Engelands bewapening ter zee Paus laakt het Winter 1929 was strenger dan nu nieuw heidendom DE WERELDi Postvluchten op Indië in weinig woorden Kolendamp- en gasvergiftiging 0Nog steeds de sterkste vloot ter wereld Onze Oest De luchtmacht a's zelfstandig wapen Indische order voor de Hembrug Het heeft thans maximaal 15,3 gr. gevroren Elfstedentocht uitgesteld Dorpentochf door Noord Holland een succes! Alle scheepvaartverbindingen onder Britsche controle. (Van onzen Londenschen correspondent.) Minister-president Chamberlain heeft zich in den laatsten tijd in het Lagerhuis verschillende malen bezig gehouden met het groote Engelsche bewapeningsprogramma, dat in een steeds sneller tempo wordt uitge voerd en voortdurend in omvang toe neemt. Hij wees er daarbij op, dat on danks de overeenkomst van Mün- chen aan een ontwapening van En geland voor de ontwapening van an dere staten niet gedacht kon worden en dat een militaire zwakte ook een zwakte in de diplomatie zou betee- kenen. De in het begin van 1938 in de geheele we reld begpnnen bewapeningswedstrijd zal dus ook in de toekomst de Engelsche zee bewapening beheerschen in het bijzon der, wijl sinds einde 1936 geen quantitatieve beperking der vlootbewapeningen meer be staat en het nieuwe Londensche vlootver- drag slechts voorziet in het vaststellen van bepaalde maximum grenzen voor schepen en geschut. Maar de practische uitwerking van deze beperking is gering, want wanneer bui ten het verdrag staande mogendheden groo- tere slagschepen bouwen, mogen ook de on derteekenaren dit doen. En aldus bouwt En geland op het" oogenblik schepen van 40.000 ton, terwijl tot nog toe als hoogst toelaatba re grens een tonnemaat van 35.000 ton werd beschouwd. De huidige Britsche vloot. De Britsche vloot is ook op het oogenblik nog de sterkste van de wereld, waarbij men er intusschen rekening mede moet houden, dat deze gebruikt dient te worden in bijna alle streken van de wereld en dan ook is onderverdeeld in een thuisvloot, een Middel- landsche Zee-vloot en. eskaders kruisers in Indië, Zuid-Afrika, China, Amerika, West- Indië, Nieuw Zeeland en Australië. Zoo be vinden zich op het oogenblik van de 15 voorhanden zijnde slagschepen uit de ja ren 1912 tot 1927 met tezamen 474.000 ton wa- verplaatsing slechts 6 in dienst van de thuis vloot en 5 bij de Middellandsche Zee-vloot, terwijl 4 met kleine bemanningen aan boord zich in de havens van het moederland ter moderniseering ophouden. Van de 15 zware en 45 lichte kruisers doen •r slechts 6 dienst bij de thuisvloot, 2 hehoo- ren tot de kustbeschermingsdienst, 19 lig gen in reserve en 5 zijn in reparatie, terwijl het groote aantal van 12 zware en 16 lichte kruisers over de bovengenoemde talrijke vlootstations buiten Europa verdeeld is. 163 Engelsche torpedojagers en 55 duikbooten zijn op dezelfde wijze over de verschillende wateren verdeeld, terwijl de 6 vliegtuigmoe- derschepen met tezamen 115.000 ton voor de helft bij de thuisvloot een in de Middelland sche Zee en een in China dienst doen; het zesde is in reparatie. Wat er bij gebouwd wordt. Het vlootbouwprogramma voor de komen de jaren, dat dat van alle andere landen verre overtreft, voorziet in den bouw van 5 slagschepen van 35.000 ton en 2 van 40.000 ton, 6 vliegtuigmoederschepen, 24 kruisers, 40 torpedojagers en 21 duikbooten en betee- kent voor Engeland een verhooging van de staatsuitgaven voor de marine met 20 pCt. Twee problemen. Naast het financiëele vraagstuk van den staat heeft de Britsche admiraliteit zelf twee problemen op te lossen; Het overwinnen van gebreken aan de hoog ontwikelde technische speciale uitrustingen en het recruteerings- vraagstuk. Gezien