Macht tegen Macht
ROODE STER
„Het Lied van
de Klok'
De Centrale Bond van Ziekenfondsen
stelt zich achter de Oosterenders
Hij is
er wèg van!
Met de 3 Dampo producten bestrijdt U alle verkoudheden
Gouden bruidspaar
in de Brouwerstraat
Zaterdag 11 Februari 193Q
Pc Ziekenfondsstrifd op Texel
De «Maatschappij" eischt
van de doktoren stipte
naleving
Derde Blad
Burgerlijke Stand van Den Helder
Vereeniging tot ijsbestrijding in
Noord-Holland benoorden het
Noordzee-kanaal
Het scherm nog niet
gevallen
KENT U
Dr. E. Hoekstra's
Bloedzuiverende
Gezond heidspillen
De AbonnementS'
voorstelling
(Van een specialen verslaggever).
Het is niet voor het eerst dat een
strijd, zooals die zich op het oogenblik
in Oosterend heetf ontwikkeld, tusschen
de onderlinge fondsen en de maatschap
pij tot bevordering van de geneeskunst
uitgevochten wordt. Al jarenlang bestaat
die strijd. Zoodra de onderlinge fondsen
weigeren een contract met genoemde
maatschappij te sluiten, worden rancune
maatregelen toegepast. Nog nimmer ech
ter is de Bond voor Centrale Zieken
fondsen daarvoor teruggeweken. Men
heeft den strijdbijl altijd opgevat en
vaak met succes,
We geven hier slechts de meening van be-
etuurderen van den Centralen Bond. Een er
van, de heer F. de Munnik, spraken we in
zijn kantoor te 's-Gravenhage.
In Nijmegen hebben we denzelfden strijd
gehad, aldus de heer De Munnik, dat is nu
eenige maanden geleden. Ook toen weigerden
de specialisten hulp, het resultaat is slechts
de groei van het ledental van de Onderlinge
fondsen geweest, een groei, die niet minder
dan 125 procent bedroeg.
Doktoren zijn niet allen eens met
de Maatschappij.
De heer De Munnik meende, dat de specia
listen deze houding niet vol zouden houden.
En anders zal men van bovenaf moeten in
grijpen. Tal van leden van de Maatschappij
zijn het met deze maatregelen niet eens,
doch zij hebben slechts te bukken, omdat op
niet-navolging een zware boete staat.
„Waarom bent u gekomen tot de oprich
ting van Onderlinge ziekenfondsen?", zoo
willen we weten.
Die zijn gegroeid uit de arbeidersbeweging.
Vroeger waren er verschillende fondsen, de
begrafenisondernemer had zijn fonds en... de
kastelein, Toen dus de arbeidersbeweging
groeide, .ïebben wij deze" organisatie zelf ter
hand genomen.
Wat wij eischen is slechts de vrjje ont
wikkeling van de onderlinge fondsen.
Laat de maatschappij-fondsen daarnaast
maar rustig blijven bestaan.
Verschillen.
De onderlinge fondsen hebben als doel-
steling geen winsten te maken, doch alles
ten goede te doen komen aan de leden. De
aangeslotenen betalen een vaste contributie
en de doktoren werken tegen een vastgesteld
honorarium. Het geld dat overblijft wordt
besteed voor verstrekkingen aan de leden,
b.v. de levering van brillen of elastieken
kousen. Terwijl bovendien een onderling fonds
de contributie zoo laag mogelijk en de wei
standsgrens zoo hoog mogelijk wil stellen.
De Maatschappij tot bevordering der ge
neeskunst wil de weistandsgrens echter zoo
laag mogelijk gesteld zien, opdat maar niet
te veel leden tot de fondsen worden toegela
ten. De mogelijkheid bestaat echter, dat
iemand met een inkomen van 2000 of 3000
gulden, die een gezin heeft, dat veel met
ziekte sukkelt, in het fonds opgenomen moet
worden. Die mogelijkheid willen we openlaten.
