De Ziekenfondsstrijd
op Texel
Ingezonden
Belangenstrijd met socialen achtergrond
Anna Paulowna
Biljarten Ned. Arb. Sportbond
SOxurunen
Arrondissements
rechtbank Alkmaar
ÏÏLoütieJ^AicAten
KAxint^n-ïexilcun^
do-ei het
Oosterend verontwaardigd
Den Burg
Jaarvergadering afd. Texel van
het Witte Kruis
Den Hoorn
Eerste Ouderavond
Jaarvergadering „Concordia"
Wieringen
Verkocht
Nog geen haring
Een schilder tot snoek
gepromoveerd
Damcompctitie „Het Noorden"
Ds. W. L. Weiter 65 jaar
predikant
Wat U ook
te verkoopen hebt,
De strijd In Oosterend, tusschen het
Onderling Ziekenfonds „Helpt Elkander"
en tusschen de maatschappij ter bevorde
ring van de Geneeskunst", heeft zich de
laatste weken scherp toegespitst. De
strijd is in het laatste stadiiun gekomen,
het wordt een uiterste krachtmeting tus
schen de beide organisaties.
Na alles wat we over de voorgeschiedenis
hebben geschreven, kunnen we volstaan met te
vermelden, dat Oosterend geweigerd heeft een
Maatschappij-Fonds te worden en dat de Maat
schappij ter bevordering van de Geneeskunst
toen besloten heeft zijn leden te adviseeren,
dat zijn dus alle huisartsen en specialisten bij
de maatschappij aangesloten, geen hulp meer
te verleenen aan de leden van „Helpt
Elkander".
Oosterend heeft toen een eigen arts benoemd
en deze is sinds eenige weken in dienst. Daar
mee is de knuppel in het hoenderhok geworpen
en als één man staan de leden van de Maat
schappij achter hun bestuur, met gevolg, dat
eenige patiënten van Oosterend, voor specia
listische behandeling naar het Marinehospitaal
te Den Helder gezonden, door de specialisten
onverrichter zake naar huis werden gestuurd.
De Maatschappij ter bevordering van de
geneeskunst, die achter de heele Oosteren-
der geschiedenis, de hand van den Cen-
tralen Bond van Ziekenhuizen in Utrecht
ziet, redeneert: wanneer de Oosterenders
het meenen zonder onze hulp te kunnen
redden, laten ze het probeeren. Alleen bij
levensgevaar wordt nu nog door de Maat
schappij-doktoren geholpen.
De Oosterenders zijn verontwaardigd over
de behandeling in Den Helder en meenen, dat
het voor de doktoren moreel niet verantwoord
is, dat ze patiënten wegsturen.
Tweeëerlei opvatting.
Het geldt hier een principieelen strijd, die
niet alleen op Oosterend wordt uitgevochten,
maar die in verschillende plaatsen van ons
land is gestreden. Soms met succes aan den
kant van de Onderlinge ziekenfondsen, dikwijls
met succes aan den kant van de Maatschappij
ter bevordering van de geneeskunst.
De bedoeling van de ziekenfondsen is, om
eigen doktoren aan hun fondsen te verbinden,
onder voorwaarden, door de fondsen te stellen.
Men redeneert daar aldus: de leden van de
fondsen brengen de gelden bijeen, billijk is het
dus, dat zij ook zeggenschap in deze fondsen
hebben en dat de doktoren niet anders te
doen hebben dan hun patiënten te behandelen
en hun salaris daarvoor van de fondsen te
ontvangen. De fondsen stellen de contributie
vast. Zij bepalen ook de weistandsgrens van
de leden.
De doktoren daarentegen zeggen: Wij willen
wel de dienaar zijn van den patiënt maar niet
van een ziekenfondsbestuur. Er komt een on
gezonde verhouding tusschen geneesheer en
patiënt, als deze ondergeschikt wordt aan een
of andere vereeniging. Het doktersberoep is
een vrij beroep en dat willen we hooghouden.
