Cur
sus
eerbewerking
Wij lazen voor U
Wat nu Franco?
Italiaan protesteert tegen
rassenpolitiek
Geen onrust in de
Oekraine
Misdadigers vluchtten
naar Frankrijk
Zaterdag 19 November 1938
Vierde blad
C
O
O
O 00 CO C3
Duizend menschen bewusfeloos
Wordt Toscanini Amerikaan?
Nasleep van den moord
op Dolfuss
Vuurgevecht in Palestina
De Fransche president
naar Engeland
Onze Oost
Met geld en vrouw er van door
LES 2.
EEN NUTTIGE VÓÓROEFENING.
(door een deskundigen medewerker.)
Alvorens met de tweede les een
aanvang te maken, beveel ik den
cursisten m hun eigen belang aan,
hun naam en adres aan de redactie
van dit blad op te geven. Zij ontvan
gen dan geheel gratis de patro
nen der voorwerpen, welke achter
eenvolgens in deze lessen zullen
worden behandeld, hetgeen zeer ze
ker er toe zal bijdragen, de werk
stukjes naar behooren te vervaardi
gen.
In den linker bovenhoek van brief
kaart of briefcouvert vermelde men
duidelijk het woord „Leerbe werking".
Het verven. In de vorige les is reeds
Ihet verven van leer terloops genoemd met
de mededeeling erbij, dat daar uitvoerig op
terug gekomen zou worden.
Het verven geschiedt het beste met de zg.
ispiritusverven en voor de beginners is rood
de aangewezen kleur, omdat het leer deze
tint goed en gemakkelijk aanneemt.
Verf wordt in kleine busjes en glazen
buisjes geleverd.
Voordat men gaat verven, moet het leer
eerst vochtig worden gemaakt met gewoon
schoon water, natuurlijk niet al te nat.
Daarna of er vóór wordt de verf gereedge
maakt.
Fig. Ij
Men giet op 4 gram poederverf ongeveer
L. spiritus en dan heeft men pl.m. *4 li
ter verf. Het beste doet men den heelen in
houd van busje of glazen tube in spiritus op
te lossen en deze verf te bewaren in goed
afgesloten glazen jampotten. Weest evenwel
voorzichtig met uw handen, want en dit
vooral tegen de dames, wil men niet met
roode, groene of gele vingers een poosje
rondloopen, dan dient men voorzichtig met
het klaarmaken en het eigenlijke verven
te zijn, want de verf laat zich uiterst moei
lijk verwijderen.
Voor haar, die tóch verfvlekken aan de
handen mochten oploopen, zij tot troost me
degedeeld, dat er middelen in den handel
zijn om deze vlekken weg te nemen.
Fig. 2.
Een paar gummihandschoenen kunnen
overigens goede diensten bewijzen. Nu het
eigenlijke verven. Het beste is een schoone
prop watten te nemen, die in de verf te doo-
pen en het leer daarmee gelijkmatig te be
strijken. De beginneling doet verstandig,
wanneer hij eerst met een klein stukje leer
begint, groote stukken zijn moeilijk gelijk
matig te verven. Wanneer het leer eenmaal
is opgedroogd, zal men merken, dat het
harder en de kleur aanmerkelijk lichter is
geworden.
Voor het verven van leer zijn nog in den
handel gebracht het z.g. baby-spuitje, zeei
geschikt voor iemand, met abnormaal gi
te longen (men moet n.1. steeds blazen), en
de verfspuit; beide werken op gelijke wijze
als de eau de colognespuit. Alleen aan de
tweede is een gummibal bevestigd. De \eri
komt als een fijne motregen op het leer
terecht.
Hiermede kan men inderdaad de ver
gelijkmatig op brengen (fig. 1).
Uiteinde (a) is door een schroef ver
stelbaar, zoodat men de hoeveelheid
die naar buiten komt, zelf kan rege e
Voor wij nu met de les verder gaan,
lijkt het ons verstandig u, een opsomirmng
te geven van de eenvoudigste instrumen
tjes en het allernoodzakelijkste materiaal
dat de beginster noodig heeft.
Leer en instrumentjes zijn met duur en
bij verschillende firma's verkrijgbaar.
