Den Helder stemt op personen Een ouderwetsche stemming Langs de stemlokalen Uitslag Gemeenteraadsverkiezing Woensdag 21 Juni 1939 De samenstelling van onze nieuwe vroedschap Principes komen in de tweede plaats Piet van Twisk met voorkeursstemmen tweemaal gekozen De zetelverdeeling Ponderdag 22 Juni 1939 Tweede Blad Nieuwe gezichten Wie niet terugkomen 5 2 25| S. D. A. P. Vrijz.-Democraten. Chr. Prot. Groep. R.-K. Staatspartij. Economische Groep. Gem. en Nat. Belang. 'T ZIT LUCHT De stemming voor den gemeenteraal van gisteren is een ouderwetsche stemming ge weest. Een stemming op personen, niet op principes. De goed gerichte reclame van de Vrijz.-Democraten, in het bizonder die op den persoon van den heer Van Twisk, heeft het volk in het hart getroffen. En al staan de principieele partijen, als de S.D.A.P. en de Chr. Prot. groep, 'met verbeten blik naar het resultaat van de stemming van gisteren te kijken, een feit is, dat Piet van Twisk glorieus uit den strijd is gekomen en dat hierdoor de beteekenis van den populairen man voor de partijen onomstootelijk gebleken is. Daarbij mogen we eerlijkheidshalve niet uit het oog verliezen, dat over het algemeen deMarine- mail zich minder om het beleid van de gemeen telijke huishouding bekommert dan dat men dat over het geheel genomen bij de burgers aantreft. Hij körnt er dus lichter toe een hem sympathiek gezind persoon te stemmen. De heer Van Twisk behaalde niet min der dan 1678 voorkeursstemmen, wat be- teekent, dat hg tweemaal in den Raad gekozen is en dus met een eigen partijtje niet eens een slecht figuur geslagen zou hebben. Hij behaalde meer stemmen dan Mr. Mulder van de Chr. Prot. groepen, die als lijstaanvoerder in kieskring 2 en 3 van deze groepen uitkwam en dan de lijstaanvoerder van de R.-K. Staatspartij in alle kieskringen op zich vermocht te vereenigen. Deze stemming heeft inderdaad onverwachte verrassingen gebracht. De S.D.A.P., die in April bij de Statenverkiezingen nog 4581 stem men op zich wist te vereenigen, verkreeg gis teren 3626 stemmen, waarmee zij dus een verlies boekte Van ruim 900 stemmen. De Chr. Prot. Groep verging het nog slechter en ver loor niet minder dan 1680 stemmen. In April stemden op deze partij 4884 kiezers, bij de stemming van gisteren 3204. Voor het grootste gedeelte gingen deze stemmen, zoowel als die van de S.D.A.P., naar de Vrijz.-Democraten, die een winst van pl.m. 1500 stemmen boekten en van 3625 stemmen in April op 5139 bij de stemming van gisteren kwamen. Een prachtig resultaat voor de Vrijzinnigen! Wij moeten hierbjj opmerken, dat het verlies voor de S.D.A.P. een principieel verlies is. Voor de Chr. Prot. groepen gaf de uitslag van April geen zuiver beeld, en moeten we de cijfers van 1935 ter vergelij king nemen, met een percentage van 13 procent voor bevolkingstoename. In 1935 werden op deze groepen 2063 stemmen uitgebracht en bij de verkiezing van gis teren 3204, zoodat hier inderdaad nog eenigen groei geconstateerd kan worden. Toch konden deze groepen niet meer dan het oude aantal zetels in den Raad boe ken, n.I. 4. Wanneer we op deze wijze de cijfers van de S.D.A.P. bezien, bljjkt de achter uitgang niet zoo groot te zijn als de ver gelijking met de cijfers van April zou doen vermoeden. In 1935 behaalde de S.D.A.P. 3627 stemmen, tellen we daar 13 procent bjj, dan komen we tot ongeveer 4100 stem men en beteekent het verlies dus pl.m. 500 stemmen. Wij laten hierbij voor beide partijen andere factoren, die van invloed geweest kunnen zijn, achterwege. Voor de R.