Men ziet, het geldt hier inderdaad prin-
cipleele dingen, waaraan het prestige van
de zijde der doktoren ten opzichte van hun
beroep, niet vreemd is.
f Wq zullen nu, volkomen objectief, in eenige
volgende artikelen, zoowel de meening van
den Centralen bond van Ziekenfondsen als die
van de Maatschappij ter bevordering van de
geneeskunst, weergeven. Wij bezochten daar
toe het bondsbestuur in Utrecht, zoowel als
de Maatschappij van de artsen te Amsterdam.
Om het karakter van den strijd in al zijn
scherpte naar voren te doen komen, geven we
in het volgend nummer allereerst een paar
gevallen van patiënten, van Oosterend, die bij
het Marine-hospitaal bij de specialisten aan
doovemansooren klopten.
(Bulten verantwoordelijkheid van de Redactie.
Niet geplaatste stukken worden
niet teruggezonden.)
Oosterend (T.) S Febr. 1939.
Geachte Redactie.
Namens het bestuur van het gezinszieken
fonds „Helpt Elkander" brengt onderge-
teekende het volgende ter uwer kennis.
In uw blad van 7 Febr. komt onder „Zieken
fondsstrijd te Oosterend" een bericht voor,
waarin u meedeelt, dat er tot Woensdag j.1.
reeds -een 10 tal personen door de Heldersche
specialisten zouden zijn afgewezen.
Ons bestuur vindt het jammer, dat u dit
berichtje, zonder dat u hebt geïnformeerd
naar de juistheid hiervan, hebt geplaatst. U
kunt toch wel begrijpen, dat deze berichten,
welke door voorstanders der z.g.n. Maat
schappij fondsen aan u worden verstrekt niet
in het belang zijn van ons ziekenfonds.
Wij zien ons dan ook gedwongen tegen dus
danige berichtgeving te protesteeren, omdat
dit voor 80 leugen is.
Bovendien zij u medegedeeld, dat ons be
stuur, voordat de Mij. v. Geneeskunde dit per
advertentie openbaar maakte, niet op de
hoogte was van het weigeren der specialisten,
daar er door hen nog nooit kennis was ge
geven, dat zij ook voor particulier tarief aan
onze leden hulp weigerden.
J. BAKKER,
Secr. „Helpt Elkander."
Het* bericht over het terugzenden van 10
leden van „Helpt Elkander" werd ons door
onzen eigen correspondent verstrekt. Er was
dus voor ons geen reden te twijfelen aan de
juistheid ervan, waarom wij het opnamen. Van
twee gevallen was ons, door persoonlijk onder
zoek bekend, dat zij geweigerd waren.
Red. Held. Crt.
Gisteravond werd in Hotel „De Oranje
boom" de jaarvergadering gehouden van het
Texelsche Witte Kruis, de bijeenkomst viel
geen best bezoek ten deel. De vergadering
werd geleic. door den Vice-Voorz. Notaris
Mulder, (de Voorz. dr. Hellema was verhin
derd aanwezig te zijn), die alleen hartelijk
welkom heette. Hierna volgde lezing van de
Notulen en het Jaarverslag door den secr.-
penningm., den heer Pisart. Uit het Jaarver
slag ontleenen wij, dat het aantal leden was
gestegen van 1581 tot 1601. De contributie had
bedragen 1946.05. De Moedercursus in Eier-
land was bezocht door 22 personen, de uit
gaven hiervoor hadden 9.50 bedragen. Aan
het consultatiebureau voor baby's waren be
handeld 655 kinderen, dit jaar werden 106
nieuwe zuigelingen ingeschreven.
Volgde rek. en verantw. v. d. kas van de
afd. Het saldo over 1937 had bedragen
5918,79. Ontvangsten 2437,79. Batig saldo
over 1938 938,35. Batig saldo Algem. Kas
7346,59.
