De sprookjeswereld
van het onzichtbare Twce haringcn
Nieuwe Gordijnen?
Van Willigen Collectie
Voor gordijnen naaien en pasklaar maken, lage prijzen
uit drie kamers!
Vloerbedekking
Gordijnstoffen
Cocoslopers
DEN HELDER
KONINGSTRAAT 12-18
Uit onze Omgeving
't Is haast niet te geloven, welk 'n enorm
verschil nieuwe Gordijnen maken.
De kamers krijgen een geheel nieuw aan-
zien. Vooral wanneer ze gekozen zijn
uit de
Marquisette
Fantasie Marquisette
Afgepaste Gordijnen
Voile
Karpetten
WIJ ZENOEN FRANCO HUIS
W1ERINGEN
DEN OEVER
In het Quartier Latin, in liet hartje van
Parijs, leeft het Fransche echtpaar Joliot—
Curie, bezitters van een grooten naam en
van den Nobel-prijs voor natuurkunde. Om
iets van hun onderzoekingen te vernemen,
moet men zich eerst laten leiden in de
sprookjeswereld van moleculen en atomen,
die zoo onbegrijpelijk is voor een.leek, maar
zoo interessant, wanneer de heer Joliot het
woord neemt.
Hier schiet ons voorstellingsver
mogen te kort!
Het idee, dat de stof, die oreral om ons
heen is, niet vast is, doch samengesteld uit
kleine ei-vormige deeltjes, die moleculen
worden genoemd, is reeds zeer oud. Natuur
onderzoekers, die reeds lang voor Christus
hebben geleefd, spraken er al van. Tegen
woordig weten wij. dat water, gas, vaste
lichamen, kortom alles, waaruit het heelal
bestaat, samengesteld is uit moleculen en
wel uit ontzaglijke hoeveelheden daarvan.
Een vingerhoed vol water bijvoorbeeld, be
vat evenveel moleculen, als er graankor
rels zijn, vanaf het eerste moment, dat de
mensciien op aarde graan verbouwden. Als
men het aantal moleculen, dat in de vin
gerhoed gaat, gelijk stelt met hetzelfde aan
tal kilometers, dan zou het licht, dat zoo
als bekend, 300.000 km. per seconde in lucht
aflegt, 50 milliard jaren noodig hebben om
dez.e afstand af te leggen. Hoewel de nie
tigheid van do molecule iedere voorstelling
o\ertreft, is de wetenschap toch zeker van
het bestaan er van.
Als dansers in een danszaal.
Is de materie, die uit een verzameling van
moleculen bestaat, onbewegelijk? Wij zouden
deze vraag bevestigend beantwoorden, als
wij denken aan de onbewegelijkheid van
een rots of een stuk ijzer. En toch draaien
de moleculen als dansers in een danszaal.
„Zij draaien", zegt de geleerde, „in uw
schoenen, in het hout van uw stoel, in de
pannen van uw dak, in alles wat bestaat."
De zoogenaamde moleculen van het gas
zijn zelfs in een rustige atmosfeer besten
dig in beweging met een snelheid van
meer dan 500 meter per seconde. Zij bewe
gen zich in rechte lijn vooruit, maar ze
komen niet ver, daar ze voortdurend tegen
andere moleculen opbotsen. De natmrrkundi
ge Marcel Bol! heeft uitgerekend, dat, tenge
volge van dit voortdurend botsen tegen an
dere moleculen, één enkele molecule in één
seconde 5 milliard zig-zag-bewegingen
maakt.
Het is moeilijk zich voor te stellen, dat
deze oneindig-kleine moleculen nog deel
baar zijn. Erest hield men dat voor onmo
gelijk, maar tegenwoordig weet men, dat
zij bestaan uit nog kleinere sferen, die men
atomen noemt; daarvan zijn er 92 verschil
lende soorten zij zijn ingedeeld naar de
dikte van hun kern en het aantal elctronen.
die deze kern omgeven. „Met deze 92 soor
ten" zegt Joliot, „speelt de natuur, zooals
een speler met zijn kaarten"; de atomen
worden steeds op een andere manier ge
combineerd om de moleculen te fabriceeren,
waaruit de 309.000 verschillende stoffen be
staan. die in bet heelal zijn. Zooals de zon
omgeven wordt door planeten, zoo is de
atoom-kern omgeven door z.g. electrnnen.
die met een snelheid van 15.000 tot 150.000
k.m. per seconde er om heen draaien. Er
bestaat geen woord, dat de kleinheid van
deze electronen kan uitdrukken.
