Abonneert II op ilit blad
DIENSTKLEEDING
HERMAN HYPELS'
zccpfabriek.de klok
Ingezonden
Cacao van Nieuw-Guinea en het
waterkruikje
KLEEDINGUHEN
YliejuwJ uit tüiJc
Bij de Zuiderzeewerken is een
zeer merkwaardig vondst gedaan
KELNERS, CHAUFFEURS,
BESTELLERS. PORTIERS
DEN HELDER
Xe^cellcfi nieuuPi
Het pufaanvoerverbod
Gezonde voeten met
Burgerlijke Stand van Den Helder
Siem Hamel en zijn band
Frissche Morgen I de H.A.M. I
WxindeJUfiuAl
Vischafslag Den HeWer
LEPELZEEP - KLOKZEEP
EN SNEEUWWIT-ZEEPPOEDER
Op bijgaande foto ziet u eenige Javaansche
vrouwen, die in een cacaotuin bezig zijn
cacaovruchten door te breken om ze van de
zaden te ontdoen, die na een bepaalde behan
deling te hebben ondergaan, vooral naar Am
sterdam worden gezonden, waar ze aan de
fabrieken worden verkocht. Wat men in Indië
een „tuin" noemt, heet hier een boomgaard.
Br is echter een verschil: tusschen de koffle
en cacaoboomen plant men daar schaduw-
boomen, die tevens als windbrekers dienst
doen.
Een merkwaardigheid van den cacaoboom
Is deze, dat de bloemen zich ontwikkelen,
niet aan jonge takken, maar aan het oude
hout, vaak zelfs aan den stam. Het is een
zeer eigenaardig gezicht, de groote gele of
roode vruchten met hun korten steel aan den
stam te zien hangen.
De cacaoboom op Java is aan tal van pla
gen en ziekten blootgesteld, wat van grooten
invloed is op de uitbreiding van de aanplant.
Allen kennen wij den naam „Van Houten".
Het was de fabrikant C. J. van Houten, die
in 1828 een methode wist te vinden om de
cacaozaden van hun overtollig vet (pl.m.
50 vet bevatten ze) ontdoen om ze daarna
tot cacaopoeder te verwerken, dat dadelijk ge
schikt is voor de bereiding van het bekende
kopje chocolade.
Voor de wereldmarkt is de Java-cacao niet
van groote beteekenis. Ze wordt gewaardeerd
om haar kleur, niet om den smaak. Afrika is
de hoofdleverancier der scheepsladingen cacao,
die Europa en Amerika tot de zoo smakelijke
lekkernijen verwerken.
Mag ik nog even de aandacht vragen voor
de foto? U ziet links op den voorgrond een
eigenaardig gevormd kruikje. Dit is de bij alle
Indische menschen bekende „gendi". Het is ge
maakt van aardewerk en niet verglaasd. Het
wordt gebruikt om drinkwater in te bewaren.
Er dringt een weinig door den poreuzen wand,
waarop het verdampt. Door het verdampen
wordt warmte aan het drinkwater onttrokken,
zoodat het een weinig afkoelt, genoeg om het
in de warmte „frisch" te doen zijn. In de Hol-
landsche huishoudingen trof men ze vroeger
steeds aan. Maar sedert de ijsfabrieken zijn
opgericht, gebruikt men ze niet meer. Maar
nog wel in de verre streken, waar ijs niet ver
krijgbaar is en die zijn er in de Buitengewesten
meer dan velen meenen.
H. F. TILLEMA.
«Buiten verantwoordelijkheid van de Redactie.
Niet geplaatste stukken worden
niet teruggezonden.)
Geachte redactie,
Gaarne bracht o.g. het volgende onder uw
aandacht, naar aanleiding van het ingezonden
stukje van een liefhebber en van het onder
schrift van de redactie.
Het is volkomen geoorloofd in de binnen
wateren met meer dan één haak aan den
hengel te visschen. Want in de vergadering
van de beroepsvisschers (deze is nog niet
zoo lang geleden gehouden, kwam uit de ver
gadering het voorstel, om wettelijk vast te
stellen, dat de hengelaars met niet meer dan
twee haken aan den hengel mochten vis
schen.