Fonds TBC-bestrijding: Ontvang; ten 2219,96
Uitgaven 2177.68. Voordeelig saldo 42.28.
De ontvangsten voor het Emmabloempje was
weer achteruitgegaan. Ontvangen 94.54.
Het Witte Kruis bloempje had 83.50 opge
bracht. De heer Pisart betreurde deze geleide
lijke achteruitgang ten zeerste, vooral omdat
alles wat voor deze beide Bloempjes inkomt
ten voordeele komt van de Tex. TBC-bestrq-
ding.
Het Fonds Ziekenauto: Met de zieken-auto
zijn gemaakt 41 ritten in totaal werden afge
legd 1339 K.M., ontvangen was hiervoor
328,50. De heer Pisart bracht hulde aan 't
TESO-bestuur, dat nu voor Luxe-auto's, die
zieken vervoeren ten bate van de Ziekenauto
eenige vergoeding vraagt; tot nu toe was hier
van pl.m. 100.ontvangen. De uitgaven
voor het fonds-Ziekenauto hadden bedragen
250.10. Het Batig saldo op 1 Jan. 1938 be
droeg 421,53. De rekening op 1 Jan. 1939 sloot
met een bezitting van 592.33
Al deze boekhoudingen waren gecontroleerd
door de Comm. v. Rekening-contr., bestaande
uit de heer A. C, Rab en P. Plaatsman, die
alles in orde hadden bevonden.
Hierop volgde Bestuursverkiezing: aan de
beurt van aftreding (niet herkiesbaar) waren
de heer J. v. d. Slikke voor Oosterend, C. Kuip
De Koog, P. B. Riteco nog voor den Hoorn, J.
Barends De Cocksdorp, Joh. Bakker Oude-
schild en Not. Mulder Den Brug. In hun plaats
werden bij eerste stemming gekozen S. Keij-
zer, Oosterend, J. Mak Da Koog, J. Brands
Den Hoorn, A. Blom De Cocksdorp en P. Dros
den Burg.
De heer Pisart las hierna een uitvoerig
verslag coor van de vergadering van het
Hoofdbestur, gehouden op 5 Nov. '38, die hij
als afgevaardigde had bijgewoond. Voor 1939
werd weder de heer Pisart als afgevaardigde
naar de Hoofdbestuursvergadering aangewezen.
De heer Pisart bracht vervolgens verslag
uit over 't magazijn. Er waren in 1938 ruim
1600 artikelen uitgereikt. Het ingevoerde
statiegeld van 25 cent had goed gewerkt, de
meeste artikelen kwamen nu op tjjd binnen,
't Magazijn is ruim voorzien, zoodat aan alle
aanvragen kon worden voldaan. Hulde werd
gebracht aan mej. Meijer, die alles 't maga
zijn betreffende uitstekend behandelt.
De heeren A. C. Rab en P. Plaatsman wer
den ook dit jaar weder ais rekening-contro
leurs aangewezen.
Bij de rondvraag stelde Not. Mulder voor
(op voorstel van Dr. Hellema) om mét de
geldende regeling, waardoor om beurten de
drie doktoren van den Burg voorzitter zqn,
te breken, omdat de doktoren dikwijls ver
hinderd zyn een vergadering te leiden. Not.
Mulder kon zich persoon'ijk wel met dit
voorstel vereenigen. Het bleek, dat Statuten
en Huish. reglement hieraan geen bezwaren
in den weg legden; overeenkomstig dit voor
stel werd besloten. Het volgend jaar zal dus
een vaste voorzitter worden gekozen.
Hierna volgde sluiting.
Dinsdagavond werd in de lagere school te
Den Hoorn een ouderavond gegeven, waarover
wij reeds in een vorig nummer het een en ander
schreven. Wat de besprekingen betreft, vermel
den wij hieromtrent nog het volgende.