Als het mogelijk was om deze tafel hier,
daarbij wijzend op zulk een voor hem
staand onmisbaar meubel, zoo te ontleden,
dat alleen de reëele materie overblijft, zou
men een sfofvlekje overhouden dat nauwe
lijks te zien is en dat de grootte had van
een aardbei. Dit klinkt fantastisch en
sprookjesachtig, want wij denken immers
aan een tafel als een compacte massa. Toch
wordt deze „massa" slechts bij elkaar ge
houden, omdat de atoomkern en de electro
nen met eleetriciteit zijn geladen en zich
met een reusachtige snelheid voortbewegen.
Electronen gefotografeerd.
Hoe is het eigenlijk mogelijk, deze gehei
men te ontdekken: Hoe ongelooflijk het
ook klinkt, men heeft de electronen gefoto
grafeerd. Zij laten door hun razende snel
heid een spoor achter, dat men bij heel ster
ke vergrooting en bij heldere bestraling
kan waarnemen.
Madame Joliot voert zelf deze proef -uit
in een zoogenaamde Wilson-kamer. Zoo was
bet mogelijk, het bestaan van de electronen
te bewijzen en bijvoorbeeld vast te stellen
dat het atoom van waterstofgas de klein
ste kern heeft, waaromheen maar één elec-
troon draait, terwijl het atoom van het
uranium de grootste kern heeft, waarom
heen 92 verschillende electronen draaien.
Onzichtbaar bombardement.
Al deze dingen zijn voor bet echtpaar
Joliot-Curie vanzelfsprekende begrippen.
Zoo hielden zij zich ook bezig met de studie
der radio-actieve lichamen, waarvan de
wetenschap heeft vastgesteld, dat zij on
zichtbare projectielen met een snelheid van
15000 K.M. per seconde in het luchtruim
slingeren. Dit „bombardement" verzwakt de
kanker en kan deze ziekte dikwijls genezen
De projectielen zijn de kerntjes, die uit de
groote atoomkern worden geslingerd. Met
deze kennis staat de wetenschap aan een
afgrond, die in de oneindigheid van het
kleine voert. Want uit deze kennis trekt
men de conclusie, dat ook de atoomkern
geen eenheid is. De moderne natuurkunde
neemt aan. dat de atoomkern is samenge
steld uit twee grondelementen.
Een jeugdige doktor
Tof zoover de weliswaar populaire, man'
toch nog vrii ingewikkelde uiteenzettin"
van prof. Joliot. die met ziin echtgenoot
Trène .Toliot. zulke reusachtige successen
verworven heeft. Trène .ToliotCurie werd
in 1900 te Parijs geboren, als dochter van
Professor Pierre Curie. die. zooels de mees.
ten onzer lozer* uit hef ho"k „Madame Cu
rie" hekend zal zijn. in 1900 overleed na te
ziin aangereden door een vrachtauto en
Madame Maric Curie-Sklodowski, een Pool-
IRENE JOLIOT-CURIE.
sche van geboorte, die met haar man en
Becquerel samen in 1903 den Nobelprijs
voor natuurkunde ontving en in 1911 al
len. den Nobelprijs voor scheikunde. Reeds
op 20-jarigen leeftijd verwierf Trène Curie
den doctorstitel, nadat zij schei- en natuur
kunde gestudeerd had. Eerst werd zij assis
tente bij haar moeder, om in 1931 met den
heer Joliot in het huwelijk te treden, dien
zij nu in ieder opzicht kan bijstaan.
Geen wonder dan ook, dat dit geleerde
echtpaar te zamen ook den Nobelprijs heeft
weten te verwerven en het lijdt geen twij
fel of ook voor de toekomt zullen zij nog
heel wat belangrijke ontdekkingen doen.
Blijft het zoo slecht gaan, dan
gaat de haringvisscherij haar on
dergang tegemoet.
Reeds eerder meldden wij dat de toekomst
voor de haringvisscherij er zeer donker uit
zag. Thans moest deze visscherij. waarop
bijna de geheele vloot te Den Oever is aange
wezen, volgens de kalender in vollen gang
zijn. De laatste twee jaren was er al be
langrijke achteruitgang, doch steeds was
men nog vol goeden moed, want, zoo rede
neerde men, vroeger had men ook wel eens
minder gunstige haringjaren. Wel was
door de wetenschap voor enkele jaren voor
speld dat het met de haring in 1940 gedaan
zou zijn, doch aanvankelijk wilde men hier
niet aan, steeds hoopte men maar dat de
geleerden het mis zouden hebben.
