Door
tot
groote populairiteit
hernieuwde bloei
De bruiloft van
Jan en Rie
/lyenda
Cycloïde rijwiel, 70% minder wrijving
AU GASTRONOMÉ
£e/t fytie, Zatmlcfiottl
De naam
De Stafmuziek in oorsprong
„Leistikow" in 1881 at zeer bekend
f
Costuum naar maat,
HERMAN NYPELS'
Een aardig cabaret-
programma en een
Beeldig ster
De heer v. d. Stel wint de
f 100,— prijs
alle harten voor
Het Stafmuziekcorps der Koninklijke Marine omstreeks 1895.
Kapelmeester Jac. Koning.
Z\ttend lste rij derde van rechts de onderkapelmeester Schouten Jr.
De naam „Leistikow" in 1881 al
zeer bekend.
De ingrijpende veranderingen bij ons Korps,
zooals in het vorige artikel beschreven, von
den allerwege belangstelling. Van hoog tot
laag, bij de vloot en aan den wal, een ieder
had interesse voor de dingen die komen zou
den. Alle collega's musici overwogen het
voor en tegen van de diverse solliciteerende
kapelmeesters of aanstaande kapelmeesters.
Zoo ook de kapelmeesters van de vloot. De
scheepskapellen toch waren langzamerhand
weer in eere hersteld en voorzagen, zooals
vroeger ook het geval was, wederom in een
groote behoefte. En dat de aanwezigheid van
deze scheepskapellen op de vloot gewaar
deerd werd, blijkt wel uit het spontane cadeau,
dat één der kapelmeesters van een „Scheeps-
kapel" mocht ontvangen van zijn comman
dant. Een ebbenhouten dirigeerstok met ge
heel zilveren inscriptie, vermeldende in de
mooie rondschrrjfkunst van die jaren:
Helder, 1 Augustus 1881.
Souvenir aan
F. G. LEISTIKOW,
a/b Zr. M*. Stoomschip „Van Galen"
door den Kommandant:
Baron A. Collot d'Escury.
een cadeau, waar deze Kapelmeester zeer mee
ingenomen was en thans bewaard wordt als
een heilig reliquie, voor zichzelf getuigende
van muzikaliteit en artist zijn van geslacht
op geslacht.
Deze dirigeerstok, waarde lezers, werd na
melijk gegeven aan den vader van onzeq
tegenwoordigen heer Leistikow, die In z(jn
functie van Kapelmeester dit mocht ontvan
gen wegens z\jn groote kunde en populariteit
op de vloot.
Zoo naderde de dag dat de beslissing zou
vallen wie den opvolger zou zijn van den
heer Bernhardt.
Deze beslissing had eenige maanden in be
slag genomen, gedurende dien tijd repeteerde
de kapel onder directie van één der oudste
sol isten-st af muzikant.
De Muziekcommissie wenschte niets te ris-
keeren, en bijgestaan door eenige zeer be
kende kapelmeesters der Landmacht als
jury, bepaalde men zooals gezegd na veel
wikken en wegen de keuze.
Als een loopend vuurtje verspreidde zich
het bericht onder de belanghebbenden.
„Koning komt! 't Zal „mijn" benieuwen!"
„Je weet wel wat je hebt, maar niet wat je
krijgt! Een tamboer! Niet waar man, trom
pet blaast 'ie!
Dergelijke en andere uitroepen vormden de
gesprekken van den dag. Hij wè.s tamboer!
Geweest!
„Het is een eigenaardig iets, dat zoovele
t,componisten debuteerden als tamboers in
„orkesten. Ik noem slechts Auber, Offen-
bach en i'eter Benoit. De maatvastheid
„kennend, die speciaal van trombeslepers ge-
„eischt wordt, moet men er zich niet over
„verwonderen, dat de rhytmiek van derge
lijke toonkunstenaars zoo goed verzorgd is,
„vooral in hun marschen."
Ik memoreer slechts deze regels, omdat de
tijd wederom zou leeren hoe waar boven
staande is.
En vèhkn je bokkie, bokkie, bokkie,
bokkie bèh
JACOBUS KONING.
18 Februari 1884 1 Juni 1906.
„Jac. Koning" werd geboren te Brielle den
2Oen April 1857. Hij ging al vroeg in militai
ren dienst, doorliep vlot alle rangen, werd
zelfs fourier en studeerde in zijn vrijen tijd
muziek. Zeer muzikaal zijnde lezen we dat
hij op 22-jarigen leeftijd reeds onderkapel
meester was bij het muziekkorps van het 6e
Regiment Infanterie te Breda (1 April 1879).