De heer Huizinga vond het niet goed, dat op
de gemengde openbare school aan de katho
lieke jeugd godsdienstonderwijs werd gegeven
in de school zelf en dat de hervormden in een
ander gebouw dit onderwijs ontvangen. Het
godsdienstonderwijs hoort bij de school dus be-
hooren ook alle kinderen, van welke gezindheid
ook, dit onderwijs op de school te hebben,
aldus spr. De heer K, Prins vond juist, dat het
godsdienstonderwijs niet op de openbare school
thuishoorde en het beter in een ander gebouw
gegeven kon worden. Ten slotte werd met alge-
meene stemmen goed gevonden de toestand
zooals die thans is, te handhaven.
Het voorstel door den heer Huizinga om melk
aan die kinderen te verstrekken, die over moes
ten blijven, werd slechts door vier ouders ge
accepteerd. Dit vond zjjn oorzaak in het feit,
dat de kinderen hier geen gekookte melk lusten
maar deze altijd ongekookt met graagte drin
ken. De ouders van deze kinderen achten g e-
kookte melk niet noodig, t.b.c. vrij, als
al het vee op het heele eiland door strenge con
trole gehouden wordt. Hiermede was het offi-
cieele van den avond geëindigd.
Daarna volgde het meer feestelijk deel, ter
wijl eveneens de 'alleraardigste tentoonstelling
in oogenschouw genomen werd. Het is aan geen
twijfel onderhevig, of deze geslaagde ouder
avond zal wel door andere gevolgd worden.
In het bekende gebouw „De Kroon" te
Amsterdam, speelde de Poldersche biljart
club van den N.A.S.B. tegen de Amsterdam-
sche club van dien bond. Evenals bij den
thuiswedstrijd, waren de Amsterdammers
sterker en wonnen met nog grooter cijfors,
n.1. 14—6. De groote tafels, waaraan onze
spelers niet gewend zijn, waren zeker een
handicap voor hen en van invloed op den
uitslag.
A. P. kan op een vrij goed gespeelde com
petitie terugzien. Van de 160 gespeelde par
tijen heeft de club 75V2 punt binnengehaald
cii zal de vierde plaats op de ranglijst in
nemen.
BREEZAND.
Voorzitter de heer C. Prins, kon op de
jaarvergadering van de muziekver. „Coneor-
dia" behalve alle leden, ook don heer Van
Dijk welkom heeten, die als belangstellende
aanwezig was.
Het keurig verzorgde jaarverslag van den
heer C. de Graaf, dat na de notulen aan de
orde kwam, memoreerde den groei dor ver
eeniging, die thans met het jeugdcorps 30
leden telt en bracht hulde aan den afgetre
den directeur, die in den lieer Steinroth een
waardig opvolger kroeg.
De rekening van den heer L. Wiggers, ge
controleerd door de heeren J. Spigt en G. van
Loon, luidde: ontvangsten f464.92, uitgaven
f376.49. Een batig saldo dus van f 88.43, waar
toe de verloting flink bijdroeg. Het bezit
groeide daarmee tot f 132.07. Dit bedrag zou
geheel gebruikt moeten worden voor het
weer opbouwen van de muziektent. De ver
gadering oordeelde echter, dat aankoop van
instrumenten en opbouw der vei', vóór dien
den te gaan.
In de controlecommissie werden gekozen
de heeren J. Bogaard eu W. Pijnacker, re
serves II. Moerland en D. Daalder.
De aftredende bestuursleden de heeren: De
Graaf, secretaris, J. S. Spigt, vice-voorzitter
en G. van Loon, commissaris, werden met
algemeene stemmen herkozen, de heer Van
Dijk tot adviseerend bestuurslid benoemd.
In de toekomst, zoo besloot men vervol
gens, zullen meer concerten gegeven wor
den ook aan de Kleinesluis. Men hoopt daar
mee meer donateurs te verwerven. Bij feesten
wordt graag 'n beroep op de vereeniging ge
daan en is muziek ook onontbeerlijk, maar
men vergeet meestal, dat de leden een hooge
contributie moeten betalen, om 'de uitgaven
te kunnen dekken en dat de ver. steun van
anderen niet kan missen.