We willen plaatselijk de zaak regelen, en
daarvan wil de maatschappij niets weten.
Wel zijn we bereid, aldus de heer De
Munnik, om in iedere plaats, waar een
onderling fonds bestaat, een contract met
de Maatschappij af te sluiten, maar dan
ook naar onze voorwaarden.
61.000 leden in Den Haag.
De voorzitter van de Coöperatie „Volhar
ding" te 's-Gravenhage, welk lichaam een
eigen ziekenfonds heeft met 61.000 leden, zag
de zaak als een prestige kwestie van de
doktoren, die geen beambte willen zijn, zij
het dan ook tegen een zeer hoog salaris.
De „Volharding" heeft een groot aantal
doktoren in dienst en het is ten feit, dat tal
van jonge artsen trachten een positie te krij
gen bij deze coöperatie of een der onderlinge
fondsen.
Hooge boeten!
Wanneer een lid van de Maatschappij bijv.
bij de „Volharding" als medicus wordt aan
gesteld, wordt hem door de Maatschappij een
zeer hooge boete opgelegd, die in de duizen
den loopt! ,n de praktijk komt het in derge
lijke gevallen natuurlijk er op neer, dat dit
hooge bedrag dan door de „Volharding moet
Worden voldaan.
Een nieuwe artsenvereeniging.
Men wist ons hier mee te deelen, dat
er een nieuwe landelijke artsenvereeni
ging in wording is, die zicli tegenover de
Maatschappij tot bevordering van de ge
neeskunst zou stellen.
De Centrale bond voor Ziekenfondsen, die
zich aanvankelijk van het Oosterender fonds
had teruggetrokken, omdat moreel uitge
maakt was, dat dit onderling fonds een
maatschappijfonds was, heeft zich nu ach
ter den strijd te Oosterend gezet, omdat
Oosterend nu volkomen los van de Maat
schappij ter bevordering van de genees
kunst is.
De secretaris van dezen bond, de heer C.
Baaij, is een bekende op Texel. Hij heeft de
heele strijd te Oosterend van nabij meege
maakt en daar zelf een werkzaam aandeel
in gehad.
De heer Baaij herhaalt, wat zijn 2e
voorzitter in Den Haag ons reeds gezegd
had: ,,'t Gaat om het vrije ontwikkelings-
recht van de onderlinge ziekenfondsen
van alle schakeering. Als de Maatschap
pij ter bevordering van de geneeskunst
zou aanvaarden, wat door den Bond van
Ziekenfondsen wordt aangeboden, dan
zou zij de meest mogelijke beveiliging van
de rechtspositie van deelnemers krijgen,
met eventueele arbitrage door officieele
regeeringspersonen.
Jitbreiding tot andere dorpen.
Oosterend zal zich zeer binnenkort aan-
sliuten bij den Centralen Bond. Het reglement
zal in Oosterend worden herzien en over heel
Texel zulen vergaderingen worden gehouden
en leden worden geworven.
't Is geen manier van doen, aldus de heer
Baaij, dat de bond in dezen tijd, waarin het
vakvereenigingswezen zich tot de hoogte
ontwikkeld heeft, waarop het staat, de Maat
schappij een soort terreur uitoefent. Wij zul
len een weg vinden om de patiënten van
Oosterend te helpen, zooals we dien gevon
den hebben in alle plaatsen waar de strijd
gevoerd werd, en waar specialisten hulp
weigerden.
Het Oosterender fonds gaat groeien,
de nieuwe arts zal het zeker klaren.
Het standpunt van de Maatschappij ter
bevordering der geneeskunst hopen we in ons
nummer van Maandag te belichten.
ft
In het gebruik zal blijken dat de doel
treffendheid van onze installaties blijft.
DE VRIES
Centrale Verwarming
ALKMAAR ROTTERDAM
Tel. 3045 Tel. 44504
2 lijnen
Toonkunst zingt: „Das Lied der Glocke",
van den componist .Max Bruch.
Aan de vrienden van „bel canto"
is dit werk bekend genoeg.
