Maandag
28Novembera.s.
f 'X'
MOORMAN-EXPRESS
AANVANG DER 37eWETTIGE PREMIE
TREKKING DER
N.V. „H.A.C.0'
De uitslagen der trekking zullen regel
matig in DIT BLAD verschijnen.
DeGruyterjs
)r^:\N:icotaAsJje^J?
aderen onzer klanten_
Mei ingang van HEDEN lot SINTER KLAAS
lO korting
Magazijn „DE OOIEVAAR",
JULIANAPARK (bij de Keizerstraat)
VAKOPLEIDING KRUIDENIERS
MIDDENSTANDSDIPLOMA
Vlootuitbreiding K.N.S.M.
Arbeidscontract zeevisscherij
ÏÏUibUie&eAicMen
Zending in nood
„Waar de Xatuur wenkt!"
Bij L. J. Veen's Uitg. Mg. N.V. 'te Amster
dam is als zesde werk van de reeks natuur-
boeken van de hand van Ds. R. J. de Stoppe
laar, verschenen: „Waar de natuur wenkt!",
Prijs ing. 2.90, geb. 3.90.
Met vlotten verteltrant, den Frieschen
dominé-auteur eigen, beschrijft hg ons de
heerlijkheden der natuur van de Frieeche vel
den. Niet alleen de vogels, die men daar da
gelijks ziet, maar ook enkele tropische vogels
van Nederland, zooals hij ze noemt pas-
«eeren de revue, o.a. de scharrelaar, hop en
bijeneter.
Vele hoofdstukken, met name die. waarin
bij gesprekken, gekruid met Friesche woor
den en uitdrukkingen, voert met zijn buurt
bewoners, tintelen van humor.
Hij toeft echter niet alleen op de landou
wen van deze noordelijke provincie, maar
neemt ons mee, via de Veluwe naar Artis en
doolt er met ons rond, laat ons mee genieten
van al hetgeen daar te zien is. Op een an
dere plaats verhaalt hij ons op boeiende wijze
van zijn vacantie-belevenissen, zijn zwerf
tochten langs duin en strand van het won-
derschoone eiland der „schiere monniken".
Elders vertelt hij met zijn fijne pen, hoe de
bloemen en planten aan hun namen gekomen
zijn, dus zoowel de dieren- als plantenliefheb
ber vindt in dit boek iets wat hem interes
seert.
Het geheel is verlucht met ruim 40 unieke
foto's van Strijbos, Binsbergen, Kees Hana,
Burdet e.a. (B.v. broedende Fuut, Roerdomp
bij het nest, bloeiende bremstruik, gele lisch,
enz.) De natuurvriend zal dan ook niet rus
ten, alvorens hij dit waardevolle werk in zijn
bezit heeft.
Het Evangelie van Boeddha. Naar
oude berichten vertaald door Paul Carus
Vertaald door Felix Ortt. Prijs: ingenaaid
2.90. Gebonden 3.65. Uitg. N.V. Uitgevers-
Maatschappij .ffi. E. Kluwer, Deventer.
Dit boek van Paul Carus is ongetwijfeld
voor hen, die iets van het Boeddhisme willen
weten, een bijzonder geschikt werk ter oriën
tatie. Het is in een eenvoudige en aangename
stjjl geschreven en bevat vele schoone ge
dachten, die ons inzicht kunnen verdiepen en
verhelderen.
Dat Boeddhisme en Christendom echter
zulke treffende overeenkomsten bieden, en
het verschil, gelijk de schrijver in zijn voor
rede meent, voornamelijk zou liggen in de
wgze waarop ze in leerstellingen zijn vast
gelegd kan alleen maar worden beweerd:
wanneer men met een Boeddhistische bril het
Christendom bestudeert.
Men vergete niet, dat overeenkomst in
klank nog geen overeenkomst in wezen ls;
dat analogie nog geen identiteit is.
