Chamber lain Zuid-Tirol verlaten DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN 'HOLLANDS NOORDERKWARTIER bevestigt garantie aan Polen fS Katholieken in staat zich te verdedigen Japan blijft winnaar in Mandsjockwo Fransche consul aangevallen Eentonig verhaal uit Moskou Amerikaansch protest te Tokio KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN) D I N S DAG 11 JULI 1939 67e JAARG. No. 8665 eenzijdig optreden moet worden voorkomen. Als dc atmosfeer opklaart, zijn onderhandelingen mogelijk reactie op de redevoering. Britsche militaire vliegtuigen in Frankrijk thans moeten de russen in tientsin het ontgel den. Dit nummer bevat 8 pagina's Vl/EERBERICHT DE BILT SEINT: Operatic in volle zee HELDERSCHE COURANT Uitgave der Uitg.-MiJ. Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder Chamberlain heeft gisteren in het Lagerhuis zijn met spanning ver beide redevoering over Dantzig ge houden. Zijn betoog ademde een toon van kalme vastberadenheid. Engeland staat achter Polen, zoo zei- de de premier, maar bij helderder at mosfeer, valt te praten. Het is thans geen tijd voor overleg, daarvoor zijn de gemoederen te opgewonden. Chamberlain ontkende dat Dant zig een locale aangelegenheid zou zijn, en maakte duidelijk dat de Duitscihe bewering omtrent Britsche aansporing aan Polen tot onverzoen lij'ke actie geen steek houdt. Dit blijkt uit de chronologische opeen volging der gebeurtenissen. De premier wees er tenslotte op dat ook Hitier tot voor kort Dantzig gpen urgente kwestie achtte. Naar het ras, aldus ving Chamberlain aan, is Dantzig een bijna geheel Duitsche stad, doch de welvaart van haar inwoners hangt in zeer groote mate af van den Poolschen handel. De Weichsel is de eenige waterweg van Polen naar de Oostzee en de haven aan de monding is daarom van vitaal strategisch en economisch belang voor Polen. Een andere, in Dantzig gevestigde mogend heid, zou, wanneer zij dat wenschte, Polens toegang tot de zee kunnen blokkeeren en aldus economisch en militair Polen in een wurgen den greep kunnen nijpen. Tot Maart j.1. schijnt Duitschland van ge voelen te zijn geweest, dat, terwijl de positie van Dantzig uiteindelijk een herziening noo- dig zou kunnen hebben, de kwestie noch ur gent was, noch waarschijnlijk leiden zou tot een ernstig geschil. In Maart echter, toen de Duitsche regee ring een aanbod naar voren bracht in den vorm van zekere desiderata, begeleid door een perscampagne, begreep de Poolsche re geering dat zij weldra zou kunnen kdmen te staan tegenover een eenzijdige oplossing, waartegen zij met al haar krachten weer stand zou moeten bieden. Zij zag de gebeurtenissen voor zich, die ge schied waren in Oostenrijk, Tsjecho-Slowa- kije, het Memelgebied. Bijgevolg weigerde zij het Duitsche standpunt te aanvaarden en deed zelf voorstellen voor een mogelijke op lossing van problemen, waarbij Duitschland geinteresseerd is. Zekere defensieve maatregelen werden door Polen genomen op 23 Maart en het ant woord werd op 26 Maart naar Berlijn gezon den. Ik verzoek het huis nauwkeurig acht te slaan op de tijden en de data. Er is in Duitschland ronduit verklaard, dat het de waarborg der Britsche regeering was, die de Pool sche regeering aanmoedigde om over te gaan tot het optreden, dat ik be schreven heb. Men zal echter op merken, dat onze garantie niet werd gegeven vóór 31 Maart. Tegen 26 Maart was er zeifs geen gewag van gemaakt bij de Poolsche regee- ring. Eenzijdig optreden moet gevreesd worden, zeide Chamberlain. met heimelijke bedoe ling andere mogendheden voor een voldon gen feit te plaatsen. Onder dergelijke omstandigheden zou, zoo wordt opgeworpen, iedere actie, die door Polen werd ondernomen om den toestand te herstellen, voorgesteld worden als een daad van agressie van zijn kant en wan neer zijn actie gesteund werd door andere mogendheden, zouden zij beschuldigd wor den Polen te helpen en aan te hitsen tot het gebruik van geweld. De Britsche regereing is er zich van be wust. dat de recente ontwikkelingen in de vrije stad het vertrouwen hebben verstoord en het op het oogenblik moeilijk hebben ge maakt de atmosfeer te vinden, waarin rede lijk overleg