de uitbreiding van de vloot is natuurlijk het huidige personeel, dat sinds het begin van de herbewapening met 30.000 man versterkt werd, niet groot genoeg. Men is derhalve tot een verdere ver hooging met 6000 man besloten, zoodat op de vloot over een jaar ongeveer 125.000 koppen zullen dienen een aantal, dat nog aan zienlijk opgevoerd zal moeten worden, wan neer men, zooals geëisebt wordt, aan elk slagschip een bemanning van 1300 man, aan elk vbcgtuigmoederschip van 1000 man en aan eiken kruiser van 700 man geeft. Overheerschende positie moet be houden worden. Zoo zien wij Engeland er naar streven, on danks of misschien juist wegens zijn tegen slagen in de Middelandsche Zee en het Ver re Oosten, als onafhankelijke eilandenstaat zijn oppermachtige positie op zee te bewa ren en de handelsbelangen verder uit te breiden. Daarbij wordt het onbewust door de continentale staten van Europa gesteund, wijl deze bij Cr nu eenmaal bestaande terri toriale tegenstellingen onmogelijk tot een eenheidsfront tegen deze eersterangs zeemo gendheid kunnen komen. Engeland wil ver der alle verbindingen met de Noordzee be heerschen en daarmede ook de toegangen tot de Oostzee en de daaraan grenzende sta ten: België, Nederland, Duitschland. Dene marken, Noorwegen, Zweden, Polen. Finland Letland. Litauen en de Soviet-Unie ter wijl het met de sleutelposities en steunpun ten van de Middellandsche zee de zeeverbni- dingen van Frankrijk. Italië, Spanje, Portu gal, Zuid-Slavië, Griekenland. Roemenië en Turkije controleert. Maar niet slechts over Europa, maar ook over de andere werelddee- len, tracht Engeland zijn macht uit te stra len. Op alle belangrijke punten der aarde vinden wij Britsche vlootstations, die alle scheepvaartwegen beheerschen. Klompenmaker te Roosteren ''ge stikt. Te Roosteren in de provincie Lim burg heeft zich een geval van ko lendamp vergi f t iging voorgeda an, tengevolge waarvan een 64-jarige man is gestikt. De klompenmaker J. Rutten en diens 76-jarige halfzuster Anna Rutten zaten op een stoel bij de kachel in de keuken. De kachelpijp, die uit twee stukken bestond, was niet goed gesloten, waardoor kolen damp is ontsnapt. Gisterochtend omstreeks acht uur be merkten de buren dat de schoorsteen nog niet rookte. Zij stelden een onderzoek in en vonden den man en de vrouw in de keuken op den vloer liggen. De man was reeds overleden, terwijl de vrouw bewusteloos lag. Onmiddellijk werd geneeskundige hulp ingeroepen. Dokter Stijns uit Echt was spoedig ter plaatse. Hij kon bij den man slechts den dood constateeren. Bij de vrouw werd ge- ruimen tijd kunstmatige ademhaling toegepast, waarop hot bewustzijn te rugkeerde. De vrouw lag vlak bij het raam. waardoor het eenigszins tochtte. Hieraan heeft zij haar leven te danken. De poes lag eveneens dood in de keuken. De man is vermoedelijk reeds Maandag avond overleden. Om acht uur hebben de huren beide menschen nog hooren praten. Het was de gewoonte van den man om streeks die ntijd de d°uren op slot te doen. Gisterochtend waren deze nog or>en, zoodat mag worden aangenomen dat het drama zich omstreeks dien tijd h»eft afgespeeld. De vrouw is naar familieleden overge bracht. Vijf personen te Laren verton nen vergiftigingsverschijnselen. In de afgeloopen week werd de 81-jarige T. v. d. Veer, wonende te Laren (N.H.) on- wf4. Aanvankelijk dacht men met een lichte ongesteldheid te doen te hebben, doch de ziekte ver A-ge r de snel, zoodat genees kundige hulp werd ingeroepen. De behan delende geneesheer kon echter geen diag nose vaststellen, totdat hij Zatsrdagmor- gen bij een viertal familieleden van den 81 iarigen zieke geroepen werd. Deze, die aan