Bij de rondvraag vroeg de heer Moerland
of dit jaar nog aan een concours deelgeno
men wordt. Voorzitter antwoprdde het aan
den directeur te zullen vragen. Mede mèt het
oog op de kosten, zal men echter wel tot het
volgend jaar moeten wachten.
Nadat nog eenige zaken ter sprake waren
gebracht, sloot voorzitter met den wensch,
dat allen, ook de leden van het jeugdcorps,
hun best zullen blijven doen, even enthousi
ast als den laatsten tijd.
DEN OEVER
De groote ijzeren motoraak W.R. 78, éigen-
dom van den .heer K. Bakker alhier, is uit
de hand verkocht naar Zeeland.
Gisteren heeft een span kuilvisschers haar
geluk beproefd op de haringvischerij. Hoop
gevend waren de resultaten niet bepaald,
slechts twee stuks werden gevangen.
Dezer dégen was de schilder Kr. in de
Hofman bezig met het schilderen van een
ark. De heer Kr. stond hiervoor met zijn
knechtje, het zoontje van den heer Kom
duur, op een vlot. Een mispas van het jonge
schildertje en plof, kopje onder in het
koude water. Gelukkig wist men de drenke
ling spoedig op het droge te krijgen, zoo
dat dit ongeval met een nat pak afliep.
Uitslagen van de, door onze plaatselijke
clubs gespeelde wedstrijden voor bovenge
noemde competitie.
He klasse:
H. D. C. II—D. A. P. I
A. Bosman—T. Vlaar 0—2
P. H. C. GroenemeyerH. Huibens 20
J. JagerW. Alkemade 11
H. KraanC. van Oudenaarde 02
P. J. Arends—A. v. d. Voort 20
C. Leibrands—W. P. Alkemade 0—2
W. van Ravensteyn—A. Kapitein 0—2
W. Wieren—E. Kerkhof l—l
W. A. v. d. Hoek—C. Alkemade 0—2
P. van Veen—J. Huibens 1—1
D. A. P. II—EXCELSIOR II
D. StompedisselN. van Vliet
C. AlkemadeL. Schouten
Joh. HuibertsM. Plagmèyer
J. do SchipperA. Moolenaar
F. Alling A. Kruithof
C. LeekP. Kooy
Joh. Janson—J. Herder
L. Alkemade—A. Schouten
C. Schrama—L. Kruithof
n. o. C. v. Helden
7-13
Ille klasse:
0-2
0—2
0—2
0—2
0—2
2-0
0-2
0—2
0—2
0—2
2—18
H. D. C. III—D. A. P. II
G. Mondeel—P. Huibens
D. Groot—F. Alling
A. José Sr—R. v. d. Voort
W. v. BrederodeW. Leek
E. Glas—C. Leek
J. BoumanJ. v. Kessel
T. Hellendoorn—L. Alkemade
E. Molema—C. Schrama
J. de Reuver—D. Meyer
J. Vink—n'. o.
2—0
0-2
2—0
1-1
2-0
2—0
0—2
2—0
2-0
2-0
15-5
(Zitting van Dinsdag 7 Februari).
Is totale leegverkoop een uitverkoop?
Voor de Rechtbank verscheen S. C. uit Den
Helder, wien ten laste wordt gelegd, dat hq op
8 Januari van het vorige jaar zijn verkoop als
zoodanige wijze had aangekondigd als „Totale
leegverkoop".
Verdachte was in hooger beroep gekomen
van een vonnis van den Kantonrechter, waar
bij hij was veroordeeld tot 10.boete subs.
1 week.
De president Mr. Ledeboer vraagt verd.
waarom hij in hooger beroep is gekomen?
Verd.: Om een principieele uitspraak uit te
lokken.
Pres.: Maar u hield uitverkoop, zonder ver
gunning van de Kamer van Koophandel.
