dagblad voor den helder en hollands noorderkwartier
Hongarije krijgt Roethenië
toegeworpen
Thans de Romeinsche
eischen
)apan rukt op
naar de Sovjetgrens
Rood flikkerlicht:
voet op de rem!
Berlijn zal Rome helpen
Het einddoel: Sovjet-
Rusland Duitsch
Slowakije aan den
Duitschen leiband
Felle sneeuwjacht
veroorzaakt ernstig ongeluk
koningstraat DEN helder TEUf00N so (J UJNEN)
V R IJ D A G
17 M A A R T 1939
67e JAARG. No. 8569
De Poolsch-Hongaarsche
grens een feit
„Geen omgang met
Duitschland"
Militair vliegtuig in sloot
Achthonderd overwegwachters
verdwijnen
Dit nummer bevat 12 pagina's
VJ>
EERBERICHT
DE BILT SEINT:
Medisch onderzoek
voor het rijbewijs
Uitgave der Uitg.-MlJ. Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
ROETHEENSCHE VRIJSCHA.-
REN VRAGEN VERGEEFS
ROEMENIë OM HULP.
Zooals wij gisteren nog in een deel
van onze oplage konden mededee-
len, is de Poolsch-Hongaarsche grens
een ieit geworden. Duitschland heeft
Roethenië, dp sub-Karpatische Oe
kraïne, feitelijk Hongarije toegewor
pen, het heeft zijn eigen soldaten
teruggetrokken en toegelaten dat de
Hongaren het land bezetten.
De Hongaren zijn reeds in de Roe-
theensche hoofdstad Chust aange
komen. Erg vlot gaat de bezetting
echter niet. Hier en daar is verzet
der Oekrainsche vrijscharen. De
leden der regeering van de z.g. on
afhankelijke sub-Karpatische Oe-
kraine hebben bij monde van mgr.
Wolosjin aan Roemenië verzocht
Roethenië geheel te annexeeren.
Liever Roemeensch dan Hongaarsch!
De Roetheensche regeering heeft ook een
beroep op Hitier ter bescherming gedaan,
maar deze heeft dit afgewezen, onder het
motief dat de Hongaren Roethenië ah'eeds
bezet hadden.
„Een ontroerende betooging"
Gistermiddag heeft zich volgens het Pool-
sche Telegraafagentschap in het plaatsje
Klimiec (Oost-Karpathen) een ontroerende
betooging van Poolsch-Hongaarsche broe
derschap voorgedaan ter gelegenheid van
liet herstel der gemeenschappelijke grens
tusschcn de beide staten, na een onderbre
king gedurende 166 jaar.
De eerste Hongaarsche patrouille, welke
de grenspaal naderde, riep in het Poolsch:
„Leve Polen", waarop een eerecompagnie
van het Poolsche leger, onder leiding van
generaal Boruta Spiechowicz antwoordde
met de kreet: „Leve Hongarije".
De Poolsche generaal drukte den comman
dant der patrouille stevig de hand en om
helsde liem.
Er werden door de commandanten harte
lijke toespraken gehouden, waarin uiting
werd gegeven aan vreugde over de verwe
zenlijking van een -eeuwenouden wensch
der beide landen een gemeenschappelijke
grens te krijgen.
Roemenië houdt zich afzijdig.
De wanhopige poging van Wolosjin heeft
geen resultaat gehad. Roemenië houdt zich
afzijdig, het verdedigt slechts zijn grenzen.
Vele RoetheenSche vluchtelingen komen
over de grenzen. Joden worden geweerd.
Men meent te weten, dat ook de Tsjechi
sche groot-industrieel Baia is gevlucht en
te Boekarest aangekomen.