Na 5 jaai functie als zoodanig, greep hij
de gelegenheid met beide handen aan om te
solliciteeren bij de Marinekapel. Medewerking
hebende van superieuren, die zijn overgaan
naar de Marine steunden bij den Minister,
zien we hem hier als 27-jarige jongeman aan
het hoofd van een korps, dat haar reputatie
moest hernieuwen. Persoonlijk een opgewekte
man zijnde viel het hem niet moeilijk om de
geest in het korps spoedig te herstellen, en
mede gesteund door zijn groote muzikaliteit
en voortvarendheid maakte hij zich gesta
dig niet alleen zeer populair, maar ook ge
vreesd door zijn onbedaarlijke uitvallen op de
repetities en concerten. Voorbeelden van
's mans veelzijdigheid zijn legio te noemen,
men zou er een boekdeel mee kunnen vullen.
Al heel spoedig nam de stafmuziek haar
plaats weer in, die zij verloren had. Eenige
maanden na de indienstreding van den Kapel
meester, werkte zij hier te plaatse mee aan
de feestelijke viering van den 70sten ver
jaardag der bevrijding van de gemeente Den
Helder uit de macht der Franschen (1814
1884). Op 4 Mei van dat jaar concerteerde
de Staf n.m.1. in het oude „Musis Sacurm",
(waar nu de fa. Mannheim gevestigd is).
Dat de Staf niet benauwd was om pro
gramma's te geven blijkt wel uit het pro
gramma. Werken van Bach, Gounod, Neibig
van populaire melodieën,
zich innam.
De jaren gingen hun gang en het Korps
ging met zijn tijd mee. Gestadig aan breidde
het zich uit. Onder de leden van de Kapel
bevonden zich zeer goede krachten, en daar
de dienst soms op meerdere plaatsen tegelijk
gewenscht werd, zoo kwam men er toe de
taak van den Kapelmeester eenigszins te ver
lichten door benoeming van een Onderkapel
meester, met name de heer Schouten Sr. Dit
was de eerste onderkapelmeester, die het
koor rijk werd.
Ook deze musicus was een uitstekend
pianist en bewoog zich in zijn vrijen tijd erg
veel in het Heldersche muziekwereldje. Men
begrijpt toch niet, hoe het moglijk is geble
ken, dat, daar de musici hier betrekkelijk
geïsoleerd van de buitenwereld woonden, toch
nog zooveel ambitie met goede gevolgen voor
de desbetreffenden beloond is geworden.
Het uitrukken der troepen of de marschen
der Adelborsten waren wekelijksche hoogte
punten voor de burgerij.
De halve Jutterij joelde vóór en achter de
muziek mee, luidkeels meezingende de ge
arrangeerde „moppen", die dan opgang de
den. Als dan de Stafmuziek het Ankerpark
opzwaaide, roffelde vóór den hoek al de tam
boer; terwijl de groote trom en bekken het
sein gaven voor het invallen van de muziek.
Jac. Koning voorop, een kleine gezette man
(hij was dik en 1.65 M.) met krijgshaftige
snorren, sabel en een halven gouden pet.
Blozend en zegevierend, met glundere oogen
over wat komen zou. Dan zette de muziek
daverend de bekende melodie: „Van je bokkie,
bokkie, bokkie, bokkie, bèh" in, prompt over
genomen door de meeloopers. En gnuivend
kijkend naar het huis van een overigens zeer
geacht burger, stapte hij militairerhent voor
bij. Aan het eind van den Kanaal weg (thans
Helden der Zeeplein) bevond zich een café
met dansgelegenheid, meer bekend als de
„Hooizolder". Men kon er op rekenen als de
muziek daar passeerde, dat dan het schoone
„Bij Henning oh Henning, daar is het goed",
uit de instrumenten knetterde, tot groot ver
maak alweer van hen die instemden met deze
wijs. Populair, zeer populair was deze Jac.
Koning bij de bevolking en bij de Marine. Ook
in Amsterdam was hij een zeer gewilde figuur
Bij feestelijke gelegenheden, als er marschen
door de stad gemaakt werden, had hij een
speciaal gekozen Amsterdamsch programma,
't Gevolg was dat het korps door de populari
teit in aanzien steeg. Geniën komen niet altijd
aan de oppervlakte. Eén van de figuren
maakte zich echter omstreeks 1890 los van
de Stafmuziek om op eigen wieken verder te
drijven. Dit was de later zoo populaire Revue-
Koning Henri ter Hall, die' als trompettist de
Stafmuziek z'n krachten gaf, en het boven
dien nog bracht tot Lid van de Tweede Kamer
en nu al jaren weer lid van de gemeenteraad
is te Rijswijk.