Thans heeft het er allen schijn
van dat deze voorspelling bewaar
heid zal worden. Zat men voor en
kele jaren om dezen tijd volop in de
vangst en werd een groot gedeelte
door te veel aanvoer naar de. bcruch
te pufschuit gedirigeerd, thans is
liet zoo ver gekomen dat men van
geen vangst meer kan spreken.
Uit drie kamers worden soms twee harin
gen aangebracht. Ook met de kuil is het
niets gedaan. De grootste vangst is 99 stuks
geweest. Als het zoo door gaat is de ha
ringvisscherij aan den Oever ten doodc op
geschreven. Kapitalen aan vischwant is
waardeloos geworden, hetgeen ook van de
schepen gezegd kan worden. Als er straks
nog wat ansjovis en paling komt kan dit
weinig meer goed maken. Steeds hebben we
Het Cristelijke karakter Oven
bare school.
Gisteravond had de oudercommissie dei-
Openbare lagere school te Hippolytushoef
een avond belegd in Cinema De Haan, waai
als spreker ds. Westmeyse uit Rotterdam
optrad.
De voorzitter der Oudercommissie den hr.
C. Metselaar Pz. heette de aanwezigen wei
kom en in 't bijzonder den spreker.
Hiermede verkrijgt ds. Westmeijse het
woord. Spreker schetst ons op de manier
hem eigen, hoe het openbaar onderwijs u
nationale eenheid de vrijheid van gedach
ten brengt. Het openbaar onderwijs in de
laatste jaren echter gelijk geweest aan een
hoofd van jut, het voorwerp hetwelk steeds
de slagen krijgt. Het Openbaar onderwijs
onderwijst in alle maatschappelijke en Cns-
telijke deugden, er wordt daar aan de kin
deren gegeven wat des kinds is. En als er
dan in den tegenwoordigen tijd veel ge
sproken wordt over geestelijke herbewape
ning dan behoeft het openbaar onderwijs
zich daar niets van aan te trekken. Dit toch
deed dit reeds eeuwen! Tiet zet het volk
niet in hokjes en verscheurt niet de een
heid, maar liet brengt juist de menschen tot
elkander. Het is wel merkwaardig dat wij
dat kleine Nederland wat het onderwijs
aangaat, in zoo'n uitzonderingspositie ver-
keeren er zijn hier op 't schoolgebied toe
standen als nergens ter wereld.
Een heel frappant geval noemde de spie
ker ons en wei de gemeente Oostwedde
waar de 32e school geopend is. De openbare
school kan het gezicht van het Nederland-
sche volk zijn, wij moeten allen ons eigen
karakter uitbouwen en niet aan 't handje
van een voorman en leider loopen!
In tegenstelling met Nederland noemt
spreker Zwitserland waar de bevolking net
als hier ook in zeer veel partijen en geloo-
ven is verdeeld, maar weer alle kinderen
Roomsch of Chistclijk, sociaal-democratisch
of Calvinistisch heel broederlijk naar één
school gaan naar do openbare school.
Toen hier ter lande het monsterverbond
Schaepmans-Kuipers tot stand kwam toen
begon de splijtzwam in de schoolstrijd we
lig te tieren.
Alleen
Ja
wit cn écru,
55. 44, 34, 28, 22, 14 ct. per el.
Met Picot 36, 23, 14 ct. per el
Met schulpstrookje
32. 27, 19, 14 ct. p. el
met brodé en kant
84, 72, 60, 42, 36 ct, per el
Moderne uitvoering.
Per paar vanal 80 ct. tot 6.70
Bedrukt, mooie dessins,
42 ct. p, el
Met strookje 64 58, 38 ct. p. el
Brodé 64 58, 40 ct. p. el
BALATUM
VLOERZEIL
LINOLEUM
Geheel nieuwe collectie
Een pracht collectie voor extra
lage prijzen.
voor overgordijnen, pracht col
lectie Weefstoflen, Damast en
Velours.
WEEFSTOF
90. 74, 68, 54, 49. 34 ct. p. cl
DAMAST 90, 64 ct. per el
VELOURS 72 ct. p. el
Dubbel 1.45 p. el
Pracht patronen cn strepen,
98, 84, 56 42, 29 ct p. el
DEURMATTEN 1.55, 98, 64 ct.
RUIGE DEURMATTEN
1.40, 98 Ct.
