SALON
Ingezonden
889 VACANTIE-REIZEN
DOOR GEHEEL EUROPA
ERFTENEUER* TABAK
1 Vereen, v. Nat. Veiligheid
HEDEN en
WOENSDAGAVOND
Diefstal bij
Onderzeedienst
Hohner-avond in
Casino
CEBUTO REISBUREAU
De heer J* Moerman
25 jaar bij Wij smuller
VAN WILLIGEN
Maandag 15 Mei 1939
^^dinieuujii
Militairen en burgers er
bij betrokken
Tweede Blad
Twee auto's op elkaar
hectah£ancl l/eity!
320000
Aan ome adveïteeeïdeM
Kleurenfilm over lndië
DEN HELDER
REISBUREAU VELTHUIJS
Burgerlijke Stand van Den Helder
SNEL en GOED
Een zeeman van het oude
stempel
De Texelsche boot
op morgen
ITlaAinelehixiAten
MANSHANDEN
YliemvJ) uit Wik
4
De buit was verf, touw,
staaldraad en riemen
Een vrij ernstig geval van diefstal,
gepleegd op de Onderzeedienstkazerne!
en waarbij zoowel militairen als burgers
betrokken zijn, is kort geleden ontdekt.
Het betreft hier een affaire, waarin
o.a. betrokken is de 44-jarige kwartier
meester Ten B., welke zich in het Pro
voosthuis bevindt. Deze Ten B. schijnt een
vrjj groot aantal goederen uit het z.g.
schipperskwartier, welke hij ten gebruike
op de O.Z.D. I had ontvangen, ontvreemd
te hebben. Ook heeft hij goederen, welke
vermoedelijk door een anderen schepe
ling waren vervoerd, verduisterd.
Hij transporteerde een en ander met ge
noemd vaartuig van den Onderzeedienst door
de Binnenhaven, waarbij hij dit loste op het
steigertje tegenover het „Heldersche Over
zetveer" aan het einde van de Binnenhaven.
Bij dit transport ondervond hij hulp van een
piilicien-matroos, die meevoer op de sleepboot.
De goederen, voornamelijk bestaande uit
touwwerk, staaldraad, verf en roeiriemen
werden deels verkocht aan een aantal schip
pers, die gedurende eenigen tijd bij den On
derzeedienst in het Spoorwegbassin gelegen
hebben.
Zij kochten het materiaal, dat zij uitstekend
gebruiken konden, voor een krats op. Of hier
inderdaad sprake is van heling, zal door de
Justitie moeten worden uitgemaakt.
Eveneens een rol in deze onverkwik
kelijke affaire schijnt het Veerhuis aan
het einde der Binnenhaven gespeeld te
hebben. Hier schijnt een deel van het ge
stolen goed verhandeld te zijn, voorna
melijk aan een schipper op de Binnen
haven. Aan de Justitie ook hier weer de
taak te ontdekken of er sprake is van
heling.
Naar alle waarschijnlijkheid is kwar
tiermeester Ten B. niet de eenige marine
man, die in de zaak betrokken is. Nog een
andere schepeling schijnt hierin een aan
deel gehad te hebben. De geruchten, dat
verschillende militairen echter reeds uit
Indië zouden zijn teruggeroepen, kunnen
wij uit bevoegde bron tegenspreken.
Wat de grootte van het bedrag, dat met
dezen diefstad gemoeid is, betreft, deze
valt momenteel nog niet met eenige zeker
heid te bepalen, aangezien het hier uit
sluitend gebruikt materiaal betreft. Ter
gelegener tijd hopen wij nadere berichten
aangaande deze zaak te geven.
Dat de kwartiermeester, die als een uitste
kend marineman bij zijn superieuren te boek
stond, een zware straf zal krijgen, mag wel
als vaststaand aangenomen worden. Evenals
zij, die hier de helersrol gespeeld hebben.
Zaterdagmiddag te 12 uur heeft een ver
keersongeluk plaats gevonden op den Parallel
weg, hoek 1ste Schagendwarsstraat. Uit deze
dwarsstraat kwam de vrachtauto van Kikkert
gereden, waarvan de chauffeur even verzuimde
op te letten, met het gevolg, dat hij op een juist
passeerende auto met militairen inreed.
