pretrihbr urten
De Stafmuziek in „dienst der
menschlievendheid"
Het jubileerende
stafmuziekkorps
lweeae r>mu
begroeider Stafmuziek
H. Ms. „Sumatra"
is weer thuisgekomen
eine technische Neuerung
Propaganda-fïlmavond
van de Chr* geheel
onthouding
Den Helder
De eerste voorjaars
haring
Onthulling grafsteen van
Jan Schendelaar
1918192/f
„Ein Musikalischer Spatz" von Mosart.
Uitvoering ten bate Voor het Duitsche kind".
Strobel Steinrath Pala
van der Moot Van Herpen Bijl
O, muzijk bij Uw accoorden
Is de Taal zoo koud, zoo schraal,
Waarom zoekt de ziel naar woorden
Gij slechts zijt haar Moedertaal.
Liefde en Vriendschap kunnen vloeien,
Waar bedrog de lippen plooit;
Maar Muzijk, Uw Melodijen
Streelen, maar bedriegen nooit.
(Als hulde voorgedragen aan de „Kleine Kapel"
van de Stafmuzijk der Koninklijk? Nederland-
sche Marine. Door Benoit H. Polak, 1900).
De geest onder de Stafmuzikanten, als om
schreven in het vorig artikel, kon behoudens
enkele uitzonderingen, niet anders dan goed
worden genoemd. Vele leden van de Kapel
toch, waren als jongen tegelijkertijd in dienst
gekomen; en zoo gezamenlijk opgegroeid tot
volslagen muzikant. De „korpsgeest" zouden
we kunnen zeggen- wat oorzaak dat vele
vermakelijke incidenten plaats vonden.
Zoo had één van de leden der Kapel een
„Revue" geschreven, waarin de muzikanten,
ieder naar zijn kunnen, meespeelden.
In het laatste bedrijf van die „Revue"
kwam een echt paard op het tooneel. Deze
viervoeter, natuurlijk zenuwachtig geworden
van al dat vreemde, stond te trillen en te
draaien en deed iets voor het publiek, dat in
den regel in stal of straten gebeurd tot ge
rief van de musschen! Groote hilariteit onder
de toeschouwers!
De auteur van de revue, die zelf meespeel
de als stalknecht, bleek onvervaard, pakte
een bezem en veegde het gedeponeerde met
dezelfde vaart in het souffleurshokje, tot
groote ontsteltenis van den collega-muzikant
souffleur, die in deze catacombe zijn mede
werking gaf en rijkelijk voorzien werd van
geconserveerde haver.
De Scheepskapellen, zij het in veranderden
vorm, waren ook weer in eere hersteld. Zij
f werden samengesteld uit liefhebbers op de
vloot en stonden onder Directie van een aan
boord gedetacheerde Stafmuzikant van de
Marinekapel. Vele muzikanten-liefhebbers zijn
zoodoende beroepsmusici geworden en in den
loop der jaren zeer goede krachten gebleken
voor onze Stafmuziek. Als matroos-muzikant
aangenomen, werden zij later als Stafmuzi
kant met den rang van Sergeant of Majoor-
titulair gepensionneerd.
De humor op de vloot opgedaan, kwam op
lateren leeftijd tot uiting en zeer weinigen
weten dat het zoo bekende lied:Jopie Slim en
Dikkie Bigmans, onder de pet van Stafmuzi
kant Melicf vandaan komt, die de coupletten
dichtte aan boord van H. Hls. „Gelderland",
daarmede Stafmuzikant Noor als Dikkie Big
mans onsterfelijk makende.
Geheel Nederland heeft het refrein over
genomen en zong jarenlang deze regelen die
in de Stafmuziek hun oorsprong vonden.
De opvoeding aan boord tot muzikant ging
eigenaardig toe. Eerst werd aan de matro
zen gevraagd of er liefhebbers waren.
Kon men goed zingen dan maakten
dezen een goeden kans om in het Fan
farekorps opgenomen te worden. Was het
benoodigde aantal uitgekozen, dan ging
de Kapelmeester-muzikant aan het uit
kiezen welk instrument een ieder toe
gedeeld zou worden. Met een „Oh, jij
hebt dikke lippen", werd één der jonge
lui tot bassist gebombardeerd en bleef
dit tot aan het eind der opleiding.