Maar toch hebben S.I te velen
deze schepping nooit gehoord.
Voor hen: Deze invitatie,
en een kort, verklarend woord.
Wie het „Lied der Klok" beluistert,
hoort een klankrijk levenslied,
van geboorte en van sterven,
van geluk en van verdriet.
's Mensen groei en bloei en opkomst
juicht in feestelijk gezang!
Maar na ramp en overlijden
klinkt de doodsklok, dof en bang.
In het nachtelijke duister
rust van d'arbeid mens en dier.
Stille vreed' omvat de aarde
na het dagelijks vertier.
Geen geluidMaar in den hoge
waakt de klok en telt elk uur
waakt telt en speurt de weerschijn
van een vals en dreigend vuur!
Brand! Met gretig felle tongen
lekt het voort langs haav' en goed,
breekt zich baan! Zoekt nieuwe wegen!
Laaiend barst een rode gloed!
Brand!! door siddering gegrepen,
strooit met galmend zwaar geluid
d'oude klok zijn bang gebeier
over stille straten uit
Hij, die moeizaam tracht met wóórden
Angst te schildren en Paniek,
voelt zich klein en overtroffen
door Max Bruch in zijn muziek!
Vrees Vertwijfeling Dof berusten
Dankbaarheid voor lijfsbehoud
Alles in deez' schone schepping
boeit Uw aandacht onverflauwd!
Toonkunst zingt: „Das Lied der Glocke",
Stadgenoten, toont U 't waard,
dat voor deze Dinsdagavond
geld nóch moeite werd gespaard!
Toonkunst noodde vijf solisten,
En een eminent orkest!
Komt!! Geniet een Feest van Klanken!
Toonkunst zingt!! Enop z'n bést!
82'39. C. Prinsen.
van 10 Februari 1939.
GETROUWD: K. C. Valkenburg en H. C.
Meijer.
OVERLEDEN: M. JonkerKeijzer, 57 jaar;
A. Keizerde Leeuw, 75 jaar.
„U bent aan zet!" Maar hij hoort
niets, hij merkt niets - hij is een
voudig „wèg" van zijn pijpje Roode
Ster. Wat een heerlijk aroma, hoe
geurig en mild! Zoo smaakt toch
alléén maar Niemeijer's Roode Ster!
NIEMEIJER'S
jZELDZAAM ZACHT ËN' LICHT IN DE PIJP
6, 10 en
13 ct.
per
hall ons
Dampo-verkoudheids-balsem, Pot 50, Doos 30 ct. Dampo-hoestbonbons, Doos 25 ct. Dampo-neusdruppels, Flacon met druppelspuitje 60 ct
Het geslacht is nog niet uitge
storven
Het perceel Brouwerstraat No. 11 is
maar een bescheiden huisje, en net zoo
bescheiden als dat huisje zijn de bewo
ners, vader en moeder Mastemaker, die
a.s. Maandag het feit zullen herdenken,
dat ze precies een halve eeuw geleden
met het huwelijksschip zee kozen.
We zijn een half uurtje bij de Mastemakers
aangeloopen en we hebben er een praatje
gemaakt. De oude heer, met z'n grijs kin
baardje, voelde er niet bijster veel voor ,,om-
in-de-krant" te komen, en moeder zei: „Wat
valt er nou over ons-menschten te schrij
ven De interviewer zei ja en neen, maar
hield z'n ooren wijd open...
Mastemaker wordt 80 in Augustus en
moeder is 17. Samen 157 levensjaren. Daar
van zijn ze er samen 100 getrouwd, hetgeen
in dezen tijd ook tot de zeldzaamheden gaat
behooren.
In een paar pullen op de tafel staan al
wat bloemen. Paarse tulpen, gele crocus-
sen en een pot met cyclamen. Hoe mooi zijn
die in den winter. Het geeft een feestelijk
karakter aan het kleine kamertje, daar aan 1
de Brouwerstraat: ze zijn geschonken door
de buren en door de familie.
Bewogen leven.