Een bestudeering en overdenking van dit
•werk heeft ons bevestigd in onze overtuiging,
dat de kloof tusschen het wezen van het
Boeddhisme en het Christendom, ondanks de
klankovereenkomst in sommige opzichten,
onoverkomelijk is.
Het Boeddhisme is Pantheïstisch, het Chris
tendom Theïstisch. Voor den Boeddhist ligt
de hoogste waarde in het ongedeelde, o n-
persoonlgke zijn, voor den Christen in
een volheid van zijn en leven, dat in het
persoonlijk zelfbestaan van den
mensch zijn meest volkomen, zij het dan ook
zwakke analogie heeft.
Boeddha bracht dan ook een leer, die on
afhankelijk van zijn persoon was en daarom
naar zijn eigen getuigenis door aan hem
voorafgaande Boeddha's ook reeds gebracht
was (zie hoofdstuk 96)Jezus Christus bracht
zich zelf, zijn persoon en werk is de inhoud
van zijn leer (zie Math. 28 1802 e.a.)
Dit wezensverschil tusschen Boeddhisme en
Christendom brengt van zelf mee een geheel
verschillende opvatting over God, wereld,
mensch, zonde, kwaad, verlossing enz.
De termen mogen in enkele opzichten het
zelfde zijn, de inhoud verschilt essentieel.
Maar wil men het Boeddhisme leeien ken
nen, men kan ongetwijfeld geen voortreffe
lijker werk lezen dan dit van Paul Carus.
C. F. B.
De Cirkel sluit zich, door Albert
van Beek. Uitgave Bigot en van Rossum
N.V. te Amsterdam.
Voor ons ligt het resultaat van een de
buut: het boek „De Cirkel sluit zich" is een
eersteling, die een verrassing te noemen is.
Dit boek wil niet een bepaalde groep men-
schen bereiken, noch een zekere levenshou
ding propageeren, doch voor een kleinen
kring spreken. Het is, zij het in zekeren zin,
religieus, doch ook dót is niet het etiket van
het boek. De schrijver staat op het stand
punt dat de wereld (in dit geval de Wester-
sche) Christus niet missen kan en dat het
onmogelijk is dat eenig maatschappelijk stre
ven naar betere verhoudingen kan slagen,
indien niet elk individu zich bewust wordt
van de noodzaak een offer voor anderen te
brengen, dus: iets van Christus* grootheid na
te volgen. Wij zien het levensverhaal opge-
teekend van een man, die slechts een harde
„Streber" was naar materieele winsten en die
in de schemering van zijn leven onzeker komt
te staan tegenover het besef dat zijn macht
en z(jn goederen hem innerlgke leegheid ge
bracht hebben. In geen hart kon hg vanuit
zijn vesting een plaats veroveren. H(i heeft
alleen zichzelve gediend. Niemand anders. De
eindcijfers van zijn- levensbalans wezen, on
danks zijn rijkdom, slechts negatieve resul
taten. Het bock is sober van stijl, terwijl de
karakters opmerkelijk gaaf beschreven wer
den. Een debuut, dat een belofte inhoudt.
De Zwakke Kracht, door Glenway
Wescott. Uitgegeven bij Uitg. Mij. „Holland"
te Amsterdam.
Deze roman, die in Engeland verscheen
onder den titel „The Grand-mothers", be
leefde in vijf maanden trjds vier en twintig
drukken. Een enorme belangstelling voor een
boek, doch na lezing te begrijpen. Hier is
inderdaad reden voor een ..best steller".
De tgd van de voortrekkers en pionniers
heeft Wescott de stof verschaft voor zijn
boek. Hij beschrijft niet maar de lotgevallen
en levensverhalen van eenige Amerikaansche
pioniers en hun nakomelingen, maar hij ziet
deze krachtige figuren uit de historie van zijn
volk met het oog van den nazaat, die be
wondert en vereert, en wiens breede en diepe
ttienschenkenis deze figuren vooral als k a-
rakters doet peilen. De lezer herkent hier
strijdende medemenschen, leert hen kennen
naar hun aard en persoonlijkheid, in hun
grootheid van karakter.