Evenwel, de muziekkorpsen aan boord
werkten zeer opvoedend en was het een ge
not voor de opvarenden van een schip, dat
zoo'n Kapel aan boord had. Bij bezoeken aan
het buitenland of op zee, overal deed zij
dienst; en menig dansje werd er „gepikt" op
muziek van het niet te groote repertoir. Dit
was evenwel geen bezwaar, bij het eind van
het repertoir begon men maar weer van voren
af aan. Stemming was er altijd. Deze „Kapel
len" golden als een goede vooropleiding tot
aanneming bij het Korps Stafmuziek.
De Stafmuziek zelve, onder Kapelmeester
Hazebroek, weerde zich danig in den loop der
jaren. Om eenige vertegenwoordigingen en
concerten te memoreeren, tijdens deze periode,
moeten we even terug gaan.
In 1907 een groote optocht met reveille,
parade enz., wegens de „De Ruyterfeesten"
ter gelegenheid van de herdenking van dezen
zeeheld.
1910. Grootste deel van de Stafmuziek
naar Engeland ter gelegenheid van de kroning
van H.M. Koning George V.
1911. Naar Den Haag, bezoek van den
Franschen President Fallieres aan H.M. de
Koningin.
1912. Naar Amsterdam ter muzikale op
luistering (gelijktijdig met alle Legermuziek-
korpsen van de Landmacht), wegens het be
zoek van Z.M. Koning Albert van België.
1913. Viering van de „Onafhankelijkheids-
feesten" te Den Helder en Hellevoetsluis.
1923. In Maart bezoek van den Koning
van Denemarken en in Juni bezoek van den
Koning van Zweden.
Dan nog de diverse Popuaire Concerten in
Tivoli en Casino.
Begin der Marine-concerten.
27 October 1918 begonnen de Marine
concerten in den vorm zooals we die nu nog
kennen. Oorspronkelijk een idee van de hee-
ren A. Leewens en C. de Boer Jr., kwam
later de zoo zeer bekende muziekliefhebber
de heer Delgorge in het trio. Mede door den
steun van B. en W. van Den Helder, die een
flinke jaarlijksche subsidie gaven, zijn door
de jaren heen deze Volksconcerten, later
„Marineconcerten" geheeten, voor ons be
waard gebleven.
Om alles op te noemen, het zou chrono
logisch een geweldige lijst vormen van muzi
kale prestaties ten behoeve van den Dienst.
Daarom doet het zoo'n genoegen ook buiten
den dienst om, vermeldenswaardige feiten te
kunnen memoreeren.
Als we ons bepalen tot de „Oorlogsjaren"
en de „Naoorlogschejaren", dan lezen we dat
ook de Stafmuziek haar bijdragen gaf tot
leniging der menschheid. Spontaan, met een
geweldig enthousiasme werkten de Stafmuzi
kanten mede aan inzamelingen, gaven con
certen, collecteerden, deden alles ten bate der
menschlievendheid en tot verlichting van
bijzondere nooden.
September 1917, medewerking aan het
„Steuncomité" op de Heldersche Sportvelden.
Massazang „De Slag bij Waterloo"
Hazebroek componeerde „Avant 1'Assaut"
voor Kapel en Mannenkoor en gaf daar de
première.
Na de Mobilisatie, hulpacties en comité's
rezen als paddenstoelen uit den grond, de
Staf was paraat voor:
„Het Duitsche Kind" „Het Russische
Kind" „Het Hongaarsche Kind" Hon
gersnood in China" „Overstroomingen"
Rampen in het algemeen, gratis en welwillend
werd er geconcerteerd.
Kapitalen heeft de Stafmuziek helpen col
lecteeren. Bijgaande foto's getuigen van deze
daden. Velen van hen die hier op voorkomen,
zijn al gepensionneerd, anderen overleden.
Eén populaire figuur willen hier memoreeren,
op beide foto's aanwezig: Jan B ij 1, de popu
laire en humoristische stafmuzikant, onlangs
overleden op slechts een-en-vijftigjarigen leef
tijd, de motor van vele gezellige avonden en
allen welbekend door zijn gitaar en liedjes
uit de oude doos.
Deze medewerkingen aan „Good will days",
heeft de sympathie voor onze Marinekapel in
niet geringe mate helpen bevorderen.
Ook aan den diensttijd van den heer Haze
broek kwam een eind.
Een voldaan gevoel voor het gepresteerde
in deze jaren moet de scheidende Kapel
meester zeer zeker hebben gehad.