Uit regeeringskringen -verluidt, dat de
Poolsche regeering aan Boekarest het voor
stel heeft doen toekomen, om zonder ver
wijl de in de Karpatische Oekraine gelegen
dorpen met een Roemeensche bevolking, met
inbegrip van de spoorlijn Chust—Marmarosa
Szieget te bezetten, Roemenië wacht echter
eerst de verdere ontwikkeling in de Karpa
tische Oekraine af, aangezien het onder geen
omstandigheden voornemens is in verwik
kelingen te geraken met Hongarije. Het Roe
meensche principieele standpunt is nog
steeds dat het van niemand iets te eischen
en aan niemand iets te geven heeft.
Men stelt zich in Roemeensche krin
gen de regeling aldus voor, dat de
Hongaarsche troepen eigener bewe
ging afzien van de bezetting der Roe
meensche dorpen, waarop de Roe
meensche troepen zouden kunnen
oprukken, zonder te behoeven te
vreezen voor botsingen. In ieder ge
val heeft Roemenië echter zijn troe
pen aan de grens van de Karpatische
Oekraine versterkt
Wolosjin, die en passant nog een ove
rigens mislukte aanslag op zijn leven heelt
nioeten ondergaan, blijft in Róethenie.
In den Poolschen Senaat.
is het tot een betooging voor eeu
wige trouw, vriendschap en goede
buurschap met Hongarije gekomen.
Tengevolge van de wijziging van de kaart
van Mijlden-Europa heeft Polen thans een
tfrens met Duitschland en onder Duitse
invloed staande landen ter lengte van ►bod
K.M. of ongeveer de helft van de geheele
Poolsche grens.
De gemeenschappelijke >?reïl®
rije heeft een lengte van 350 K.M.,
rest ongewijzigd is gebleven, n.1. y}~
met de Sovjet-Unie, 507 K.M. met I.ithauei
100 K.M. met Letland, 347 K.M. met Roeme
nië en 140 K.M. langs de Oostzee.
Vluchtelingenleed.
ele Tsjechen ontvluchten de Karpathen
Oekraïne bij de komst der Hongaren. Onge
veer 10.000 Tsjechische militairen en ambte
naren niet hun familieleden zijn gisteren
met twee treinen over de Poolsche grens
gekomen. Slechts enkelen wisten wat er met
hun land gebeurd was. Mannen, vrouwen
en kinderen, die niets te eten hadden ge
had, bestormden het stationsbuffet.
Zij zagen er verwilderd en koud uit en zij
boden Tsjechisch bankpapier aan om wat
heete thee te krijgen. Zelfs probeerden zij
hun zilvergeld bij het gewicht te verkoopen.
Warme dranken waren er echter niet te krij
gen. Er waren alleen lekkernijen.
In den eersten trein bevonden zich 400
vluchtelingen, o.m. douane-ambtenaren,
grensbewakers, burgerambtenaren, onder
wijzers met kinderen, vrouwen met kleine
kinderen, terwijl veel families ook de honden
hadden meegenomen.
Een oude douane-ambtenaar huilde toen hij
verklaarde, dat de menschen niet wisten,
wat met hen zou gebeuren nu zij geen land
meer hebben.
IN VERBAND MET HET
VISSCHERIJGESCHIL.
Volgens te Sjanghai ontvangen be
richten uit buitenlandsch militaire
bron, welke over het algemeen be
trouwbaar wordt geacht, zijn in de
afgeloopen week groote aantallen Ja-
pansche troepen, die onlangs uit
Japan in Mandsjoekwo en Korea
waren aangekomen, naar de grens
streken der Sovjet-Unie verplaatst.
Eén der berichten spreekt over 40
duizend man.
Vernomen wordt, dat de Koreaansche ha
ven Rasjin plotseling voor alle scheepvaart
werd gesloten, behalve voor Japansche mi
litaire transporten.
De dienst op den Zuid Mandsjoerijschen
spoorweg tusschen Charbin en Mandsjoeli
is, naar verklaard wordt, door de troepen
bewegingen volkomen ontwricht.
Voorts wordt vernomen, dat verscheidene
divisies Japansche troepen, ter sterkte van
40.000 man, in de afgeloopen week aan land
zijn gezet op het eiland Sachalin aan de
Japansch-Russische grens.
