Storm op den Oceaan en de
gevolgen
A^nda
Van „eindeloozedeining" gesproken
m
JMdeücho
Kw ai Heitje'
De Tweede dag
Woensdag 7 Tuni 1939
De boegbuiskamer als
zwembad
Tweede Blad
Purol bij Doorzitten - Zonnebrand - Stukloopen
!V~
jjii.iiiiiiitniiij
B
/illiiiiiimiimiiiï iit
Dc brand in dc Wacbtstraat
Blijf niet te lang in de zon
De „Donkere Duinen"
21 Juni Zeeridderdag
Uit het politie-rapport
„Dolle Hans0
Vragen van raadslid
Schoeffelenberger aan B en W
Opgepast Sirene geloei!
De heer van Twisk en de
gemeenteraad
SNEL en GOED
Speldjesdag voor
„Het Hoogeland"
Burgerlijke Stand ran Deo HeWer
„Elfde druk herzien
en uitgebreid"
Met twee onderzeebooten naar de West
dit verzacht onmiddellijk en geneest spoedig. Tube 45, doos 60 en 30 ct. Bij Apoth. en Drogisten
Onze correspondent, aan boord van Hr. Ms
O 14 zendt ons de volgende reisbrief
De lange deining, die H. Ms. O 13 en 14
in rythmische cadans van stuur- naar bak
boord deed hellen, werd allengs korter en
nauwelijks waren we uit de Golf van Biscaye
of de toppen der golven begonnen zich gelei
delijk te tooien met witte kuiven, waar zoo
nu en dan het bruiswater afspatte. De wind
wakkerde aan tot hij kracht zes had bereikt
en hoewel het dus nog wel erger kon, wer
den onze bootjes heen en weer gegooid als
sloepen in de branding. Nu had ik wel eens
zoo n Zee-dichter" aan boord willen zien met
zijn „eindelooze deining", waar de scheepjes
op wiegelen, kabbelende golfjes en meer van
dat fraais. Hier had hij nu werkelijk zijn hart
op kunnen halen.
Benedendeks.
Benedendeks leek het wel een chaos
De mokken, waar de koffie net in uitge
schonken zou worden, maakten een schui
ver en sloegen kletterend tegen de vloer,
zoodat van het emaille kommaliwant de
schilfers afspatten en de steenen kommen
oorloos of geheel aan scherven lagen.
Een pul met vuil water en andere onge
rechtigheden slierde van stuur- naar bak
boord en voor iemand hem ken grijpen,
was hij gekanteld, en herschiep de boeg
buiskamer - het manschappenlogies - in
een zwembassin. Alle hens aan het op
ruimen met lappen en dotten en eenigen
tijd later kon het er weer mee door. De
drinkmokken moesten echter weer omge-
wasschen wordeneen teiltje met sop
werd aangemaakt, maar nauwelijks wa
ren er twee kommen schoon, of de boot
nam weer een „robber" en zoowel de ma
troos, die af stond te wasschen, als de
tafel en het teiltje met sop, sloegen te
gen de vlakte. Weer opnieuw aan het op
ruimen Een blik met poetspommade, ze
ker niet zeevast genoeg gezet, zeide van
boven de plunjekastjes naar beneden, ra
kelings langs iemands ooren. „Je bent
gesloft, Tinus „Dat ben ik zeker!"
Doorgaan met opruimenniks loos!'
Klaarmaken voor onder water
Amper was de zaak weer een beetje aan
de kant, of het commando „klaar maken voor
onder water weerklonk. Alles werd in de
steek gelaten en een ieder deed wat voor
geschreven staat bij dit signaal. Een zorgde
voor de vlag, seinlamp, enz., een ander voor
het laten zakken der mast, de kaartenbak
moest leeggemaakt worden, enz. Alles ge
schiedt echter met de meest mogelijken spoed
en in een ommezien was dan ook alles naar
beneden, het torenluik werd gesloten en na
het openen of sluiten van vele kleppen, schoof
de boot geruischloos onder het wateropper
vlak. Mocht U soms eens ergens lezen, dat
zooiets gepaard gaat met een hoop lawaai,
donderende commando's van uit het centraal
station en dat de spanning op een ieders ge
laat staat te lezen, dan kunt U dat gerust
met een korreltje en liefst met een korrelje
van eenige kilo's zout nemen.
