VON RIBBENTROP
Europa gaat in de richting
van oorlog
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Een koning
„gediplomeerd machinist"
Nu is Italië boos!
Spaak in conflict
met eigen partij
D. Kooijraan treedt af
als gedeputeerde
Noodwetje voor de
wilde bussen
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 30 (2 LIJNEN)
6 DECEMBER 1938
66e JAARG. No. 848S
Hedenmiddag wordt
het pact geteekend
Incidenten in Memelgebied
Reisbureau W.A CO.
Hooge onderscheiding
voor de Koningin
Zijn benoeming tot dijkgraaf van
het Hoogheemraadschap Hollands
Noorderkwartier zou vaststaan
Nederlands offer voor
de vluchtelingen
Dit nummer bevat 8 pagina's
EERBERICHT
DE BILT SEINT:
Sportvliegtuig raakte
hoogspanningskabel
Berlijn zou Rome
ontactisch vinden
HELDERSCHE COURANT
Uitgave der Uitg.-Mi|. Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
DINSDAG
GEEN DIRECT RESULTAAT DER BESPRE
KINGEN VERWACHT.
EEN LOGISCH GEVOLG VAN MUNCHEN.
Gisteravond om negen nur is de Duit-
sche rijksminister von Ribbentrop
met zijn gevolg, uit Berlijn vertrok
ken voor zijn aangekondigd bezoek
aan Parijs. Hedenmiddag om half
vier zal de onderteekening van het
FranschDuitsche verdrag geschie
den. Von Ribbentrop en Bonnet zul
len voor de radio spreken.
De vermoedelijke inhoud der ver
klaring.
Al wat in officieele kringen te vernemen
valt is, dat de FranschDuitsche verklaring
zal inhouden:
1. De erkenning der onveranderlijkheid der
grenzen tusschen Frankrijk en Duitsch-
land.
2. De bevestiging van hun goeden wil.
3. De overeenkomst der beide naties elkan
der te raadplegen in geval van geschil
len.
Deze overeenkomst zal echter onderhevig
zijn aan de voorwaarde, dat derden in de
bevoorrechte positie zullen verkeeren even
eens te zullen worden geraadpleegd, d.w.z.
dat Duitsehland Italië zou raadplegen en
Frankrijk Groot-Brittannië.
Het feit evenwel, dat Gaus van de
afdeeling der Wilhelmstrasse welke
zich vooral bezig houdt met het op
stellen van overeenkomsten en wet
ten tot het gevolg van von Ribben
trop behoort, geeft aanleiding tot de
veronderstelling, dat de besprekingen
veel ruimer terrein zullen beslaan
dan de wederzij dsche verzekering
inzake nooit meer oorlog.
Koloniën huiten beschouwing?
Geen enkel onderwerp zal van de bespre
kingen worden uitgesloten, behalve mis
schien de Duitsche koloniale eischen welke
een te delicate kwestie worden geacht om bij
dit eerste FranschDuitsche gesprek on
der vier oogen behandeld te worden.
Bij besprekingen over het Spaansche vraag
stuk en de kwestie der toekenning van oor
logsrechten aan Franco zal de Fransche re-,
geering er ongetwijfeld op aandringen, dat
zij in deze aangelegenheid, zoowel als in die
der Italiaansche eischen de handhaving van
den status quo in de Middellandsche zee zal
eischen, Het is ook mogelijk dat gesproken
zal worden over de kwestie der Fransch
Duitsche overeenkomst inzake bewapenin
gen en ten aanzien van het toegenomen
ruilverkeer.
Daar von Ribbentrop de reis naar Frank
rijk niet zou maken als niet het teekenen
van het niet aanvalspact vaststond, is het
uitgesloten, dat von Ribbentrop als voor
waarde zal worden gesteld voor de onder
teekening door Frankrijk dat Duitsehland
ioderen steun der eischen van de Italiaan
sche partij, die streeft naar inlijving van ko
loniën welke niet tot het Italiaansche ge
bied behooren op het continent, in de mid
dellandsche zee en in Afrika zal verwer
pen.
De verklaring, dat de Fransche grenzen
onschendbaar zijn staat naar de opvatting
van Fransche officieele kringen gelijk met
te zeggen, dat de Italiaansch eischen inza
ke Tunis, Corsica en Nice niet door Duitseh
land kunnen worden begunstigd.