Ook een trombonist verliet de gelederen.
Dit was de muzikant Bos, die later als solo
trombonist zijn einddoel bereikte door geën-
ïsew xj»: WSSP
SS.ÜfS&g'
Een gedeelte der Stafmuziek omstreeks 1885.
Middelste rij, derde van rechts de latere Revue-koning Henri ter Hall.
Stafmuzikant Bos die later naar St. Petersburg vertrok.
en Gung'1 treffen we hierop aan. Deze kapel
meester sloeg dra aan het componeeren en
arrangeeren (mede gedreven door zijn lage
salaris van 60.per maand). Er was na
melijk op eigen werk een extra premie ge
steld, tenminste voor den kapelmeester. Ook
in het plaatselijk burgermuziekleven bezette
hrj spoedig de plaats die hem toekwam. Hij
was een uitstekend pianist en studeerde erg
veel. Zijn leerlingen op dat instrument onder
vonden later, dat zij op goeden grond ge
bouwd hadden.
Als Nieuwediep eenmaal op z'n kop heeft
gestaan, dat was het zeer zeker het geval op
19 Februari 1887.
Ter gelegenheid van den zeventigsten ver
jaardag van Z.M. Koning Willem III werd er
feest gevierd, de standing van een vorstelijk
persoon waardig.
Als we eenige punten van 't programma
nagaan, dan blijkt dat ook de „Stafmuziek"
weer het leeuwenaandeel had door haar mu
zikale opluistering:
een reveille, door alle beschikbare tam
boers, pijpers en hoornblazers, van garnizoen,
schutterij en mariniers met aan 't hoofd de
Stafmuziek der K. Marine;
een parade door land- en zeemacht en d.d.
art., schutterij, opgeluisterd door de Staf
muziek;
Helders Mannenokor, het College H.W.N.
(Helder, Willemsoord, Nieuwediep, de too-
neelvereeniging der officieren), leden der Re
derijkerskamer „Olympia"" en de O.Offic.
Ver. „Vaderland en Oranje" met medewer
king van de Stafmuziek, twee liefdadigheids
avonden in „Tivoli", (waar nu de Hoog
straat is en de Loodsgracht).
En zoo was 't programma overvoerd met
medewerking der Stafmuziek. De muziek
was gewoonweg onmisbaar. Het organisee-
rende Comité bracht dan ook grooten dank
aan het Korps, niet het minst aan den jongen
Kapelmeester, cjie door zijn arrangementen
gageerd te worden aan de Keizerlijke Hof
opera te St. Petersburg.
Om deze serie van buitengewone krachten
te eindigen, (er bleven nog genoeg mèèr dan
uitstekende artisten over, doch daarvan een
volgend artikel), wil ik nog noemen den flui
tist VVijerd Moor. Deze artist is via verschei
dene opera-orchesten, (zoowel Italiaansche,
Fransche, als Duitsche opera.) in Amerika
terecht gekomen. Daar gemusiceerd hebbende
in het beroemde Philadelphia Symphonie
Orchestra onder Leopold Stokowski, is deze
heer thans ver in de zestig jaren oud, werk
zaam bij Warner Bross Ltd. film Company,
als solo-fluitist. Schrijver dezer artikelen had
twee jaar geleden het genoegen dezen meester
op de fluit persoonlijk te ontmoeten toen hij
na 35 jaar Amerika, zijn vaderland weer be
zocht. Verleden jaar heeft men hem met zijn
vrouw als „Solo-Harpiste" kunnen beluisteren
in één der bioscooptheaters hier ter plaatse in
de als film verwerkte „Midsummernight-
dr.eam"
Bovendien nog concerteerende voor Radio-
en gramofoon, kunt U zich indenken, dat al
thans ook deze Stafmuzikant zich kan be
schouwen als „Un homme arrivé!" Iemand
met zoo'n inkomen maakt muziek voor zijn
genoegen!
ifaoX 11 tïwuml
geschikt voor alle officiëele gele
genheden, vanaf 29.50.
Smaakvolle sorteering.
Keurige pasvorm.
KLEDINGMAGAZIJNEN
Het is ons bekend, dat gisterenmorgen ver
schillende stadgenooten zich naar de Kerk-
gracht begeven hebben, om in het vermaarde
burgerlijke stand-kastje kennis te nemen van
het huwelijksformulier van Rie en Jan, de
beide Heldersche Courant-vrienden, die op
den 14den Maart anno 1939 passage in het
huwelijksschip genomen hadden.