Daarbij zag de auteur kans geheel dien
merkwaardigen sfeer bij te brengen, die de
beste historische romans kenmerkt. Een
sfeer, die in den overdaad van moderne stof
ongetwijfeld zijn aantrekkingskracht op den
Nederlandschen lezer niet zal missen. Het
lijkt ons dan ook niet onmogelijk dat dit boek
ook in ons land een breed afzetgebied vindt.
Het gewjjde moederschap, door
L. M. Hellemans, oud-Roode-Kruis-zuster en
oud-directrice van de Koloniale school voor
Meisjes en Vrouwen, te 's-Gravenhage. Uit
gave Servire, Den Haag.
In den vorm van een tiental brieven aan
een vriendin, behandelt schrijfster de groote
vraagstukken van het leven. Wie of wat is
God? De schepping, de natuur, de liefde in
het menschenleven, en daarbij zoowel de
sexueele als de geestelijke liefae.
Zij wijst op de alomvattende beteekenis van
het Moederschap, spreekt met zuiverheid
over de liefde van man en vrouw en wijst
erop, dat de sexueele liefde tusschen die twee
altgd moet zijn het gevolg van een geestelijke
ilefde.
Schr. zegt geen nieuwe dingen, maar toch
is haar belichting waard gelezen te worden,
vooral door onze jonge menschen.
Haar religieuze beschouwingen hebben een
theosofischen inslag.
De Klimmers. Roman door Egbert
Eewijck. Uitgave Andries Blitz, Amsterdam.
In dezen tgd van nieuwzakelijken hoog
bouw is er een categorie van arbeiders met
specialen aanleg en durf voor het werken op
hooge stellingen en in de stalen geraamten
van hooge gebouwen. Het is niet te verwon
deren dat dit een soort eigen, bijzondere men
taliteit kweekt, die zich ondermeer uit in on
verschrokkenheid, bravour en... grofheid. Dat
deze eigenschappen geen beletsel zijn voor
betere, zelfs teedere, hoedanigheden wordt
door den jongen litterator Egbert Eewijck in
zijn nieuwste boek, „De Klimmers", beschre
ven in dien persoonlijken stijl, die ook al de
vorige werken karakteriseert. Zooals zijn
personen zijn, zoo is zijn boek. Grof, rauw,
wild, maar ook gevoelvol en teeder worden
de menschen hier geteekend. Het verbijste
rend aantal vergrijpen tegen het welzijn,
tegen het leven en de goede zeden zou doen
vermoeden dat men af en toe te doen heeft
met een bende gangsters, ontdaan van ieder
gevoel van menschelgkheid, doch even later
ontdekt men bij diezelfde personen uitingen
van gevoeligheid, verlegenheid en eerbied
voor vrouw en kind. Een merkwaardig boek,
vol stemmingen, dat litterair zijn goede kan
ten heeft, doch waarvan ons de strekking
enkele malen als vrij gezocht voorkomt. De
beste gedeelten doen een enkele maal denken
aan Zola's „Het Land".
Jelle Heeroma. Roman uit het Frie
sche Meerengebied, door U. G. Dorhout, Uit
gave van Van Holkema Warendorf N.V. te
Amsterdam.
Een harde Friesch boer, aartsconservatief,
fel gebeten op het baanbrekende socialisme,
dat de arme daglooners ideeën gaat bijbren
gen van rechten op meer levensgeluk en be
tere maatschappelijke toestanden, dan waar
op zij, onder de tyranine der groote boeren
kunnen rekenen, wordt pijnlijk getroffen door
het feit, dat zijn zoon zich als aanhanger van
deze indeeën opwerpt en niet aarzelt deze in
breeden kring bekendheid te geven. Dat alles
geschiedt in de nabijheid van de ouderlijke
zate, terwijl tenslotte de zoon het waagt te
trouwen met een dochter van een zeer een
voudige, doch in het oog van den rijken boer,
minderwaardige menschen.