Niettemin worden in Frankrijk van de
FranschDuitsche besprekingen geen direc
te resultaten verwacht. Zij worden het lo
gisch gevolg genoemd van de conferentie
van Munchcn.
Pirow acht de oplossing van het
vluchtelingenvraagstuk vrij een
voudig.
Crisis zal in het voorjaar haar
hoogtepunt bereiken.
Pirow, de minister van oorlog der Unie
van Zuid-AMka, die teruggekeerd is van
een reis naar Duitsehland, Nederland., Bel
gië en Italië, heeft gisteravond te Londen
een verklaring afgelegd over den Europee-
schen toestand.
Hij zeide, dat Europa in de rich
ting van een oorlog drijft, een oor
log, welke geen enkele natie wenscht,
doch waarop iedere regeering zich
voorbereidt. Tenzij er in de volgen
de maanden een volledige wijziging
komt in de vooruitzichten zal de
internationale spanning volgens Pi
row in het a.s. voorjaar haar hoog
tepunt bereiken. Het tragische van
den toestand is. dat sinds de rege
ling der Tsjecho-Slowaaksche kwes
tie geen vraagstuk aan de orde is,
dat een oorlog zou verontschuldi
gen, laat staan onvermijdelijk ma
ken. Het drijven naar oorlog wordt
volgens Pirow zuiver veroorzaakt
door psychologische factoren.
Het vluchtelingenvraagstuk.
Zelfs het vluchtelingenvraagstuk is vol
gons den minister op betrekkelijk gemakke
lijke wijze te regelen. Voor zijn oplossing
zijn twee dingen noodig:
1. Geld om in de plaats te komen van
het bezit,dat den vluchtelingen niet wordt
toegestaan mede te nemen. Dit zou kunnen
worden geregeld door een internationale
leening, waarvoor de landen, dfe zich van
hun vluchtelingen wenschten te ontdoen, ver
antwoordelijk moeten zijn, doch welke ge
waarborgd zal moeten worden door de an
dere groote mogendheden.
2. Het land, waar de vluchtelingen, die
geen geld hebben ot door immigratiewetten
vorden belemmerd, zich kunnen vestigen.
Er is onbewoond gebied genoeg. Wat ont
breekt is evenwei de bereidheid eenige wer
kelijke opoffering te doen.
Pirow voegde hieraan toe, dat de interna
tionale houding ten aanzien van de vlucn-
telingenkwestie op zichzelf geen reden is
vor oorlog, doch rat zij symptomatisch is
voor de geestesgesteldheid, welke niet bereid
is werkelijke opofferingen te doen voor den
vrede. Zoolang die geestesgesteldheid aan
houdt, zal het drijven naar oorlog een
drijven met toenemenden aandrang
voortgaan.
Gevechten tusschen Littauers en
Memel-Duitschers.
Wegens de heerschende onrustige stem
ming, heeft het bestuur van het Memelge
bied besloten de politie op het platteland
met honderd man te versterken. Deze hulp
politie. welke in het burger gekleed gaat,
en een witte hand om den arm draagt, zal
ingrijpen wanneer het noodig is. Op de
band staat in het Duitsch en het Litausch
„hulppolitie".
Het Duitsche Nieuwsbureau maakt mel
ding van verscheidene incidenten en vecht
partij, welke zich tusschen Memel-Duitschers
en Litauers heben afgespeeld.
Het Lithausch Telegraaf Agentschap be
richt, dat twee Lithausche postbeambten
Zaterdag jl. op den weg tusschen Memel en
Paeegiai zijn aangevallen en gewond. Zij
verklaarden, dat hun aanvallers leden van
den zoogenaamden „ordedienst" waren.
Zondagavond hebben te Memel een aan
tal personen een Litausch werkman zoo
ernstig gewond, dat hij Maandagochtend is
overleden.
Koning Boris van Bulgarije.
Een bijzondere delegatie van zeven
ven leden van den bond van Joego
slavische machinisten is naar de Bul-
gaarsche hoofdstad gekomen om ko
ning Boris het machinisten „diplo
ma" aan te bieden. Tijdens 't laatst
gehouden congres van den bond
werd koning Boris n.L gekozen als
eerelid.