Om reden, dat er, volgens het beroep, hen
gelaars zijn, die met zes en meer haken aan
hun sim (lees hengel) visschen.
Het vólgende zou ook nog als bewijs kun
nen dienen, dat het wel geoorloofd is met
meer dan één haak te visschen.
In de vergunningen, die afgegeven worden
voor het Amstelmeer, komt o.a. de bepa
ling voor dat het toegestaan is om met twee
haken te visschen. Dit zou anders in strijd
zijn met de visscherijwet. En neemt u nu
Van mij aan. gezien de vele moeilijkheden,
die vooraf zijn gegaan aan het krijgen van
een vergunning voor het Amstelmeer, dat dit
geen concessie ana de hengelaars was, neen,
dit was juist het tegenovergestelde.
Uw redactie schrijft als men in het bezit
is van een acte van 50 ct, dat men dan on
gelimiteerd haken mag bevestigen aan zijn
hengel (sim) dat is absoluut onwaar. Een
acte van 50 cent is alleen om met meer dan
één hengel te visschen. Mits men in het be
zit is van een vergunning van den rechtheb
bende op het vischrecht.
Een consent, zooals uw redactie waar
schijnlijk bedoeld, geeft recht, aan de
hengelaars in zee, om met meer dan een
haak te visschen. En deze heeft met de bin-
nenvisseherij niets te maken.
Ik heb verschillende malen met rijksveld
wachters e.a. mannen van de wet gevischt,
die ook met een z.g. paternoster vischten.
Geachte redactie, ik hoop, dat u, alvorens
een ingezonden stukje over het hengelen, van
een onderschrift te voorzien, uw licht eens
opsteekt, b.v. bij het hoofdbestuur van de
de Algemeene Hengelaarsbond. Deze zal u
ten alle tijden het juiste antwoord kunnen
verschaffen.
Hopende, dat u in uw veel gelezen blad
nogmaals op deze kwestie wilt terug komen,
teeken ik
P. Bakker, Janzenstr. 67.
Het spijt ons, door inlichtingen van be
voegde zijde, een bestuurslid van een der
Hengelsportver., tot ons foutieve onderschrift
gekomen te zijn. Wij ontvingen over deze
kwestie nog een ingezonden stuk van den
zelfden inhoud, waarvan opname dus geen zin
heeft. Red. Held. Crt.
POLITIE VAARTUIGEN VOOR DE
INDISCHE WATEREN.
Kosten negen ton.
De Marineleiding, zoo meldt „De Tele
graaf", welke er bezwaar tegen heeft de
oorlogsmarine te belasten met het politio-
neele toezicht in de territoriale wateren,
stelde voor, om voor dit doel in Indië drie
flinke vaa: tuigen te laten bouwen voor een
bedrag van drie ton elk, waardoor oorlogs
schepen kunnen worden vrijgemaakt.
URK, 15 Juli. Door 40 vaartuigen werd he
den aan de Gemeentelijke Vischafslag alhier
aangevoerd: 3930 pond Kuilpaling, van 40
228 pond per vaartuig, prijs 21%23% ct.;
en 430 pond Lijn- of beugaal, 2739 ct. per
pond.
DE RAAD BIJ DE KROON IN
HOOGER BEROEP
Nu den laatsten tijd door de Ged. Staten
verschillende Raadsbesluiten worden afgewe
zen of niet goedgekeurd, zoo is nu besloten
om met een niet-goedgekeurd Raadsbesluit in
hooger beroep bij de Kroon te gaan. De In
specteur der Volkshuisvesting gaat wel al
strenger worden, hetgeen echter ook wel ééns
bespottelijk wordt.
Zoo is nu het raadsbesluit waarbij aan L.