VAN
WILLIGEN
BILJARTEN.
HENK HOOGLAND TE LEEUWARDEN.
lc Leeuwarden zijn begonnen de kampi
oenschappen klein bilart. waaraan» o. m.
wordt deelgenomen door den Alkmaarder
Henk Hoogland, kampioen 1938. De eerste
'wee ronden ziin reeds achter den rug cn do
Noordhollander is nog ongeslatron. ITii over
won achtereenvolgens Berkhof en Kohier.
M aar zijn gemiddeld" beduidend honger ligt
dan dat der andere deelnemers bij no
teert resp. 22 2? cn 10.00 is de kans zeer
groot, dal Hoogland ziin kampioenschap een
jaartje zal prolongeeren!
nog hoop, doch als hierin geen onmiddellij
ke verandering komt wordt het welvarend
visschersdorp I>en Oever van weleer, een
armoedig plaatsje.
Benoemd.
De heer J. Zwart, werker bij den Dienst
der Zuiderzeewerken alhier, is thans bij
dezen Dienst als opzichter benoemd, met
als standplaats Lemmer.
Moedercursus,
Voor deze cursus. die door zuster Leegh-
water uit Alkmaar gegeven wordt, bestaat
vrij veel belangstelling. De lessen zijn met
33 cursisten aangevangen.
Het kind echter, de toekomst, moeten wij
och zeker te hoog achten om het te gebrui
ken als een pion op het politieke schaak
bord.
Neen, de schoolstrijd is niet Christelijk,
en laten wij daarom de openbare lagere
school dragen door de branding naar een be
tere toekomst (applaus.)
Na de nanze declameerde ds. Westmeijse
eenige gedichten o.a Lievelingsvogel en Gou
denbruilofs en droeg nog met veel succe*
eenige schetsen voor.
De heer Metselaar sloot dezen mooien
avond met een dankwoord tot don spreker.
v Overgeplaatst,
T)e heer S. de Jong, opzichter bij den
Dienst der Zuiderzeewerken alhier, is in
dezelfde functie overgeplaatst naar Dep
Haag.
Benoemd.
rie heer H. van Markus is benoemd tot
bestuurslid van de vereeniging voor Chr.
Nat Onderwijs op Wicringen, m plaats van
den' heer C. Guldemeester, die wegens ver,
trek naar elders had bedankt.
ANNA PAULOWNA
A.-R. candidaten.
De A.R. candidaten voor de gemeente
raadsverkiezing luidt. 1. J. Hooirneijer, 2.
C. Colijn, 3. D. de Rover, 4. H. van Boste
len, 5. A. Compagne Jr.
BREEZAND,
Alg. Ver. v. Bloembollencultuur.
Do afd. van bovengenoemde vereeniging
vergaderde gisteravond bij den heer Jb.
Borst.
Bij ontstentenis van den voorzitter, open
de de heer B. Moolenaar de vergadering.
De uitgebreide notulen van de heer G. Preij-
de werden goedgekeurd, waarna voorlezing
volgde van een schrijven van het hoofdbe
stuur.
In den loop van dit jaar zullen de oud
ste acht afdeelingen 60 jaaj bestaan, ter
wijl in 1940 de Algemeene vereeniging 80
jaar bestaat. Met instemming van eenige
der GO-jarigen stolde het hoofdbestuur voor
ter eere van deze jubilea in Febr. 1940 in
het eigen gebouw te Haarlem een tentoon
stelling te houden van vervroegde bolge
wassen en vroeg daartoe medewerking aan
afdeeling en leden. De vergadering was
van meening, dat tnen niet tot een collectie
ve inzending zbu komen; wel zal allicht
een enkel lid individueel exposeeren.
Een volgend schrijven was van het Pol
derbestuur. Daarin werd meegedeeld, dat op
het verzoek der afdeeling. het algemeen
winterpeil 10 15 c.M. te verhoogen. gun
stig was beschikt.
Met bijna algemeene stemmen Werd de
heer G. A. Preijde als secretaris herkozen.
De lieeren W Vieveen en J Jbngejans wer
den aangewezen als afgevaardigden naai
de algemeene vergadering, die op 3 April
wordt gehouden de heeren J de Goede en
Th. Kolster zijn plaatsvervangers.