kan overheerschen. Tegenover dezen toestand blijft de Pool sche regeering kalm en de Engelsche regee ring hoopt, dat de vrije stad met haar oude tradities wederom moge bewijzen, gelijk zij te voren in haar geschiedenis heeft gedaan dat verschillende nationaliteiten tezamen kunnen werken, wanneer haar werkelijke belangen samenvallen. Intusschen vertrouw ik, dat alle betrok kenen hun vastbeslotenheid zullen uitspre ken en toonen, dat niet toegestaan zal wor den, dat welke incidenten ook met betrek king tot Dantzig een zoodanig karakter zul len aannemen, dat zij een bedreiging zouden kunnen vormen voor den vrede in Europa. Te Dantzig verklaart men zich weinig van Chamberlains woorden aan te trekken. Men ontkent dat het lot van Europa nauw is verbonden aan dat van Dantzig. Officieele Duitsche commentaren zijn niet voor morgen te verwachten. In Polen toont men zich zeer voldaan. Ofschoon men in officieele kringen te Washington weigert commentaar te leve ren op de rede van Chamberlain, voordat de tekst bestudeerd is, worden zijn woor den in niet-officieele, doch goed-inge- liehte kringen uitgelegd als een vastbera den, vredelievende aanmoediging van on derhandelingen, daarbij Polen verzekerend van Britscben sten, indien getracht wordt een eenzijdige oplossing te verkrijgen. Chamberlain's nadruk op steun aan Po len en op de wenschelijkheid van een vre delievende regeling is geheel in de lijn van de Amerikaansche regeeringspolitiek. En... aan te vallen! Hedenmorgen ving in het jaarbeursge bouw te Utrecht de zomervergadering aan van het R.K. Werkliedenverbond. De heer A. C. de Bruijn sprak bij den aanvang een rede uit, waarin hij zeide om twee redenen eenigszins uitvoerig op de werk- loosheidspolitiek te moeten ingaan. Eerstens om te weerleggen hetgeen de N. B-C. dezer dagen ventileerde, n.1. dat de katholieken bij hun actie ter bestrijding van de werkloosheid een politiek zouden volgen van „koestering, verslapping en ver vreemding van het arbeidsleven", de ka tholieken met hun „ordeningsleven'ves tigingsverboden, protectie en andere vor men van te ver gaande staatsbemoeiing. Vervolgens aldus spr. volgden wij den loop van ons economisch le ven om te zien hoe ernstig voor ons volk is de plotselinge afbreking van dc gevolgde economische Uin door de ingetreden kabinetscrisis. Het verbreken van de gevolgde lijn zou de toekomst weer onzekerder maken. )Vij hadden groote belangsteling en waaij deering voor en vertrouwen in de politiële v'an het thans demissionaire Kabinet, om dat zij na twee jaar gunstige resultaten hegon af te werpen en omdat in de nog vestcerende twee jaar veel mocht worden verhoopt. Vreesde men dat (goede) resultaat, vraagt sPr. Na twee jaar zou het volk toch vaai JTin gevoelens nopens dc schier alles i>e- heerschende werkloosheidspolitiek hebben doen blijken? Volksbelangen op het spel? V'ij interesseeren ons voor de oplossing van de kabinetscrisis, omdat de belangen 'net van wat financiers en speculanten, doch van ons volk op het spel staan en wij begrijpen de kreet van de partijleiding en van onze pers: Wij marchandeeren niet met de bestrijding van de werkloosheid en de zorg voor de werkloozen, de politiek van het thans demissionaire kabinet dus niet enkel van de vier moet worden voortge zet! Spr. zegt voorts, dat het katholieke volks deel door datgene wat zich rondom Oss heeft afgespeeld, diep gegriefd is. Zouden de katholieken zich bekla gen, vraagt spr. dat zij vervolgd wor den? Neen, de katholieken vragen geen beklag. Zij zijn, dank zij de perfecte organisaties volkomen in staat ziöh te verdedigen en als 't moet aan te vallen. Bovendien: zij weten, óók in ons land wat vervolging beteekent: Zij zijn mede door de verdrukking een persoonlijkheid geworden: dat is het voordeel, óók van de agitatie van den laatsten tijd: elke katholiek, ook dege nen, die nog slechts flauwe herinneringen heeft aan de moederkerk, voelt zich, zoo be sluit spr., één met allen, terwijl goedwillen de objectief oordeelende niet-katholiekcn hun oordeel zullen weten te vormen en con sequenties zullen weten te trekken. Een teeken der algeheele samen werking. Gisteren zijn de 52 