-K. Staatspartij moet het verlies van een zetel wel een teleurstelling beteekenen. Men had met deze mogelijkheid wel eenigs- zins rekening gehouden, gezien de innerlijke verdeeldheid in de partij, maar nu het er op aankomt, dat men wethouder Smits niet meer in den Raad terug zal zien, zal dit voor velen een teleurstelling zijn. De heer Schoeffelenberger komt op zijn oude zetel terug. Hij is er glansrijk gekomen en behaalde zelfs ruim 300 stemmen meer dan in 1935. Men mag hem dus nog wel. De gecombineerde groep van Nationaal Her stel en Gemeentebelang hebben een zetel ver loren, de tweede zetel werd zelfs niet bij eerste stemming behaald, doch verkreeg men als restzetel. Een verlies van ruim 300 stemmen bij de verkiezing van 1935 was hiervan de oorzaak. De heer Loesberg komt dus niet in den Raad terug. Welke nieuwe gezichten zullen we nu in September in den Raad zien? Voor de S.D.A.P. is het de 32-jarige heer H. J. Bulten, telegrafist bij het Station, die sinds twee jaar in onze stad woont. Voor de Vrijzinnig-Democraten zijn het de heeren J. Kreuger, de bekende van „Dennen heuvel" van Huisduinen, een oude Nieuwe- dieper, die al jarenlang de gemeente politiek als buitenstaander volgt en nu zal kunnen toonen wat hij in den Raad waard is. De be woners van Huisduinen krijgen daardoor een tweede vertegenwoordiger, naast den heer Terra, in den Raad. De heer Van Twisk zal met September op het gestoelte der eere plaats nemen. Hij is met eere gekozen en zal zich nu moeten ont poppen als een waardig behartiger van de belangen van de gemeenschap. Met den heer P. J. Trap komt een oud raads lid in het college terug. Van 1925 tot 1929 had de heer Trap zitting in den gemeenteraad voor de partij Schoeffelenberger. In dien tijd ging hij echter reeds principieel over naar de Vrijz.- Dem. De heer Trap, die 67 jaar oud is, is oud chef-monteur van de P.T.T. Jarenlang was hij leider van de technische groep van het P.T.T.-personeel en momenteel is hij nog voor zitter van de afd. Den Helder van H.O.R.A. De heer S. Makelaar, die als zevende can- didaat van de V.-D. in den Raad zal komen, drijft een groentenhandel in de Molenstraat. Hij is 53 jaar oud en is 16 jaar voorzitter van de groentenhandelaren ter plaatse, terwijl hij 4 jaar zitting heeft in het bestuur van de Mid- denstandsvereeniging „Den Helder". In zijn jonge jaren diende <fè heer Makelaar 13% jaar bij de Kon. Marine. Van de oude garde verliest de Raad één van zijn leden. Wethouder Smits zal met Sep tember niet meer terugkomen. 16 Jaar heeft de heer Smits voor de R.-K. Staatspartij in den Raad zitting gehad, zoodat hij tot een van de oudste leden behoort, daarvan was hij 10 jaar wethouder, op 6 Augustus 1929 werd hij benoemd. De eerste jaren had de heer Smits de portefeuille voor de Reiniging, de laatste acht jaar die voor Sociale aangelegen heden. Door zijn vrienden is de heer Smits ge licht en met hem zijn ze tevens een zetel kwijt geraakt. Van de S.D.A.P. verdwijnt de heer Van Buuren, die als opvolger van den heer Steen- lage slechts eenige malen een raadszitting bijwoonde. De heer Doesberg, die vorig jaar voor Ge meentebelang de zetel van den heer Bregman bezette, zal ook niet meer in den Raad terug- keeren. Overigens zullen het vrijwel bekende ge zichten zijn, die we in September van dit jaar achter de groene tafel zien plaats nemen. Rustig en vastberaden! Van 8 tot 5 uur heeft volwassen Den Hel der gisteren zijn stem uitgebracht en voor een 4-jarige vroedschap gezorgd, die zijns inziens de rechte is. Voor zoover ons bekend, zijn sensaties uit gebleven. Er is niet gedemonstreerd voor de stemlokalen, men heeft geen brandende ma terialen in de bussen gegooid... niets van dat alles. Men heeft kalm en rustig, ja, zelfs met een zekere niet te miskennen vastberadenheid, zijn hokje rood gemaakt op een der 6 lijsten die het biljet vulden. Buiten was het warm, maar binnen, in de schoollokalen, heerschte een weldadige koelte, die er ook al toe bijdroeg, dat er van „ver hitte gemoederen" weinig of geen sprake was. Ook de bekende akties vóór de lokalen wa ren tam. Uitsluitend de Sociaal Democraten en Piet van Twisk meenden dat een laatste opwekking in den vorm van opvallende bor den nooit geen kwaad kon. De andere partijen vonden het blijkbaar welletjes. En zoo stemde men. Als gewoonlijk de oude re garde een enkele maal een ietsje onzeker, maar daar waren altijd behulpzame comité leden, die niet moe werden te wijzen op het juiste systeem. En die oude vrouwtjes, wier man toevallig ziek thuis lag, op weg hielpen. Van een aardig voorvalletje waren we juist getuige. Een visscherman, pet scheef op z'n hoofd, zwaaide naar binnen. Morgen! Morgen! De commissie kreeg de oproepingskaart, hij zijn stembiljet. Dit biljet verdween in z'n zak, en de vis- 1935 1939 S. D. A. P. 6 5 Vrijz.