Het tegendeel is waar Onder water
wordt de grootst mogelijke stilte in acht
genomen, zooals de onderwater-discipline
dit voorschrijft Slechts het hoognoodige
wordt gesproken en dan nog in geen geval
overluid. Somtijds hoort men alleen het
gebrom der electrische voor- en achter-
diukroeren.
Tot op een diepte van ongeveer 25 me
ter konden we nog de deining voelen, de
boot schommelde nog steeds een beetje,
echter op 30 meter lag hij volkomen stil.
■i
iiii
■ii
Gedurende het
dat de jaarvergadering
vooraf ging, was er maar
één onderwerp van ge-
iprek: Het drukwerk.
Hoe kon het ook anders:
ihlielii Qa ft0*2"1
met haar groote keuze
moderne lettersoorten had
het verzorgd)
's Nachts in den storm.
Toen we weer boven water kwamen was
het weer er nog niet veel beter op geworden.
Het leek eerder of het erger geworden was.
Er tuimelden rollers over het voor- en ach-
terscihp, en zoo gingen we de nacht in. Dat
werd heelemaal iets aparts De bedden wer
den met einden touw nog eens extra goed
vast gezet, maar dat liet.niet na, dat er toch
zoo nu en dan wel eens iemand uit tuimelde.
Gelukkig is de hoogte niet van dien aard,
dat de Pa Ziekenverpleger er aan te pas
moest komen. De botten bleven heel.
Omstreeks een uur of half twaalf een ,,ge-
griep" en gereclameer van je welste. Wat
bleek Een der korporaals, wien het was
gelukt na veel moeite eindelijk een plaatsje
te veroveren in Morpheus armen, kreeg een
regen op zijn body. De blikjes, netjes opge
stapeld in hoogere regionen, speelsch gewor
den door de woelige zee, wilden beneden ook
wel eens een kijkje nemen met bovengenoemd
gevolg. De uitlatingen werden op een dusda
nige manier geuit, dat allen gedurende één
minuut wakker werden, lachten enweer
doorsliepen.
Den volgenden dag
was het al heel wat afgeslecht en konden we
weer behoorlijk benedendeks verkeeren. Ge
lukkig maar, want nu kon alles tenminste
weer eens een goede beurt krijgen. Aan dek
mochten we echter nog niet en was er dus
een oogenblik tijd om een „blaasje te pik
ken", dan was het een gedrang in de kuip en
stonden we op elkaar gepakt, als haringen
in een tonnetje. Iedereen wilde natuurlijk
graag even een strootje schuiven. (Beneden
deks is rooken streng verboden).
Op den achtermiddag doemde er een schip
op aan de horizon en toen we dichter bij kwa
men, bleek het een Hollander te zijn.'In me-
tergroote letters stond op de zijden geschil
derd „Grootekerk". Door de ongunstige wind
en de groote afstand, herkenden ze ons blijk
baar niet, \vant zonder zelfs een groet te
brengen werd doorgestoomd, volle kracht
Na eenige dagen niets dan water gezien
te hebben, kregen we eindelijk weer eens land
in zicht en wel Cabo da Roca. (Kaap Roca).
Dit is het meest westelijke punt van Portu
gal, zelfs van het geheele vaste land van
Europa. Op een der hoogste punten van deze
kaap staat het beroemde Mafra paleis, een
prachtig gebouw van wit marmer en men
vindt langs de geheele kust ook niet meer
zoo'n prachtbouwwerk. Dit gebouw bevat,
naar men mij verteld heeft, een eigenlijk pa
leis, een klooster en een kerkje. Wat zou ik
daar niet graag een kijkje genomen hebben,
maar wij moesten verder, zonder te stoppen,
koers Casa-Blanka.
Casa-Blanca,
Hier werden we gedebarkeerd en sliepen
we 's nachts in een hotel. Na zooveel dagen
eindelijk weer eens een verfrisschend bad en
allen maakte hier dan ook een druk gebruik
van.
U heeft natuurlijk in verschillende reisbe
schrijvingen al zooveel gelezen over de Zuide
lijke plaatsen, dat ik het hier welgevoeglijk
kan passeeren. Het zijn allemaal mooie ste
den, mits men ze vanuit zee bekijkt op een
mijl afstand. Maar komt men er in... bah.
