Italiaansche pers spreekt klare taal Dr. Schacht gaat naar Engeland Chamberlain aan den tand gevoeld Brifsch-Fransche stap te Berlijn? DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN'HOLLANDS NOORDERKWARTIER 13 DECEMBER 1938 N.S B. wil voor eigen volk zorgen Beperking van loozing op het IJselmeer Tragisch ongeval te Den Oever Het Britsche leger klein maar goed Prins Bern hard naar Londen 66e JAARG. No. 8489 Vele grieven tegen bet Fransche bewind in Dziboeti Frankrijk parasiteert op den Italiaanschen arbeid Engeland niet verplicht Frankrijk te helpen! De Memelkwestie Liftausche staatspolitie ontbonden Dit nummer bevat 8 pagina's yJyEERBERICHT DE BILT SEINT: Reisbureau W.A.CO. I HELDERSCHE COURANT KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN) i - Uitgave der Uttg. Ml). HoMaodi Noorderkwartier N V. te Deo Helder HET VRAAGSTUK DIENT BIJ DEN WORTEL TE WORDEN AANGEVAT. In de Italiaansche pers wordt thans voor het eerst duidelijk en uitvoerig gesproken over Dzjiboeti, en wel door de „Giornale d'Italia". Dit blad vraagt een grondige en de- linitieve oplossing van het vraag- stuk-Dzjiboeti. Het betoogt, dat Frankrijk zich van een kleine kolo nie, Fransch Somaliland, waarvan Dzjiboeti de hoofdstad is, bediend heeft om door te dringen in Abes- sinië en te strijden tegen de Italiaan sche belangen. Vooral tijdens den Abessijnschen oorlog was Dzjiboeti de voornaamste weg, waar langs de Negus voorraden en wapenen kreeg, hoewel Mussolini en Laval in Ja nuari' 1935 waren overeengekomen, dat Ita lië de vrije hand in Abessinië zou hebben. Sedert toén heelt Frankrijk van Dzjiboeti een werktuig gemaakt voor een nog vijan- delijker actie tegen Italië. De Fransche Somalikolonie vormt een voortdurende bedreiging en uitdaging tegen de belangen van Italië, Een uitdaging, die niet langer geduld kan worden. De Franschen blijven in het bezit van de spoorwegaandeelen, die den Negus hebben toebehoord. Wat de politieke beteekenis van het ha venstadje betreft krijgen wij verder te lezen dat de Fransche autoriteiten tot op dit pogonblik hebben geweigerd het gebouw van het Abessinische consulaat aan Italië af te staan, zoodat daar nog steeds Abessinische ambtenaren zetelen. Bovendien hebben zich in de stad tal van politieke uitgewekenen gevestigd, die er de bescherming genieten van de Fransche overheid. Zij hebben zich vereenigd en trachten contact te onderhou den met de kleine groepen rebellen welke op Abessinisch gebied nog weerstand bieden aan de Italiaansche bezetting. Deze in Dji- boeti zetelende vereeniging van aan den negus getrouwen zou orders ontvangen van Tecle Avariat. den vroegeren vertrouwens man van den negus te Genéve. Te Dzjiboeti zou voorts op vrij groote schaal smokkelarij in Italiaansch en Ethiopisch geld worden bedreven. Gayda weidt dan uit over de zeer onvol doende laad- en losgelegenheid in de haven, over de vele en hooge rechten die door de Franschen worden geheven op het transito- verkeer en dus ook op de Italiaansche goe deren die voor de Italiaansche kolonie be stemd zijn. Aan dit alles, zoo besluit de .Giornale". moet een einde komen. Italië kan niet toe staan, dat deze parasiet leeft op kosten van het verkeer en den arbeid in het Italiaansche rijk. Het vraagstuk Dzjiboeti moet bij den wortel aangevat worden, ter opheldering van de FranschItaliaansche betrekkingen. Met list en geweld nam Frankrijk Tunis. De „Tribuna" bevatte gisteren wederom een belangrijk artikel over Tunis, zegt het I-Isb. „Frankrijk", zoo kan men dezen, „heeft met list en geweld Tunis bezet en slechts met list en geweld kan het