't Is normaal.
Een buitenlandsche militaire waarnemer
heeft uiteengezet, dat deze bewegingen van
Japansche troepen geen bijzondere beteeke-
nis behoeven te hebben, daar Japan op nor
male wijze troepen in Korea en Mandsjoe
kwo verplaatst.
Echter wordt in buitenlandsche be
richten verklaard, dat er dit jaar
geen aanwijzing is voor eenig merk
.bare vermindering der sterkte van
het garnizoen in Mandsjoekwo en
Korea vóór de verplaatsing.
Er wordt verondersteld, dat de
garnizoenen in hoofdzaak ten min
ste zullen worden uitgebreid zoo
lang het Japansch-Russische vis-
scherijgeschil nog niet is bijgelegd.
Gesohil vóór April geregeld?
Bij de te Wladiwostok gehouden veiling
der visscherijperceelen, waarin de Japan-
neezen geweigerd hebben deel te nemen,
zijn van de 293 aangeboden perceelen er
slechts 4 door Sovjet-organisaties gekocht.
Hiernaar te oordeelen zou dus in het vis-
scherijgeschil tusschen Rusland en Japan
een wending ten goede zijn gekomen. Japan
sche kringen te Moskou, meenen, dat het
geschil voor de opening van het vischsei-
zoen in April geregeld zal kunnen worden.
ROOSEVELTS MOTTO:
Zijn politiek zal krachtiger wor
den dan ooit.
De buitenlandsche politiek van Roosevell
zal krachtiger worden dan ooit als gevolg
van de bezetting van Tsjecho Slowakije
aldus werd te Washington gisteren ver
klaard in kringen, die in nauw contact staan
met den president.
De president zou daartoe overgaan, zoo
werd gezegd, omdat hij geloofde, dat zijn
politiek van „ontoegeeflijkheid en geen om
gang" gebleken is de eenige te zijn, die de
aanvallers verstaan.
Twee noodlandingen op Schiphol.
Gistermiddag is op het vliegveld Schip
hol een ongeluk gebeurd, waarbij een mili
tair jachtvliegtuig een D 17 van de JAVA
vrij ernstig werd beschadigd. Tijdens de
start waarbij een eerste luitenant-vlieger
van de JAVA aan het stuur zat,- sloeg de
motor van het toestel af. Ten gevolge hier
van moest het toestel, aldus het Hsbl., on
middellijk landen, hetgeen aanvankelijk
goed verliep door de groote lengte van- het
nieuwe terrein. Op het eind echter kon de
bestuurder het toestel niet snel genoeg af
remmen, waardoor de machine in een sloot
langs de grens van het veld terecht kwam
en daarbij ernstig werd gehavend. De vleu
gel van het toestel werd half afgerukt, ter
wijl de motor ook eenigszins verbogen werd.
Persoonlijke ongelukken kwamen hierbij
niet voor. Nauwelijks was men echter van
deze schrik bekomen of het Nederlandsche
toestel, komende van Brussel, dat zich ge
reed maakte, om te landen, kreeg hetzelfde
euvel als het eerste toestel. Ook daarvan
sloeg de motor af, zoodat het toestel het
terrein niet meer kon halen en een nood
landing moest makeil in een weiland ten
zuiden van het vliegveld. Deze noodlanding
is goed afgeloopen. Hierbij werd zelfs het
vliegtuig niet besehadigd.
26 MAART DE FATALE DATUM.
EEN POOLSCH—DUITSCH—ITALIAANSCH
VERDRAG.
De snelle ontwikkeling van den toestand
in Tsjecho-Slowakije wordt in Romeinsche
politieke kringen uitgelegd als een voorbe
reiding van de officieele aankondiging van
Italië's „natuurlijke aspiraties" binnen kor
ten tijd.
Volgens gewoonlijk goed ingelichte krin
gen heeft Mussolini in den ministerraad ver
klaard, „dat de Hongaarsche en Duitsche be
zetting van Tsjecho-Slowakije is uitgevoerd
met de voorkennis en goedkeuring van
Italië".