Hoekman en K. de Boer een stukje grond is
verkocht voor een erker, door Ged. Staten op
grond van het rapport van de inspecteur van
Volkshuisvesting, niet goedgekeurd. Hiertegen
is echter geen één geldig bezwaar aan te
voeren, waarom de Raad besloot in hooger
beroep bij de Kroon te gaan.
Toen de zandzuiger „De Kennemerland"
gi3teren aan het werk was bij Urk, bleef
plotseling de zuigpijp staan. Zooals altijd,
dacht men, dat er steenen, stokken of vuil
in de pijp aanwezig was, waarom deze dan
ook door het personeel van het vuil ontdaan
zou worden. Tot groote ontstentenis bemerkte
men echter een geweldgi stuk van een boven
kaak, afkomstig van een voorhistorische
diersoort, welke reeds eeuwen schijnt uitge
storven te zijn. Het stuk skelet had een
lengte van ongeveer 60 cm. De kiezen waren
ongekend groot. De neusgaten waren onge
veer 1020 cm wijd.
Deze merkwaardige vondst is ter bestu
deering overgedragen aan de Directie der
Zuiderzeewerken.
slagen voor hun
goedkoop en goed
MOTORONGEVAL.
Een zoon van slager Visser (D. Visser) is
met zijn motor gevallen in een bocht op den
Waalderweg met het gevolg, dat hij een ern
stige dij- en beenverwonding bekwam.
VAN DER SCHUYT-TRIP.
Donderdag namen ongeveer 75 personen
deel aan de Van der Schuyt-trip naar Texel.
Dit is voor een trip op Donderdag een zeer
groot aantal, vooral in den „voortijd".
Een adres van de Kamer van Koop
handel te Leiden.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken te
Leiden heeft zich gewend met een adres tot
de Eerste Kamer naar aanleiding van het
voorloopig verslag over het ontwerp van wet
tot goedkeuring van het op 23 Maart 1937
te Londen gesloten verdrag nopens de vast
stelling van een maaswijdte van vischnetten
en van minimum maten op sommige visch-
soorten.
De Kamer is het eens met die leden, die
meenen, dat de beoogde bescherming van
den vischstand op de Noordzee door het
aanvoerverbod van puf niet in eenigszins be
langrijke mate zal worden bereikt.
Het adres concludeert, dat, alvorens in
deze kwestie met recht een beslissing geno
men kan worden, een diepgaander onderzoek
noodzakelijk is en dat op grond van de thans
ter beschikking staande gegevens, vastge
steld moet worden, dat het beoogde doel be
ter dan door een pufaanvoerverbod, bereikt
kan worden door: a) de bepaling, dat van de
aangevoerde visch slechts een deel onder-
maatsch mag zijn en b) door eventueel daar
aan toe te voegen een verbod om op bepaald
aangewezen terreinen te treilen.
Badzo voetbaden openen de poriën
en verbeteren de bloedcirculatie.
Pak van 1 K.G. a 20 cent,
voldoende voor a 4 voetbaden.
N V. KON. NED. ZOUTINDUSTRIE - BOEKELO.
6 Juli 1939.
GETROUWD: P. van den Bos en H. C.
Lingbeek; K. J. Hollander en R. Kok; K. Jo
len en D. Wit; F. M. van der Woude en M.
Heijblok; J. R. S. van Wijnsberge en G. J.
Koffeman.
BEVALLEN: Y. Visser-Schaaf stal d.
OVERLEDEN: M. C. van den Berg (m.)
8 dagen; N. C. de Keijzer (m.) 1 dag; Wed.
J. Bakker, geb. J. Kramer 81 jaar.
In Centraal en Musis.
Zooals een advertentie in dit nummer mee
deelt spelen Siem en zijn band Zaterdag en
Zondag in Centraal en Musis Sacrum. Men zie
voor bizonderheden de betreffende advertentie.
Hedenavond 8 uur.
Hedenavond 8 uur speelt F.M. I weer een
thuiswedstrijd tegen de H.A.M. I, dezelfde
waar zij verleden jaar in de competitie mee
gelijk speelde (1—1).