Verd.: Ik hield geen uitverkoop, maar alles
moest weg, omdat de zaak niet meer ging.
Pres.: Leegverkoop is toch uitverkoop. Het
beteekent dus, dat alle goederen weg moeten.
Verd.: Dat is zoo.
Pres.: En u had geen vergunning van de
Kamer van Koophandel?
Verd.: Die had ik niet
De eerste getuige die gehoord werd is A. C.
v. B., agent van politie te Den Helder.
Pres.: Hoe kwam u er toe procesverbaal op
te maken.
Get.: Omdat er „totale leegverkoop" stond
op de ruiten en er hingen ook kaartjes aan de
artikelen welke in de etalage stonden.
Pres.: En waren die prijzen dèr artikelen
erg goedkoop
Get.: Dat weet ik niet.
Verd. merkt op, dat de Commissaris van
Politie en ook get. er niets op tegen hadden.
Gqt. heeft procesverbaal opgemaakt na een
bericht van de Kamer van Koophandel.
Get. zegt, dat hij in December ook een der
gelijk proces-verbaal tegen verd. heeft opge
maakt.
Pres tot verd.: Is dat zoo?
Verd.: Dat kan ik me niet meer herinneren.
Pres.: Kom, kom.
De tweede get. is H .W. H. adjunct-secre
taris van de Kamer van Koophandel, die zegt
dat verd. geen permissie tot het houden van
een uitverkoop had.
Pres.: Beschouwt u dit als een principieele
zaak
Get.: Nee, zuiver als een overtreding van
de wet.
Pres.: Is „leegverkoop" hetgeen be
teekent „alles moet weg!" verstrekkender
dan „uitverkoop".
Get.: Het is eigenlijk hetzelfde. De heer S.
had vergunning aangevraagd bij de Kamer
van Koophandel, doch deze is hem geweigerd.
Pres. tot verd.: U hoort het, maar u ging
uw gang maar.
De Officier van Justitie, mr. v. d. Feen de
Lille zegt in zijn requisitoir, dat totale leeg
verkoop hetzelfde is als totale uitverkoop en
daarom is het tenlaste gelegde bewezen. Hij
vroeg vergunning aan de Kamer van Koop
handel doch die werd hem geweigerd. De
Ambtenaar van het O.M. vroeg 60.boete
en inplaats dat deze man dankbaar is, dat hij
slechts 10.boete kreeg, gaat hij in hooger
beroep, omdat hij meent, dat het hier een
principieele kwestie geldt. Maar dit heeft hij
niet kunnen aantoonen, integendeel hij wringt
zich in allerlei bochten, om eruit te komen.
De Officier eischt bevestiging van het vonnis
van den Kantonrechter, met uitzondering van
de strafmaat welke de Officier wil bepaald
zien op 200 boete, sub. 60 dagen hechtenis.
Verd. blijft erbij, dat hij geen uitverkoop
heeft gehouden, doch een „leegverkoop", om
dat hij uit z'n perceel wilde. In Mei 1938
moest hij het perceel ontruimen. Verd. vraagt
vrijspraak, sub. ontslag van rechtsvervolg.
De Rechtbank zal heden over een week uit
spraak doen.
Dr. W. F. Enklaar, Tuberculose, prqs
1.50.
Dr. W. F. Enklaar, Morbus Hollan-
d i c u s, prqs 2.90.
Uitgave Van Holkema en Warendorf,
Amsterdam.
Uit het feit, dat de uitgever dezer twee
boeken prijs stelt op een bespreking in dit
dagblad trekken wij de conclusie, dat hq zich
voorstelt dat deze ook als lectuur voor lee-
ken geschikt zijn. Toch zegt Dr. Enklaar in
zijn voorrede van het tweede boek, dat dit
uitsluitend voor medici geschreven is en zoo
is ooi: „Tuberculose" alleen voor deskundi
gen geschikt te achten.
