rust!
Het is, wanneer men thans den algemee-
nen toestand in Frankrijk beschouwt, dui
delijk dat voor alles rust en politieke stabili
tcit noodig zullen zijn om Reynaud's groote
plannen te verwezenlijken.
Reynatid zelf, heeft in zijn radiorede van
Zondag zelf verklaard, dat de herstelarbeid
een periode van drie jaar absoluut politiek
stilzwijgen vorderde.
Reiger
(heenreis)
Torenvalk
(terugreis)
Zilverreiger
(heenreis)
Buizerd
(heenreis)
Wielewaal
(terugreis)
Tertrek van Aankomst t«
Jodhp. 14 Nov.
Bagdad 14 Nov
Singap. 14 Nov
Alex. 14 Nov.
Rang. 14 Nov.
Rang. 14 Nbv,
Athene 14 N0v
Band. 14 Nov<
Basra 14 N0V)
Jodhp. 14 X0v<
voor de burgerluchtvaart bij Overschie ge,
weigerd. Aangezien de urgentie voor het aan
leggen van militaire vliegvelden niet toeliet
een uiteindelijke beslissing omtrent deze
laatste aangelegenheid af te wachten, moe5t
van verdere onderhandelingen omtrent da
overname van Waalhaven worden afgezien
Een besparing van eenige millioenen gul!
dens zou door aankoop van de bovengenoemd
de vliegvelden geenszins zijn verkregen, bed
ze besparing zou slechts eenige tonnen guid
dens hebben bedragen. Hierbij worde aand
geteekend, dat het vliegveld Waalhaven, hetd
welk van te geringe afmetingen is om als
militair vliegveld in alle opzichten te kun
nen voldoen, slechts met groote kosten zou
kunnen worden uitgebreid.
Het vraagstuk der kalvertelt.
beperking.
Naar het Hsb. verneemt, heeft de Regee-
ringscommissaris voor Akkerbouw en Vee
houderij, de heer S. L. Louwes aan de com
missie uit de betrokken boerenorganisaties
geantwoord, dat hij de uitnoodiging tot een
openbare gedachtenwisseling met dr. ir. M,
D. Dijt over de kalverteeltbeperking van dé
hand wijst, „omdat de uitnoodigende ver-
eenigingen reeds duidelijk stelling hebben
genomen tegen de huidige teeltregeling".
De commissie betreurt, dat in tegen
stelling tot andere gevallen de Regee
ringscommissaris in principe blijkbaar niet
bereid is, om in eigen persoon voor de vee
houders de maatregelen te verdedigen, wel
ke mede in verband met het mond- en
klauwzeer het bedrijfsleven zoo ruiueeren.
Zij heeft thans op korten termijn een audiën
tie aangevraagd bij minister Steenberghe,
Verbod wordt niet opgelieren,
De door de communistische partij gehul
digde beginselen zijn oorzaak, dat de regee
ring er niet toe kan overgaan het voor
ambtenaren bestaande verbod, 0111 medewer
king of steun te verleenen aan bedoelde par
tij.,, buiten werking te stellen, aldus deelt' de
minister der Tweede Kamer in een ant
woordnota mede. Het feit, dat de- partij
thans verklaart zich te stellen op het stand
punt van de onvoorwaardelijke verdediging
van Nederland's onafhankelijkheid, is op
zichzelf niet voldoende 0111 tot opheffing van
het bedoelde verbod te doen besluiten.
Afschuw over den moord, mede
lijden met de daardoor vervolg
den. Britsche regeering zal zoo
mogelijk hulp bieden.
De Britsche minister-president Chambcr
lain heeft gisteren in het Lagerhuis talrijks
vragen beantwoord over de jodenvervol
ging. Hij verklaarde den moord op von
Rath te betreuren, maar diep medegevoel
te hebben voor hen. die er door moeten bi-1
den. De regeering zal alle middelen over
wegen om hulp te bieden.
Voorts deelde Chamberlain mede, dat de
Britsche zaakgelastigde te Berlijn instruc
ties heeft gekregen om een krachtig protest
in te dienen bij de Duitsche regeering ten
aanzien van cie recente artikelen in de
Duitsche pers, waarin vroegere ministers
en leden van het lagerhuis in verband ge
bracht zijn met de recente gebeurtenissen.
Drie punten van Eden.
Gisteravond heeft oud-minister Eden te
Londen gesproken over de buitenlandsche
politiek. Hij heeft een programma van drie
punten uiteengezet: op de eerste plaats hei*
stel van den eerbied voor internationale
overeenkomsten, ten tweede versterking van
de Britsche bewapening, opdat 't land ni
staat zal zijn, zijn verantwoordelijkheid
dragen in een wereld, waar geweld een be
slissende factor is en op de derde plaats, het
belangrijkste, het herstel van het volk.
Spr. wees er verder op, dat het ge
vaar duidelijk zichtbaar is, niemand
kan over de toekomst denken zon
der angst. Iedere dag en bijna ieder
uur brengt nieuwe gevallen van
wetteloosheid of bruut geweld ergens
ter wereld.
Eden stelde verder voor dat de p°litick®
partijen elkaar zouden raadplegen met
doel een overeenkomst te bereiken inzake
groote politiek van het land, niet a^ec.I?fipi(
aanzien van de buitenlandsche P° 'm!
doch ook tot verbetering van de levenso
standigheden en de gezondheid van het