Indien er gespeeld wordt als Woensdag
tegen D.A.W. I dan is een overwinning niet
uitgesloten.
De opstelling is als volgt:
H. v. d. Water
Fierie Suurmond C. Tijsen
W. v. d. Bogaerde H. Wildenberg J. Baarda
Individueele wandelaars met de
Vlerdaagsche.
De aanvang van den Vierdaagschen Af-
standmarsch te Nijmegen staat voor de deur.
Nog eenige weken en het trainen is geëin
digd, dan gaan onze Heldersche individueele
loopers met goeden moed naar Nijmegen.
Buiten onze Wandelsportvereenigingen loo-
pen de volgende Individueele wandelaars mee:
Opa Scheerer, Oom Gerrit de Wit, G. Moll,
J. J. Amiabel, K. Willemse, G. Bais.D. Heij
blok, E. Heijblok, Arie Geervliet, N. v. de
Poll, en de dames L. M. Mahieu en G. Helder
(de laatste zes van P.T.T.).
DE „TARAKAN" OP DE TERUGREIS.
De Stoomvaart Mij, „Nederland" deelt me
de, dat het m.s. „Tarakan" op de eerste
kampeerreis gistermiddag te half twee van
Bergen (Noorwegen) is vertrokken en de
terugreis naar IJmuiden heeft aanvaard. Het
schip wordt Zaterdag a.s., des morgens te zes
uur aan het terrein van de hoogovens te
IJmuiden verwacht. Aan boord is alles wel.
Den Helder, 6 Juli 1939.
Aangebracht door korders:
Tongen per kg 1.040.85
Slips 0.700.50
Schol le soort per kist 7.656.00
Schol 2e soort 4.002.10
Schar 2.251.40
Bot 4.40—3.60
Aangebracht door garnalenvisschers
Gekookte garnalen per kg 0.16
van ivoorkleurig porselein
der bekende Mosa-fabrieken.
met goud-zwarte lijndecoratie
in moderne lage schaalvorm
tegen inlevering van slechts
30 geschenkenbons van
mits afgehaald bij:
P. G. Maarschalkerwaard,
Weverstraat 30, Den Burg (Texel);
Boekhandel en Leesbibliotheek Daan Schreuder,
Koningstraat 27, Den Helder.
De voorzijde van Sneeuwwit-
zeeppoeder mits voorzien van
deze aanduiding, heeft tijdelijk
een waarde van 11/2 bon.
■K.I6M
v/h J.L.VAN APELDOORN H5Ü HEERDE
Wat Is dat?
De zoojuist verschenen afleveringen 21 en
22 van de Encyclopedie voor Jongeren „Wat is
dat?" loopen van Poerim tot Romaans en van
Roman tot Staring.
In deze afleveringen worden onder meer be
handeld de woorden Post, Postzegels, Prae-
historie, Don Quichotte de la Mancha, Radio,
Reclame, Reddingswezen, Renaissance, Rivie
ren, Rome, Rotterdam, M. A. de Ruyter, Salo
mo, Sanskriet, Scheepsbouw, Schweitzer, Smok
kelarij, Spijkerschrift, Spoorwegen.
Wij noemen slechts enkele woorden uit de
vele, waarover in deze Encyclopedie voor de
Jeugd verteld wordt en die ons door bijzonder
aardige behandeling van het onderwerp of door
de aantrekkelijke illustraties hebben getroffen.
De kleurenplaten in deze afleveringen belmo
ren bij de woorden Rembrandt en Spoorwegen.
De Encyclopedie voor Jongeren „Wat is
dat" verschijnt in 25 maandelijksche afleverin
gen, die in drie halfleeren banden gebonden
kunnen worden. Uitgevers zijn de Hollandia
Drukkerij N.V. te Baarn.
Het Getij der Beschaving, door Dr.
M. van Blankenstein. Uitgave Van Loghum
Slaterus N.V. te Arnhem.