Vies, vuil en smerig, eenige wijken uitgezon
derd. Inderdaad zijn het haarden van ontucht
en men kan ze gerust alle over een kam
scheren. We waren dan ook allen blij, zon
der uitzondering, dat we deze stad weer kon
den verlaten.
We lagen gemeerd op de boeien en bij het
vertrek hebben we nog even smakelijk kun
nen lachen. Een der Arabieren stond zoo vol
spanning ons gemanoeuvreer gade te slaan,
dat hij vergat, dat hij op 'n steiger stond en...
plons, onze orang arab in de majem. Geluk
kig was het in de buurt van een steigertrapje,
zoodat hij spoedig weer omhoog kon klauteren.
Op de helft der trap, kwam hij echter tot de
ontdekking, dat z'n rechterslof verloren was
gegaan en met een eigenwijs gebaar, trapte
hij toen ook de resteerende linker te water.
Maar het gezicht, dat hij hier bij trok was
werkelijk een daalder waard om te zien.
Te Casa-Blanca lagen eenige Fransche on
derzeeërs en een torpedojager. Op een der on
derzeebooten werd, bij ons vertrek, het sein
„Ik wensch U een aangenamen overtocht",
dat door ons beantwoord werd met een
„Zeer bedankt". En zoo aanvaardden we de
groote oversteek, waar ik U een volgend maal
wel iets van hoop te vertellen.
Voor ca. 400 gulden schade.
Gisteren namen wij een bericht op betref
fende den brand in de Wachtstraat. Wij ver
nemen thans dat de schade, welke door de
bewoners geboekt moest worden, grooter is
dan wij aanvankelijk verondersteld hebben.
Behalve oude rommel bevonden zich in de
schuur eenige splinternieuwe fietsen, een
paar stellen pas aangeschafte zeemanslaar
zen, een zoo goed als nieuwe kachel, enz. enz.
In totaal een waarde vertegenwoordigend van
een kleine 400 gulden.
Een waarschuwing, die men
ter harte moet nemen.
Nu de zomer voor de deur staat en
men iedereen Zonday, en natuurlijk ge
durende de geheele vacantie, weer een
groot publiek op het strand zal zien lig
gen lijkt het ons gcwenscht de aandacht i
nog eens te vestigen op iets, wat iedereen
weet, maar waar lang niet iedereen aan
denkt.
En dan doelen wij op het z.g. jon
nen", het nemen van zonnebaden. Men
ligt soms uren lang in de zengende zon i
en verwondert zich er dan over dat men,
thuisgekomen of reeds eerder onpasse
lijk is, zich niet lekker gevoelt of hevigen
pijn in het hoofd heeft.
Er is niets tegen, om een zonnebad te
nemen, maar men doe zooiets met over
leg. Men ga niet vrijwel geheel ontkleed
in de zon liggen. Men zorge voor een
behoorlijke afdekking van het hoofd, de i
borst en den rug. Doet men dit niet, dan
is de kans groot dat men het zonnebad
meer ellende dan plezier zal beleven.
Nu de warme dagen voor de deur staan
leek het ons nuttig hierop nog eens den
nadruk te leggen.
Bij onze Y'ierdagers: alles wel.
Het is wel buitengewoon, het weer, dat
er voor onze eerste ploeg Vierdagers in
petto gehouden is. Heel den dag stralen
de zon, geen wolkje aan den hemel, en
met het vooruitzicht, dat deze weers
gesteldheid nog wel eenigen tijd zal aan
houden.
De stemming is, naar de leider ons gister
avond meedeelde, perfect. Trouwens, hoe zou
zooiets anders mogelijk zijnWeliswaar
was de tocht naar het romantische Valken
burg een warme, maar het open dak van de
bus bracht een zeer belangrijke verkoeling,
die door de geheele „equipe" dankbaar op
prijs gesteld werd.
Wat dezen tweeden dag betreft, men
bracht, zooals men weet een bezoek aan
het Philips-bedrijf. Daarna ging het naar
het Zuiden, waar onze excursisten getui
gen waren van verschillende bosch- en
heidebranden. Om 5 uur gisteravond be
reikte men Valkenburg.