Mijndert Mastemaker heeft een bewogen
leven achter z'n rug. Die kan meepraten van
de zorgen, die het leven meestal voor een
mensch in petto heeft. Geboren Urker, kwam
hij met z'n zevende jaar naar Nieuwediep,
om al gauw bij z'n vader op de visscherij te
gaan. En dat is hij blijven doen, tot hij 56
jaar oud was.
Hij voer op de schepen van de heeren Van
Bruggen en Stoker, maar tot driemaal ver
loor hij het schip, waarop hij voer en het zijn
drie datums in z'n leven, die er onuitwis
baar ingegrift staan.
De eerste maal was het de botter HD 3,
die in de gronden op een vrak zeilde. In den
nacht, bij laag water, is het gebeurd. Des
morgens, bij het klimmen van het tij, zonk
de botter met alles wat er los en vast op
was.
De tweede keer was het met de HD 22. Het
was hoog noodig dat de schuit op de helling
kwam. Den dag dat dit gebeuren moest, was
de helling juist bezet en de schipper stelde
het een dag uit. Dat werd z'n ongeluk. Het
lek in het vaartuig nam plotseling zulke
afmetingen aan, dat in uur de boot naar den
ke'der ging. Dat gebeurde bij de Haaks,
vertelt oude Mastemaker, en het is aan
schipper Geert Bakker te danken, dat we ge
red werden.
Hachelijk avontuur.
De derde keer was het voor IJmuiden, bij
de z.g. „Toeter". Midden in den nacht zijn
we overvaren door een Russisch zeilschip.
Dat was in 1914, net toen de oorlog was uit
gebroken. Dirk Kooy heeft ons toen nog
levend aan wal gebracht, maar het is een
nacht geweest, die ik nooit meer heb kunnen
vergeten. Ik kon niet zwemmen, maar m'n
zoon, die me grijpen kon, toen ik al weg
zonk, heeft me drie kwartier boven weten
te houden. Ik heb hem wel honderdmaal ge
zegd, dat hij me los moest laten en zelf
probeeren zich te redden, maar hij wilde er
niets van weten. Een halve week hebben we
in het ziekenhuis gelegen, want we hadden
best water binnen gekregen. Maar we kwa
men levend thuis, zij het berooid als een
kerkrat.
Neen, gelukkig gevaren heeft Mastemaker
niet, hoewel hij er alle drie keeren het leven
afbracht. Ook dien keer toen hij 5 Septem
ber 1884 Klaas Kramer, die nu een paar
jaar geleden overleden is, van een zinkend
wrak haalde in een beestachtig zwaren storm.
Op het nippertje kon hij hem zwemmend red
den. Later kreeg hij voor dezen prachtigen
daad een getuigschrift, benevens een zilveren
sigarenkoker met inscriptie.
Nu vaart de oude baas al jaren niet meer.
Maar hij is bekend bij iedereen in Jutterland,
want hij is een van de populairste verschijnin
gen achter den vischwagen, waarmee hij uit
venten ging.
Ook venten doet hij thans niet meer; breed
heeft men het niet, maar van klagen willen ze
niet hooren. „We hebben niet zoo veel noodig",
zegt moeder Mastemaker, „en als onze kinde
ren wat hebben, hebben wij het ook. Men moet
tevreden zijn in het leven en dat heb ik al heel
vroeg geleerd."
Kinderen... kleinkinderen... over-
k lei n kinderen.
Vader Mastemaker luistert aandachtig mee,
en ook de dochter, die min of meer als secre
taresse fungeert waar het de jaartallen be
treft. Of het Maandag feest wordt...?? Nee,
dokter Büchli Fest, een vaste bezoeker van
Brouwerstraat no. 11, heeft voorgeschreven,
dat ze allebei om uiterlijk half 10 onder de wol
moeten. Dat is te begrijpen, want als men op
zulk een hoogen leeftijd gekomen is, zijn er
natuurlijk verschillende kwaaltjes en beide
oudjes moeten zich heel goed ontzien. Moeder
heeft ook nog iets te vertellen: ze heeft 10 kin
deren gehad, waarvan nog 8 in leven. Een zit
er in Amerika en daarvan hooren ze niets. Dan
zijn er de kleinkinderen: 23 in totaal, en
vooral niet te vergeten de achterkleinkinderen,
waarvan er ook zoo'n 13 zijn.