Van de hand van den bekenden dr. van
Blankenstein ontvingen wij het werkje „Het
getij der beschaving", waarin deze bekwame
geleerde, die zoo zeer oog heeft voor den prak-
tischen kant der dingen, het noodige vertelt
over de angsten, die men heden ten dage koes
tert inzake het tenondergaan der Westersche
beschaving. Hij behandelt op de hem eigen ge
degen wijze het geheele probleem dat „Europa"
heet, en als men het boekje dichtslaat, komt
men tot de conclusie, dat men inderdaad iets
geleerd heeft. Dat men meer opgestoken heeft
dan uit de tientallen dagbladartikelen, die
tegenwoordig week-in, week-uit lezend Neder
land overstroomen. Dat men inderdaad hier
iets heeft gelezen, dat men aan een eigen
meening kan toetsen.
Wij bevelen de lezing van dit werkje drin
gend aan. Men leert er iets uit en... krijgt een
waarschuwing!
Schemering over Sjanghai, door
Mao Tun. Uitgave van J. Philip Kruseman,
Den Haag.
Het boek „Schemering over Shanghai" zal
zonder eenigen twijfel een breeden lezerskring
verkrijgen. Omdat het een boek is dat leeft en
tevens omdat het een boek is, waarin men
een land en volk, die beide thans in het brand
punt der wereldbelangstelling staan, leert
kennen.
Moa Tun is de meest prominente levende
Chineesche auteur en wat hij te zeggen heeft
in romanvorm, is alleszins waard gelezen te
worden. Men krijgt hier een beeld van het
Shanghai in 1930. Een beeld, dat als een film
voorbijflitst, maar dat men niet meer vergeet.
Deze reuzenstad wordt ten voeten uit getee-
kend. De auteur neemt den lezer mee. Naar al
die plaatsen waar het leven gist en bruischt.
Naar de poelen van verderf, en naar de plaat
sen waar de poëzie in China nog verborgen
bloeit.
Een aangrijpende roman. Een boek, dat men
aan één adem uitleest en dat den lezer den
eersten tijd niet meer losraakt. Met meester
schap is de stof behandeld en de sfeer, de
stemming, is dermate knap aangebracht, dat
men met belangstelling wacht op een volgend
boek van dezen Chineeschen auteur, die het
leven in zijn land op zulk een frappant juiste
manier weet te verwoorden.
Het laatste huis van de wereld,
door Beb Vuyk. Uitgave W. de Haan N.V. te
Utrecht. Prijs in omslag 2.50, geb. 3.25.
Het is nog niet zoo heel lang geleden, dat
wij het genoegen mochten smaken kennis te
maken met het boek van deze zelfde schrijf
ster, getiteld „Duizend Eilanden". Hierin be
wees Beb Vuyk niet alleen dat zij een uitste
kend kenner was van de bewoners en levens
gewoonten der eilanders die zij beschrijft.
Maar daarnevens dat zij het schrijversvak
verstaat als de beste, en haar verhalen een
bijzondere spanning weet te geven.
Dit alles kan eveneens gezegd worden van
het zoo juist bij de Haan in Utrecht versche
nen werk „Het laatste huis van de wereld".
Een uitermate boeiend relaas van de primi
tiefste levensvormen, die van de pionniers in
de Molukken.
Men verbaast zich er over als men leest
hoe zij de natuur weet weer te geven. Hoe zij
het werk, het geluk en de wijz" van leven der
eilanders beschrijft. Onwillekeurig gaat men
dit alles zelf beleven en dat is wel de groot
ste verdienste van dit merkwaardige boek,
dato wij met zeer veel genoegen gelezen heb
ben en waarvan wij hopen, dat het in vele
lezershanden komt. Een verwachting, die ech
ter waarschijnlijk wel uit zal komen.
Een boek, dat men tot de belangrijkste
uitgaven van den laatsten tijd mag rekenen,
en waarover men nog zal hooren.
An genietje Speerstra, door Wouter
van Riesen. Uitgevers Mij. Holland. Geb.
2.90, ingen. 2.