-Democraten '4 1 Chr. Prot. Groep 4 4 R.K. Staatsparty 3 2 Economische Groep 1 1 Gem. en Nationaal Belang S 2 scherman maakte aanstalten weer te ver dwijnen. (Dacht zeker dat hij het thuis kon invullen). Goeie morgen. Hé, meneer! Watte? Daar moet U zijn, wees de voorzitter. O, ook goed. Onverschillig zeilde hjj tusschen een tweetal schotten. Even later En nu moet U het biljet in dezen bus doen. Mooi, morgen! Morgen! Even later schoof hij langs het raam, ver genoegd dat dit lastige karweitje weer voor bij was... Ook deze verkiezing kenmerkte zich door een zeker rythme. Dat wil zeggen: vóór 12 uur was in vrijwel het meeste aantal distric ten reeds de helft van het aantal kiezers ge weest. In sommige maakte men gedurende een groot deel van den dag een gemiddelde van 100 kiezers per uur. Het was vijf uur eer men het wist, en de bussen geopend werden. Het moment waarop de gele en groene gevaarten hun zoo belangrijke inhoud prijsgaven aan hen, die de keuze van de Heldersche gemeen schap gingen bepalen. En toen duurde het evenmin lang, of de eerste cijfers en na men gingen verschijnen op de groote pu blicatieborden die wij, ook al weer als gewoonlijk, buiten voor ons Bureau opge hangen hadden. Om 6 uur reeds dromde een vrij groote menigte belangstellenden samen en het was wel duidelijk te constateeren dat er voor deze verkiezing belangrijk meer in teresse was dan voor de vorige. Hetgeen te begrijpen is. Een advertentie opmaken kan iedereen; Een goede advertentie ontwerpen is echter een kunst! Laat ONS het daarom voor U doen... j het kost U niets extra! .i STEMDISTRICTEN I N DEN HELD E R Totaal uit ge Totaal 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 Totaal aantal uit ge brachte stemmen in 1935 Lijst No. STEMBUREAU Gem. Lyceum Hoofdgracht School 10 Vischmarkt School 10 Vischmarkt School 10 Vischmarkt Fröbelschool Vischmarkt R.-K. Ver. Geb. St. Bossestraat School 1 Julianadorp School 7 Weststraat School 15 Molenstraat Voormalige School 11 le Vroonstraat School 7 Weststraat School 5 Parallelweg Voormalige Normaalschool Kolensteeg School 14 Oostslootstraat School 8 Hertzogstraat School 8 Hertzogstraat School 8 Hertzogstraat SchoolTuindorp Brakkeveldweg SchoolTuindorp Brakkeveldweg Schoolgebouw Schoolstraat Schoolgebouw Schoolstraat uitge brachte stem men. brachte stemmen Pr. Stat ver kiezing 1939 Aantal zetels nieuwe raad Aantal zetels oude raad Aantal kiezers 848 831 960 893 921 1052 926 1070 945 926 1001 939 995 989 1008 764 806 1014 1133 985 1224 20230 20230 17798 1 S. D. A. P. 71 151 221 219 151 195 241 160 187 112 149 145 95 192 118 73 133 196 296 257 264 3626 4581 3627 5 6 2 Vrijz. Democraten 164 196 190 127 252 293 185 309 278 239 263 252 304 222 302 205 229 268 257 253 351 5139 3625 2074 7 4 3 Chr. Prot. Groep 102 157 223 245 184 222 218 139 117 174 168 169 98 129 148 115 124 161 160 60 91 3204 4884 2063 4 4 4 R.-K. Staatspartij 62 40 53 70 65 90 94 139 111 107 140 97 103 159 120 84 70 69 66 107 101 1947 2166 1737 2 3 Economische Groep 39 47 76 57 57 30 18 76 89 65 87 97 76 51 22 26 44 55 62 98 89 1261 937 1 1 6 Gem. en Nat. Belang 107 60 40 19 59 68 45 77 36 88 60 44 126 99 134 136 58 68 68 56 90 1538 1848 3 Tot. geld. stemmen 545 651 803 737 768 898 801 900 818 785 867 804 802 852 844 639 658 817 909 831 986 16715 16741 Van onwaarde 33 35 41 43 27 37 33 36 39 41 29 37 43 36 22 42 58 47 52 78 834 1108 Tot. uitgebr. stemmen 578 686 844 780 795 935 834 936 857 826 896 841 845 888 869 661 700 875 95?i 883 1064 i 17549 17849 P. S. V. d. VAART, aftr. R. BOOGAARD, aftr. J. H. SMITH, aftr. W. KRAAK, aftr. H. J. BULTEN. L. F. VAN LOO, aftr. J. B. F. MEYER, aftr. K. HOORNSMAN, aftr. J. KREUGER, P. v. TWISK. P. J. TRAP. S. MAKELAAR. Mr. J. MULDER, aftr. P. v. d. VEER, aftr. C. BOT, aftr. J. y. ZWIJNDRECHT, aftr, C. RAN, aftr. TH. A. A. TERRA, aftr. J. J. SCHOEFFELENBERGER, aftr. P. FEENSTRA KUIPER, aftr. A. UITHOL, aftr.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1939 | | pagina 5