militaire vliegtuigen naar Le Bourget vertrokken ter deelneming aan de vliegdemonstraties op li -Tuli. Om half vijf landden zij op Le Bourget. De eerste reeks oefenvluchten der Ko ninklijke Britsche luchtstrijdkrachten naar Frankrijk zullen over enkele, dagen worden gehouden, wanneer 150 a 200 toestellen naar het Zuidwesten van Frankrijk zullen vlie gen. Later zullen Fransche vliegers een be zoek aan Engeland brengen. Als we de Japansche berichten moeten gelooven, dan hebben de Japansche troepen al zeer weinig moeite met de Russen en Buiten- Mongolen. Eiken dag wordt een reeks overwinningen gemeld. Thans verklaren de Japanneezen dat zij, na zich al vechtend een weg gebaand te hebben door het moerasland en de zand duinen tusschen de rivieren Khala en Holsten, in het gezicht, van hun objectie ven zijn. Volgens een telegram van het front zullen de Japansche strijdkrachten het ter rein tot aan de grens bezet hebben. Voorts wordt verklaard, dat de Russisch-Mongool- sche troepen algemeen op den aftocht zijn en dat de Japanneezen ondanks de terrein moeilijkheden met toenemende snelheid op rukken. Domei meldt nog, dat Japansche vliegtui gen weer een dozijn Russische bommenwer pers hebben neergeschoten. Strenge controle op Russen Tientsin. te Terwijl de incidenten met Engelschen hebben opgehouden, zijn thans de controle maatregelen bij de toegangen tot de conces sies zeer streng geworden voor Sovjet staatsburgers, waarvan er verscheidene ont kleed werden, uren lang opgehouden en aan 'n verhoor onderworpen. Bij sommigé wachtposten verzocht men hun, een vra genlijst in te vullen, die o.a de volgende vragen bevatte: Wat weet gij van de incidenten aan de Mongoolsche grens? Schrijft gij voor dagbladen? Waarom verzoekt gij niet, als emigrant tq worden beschouwd? Houdt gij niet van de Japanneezen? Incident te Madrid. Spaan- sche regeering biedt excuses aan en zegt streng onderzoek toe. De Fransche consul in Madrid, Jacques Pigeonneau, is in den nacht van Zaterdag op Zondag het slachtoffer geworden van een over val. Hij kwam om één uur dien nacht uit een dancing, toen verschei dene individuen zich op hem wier pen en hem ernstig toetakelden. De geneesheeren verklaren dat zijn toe stand geen zorg baart. De redactie van Havas in Parijs voegt hier aan toe: De Spaansche ambassadeur te Parijs heeft tot tweemaal toe aan Bonnet den meest oprechten spijt der Spaansche regeering tot uitdruk king gebracht. Hij deelde mede, dat onmiddellijk een onderzoek is inge steld naar de schuldigen. Heet bloetl De Fransche consul in Madrid heeft te genover vertegenwoordigers van de pers een verklaring afgelegd omtrent de om standigheden, waaronder hij het slachtof fer is geworden van den overval. Hij ver telde, dat hij met zijn vrouw, een bevriend Spaansch luitenant en een jonge Fransche vrouw, gedineerd had in den tuin van een restaurant in de Calle Abascal, toen een Spaansch officier, die aan een naburig ta feltje zat, een gebaar verkeerd begreep en hem in het gelaat sloeg. De consul stootte de man krachtig van zich af en daar bleef het voor dat oogenblik bij. Een half uur later stond het Fransche gezelschap op om weg te gaan. Omstreeks vijftig personen, die eveneens den maaltijd in den tuin gebruik ten, stonden ook op en gingen naar de deur, waardoor het Fransche gezelschap vertrokken was. Zij riepen beleedigende woorden uit en bedreigden den consul. Bui ten werd hij een steeg ingesleept, waar hij afgeranseld en getrapt werd. Ten slotte slaagde hij er in zich te bevrijden en zich met een taxi naar het Fransche ziekenhuis te laten vervoeren. Het incident had nog een vervolg ter plaatse, waar een nieuwe vecht partij, zondere verdere consequenties, uit brak tusschen Spanjaarden, die aan den overval hadden deelgenomen, en personen, die hun hun houding verweten. De toe stand van den consul is vrij gunstig. In antwoord op verschillende vragen be treffende de Britsche houding ten aanzien van de Baltische landen en Finland bij de onderhandelingen in Moskou, heeft Cham berlain in het Lagerhuis verklaard, dat het de algemeene politiek is der regeering om het respect voor alle souvereine staten te