het ziekbed gewaakt hadden, waren allen min of meer bewusteloos en klaagden over zware hoofdpijn, hevige brakingen en hart kloppingen. Het was den geneesheer nu duide lijk dat hier sprake was van een ernstige gasvergiftiging. De toe stand van den heer v. d. V. was echter dusdanig verergerd, dat bij voorzien werd van de laatste H.H Sacramenten Nadat de geneesheer, dr. Holtman, den aard der ziekte had kunnen vaststellen, beeft hij de woning laten ontruimen, terwijl de bejaarde zieke bij een zoon werd onder gebracht. Het resultaat was dat alle vijf vergiftigden van stonde af aan beter wer den en alle gevaar geweken is. Men vermoedt dat riool of lichtgas zich, onder den hard bevroren grond, een weg gebaand heeft tot onder de woning van v. d. V. Een uitgebreid onderzoek wordt in gesteld. Bij den Volksraad is ingediend een ontwerp-ordonnantie tot wijzi ging en aanvulling van de begroo- tingsregeling voor de officieren van de Luchtmacht in verband met de ontwikkeling der militaire lucht vaart tot zelfstandig wapen. Aan de memorie van toelichting ontlee- nen wij hel volgende: De belangrijke plaats, welke de militaire luchtvaart thans in de weermacht inneemt, stempelt haar tot «en zelfstandigwapen. Het is practisch bovendien niet meer moge lijk, dat een officier zoowel bij zijYi wapen of dienst van herkomst als bij de militaire luchtvaart de geschiktheid voor hoogere rangen zou kunnen behalen. De uitoefening van de daarmede overeen komende commando's bij de militaire lucjrtvaart is een veelzijdige taak gewor den, welke groote ervaring vereischt, zoodat niet meer kan worden geëischt, dat de luchtvaart-officieren bedreven blijven in de aanvoering van onderdeelen van het wapen waarvan zij afkomstig zijn. De daartoe noodige terugplaatsingen zijn bovendien niet in het belang der militaire luchtvaart. Immers, daardoor worden erva ren officieren-vlieger aan het luchtwapen onttrokken die-voor de bezetting der ver schillende commando's niet kunnen worden gemist. Het is daarom noodig gebleken het be staande stelsel te verlaten en een afzon derlijk korps officieren der militaire lucht vaart in te stellen, waarin de betrokken officieren onafhankelijk van hun wapen of dienst van herkomst hun carrière kunnen maken. Stalen legerhelmen. In verband met de beslissing van het In dische legerbestuur, stalen helmen voor het Koninklijk Nederlandsch Indisch leger aan te schaffen, verneemt het A. I.. D., dat de order is geplaatst oij de artillerie-inrichtin gen aan de Hembrug in Nederland, zoodat binnenkort iedere soldaat met een dergelijk, voor elk modem leger onmisbaar, bescher mingsmiddel zal zijn uitgerust. De proeven met deze Hembrug-helmen, wel ke reeds in 1930 zijn aangevangen, hebben bewezen dat het buitenwerk bij de schiet proeven niet onderdeed, ja zelfs beter was dan andere Europeesche legerhelmen. oorts hadden de proeven ook ten doel bel binnen werk te toetsen aan de ervaringen hier te lande. De Hembrug-helmen. welke thans besteld zijn en waarvan eenige duizenden reeds in practisch gebruik zijn bij die onderdeelen van het Indisch leger, welke bij een aanval een vooruitgeschoven positie innemen, zoo als het kust- en luchtdoelartilleriegeschut, zijn derhalve voorzien van dit binnenwerk, hetwelk volkomen aangepast is aan de In dische eischen. ONVRIJWILLIGE VERDUISTERINGSPROEF Gistermiddag omstreeks kwart voor vier heeft zich een kleine explosie voorgedaan in een transformator in het schakelstat'on van de Prov. Geld. Electriciteitsmij. te Arnhem. Tengevolge hiervan werd het electrische net gestoord. Een groot gedeelte van de provincie Gelderland is gedurende ongeveer een kwartier van electriciteit verstoken