Mussolini ziet geen
oorlogsnoodzaak
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Melkauto van dijk
gekanteld
De Europeesche
Wildrijk voor het
nageslacht behouden
Verzekeringsagent
bekent moord
Alle doeleinden zullen worden bereikt''
Arbeider op kermis
doodgestoken
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
Moeilijkheden bij het
Duitsch ltaliaansche verdrag?
knoopen behoeven
niet met den degen te
worden doorgehakt.
Italië's binnenlandsche toesfcand rampzalig
de-
„Het Noord Hollaadsch
Landschap'' besluit tot aankoop
Dit nummer bevat 8 pagina's
Met de hoofden
tegen elkaar gebotst
EERBER1CHT
Haarlemmer neergeslagen
feldersche courant
Uitgave der Uttg. Ml). Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
MAANDAG
15 MEI 1939
67e JAARG. No. 8618
De „Matin" onthult den inhoud.
Volgens inlichtingen uit verschillende
kringen heeft men te Berlijn den indruk,
dat de Duitsch-ltaliaansche onderhandelin
gen over vorm en inhoud van het militaire
en politieke verdrag eenige moeilijkheden
ondervinden. In een voor het buitenland be
stemde Duitsche mededeeling werd gezegd,
dat het voorbarig was, den 20sten Mei als
datum voor de onderteekening van 't ver
drag te nemen.
In doorgaans goed ingelichte kringen ver
neemt men, dat. bij de onderhandelingen op
het oogenblik twee punten op den voor
grond staan: dat van het automatische ka
rakter van de militaire hulpverleening in
geval van een conflict en dat van de verdee
ling der invloedsferen in het zuidoosten
,van Europa. Wat het eerste punt betreft,
zullen de spilgcnooten wel tot overeenstem
ming komen ten aanzien van een formule,
waarin voorzien wordt in een overleg, dat
het automatische van de hulpverleening zou
verzachten. Ten aanzien van de invloeds
sfeer meent men te weten, dat Italië te Ber
lijn zeer sterk den nadruk zou hebben ge
legd op zijn bijzondere belangen in Honga
rije en Zuid-Slavië, zonder dat men met ze
kerheid zou kunnen zeggen, dat het zijn po-
litieken voorrang in die landen als condi-
tio sine qua non zou hebben gesteld.
Een onthulling.
Het Fransche blad de „Matin" publiceert
den inhoud van het Duitschltaliaansche
verdrag. De verantwoordelijkheid voor de
juistheid van de inlichtingen blijft geheel
voor rekening van liet blad.
Volgens den Romeinschen correspondent
van de „Matin" heeft de ltaliaansche am
bassadeur te Berlijn op 8 Mei het Palazzo
Chigi in kennis gesteld van de Duitsche
voorstellen betreffende de redactie van het
militaire cn politieke verdrag. Deze voor
stellen voorzien in acht punten: het ver
drag zou voor tien jaar gelden en daarna
voor herziening vatbaar zijn.
De tekst van het militaire gedeelte, door
Hitier zelf aangegeven, bepaalt:
1. In geval van een Europeesch conflict
zullen Berlijn en Rome onmiddellijk tot
militair overleg overgaan. De persoonlijk
heid, belast met dit overleg, wordt met
name aangeduid in een geheim toegevoegd
protocol.
2. De contract.ccreni.de partijen zullen
zich verplichten haar belangen als een on-
opzegbaar verbond te beschouwen. Dit be-
t eek ent, dat in geval van een conflict,
waarbij slechts een der partijen direct be
trokken is, beide landen een militair blok
zullen vormen en onmiddellijk zullen over
gaan tot vereeniging van hun commandos
en hun strategische actie.
3. de contracteerende partijen zullen zich
verplichten de wapenen slechts gelijktijdig
en na een overeenkomst neer te leggen.
Het politieke gedeelte van het verdrag be
vestigt de grondbeginselen van de spil,
doch voegt daaraan twee punten toe:
1. de contracteerende partijen zullen zich
verplichten wederkeerig elkanders vriend
schapsbetrekkingen, reeds tot stand geko
men door welomlijnde verdragen of ver
bonden te eerbiedigen.