handhaven. In het bijzonder is de regeering zich bewust van den wensch der Baltische iAnden en van Finland om hun onafhanke lijkheid en neutraliteit te behouden en aan gezien dit ook het doel is van de regeering, zal zij natuurlijk volledig rekening houden met deze overwegingen bij de huidige onder handelingen. Zoowel te Londen als te Parijs worden de Russische voorstellen bestudeerd. Er schij nen weer nieuwe moeilijkheden te zijn, wel ke een afdoening vertragen. Een uitwijzingsbevel op zeer kor ten termijn. Ook Nederlanders getroffen. OOK ZIJ, DIE VASTE BEWONER WERDEN, MOETEN VERTREKKEN. ONRUST ONDER DE BEVOLKING DE OORZAAK? In gezaghebbende kringen te Rome wordt een bericht uit Nederlandsche bron, dat te Meran en Zuid-Tirol wonende vreemdelin gen, waaronder zich tal van Nederlanders be vinden, van de Italiaansche autoriteiten aan zegging hebben gekregen het land binnen 24 uur te verlaten, bevestigd noch tegengespro ken. Men verklaart evenwel, dat de vraagstuk ken aangaande Zuid-Tirol thans worden be studeerd. Zwitsersche bevestiging. De „Neue Zurcher Zeitung" bericht, dat de Zwitsers, die in de provincie Bolzano (Zuid-Tirol) wonen, opdracht hebben ont vangen binnen 24 uur de provincie te ver laten. Ook de Fransche, Britsche en Neder landsche inwoners hebben dit bevel ontvan gen. Men weet nog niet of ook de toeristen worden getroffen. De personen, die deze aan zegging hebben ontvangen, mogen zich wel in andere streken van Italië vestigen. Door dezen maatregel worden ongeveer 250 Zwitsers getroffen, waaronder de Bene- dictyner prelaat. Het blad meent, dat het Zwitsersche politie ke departement onmiddellijk stappen heeft gedaan te Rome om opheldering te verzoe ken en zoo mogelijk het besluit te doen her roepen. Ook zij die vast verblijf den moeten weg. hou- Dc aanzegging, dat de buitenlan ders. die zich in de provincie van Botzen ophouden, binnen twee maal 24 uur deze provincie moeten veria ten geldt niet alleen voor Nederlan ders en Zwitsers, doch ook voor En gelschen. Verder moeten ook zij ver trekken die zich in hotels of pen sions ophouden en hun aantal is vrij groot, vooral wat de Neder landers betreft, die een groote voor keur voor deze streek hebben doch ook zij, die reeds geruimen tijd, soms tientallen jaren lang in het gebied van Zuid-Tirol wonen. Het Hsb. richtte zich voor inlichingen o. a. ook tot Hr. Ms. gezant te Rome, die van getroffenen telegrammen heeft ontvangen, en die in voortdurend contact staat met het Ministerie van Buiten landsche Zaken. Vreemd genoeg heeft men hem de redenen voor de betrokken maatregel niet weten mede te deelen, hoewel de gezant verwacht dat er morgen wel nader bericht van het ministerie zal komen. Waar van officieele Italiaansche zijde geen verklaring over de zonderlinge maatregel gegeven wordt, moeten wij ons op het hachelijke terrein der veronderstellingen wagen, zegt het blad. Daarbij kan men als vaststaande aanne- Verwachting: Matige, later af nemende Noordwestelijke tot Westelijke. wind, ge deeltelijk bewolkt, weinig of geen regen, weinig ver andering in temperatuur. men, dat de maatregelen samenhangen met de voorgenomen emigratie der personen van Duitsche afkomst uit geheel Zuid-Tirol Wij meenen te mogen veronderstellen, dat de bevolking van het betrokken gebied over deze voornemens weinig enthousiast is. Het kan nu eenmaal niet anders of een bevolking, die sedert de vroege middeleeu wen in een zeker gebied woont, en, die met den bodem is vergroeid, op een wijze als men wellicht in geen' ander deel van Europa vinden kan, zal, wanneer zij op bevel van hooger hand de geboortegrond ontruimen moet, daarop reageeren, al naar het persoonlijke karakter der individuen, door verbittering, verslagenheid, of hoe dan ook. Mag men nu veronderstellen, dat de Italiaansche autoriteiten niet wenschen, dat vreemdelingen, voor al vreemdelingen, die de Duitsche taal machtig zijn, in een dergelijk moment van spanning in het be trokken gebied aanwezig zijn en daar allicht door uitlatingen de be volking stijven in de gedachte va11 slecht behandeld te worden? Voor de bezittingen, die zij in hun land achterlaten, zullen zij een vergoeding