Noodig zijn dan: 1 holpijp 2 m.m., 1 lij-
nentrekker, 1 stempeltje, 1 zan^r',e'
busje verf, 1 reepje goudblad. 1 selva twee
tand, 2 meter leerband 1 reepje t,n 1 (ie
kante) v(oet) schapenleer (30 x 30 cm.),
een onderlegger (waarvoor een
leer heel goede diensten kan bev\ijzen),
rijgnaald en 1 tube lijim.
vret deze eenvoudige instrumentjes, die
achtereenvolgens besproken zullen wor
den zbn al heel aardige resultaten te be
reiken. Alleen dit: haast u niet en neemt
rustig den tijd. Uw werk zal er wel bij va
ren*
Fig. 3.
Een vooroefening.
Voordat we aan de eigenlijke voorwerpen
beginnen lijkt het ons heel verstandig U
eerst uw krachten eens te laten beproeven
op Uw v.v. schapenleer, die inmiddels reeds
door U rood geverfd is.
De holpijp (fig. 2.) is een instrumentje,
dat bestaat (de naam zegt het reeds,) uit
een hol ijzeren buisje, dat aan één zijde
scherp geslepen is. Het dient om gaatjes in
het leer te slaan, waardoor het leerband
moet worden geregen, het z.g. omwerken
der voorwerpen. Men zet de holpijp met
den scherpen kant loodrecht op het leer,
waaronder het stuk zoolleer nu goede
diensten bewijst. Een tik met een hamer
drijft de pijp door het leer en het gaatje is
gevormd. Wanneer men gaatjes slaat met
het doel, die voor het omwerken van het
leer te bestemmen, is het zaak. dat de
gaatjes precies evenver van den kant van
het leer komen met daarbij een onderlin-
gen gelijken afstand, (zie hiervoor fig. 3.)
Het is dan zaak de plaats, waar de gaat
jes komen van te voren 'te bepalen. Men
drukt de punt van den lijnentrekker even
op het leer en een puntje staat er op, waar
men later dan de holpijp doorheen drijft
Het maken van gaatjes in het leer kan
ook dienen tot versiering, waar men al of
niet leerband of reepjes tin doorheen kan
trekken. Zie fig. 4 bovenaan: twee gaatjes
gedeeltelijk in elkaar geslagen, waardoor
de 8-vorm ontstaat; verder gaatjes volgens
Fig. 5.
meetkundige figuren in het leer geslagen
en onderaan: door elk paar gaatjes wordt
een stuk leer of tin getrokken en aan den
achterkant (dus onzichtbaar) bevestigd.
Velen geven aan den z.g. tweetand of drie
tand (fig. 5) de voorkeur boven de holpijp
Met dit instrumentje worden geen gaat
jes, maar spleetjes in het leer geslagen. De
onderlinge afstand tusschen de spleetjes is
bij het gebruikmaken hiervan hetzelfde.
Men zet ook dit instrumentje loodrecht op
het leer, geeft een tik met den hamer en
2 of 3 spleetjes naast elkaar zijn gevormd;
hierna zet men den eersten beitel van den
drietand in het laatste spleetje, een tik, met
den hamer, en het resultaat is 3 of 5
spleetjes met gelijken onderlingcn afstand,
(fig. 6) enz. enz.
Dames, beproeft uw krachten op het
schapenleer.
O O O O O
O O O O
O O O
O
Te veel eer voor minister Gose-
ling?
Naar aanleiding van de felle critiek, wel
ke de Tweede Kamer dezer dagen algemeen
op minister Goselings beleid inzake de wil
de bussen heeft uitgeoefend, schrijft de
Nieuwe Rotterdamsche Crt. (lib.) o.m.:
„dat men onder het vorige kabi-
net-Colijntelkens opnieuw van
roomsche zijde, in hei bijzonder in
de katholieke pers, scherpe critiek
kon vernemen op de roomsch-katho-
lieke ministers Van Schaik, Deckers
en Gelissen. Het was dikwijls zeer
onrechtvaardige critiek. En meerma
len vroeg men zich af: „bewijzen de
ze critici, die den betrekkelijk nog
jongen voorzitter van de roomsch-
katholieke staatspartij, mr. Gose-
ling naar voren schuiven, dezen
geestverwant niet te veel eer; bren
gen zij hem niet in een lastig par
ket?
Immers, hoeveel zal hij mettertijd als mi
nister moeten presteeren om ook maar ten
deele aan de gewekte verwachtingen te vol
doen en om op zoo glanzende wijze af te
steken bij zijn katholieke voorgangers als
de roomsche pers zichzelve diets maakt?"
Hitier en Holland.