Houd ze rein
Enkele dagen geleden, op een der warme
dagen, maakten wij een rondwandeling door
onze „Donkere Duinen" en het is toch zeker
zonder eenige chauvinistische overdrijving als
wij durven te beweeren, dat wij in deze duinen
een magnifiek natuurpark bezitten.
Het was een verkwikking na den warmen
dag hier de weelde te ondergaan van een ge
combineerd duin-, bosch- en heidelandschap,
waarbij een aantal pauwen en fazanten voor
het exotisch cachet zorgden. Bij het vijvertje
hebben wij geruimen tijd gezeten. Men kan dit
plekje niet anders dan romantisch en pittoresk
noemen. Een ekster vloog weg, ergens in de
verte ronkten de kikkers, de avondwind waai
de geheimzinnig door de toppen van de dennen,
kortom, een ideaal verblijf voor een mensch,
die er even „uit" wil zijn. Men bekomt er, ook
al is men er slechts een half uur.
Maar zoo ideaal als dit plekje is, toch
bleek ons dat er nog altijd bezoekers zijn
die meenen, dat de manden, waarin men
papier en sausjesdoppen kan deponeeren,
er voor de aardigheid neergehangen zijn.
Op diverse plaatsen zagen wij doppen,
papier en andere ongerechtigheden liggen,
die des te meer in het oog vallen, waar het
zulk een schilderachtig stukje natuur be
treft.
Wij zouden gaarne zien dat onze geheele
Heldersche bevolking er nog eens extra op
lette, op deze manden. Het is een kleine moeite
en men voorkomt er mee, dat een van onze
waarlijk heel mooie stukken natuur een deel
van hun bekooring verliezen.
Deze raad is natuurlijk niet bestemd
voor verreweg het meerendeel der oude
ren. Maar het is juist deze categorie,
die wij op het hart zouden willen drukken
op de jeugd, die hier in grooten getale
pleegt te komen, een oog te houden. De
jeugd, gedachteloos en ovnerschillig als
z\j soms kan zijn, vergeet nog wel eens een
enkele maal haar plicht en het kan geen
j kwaad als een toevallig in de nabijheid
zijnde oudere bezoeker haar op den eersten
plicht van een natuurbeschermer wijst.
Het kan slechts opvoedend werken en
het aspect van onze Donkere Duinen,
waar we terecht trotsch op zijn, ver
fraaien!
Naar Amsterdam per auto en dan
een boottocht naar de vier meeren.
Zooals wij gisteren schreven staat er
weer een reis van onze blauwe zeeridders
op het program. Wij kunnen thans be
richten, dat deze gehouden zal worden op
Donderdag 22 Juni a.s. en wel naar
Amsterdam per auto en vervolgens een
boottocht op de vier meeren.
Het kan wel haast niet anders of dit besluit
van de vereeniging „Moed Volharding Zelf
opoffering" zal in overeenstemming zijn met
de wenschen van de garde, die, hierop vesti
gen wij nogmaals de aandacht, een mooien
dag tegemoet gaan.
RUIT VERNIELD.
Aangifte werd gedaan door een bewoner
van de Hector Treubstraat, dat van een per
ceel aan de Schagenstraat een glasruit was
vernield.
NAAR ALKMAAR OVERGEBRACHT.
De persoon, die verleden week aangehou
den was. verdacht van niet nader te noemen
handelingen, is op transport gesteld naar I
Alkmaar.
500ste opvoering.
Tot sluiting van het tooneelseizoen in
Casino, wordt a.s. Zondag een opvoering ge
geven van het nog altijd boeiende Indische
tooneelstuk „Dolle Hans" van onzen bekenden
tooneelschrijver Jan Fabricius.
Het Haagsche gezelschap „Het Speeltoo-
neel", dat er een uitstekende vertooning van
geeft, bestaat uit leden van het Residentie
Tooneel, dat aldaar de Kon. Schouwburg be
speelt en onlangs hier nog een abonnements
voorstelling gaf van de thriller „Ik heb den
graaf vermoord". Het spel is dus in goede
handen. Over het stuk van „de tropen en
rassenhaat", dat thans voor den 500sten
keer wordt vertoond en door zijn spannende
handeling nog steeds gaarne wordt gezien, be
hoeven wij niet verder uit te weiden. De rol
van „Dolle Hans" wordt vervuld door Henk
v. Buuren en die van Jolantre door Mevr.