zich handhaven, zoo als bewezen wordt door het programma dat ten doel heeft systematisch het Italiaansche element in dit protectoraat te denationali- seeren, d.w.z. het eenige Europeesche element dat op groote schaal en op duurzame wijze in den grond van -Tunis wortel heeft gescho ten. Italië zal niet ophouden voor de rech ten van de Italianen in Tunis op te komen en het helpt niet of Frankrijk wil trachten van de Italianen Franschen te maken. Wa ren niet ook de Italianen in Trente en in Triest Oostenrijkers en waren niet de Duit- schers van het Sudetengebied Tsjechen? Voor Italië blijft dit vraagstuk bestaan zoo lang het niet op een rechtvaardige wijze wordt opgelost, volgons de eischen van de nieuwe Europeesche solidariteit, die te Mun- chen voor het eerst een begin van verwezen lijking heeft gevonden." Allerlei gissingen. Een brug tus- schen de verschillende opvattin gen van Engeland en Duitsch- land? De President van de Duitsche Rijksbank Dr. Schacht zal deze week een bezoek aan Londen brengen. Dit bericht geeft aanleiding tot allerlei gissingen. Men gelooft dat Dr. Schacht eenig aanbod zal doen ten aanzien van de iinantieele omstandigheden der Jood- sche vluchtelingen. Reuter verneemt, dat het a.s. bezoek van Dr. Schacht aan Londen het resultaat is van schikkingen welke getroffen zijn dooi den gouverneur van de bank van Engeland en Schacht. Er zijn nog geen officieele in lichtingen verkregen over de te bespreken onderwerpen, hoewel men geen verrassend resultaat verwacht. Wat zal Engeland doen, als Italië Frankrijk aanvalt? In het Britsche Lagerhuis is de regeering een vraag gesteld, of eenig verdrag, pact of overeenkomst bestaat, waarbij in geval Italië oor logszuchtige operaties aanvangt te gen Frankrijk of deszelfs bezittingen, op speciale wijze Groot-Brittanje ver plicht zou zijn militaire hulp te ver- leenen aan Frankrijk. Chamberlain heeft hierop geantwoord, dat geen dusdanige speciale verplichting be staat in eenig verdrag of pact met Frankrijk. Op een verdere vraag betreffende de Italiaansche betoogingen tegen Frankrijk, antwoordde Chamberlain met te herhalen, fiat de Britsche regeering de Italiaansche regeering er op gewezen heeft, dat betoo- gingen van dezen aard een nadeelige uit werking moeten hebben, tenzij stappen ge nomen worden om den erdoor gewekten indruk te. herstellen. Voor het oogenlblik had de premier hier niets aan toe te voe gen. Verder heeft men Chamberlain gevraagd °i de Britsche regeering in kennis is ge steld van den invloed der besprekingen t'isschen de Fransche regeering en Von üibbentrop en of de regeering te Londen overleg pleegt met Parijs over de Italiaan sche aanspraken op Tunis. Corsica en Ni co, welke don status tpio in do Middelland- sche Zoo zouden verstoren, indien zij ver wezenlijkt werden. Chamberlain beantwoordde beide vragen bevestigend. In antwoord op een vraag in het Lager huis heeft Wallace verklaard, dat 46 pro cent van de Suezkanaalrechten het vorige .iaar betaald is door Britsche schepen, en on geveer 17 procent door Italiaansche sche pen. De bestaande concessie loopt in DIN af. Ministerpresident Ghamberlain hoeft ont kennend geantwoord op do, vraag of oen of ficieel verzoek was gedaan aan Groot Brit tan je door Duitschland betreffende terug gave der vroegere Duitsche koloniën. Een uitlating die misverstand kan wekken! Ongetwijfeld is de uitlating van Chamber lain, dat Engeland geen enkele verplichting heeft Frankrijk te helpen, hoewel naar den letter juist, verre van. prettig. In politieke en diplomatieke kringen is zij met eenige onsteltenis ontvangen. Do