En dan te moeder Mastemaker er trots op
dat ze nog met 5 zusters in leven is. De zesde
is voor kort overleden, zij was 83 jaar. De
anderen: 78, 75, 73, 71 en 69 jaar.
We hooren nog veel meer aardige dingen
in dat kleine, zindelijke huisje aan de
Brouwerstraat, met z'n schilderijtjes en
het zeilend scheepje aan den wand. Maar
we hebben beloofd „er niet niet zooveel
van te maken" en we willen ons tegen
over zoo'n ouden zeeridder aan ons woord
houden.
Natuurlijk wordt Maandag a.s. onver
getelijk voor het tweetal; al kwam alleen
maar die schaar vroolijke klein- en ach
terkleinkinderen. i
De gemeente treedt toe als lid.
Op de begrooting voor het dienstjaar 1939
is onder volgno. 612 een bedrag van 100.
als bijdrage aan de Vereeniging tot ijsbestrij
ding in Noordholland benoorden het Noord
zeekanaal. Deze bijdrage wordt alleen dan ver
leend, indien in een ijsperiode de vereeniging
kosten maakt voor het openhouden of open
breken van het Groot Noordhollandsch kanaal.
Zulks is b.v. het geval geweest in December
j.1., toen de vereeniging de helft van de kosten
van het openbreken van het kanaal van Pur-
merend tot Den Helder heeft betaald.
Alhoewel de vereeniging voor deze bijdrage
zeer erkentelijk is, is het haar noodzakelijk
gebleken, dat zij op een bepaald oogenblik
over belangrijke bedragen kan beschikken.
Zij zou in verband daarmede gaarne zien, dat
de gemeente als lid der vereeniging toetrad
tegen betaling van een vaste contributie van
25.per jaar.
Gezien het groote belang, dat onze ge
meente bij een openhouden, onderscheidenlijk
openbreken van het Noordhollandsch kanaal
in een rjsperiode heeft, stellen B. en W. voor,
gerekend met ingang van het jaar 1939, als
lid der vereeniging toe te treden tegen een
vaste contributie van 25.per jaar.
Het zal niet lang meer duren, dat het
scherm voor het Spaansche drama voor
het laatst zal vallen, daarachter zijn dan
de tienduizenden dooden, de verminkte
levens, de jonge vrouwen, die zonder man
het leven verder zullen gaan, de kinde
ren, die zich hup vader door den strijd
zagen ontvallen. Een nameloos leed, dat
jaren zal voortschrijnen in de harten van
duizenden, dat wrok en verbittering zal
doen blijven leven tegen de overwinnaars.
Het doek valt...
De strijders zijn moedeloos, zij wenschen
den vrede. Franco is overwinnaar en weet
van geen compromis Slechts onvoorwaarde
lijke en volkomen overgave eischt generaal
Franco. Geen onderhandelingen meer met het
roode Spanje. Hij weet, dat het nog slechts
een kwestie van eenige dagen, hoogstens eenige
weken kan zijn dat alles zich overgeeft,
waarvoor zou hij dus onderhandelen?
Een internationaal conflict, waarop het
roode Spanje nog steeds gehoopt had,
omdat dat de toestand in Spanje nog ge
heel kon wijzigen, kan ook nu geen red
ding meer brengen. Buitenlandsche mo
gendheden hebben zich al bij den toestand
neergelegd en erkennen de regeering van
Franco. Straks worden diplomatieke on
derhandelingen aangeknoopt en dan is de
Spaansche strijd historie geworden.
