dagblad voor den helder en hollands noorderkwartier Duitsch protectoraat over Tsjecho-Slowakije Proclamatie van Hitier C De Duitschers bezetten Bohemen Karpathen-Oekraïne „onafhankelij k Zal Engeland in oorlogstijd Nederland helpen Nationale Verdedigingsraad wenscht spoedigen vrede Joden komen niet onder Arabische overheersching Duitschland op marsch Minister moet elk ontslag goedkeuren Eeuwenoud kasteel in lichterlaaie Het Belgische elftal samengesteld KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN) WOENSDAG 15 M A A R T 1939 67e JAARG. No. 8567 Dr. Hacha, de Tsjechische Staatspresident en zijn mi nister van buitenlandsche zaken, Chwalkowsky, hebben gisteren te Berlijn een bezoek aan Hitier gebracht. Als hoofd van een bevrienden staat werd Dr. Hacha met alle verschuldigde eerbewijzen ontvangen. Volgens zeer betrouwbare inlichtingen zijn de Tsje chen met het officieele verzoek bij Hitier gekomen, dat het Derde Rijk het protectoraat over het Tsjechische deel der republiek moge aanvaarden. Het feit, dat hedenmorgen vroeg geregelde Duitsclie troepen de grens van Bohemen hebben overschreden en de Tsjechische troepen ontwapenen, kan als bewijs die nen, dat Hitier op het Tsjechische verzoek is ingegaan. Waar ook Slowakije een beroep op den Führer heeft gedaan, mag worden aangenomen, dat tusschen Duitsch- land en Tsjecho-Slowakije een tolunie en munteenheid zal tot stand komen en dus practisch de Tsjecho-Slowaak- sche staat in het Duitsche Rijk zal opgaan. De Tsjechische weermacht zal worden vervangen door Duitsche soldaten. Een twistpunt blijft nog het overblijvende deel, nl. Roethenië of wel Karpaten-Oekraine, dat de onafhankelijk heid eveneens heeft uitgeroepen, maar nóch economisch, nóch militair als zelfstandige staat kan blijven bestaan. Hier stooten echter de Duitsche belangen, welke dit landje als opmarschgebied naar de rijke Russische Oe kraïne verlangen, tegen de Poolsch-Hongaarsch-Roemeen- sche wenschen, welke landen zeer ongaarne de machtige Duitscher zoo ver in Oost-Europa zien doordringen. Groot Chineesch tegenoffensief op komst Langer werktijd voor den Duitschen mijnwerker Dit nummer bevat 12 pagina's Franco beleedigd Duitsche troepen naar Moravië en Bohemen Aan het Duitsche volk EERBERICHT DE BILT SEINT: Vele kostbare kunstschatten een prooi der vlammen Uaethat HELDERSCHE COURANT Uitgov» der Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder In de afgeloopen dagen is weer historie gemaakt en heeft zich het ontbindingspro ces voortgezet van Masarijk's trotsche schep ping, de vereenigde Slavische broedervol ken, der Tsjechen, Slowaken en Roethenen in één staat. Het ziet er op dit oogenblik niet naar uit, dat deze schokkende gebeurtenissen aan leiding zullen geven tot tusschenkomst van de Westersche democratiën. Engeland heeft, bij monde van Chamber- lain, reeds verklaard, niet te zullen inter- venieeren en Frankrijk zwijgt in alle talen. Het groote vraagteeken in een „vredelie vende" oplossing is op dit oogenblik nog de houding van Polen en Hongarije. Zooals elders in dit nummer gemeld heeft Boedapest zeer verstrekkende eischen aan Praag gesteld ten aanzien van de Karpathen Oekraine en schijnen Hongaarsche troepen reeds een aantal dorpen in Roethenië te heb ben bezet. Zelfs komen berichten uit Polen, dat men daar voorbereidingen treft om de Honga ren aan de Poolsche grens hartelijk welkom te heeten. Dus toch een Poolsch—Hongaarsche grens! Deze berichten, welke een ver doordrin gen van de Hongaren in Karpaten Oekraine veronderstellen, worden echter door Boeda pest ten stelligste tegengesproken. Blijkbaar houdt Hongarije bij zijn plannen nog terdege rekening met de wenschen van Berlijn, temeer omdat Italië zich strikt af zijdig houdt. (Zie verder volgende blz.) „Betalingen op de rekening van Muenchen." Lees Smith (Labour-oppositie) heeft de debatten over de Engelsche legerbegrooting geopend en verklaard, dat het zeer wel dui delijk is, dat wanneer zich een crisis voor doet, er geen tijd is voor een langdurige be raadslaging over de definitieve politiek. Na gesproken te