ge bleven. In het schakelstation ontstond tengevolge van de ontploffing een begin van brand, dat evenwel spoedig met eigen middelen is ge- bluscht. Bet. Kon. Ned. Met. Instituut te De Bilt deelt ons het volgende mede: Ter vergelijking van de koudc-periode in de maand December met die van Februari 1929 kan het volgende wor den medegedeeld betref fende de temperatuur te De Bilt: De temperatuur Fan 18 December 18 uur tot 21 December 9 uur is niet boven min tien graden Celsius geweest. In Februari 1929 was, doordat de zon toen hooger stond, op alle dagen de maximum temperatuur boven min tien graden Celsius (laagste maximum min 9.7 op 13 Februari.) Overigens was de koude periode van 1929 stren ger. Het minimum is toen tot min 18.9 ge daald, tegen 13.3 graden Celsius in de afgeloopen periode. De laagste temperatuur over het geheele etmaal was in 1929 min. 13.9 graden Celsius op 16 Februari, nu min 13.3 gr. C. op 19 en 20 December, ter wijl de gemiddelde tem peratuur van de koud ste vijf dagen (11 tot 13 Februari vroeger min 12.6 graden Celsius was en nu (18 tot 22 December) min 11.3 graden. H5T ENGELSCRE SLAGSCHIP „NELSON" Voorloopig... Wegens den ingevallen dooi zal de elfste dentocht Donderdag a.s. niet kunnen door gaan en voorloopig uitgesteld moe ten worden. Door het smelten van de sneeuw staat er te veel water op het ijs. Het centraal bestuur kan geen naderen datum vaststellen, maar op grond van door de Bilt welwillend verstrekte mededeelin- gen, is de mogelijkheid niet uitgesloten, dat de Elfstedentocht toch een dezer dagen gehouden zal kannen worden. De verwachting is nl., dat het hooge drukgebied in Scandinavië den wind van het Westen door het Noorden naar het Oosten zal doen loopen, zoodat de tempe ratuur opnieuw beneden het vriespunt zal dalen. Het Centraal Bestuur zal de ingekomen inschrijvingen handhaven. Op het oogen blik zijn binnengekomen 320 inschrijvingen voor den wedstrijd en 475 voor den tocht. De Dorpentocht door Noordholland, welke Tweeden Kerstdag door de Vereeniging Ijs bond Hollands Noorderkwartier" werd geor ganiseerd, heeft zich in een geweldige be langstelling mogen verheugen. Ongeveer 1250 deelnemers verschenen te Alkmaar aan de start hetgeen een imposant schouwspel opleverde, terwijl circa 950 binnen den vastgestelden tijd de Kaasstad weer bereikt hadden. Onder de deelnemers bevonden zich velen uit onze provincie niet alleen, maar ook rijders uit andere deelen van het land, o.a. uit Groningen en Overijseel. Alkmaar was overigens natuurlijk het best vertegen woordigd. Via Oudendijk ging het naar Edam, van daar naar Den lip, Purmerend was de 3e controle en daarna reed men langs het Nrd Hollandsch Kanaal naar Alkmaar, terug- Er stond een scherpe wind, die sommigen te machtig werd, zoodat zij moesten uitval len. Bijzonder geklaagd werd er verder over een stuk ijs tussehen Oosthuizen ën Edam, een kleine 10 K.M. lang, dat geheel niet te berijden bleek. Het gekke van het geval was, dat de organiseerende vereeniging niet beter wist, of alles was in orde FRAUDE BIJ DEN PROVINCIALEN WATERSTAAT. Gepenslonneerd ambtenaar oordeeld. ver- Eenige maanden geleden werd bij den Pro vincialen Waterstaat een fraude ontdekt, welke gepleegd moest zijn door den gepen- sionneerden bouwkundig ambtenaar H. F. P., die een „staat van meer en minder werk" had vervalscht door materialen hooger op te geven. De Officier eischte tegen dc-n verdachte een gevangenisstraf van 6 maanden. De Haagsche rechtbank veroordeelde hem gisteren tot een gevangenisstraf van 6 maan den met aftrek van de voorloopige hechtenis. Glorie niet meer voor God, maar voor de menschen. Het Pauselijke orgaan De