Uit het Volk" (sdap):
Een lezer vertelt ons, dat hij een tijd lang
een Weenschen jongen als gast in zijn wo
ning heeft gehad. De knaap toonde zich
uiterst verbaasd, dat men in Holland zoo
anti-nationaal-socialistisch is en dat de heer
Hitier in ons goede land nu niet bepaald
wat men noemt een geziene figuur mag
heeten. Op school in Weenen had men hem
namelijk geleerd, dat men ook in Nederland
naar het nationaal-socialisme snakt en dat
de Hollanders met ongeduld de stonde ver
beiden, waarop zij door de Edel-Germanen
zullen worden bevrijd.
Toch wel een feit om even te onthouden!
Dr. Colijn denkt aan de groote
gezinnen.
Het liberale weekblad „De Vrijheid",
schrijft, dat bij het politiek debat ten dui
delijkste aan den dag is gekomen, hoezeer
de roomschkatholieken thans de bovendrij
vende partij zijn.
Op het stuk van ordening, industrie-fi
nanciering enz. heeft minister Colijn zich,
aldus het blad, geheel naar hun wenschen
(die der katholieken) gevoegd. Ook heeft de
premier, die nog kort vóór de jongste verkie
zingen herhaaldelijk de verklaring heeft af
gelegd, dat het vraagstuk van de ouden van
dagen een der eerste problemen zou zijn,
die de aandacht zouden hebben, zoodra er
geld beschikbaar was, thans deze zelfde
groep ingezetenen geheel en al vergeten en
in plaats daarvan de groote gezinnen ge
steld. Bijzondere aandacht voor de groote
gezinnen nu, is een speciaal roomsch-ka-
tholiek verlangen.
En tien dooden bij het défilé
voor Ataturks stoffelijk over
schot.
Gisternacht, toen een onafgebroken rij
van wel honderdduizend menschen voorbij
het stoffelijk overschot van Ataturk in het
Dolma Bagtsje paleis te Ietanboel trachtte
te trekken, is zulk een gedrang ontstaan,
dat elf personen om het leven zijn gekomen,
terwijl vele anderen in zorgwekkenden toe
stand verkeeren. Een duizendtal vrouwen
en kinderen werd bewusteloos geslagen.
De „New York Times" verneemt, dat de
beroemde dirigent Arturo Toscanini beslo
ten zou hebben, de Amerikaansche nationa
liteit aan te nemen.
Toscanini zou tot dit besluit gekomen zijn
door de Jodenvervolgingen in Duitschland
en de antisemietische houding van Italië.
Protesten tegen drie oud-officie
ren van het voormalige Oosten-
rijksche leger.
Te Salzburg is het proces begonnen tegen
drie gepensionneerde officieren van 't voor
malige Oostenrijksche leger, generaal Stoch-
mal, luitenant-kolonel Celar en kapitein Ro-
senkranz. Volgens den „Lokalanzeiger" wor
den deze officieren ervan beschuldigd order
te hebben gegeven tot het fusilleeren van de
nationaal-socialisten, die in Juli 1934 tijdens
den moord op Dolfuss het nabij Salzburg
gelegen Lambrechtshausen bezetten.
Gisteren is bekend geworden, dat bij Beit-
jallah, ten noorden van Hebron, een tref
fen heeft plaats gehad tusschen een bende
Arabieren en twee peletons Coldstream Gu-
ards, die, vergezeld van een afdeeling mor
tieren, van een verkenningstocht terugkeer
den. De Arabieren, die in aantal de Guards
verre overtroffen, sloten de Britsche stellin
gen in en gaven vuur, doch hun vuren werd
beantwoord uit mitrailleurs en geweren,
waarbij hun verliezen werden toegebracht.
De Arabieren verspreidden zich hierop. De
Engelschen hebben zeven gewonden.
Een tegenbezoek in Maart 1939.
Het officieele bezoek, dat de president der
Fransche republiek en mevrouw Lebrun het
volgend jaar aan Engeland zullen brengen
is vastgesteld op Dinsdag 21 Maart en het
zal duren tot Vrijdag 24 Waart.
Ten paleize Buckingham wordt medege
deeld, dat de president de uitnoodiging heefi
aanvaard voor een bezoek, dat in die dagen
zal worden gebracht.
Opzienbarend artikel van Ezio
Garibaldi.
De fascistische afgevaardigde Ezio Gari
baldi, een neef van den grooten Italiaan-
schen patriot, laat in het tijdschrift „Cami-
cia Rossa", waarvan hij mededirecteur is,
krachtig zijn stem hooren tegen het invoe
ren in Italië van de Duitsche rastheoriën.
Hij keert zich tegen de leiders van bepaalde
extremistische stroomingen in Italië, waar
aan hij elk officieel of officieus karakter
ontzegt, tegen de „min of meer bewuste im
porteurs van theorieën van buitenlandsch
merk."