ont vangen. Naar verluidt zal over omstreeks zes maan den de ontruiming van het gebied door de Duitsche onderdanen beginnen en zoodra deze vertrokken zijn, zullen de Duitsch spre kende Italiaansche onderdanen aan de beurt komen. Onrust onder de bevolking oor zaak? Omtrent de oorzaak van de uitwijzing zegt de N.R.C.; Onder de bevolking van Zuid Tirol heersch- te den laatsten tijd nogal onrust, omdat algemeen de vrees werd gevoeld, dat men gedwongen zou worden een andere woon plaats te zoeken en dat, wanneer men wei gerde in de hiervoor gegeven „gemakkelijke voorwaarden'" te treden, de voorwaarden om te blijven ongemakkelijk zouden blijken te zijn. Deze onrust heeft dan mogelijk den ïta- liaanschen autoriteiten aanleiding gegeven vreemdelingen maar kever te weren, omdat deze onrust toeristen niet gemakkelijk ver borgen zou blijven en zij door deze onrust te constateeren, zich schuldig zouden ma ken aan het inwinnen van geheime infor maties. Molestaties der buitenlanders en de vernieling van hun goederen duren onverminderd voort. De minister van buitenlandsche zaken van de Vereenigde Staten, Huil, heeft bij den Japanschen ambassadeur te Washing ton. Horinoetsji, geprotesteerd tegen het bombardement van de Amerikaansche zen ding te Tsjoenking door Japansche vliegtui gen. Ook de Amerikaansche zaakgelastigde te Tokio heeft hiertegen geprotesteerd. Britsche missiehuizen verbrand? Volgens berichten van Chineesche zijde zouden de bezittingen van de Britsche mis sie in verscheidene steden in Sjansi, o.a. IJoentoeng en Tsjaotsjon, in brand gesto ken en verwoest zijn. Deze aanslagen zon den een onderdeel vormen van de door de Japanneezen aangewakkerde anti-Britsche campagne in Noord-China. Verklaard wordt, dat vele Chineesche Christenen ge arresteerd en terechtgesteld zijn. sprekingen tusschen Engeland en Japan. Nog steeds betoogen de Japansche bladen, dat de huidige toestand geen ruimte, laat voor een principieele regeling der Britsch- Japansche betrekkingen, alleen door een „plaatselijke „regeling van de kwestie Tientsin, en dat de Japansche regeering daarom verplicht zal zijn Engeland te ver zoeken zijn politiek ten gunste van Tsjang Kai Sjek te laten varen, en de agenda der komende besprekingen niet te beperken tot een „plaatselijke" regeling van het geschil inzake Tientsin. Japansche soldaat vuurt Britsche sleepboot. op Een Japansch soldaat heeft gevuurd op het Britsche sleepschip Saxon op de Hai- rivier toen een Sampan trachtte aan te haken aan den lichter, dien de Saxon sleep te. Een man op den Sampan en twee Chi neesche leden der bemanning van de saxon werden gewond. Zij zijn overgebracht naar het Ziekenhuis in dc Britsche concessie. Naar verluidt bereidt de Britsche consul generaal een zeer krachtig protest bij de Japansche autoriteiten voor. De besprekingen. Ondanks dit alles worden nog steeds voor bereidingen getroffen voor de aanstaande be Scheepskapitein op de „Marnix van Sint Aldegonde' behandeld. Eind Juni voer de „Marnix van Sint Alde gonde" van de Stoomvaart Maatschappij „Nederland" in de Roode Zee, op weg naar Nederland waar het schip morgen zal aan komen. Op 28 Juni werd aan boord van het schip radio-telegrafisch bericht ontvangen, dat de kapitein van de in den omtrek va rende „Simaloer" van dezelfde maatschap pij ziek te bed lag. Bij het in zicht komen van het laatste schip begaf de scheepsarts van de „Marnix". dc heer van der Gugten, die enkele jaren als chirurg in Indië werk zaam is geweest, zich in een sloep naar den zieken kapitein Vellinga. Dokter van der Gugten constateerde een acute blindedarm ontsteking en nam den zieke met dezelfde sloep mee terug om aan boordvan de „Mar nix" chirurgisch in te grijpen. Dc operatie slaagde, doch aangezien er storm op komst was, achtte de geneesheer het raadzaam, kapitein Vellinga in Port Said af te zetten, waar de patiënt in het Britsche hospitaal werd opgenomen. Enkele dagen hierna mocht men van het hospitaal aan boord van de „Marnix" be richt ontvangen, dat de toestand van kapi tein Vellinga, hoewel ernstig, niet levensge vaarlijk was.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1939 | | pagina 1