2. De contracteerende partijen zullen
zich verplichten niet te onderhandelen
en a fortiori niet te zullen overgaan tot
teekening van eenig nieuw accoord van
welken aard ook, zonder dat tevoren tus
schen Berlijn en Rome overleg is gepleegd.
De andere door Ilitler voorgestelde hoofd
punten behooren tot de categorie van de
gewone diplomatieke en militaire over
eenkomsten.
Op den Lingedijk ter hoogte van De
Klomp te Buurmalsen zijn Zaterdagmiddag
een melkauto, welke uit de richting Buren
kwam en een uit een zijweg komende per
sonenauto, bestuurd door iemand uit tu-
lemborg, met elkaar in botsing gekomen.
Laatstgenoemde wagen kwam aan
kant van den weg terecht, terwijl de melk
auto dwars door een heg reed, van <wn
hoogen dijk kantelde en op zijn kop in nei
weiland neerstortte.
De melkbussen vlogen met een on
lawaai in het rond, de deksels
af cn ruim tweeduizend liter melk s
de over het land. Op het hooren va
geweldigen klap van de botsing „naen
omwonenden toe, die de twee vuzl"e
van de totaal vernielde melkauto J
den. Zij hadden diepe hoofdwonden en ver
wondingen aan de handen opgelooj
waren de gebroeders Bauw uit
waay. Een dokter uit Tncht verleande^e
eerste hulp. Daarna werden de
naar hun woning vervoerd. De ee g
zittende van de personenauto, weiK
de voorzijde geheel vernield wen,
ongedeerd.
tt
GROOTE REDE TE TURIJN.
In een groote rede te Turijn lieeft Mussolini o.m. ver
klaard:
Terwijl ik tot u spreek vragen millioenen, misschien
honderden.millioenen, zich in alle deelen der wereld van
hoog tot laag, optimistisch of pessimistisch af: „blijft het
vrede of wordt het oorlog?"
Het is voor allen een ernstig vraagteeken. Ik ant
woord er op met te verklaren, dat bij een objectief cn kalm
onderzoek van den toestand blijkt, dat er thans in Euro
pa geen vraagstukken zijn van een omvang en scherpte
welke een oorlog zouden rechtvaardigen, die van een Eu-
ropeeschen oorlog tot wereldoorlog zou kunnen worden.
Er zitten knoopen in de Europeesche politiek, doch om
deze knoopen te ontwarren, is het misschien niet noodza
kelijk naar het zwaard te grijpen.
Mussolini deelde verder mede, dat einde dezer maand
te Berlijn een militair verdrag zal worden ondertcekend.
In diplomatieke kringen te Rome is men algemeen
van oordeel, dat de rede van Mussolini, waarvan wc hier
onder den inhoud weergeven, het stempel van 'n afwach
tende houding draagt cn den zorg verraadt, de dingen niet
op de spits te drijven. Men beschouwt het als een rede,
die geen nieuwe elementen in den internationalen toestand
brengt, doch geen enkele brug afbreekt, o.a. tusschen Ita
lië en Frankrijk. Ten slotte meent men er een aanwijzing
in te zien, dat Italië, evenmin als Duitschland, de gebeur
tenissen wil overhaasten, doch dat beiden vastbesloten
zijn tot daden over te gaan, als men afwijzend blijft staan
tegenover hetgeen Rome cn Berlijn rechtvaardige en rede
lijke aanspraken achten.
Gemarcheerd, gebouwd,
den en overwonnen
gestre-
heeft het ltaliaansche volk, aldus begon
Mussolini zijn rede. In Afrika overwdn het
een vijand, die volgens de op militair gebied
meest deskundigen onverslaanbaar was.
Wij versloegen en overwonnen de coalitie
van tocpassers van sancties, ingesteld door
dien Volkenbond (gefluit), welke voortaan
zonder verdriet is opgeborgen in dat groote
mausoleum van marmer, dat is opgericht
aan de oevers van het Lac Lenian. Versla
gen en overwonnen Spanje aan de zijde der
heroieke infanterie van Franco (applaus) tc
gen de democratisch-bolsjewistischc coali
tie, welke letterlijk verpletterd uit den strijd
te voorschijn kwam.
De synthese van deze zeven jaren
is: de verovering van het rijk, de
vereeniging van het koninkrijk Al
banië met het koninkrijk Italië en
de toeneming van macht op ieder ge
bied.