Eveneens protesteert hij tegen de bewerin
gen van Julius Streicher, die in de „Stuer-
mer" verklaart, dat tot de Italiaansche in
terventie in den wereldoorlog niet is beslo
ten door de regeering, doch door een groep
van joden en vrijmetselaars, die haar in een
oorlog tegen Duitschland zou hebben gedre
ven. Garibaldi herinnert eraan, dat Italië in
1915 geleid werd door d'Annunzio, Mussoli-
ni, Corridoni, Corradini, Garibaldi en Freder-
zoni, en dat geen hunner een jood was.
Fig. 4.
Fig. 6.
De regeeringspersdienst van de sub-Kar-
pathische Oekraine heeft ontkend, dat de
Roetheensche nationale raad te Chust den
commandant van de Hongaarsche bezettings
troepen zou hebben verzocht de Roethenen
te beschermen tegen de Tsjechen. Op de
eerste plaats bestaat geen Roeteemschen
raad, doch alleen een Oekrainsche raad en
deze heeft niemand bescherming gevraagd,
want er bestaat geen Tsjechische terreur
in de Sub-Karpatische Oekraine.
De autonomie van de Oekraïne
verzekerd.
Tijdens de Kamerzitting van gistermor-
morgen is het ontwerp van afgevaardigde
Revay, betreffende de autonomie der Kar-
pathische Oekraine aan het initiatiefcomité
overhandigd met het oog op de publicatie
der constitutioneele wet.
Het ontwerp van afgevaardigde Revay be
treffende de autonomie der Karpathische
Oekraine, verwijst naar het ontwerp op de
Slowaaksche autonomie. Beide ontwerpen
zijn volkomen identiek, met dit verschil dat
in het Oekrainsche ontwerp in plaats van
„Slowaaksch", „Oekrainsch" staat. De regee
ring en uitvoerende macht van de Karpati-
sche Oekraine is in handen van een uit drie
leden bestaande regeering, in afwachting
van de vorming van een Oekrainschen land
dag die de organen der regeering en der
uitvoerende macht zal vaststellen. Verkie
zingen voor den eersten Oekrainschen land
dag zullen gehouden worden binnen een ter
mijn die door de Oekrainsche regeering zal
worden bepaald en die uiterlijk achttien
maanden lang zal zijn na de publicatie van
de ontworpen wet Het kiesrecht zal dan op
gelijke wijze als in Slowakije geregeld wor
den. De hoofdstad van de Karpatische Oe
kraine zal door de Oekrainsche regeering
worden aangewezen.
Na record-rit- de gevangenis in.
De landrechter te Batavia veroordeelde
den heer F. Viehs. die kort geleden met
een Fiat een record Batavia-Soerabaja v.v.
vestigde, tot een week hechtenis en vier
maanden intrekking van zijn rijbewijs,
wegens overtreding van de snelheidsordon
nantie.
De landrechter merkte, aldus de N. R.
Crt., bij deze veroordeeling nog op. dat dit
een waarschuwing beteekent voor anderen,
daar tot dusver geldboeten, na z.g. re
cord-ritten opgelegd, niet bleken te helpen.
STRIJD AAN DEN EBRO TEN EINDE.
De strijd om den westelijken oever
van den Ebro, welke meër dan
drie maanden heeft geduurd, is ge
ëindigd. De Ebro is weer de
scheidslijn tusschen de beide strij
dende partijen in Oosf-Spanje ge
worden.
Beide zijden erkennen het resultaat van
den strijd, aldus het Hbl., maar geven de
meest uiteenIoof>ende cijfers van het aan
tal dooden, gevangenen en veroverd ma
terieel. Volgens de rechtschen hebben de
republikeinen 75.000 dooden en gewonden
verloren, en 20.000 krijgsgevangenen. Er
zijn 18 Russische tanks veroverd en 17 ver
nield; 242 republikeinsche vliegtuigen zijn
neergehaald en wellicht nog 94 meer. Vol
gens de linkschen hebben de rechtschen
80.000 dooden en gewonden verloren en 214
vliegtuigen.
Wat zal Franco nu doen?
De algemeene militaire situatie is dezelf
de als op 25 Juli, den dag dat de republi
keinen den Ebro overstaken. Zij dwongen
generaal Franco zijn aanval in de richting
van Sagunto en Valencia te staken en een
tegenoffensief te beginnen in het Ebro-ge-
bied. Zal hij thans zijn onderbroken cam
pagne weer voortzetten? Of zal hij trachten
Katalonië binnen te dringen in de rich
ting van Barcelona, wat een beslissende
slag zou zijn? Madrid en Almaden, het
kwikzilver-centrum, trekken hem ook aan.