hebben over Scan dinavië en Nederland, zeide Lees Smith dat er andere landen zijn, wier bestaan in gevaar wordt ge bracht en tevens landen, die van groote beteekenis zijn voor Groot- Brittannië. Het is volgens Lees Smith de plicht van de Britsche vertegenwoordigers zorg te dragen voor deze landen als of zij onder hun eigen verantwoor delijkheid vallen. Compliment van Churchill. Ohurchill prees do rogeering voor do ver klaring, dat het de plicht van het land is onmiddellijk negentien divisies te verschat ten voor algemecnen dienst over zee, indien een dergelijke stap noodzakelijk zou zijn. Churchill noemde dit een belangrijke ver klaring en zeide, dat het Huis zelden iet.» zoo belangrijks heeft, hooren verklaren dooi bet dep. van landsverdediging. Iedereen, al dus Churchill, kan er de verklaring van zien. Het is de eerste betaling op de reke ning van Muenchen. „Ik wenschte, dat ik kon denken, dat het de laatste betaling dezer rekening was, doch ik ben bang, dat verdere wissels, jaar na jaar en maand na maand gedurende een groot deel van ons leven zullen worden ge trokken." Minister Hore Belisha zeide in zijn ant woord, dat de territoriale troepen volgens de plannen binnen zes maanden zullen kun nen trekken. Onze reserves, zoo deelde de minister nog mede, zijn voldoende om in de behoeften te voorzien tot na een mo bilisatie weer recruten zijn verkregen. Sanders (Labour oppositie) gaf als zijn oordeel te kennen, dat Zweden en Nederland dienden te worden ge rekend tot de door Lees Smith ge noemde landen en hij voegde hier aan toe: Wij zouden gedwongen kun nen worden te overwegen of wij Ne derland en België hebben te helpen als er vijandelijkheden uitbreken. Pucc (Labour opposilie), bepleitte toenade ring tot de Sovjet Unie, Turkije en Roeme nië. Japanners schieten vijftig vijan delijke vliegtuigen neer Na een belangrijke militaire conferentie heeft gisteren een Chineesch bevelhebber verklaard, dat een Chineesch tegenoffen sief op groote, schaal ophanden is. Hij weigerde bijzonderheden bekend te maken, doch zeide, dat een zeker punt gebruikt zal worden als centrale basis en dat twee andere punten de bases zullen vormen voor de beide vleugels in een breede flank beweging. Chineesche opperbevelhebber ge wond. 50 Chineesche vliegtui gen neergeschoten. Generaal Tsjeng Tsjien, de opperbevel hebber der Chineesche troepen in het N.- Westen van China, is bij een Japanschen luchtaanval op Lantsjau, de hoofdstad van de provincie Kansoe, gewond. Bij deze ge legenheid schoten de Japanneezcn ruim 50 Chineesche toestellen neer. De toestand van den generaal is niet ernstig. Het vierjaarplan eischt verhoog de steenkoolproductie. Dc lasthebber voor het vierjarenplan, ge- neraal-veldmaarschalk Göring, heeft een ver ordening uitgevaardigd betreffende de ver grooting van de productie en het loon in de mijnen. Daarin wordt o.m. gezegd: Voor de weerbaarmaking van het Duitsche volk en de uitvoering van het vierjarenplan, moet de productie der mijnen belangrijk vergroot worden. De nieuwe verordening moet daar voor de voorwaarden scheppen. De werktijd voor de ploegen der onder den grond wer kende arbeiders wordt derhalve met 45 mi nuten, doch niet boven de 8 uur, verlengd. Voor dit meerdere werk wordt een toeslag van 25 betaald. De dagelijksche arbeidstijd der boven den grond werkende arbeiders wordt verlengd in overeenstemming met de behoeften van het bedrijf. De toelaatbare maximale arbeidstijd mag echter niet wor den overschreden. Ook hiervoor wordt een toeslag van 25 voor meerdere arbeid be taald. Wanneer onverwacht meer werk moet worden verricht, moet de ondernemer zorg dragen voor de noodige levensmiddelen voor het personeel. Verwacht wordt, dat de definitieve beslui ten hedenmorgen aan het kabinet, dat dan in zijn wekelijksche vergadering bijeenkomt, zullen worden voorgelegd. Prof. Weizmann heeft gisteravond een bezoek gebracht aan Chamberlain. Deputatie van Lagerhuisleden door Chamberlain ontvangen. Een deputatie van Lagerhuisleden van alle partijen, w.o. Lloyd George heeft Maan dagavond een bezoek .aan