Mussolini herinnerde er aan, dat Italië
het eerst de Hongaarsche wenschen inzake
een gemeenschappelijke grens met Polen
heeft goedgekeurd.
„De houding van Hongarije en Polen
heeft de verwachtingen van hemzelf en van
Hitier in vervulling doen gaan".
In sommige Italiaansche kringen gaat
men zóó ver, te beweren, dat de Poolsche
houding een bevestiging is van Gayda's
jongste onthulling in de „Giornale d' Ita-
lia", dat „het bezoek van Ciano aan War
schau een driemogondheden-verdrag tot
resultaat heeft gehad, volgens hetwelk Po
len, Duitschland en Italië gezamenlijk ko
loniën zullen eischen."
De snelheid, waarmede Duitschland de be
zetting van Bohemen en van Praag in het
bijzonder heeft uitgevoerd, werd door Mus
solini in den ministerraad vermeld als
een aanwijzing, hoezeer de Italiaansche
helft van de as kan rekenen op de mili
taire efficiency van de Duitsche helft.
Sommige politieke kringen zeggen, dat
Rome zich ervan verzekerd heeft, dat
Duitschland Italië hulp zal bieden ter ver
wezenlijking van zijn aanspraken tegenover
Frankrijk.
Als tegenprestatie zou Rome zich terug
getrokken hebben bij de huidige gebeurte
nissen in Centraal-Europa.
Fascistische kringen hebben aan de United
Press verklaard, dat Mussolini het op prijs
zou stellen, als Ilitler in zijn binnenkort
te houden radiorede melding zou willen
maken van Italië's „natuurlijke aspiraties".
In dit verband beweert men ook dat Mus
solini zijn eerstvolgende belangrijke mede-
deeling zal doen op 26 Maart bij de 20ste
herdenking van de vorming der eerste fas
cistische strijdtroepen. Op dién datum zal
Mussolini een boodschap tot het volk rich
ten en, naar men gelooft, zal hij daarin de
Italiaansche eischen tegenover Frankrijk
formuleeren.
EEN MERKWAARDIG JAPANSCH
PERSARTIKEL.
De Japansche pers doet duide
lijk uitkomen, wat het einddoel
is van Duitschlands streven
naar uitbreiding n.m.1 de ver
overing van de Sovjet-Unie.
In een ccfrnmentaar op de gebeurtenissen
met Tsjechoslowakije schrijft de Japan Ti
mes, dat de nieuwe politieke situatie zich
in midden-Europa ontwikkeld heeft met een
snelheid, die alleen wordt overtroffen door
het verstrekkende karakter van haar betee-
kenis.
Het blad spreekt als zijn oordeel
uit, dat de bezetting van Slowakije
de opening beteekent van een door
gang voor den drang nach osten
Duitschland is opgerekt tot in "net
zicht van de Sovjetgrens. De oogen
van Duitschland zijn in oostelijke
richting gewend en zijn hand zal
binnenkort uitgestrekt worden naar
het doel, waarheen het derde rijk
voortdurend op marsch is geweest.
Duitschland aldus het genoemde
blad, moet zich uitbreiden, wil het
leven.
Duitschlands eerstvolgende probleem is,
hoe het de onafhankelijkheidsbeweging in
de Oekraine moet behandelen welke op
zijn best een nog onbekende factor is.
Het blad besluit met te schrijven, dat de
dag, waarop Duitschland besluit al of niet
de wapens op te nemen voor de 40 millioen
in de Oekraine, ook de oplossing zal zien
van de geweldige vraag in Europa: oorlog
of vrede op het vaste land.
„Het veiligheidsblazoen der Ned.
Spoorwegen zij onbesmet!"