In de laatste jaren van zijn directeurschap
was de Regeering aan het bezuinigen ge
slagen, en de Kapel was een der eerste slacht
offers zouden we haast zeggen, die hierin
deelde.
In 1922 vertrok deze kapelmeester.
De ontvangen gelden waar
borgen een uitstekend feest
programma.
De gelden, die voor het jubileerende
Stafmuziekkorps zjjn ontvangen, heb
ben aan de door het comité gesteldè
verwachtingen beantwoord, zoodat een
feestprogramma voor den eersten
April kan worden samengesteld, dat
de jubilaris waardig is. Het is ons nog
niet mogelijk het programma tot in
alle onderdeelen te vermelden, maar
vast staat, dat 's morgens om 9 uur,
bij de vlaggeparade aan boord van het
„Wachtschip", de commandant der
Marine, Schout hjj Nacht H. Jolles, een
toespraak tot het jubileerende korps
zal houden.
Uit erkentelijkheid, voor wat de bur
gerij voor het korps heeft gedaan, zal
's middags om S uur een rongang door
de stad worden gemaakt, met het korps
adelborsten, daarbij zal langs het
Directiegebouw worden gemarcheerd,
waar de commandant der Marine de
troep zal gadeslaan.
's Avonds zal aan het korps een
serenade worden gebracht, waarover
wij volgende week bizonderheden hopen
te geven, terwijl na afloop daarvan een
feestavond in „Casino" plaats heeft,
waar een feestprogramma wordt uit
gevoerd, dat klinkt als een klok en
waarbij de leden van het jubileerende
korps de hoofdschotel verzorgen.
Er wachten dien avond nog verschil
lende verrassingen, waarop wij echter
niet vooruit zullen loopen.
Volgende week zullen we de bizon
derheden vermelden en tevens de
route bekend maken, die het jubi
leerende korps door de gemeente zal
maken.
Hedenmorgen in de haven van
Nieuwediep gearriveerd.
Hedenmorgen, te omstreeks 9.30 uur, is
H. Ms. kruiser „Sumatra", onder com
mando van den kapitein-luitenant ter zee
C. H. Brouwer, in de haven van Nieuwe
diep aangekomen, en beëindigde hiermede
de voorjaarsreis naar de Middellandsche
Zee-wateren.
Reeds gisteren was het schip op de
reede gekomen.
Op 11 Januari vertrokken, werden tal
van havenplaatsen aangedaan: om er
slechts enkele te noemen: Oran, Malta,
Palermo, Sardinië, Algiers en Tanger.
Ook zijn in de Middellandsche Zee, o.a. bij
Sardinië een groot aantal oefeningen ge
houden. De ontvangst in de havenplaatsen
kenmerkte zich vrijwel overal door een
groote mate van hartelijkheid. Niet in
het minst was dit het geval in Tanger
en Algiers, zooals men uit de desbetref
fende verslagen in onze krant gelezen
kan hebben.
Uiteraard was er voor deze aankomst
niet zoo heel veel belangstelling. Het feit,
dat de kruiser op Zaterdagmorgen aan
kwam, zal daaraan wel niet vreemd ge
weest zijn.
Van de reede stoomde de „Sumatra" op
naar de haven, en werd door de sleep-
booten „Nestor" en „Amsterdam" de ha
ven binnengesleept, alwaar ligplaats ge
nomen werd voor het Commandements-
gebouw.
PCPTPCT YTELIfP
r- JACl t B€>IP
In de jaren 1918192li.
De Stafmuzikantencollecteeren ten bate van „Het Russische kind".
JTÜlP
zóó spreekt de Zwitsersche
winkelier over Linobèl:
„Een technische nieuwigheid,
een vloerbedekking met bij
zonder voorname werking".
De film is door zijn suggestieve uitbeelding
een van de beste propagandamiddelen, die men
kan bedenken, zoodat het niet te verwonderen
is, dat de Nationale Christelijke Geheelonthou-
dersvereeniging in samenwerking met de Ge
reformeerde Vereeniging van Drankbestrijding,
haar toevlucht heeft genomen tot een film
avond om haar doel en streven in breederen
kring bekendheid te geven.
Het was voor een uitstekend bezet „Musis
Sacrum", dat de voorzitter van de Nat. Chr.
Geheelonthoudersver., den heer C. J. Bijlsma,
na te zijn voorgegaan in gebed, het openings
woord uitsprak.