In zijn „Morbus Hollandicus" borduurt
schrijver voort op zijn oude thema, reeds in
een vroegere uitgave behandeld, het is een
zeer vermeerderde editie van het boek van
den zoo reclameachtigen titel: „Geen onge
neeslijke zieken", dat in het najaar van 1937
het licht z^g. Het behandelt de vaccinbehan-
deling met'het uit den bacillus Hollandicus
vervaardigde vaccin van astma en alle (hoe-
vele wel!) ziekten, die Enklaar uit dezelfde
bron afkomstig acht. In het andere boek
wil schrijver ook de tuberculose met een door
hem vervaardigd vaccin te lijf en het doet
sympathiek aan bij hem te lezen, hoe hij
daarbij staat in de voetsporen van onzen on-
vergetelqken Spronck, den Utrechtschen Pa
tholoog-anatoom, die het laatste deel van
zijn werkzaam leven gewijd heeft aan het
zoeken van een specifiek anti-tuberculose-
vaccin. Dat hq evenals deze al zijn leerlingen
zoo sympathieken leermeester zocht naar
een vaccin, in staat om de gevreesde ziekte
te genezen, strekt hem tot eer. Het is even
wel te betreuren, dat deze onderzoeker nu op
,®ze zijt) onrijpe therapeutische resul
taten publiceert en dan nog wel in dezen
vorm. Hoe kan iemand conclusies bouwen op
de verbetering door het vaccin van één
(zegge één) koe met open long-t.b.c., wat te
zeggen van de mislukte cavia-proeven als
misschien dit dat het althans eerlijk is' deze
mede te deelen. Schrqver is een groot optl
mist om uit zulke onvoldoende gegeven,
zulke conclusies te trekken. Toch doet
enthousiasme in de toekomst zijner methode
dikwijls goed aan.
/IJ 13
Het moge dan waar zijn, dat het tuber
culosevraagstuk niet door één onderzoeker
kan worden opgelost en dat hij die er med
kan worden opgeiosi. en uau mj me er niede
bezig is belangstelling voor zijn werk moet
wekken om hulptroepen te krijgen, men mag
toch verlangen, dat theoretische beschouwhf
gen die de wereld worden ingezonden, beter
o-efundeerd zijn. Het is best mogelijk, dat het
ten slotte een vaccin zal zijn, al is het dan
niet dat van Spronck of Enklaar, dat het
middel tegen de tuberculose zal blijken te
znn maar even goed is het mogelijk dat een
chemisch middel zal worden samengesteld,
dat de tuberkelbacil doodt zonder overige^
aan het lichaam eenig kwaad te doen.
Als de grimmige Noordwester waait, door
T Geertsema, met zw. en gekl. platen van
Tjeerd Bottema. Uitgave B. v. Goor en Zn.,
uitgeversmaatschappij, Den Haag. Prijs ge^,
2.90.
Dit boek vertelt ons op zeer vlotte en span-
nende wijze over het boeren- en familieleven
in Friesland, tijdens een strengen winter. Het
is zoo gezellig en boeiend verteld, dat het ons
meesleept en we gaan verlangen naar het
rustige, wat ouderwetsche leven op het plat.
teland, waarvan zoo groote -bekoring uitgaat.
De kostelijke verhalen van de oude grootmoe-
der, het leven met de dieren, de ijsgeneugten.
Hoe fijn en opbouwend wordt het „goede ge.
zinsleven" erin beschreven. Hoe vol belevenis-
sen is het dagje voor Sinterklaas met vader
ec moeder naar de stad, per boot., Nee, zoo
gezellig is een bus niet. En dan de terugtocht
als ze op de helft blijven steken en Ingevroren
raken.
Denk niet, dat het boek ouderwetsch of
taai is. Het is een brok buitenleven, zoo fijn
beschreven en zoo vol gezonde avontuur van
de kinderen tijdens een ijstocht en met
schotsenloopen, dat we het boek niet alleen
zouden willen aanbevelen voor jongens van
12 jaar en ouder, maar ook voor de meisjes,
die een fijn jongensboek verslinden. Ook ou
deren zullen het met genoegen lezen. Het is
een boek dat ook paedagogisch volkomen ver
antwoord is.