De president-directeur der Neder
landsche Spoorwegen heeft medege-
gedeeld, dat bij achthonderd over
wegen de menschelijke bewaking zal
worden vervangen door mechani
sche beveiliging. Zoo spoedig moge
lijk zullen flikkerlichtinstallaties
worden aangebracht. De twee rede
nen, die tot deze maatregel hebben
geleid, zijn, dat deze wijze betrouw
baarder en economisch doelmatiger
is.
In een onderhoud, dat prof. Dr. Ir. Gou-
driaan aan een redacteur van het Hsb. toe
stond, werd hem om. gevraagd:
Is het dus uwe bedoeling op den duur te
komen tot een totale opheffing van alle be
waakte overwegen en deze om te zetten
in mechanisch beveiligde?
Niet alle, luidde het antwoord. Ik denk
er bijvoorbeeld niet aan overwegen, die in
een bebouwde kom liggen aldus om te zet
ten. Een overweg als in de Linnaeusstraat
te Amsterdam of bij den Sohenkweg in Den
Haag of die bij Woensel, leenen zich daar
toe niet.
Hier moet de oplossing worden gevonden
door tunnelbouw of den aanleg van een
viaduct, zöoals in D enllaag bij den Scenk
weg trouwens is geschied.
Maar overigens voel ik er alles voor zoo
snel mogelijk de door mij geprojecteerde ge
dachtengang te volgen. Alleen heb ik dat
niet in de hand en uw vraag in welk tem
po zich pen en ander zal voltrekken, kan
ik dus niet onmiddellijk beantwoorden.
Wanneer het uitsluitend van mij afhing,
vervolgde de heer Goudriaan, zou ik het
met de snelheid van een kanonschot willen
uitvoeren.
Dan kan men ook de flikkerlichten en al
le onderdeelen daarvan die ik in Nederland
zu willen laten bouwen, in serievorm af
werken, hetgeen groot voordeel zou be-
teekenen. Hoeveel overwegen, professor,
denkt u, dat voor de plaatsing van flik
kerlichtinstallaties in aanmerking komen?
Ik schat het totaal thans op 800. In 't
geheel heeft Nederland 3300 overwegen,
waarbij ook de blokhutjes zijn inbegrepen.
Ik denk er natuurlijk niet aan, bij dit
soort, flikkerliehten te laten plaatsen. Dat
zou nonsens zijn.
Bent u niet bang, dat door deze op
heffing van menschelijke bewaking het
aantal ongelukken zal stijgen?
Integendeel, de groote moeilijkheid
van den huidieen toestand heeft een psy-
chologiscben achtergrond.
De automobilist is gewend automatisch te'
reageeren op het wegverkeer, op spelende
kinderen, voorgaand verkeer van rechts
e.d., maar aan den onbewaakten ov.erweg
is hij niet of nauwelijks .gewend.
Het moet in de toekomst zoo worden:
rood flikkerlicht, voet op de rem.
Een barbaarsche methode.
Tenslotte zeide prof, Goudriaan, dat hij
aan het heele vraagstuk van den overweg
•"adicaal een eind wilde maken. Het is een
'arbaarsehe methode en dat het publiek
niet in dezen toestand berust, achtte de
iresident-directeur volkomen juist. Het to-
'aal aantal dooden op de Nederlandsche we-
■en, dus niet alleen hii onbewaakte over-
vegen. bedraagt 700 a 800 per jaar, dat der
gewonden 15.000
Van deze dooden lieten er 40 a 50 hun le
ven op den onbewaakten overweg, betrek
kelijk dus een gering percentage, namelijk
6 tot 7%. Toch is dit nog veel te veel, zoo
besloot de directeur-der Ned. Spoorwegen,
ook deze smet dient van het veiligheids
blazoen van het bedrijf te worden verwij
derd.
Verwachting: Aanvankelijk be
trokken met regen of natte
sneeuw, later gedeeltelijk op
klarend, meest matige wind
uit Westelijke richtingen,
iets zachter..
Hitier aanvaart het door Tisso In
gediende verzoek om bescherming.
BRATISLAWA ZIET HEDEN
DEN FUEHRER.