In het bijzonder richtte hij een woord van
welkom tot den heer Van Veen, die de film
zou vertoonen.
De voorzitter wees op de ellende, die door
den drank teweeg kan worden gebracht. In een
treffende geschiedenis vertelde hij, waartoe de
drank den mensch kan brengen, dat een heele
familie te gronde kan worden gericht. De
matigheid is een eerste stap^iJi de richting van
een volkomen verderf.
Zoo lang de drank in de wereld is, zoo richt
hij een woord tot de ouders, zoo lang staan
ook 'Uw kinderen bloot aan het gevaar van
den drank. Moet U juist de ellende van den
drank ondervinden om tot de overtuiging te
komen van de noodzakelijkheid van onzen
strijd? Hij eindigt met de woorden „Geeft U
op als lid van onze vereeniging, doet het voor
U zelf, voor uw naaste, doet het voor Christus".
Na de vertooning van een tweetal korte,
geestige films wordt dan overgegaan tot de
vertooning van de hoofdfilm „De onbekende
misdadiger".
Dit Zwitsersche filmwerk geeft een ware ge
schiedenis weer, die zich heeft afgespeeld in de
mooie omgeving van Genève. Op een aangrij
pende wijze wordt een beeld gegeven van een
gezin, dat door drankmisbruik geraakt in de
diepste ellende. Een moeder, die haar man, die
een kwaden dronk over zich heeft, uit zelfver
dediging doodsteekt. En juist in deze film
komt naar voren, wat het voor kinderen kan
beteekenen, wanneer een geschiedenis als deze
zich afspeelt.
Bijzonder mooie natuuropnamen maken het
levendige verhaal tot een prachtig geheel en
das te treffender is de wreedheid van het lot
dat deze vrouw beschoren is.
Het slot van de film toont aan, dat de eigen
lijke misdadiger niet de vrouw is, die haar man
noodgedwongen het leven benam, maar wel een
vriend van hem, die hem overhaalde om ster
ken drank te gebruiken.
Het was de heer Van Veen, die tusschen de
bedrijven door een kort propagandawoord
sprak.
Hij wijst erop, dat de laatste jaren het drank
gebruik weer toeneemt en dat wanneer het zoo
doorgaat, over enkele jaren het aantal dronk
aards met ettelijke zal zijn vermeerderd. Is het
niet treurig, dat de regeering de drankaccijns
wil verlagen, omdat er dan meer gedronken zal
worden en op deze wijze meer belasting zal
worden betaald dan met den tegenwoordigen
accijns.
Alleen in Amsterdam hebben zich reeds 1100
bij ons consultatiebureau opgegeven, menschen,
die niet in staat zijn alleen van den drank af te
komen.
In Haar rede over moraale en geestelijke
herbewapening heeft H. M. de Koningin het
duidelijk gezegd „Wij moeten elkanders lasten
dragen om alzoo de wet van Christus te ver
vullen". Hebt gij al geprobeerd de lasten van
een dronkaard te dragen? Wij moeten ons af
vragen wat Christus in deze van ons eischt.
Het was tenslotte de heer De Jong, de voor
zitter van de Gereformeerde Vereeniging van
Drankbestrijding, die een slotwoord sprak. Hij
dankte den heer Van Veen voor de bijzonder
mooie en doeltreffende filmvertooning en wek
te de aanwezigen op lid te worden. Het leger
der drankbestrijding is klein en de macht die
bestreden moet worden, groot, werkt daarom
mede en steun het doel. Hierna ging de heer
De Jong in dankgebed voor.
APOTHEKEN.
Van hedenavond 10 uur tot Maandagmorgen
is alleen geopend is alleen geopend de
apotheek van W. H. Kingma, Kanaalweg.
Van Maandag 27 Maart tot 1 April wordt
de avonddienst waargenomen door A. P.
Hoolmans, Spoorstraat,
Ned. Herv. Gem. (Nw. Kerk, Weststraat)
Geen dienst.
Westerkerk (Helden der Zeeplein)
's Morgens 10.30 uur Ds. F. W. J. v. d.
Poel.
Geret. Kerk (Julianapark)
's Morgens 9 u.: Cand. Y. Feenstra.
's Morgens 10.45 u.: Cand. Y. Feenstra.
's Avonds 5.30 uur Ds. Tollenaar.