Na dan de bovenaangehaalde zinsneden
over de oorlogs- of vrcdcsmogelijkheden ge
zegd te hebben verklaarde de Duce:
Toch moeten deze knoopen worden door
gesneden, omdat men vaak een harde wer
kelijkheid verkiest boven een langdurige on
zekerheid. Dat is niet alleen de gedachte
van Italië, doch ook van Duitschland en
dus van de as (geroep: Hitier!) Van die as,
welke na vele jaren een evenwijdig loopen-
de actie te zijn geweest tusschen twee re-
giemen en twee revoluties door het pact van
Milaan tot een militair bondgenootschap zal
worden, dat in den loop der maand te Ber
lijn zal worden geteekend.
Zij, die iederen morgen uitkijken naar
mogelijke barsten of ommekeer kunnen
vandaag beschaamd en vernederd zijn. Dat
niemand zich illusies make, want mijn wil
is onbuigzaam als te voren en beter dan te
voren.
Wij zullen met Duitschland op-
marcheeren om Europa dien vrede
van rechtvaardigheid te geven, wel
ke innige wensch is van alle vol
ken. De polemisten van de groote de-
mocratiën worden uitgenoodigd, een
zoo mogelijk, rechtvaardig, oordeel
te geven over ons standpunl.
Wij wenschen niet den vrede, omdat
onze binnenlandsche toestand zooals
men weet, rampzalig is. Dat is hij
sinds 17 jaar. Maar zij, die op de ca-
tastrophe wachten, kunnen nog lang
wachten. Het is ook niet uit fysieke
vrees voor den oorlog, daar dit ge
voel ons volkomen onbekend is.
Ziet daar, waarom de bedenksels van die
kamerstrategen van de andere zijde der
dichtstbijzijnde grens gefluit, herhaald
geroep: „Tunis, Nice, Corsica" waarin
gesproken wordt van een gemakkelijke
wandeling door het dal van de Po. absurd
zijn. De tijden van Frans 1 cn Karei VIII
zijn voorbij. Oorlogen van het gebaar wa
ren niet mogelijk zelfs niet in den tijd, dat
er achter de Alpen geen volk leefde van
45 millioen menschen.
De souvereiniteit der groote
mocratieën onaangetast.
In de laatste tijden is de geografische
kaart van Europa gewijzigd. Er moet wor
den opgemerkt, dat noch Japan, noch
Duitschland noch Italië een vierkanten me
ter gronds noch een enkelen bewoner aan
de souvereiniteit der groote Democratieën
hebben ontnomen.
Maar hoe dan toch is die woede te ver
klaren?
Willen zij ons misschien doen gelooven,
dat er sprake is van moreele scrupules?
„Een witte oorlog".
Dat de groote democratieën niet oprecht
zijn toegewijd aan de zaak van den vrede
bewijst het feit, dat zij reeds begonnen zijn
met den „witten oorlog", dat wil zeggen
een oorlog op oeconomisch terrein. Men
koestert de illusie ons te verzwakken. Niet
alleen met goud wint men oorlogen. Boven
goud is van meer belang nog de wil en
nog meer de moed.
Tenslotte zeide Mussolini: De reden waar
om wij ons steeds machtiger wapenen ten
einde in staat te zijn onzen vrede te ver
dedigen en iedere bedreiging met agressie,
welke dan ook, af te slaan, zal u dus duide
lijk voorkomen.
De binnenlandsche toestand schetste Mus
solini in een enkelen zin: „Het volk en het
regiem vormen in Italië een onafscheidelijk
blok".
Na gesproken te hebben over de verwe
zenlijking van een nieuw physiek cn zedelijk
Italiaansch type, wees Mussolini op de nood
zakelijkheid de overzeesche gebieden produc
tief te maken, hetgeen een strenge discipline
en groote volharding vereischt.
Mussolini besloot: „Dat niemand aan onze
toekomst twijfele! kameraden.
Wat ook gebetire: ik zeg u in alle zeker
heid, dat alle doelen zullen worden be
reikt".