Osserva- tore Romano constateert bitter, dat zoowel in Rusland als in Duitschland aanzienlijke pogingen in het werk zijn gesteld door voortvarende god- loozen, om het godsdienstige gevoel in het volk aan den vooravond van Kerstmis te verstikken. Het blad schrijft, dat in Rusland le god loosheid geen vervanger gevonden heeft voor den godsdienst, dien het bestrijdt, terwijl dat in Duitschland anders is. „Voor de nationaal socialistische wereld, aldus het blad, wordt een niet minder hardnekkige ontkenning van het christelijke omgezet in dat van nieuw heidendom, dat beweert tegen de godloos heid te strijden en dat zich zelfs opwerpt tot verdediger van geloof en eodsdienst tegen het materialistische bolsjewisme en aldus een recht opeischt op dankbaarheid van hen, die het vervolgt. Geen rechtvaardigheid, maar menschenliefde. Dit werk van godsdienetvernietiging is nog gevaarlijker dan de openlijk beleden godloosheid. „Het is voldoende de nationaal socialistische pers door te nemen om het streven te zien, dat de laatste dagen in het werk gesteld wordt om het karakter van Kerstmis te ontaarden door profane denk beelden in de plaats te stellen van de chris telijke beteekenis dezer viering." Het orgaan van het Vaticaan vergelijkt de Russische opvattingen met de nationaal so cialistische en verklaart: „de uitersten ra ken elkander bij den afbraak van dat ge loof. die moraal, die gedachten en die christelijke zeden, die zich stellen tegenover hun gemeenschappelijke doeleinden, welke er in bestaan alle glorie aan God te ont zeggen om haar aan den mensch te geven. Laten wij onze oogen keeren naar de ver schillende deelen der wereld en in het bij zonder daarheen, waar men woest den Heer loochent. Er is geen vrede tussehen de volkeren, de klassen, noch in de gewetens, want er heerscht geen vrede met rechtvaar digheid, naastenliefde en menschelijke soli dariteit. VAN JE KENNISSEN MOET JE HET MAAR HEBBEN! Gisteren had te Amsterdam een oude man met een paar oude kennissen in een cafétje een gezellig uurtje gesleten, waarbij hij hen ln een bui heeft laten zien, hoe rijk hij wel was. Na een tijdje'ging hij naar zijn woning in de Gr. Kattenburgerstraat om een beetje te slapen. De man werd wakker i oor het eeluid van een dichtslaande deur en toen hij een onderzoek instelde, miste hij zijn holo *a Z'J"h°rl°2e met ketting. De politie heeft de drie kennissen van den bestolene aangehouden en ëén heeft bekend na afloop van t bitteruurtje er alleen op uit te zijn getrokken om den ouden man te berooven De „goede kennis" is ingesloten op 't bu reau Kattenburgergracht. Pelikaan (terugreis) Oehoe (heenreis) Valk 0 (terugreis) Emoe Hieenreis) Gier (heenreis) Nandoe (terugreis) Vertrek vau Aankomst te Jodhp. 27 Dec. Bagd. 27 Dec. Alex. 27 Dec. j Basra 27 Dec. JAthene 27 Dec. Y'dam 27 Dec. |Rang. 27 Dec. Singap. 27 Dec A'dam 27 Dec. Napels 27 Dec. I Band. 27 Dec. j Medan 27 Dec. De „Ibis", die Eersten Kerstdag op het noodlandingsterrein Nocera Terrenise is ge daald, is gisteren via Napels naar Marseille gevlogen. Schaduw over de Kerstdagen. -Tijdens de Kerstdagen zijn in de Vereenigdc Staten 508 personen een gewelddadigen dood ge storven. Ongeveer vierhonderd hiervan zijn tengevolge van auto-ongevallen om gekomen. Gasvergiftiging in ziekenhuis. In een zie-> kenhuis te Praag zijn drie verpleegden tengevolge van vergiftiging door lichtgas om het leven gekomen. 