Chamberlain en Mac Donald gebracht.Zij hoopten, dat dc regeering de politiek belichaamd in de Bal- fourverklaring niet zou laten varen, ten zij de beginselen van het mandaat zullen blij ven voortbestaan en de groei van het Jood- sche nationaal tehuis zal zijn gewaarborgd. Naar verluidt heeft Chamberlain de de putatie de verzekering gegeven, dat de re geering niet heeft toegestaan het Joodsch Nationaal Tehuis te liquideeren en niet overweegt de Joden onder Arabische over- heersching te plaatsen. Valencia en omgeving gebombar deerd Frankrijk neemt maat regelen voor een snelle repatri- eerina der vluchtelingen. Uit Madrid wordt gemeld, dat Uni- on-Radio een verklaring van kolo nel Casado heeft uitgezonden, waar in wordt gezegd, dat de Nationale Verdedigingsraad, na de communis tische beweging den kop te hebben ingedrukt, arbeidt om zoo spoedig mogelijk het verlangen van de ge- heele natie te verwezenlijken! Het verkrijgen van een duurzaam waardigen en vruchtdragenden Vre de. Engeland staat niet toe het Jood- sche Nationaal Tehuis te liquidee ren. Verklaring van Chamberlain. Hedenmiddag om vier uur is een bijeen komst der Arabische delegaties belegd, waar in de Britsche regeering de conclusies zal voorleggen, welke het resultaat zijn der be sprekingen van de laatste vijf weken aan gaande het Palestijnsche vraagstuk. Voor hetzelfde doel zal vanavond om ne gen uur een bijeenkomst worden gehouden met de Joodsche delegatie. Luchtbomh ardementen slachtoffers. eischen Gisterochtend is de omgeving van Valen cia uit de lucht gebombardeerd, waarbij eenige bommen terecht kwamen in het plaatsje Afueras, waar een krankzinnigen gesticht werd getroffen. Hierbij werden 12 personen gedood en meer dan 20 gewond. Een tiental Savoia-vliegtuigen bombar deerden bovendien de haven van Valencia en de omringende wijken. Vijftien burgers werden gedood en dertig gewond. Het opperbevel van het Duitsche leger heeft medegedeeld, dat de Duitsche troepen onder commando van den generaal der in fanterie Blaskowitz en den generaal der in fanterie List vanochtend vroeg de Duitsch- Tsjechische grens hebben overschreden en zich op marsch bevinden naar het voor he den gestelde doel in Bohemen en Moravië. Reeds gisteravond hebben afdeelingen van het leger en van de „Leibstandarte Adolf Hitier" Maehrisch Ostrau en Witkowitz be zet. Escadrilles van de Duitsche luchtmacht onder leiding van de generaals der vliegers Kesselring en Sperrle en luitenant-generaal Lochr, zijn tegelijkertijd de grens gepas seerd. Hij is thans hoofd van een be vrienden staat! Tegen het Rotterdamsche gemeenteraads lid, den heer A. Menist (R.S.A.P.) is pro ces-verbaal opgemaakt wegens beleediging van een hoofd van een bevrienden staat. Hij zou namelijk in een Zondag te Rot terdam gehouden, vergadering zich op be- leedigende wijze over Franco hebben uit gelaten. De Führer heeft de volgende proclamatie uitgevaardigd: Nadat eerst voor eenige maanden Duitschland gedwongen is ge weest zijn, in aaneengesloten nederzettingen wonende volksgenooten in bescherming te nemen tegen de niet te dragen terreur van het regiem in Tsjecho-Slowakije, hebben zich in de laatste weken weder om dergelijke verschijnselen voorgedaan. Dit moest in een gebied, waar zooveel nationaliteiten naast elkander leven, tot ondragelijke toestanden leiden. Als reactie op deze nieuwe aanvallen op de vrijheid en het leven van volksgroepen, hebben zich deze van Praag losgemaakt. Hier mede heeft Tsjecho-Slowakije opgehouden te bestaan. Sedert Zondag hebben zich op vele plaatsen woeste uitspattin gen voorgedaan, waaraan wederom talrijke Duitschers ten offer vie len. Van uur tot uur neemt het geroep om hulp van de vervolgden toe. Uit de volkrijke Duitsche taaleilanden welke door de groot moedigheid van Duitschland in den afgeloopen herfst bij Tsjecho- Slowakije zijn gebleven, komt wederom een stroom van vluchtelin gen, die have en goed hebben achtergelaten, naar Duitschland. Een voortduren van dezen toestand moet leiden tot een verstoring van de laatste orde, welke nog in dit gebied, waarin Duitschland een