Z1JPE
In zijn vergadering van gepasseer
de Zaterdag, gehouden te Hilversum,
heelt het bestuur van de stichting
het Noord-Hollands-che Landschap"
besloten het dagelijksch bestuur te
machtigen om tof aankoop over te
gaan van het in de gemeente Zljpe
gelegen bosch „Wildrijk", groot
pl.m. 17 H.A. en toebehoorende aan
Graaf Bentinck.
In verband met dc te nemen maatregelen
\oor den aankoop zal. naar wij vernemen,
binnenkort een oproep tol finantieele mede
werking worden gericht aan allen die voe
len voor dc bescherming van liet Noord-
lioJlandsche landschapsschoon hetzij door
een vrijwillige bijdrage, hetzij door leening
van geld voor aankoop tegen vergoeding
van rente of wel door lid te worden van dc
stichting, waarvoor aller belangstelling
wordt gevraagd.
BOERDERIJBRAND TE EDE.
Gistermiddag om vier uur is in de boer
derij van den landbouwer H. J. Achter
straat in de buurtschap Maancn, onder
de gemeente Ede, brand uitgebroken. De
bewoners bevonden zich op eenigen afstand
op het land, waardoor zij niet onmiddellijk
konden ingrijpen. De brandweer van Ede,
die ter plaatse verscheen, kon de boerderij
niet meer redden. Het gebouw brandde
geheel uit, evenals de hooiberg en een
schuurtje. Een gedeelte van den inboedel
kon worden gered. Alles was laag verze
kerd.
Zaterdagmorgen gebeurde er bij de Sloom-
zuivelfabriek van de firma Van den Ende
te Vlaardingcn een oogenschijnlijk niet ern
stig ongeluk. Des middags echter is een der
betrokkenen aan de gevolgen overleden.
Twee jonge arbeiders waren Zaterdagoch
tend bezig aan het laden van kisten fles-
schen melk op een vrachtauto, toen op een
gegeven moment de hoofden tegen elkaar
botsten. Aanvankelijk voelde geen van bei
den piin, doch later werd de eene, de 15-ja-
rige Th. G. J. Kloosterman, onwel en kreeg
hij hevige pijnen in het hoofd. De jongeman
werd op advies van een dokter naar huis
gebracht, waar hij in den loop van den dag
is overleden.
DE BILT SEINT»
Verwachting: Betrokken tot
zwaar bewolkt, tijdelijk re
gen, koeler dan gisteren,
zwakke tot matige Noord
oostelijke wind.
Om een vrouw
De Groningsche „droge" kermis is
Zaterdag ingezet met een vechtpar
tij, waarbij de 40-jarige W. te Weert
uit Groningen is gedood.
De dertigjarige gehuwde arbeiderJ. J.
Visser uit Groningen, in dienst bij de werk
verschaffing, bezocht Zaterdagavond om
streeks elf uur in gezelschap van W. te
Weert, los arbeider, eveneens uit Groningen,
een café aan het Binnendamsterdiep. Het ge
sprek in het café liep over de vrouw van V.
Laatstgenoemde verweet namelijk zijn kame
raad, dat hij een ongeoorloofde verstandhou
ding met zijn echtgenoote zou hebben. Hij
zeide op een gegeven moment tegen te W.:
„Ik wil jou wel eens even spreken", waarop
te W. antwoordde: „Ga maar mee naar bui
ten". Toen zij bij de Steentilbrug waren, ont
stond tusschen de mannen een hevig ge
vecht. De mannen gingen zoo te keer, dat
het publiek dat in drommen kwam toeloo-
pen, de vechtenden niet durfde te scheiden
Plotseling trok te W. een mes, waarmede hij
V. een snede in de hals toebracht. V., die
licht gewond was, ging toen naar het café
terug om hulp in te roepen van zijn broer,
die bij het twistgesprek aanwezig was ge
weest. Samen gingen zij toen naar te W. toe.
V. had inmiddels ook een mes gegre
pen, waarmede hij zijn tegenstander
twee steken toebracht, namelijk in de
borst en in het onderlijf. Het slacht
offer zeeg ineen. Dokter J. Barth, de
waarnemend politiearts, die vlak in
de buurt woont, snelde te hulp en
vervoerde te W. naar het Academisch
Ziekenhuis, waar hij even na aan
komst is bezweken.