De schade aan de auto van Kikkert was vrij
aanzienlijk. Een groot deel van het voorstel had
het duchtig moeten ontgelden. Ook de militai
ren-auto had enkele schrammen en deuken op-
geloopen.
Door de politie werd proces-verbaal opge
maakt.
Steunt luchtverdedigingsfondst
Postgiro Oen Haag
ter* name van
Advertenties voor het nummer
van morgen (Dinsdag) moeten
hedenavond vóór zes uur
op ons kantoor bezorgd worden
Directie Held. Crt.
Aocordeon-vereeniging
oogst succes.
„Hoorn"
Het accordeon is zoo langzamerhand een
instrument geworden, dat een enorme popu
lariteit heeft gekregen. In de voornaamste
plaats is dit te wijten aan de verbetering
van het geluid van deze accordeons. Hohner
hoofdzakelijk heeft zich er op toegelegd om
de vroegere steeds ordinair klinkende klanken
dusdanig te verbeteren, dat de harmonica
zoo ongeveer iets weg heeft gekregen van
een bioscooporgel. De mogelijkheden, die een
Hohner-instrument biedt zijn tenminste vele.
Zaterdagavond heeft men in Casino, dank
zij het werk van den Hohner-propagandist,
den heer Q. J. van Trigt, een accordeon
orkest kunnen beluisteren en wel een ver-
eeniging uit Hoorn, die eerst sinds een jaar
bestaat. Wanneer men dan nagaat wat deze
vereeniging in een jaar tijds heeft bereikt,
dan biijkt wel, dat het accordeon een van de
instrumenten is, die niet alleen gemakkelijk
bespeelbaar zijn, maar tevens dat men er zich
zeer vlug van kan bedienen, wanneer men
tenminste niet totaal van muzikaal gevoel
is verstoken. De aanwezigen, die nu niet
direct in grooten getale Casino-waarts wa
ren getogen, hebben genoten van de muziek
dezer Hoornsche vereeniging en het applaus
kreeg zelfs iets weg van een ovatie, zoodat
een extra nummer noodzakelijk werd.
Wanneer we in Chronologische volgorde
het programma afhandelen, was het de heer
van Trigt, die een kort woord sprak. Het lag,
zoo zei hij, geenszins in zijn bedoeling een
propagandaspeech te gaan houden. Men zou
wel hooren, wat het Hohner-accordeon voor
kwaliteiten bezat, en dit zou zeker de beste
propaganda zijn. Vooral ook voor de jeugd is
het een bijzonder aardig instrument. Wan
neer men in Den Helder zou overgaan tot
oprichting van een accordeon-orchest kon
men tenslotte op de volle medewerking van
den heer van Trigt rekenen.
Hierna volgt het optreden van de accor-
deon-vereeniging „Jong Hoorn", die op ver
dienstelijke wijze eenige nummers ten beste
gaf.
Aardig was ook het optreden van enkele
debutantjes, die, hoewel ze eenigszins last
hadden van hun zenuwen, toch op muzikale
wijze een en ander ten gehoore brachten. O.i.
is trouwens het uitstekende peil waarop de
Hoornsche vereenigingen staan wel in de
eerste plaats te danken aan de voortreffelijke
leiding van den heer R. Wassenaar, die een
bekwaam dirigent is.
Enkele malen is een Amsterdamsch accor
deonist opgetreden en wel de heer J. Hage
naar Jr„ die uit een uitgebreid repertoir,
hoofdzakelijk bestaande uit klassiek, een
greep deed. Hier kwamen eerst recht naar
voren, de mogelijkheden van een Hohner,
Prachtig klonk het Largo van Handel met
orgelregisters.
Naast het accordeon was het de Hohner
mondharmonica, die gedemonstreerd werd en
wel door onze plaatselijke vereeniging
„Bravo", die dezen avond enkele keeren met
succes optrad. „Bravo" gaat nog steeds voor
uit, ondanks het feit, dat de bezetting, waar
het de instrumenten betreft, nog wel iets te
wenschen overlaat. Maar dit is natuurlijk
weer te wijten aan de financiën.