Zooals bekend heeft koning Boris groote
liefhebberij voor locomotieven en doet hij
niets liever dan een overall aantrekken en
een proefrit maken met een nieuwe locomo
tief. In 1934, toen een ontploffing ontstond
op de locomotief van den koninklijken trein
begaf de koning zich naar de machine,
droeg den gewonden machinist naar het ko
ninklijke rijtuig, en reed den trein zelf ver
der naar de plaats van bestemming.
5-daagse KERSTREIS naar PARIJS, ge
heel verzorgd f 39.40.
Programma op aanvraag.
Vraagt onze gids voor wintersportreizen per
trein en autocars.
W A G O. Kanaalweg 132 Tel. 773.
Den Helder.
ZIJN AFTREDEN VERWACHT.
Belgische arbeiderspartij neemt
motie van afkeuring aan.
VANDAAG MOET DE KAMER ZICH
UITSPREKEN.
De Belgische arbeiderspartij heeit
minister president Spaak los gelaten-
Een motie is op het congres aange
nomen, waarin het voornemen een
handelsvertegenwoordiger naar Bur
gos te zenden wordt afgekeurd.
Spaak zou desondanks heden voor
de Kamer verschijnen.
SPAAK.
Het kabinet, zeide hij, werd grondwettelijk
geboren, het zal op dezelfde wijze moeten
sterven. Betuigen de liberalen vanavond hun
instemming met het voorgestelde nieuwe
ministerie, dan zou de- nieuwe regeering
morgen voor het parlement komen, zoo niet,
dan zal het de oude regeering zijn. Word ik
afgekeurd door de meerderheid van de ver
schillende partijen, ook door de meerderheid
in mijn eigen partij, dan zal ik aftreden.
Spaak stelt de zaak dus hier op zuiver
democratischen grondslag. In zijn verkla
ring zal Spaak een uiteenzetting geven van
den politieken toestand, zoowel ten aanzien
van de binnenlandsche als ten aanzien van
de buitenlandsche politiek en met name ten
aanzien van de kwestie Burgos.
Voor de motie met groote meerderheid
van stemmen in de B. W. P. werd aange
nomen heeft Spaak een ernstige waarschu
wing tot de partij gericht. Een regeerings-
crisis, aldus Spaak, zou ernstige gevolgen
voor de democratie met zich brengen en het
is waarschijnlijk, dat men er door niet tot
ontbinding zou komen. Door een en ander
schijnt echter het lot van Spaak's regeering
wel bezegeld. Men verwacht vandaag zijn
aftreden.
H.M. de Koningin heeft gistermiddag kwart
over vier op haar paleis Noordeinde te 's-
Gravenhage ontvangen den buitengewoon
gezant en gevolmachtigd minister van Bra
zilië bij Hr. Ms. hof, den heer Pedro de
Moraes-Barros, ter overhandiging van het
grootkruis in de Orde van de „Cruzeiro Do
Sul" en van het daarbij behoorend eigen
handig schrijven van den president van
de Veroenigde Staten van Brazilië.
De heer D. Kooiman is voornemens
af te treden als gedeputeerde van
Noordholland, daar hij benoemd zal
worden tot dijkgraaf van het Hoog
heemraadschap Noordhollands Noor
derkwartier. Zooals hekend zal de
heer C. Wijdenes Spaans Jr. als
zoodanig in Juli aftreden.
Volgens het Hsb., zal Mr. Slingenberg,
die waarschijnlijk weer als lid der Staten
van Noordholland verkozen zal worden,
den heer Kooiman als Gedeputeerde op
volgen.
De heer Kooiman, die van 1923 tot 1934
lid van Ged. Staten was, legde in dat laat
ste jaar zijn ambt neer, omdat hij tot lid
van de Tweede Kamer was benoemd. Hij
werd opgevolgd door mr. Slingenberg, diq
in 1936 weer aftrad, omdat hij minister van
Sociale Zaken was geworden. De heer Kooi
man was zijn opvolger als Gedeputeerde.
Als nu mr. Slingenberg den heer Kooiman
weer opvolgt, zal hij voor de derde maal
Gedeputeerde van Noordholland zijn.