De Slowaaksche minister president Dr.
Tisso heeft het volgende telegram doen toe
komen aan rijkskanselier Hitier:
„In groot vertrouwen op u, den Fuehrer
en Rijkskanselier van het Groot-Duitsche
Rijk, stelt de Slowaaksche staat zich onder
Uw bescherming. De Slowaaksche staat ver
zoekt u deze bescherming op u te willen
nemen."
Hitier heeft hierop geantwoord: „Ik be
vestig de ontvangst van uw telegram van
gisteren en neem hierbij de bescherming
over den Slowaakschen staat op mij."
Hitier zal reeds vandaag zijn intocht te
Bratislava, de hoofdstad van Slowakije hou
den.
Weinig verwondering.
Het verzoek der Slowaaksche regeering
om de bescherming van Duitschland heeft
in Duitsche politieke kringen weinig ver
wondering gewekt. Men scheen dezen stap
te verwachten. Het staat nog niet geheel
vast, welke maatregelen ingevolge het ver
zoek van Tisso genomen zullen worden. Het
is echter waarschijnlijk, dat de Duitsche
troepen zeer binnenkort het Slowaaksche
gebied zullen bezetten. Gisteren reeds heeft
de commandant der Hlinka-wacht de leden
uitgenoodigd zich ter beschikking van het
Duitsche militaire commando te stellen. Bo
vendien werd de bevolking aangemaand
haar kalmte te bewaren, daar de Duitsche
troepen niet als aanvallende troepen be
schouwd werden. Zeer waarschijnlijk zal
Slowakije een tweede protectoraat naar het
model van Bohemen en Moravië vormen.
In het gisteren door ons gepubliceerde
korte overzicht van de nieuwe verkeersbe-
palingen is vermeld, dat zij, die reeds in
het bezit zijn van geldige rijbewijzen of
van rijbewijzen niet ouder dan 5 jaar, waar
van alleen de geldigheidsduur is verloopen
geen medische keuring behoeven te onder
gaan bij de aanvrage van een nieuw rijbe
wijs. De K.N.A.C. vestigt er de aandacht
op, dat dit medische onderzoek echter wel
is vereischt. Bezitters van oude rijbewijzen
als bovenbedoeld zijn daarentegen wel vrij
gesteld van een nieuwe rij vaardigheids-
proef.
Ingevolge de wegenverkeerswet behouden
de thans in gebruik zijnde rijbewijzen hun
geldigheid tot twee jaar na den datum van
afgifte, dat is dus tot den op het rijbewijs
aangegeven datum.
De nieuwe rijbewijzen hebben een gel
digheidsduur van 5 jaar.
Autobus rijdt op stilstaanden
vrachtwagen Meisje een been
afgerukt.
Gisteravond om acht uur is een D.A.B.O.-
bus van den dienst GroningenAssen, ko
mende uit Groningen, op den Rijksstraat
weg te Ubbena onder Vries op een stil
staande vrachtauto gereden.
Door een felle sneeuwjacht heeft de chauf
feur van de bus, welke vrijwel geheel bezet
was, den vrachtwagen niet opgemerkt.
Tengevolge van de botsing werd de rech-
tervoorzijde van de bus ingedrukt, terwijl
van de daar gezeten familie van der P. uit
Assen twee dochtertjes en de vader verwon
dingen opliepen.
Van^ het jongste kind, een meisje van
acht jaar, werd het rechterondcrbeen af
gerukt, het tienjarig dochtertje werd aan
het gelaat gewond, terwijl de vader aan
het rechterbeen werd geblesseerd.
Het jongste meisje is naar het Wilhel-
mina Ziekenhuis te Assen overgebracht,
waar men operatief moest ingrijpen.
Haar toestand is hoogst zorgwekkend.
De beide andere gewonden konden, na
verbonden te zijn, naar huis worden ge
bracht.
De overige passagiers kwamen met den
schrik vrij, evenals de chauffeur van de
bus.
Ook de vrachtauto werd beschadigd.