Over het succes van het optreden van de
Hoornsche accordeon-vereeniging schreven
we reeds, toch willen wij niet nalaten erop
toe wijzen, dat dit voor een belangrijk deel te
danken is aan het optreden van mej. Jansje
Rond, die met begeleiding van het orkest en
kele nummers zong en kan bogen op een zui
vere, klankrijke sopraan.
Belangrijke opdracht van den
Rotterdamsche Lloyd,
Men meldt aan het Hbl.:
Tef verspreiding van meer kennis omtrent
land en volk, cultuur en natuur van Neder-
landsch-Indië, waarover bij velen in het moe
derland nog allerlei onjuiste begrippen be
staan. heeft de Rotterdamsche Lloyd het
initiatief genomen voor het vervaardigen
van een cultuur-documentair filmwerk over
Java, Sumatra en Bali.
Voor dit land van zon en kleur is de mo
derne kleurenfilm wel het aangewezen me
dium, dat echter allerlei technische moeilijk
heden met zich brengt. In verband daarmede
heeft de Rotterdamsche Lloyd het vervaar
digen van deze nieuwe kleurenfilm opgedra
gen aan den filmexpert en cineast J. C. Mol,
directeur van Multifilm te Haarlem, wiens
werk, juist op dit cultureel-documentaire
terrein, ver buiten onze grenzen waardee
ring heeft gevonden.
De heer Mol vertrekt reeds eind Mei met
de „Sibajak" naar Indië voor het opnemen
van deze film, welks vervaardiging waar
schijnlijk drie tot vier maanden in beslag zal
nemen.
De bedoeUng is, dat de film tegen het
nieuwe seizoen gereed zal zijn. De Rotter
damsche Lloyd zal voor een ruime versprei
ding over het geheele land zorgdragen, ter
wijl tevens van deze film voor verspreiding
van kennis omtrent ons Indië in het buiten
land op ruime schaal zal worden gebruik
gemaakt.
HAVEN VAN NIEUWEDIEP:
Aangekomen van Londen en vertrokken
naar Harlingen het Engelsche s.s. „Gronin
gen".
(Buiten verantwoordelijkheid van de Redactie.
Niet geplaatste stukken worden
niet teruggezonden.)
HET BORSTBEELD VAN DORUS RIJKERS.
Niet de juiste plaats.
Velen waardeeren het ongetwijfeld, dat het
bestuur onzer gemeente zich o.a. veel moeite
getroost om het aanzien van onze stad te ver
fraaien. Wij denken hierbij in de eerste plaats
aan het beplanten der straten met boomen.
Mocht de eerste aanplant eenigszins door hét
geleverde materiaal zijn tegengevallen, van
de tweede, nu pas geschied, kan gezegd wor
den, dat zij aan alle verwachtingen zal vol
doen, wanneer het klimaat niet al te ongunstig
wordt. Ook de plantsoenen prijken dit voor
jaar met duizenden hyacinthen en tulpen, wat
vooral hier in Den Helder bij al het verwaaide,
overwinterde doode hout van boomen en hees
ters, een kleurig aanzien geeft.
Heeft U, wanneer U langs het Reddings
monument gaat, uw. oog wel eens laten ver
wijlen naar de helling van den dijk Nog niet
Doe het dan nu! Het is de moeite van aan
dachtige beschouwing waard. Met het rots
achtig opgeworpen plantsoen tegen de glooiing
is aldaar een geheel ontstaan, dat eenig kan
worden genoemd. Ik overdrijf niet,wanneer ik
zou zeggen, dat onze plantsoenendienst met
dat stukje begroeiing tot nog toe de mooiste
prestatie heeft bereikt bij al haar moeilijk
werk in deze zee-gemeente.
Nu is het eenigszins vreemd, dat ons ge
meentebestuur juist voor iets aparts, dat daar
bereikt is, blijkbaar weinig waardeering bezit.
Wat is n.1. het geval? Eenigen tijd geleden
heeft de Raad besloten de schenking te aan
vaarden van een borstbeeld van Dorus Rijkers.