Hoewel men vergeefs naar hun namen ge
zocht zal hebben was deze bruiloft toch een
feit: dat hebben een 800-Heldersche Courant
vrienden gemerkt, die in Casino van 8 tot 1
uur feestelijk bijeen geweest zijn om de brui
loft te vieren.
Casino had een bruiloftsjasje aan: met pal
men, guirlandes en schilden had de heer Po
lak voor de stemming geheel gezorgd, waar
later op den avond het paar zijn entrée
maakte. Daarvoor werd een cabaret-program
ma gegeven, waarvan de medewerkenden ge-
recruteerd «waren uit de rijen der Heldersche
Courant zelve en uit enkele beroeps-artisten.
De heer W. G. Reinders opende den avond
door allen namens directie en redactie het wel
kom toe te roepen en daarna het een en'ander
te vertellen over Rie, Jan en derzelver ervarin
gen. Hij sprak de wensch uit, dat alle Nieu-
wediepsche paartjes een voorbeeld aan Rie en
Jan zouden nemen inzake het aanschaffen
van hun bullen bij Heldersche winkeliers, iets
wat met een hartelijk applaus onderstreept
werd.
Het programma.
Daarna ving het programma aan: een pro
gramma, waarin de achthonderd aanwezigen
het voorrecht genoten nu ook eens de be
roepscritici, zij die altijd vanuit een fauteuil
de zaken voor het voetlicht plegen te beoor-
deelen, aan het werk te zien. Men kreeg dus
eerlijk de kans revanche te nemen
Gaan wij in vogelvlucht dit programma,
dat zich als vrijwel „non-stop" kenmerkte,
na, dan is daar allereerst de zangeres van
den avond, Marguerite Pauquet, een Helder
sche chansonnière, die hiervóór tal van ma
len voor den AVRO-microfoon optrad. Op
uiterst subtiele wijze bracht zij „J'attendrai"
en „Le Bistro du Port", daarna een brillante
vertolking van „Parlez moi d'Amour".
Het was het echte Fransche chanson, dat
op kundige wijze door een musette-ensemble,
bestaande uit het trio Nico Visser, de Leeuw,
Teesink, begeleid werd. Bloemen en een groot
applaus waren de belooning.
Mej. Vreeswijk speelde enkele heel goede
viool-soli, eveneens door den heer Visser be
geleid, en het was de heer Van Gorselen,
welke daarna een viool-parodie bracht, die
een groote hilariteit verwekte. Hij zou wel
eens de serenade van Tosselli spelenhet
bleek, dat de viool „snaarloos" was, doch dat
ontdekte men eerst toen Tosselli's serenade
bijna teneinde was...'
Professor Mellorini was er natuurlijk: hij
zette het feest luister bij door zijn goochel
kunst en z'n aardige conference. Het was de
heer A. C. van Kampen, die vervolgens een
goochel-act uitvoerde. Tot ieder's stomme ver
bazing tooverde hij kachelpijpen, levende ko
nijnen, glazen pils, bruidsuikers en walzende
parapluie's uit den hoedAan het einde
van het nummer bleek echter, dat er met het
goochelen aardig gegoocheld was en dat de
heer Reinders op niet onbelangrijke wijze de
hand in het spel gehad had
Zoo voltrok zich dit programma: Mellorini
en de heer Reinders lieten de zaal een aantal
Jan Mens-liedjes zingen, welke men gevonden
had in de Bruiloftskrant, die aan ieder uit
gereikt was. Er kwamen „debutantjes" voor
den microfoon, men gaf soli, kortom, de
echte stemming was er.
Rie en Jan komen.
Inmhidels bleken Jan en Rie gearri
veerd te zijn: de conferencier liet de zaal
een welkomstlied zingen en daar kwamen
ze: Jan, met z'n mooie krullen en in
jaquet, Rie als een „beeldig bruidje", met
sluier, bouquet en wat dies meer zq. „Een
eenig stel" was de algemeene kwalifica
tie. En terecht: het was een eenig stel!
Voor de stoet liepen een tweetal bruids
meisjes, bloemen strooiend. Dat waren Willy
D'hont en Guusje Steeman. Achter Jan en
Rie marcheerden de meest nabije bloedver
wanten: namelijk de vaders en moeders. In de I
zaal begeerde jnenj dat Rie's vader en nioe-i
der zeer veel geleken op den heer Schokker
en mevr. SchellingerPasman van Tavenu,
en Jans ouders op den heer Schellinger en
mej. Hoek, van dezelfde vereeniging. Het is
mogelijk
Op het tooneel werden bruid en bruigom
toegesproken, ze kregen bloemen, de bruids
meisjes zeiden een gedicht op en met name
Rie's vader liet zich inzake welgemeende toe
spraken niet onbetuigd. Hij bleek daar zelfs
talent in te bezitten!