Evenwel, er is nog veel te regelen. Zoo
vroeg de N. R. Crt. dezer'dagen in een over
zicht:
Wat moet er gebeuren met de Spaansche
soldaten op Franschen bodem? Wanneer zul
len de Italianen het Iberische schiereiland
gaan verlaten? Het zijn de vragen, welke op
het oogenblik de publieke meening interessee
ren, welke den departementen-veel last bezor
gen op het oogenblik, dat het groote publiek
met Spanje reeds afgerekend heeft en zich op
andere vraagstukken van verder strekken-
den omvang heeft gestort.
Overigens zijn Je Franschen door de vele
vluchtelingen in een moeilijk parket gekomen.
De menschelykheid gebood hun deze mis-
deelden, die van linksche zijde werden opge
jaagd, een liefderijk tehuis te verleenen, maar
daarbij kwamen ook vele duizenden militai
ren mitsgaders-de geheele regeeringsstaf. Aan
linksche zijde had men aanvankelijk nog
geloofd, dat men de troepen door Frankrijk
weer overzee naar Valencia kon verzenden.
Nog afgezien van het feit, of dezen dit zoo
bijzonder pp prijs zouden hebben gesteld, als
mede van het feit, dat Franco deze transporten
met weinig middelen tot een zeer gevaarlijke
onderneming kon maken, heeft Rome te Parijs
duidelijk laten hooren, dat het dit als inmen
ging zou beschouwen, waartegen het met
kracht zou optreden. Maar daarmede is het
probleem voor de Franschen niet eenvouidger
geworden. Zij weten nu wel, wat z% niet
kunnen doen, maar nog niet, wat zij wel met
deze troepen moeten aanvangen en menige
Franschman vreest, dat weet een aanzien
lijk contingent linksche Spanjaarden het ge
tal der in Frankrijk levende politieke vluch
telingen zal komen versterken.
Deze pillen zuiveren het bloed van alle
onreinheden, regelen de spijsvertering, wek
ken de eetlust op en bevorderen de natuur
lijke verrichtingen de- lichaams. 90 ct. of 1.56
per doos met gebruiksaanw. Verkrijgbaar in
Apotheken en Drogisterijen. Vraagt gratis toe
zending brochure aan MIJ. HOEKSTRA, Hee
rengracht 33, Amsterdam.
„Soubrette", fonkelende Comedie,
met Laseur en Mary Dresselhuys
in de hoofdrollen.
Dinsdag 21 Februari vindt de eerstvolgen
de abonnementsvoorstelling in Casino plaats
en zooals door ons reeds bericht werd, zal op
gevoerd worden de drie-bedrijvige comedie
van Jaques Deval „Soubrette" en wel door
het „Centraal Tooneel".
De bezetting van dit stuk, dat ook in Ne
derland tot een groot succes uitgroeide, is als
volgt: Cees Laseur, Mary Dresselhuys,
Péronne Hosang, Jan Teulings, Jan van Ees,
Rie Gilhuys, Cor Hermus, Diny Heynes,
Sophie Stein en Chris Baay. De regie wordt
verzorgd door Jean Remmelts.
In een volgend nummer zullen wij eenige
persuittreksels laten volgen, dit stuk be
treffende. Wij vestigen er echter reeds thans
de aandacht op, dat de plaatsbespreking zal
geschieden op 20 Februari, den dag voor de
uitvoering, van 7 tot 9 uur 's avonds.
OP- EN ONDERGANG VAN ZON
EN TIJD VAN HOOG EN LAAG WATER
Wintertijd
Zon
Febr. op: ond.: Hoogwater Laagwater
Z 12 7.24 5. 8 0.15 13.00 6.40 18.55
M 13 7.22 5.10 1.25 14.10 7.35 20.05
D 14 7.20 5.11 2.45 15 25 8.45 21.35
W 15 7.17 5.13 4.00 16.35 10.10 22.55
D 16 7.15 5.14 5.20 17.35 11.10 23.55
V 17 7.13 5.16 6.15 18.20 12.00
Z 18 7.11 5.18 7.00 18.55 0.50 12.45