Tijdens de drie maanden van strijd aan den
Ebro heeft de republikeinsche regeering den
tijd gehad de defensieve posities in Katalo
nië zoowel als aan het front van Sagunto
en Valencia te versterken.
Indien de republiekeinsche soldaten het
zelfde weerstandsvermogen blijven toonen
als aan den Ebro, zal een volledige overwin
ning in Oost-Spanje een langdurige en
bloedige operatie blijken te zijn.
Brand te Barcelona,
Van regeeringszijde wordt gemeld, dat te
Barcelona een groote brand is uitgebroken
die vele ontploffingen heeft veroorzaakt.
Minister-president Negrin heeft een onder
zoek naar de oorzaken gelast.
Activiteit op zee.
Het Fransche s.s. „Bougaroni", dat van
Rouaan naar Oran onderweg was, is aan
gehouden, toen het zich op 7 mijl 'ten Zui
den can Gibraltar bevond door een schip
dat bevel gaf te stoppen en naar Geuta
op te stoomen. De torpedojager „Forbin"
werd gewaarschuwd, evenals de radiopost
van Gibraltar en de Fransche consul in
Gibraltar, hetgeen lukte ondanks de sto
ringspogingen van het praaiende schip.
Voor Casablanca is de Spaansche treiler
„Elvire" aangehouden door een rechtschen
kruiser. De „Elvira" werd naar Ceuta ge
bracht.
Amsterdammer opgelicht.
De twee en dertigjarige Walter Lüdeke
uit Stettin had te Amsterdam kennis ge
maakt met een vrouw en haar aanstaan
den echtgenoot. Het vertrouwen dat hij de
eerste inboezemde, bracht hem driedui
zend gulden van den laatste op. L. had de
beste bedoelingen voor de toekomst. Hij zou
niet dit geld een zaak in Zuid-Amerika be
ginnen. Bedoelde vrouw reisde inmiddels
naar Zuid-Amerika, doch L. volgde haar
niet om daar zijn zaak op te richten.
Kennismaking met een andere vrouw
bracht blijkbaar verandering in zijn goede
voornemens. Hij ging er tenminste met de
drie duizend gulden in gezelschap van de
24-jarige A. M. II. H. j>er auto van door.
De Amsterdamsche politie van het bureau
Singel heeft zijn opsporing verzocht.
Hollandsche rechercheurs lok
ten hen in den val. Hoofdda
der in Arnhemschë oplichtings
affaire meldt zich vrijwillig aan
De Arnhemsche politie heeft thans in
verband met de affaire, waarbij een Arn
hemsche dame voor f 30.000 werd opgelicht,
in totaal acht personen gearresteerd, waar
bij cenigen in het buitenland zijn aange
houden.
Het onderzoek strekte zich onmiddellijk
na de ontdekking van de zaak uit tot Am
sterdam, waar de bende in een café aan
den Nieuwendijk haar „hoofdkwartier" had.
Zooals bekend, arresteerde de politie toen
een Haarlemmer en een Amsterdammer, die
echter bleken geen hoofddaders, doch helers
te zijn geweest. De hoofddaders waren naar
het buitenland uitgeweken. Eén van hen
werd te Brussel gesignaleerd, doch niet
in arrest gesteld. Donderdag heeft hij zich
evenwel bij de Arnhemsche politie vrijwillig
aan gemeld.
De andere hoofddaders hadden den plaat
gepoetst naar het Zuiden van Frankrijk. De
politie ontdekte dit. daar zij te Brussel had
den verzocht hun post op te zenden „Poste
Restante Nice."
Een Arnhemsche inspecteur, ver
gezeld van een inspecteur, vertrok
Dinsdag j.1. naar Nice, waar hij
zich met den rechercheur in het
postkantoor heeft opgesteld. Zijn
geduldig wachten werd Donderdag
beloond. Twee mannen en een
vrouw verschenen in het postkan
toor en vroegen naar bericht.
Onmiddellijk werden zij in arrest gesteld.
Telegrafisch is hun uitlevering reeds aan de
Fransche regeering verzocht.
De politie onderzoekt thans of niet nog
meer Arnhemmers het slachtoffer van de
bende zijn geworden, daar deze over zoo
ruime geldmiddelen beschikt, dat zulks niet
onwaarschijnlijk moet worden geacht.