Opbrengst der Nationale
lecte op vier ton geschat.
Col-
Waarschijnlijk heeft de Nationale Collec
te ten bate van de vluchtelingen, welke Za
terdag jl. werd gehouden, meer dan 4 ton
opgebracht.
Thans zijn de opbrengsten van 100 ge
meenten bekend, dezel iepen tot 'n bedrag
van f200.000. Hieronder vallen Amsterdam
met een halve ton, Rotterdam met f35000.—,
Den Haag met f25000.—, Utrecht met
f12000,en Groningen met f10.000.
Men schat, dat de overige 800 gemeen
ten tezamen f200.000 geofferd hebben. De
tellingen zijn in vollen gang.
Verwachting Meest matige wind
uit Westelijke richtingen, ge
deeltelijk bewolkt tot be
trokken, waarschijnlijk en
kele regenbuien, zelfde tem
peratuur.
Algemeene vooruitzichten Wind
tusschen Z. en W., vrij zacht
weer.
Het arrest van den Hoogen
Raad is te gunstig voor de
exploitanten.
De regeeringspersdienst meldt:
Nu bij arrest van den Hoogen Raad art.
2 van het Reglement Autovervoer Personen
onverbindend is verklaard, (zie elders in
ons blad de rechtzaak Sommeling), heeft
d-e regeering opnieuw overwogen wat haar
in dezen te doen stond. Zij stelt zich voor,
me tspoed de totstandkoming van een nood
wetje te bevorderen, teneinde in de gebleken
lacune te voorzien.
In den tusschen tijd worde nde vroegere
politiemaatregelen ingetrokken. Dit wil in-
tusschen niet zeggen, dat alle „wilde" bus
sen vanaf heden ongehinderd zullen mogen
loopen. Vele busdiensten zagen n.1. presi-
dentieele vonnissen tegen zich uitgesproken
uitvoerbaar bij voorraad en met den ster
ken arm, waarbij deze diensten op anderen
grond, n.1. art, 1 van de Wet openbare
vervoermiddelen, werden verboden.
Toestel in het Tjipanoendjang-
meer gestort.
Het sportvliegtuig PKSAD, va.n de Ha-
villand Moth, bestuurd door den chef van de
afdeeling propaganda van de General Mo
tors te Batavia den heer J. Th. van Buuren,
raakte Zondagmorgen om 9.44 uur boven
Pengalengan een hoogspanningskabel. De
kabel brak hierdoor, terwijl het vliegtuig
neerstortte in het Tjipanoendjang-mieer.
De heer van Buuren werd gered door
leden van de Bandoengsche Jacht Club. Hij
bleef ongedeerd.
Het verongelukte toestel was het eigen
dom van de Bandoengsche Vliegclub.
Door het luchtvaartbureau van het de
partement van Verkeer en Waterstaat
wordt een onderzoek naar de toedracht van
het gebeurde ingesteld.
FELLE PERSCAMPAGNE OVER DE
OPSTOOTJES IN TUNIS.
CHAMBERLAIN MEENT DAT DE STATUS
QUO IN DE MIDDELLANDSCHE ZEE
IS GEWAARBORGD.
Italië is thans op zijn beurt hevig
verontwaardigd over de anti-Italiaan-
sche betoogingen in Tunis en op
Corsica. Een felle anti-Fransche pers
campagne is er het gevolg van. In
middels heeft Chamberlain ver
klaard, dat blijkens het antwoord
van Ciano aan Perth, de Italiaansche
regeering zich niet aansluit bij de de
monstratie en niet voornemens is af
te wijken van de verplichtingen, die
zij tegenover Engeland heeit aan
vaard. Daladier gaat in Januari naar
Corsica en Tunis.
Hysterische Fransche demon
straties
zijn het, zegt de Lavoro Fascista. Het Ita
liaansche blad verwondert zich er slechts
over, dat dq „Italiaansche demonstraties na
drie jaren van spanning met Frankrijk een
zoo gematigd karakter gehad hebben". Ita
lië heeft nooit van zijn rechten afstand ge
daan.