Coba Kelling. Het stuk speelt in de vereischte
Indische décors. Voor prijzen enz. zie men de
advertentie.
Betreffende vuil verspreiding van
de Gasfabriek-elevator.
Geacht College,
le. Is het Uw College bekend, dat wan
neer de „elevator" aan de Gasfabriek in wer
king is, de bewoners van de omliggende
grachten en straten, daarvan zooveel hinder
ondervinden, dat dan zelfs het kolengruis op
de meubelen ligt?
2e. Zoo ja, denken B. en W. daartegen
zoo spoedig mogelijk maatregelen te nemen?
Den Helder, 7 Juni 1939.
Hoogachtend,
w.g. J. J. Schoeffelenberger.
Wjj vestigen er de aandacht op, dat de
sirene van Fort Erfprins morgen, Don
derdag, des voormiddags 11 uur zal wor
den beproefd, tien make zich dan, bij het
vernemen van het geluid, niet ongerust.
Wij vernemen, dat zoo juist alhier een
comité is opgericht, hetwelk zich ten
doel stelt de candidatuur van den heer
P. van Twisk voor den gemeenteraad op
de basis van voorkeurstemmen te steunen.
gaat samen per ESONA
(AUTO- en BOOTDIEN STEN
Gaarne vestigen wij de aandacht op den
a.s. Speldjesdag voor de vereeniging „Het
Hoogeland".
Zooals bekend, worden in de kolonies en te
huizen dezer Vereeniging verpleegd voor
waardelijk veroordeelden, voorwaardelijk in-
vrijheidgestelden, zwervers, landloopers, on-
voiwaardigegn, drankzuchtigen, alleenstaan
de personen en ouden van dagen, van alle
gezindten.
Over 1938 bedroeg het aantal verpleegden
66061.
Helaas moesten van 115 personen de aan
vragen voor opname in de kolonies wegens
geld- en plaatsgebrek worden afgewezen,
zoodat uitbreiding van verplegingsgelegen-
heid dringend noodig is.
Wij vertrouwen, dat men graag dezen
mooien en nuttigen arbeid van de alom be
kende vereeniging „Het Hoogeland" zal steu
nen door het koopen van een speldje.
Zij. die zich beschikbaar willen stellen als
collectante kunnen zich vóór a.s. Zaterdag
opgeven bij mej. R. Bakker, Visstraat 29;
mej. N. v. d. Heiden, Jan in 't Veltstr. 46;
mevr. G. Dekkers, Dijkstraat 72.
Van S6 Juni
BEVALLEN M. Mallee-Vos d.
BEVALLEN; L. A. Broertjes—Neels, z.;
W. C. CzechBruin, d.
OVERLEDEN; E. Clee, (v), 11 maanden.
Een KttLauAanL foq.'i&tft
de. uj-aa'idt wan dag.^ad'teclatne..
Een Amerikaansch restaurant is on
langs een campagne begonnen in
dagbladen. Het plaatste iederen dag
een annonce met een pakkende tekst.
Vóór het met deze advertenties in de
dagbladen begon, bediende het 30 tot
40 gasten per dag, nu steeg het aantal
bezoekers tot gemiddeld 1200 per dag-
„Natuurlijk gaan wij voort onze
advertenties in dagbladen te concen-
treeren", zeide de directeur, de heer
Burton White.
Waarom het te ontkennen, het botert
niet bijzonder goed met het te sluiten ver
drag tusschen Rusland en Engeland. En
dat waar de vooruitzichten aanvankelijk zoo
gunstig waren en men reeds heeft geap-
plaudiseerd alvorens de winst geboekt was.
Men heeft de zaak van alle kanten thans
grondig bekeken: zoowel van Sovjetkant
als van Britschen. Men heeft het voor en
tegen uitgewogen en men mocht aannemen
dat er eenig resultaat was bereikt. Prak
tisch is dat nog steeds niet het geval. Men
blijft praten en of er uit al dit praten te
zijner tijd inderdaad iets concreets geboren
zal worden moet men maar afwachten.