wijze waarop de premier zich heeft uitge drukt, wordt op zijn minst tactloos geacht. Het is koren op den pronaganda-molen van de Italiaansche autoriteiten en kan hen slechts helpen bij hun streven om de bin- nenla.ndsche opinie te doen gelooven, dat Engeland de Italiaansche campagne tegen Frankrij k goedkeurt. Wat men betreurt is, dat de verklaring van den premier, losgerukt, uit het ver band, zoo bii uitstek geschikt is om in het buitenland en vooral bii de Italiaansche pu blieke opinie den indruk te wekken, dat Engeland zich voor het Fransch-Italiaansch geschil niet interesseert. De premier had dit kunnen voorkomen, zegt de N.R.C. door een ander, waarschuwend woord toe te voegen aan zijn feitelijk antwoord. Dat hij dit niet heeft gedaan, en dat hij zoodoende de mo gelijkheid van nieuwe en gevaarlijke mis verstanden heeft geopend, wordt hem aange rekend als een diplomatieke tactloosheid. Italië springt gewoonlijk eigenaardig om met Engelsche courantenberichten en regee- ringsuitliatingen en zoo zal het er naar alle waarschijnlijkheid ook niet voor terugge schrokken zijn voordeel te doen met een ge zaghebbende verklaring van Engeland's eersten minister, die zoo voorbeeldig past in Italië's binnenlandsche propaganda. DR. SCHACHT. Ongetwijfeld zal een ruim gebied worden besproken. In de kringen van de city heeft het aan gekondigde bezoek van Dr. Schacht zeer groote belangstelling gewekt en men ver diept er zich in gissingen over den aard van zijn particuliere besprekingen met den gou verneur van de Bank van Engeland. Volgens recente berichten in de Britsche pers zijn eenige maanden lang informeele besprekingen gehouden, langs niet officiee le, doch erkende kanalen, over een nieuwe EngelschDuitsche handelsovereenkomst. Als een brug Tijdens deze informatieve besprekingen is volgens de Financial News het Britsche standpunt geweest, dat geen overeenkomst de moeite waard zou zijn, tenzij zij niet al leen directe handelsbetrekkingen tusschen de beide landen inhouden, doch ook hun onderscheidene posities op de wereldmark ten. Bovendien gelooft men, dat Duitschland de besprekingen binnen nauwer grenzen wenscht te houden dan den directen handel der beide landen. Het wordt mogelijk geoordeeld, dat het be zoek van dr. Schacht ten deelo bedoeld is om een brug te slaan tusschen de twee uit- eenloopende opvattingen, hoewel het ook mogelijk is, dat zij slechts betrekkingen zul len hebben gewone zaken welke zich voor doen tusschen de centrale bankinstelling van Groot Brittannië en Duitschland. De heer J. Boersen misgestapt en verdronken. Gisteravond omstreeks half zes zou de 34- iarige garagehouder, de heer J. Boersen van zijn motorvlet op den wal stappen. De heer B. gleed uit en kwam in de werk- haven terecht. Op den wal stonden zijn monteur de heer S. en de heer T.. Dade lijk stelden deze personen reddingspogingen in hef werk die door de duisternis zeer be lemmerd werden. Op hulpgeroep kwamen dra meerdere personen aan loopen. Na twintig minuten zoeken die wel uren leken had men den drenkeling aan een haak. Tor riond werd kunstmatige ademhaling toege past doch Dr. de Groot die dadelijk aanwe zig was moest tenslotte den dood const-atee- ren. De heer Boersen. de kwieke kerel, die altijd een ander behulpzaam was, is wel zeer tragisch aan zijn einde gekomen. IIij laat een yrou,w en één zoontje achter. Mussert stelt tienduizend collec tanten en collectrices beschik baar. Vragen van den heer de Marchant et d'Ansembourg. De heer de Marchant et d'Ansembourg heeft aan den minister van Algemcene Za ken, voorzitter van den raad van ministers, de volgende vragen gesteld: 1. Heeft de minister er kennis van ge nomen, dat de opbrengst van de collecte voor Joodsche vluchtelingen, gehouden 3 De cember jl., meer dan .vierhonderdduizend gulden zou hebben bedragen? 