Dit alles geeft aanleiding tot groote con
flicten tusschen vader en zoon, maar het
grootste conflict in het leven van den zoon
is de kennismaking met de vrouw van een
collega, welke kennismaking leidt tot een
gevaarlijken intiemen omgang, die allengs
den vorm van een verboden liefde aanneemt.
De gevolgen van dit alles zijn veel zieleleed
en zielstrijd, waaruit Jelle Heeroma echter ge
louterd te voren treedt.
Wat de uitbeelding der conflicten betreft
en de uiteindelijke overwinning lijkt ons de
wijze nogal eens wat gezocht en goedkoop.
Niet altijd slaagde de schrijver erin menschen
van vleesch en bloed uit te beelden. Er zijn
echter verscheidene bladzijden in dit boek,
die met onmiskenbare romanvakmanschap
zijn geschreven.
Naar AM STERDAM a.s. DINSDAG 22 NOV.,
(deze rit met vergunning van Verkeersinspectie).
Inlichtingen: BRAKKEVELDWEG 64. Telefoon 470.
„T ij d s e i n e n". No. 13 van de serie „Tijd
seinen", Stemmen uit Chr. Hist. Kring, han
delt over: „Overheid en Huwelijk", door Mr.
I. van der Waal, een onderwerp, dat zeker in
onzen tgd van verwording ook op het gebied
van het huwelijksleven, de interesse heeft. Het
is dan ook geen wonder, dat allerwege, ook
buiten Christelijk-Historische kringen, de
Tijdseinen" steeds meer belangstelling onder
vinden.
c/3rdL9_e boekje^j**
Complot in Hollywood, door Cla-
rence Budington Kelland, uitgegeven bij Van
Holkema Warendorf N.V., Amsterdam, prijs
ingen. 2.25, geb. 2.90.
Zooals de titel reeds doet veronderstellen,
speelt dit boek zich af in een van de meest be
sproken en beschreven deeltjes der aarde, n.1.
in Hollywood. Zooals dit wonderlijke stukje
Amerika schier onbegrensd is in mogelijk
heden, waar geld verdiend en verkwist wordt
als water, zoo is het ook voorzien van de meest
uiteenloopende menschentypen met evenzoo-
vele gekunstelde tot zeer gecompliceerde ka
rakters. In dit boek ontmoet de lezer ze allen:
begaafde lieden, die hun gaven al of niet ten
goede aanwenden, schoone filmsterren en haar
stands-in", een schurkachtige manager en ten
slotte de held van het verhaal: Atterbury Dodd,
door zijn bank naar Hollywood gezonden om
de Colassal Film Company te saneeren. Een
schrandere jongen, deze Dodd, die ondanks ver
denking van moord z(jn taak volbrengt, zij het
met de onmisbare hulp van de even geestige
als vernuftige Lester Plum. Hoe? We zouden
willen zeggen op een origtneele, echt „Ameri
kaansche" wijze.
Een echt boek voor liefhebbers(sters) van
lichte lectuur met sensationeelen inslag, maar
ook zij, die van een frissche, „moderne" dialoog
houden, komen aan hun trek.
geven wij op alle Goederen
of VACA-bonnen
bij aankoop van f 1.en bovendien
leuke Sinter Klaas cadeautjes-
Wij hebben enorme keuze in:
Jurkjes, Pakjes, Slobpakjes, Garnituur-
tjes, KinderDames- en Heren-Pull-
Overs, Plooirokjes, Dames- en Kinder-
Kousen enlnalle Baby-Goederen.