Geref. Kerk (Rehoboth-Kerk)
's Morgens 10 uur. Ds. Tollenaar,
's Avonds 5.30 u.: Cand. Y. Feenstra.
Oud Geref. Kerk (Hoogstraat)
's Morgens 10 u. en 's avonds 5.30 uur
Ds. Hennephof, van Scheveningen.
Donderdag 30 Maart.
's Avonds 7.15 uur, Ds. Hennephof, van
Scheveningen
Chr. Geref. Kerk (Steengracht)
's Morgens 10 uur en 's avonds 5 uur
den heer J. Rebel.
Herst, Evang. Luth. Gem. (Weezenstraat)
's Morgens 10.30 u. Ds. W. J. F. Meiners.
Doopsgezinde Gemeente (Kerkgracht)
Geen dienst.
Oud-Katholieke Kerk (Langestraat 76)
Pastoor H. J. Verheij.
10 uur kerkdienst.
's Avonds 7 u. Lijdensmeditatie.
Evangelisatie (Palmstraat)
's Morgens 10 uur en 's avonds 5.30 uur
Ds. J. H. Jansen.
Gebouw Middenstraat 117
's Avonds 8 u., Evangelisatie-samenkomst
Evangelisatiegebouw (Vijzelstraat)
10 uur samenkomst.
Zondagmiddag 4 uur, Straatprediking
Molenplein.
's Avonds 8 uur, Samenkomst.
Leger des Heils
7% uur v.m. Bidstond.
10 uur v.m. Heiligingsdienst.
3% uur n.m. Openluchtsamenkomst.
Julianapark.
8 uur n.m. Verlossingsamenkomst.
Kerk van Jezus Chr.stus, Janzendw.str. 8
's Morgens 10 uur en 's avonds 5 uur.
Samenkomsten.
Hersteld Apostolische Zending Gemeente
Sluisdjjkstraat hoek Schagenstraat.
Geen dienst.
HUISDUINEN
Ned. Herv. Gemeente
's Morgens 10 uur: Ds. M. van Wichen.
JULLANADORP
Ned. Herv. Gemeente
Geen dienst.
Zendingsgebouw „De Ster der Hope".
's Avonds 7 uur.
De heer I. Kuiper van Bilthoven.
Gisterenmorgen is alhier de eerste voorjaars
haring aangevoerd, gevangen aan Texels
strand in de haringkamer van den heer Beum-
kes. Zooals begrijpelijk, was er groote belang
stelling voor deze eerste haring, al waren het
er slechts 103 in getal. De eerste haring is er,
en wie weet volgt er weldra meer.
Voorheen was omstreeks dezen tijd het
haringseizoen al in vollen gang, zelfs het
vorige jaar, wat toch een slecht haring
jaar was, was er om dezen tijd al een
paar duizend gulden haring verhandeld.
De verwachting over de haringvangst is dan
ook allerminst hooggespannen, integendeel men
verwacht er niet veel meer van.
De gulden tijd, dat de voorjaarsvisscherij
voor velen een tijd van voorspoed beteekende,
waar men een belangrijk gedeelte van het jaar
op kon teren, is voorbij. Het lijkt zelfs een
sprookje, dat er voorheen, in verband met de
haringvisscherij, gesproken werd van een zil
verregen, en toch was het de simpele waar
heid. De afsluitdijk maakte een einde aan den
vroegeren vischrijkdom in deze omgeving, want
niet alleen dat er haast geen haring meer
komt, ook talrijke andere vischsoorten zijn öf
schaarsch geworden öf geheel verdwenen, zelfs
de garnalen, die hier in de gaten en op de reede
immer in groote hoeveelheden aanwezig waren,
zijn voor een belangrijk deel verdwenen. Maar
de eerste haring is er, wachten we af wat de
toekomst brengt.
Eenige maanden geleden overleed in Den
Ouden Helder de oud-zeeridder Jan Schende
laar, populair bekend als „Jan-van-Loodje".
Schendelaar werd begraven op de algemeene
begraafplaats, maar velen in Den Helder ging
het aan het hart, dat er geen grafsteen op de
laatste rustplaats van „Jan-van-Loodje" aange
bracht was.
Hierin zal thans verandering komen: van
middag te 3 uur wordt op het kerkhof een een
voudige grafsteen onthuld, die tegelijkertijd aan
de zorgen van de vereeniging „Moed, Volhar
ding, Zelfopoffering" aangeboden zal worden.