2. Heeft de minister er kennis van ge nomen, dat de opbrengst van de inzameling voor de winterhulp aan het Duitsche volk, gehouden op 3 December jl. op den dag van de Duitsche solidariteit, meer dan vijftien millioen Reichsmark zou hebben bedragen? 3. Is de minister niet van mecning, dat gezien de sub 1 en 2 genoemde bedragen een b.v. op Zaterdag 17 December van regee- ringswege te houden Kerstinzameling „zorg voor eigen volk" tenminste een millioen gulden zou behooren op te brengen, waar mede de nijpende nood van vele tiendui zenden volksgenooten zóu kunnen worden gelenigd? 4. Is het den minister bekend, dat de leider der nationaal-socialistische beweging bereid is. tienduizend collectanten en col lectrices voor het doen slagen van de sub 3 bedoelde Kerstinzameling beschikbaar te stellen? 5. Is de minister bereid de sub 3 bedoelde inzameling te organiseeren en het aanbod van den leider der nat. soc. beweging te aanvaarden?. Eerbiediging van het Memel- statuut gevraagd. De partij van dr. Neumann zou geen Anschlusz wenschen. Op een vraag betreffende den toestand in Litauen en het Memelgebied heeft Cham berlain geantwoord, dat er reden is om te denken, dat na de verkiezingen van Zon dag door de meerderheidspartijen van den Memelschen landdag eiscbeu kunnen wor den gesteld aan de Litausche regeering, welke niet in overeenstemming zouden zijn met het Memelstatuut. Als onderteekenaarster van de Me melconventie, zoo vervolgde Cham berlain. kan de Britsche regeering deze mogelijkheid niet over het hoofd zien. Met het oog op de bij zondere belangstelling, die de Duit sche regeering in staat is in deze za ken te toonen, aldus de premier, heeft de Britsche zaakgelastigde te Berlijn opdracht gekregen, om te zamen met den Franschen ambas sadeur uitdrukking te geven aan de hoop dat de Duitsche regeering haar invloed zal uitoefenen tot verzeke ring van de eerbiediging van het Memelstatuut. Te Berlijn wordt inmiddels ontkend dat een stap is ondernomen. Er zouden slechts beleefdheidsbezoeken zijn gebracht. In Memeiland zelf. Veel liever gestreden en eerlijk gestorven dan vrijheid verloren en de ziel verdorven, aldus letterlijk vertaald de tekst op een origineele verkiezingszuil in de vorm van een grafsteen in Memclland... welke ietwat lugubere reclame wij hierbij afbeelden. In de rede, die de herkozen president Smetona gistermiddag ter gelegenheid van zijn beëediging in het parlement heeft ge houden, verklaarde hij o.m., dat de betrek kingen van Litauen met al zijn buren zich op bevredigende wijze ontwikkelen. Hij zei de te wenschen, dat het autonome statuut in zijn geheel wordt toegepast. Staatspolitie buiten dienst. Het bestuur van het Memelgebied heeft een verordening uitgevaardigd, waarbij in bet Memelgebied alleen de districtspolitie dienst mag doen. De leden van de Litausche staatspolitie gelden thans als particuliere personen. Wenscht Dr. Neumann geen Anschlusz? De correspondent van de Dobry Wieczor meldt uit Memel, dit het succes van de Duitschers onbetwistbaar is. De Litauers rekenen slechts op drie mandaten. Ondanks de in Europa circuleerende ge ruchten eischt de partij van dr. Neumann geen aanhechting van Memel bij het Duit sche rijk, daar zij officieel politieke, eoo- nomische en cultureele autonomie en voor al vrijheid voor het propageeren van de nationaal-socialistische denkbeelden vraagt. Men