Deze maand begint de nieuwe cursus ter opleiding voor het
Kruideniersexamen 1939. Overal in het land mondelinge cur
sussen naast schriftelijke lessen. Officieele opleiding der sa
menwerkende organisaties. Zendt deze adv. In met juist adres
en U ontvangt gratis prospectusmet uitv. inlichtingen.
Ned. Instituut vcor Vakopleiding van Kruideniers.
N.I.V.A. (Afd. A 12) Zuiderpark 3, Groningen.
Deze maand begint de nieuwe cursus ter opleiding voor het
Middenstandsexamen 1939. Overal in het land mondelinge cur
sussen naast schriftelijke lessen. Algemeene opleiding voor
div. branches. Zendt deze adv. in met juiste adres en U ont
vangt gratis prospectus met uitv. inlichtingen, of meldt U bij
onzen docent aan onderstaand adres.
Alg. Ned. Instituut voor Middenstandsonderwijs.
A.N.I.M.O. (Afd. B 12) Zuiderpark 3, Groningen.
Te Den Helder: J. ELTE, Plantsoenstraat 3. Tel. 431.
Weer een motor-vrachtschip besteld.
Aan de scheepsbouwwerf van Gebr. Pot te
Bolnes heeft gisteren de K.N.S.M. te Amster
dam de opdracht verstrekt tot den bouw en de
levering van een plus minus 3000 ton metend
motorvrachtschip.
De hoofdaffnetingen zullen zijn 285 voet bij
41 bij 25 voet 6 duim. Het schip zal worden
uitgerust met een P. Smit-Burmaister en
Wain-motorinstallatie van ongeveer 1500 pk.
Naar het Hbl. verneemt, hebben de bespre
kingen van de besturen der organisaties van
werknemers in het zeevisscherij-bedrijf met
hun leden er toe geleid, dat met groote meer
derheid van stemmen ls besloten, het met 1
Januari a.s. afloopende arbeidscontract niet
op te zeggen. Ook van de zgde der reeders is
medegedeeld, dat men het contract wenscht
te verlengen op dezelfde voorwaarden.
VERSTERKING DEFENSIE.
Tot nu toe werd aan vrijwillige bijdragen
vooor de versterking van de defensie ontvan
gen een bedrag van in totaal 136.129.65.
N e e r 1 a n d's Intern, positie na
het accoord van München, door M. A.
Cageling. Uitgave M. Wijt en Zonen, Rotter
dam. 0.40).
Deze brochure bevat een lezing, welke de
bekwame redacteur van „Onze Vloot" eenige
weken geleden voor de afdeeling Den Haag
der Kon. Ver. „Onze Vloot" over dit actueele
onderwerp hield.
Na een korte inleiding behandelt de auteur
achtereenvolgens op boeiende wijze de wereld
politiek der Sovjet-Unie, van Japan en van
de Vereenigde Staten.
Vervolgens bespreekt hg „De deelnemers
aan het accoord en de Duitsch-Italiaansche
Oostpolitiek" waarbij hij er o.a. op wijst dat
Italië de wereldpolitieke faze van zijn ont
wikkelingsgang definitief betreden heeft met
de verovering van Abessinië en dat nu ook
sinds kort Duitschland het pad der wereldpo
litiek weer is opgegaan.
Schrijver zet o.m. uiteen hoe de situatie in
Midden-Europa thans radicaal gewijzigd is en
de Midden- en Oost-Europeesche kleinere
staten niet veel andere keus overblijft dan
samenwerking te zoeken met den as Rome-
Berlijn. Tot zelfs Turkije toe!
De brochure eindigt met een slót-beschou
wing over De consequenties voor Nederland.
Als krijgskundige houdt de schrijver het
Nederlandsche Volk de noodzakelijkheid voor
bg beoordeeling van het nationale belang zich
niet te laten leiden door de antipathieën of
sympathieën voor den een of andere mogend
heid of ook voor de eene of andere politieke
ideologie. Hij wil hierbij het Nederlandsche
Volk een neütralitelt ook in het „denken"
voorhouden, die moeilijk vereenigbaar ls met
de feiten, en uit dit onder meer in de volgen
de vergelijkingen.