levensbelang stelt en dat zelfs meer dan duizend jaar deel heeft uit gemaakt van het Duitsche rijk, heerscht. Teneinde nu definitief een einde te maken aan deze bedreiging van den vrede en goede voorwaarde te scheppen voor de nieuwe orde in dit gebied heb ik besloten vandaag Duitsche troepen te laten binnenrukken in Bohemen en Moravië. Zij zullen de terroristische henden en de Tsjechische strijdkrachten, welke hen beschermen ont wapenen, het leven van alle bedreigden beschermen en de grond slagen leggen voor het invoeren van een doeltreffende regeling, welke recht zal doen aan de geschiedenis van duizend jaar en de practische nooden van het Duitsche en Tsjechische volk. ADOLF HITLER. I Verwachting: Zwaar bewolkt m. opklaringen, afgewisseld door regen- of hagelbuien, krachtige, tijdelijk stormach tige. N.W. tot N. wind, iels kouder dan gisteren. Duitschland verzet zich tegen „ver huizing' van arbeidskrachten. De Duitsche minister van arbeid heeft een decreet uitgevaardigd ten einde de vaak voorkomende verplaatsingen en „verhuizin gen" van arbeidskrachten tegen te gaan. Hierin wordt vastgesteld, dat in landbouw bedrijven, boschbedrijvcn, mijnbedrijf, met uitzondering van den bouw van steenkolen bergen, chemische industrie, bouwtechnische industrie, ijzer, en metaalindustrie bedrijfs leiders eii arbeiders hun betrekking of hun dienstverband slechts kunn enopzeggen, wan neer het ministerie van arbeid goedkeuring verleent. De nieuwe bepalingen, diende voor de be scherming van den landbouw, betrekken in de maatregel, aldus de N.R.Crt., ook de gezinsleden, die regelmatig in de bedrijven meehelpen, ook wanneer zij daarin geen be paalde aanstelling hebben. Gisteravond omstreeks half elf werd brand ontdekt in het kasteel Bergh te 's Heerenberg. In allerijl werden maatregelen genomen den brand, te bestrijden. Niettemin stond tien minuten la ter het eeuwenoude kasteel in lich terlaaie. Kasteel Bergh is bezit van de familie van Heek uit Enschede, die het vóór den we reldoorlog kocht van de Tak Sigmaringen van het huis Hohenzollern. Groote sommen gelds heeft de familie besteed om het kas teel in zijn ouden toestand terug te bren gen. Niet alleen architectonisch, doch voor al ook cultureel. Kostbare schilderijen, voortreffelijk beeld houwwerk en zeldzame incunabelen werden hier verzameld en men zal niet overdrijven wanneer men zegt, dat hier een millioenen- bezit is verloren gegaan. Van tijd tot tijd bewoonde dc familie ,T. van Heek het kasteel. Vandaag zal de fami lie van een reis naar Egypte te 's Heeren berg tcrugkeeren. Wat de oorzaak van den brand betreft, deze is nog niet vastgesteld. Wel weet men, dat tot een uur of half tien in het kasteel is gewerkt aan den elec- trischen aanleg. Om half twaalf stortte het dak met groot geraas in. Daar de gemeentebrandweer te genover deze vuurpoel machteloos stond, werd assistentie gevraagd van de brandwe ren van Arnhem en Emmerik. Om vijf minuten over elf rukte die van Arnhem uit, tien minuten later trok de Emmeriksche brandweer naar den brand. Om half een vannacht had men den brand nog niet onder de knie. Men hoopt den grooten stompen toren en de kapel die aan de buitenzijde van het kasteel liggen te be houden. Omstreeks 1735 werd het slot eveneens door brand zwaar geteisterd. De wedstrijd tegen Nederland op Zondag a.s. Het Belgische elftal, dat op Zondag a.s. te Antwerpen tegen Nederland zal uitkomen is als volgt samengesteld: Doel: Badjou (Daring, Brussel), Achter: Paverick (Antwerp F. C.) en v. Calenberg (S. C. Anderlecht); •Midden: Van Alphen (Beerschot A.C.), Stijnen (Olympic Charleroi) en Paul Henry (Daring Brussel); Voor: Fiévez (White Star), Voorhoof (Liersche S.K.), Capclle (Standard Luik), Braine (Beerschot A.C.) en Isemborghs (Beerschot A.C.) Reserves: doel Deraedt (Gantoise), Ach ter: Homble (Olvpic Charleroi); midden: Ceuleers (Beerschot A.C.); Voor: Lamoot (Olympic Charleroi). Buyle, die de linksbuitenplaats zou he- zetten, is om gezondheidsredenen Zondag verhinderd uit te komen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1939 | | pagina 1