23 andere zieken en twee leden van het verplegend perso neel verkeeren in levensgevaar. Zaken zijn zaken. Ondanks de booze woor* den in Amerika aan het adres van Duitschland gericht, is het zakenleven doorgegaan. Volgens door het departe ment van handel gepubliceerde cijfers heeft de uitvoer van ijzer in November bijna het dubbele bedragen van dien van October. De bestemming was vooral Japan, Italië en Duitschland. Vlootoefeningen in Amerika. Sommige po litici zien in de a.s. vlootoefeningen in de Caraibische zee een waarschuwing jegens de totalitaire staten. Meer dan 160 oor logsbodems, waaronder vele duikbooten, zuilen aan de oefeningen deelnemen. Frankrijk moet zuinig blijven! In het rapport over de begrooting 1939 juicht men den terugkeer van het 'kapitaal toe en constateert, dat een toeneming van het nationale inkomen door een herstel der zuinigheid dringend noodzakelijk blijft „Frankrijk is nog meester over zijn lot. Laat het de tijdelijk noodzakelijke offers aanvaarden, dan zal het niet lang duren, of het zal de vruchten plukken van zijn moedige krachtsinspanning", wordt ge zegd. Mexico exploiteert zijn olierijkdom zelf. De Kamer heeft haar goedkeuring ge hecht aan het voorstel der regeering, dat voor de winning van aardolie geen con cessies meer zullen worden verleend. Het land zal voortaan de olierijkdommen zelf exploiteeren. Het offer voor de vluchtelingen.. Het vluch- telingenfonds van Baldwin beschikt thans over meer dan een kwart millioen pond sterling. Zwitserland versterkt zijn verdediging. Het nieuwe Zwitsersche bewapeningspro gramma vergt een uitgave van 350 mil lioen Zwitsersche francs. De defensie wordt in alle onderdeelen versterkt. Lawine in Japan. Een lawine heeft een in aanbouw zijnd water-krachtstation te Sjiadani, in de prefectuur Toyama, bedol ven, tengevolge waarvan 93 van de 125 ar beiders werden begraven. Van 39 arbei ders wist men gistermiddag om 4 uur, dat zij om het leven waren gekomen. Tsjechoslowakije verduitscht. De tweej Duitsche bladen, de Prager Presse en het Prager Tageblatt, zullen na 31 December niet meer verschijnen, zij zullen worden vervangen door den Prager Beobachter. Officieel wordt medegedeeld, dat de regee ring de communistische partij ontbonden en haar bezittingen in beslag genomen heeft. Memelgouverneur naar Littauen. De gou* verneur van het Memelgcbied, Gailius, is naar Kaunas vertrokken om daar onder handelingen te voeren. Van Littausche zij de verluidt, dat hij in de eerste plaats zal spreken over opheffing wan de wet tot be scherming van volk en Saat en over de te rugtrekking der veiligheidspolitie uit het Memelgcbied. Roosevelt wil 10.000 vliegtuigen meer. Hoe* wel Roosevelt den persvertegenwoordigers heeft medegedeeld, dat hij nog niet beslist had hoeveel vliegtuigen hij het congres zou vragen, zou hij volgens zekere geruchten een uitbreiding der luchtvloot met onge veer 10.000 toestellen wenschen. Sneeuwstormen in Amerika. In de noor* delijke helft der Vereenigde Staten woeden verblindende sneeuwstormen, gepaard gaande met een ijskouden wind. Op één plaats heeft men 37 graden vorst geregis treerd. - Goebbels herstellende. Goebbels is thans zoover van zijn ingewandskwaal hersteld, dat hij gisteren naar huis kon worden ge zonden. Ja?a? en ch'na- Volgens sommige elingelichte politieke kringen, zou Grew, ue Ainerikaansche ambassadeur te Tokio, naar Washington worden ontboden om „e-jj nemen aan de besprekingen, die udden Januari te Washington zullen wor- I f", Keh°uclen ter gelegenheid van het ver- 1J aldaar van den Amerikaanschen am bassadeur in China, Johnson. Een Fransche kruiser naar Djiboeti. Het aviso (een kruiser, welke is ingericht om spoedberichten enz. over te brengen) Di- t^V1 fIe vlootstrijdkrachtcn in de 'j Leon kn'istocht zou onderne- nuhü l? de Roode Zee, is uit Beyroeth naar Djiboeti vertrokken.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1938 | | pagina 2