„De weimeenendheid tegenover de klei
nere naties van hen die voorgeven „de
beschermers van de kleine naties" te
zijn. ls niet grooter dan die van de ex
pansieve mogendheden. Het verschil tus
schen die beide categorieën is dan ook niet
grooter dan tusschen degenen „die Uw
bezittingen, pogen te roven als ze de
kans krijgen en degenen, die Uw bezittin
gen te eigen bate trachten te verkoopen,
of wel het verschil tusschen slavenh o u-
der en slavenh a n d e 1 a a r.
Van krijgskundige zijde ma*kt men hier
dezelfde fout die de „r e c h n e r i s c h e
Getst" van menig econoom begaat, die het
terrein van de practijk betreedt.
Gelijk de schrijver bg de behandeling van
de politiek van verschillende volkeren duide
lijk laat uitkomen hoe sterk daarbij dynami
sche krachten werken, zoo zijn er ook dyna
mische krachten die de Nederlandsche volks
wil bepalen. Deze krachten ook in een
klein volk als het onze kunnen zóó sterk
zijn, dat ze mogelijk zelfs tegen de eigen
zuiver economische belangen van het volk
ingaan.
Het is voor alles de drang van gewetens
vrijheid die de sympathlën en antipathiën
van hat Nederlandsche Volk ten opzichte
van andere volkeren bepaalt.
Het bloed kruipt nu eenmaal in die
richting. Gewetensvrijheid, politiek-eco-
nomisch: de democratische volksrechten,
zijn een heilig goed in de ziel van ons
volk. Nöch econoom, nóch krijgskundige,
mogen die verwaarloozen. Goede econo
mie en juiste krijgskunde dienen o.i.
steeds in hun beschouwingen uit te gaan
van die „dynamische" krachten, die de
peilers van het eigen volksbestaan
vormen.
te in Nederland om ons in de uitvoering van
deze plannen te steunen.
Indien ieder het bedrag, dat hij of zij ver
leden jaar gaf met 50 wilde verhoogen, dan
zou er een goede kans zijn, dat wij het jaar
193b zonder tekort sloten en 1939 met een
schoone lei konden beginnen.
Met vereende krachten en met een extra op
offering moet dat mogelijk zijn.
Wij steunen daarom van harte het dringende
beroep van het Directorium.
C. J. Collot d'Escury,
Wm. Haaksma,
F. J. Brevet,
H. C. Rutgers,
J. Eykman.
Aan den officier van den Marine-stoom
vaartdienst der le klasse A. D. Jongkees, is
met ingang van 1 December 1938 eervol ont
slag uit den zeedienst verleend.
De Directie der Samenwerkende Zendings
corporaties bericht ons het volgende:
Er wordt ons meermalen gevraagd om een
meer gedetailleerd overzicht van den finan-
cieelen toestand. Wij willen in het hier vol
gende een poging daartoe doen.
By de begrooting voor het jaar 19S8 werd
oorspronkelijk een raming van uitgaven goed
gekeurd van 9S0.000. Door het verder terug-
loopen der inkomsten gedurende het jaar moest
deze post sterk besnoeid worden; ten slotte
werd deze teruggebracht tot 860.000.
Tot 1 October van het loopende jaar werd
ontvangen-f 1,10.000.—, zoodat de laatste drie
maanden des jaars nog 1,50.000.aan inkom
sten moeten leveren om zonder tekort te slui
ten. Slechts indien de inkomsten in deze periode
belangrijk hooger zullen zyn dan in het vorige
jaar het geval i.s geweest, zal dit mogelijk zijn.