verwacht, dat binnenkort met de Li tausche regeering een overeenkomst geslo ten zal worden, welke den Duitschers in Memel de verwezenlijking van hun eischen binnen het, kader van die Litausohen staat .verzekert. Verwachting voor het geheele land: Zacht weer, overwe gend droog, gedeeltelijk be wolkt!, zwaKke tot matige wind uit Zuidelijke ric-Min- gen. Geen behoefte aan dienstplicht In Engeland! De minister van coördinatie der landsver dediging, Inskip, heeft te Reading een rede gehouden, waarin hij zeide, dat volgens zijn overtuiging Groot Brittannië geen behoefte heeft aan dienstplicht. De minister geeft de voorkeur aan een vrijwillig systeem, dat ze ker in vredestijd traditioneel is voor Enge land. Verder zeide de minister dat de regeering, wat er ook zou gebeuren, in geen geval de fouten van 1914 zou herhalen en gespeciali seerde arbeiders, die werkzaam zijn in de industrie welke voor het leger werken, uit de fabrieken weghalen en naar 't tromt stu ren. Tenslotte bracht hij hulde aan het Brit sche leger, dat niet groot is en niet verge leken kan worden met de legers op het vaste land, welke de divisies bij twintigtallen tel len. Het is een klein, doch goed leger. De Gast Zijner vrienden. Naar wij vernemen, zal Prins Bertnhard in den loop van deze week een officieus bezoek aan Londen brengen, alwaar Z.K.H. eenige dagen zou vertoeven. De Prins zal in de En gelsche hoofdstad de Gast zijn van enkele Zijner persoonlijke vrienden. FRIESLAND HEEFT ERNSTIGE BEZWAREN. Ged. Staten van Friesland hebben in een adres aan de Tweede Kamer hun bezwaren uiteengezet tegen het wets ontwerp, waarbij o.m. de vrije loozing op het IJselmeer in de toekomst be perk wordt. Het Rijk. dat gemeend heeft de Zuiderzee te moeten afsluiten, dient de daaruit voort vloeiende gevolgen, aldus Ged., ten volle voor zijn rekening te nemen en mag die niet af wentelen op gebieden, die tot nu toe vrijelijk hun overtollig water konden loozen. Het bezwaar van adressant is niet slechts, dut acht sluizen door de beperkingen on bruikbaar worden, doch ook, dat gewijzigde inzichten omtrent het meest gewenschte peil voor den Frieschen boezem ruimere water- loozing zouden kunnen vereisclien dan tot nu toe. Verder heeft de minister in zijn toelichting tot het wetsontwerp zélf erkend, dat dit on tijdig wordt ingediend. Immers van nu reeds bestaande bezwa ren. verbonden aan de onbeperkte loozing en onttrekking van water op en aan het IJselmeer, is niets gebleken! De minister vreest slechts dat die bezwaren in de toe komst zullen kunnen ontstaan, vooral na verdere inpolderingen. Waarom wacht Zijne Excellentie die verdere inpolderingen niet af? En de IJsel dan? Tenslotte begrijpen adressanten niet, waar om de beperkingen, zooals de tekst van het ontwerp doet veronderstellen, niet van toe passing zullen zijn op het afleiden uit of het loozen op don IJsel en andere rivieren Op die wijze zou van deze zijde het waterbe- zwaar op het IJselmeer nog kunnen worden vergroot! Frieslands recht om als van ouds vrijelijk op het IJselmeer te loozen, is, aldus adr. even deugdelijk gefundeerd als dat van het stroomgebied van den IJsel en andere rivie ren! Gedeputeerden verzoeken met den mees ten aandrang het betreffende wetsontwerp te laten rusten tot de noodzakelijkheid van het treffen van maatregelen duidelijker ge bleken is. 5-daagse KERSTREIS naar PARIJS. ge heel verzorgd f 39.43. Programma op aanvraag. Vraagt onze gids voor wintersportreizen per trein en autocars. W.A.C.O. Kanaalweg 132 TeL 773. Den Helder.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1938 | | pagina 1