Bij zijn besluit heeft de Raad op voorstel van
B. en W. bepaald, dat het van gemeentewege
te maken voetstuk in het midden komt te
liggen van het rotsplantsoen, tegen de ge
noemde helling. Degenen, die het ontworpen
voetstuk als proef daar hebben zien oprichten,
moeten met mij tot de overtuiging komen,
wanneer zij tenminste niet alleen de aan
winst in het oog vatten, dat de plaats slecht
gekozen is. Maar het ergste zal zijn, dat bij
oprichting van het monument het rotsgeheel
zijn apart effect totaal zal verliezen en tot een
roezelig onderstuk zal vervallen ter opluiste
ring van iets, dat misstaat. Zijn er geen ge
schiktere plantsoenen voor dit monument?
Ik meen van wel. Zelfs in den omtrek van
het reddingsmonument zijn ze aanwezig en
wel twee in getal. De beste is de plaats op de
aarden verhooging tegen de muurzijde van het
perceel Kanaalweg no. 1. Behalve dat het
borstbeeld daar ter plaatse tot zijn recht zal
komen, heeft het plantsoen er daar behoefte
aan, omdat het middenvak van dit plantsoen
gedeelte zonder eenige pretentie is.
Ook de plaats aan de straatzijde van den
keermuur van den Singel zou, gelijk dit bij
het reddingsmonument voor het borstbeeld
van Z. K. H. Prins Hendrik is gebeurd, zeer
geschikt zijn een beeldornament in zich te
vatten. De ronding van den muur leent zich
daar bij uitstek voor.
Het'is mijfi wénsch, dat het gemeentebestuur
omtrent de plaats van onderwerpelijk monu
ment zich nog eens rijpelijk zal bezinnen.
Een Natuurliefhebber.
We zijn het met Natuurliefhebber volkomen
eens, dat de plaats voor het monument niet
bijster gelukkig gekozen is en mogelijk zal
het gemeentebestuur er wel voor voelen, het
borstbeeld te zetten op een plek, waar het
minder het geheel stoort. Inderdaad zijn de
plaatsen, door inzender aangewezen beter ge
schikt en wij vertrouwen, dat men een en
ander nog eens in ernstige overweging wil
nemen, opdat men later geen spijt heeft dit
zeer vriendelijke plekje, waaraan veel zorg
besteed is, ontsierd te hebben.
Red. Heldersche Crt.
Prima Hotels - moderne wagens - deskundige leiders -
bekwame chauffeurs, geen hotelfooien, dit biedt U het
Thans ook vertegenwoordigd in
Vraagt uitgebreide reisgids en inlichtingen bij
Tegenover Postbrug. Telefoon 308
SBHHB!
Dragers van de Militaire
Willemsorde worden
gehuldigd
Negen' stoere bejaarde Nederlandehs stonden
Zaterdagmiddag aangetreden in de Konings
zaal van Artis te Amsterdam, negen oud
militairen van het Kon. Nederl. Ind. leger,
negen dragers van het ridderkruis vierde
klasse der Militaire Willemsorde, de hoogste
militaire onderscheiding, die- wij kennen en
die hun 40 of 25 jaar geleden werd toegekend
voor moed, beleid en trouw tijdens de bekende
expedities tegen de opstandige hoofden in
Atjeh.
Bij deze jaarlijksche ridderhuldiging heeft
wederom de voorzitter van den raad van be
heer der stichting „Fonds Ridderdagen", de
heer M. C. Koning, den aanwezigen voor de
zooveelste maal met trots en eerbied verhaald
van het moeilijke, maar succesrijke werk,
dat ons Indische leger waar noodig ge
holpen door de Nederlandsche marine eerst
onder het krachtig bewind van generaal van
Heutz en vijftien jaar later onder leiding van
een even energieken militair, generaal Swart,
heeft weten tot stand te brengen.