De dader wiens verwonding van weinig
bcteekenis was en die ter plaatse is verbon
den, werd onmiddellijk gearresteerd en naar
het hoofdbureau van politic overgebracht.
1-lcdcn zal hij ter beschikking van den offi
cier van justitie worden gesteld.
DAARNA EEN VREESELIJKE DOOD IN
DE VLAMMEN.
De Haarlemmer de la Chambre,
die in den nacht van Donderdag op
Vrijdag tijdens een brand in zijn
woning aan de Hertzogstraat is om
gekomen, blijkt het slachtoffer te
zijn geweest van een moord. Zater
dagavond werd als verdacht van het
misdrijf aangehouden de 32-jarige
verzekeringsagent V., die, na een
verhoor door den commissaris van
politie, gisteravond bekend heeft, de
la Chambre, na een twistgesprek,
met een zwaar voorwerp in de keu
ken te hebben neergeslagen. Hij ont
kent echter ten stelligste, daarna
brand gesticht te hebben, teneinde
zijn misdaad te verbergen.
V. had aanvankelijk hardnekkig ontkend,
iets van de tragische gebeurtenis in de wo
ning aan de Hertzogstraat af te weten, doch
de politie had zooveel bezwarende aanwij
zingen tegen hem verzameld, dat hij ten
slotte wel inzag, in deze houding niet te
kunnen volharden. Er was o.a. vastgesteld,
dat de fiets, welke op den noodlottigen avond
geruimen tijd voor het huis van de La
Chambre had gestaan, zijn eigendom was.
Voorts had het argwaan gewekt, dat hij zich
niet bij de politie had aangemeld.
Het was de politie nl. bekend, dat het
slachtoffer den avond vóór den brand be
zoek' had gehad en zij plaatste daarom een
dringende oproep in de plaatselijke bladen,
dat de bezoeker zich op het bureau zou mel
den,
Bloedsporen
Een der meest bezwarende aanwij
zingen was echter, dat op zijn klee-
ren bloedsporen werden aange
troffen, die van recenten datum ble
ken te zijn.
Toen gisteravond commissaris Tenckinck
den man opnieuw aan een verhoor onder
wierp, bekende hij, dat hij zijn collega in
een opwelling van drift had neergeslagen.
Hij was dien avond om tien uur naar de
woning van de la Chambre gegaan, omdat
hij meende, dat deze hem op oneerlijke wij
ze concurrentie aandeed. De beide mannen
voerden in de woonkamer een gesprek, over
deze kwestie, dat tot half twaalf 's avonds
duurde. Het meeningsverschil was toen ech
ter geenszins opgelost. Er ontstond integen
deel een hevige woordenwisseling, waarbij
V. zijn collega een klap gaf. Deze snelde
daarop naar de keuken, blijkbaar om iets
te halen, dat als wapen kon dienen. V. liep
hem achterna, greep een zwaar voorwerp -
wat het geweest is kan hij zich niet herin
neren cn sloeg de Ia Chambre daarmede
op het hoofd. Hevig bloedend viel het slacht
offer op den vloer. V. heeft, naar hij ver
klaarde, onmiddellijk daarna de woning
verlaten. Het was toen omstreeks half
twaalf.
Het raadsel van den brand.
Hii ontkende brand gesticht te hebben,
nel wist hij zich te herinneren, dat in de
keuken een brandende petroleumvergasser
stond.
Er is indien V. de waarheid
heeft gesproken reden om te ver
onderstellen, dat de heer de la Cham
bre, die door den slag op het
hoofd bewusteloos is geworden,
eenige uren later bij kennis is ge
komen en toen geprobeerd heeft zich
op te richten.
Mogelijk heeft hij daarbij den vergasser
die op het aanrecht stond, omver getrekken
waardoor brand is ontstaan. Niet bij mach
te zichzelf te redden, moet de heer de la
Chambre een vrecsclijken dood in dc vlam
men hebben gevonden.
Berouw..,,
V. foont zeer veel berouw over zijn daad.
die zulke noodlottige gevolgen heeft gehad
Het stoffelijk overschot van het slachtof
fer is door de Justitie vrijgegeven en zal
oensdag om fien uur op het R.K. Kerkhof
Buitenveldert te Amsterdam ter aarde wor
den besteld.
-