Nóg eens werd er gezongen, Jan en Rie
bogen en lachten maar, en eindelijk viel voor
het laatst het doek van dit eerste deel van
het programma: het was pauze. Uit het ap
plaus der 800 viel op te maken, dat ze de
creatie op haar juiste waarde had weten te
schatten.
De strijd
En na de pauze: het ballero-spel. De strijd
om de prijzen.
300 Winnaars der puzzle maten hier mid
dels het werpen van ballen hun krachten en
ook dit deel van het programma was voor
velen een deel van groote spanning. De een
gooide heel hoog en de ander idem laag, maar
niemand wist wie het hoogst geworpen had.
Dat bleef in petto voor het einde van den
avond.
Om ongeveer kwart voor één was de uitslag
bekend: het bleek, dat de eerste prijs gewon
nen was door den heer v. d. Stel, die voor de
100 gulden eens een fijn vacantiereisje gaat
maken. De 50-gulden prijs (eveneens in con
tanten) nam de heer K. v. Strien voor z'n
rekening. Voor den microfoon verklaarde hij,
dat hij er zich voor in de kleeren gaat ste
ken.
Een uitstekend doel meneer v. Strien!
Na de prijsuitreiking volgde nog op ver
zoek der aanwezigen, een kort dansje-na,
waarna om 2 uur de bruiloft ten einde was.
Het was gezellig geweest, zeer gezellig, en
wij gelooven zeker dat Jan en Rie niet spoe
dig vergeten zullen worden. Tot de 12%-jarige
bruiloft dames en heeren
Wij geven hieronder de winnaars der prij
zen, met het cijfer door hen geworpen en de
prijs:
No. Naam Worp
144 Van der Stel (9922) de 100.—.
90 Van Strien (9920) de 50.
92 Krijns (9712) 2 deelnemersbewijzen aan
onze Vierdaagsche Excursie.
243 Van Leersum (9619) een fiets.
218 Stuart (9569) ai deze gelukkigen
35 Bruin (9535) 1 kregen recht op
17 Zondervan (9533)
88 Slot (9363)
14 Voorthuizen (9326)
37 Post (9303)
een twee-daagsche
excursie van den
zomer met de Hel
dersche Courant.
En tenslotte verkregen de volgende personen
middels Rie en Jan een Riks:
154
Braggaar
(9303), na overgooien met
Post.
209
Rap
(9283)
174
Hendrikse
(9282)
81
Zwart
(9228)
280
Tijdeman
(9221)
297
Groof
(9219)
293
Wols
(9192)
180
Boezeroojj
(9035)
80
Krijns
(9022)
57
Van der Kuil
(9011)
103
Wiersma
(9111)
125
Kos
(9108)
287
Ambriola
(9101)
105
v. Brederode
(9212)
268
Kommer
(9013)
NATUURHISTORISCH MUSEUM.
In verband met de ontruiming van de bol-
lententoonstelling, zal het museum heden
middag gesloten zijn.
VISCH ONTVREEMD.
Een bewoner van den Ruyghweg deed aan
gifte, dat van zijn schuit 5 manden visch ont
vreemd zijn.
SPOORSTRAAT 94.
TELEF. 660.
„Het
BIOSCOPEN:
Tivoli-theater, Spoorstraat, half 8:
„Buldog Drummond in Afrika" en
spoor der Verschrikking".
Rialto, Spoorstraat "half 8:
„Onverbreekbare Banden" (met Zarah
Leander).
Witte-Bioscoop, Koningstraat, half 8:
„Bei mir bist du schön" en
„Andy wordt verliefd".
Heden
Casino, 8.30 uur: Marine-concert.
Zaterdag 18 Maart.
Tivoli. 3.00 uurFilm Nat. Hist. Museum.
Opgenomen om 8 uur hedenmorgen.
Barometerstand Den Helder 765.3
Temperatuur lucht 4,7
Wind: richting: N. kracht: 8
Licht op: 6 33
Bij het laatst gehouden examen slaagde te
's-Gravenhage voor 2e stuurman gr. handels
vaart, de heer C. Welboren,
Te 's-Gravenhage slaagde bij het laatst
gehouden examen voor het voorloopig diplo
ma op scheepwerktuigkundee (machinist) der
koopvaardij de heer J. Hart.
GOEDE EXPEDITIE
WERKT ALS EEN KLOK
Daarom per ESONA
jAuto- en Bootdiensten)