Goed getroffen zijn de platen van Tj. Bot
tema, die de juist sfeer van het boek goed
accentueeren.
We hopen, dat er nog eens een boek van
denzelfden schrijver zal volgen over het zo
merleven op een Friesche boerderij.
Het B e e 11 door Willem Elsschot. Uitgave
P. N. van Kampen Zoon, N.V., A'dam.
Vijftien jaar geleden verscheen van Els-
schot de roman „Sijmen", later gevolgd door
„Kaas"., „Tsjip" en „Pensioen". De in deze
boeken de „oofdrol spelende figuren, Boor
man en Laarmans, treden in „Het Been"
weder op den voorgrond. De inleiding van
Menno ter Braak zorgt er voor, dat zij, die
de vier bovengenoemde boeken niet lazen,
toch de bijzondere karaktertrekken der hoofd
personen leeren kennen en dat hen eenig be
grip wordt bijgebracht van de gewaagde en
groteske daden dier hoofdpersonen.
Boorman ontmoet in dit boek een vrouw,
slachtoffer van een vroegere, door hem ge
pleegde oplichtingsaffaire. Deze vrouw heeft
een houten been, van welk feit, Boorman zich
zelf als de oorzaak ziet. Door een bijkomstige
omstandigheid in een stemming gebracht,
welke veel weg heeft van berouw, maar in
werkelijkheid niets anders is dan de reactie
op een hem geen rust latende obcessie van
dat houten been, besluit hij, de geleden
schade aan de vrouw te vergoeden. Dit lukt
hem aanvankelijk niet, daar zij niets te maken
wil hebben met hem, noch met zijn geld. Toch
beproeft hij, telkens met andere, soms zeer
bijzondere, middelen zijn schuld af te doen en
komt daardoor in vreemde situaties, in deur
waarders- en rechtbankverwikkelingen en ten
slotte in een verplegingsinrichting voor ze
nuwpatiënten, daar men niet wil of kan aan
nemen dat iemand met normale hersenen, zóó
veel moeite zal doen om een niet-geëischte
terugbetaling van schuld aan een onwillig®
schuldeischer op te dringen.
De eertijds groote oplichter Boorman treedt
in dit boek op als een berouwvol mensch, die
evenwel in alles zakelijk blijft, zijn ware ka
rakter niet verloochent en, wanneer h(j de
vrouw tenslotte, zij 't dan tegen haar zin, be
wogen heeft, zijn geld aan te nemen, weer
met nieuwe moed zijn oude leven van gewiekst
en geslepen zakenman opvat.
Het streven en zwoegen om zich van een
schuld te kwijten tegenover iemand, die van
deze schuld niets hooren wil, is wel een zeer
origineel motief, bq de uitwerking waarvan er
voor den schrijver alle gelegenheid is en dan
ook benut worat, om den lezer op echte on-
vervalschte humor te onthalen.
Wie „Lijmen" en de andere genoemde boe
ken las, verzuime niet, ook „Het Been" te
lezen en wie ze nog niet las, zal zich ook niet
beklagen, er kennis mee gemaakt te hebben.
Gisteren herdacht de oud-lfbfprediker DS.
W. L. Weiter den dag, waarop hq voor 65 jaar
het predikantsambt aanvaardde. In verband
met den hoogen leeftijd van den jubilaris werd
deze dag niet officieel gevierd. Vele ambtge-
nooten echter brachten Ds. Weiter in den
loop van den dag een bezoek te zqnen huize
aan de Jan van Nassaustraat te 's-Graven-
hage. Een groot aantal bloemstukken en tele
grammen werd bezorgd.
De luitenant ter zée der le klasse jh''
G. A. Berg, dienende bij het Departement van
Defensie, is den 6en Februari 1939 ter be
schikking gesteld.