De beschrijvingsbrief voor de algemeene
vergadering bevatte weinig belangrijke pun
ten. De afgevaardigden kregen opdracht te
stemmen vóór het voorstel betreffende arbi
trage bij handelstransacties en tegen het
voorstel om in het vakorgaan minder plaats
ruimte te besteden aan de uitspraken van het
scheidsgerecht. Juist de uitgebreide moti
veering achtte men heel leerzaam. Ook zul
len de afgevaardigden moeten aandringen
om aan de regeering te verzoeken de ge
storte f 4.per are terug te mogen ontvan
gen.
De rekening van den penningmeester, ge
controleerd door de heeren De Goede en Van
Oosten, sloot met een batig saldo van f25.96,
echter moest nog ongeveer f20.betaald
worden; op de Boerenleenbank stond f38.
De rekening van de tentoonstelling sloot in
ontvangsten en uitgaven op f971.— Een over
schot van f 15.0 4 was besteed aan de verte
genwoordiging bij de Regeeringsjubileum-
feesten in Amsterdam.
Het garantiefonds behoefde niet te worden
aangesproken.
Re rekening van een feestavond was
f318.34; het feestfonds bevatte f270.de
rest is uit de kas gedekt.
Bij de rondvraag werd aan den heer Van
Bostelen medegedeeld, dat door den heer Van
Egmond op Cérès een drietal bedden was
aangelegd van met „oud-ziek" besmette
bollen. Er is dus een begin van uitvoering
van het plan, proeftuinen aan te leggen,
waarop de ziekteverschijnselen zijn waar te
nemen.
Twee voorstellen, betreffende het houden
van jaarlijksche tentoonstellingen en de
vorming van een feestfonds, werden voor
een volgende vergadering bewaard.
Hierna sluiting.
ALKMAAR, 24 Maart.
Graanmarkt. Aangevoerd 372 H.L.'e,
waarvan soort en prijzen als volgt: 27
IIL. voertarwe 6.50—7. 67 HL gerst 7.25,
gerst chev. 8.108.40, 144 HL haver 7—7.30,
54 HL hoonen, w.o.; paarde 9.25, bruine 30
—38, citroen 15—28. duiven 11.25—13, witte
'-2—29 en tuinboonen 9—10, 1 HL mosterd
zaad, prijs niet genoteerd; 31 HL karwij-
zaad 26.5031, 5 HL hlamvmaanzaad 20.50,
43 HL erwten, w.o.; kleine groene 79.25,
groote erroene 15, gamve 42—46 en vale 16
—24. Alles per 100 Kg. Handel goed.
ALKMAAR, 24 Maart.
Kaasmarkt. Aangevoerd 32 stapels,
zijnde 60.000 Kg.: Fabriekskaas kleine 18.50
Handel matig.
ALKMAAR, 24 Maart.
,ai!^PurS- KI. Edammer 40 plus, aan-
vr 1°_SJU,?S- verkocht 4360 stuks, prijs
8' .F'd' Kmid- aanbod en verkocht 300
wi'P"'™ f 1S—Totaa,: aanbod au ver
kocht 'i600 stuks. Aanwezig 1 fabriek.
ALKMAAR, 24 Maart.
1 ili a"Pp,Pn 2—3, andijvie 24—31, hieten
o o t 2C«!? k0°' kropsla 8.50-
raharW in -Pr Betcrselie 4.60—10.10,
■Ao i raaPs,p'en 0.80—1.40, radijs
spinazie T?s! ik°0' S'.50~9' sfdder1p' r>~8'
unPto? «IS-1, sPr",f®n 10.50, Uien 1—4»
7.9 2.80-5.80, witlof I 10—12, idem II
R^Ph^HNW'N- 24 Maart.
rwP P 370. trele kool 4.70—6.40,
Wlt,p kool 2.70-3.70. Aanvoer:
16 •■>00 K~' Trood.p*knnl- 10.500 Kg. gele kool,
m-,)0 Kir- D witte kool.
VOORD^HARwmmR. 25 Maart.
vp IPn„ ,0—2 30. drielinsren 1.60—1.80, grn-
Vio nPor| '105.60. kleine poen 2.10
"cl VnX kZ "-Ü"3 1f)' rnndp kool 7-10.40,
PTinn- n° veilintr duurt voort.
Voorin .0PJ-AVr.KNm.TK. 25 Maart.
'riehW 7on 7rbf - TTipri 7 10-3.30,
90 nt d n 1 30—100. irrovp 3 80—,3.30. Stek
witlof Po7-n t 2fa~ X1°- C
plom'oPi 0.80—3.90. roodr kool
kool 3.804.90. 00 °'20~7'in' Ï0penscho witte'