Spr. vertelde verder van de heldendaden van
het expeditieleger naar Atjeh en in het bijzon
der van het aandeel, dat de negen ridders, die
vlak voor het spreekgestoelte zaten, daarin
hebben gehad. Hun namen luiden: J. H. Dem-
mink, A. Stam, H. F. F. Lutje, C. W. M. Deet-
man, S. van der Meulen, H. Bruinsma, G. C. G.
Sluyk en W. Mensen, die allen veertig jaar
geleden hebben gestreden onder commando
van generaal van Heutsz en J. Hanff, die
thans zijn 25-jarig jubileum viert en die deel
heeft genomen aan de expeditie onder com
mando van generaal Behrens, die in die jaren
luitenant was.
De jubilarissen ontvingen uit handen van
den heer Koning een passend geschenk en
bovendien nog een kist sigaren. De naaste
familieleden werden met bloemen gehuldigd.
Tot hen, die deze bijeenkomst bijwoonden,
behoorde o.a. schout-bij-nacht H. Jollës, kapi
tein ter zee N. A. Rost van Tonningen, gep.
vice-admiraal L. J. Quant. Ook oud-minister
Deckers behoorde to de belangstellenden, als
mede deputaties van het korps adelborsten
en cadetten van de Koninklijke militaire
academie.
van 13 Mei 1939.
BEVALLEN: J. van BelzenGrootjans, z.
G. PlaatsmanHollander, z.
OVERLEDENWed. J. van de Poll, geb.
Chr. van den Berg, 71 jaar. J. A. Berkeljon,
(m.), 75 jaar.
gaat samen per ESON A
(AUTO-en BOOTDIENSTEN)
Vandaag is het 25 jaar geleden, dat de
heer J. Moerman, vertegenwoordiger van
Bureau Wijsmuller in Den Helder, in
dienst trad van deze bergingsmaatschapptf
en als wjj hierboven schrijven, dat deze
walkapitein een zeeman van het oude
stempel is, dan ligt hierin zelfs geen
zweem van overdrijving. Hij is een varens
man met bijzondere eigenschappen, iemand
die den naam van de Nederlandsche glorie
op het gebied der zee-sleepvaart hielp
uitdragen en die deswegen benoemd werd
tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.
Deze sympathieke zeeman, wonende aan het
Ankerpark in den schaduw van de Zeevaart
school, heeft den typischen Hollandschen zee
mansloopbaan achter den rug. Als jongmaatje
ging hij 't zeegat uit. Eerst kwam de
visscherij, daarna de wilde vaart; hij voer op
de laatste driemastschoener, om daarna in
1914 dienst te nemen bij Wijsmuller, die toen
haar reederij begon.
Wijsmuller kon zoo iemand gebruiken.
Iemand die op de oceanen net zoo thuis was
als in de binnenkamer van z'n woning en die
reeds ontelbare malen blijk gegeven had van
voortreffelijk zeemanschap. Daarbij had de
sleepdienst hem altijd al getrokken en ging
er een levenswensch in vervulling, toen hij
als kapitein met Wijsmuller's eerste schip, de
„Holland", zee koos.
In die jaren die volgden, voer hij op
vrijwel alle schepen van de reederjj. Op
de „Zeeland", de „Limburg", de „Gelder
land", de „Willem Barents" enz. Htj
maakte reizen van maanden en maanden,
eenmaal met de „Willem Barents", het
schip, dat hem altijd het liefst geweest is,
een voyage van 24.000 zeemijl. Dat
was de reuzen-reis met het droogdok
van IJmuiden naar Sabang, voor welke
reis hij terecht onderscheiden werd met
het Ridderschap in de Orde van Oranje-
Met het oog op de luchtbeschermingsoefe
ning op morgen is, zooals men reeds in ons
nummer van Zaterdag jl. heeft kunnen lezen,
den dienst van TESO gewijzigd. Van Texel
vertrekt de boot 4 uur n.m. en 6. n.m., van
Den Helder om 5.10 en 7.30 n.m. Met name
op de afvaart van 7.30 vestigen wij de aan
dacht. Zaterdag stond namelijk een foutieve
opgave in de krant.
Postkantoor en Luchtbescherming
In verband met de morgen te houden lucht
beschermingsoefeningen, zal de middagbestel
ling op dien dag komen te vervallen, terwijl de
avondbestelling iets later zal worden uitge
voerd.