Voor 1939 zien wij ons genoodzaakt de
raming tot f 800.000.— in te krimpen; op
grond van de inkomsten der laatste jaren
durfden wy niet hooger te gaan. Maar deze »n-
krimping gaat ten koste van den arbeid. De
salarissen der Zendingsarbeiders in Indië en
hier te lande kunnen by de stijgende kosten
van levensonderhoud niet verder meer worden
gekort (de korting bedraagt thans 15% op de
salarissen, 10 op den kinderbijslag
Nieuwe zendelingen worden niet uitgezon-
den, hoewel er op meerdere terreinen een aan
zienlijk tekort aan personeel is. Verloven wor
den tot het allernoodzakelijkste beperkt. En
ondanks deze ingrijpende maatregelen zal er
verder voor de behoeften van den arbeid in
Indië slechts ongeveer 65 kunnen worden
beschikbaar gesteld van de daartoe noodig ge
achte bedragen. Dat bet eekent dus, dat de
arbeid in gemeenten, scholen en ziekenhuizen
zeer moet worden ingekrompen, dat colportage,
evangelisatie, jeugdarbeid, opleiding van In-
heemsche voorgangers en onderwijzers veel
minder dan het daartoe benoodigde ontvangen,
dat de zendelingen hun reizen moeten beperken,
kortom, dat er met halve kracht moet worden
gewerkt.
Wjj doen een dringend beroep op de gemeer.
KON. NED. STOOMBOOT MAATSCHAPPIJ.
Ajax, 15 Nov. te Amsterdam.
Ariadne, 15 Nov. v. Famagusta.
Aurora, 14 Nov. v. Setubal.
Baarn, 14 Nov. v. Antwerpen.
Barneveld, 13 Nov. v. Arica.
Flora, 12 Nov. v. New York.
Hebe, 13 Nov. te Yerakini.
Irene, 15 Nov. te Palermo.
Iris, 15 Nov. te Gdynia.
Odysseus, 15 i- ov. te Amsterdam.
Orpheus, 15 Nov. te Bilbao.
Pygmalion, 11 Nov. te ireeus.
Rhea, pass. 14 Nov. Fin.sterre.
Tiberius, 13 Nov. te Cavalla.
Titus, 14 Nov. v. Sebenico.
Venua, 15 Nov. te Constanza.
KON. HOLL. LLOYD.
Westland, 15 Nov. v. Hamburg.
HOLLAND—AMERIKA LIJN
Beemsterdijk, 13 Nov. t Tampico.
Bilderdijk, 14 Nov. te Bost in.
Binnendijk, 14 Nov. te Gravesend.
Breedjjk, pass. 15 Nov. Scilly.
Drechtdjjk, 13 Nov. ce San Francisco.
Maasdam, 14 Nov. te New Orleans.
Nieuw Amsterdam, 15 Nov. v. Boulogne
Rotterdam, 14 Nov. te New York.
SILVER-JAVA PACIFIC-LIJN.
Bengalen, 14 Nov. te Portland (Ore).
Modjokerto, 13 Nov. v. San Francisco.
JAVA—NEW-YORK-LIJN.
Siantar, 14 Nov. v. Batavia.
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
Garoet, 12 Nov. v. Batavia.
Kota Nopan. pass. 14 Nov. Finisterre.
Tanapoelï, 14 Nov. v. Genua.
Tosari, pass. 15 Nov. G.braltar.
STOOMVAART MIJ. OCEAAN.
Calchas, 8 Nov. v. Colombo.
Perseus, 13 Nov. te Hamburg.
Polydorus, 13 Nov. te Hamburg.
Stentor, 13 Nov. te Hamburg.
VEREENIGDE NED. SCHEEPVAART Ml
(HollandAfrika L(jn).
Algenib, 13 Nov. v. Dakar.
Springfontein, 13 Nov. v. Port Soedan.
(HollandAustralië Lijn),
Arendskerk, 14 Nov. te Port P!rie.
Kota Gede, 13 Nov. v. Dakar.