Volgens de Giornale dTtalia weigert
Frankrijk kennis te nemen van de politieke
en nationale argumenten van Italië, nog
voor die nauwkeurig zijn uiteengezet. Dil
werpt een noodlottigen slagboom tusschen
Frankrijk en Italië en een taak, die behoor
de te worden toevertrouwd aan het verstand
en de verantwoordelijkheid der regeerenden,
wordt overgelaten aan duister geweld. Maar
de Fransche regeering kan er van overtuigd
zijn, dat Italië zich nooit zal laten afhouden
van de bescherming zijner belangen en as
piraties.
Duitsehland grenst niet alleen aan Italië
maar ook aan Frankrijk en wel in een ge
bied, waar drie en een half millioen Duit-
schers onder Fransche souvereiniteit leven
en dat rijk is aan ijzer- en kalimijnen
Duitsehland zwijgt nog
Dat men in Duitsehland niet of weinig
over de Italiaansche aspiratie»* schrijft,
moet men waarschijnlijk zoo uitleggen dat
men te Berlijn zeer wel weet dat er althans
voorloopig geen sprake van zal zijn dat
Italië officieel afstand zal verlangen van
Tunis, Corsica, enz. Doch de werkelijke
eischen van Italië, wanneer die eenmaal zul
len worden bekend gemaakt, zou Duitseh
land wel degelijk steunen. Wat die werke
lijke eischen zullen zijn. kan men op dit
oogenhiik slechts vermoeden. Wij geloo-
ven echter in de goede richting te gissen,
zegt het_ Hsb., wanneer wij denken aan een
verruiming van het statuut van Tunis in
dien zin. dat de daar woonachtige Italianen
als het ware onder de souvereiniteit van
Italië zouden komen en dus als een soort
nationale minderheid zouden worden be
schouwd. Verder kan men ervan overtuigd
zijn, dat een der voorwaarden voor het
beginnen van besprekingen tusschen Frank
rijk en Italië daarin zal bestaan, dat Italië
de belligerente rechten voor Franco eischt.
en die eisch zal Duitsehland zeer zeker on
dersteunen. Wat den spoorweg van Dzji-
boeti naar Addis Abbeba betreft, deze zoo
wel als het Suezkanaal staat natuurlijk op
hef verlanglijstje. Men vergete niet dat een
groot deel van de aandeelën van het Suez
kanaal in Fransche handen zijn, zoodat
de Fransche invloed op de herziening van
het statuut van invloed kan zijn.
STATUS QUO GEGARANDEERD.
In antwoord op een desbetreffende vraag
heeft minister-president Chamberlain in het
Lagerhuis verklaard, dat de Britsch-Itali-
aansche overeenkomst van 16 November op
geen enkele wijze inbreuk maakt op de
Britsche verplichtingen jegens Frankrijk.
De minister verklaarde verder, dat Tunis,
Corsica en Nice, hoewel niet met zooveel
woorden genoemd bij de onderhandelingen,
welke aan de overeenkomst voorafgingen,
vallen onder het eerste aanhangsel dier over
eenkomst, dat spreekt over de handhaving
van den status quo in het Middellandsche
zeegebied.
Chamberlains verklaring werd met ge
juich begroet.
Egypte ongerust.
Egypte is ongerust over Italië's vermoe
delijke aanspraken op het Suez-kanaal.
Elke poging tot verandering van het in
ternationale statuut van het Suezkanaal zal
door Egypte scherp in het oog worden ge
houden, daar dit zou kunnen uitloopen op
een gevaarlijke benadeeling van de rechten
van Egypte.
Ontstemming te Berlijn.
In Duitsche kringen is men van meening
dat de tijd voor deze plotselinge Italiaan
sche campagne voor Tunis, Corsica en Sa-
voie op zijn zachtst uitgedrukt slecht geko
zen is. Alhoewel de Italiaansche regeering
zich blijkbaar officieel van deze campagno
terug trekt.
Gisteren kon men in Wilhelmstrasse op
merken, dat men daar verstoord is over de
FranschItaliaansche spanning, die juist
aan den vooravond van de reis van von Rib
bentrop naar Parijs, welke reis een concre
te geste van vriendschap tusschen Duitseh
land en Frankrijk beteekent, de internatio
nale sfeer komt vertroebelen.