De bioscopen en de Lucht'
bescherming
In verband met' den Luchtbeschermingsdag
van a.s. Dinsdag wordt de aandacht er op ge
vestigd, dat de voorstelling in het Rialto-theater
om kwart voor negen aanvangt en eindigt om
half 12.
Tivoli en de Witte zijn dien avond gesloten.
TOT 10 UUR GEOPEND.
DINSDAG V.M. VAN 9.~ TOT 12.30
N.M. VAN 7.15 TOT 8.^5
KONINGSTRAAT
Concert Harmonie kapel
„Winnubst"
Hedenavond geeft de muziek-vereeniging
Harmoniekapel „Winnubst" onder leiding van
den Directeur H. B. Schenkels het le Zomer-
concert in het Julianapark, van 8u30 tot
10 uur.
Programma:
1. Telefunken-Marsch Joh. Erert
2. Ein Morgen, ein Mittage ein Abend N
in „Wien' Fr. von Suppé
3. Munchner Kindl. Walser Karl Komzak
4. Dornröschens Brautfarht Max Rhode
5. Slavonic Rhapsody C. Friedemann
6. Selb. 1'Operette La Fille du
Tambour Major de Offenbach
7. „Death Or Glory". Marsch R. B. Hall
Bij beschikking van den minister van Defen
sie zijn de volgende plaatsingen gelast:
met den 20en Mei 1939: de officier van den
marinestoomvaartdienst der 2e klasse D. P.
de Boer, aan boord van H. Ms. „Sumatra";
met een door den commandant der marine
te Willemsoord te bepalen datum: de officier
van den marinestoomvaartdienst S. P. Visser,
bij den onderzeedienst te Willemsoord; idem
J. W. van Wingerden aan boord van H. Ms.
„Tromp"; idem 2e klasse W. A. Wachter aan
boord van H. Ms. „Sumatra" en idem C. J. A.
van Wijngaarden aan boord van H. Ms.
„Gruno".
Nassau. Dat was een reis, waarover toen
langen tijd gesproken is en die de repu
tatie van dezen geboren sleepboot-man
voor goed vestigde.
Zijn laatste reis maakte kapitein Moerman
in 1926. Toen benoemde de directie van Wijs
muller hem tot walkapitein in IJmuiden,
waarna hij in '35 naar Den Helder kwam.
En vandaag, op 15 Mei 1938, is het al weer
een kwart eeuw geleden, dat deze vriendelijke,
en in zoovele zaken belangstellende zeeman,
bij de reederij in dienst trad. In zijn kantoor
aan het Ankerpark, met de zeegezichten en
foto's van z'n schepen aan den wand, zal hij
vandaag ongetwijfeld terugzien op de voorbij
gegane jaren, die zoo rijk waren aan avontuur
en afwisseling.
En het is eveneens aan geen twijfel onder
hevig, dat zijn directie en zijn personeel, be
nevens de vele vrienden, die hij aan den
„buitenkant" heeft, hem vandaag zeer hartelijk
zullen complimenteeren met dit jubileum. En
dan zullen het geen gelegenheidswoorden zijn!
DAMES KAPPER HEEREN
Stakmanbossestr. 65 Tel. 514
Visscherij
URK, 12 Mei.
Door 40 vaartuigen werd heden aan den Ge
meentelijken Vischafslag alhier aangevoerd:
1514 pond Kuilpaling, van 30—100 pond per
vaartuig, prijs 21—22 ct., 240 pond Lijn- of
beugaal, 24—25 ct. per pond.
Upgenomen om 8 uur hedenmorgen.
Barometerstand Den Helder: 755.1
Temperatuur lurht: 9.1
Wind: richting: O.; kracht: 2
Temperatuur zeewater: 11.2
Licht op: 21 uur 18 min.
GESLAAGD. Woenslag j.l. slaagde te Am
sterdam voor het diploma van de Nederland
sche Vereeniging van Danslecraren onze stad
genoot, de heer Dolf jSchaap, Ankerpark 15.