De schrijver brengt <ms in een Friesch
boerengezin in de 19e eeuw. Angeniétje, doch
ter uit dit gezin, een flink, zelfstandig
meisje, die de studie prefereert boven de
huishouding, maken we van hara schooltijd
af mee. Op boeiende wijze worden ons tal van
voorvallen uit het leven van Angenietje
vertelt en de personen om haar heen worden
levend uitgebeeld.
Het pittige Friesch bekoort, de schilde
ring van het landschap boeit. Het bezwaar,
dat we tegen het boek hebben is, dat het
wat fragmentarisch is. Ieder hoofdstuk kan
men afzonderlijk lezen, de band met het
voorafgaande ontbreekt vaak.
De karakterteekening is goed. Hét boek is
vlot geschreven en is voor onze oudere
meisjes goede ontspanningslectuur.
Ons R ij m b o e k, door M. C. v. Oven
v. Doorn. Uitgevers Mij. G. B. v. Goor Zn.,
's-Gravenhage.
Iets nieuws voor onze kinderen, en iets
goeds. Op de eene pagina een teekening in
twee-kleurendruk, op het andere blad een
gedicht, waarvan steeds het laatste woord
van iederen regel is weggelaten, zoodat de
kinderen die zelf in moeten vullen. Natuurlijk
is het een eenvoudig rijm, maar toch ook
weer niet te gemakkelijk, waardoor de be
langstelling gaande wordt gehouden.
Bij denzelfden uitgever verscheen:
Kobold u s vertelt, door Joh. Löbler,
geb. 1.en ingen. 0.65. en Van Klaas
Vaak en zijn brave zandza k-k a b o u-
t e r t j e s. Prijs geb. 1.
Twee alleraardigste boeken in keurige uit
voering, met gezellige teekening. Onze kinde
ren van 8 en 9 jaar hebben ze verslonden, het
beste bewijs, dat ze getroffen zijn. Ook oudere
kinderen zullen ze graag lezen. Het zijn leuke,
gezellige verhalen over kabouters, met hun
grappige namen. De boeken leenen zich uit
stekend om voorgelezen te worden.
Men zal zijn kinderen met zoo'n boek zeker
een groot genoegen doen, terwijl de prijs laag
gesteld is.
Ontmoeting op den weg naar
school, door Maria Kreimer, vertaald door
Diet Kramer. Uitgave Mij. Holland te Am
sterdam. Geb. 2.75, ingen. 1.90.
Nikie Wolfshausen, ouderloos meisje, wordt
bij een strenge gouvernante opgevoed. Op
w eg naar school ontmoet zij een veel ouderen
man, Adriaan Carlijn, die een flirtation met
haar begint. Door het tekort aan liefde in
haar geheele leven geeft zij al haar liefde aan
dien man, die ook nog, zonder dat zij het
weet, aan een naaistertje gebonden is. De
man verbreekt deze verhouding omdat hij
meeent in het jonge meisje zijn ideaal ge
vonden te hebben, maar toch blijkt hij de
oudere niet te kunnen missen, zoodat het
voor Nikie een bit' ire ontgoocheling wordt,
f iÜ ,k°ek 's vlot- geschreven en goed ver-
aa.kl, t behoort tot de lichte ontspannings-
ectuur, tot de boeken, die gedurende korten
tijd grage koopers vinden.
Luchtvaartwoorden.
Bij de uitgeversmaatschappij J. Noorduyn
is verschenen de tweede druk van het succes-
0 e werkje, getiteld „Luchtvaartwoorden".
zooals men weet, bestaat er een commis
sie voor luchtvaartterminologie en is aan
laar te danken, dat de Nederlandsche taal
ans voorzien wordt van luchtvaartwoorden,
die van eigen bodem zijn.
Een even nuttig als praktisch werkje, dat
wij iederen luchtvaarder in het bezit wen-
schen.
Brochures. Wij ontvingen de brochure
..Van Hongkong naar Java", geschreven en
uitgegeven door O. G. Thoden van Velzen,
Hoflaan 18, Bilthoven.