De Engelsche pers is verre van optimistisch
en wij mogen dit als een veeg teeken beschou
wen. Een der „Times"-medewerkers (een mede
werker aan een blad dus, dat men zeker niet
als defaitistisch mag aanslaan) heeft het niet
onaardig gezegd, toen hij, doelende op de ver
anderingen die de Russen reeds hadden weten
te bewerkstelligen in het oorspronkelijke ver
drag: „elfde editie, herzien en uitgebreid, alleen
voor privé gebruik". Dat is uiterst rake op
merking, die feitelijk een volkomen juiste
weergave van de feiten is.
En thans zoekt men reeds dagen lang naar
een compromis. Het is te hopen, dat men er
een vindt, omdat niet de bergen werk die men
reeds verzet heeft voor niets geweest zijn en
men straks niet naar huis gaat met de over
tuiging over en langs elkaar heen gepraat te
hebben.
Wat er tenslotte bereikt zal kunnen wor
den valt met geen enkele zekerheid te voor
spellen. Men moet zeker niet als vaststaand
aannemen dat het verdrag „er wel door zal
komen". Als men de Engelsche krantenver
slagen, van welke kleur ook, doorleest schrikt
men zelfs van de weinig hoopvollen toon die
al de desbetreffende artikelen kenmerkt.
Zooals men weet gaat het voornamelijk om
de wederzijdsche garantie voor de Baltische
landen. Helaas, de Baltische landen wenschen
zelf geen enkele garantie en zij willen er even
min het voorwerp van zijn, een houding die
men tenslotte kan en moet billijken. Toch is
dit een der eerste eisch voor Engeland, dat de
Baltische landen een verklaring teekenen waar
in zij zich er mee accoord verklaren Russische
troepen binnen te laten, indien dit noodig
mocht blijken. De Sovjet-vertegenwoordigers
willen een andere methode: die willen over de
hoofden van de Baltische regeerders heen be
slissen, doch ditschijnt Albion al te „Rus
sisch"......
In de praktijk beteekent het plan van
Rusland controle over de Baltische landen
en daarvoor voelen de landen in kwestie
noch Engeland veel. Men ziet in Rusland
nog steeds het paard van Troje, dat men
wel kan binnenhalen, maar wat men nog
niet kwijt is.
Hoe men de zaak ook bekijkt, het valt niet
te ontkennen, dat hier sprake is van een zeer
moeilijk probleem. Een probleem, dat in geen
geval met een handomdraai op te lossen is en
dat waarlijk veel staatsmansbeleid zal ver-
eischen alvorens men tot een voor alle partijen
redelijk compromis is gekomen.
Of het zal lukken tot een compromis te
komen
Wij schreven reeds dat de Britsche pers
optimistisch gestemd is en ook van Russische
zijde is weinig moedgevends te bespeuren.
In ieder geval wachten wij met belang
stelling de dingen der eerstkomende dagen
af. Lang kan het niet meer duren voordat
er, zij het ten goede of ten kwade, een be
sluit genomen wordt, tenzijtenzij men
door force majeure, door overmacht dus,
gedwongen wordt tot een besluit.
Ook dat is een mogelijkheid. Hopen wij
echter dat dit niet noodig zal zijn en dat
gezond staatsmansbeleid voldoende zal
blijken om uit deze, zeer zeker moeilijke,
perikelen, te komen.
Natuurhistorisch Museum, 2e Vroonstraat.
Iederen Woensdag van 35 uur.
lederen Zaterdag van 710 uur.
Bovendien de eerste Zondag van elke maand
van 35 uur en de eerste Woensdag van
810 uur.
Aquarium Zoöl. Station. Voor het publiek
geopend: dagelijks van 91? en van 13.30—
1" u. Zaterdags van 912 uur.
Westgracht 80: Tentoonstelling Historisch
Genootschap „De Kop van Noord Holland"
Eiken werkdag van 710 uur.
Zaterdags van 35 uur en van 710 uur.
BIOSCOPEN;
Rialto, Spoorstraat half 8:
„Gunga Din."
Tivoli-theaterSpoorstraat, half 8:
„De drie Razende Jockey's" en „De Afgod
der Menigte".
(Vitte-Bioscoop, Koningstraat, half 8:
„De Tuin der Vreugde".
Opgenomen om 8 uur hedenmorgen.
Barometerstand Den Helder: 765.G
Temperatuur lucht: 19.1
Wind: richting N.N.O., kracht: 1
Temperatuur Zeewater 17.4
Max. temp. 23.3
Licht op: 9.46
