Het leger - vrijheid Een bondige boodschap van Roosevelt DAGBLAD VOOR DEN'HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER „Leve Engeland de behoeder der Fransche Breg man Engelschen verlaten Kaïfeng Koortsachtige stemming in Dantzig Engeland één hospitaal... Boheemsche grens versterkt Britsche strijdkrachten op voet van oorlog KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN) ZATERDAG 15 JULI 1939 67e JAARG. No. 8669 „Zijt gij niet trotsch op deze jonge soldaten V* Dit nummer bevat 16 pagina's 0^/EERBERICHT DE BILT SEINT: LEERAAR M. O. Verklaring van Cordell Huil HELDERSCHE COURANT Uitgave der Ultg.-Ml|. Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder De nationale feestelijkheden in ver band met den llden Juli, den 150- sten verjaardag der Fransche revolu tie, zijn gisteren met uitzonderlijken luister gevierd, niet alleen in Parijs, maar in alle steden in Frankrijk en het Fransche rijk. Overal werden troepenrevues gehouden en officiecle of volksbetoogingen gehouden, die grooten geestdrift wekten. Bij het grootsche FranschBritsche troependéfilé te Parijs, waarvan wij elders in dit blad uitvoerig verslag geven, gaven Lebrun en Daladier het sein tot een eindelooze ovatie voor de Engelsche soldaten. De toejuichingen zwollen aan tot een orkaan, toen de Britsche marine-troepen voorbijtrok ken. „Leve Engeland!", klonk het Havas meldt, dat het publiek door groote ontroering werd aangegrepen. In de Fransche legaties en ambassades in het buitenland hebben de ambassadeurs en gezanten de Fransche koloniën ontvangen en in hun redevoeringen den nadruk gelegd op den vredeswil van Frankrijk, maar ook op zijn wil om zich te verzetten tegen nieu we gewelddaden. De minister-president hield te Parijs een toespraak, waarin hij er aan herinnerde, dat 14 Juli 1789 het symbool was geworden van •de menschelijke bevrijding en dat de vrij- geworden Franschcn ontdekten, dat zij door onbreekbare banden met elkander verbon den zijn. De verjaardag van hun bevrijding wordt op deze wijze den eersten feestdag van hun broederschap. Daladier herinnerde aan de bestorming van de Bastille en schetste de vaderlands liefde der Franschen in de historische dagen die daarop volgden. Dezelfde liefde voor het vaderland zoo ging de minister-president voort, heeft vanochtend de harten van alle Franschcn doen kloppen, toen hun prachtige leger voor hen defileerde. Oud-strijders uit den grooten oorlog: uw zonen hebben gedefileerd achter de vaandels, waarop gij de namen van uw groote slagen hebt geschre ven. Gij met uw kalmte en koelbloe digheid, welke Joffre aan de Marne deed triomfeeren, die de hardnek kigheid van Pétain onder Verdun deed weerstand bieden, die de ener gie van Focih tot de overwinning bracht, zijt gij niet trotsch op deze jonge soldaten, die na u voor de on afhankelijkheid van het vaderland waken? Alles ondergeschikt aan Defensie. Daladier herinnerde vervolgens aan de opofferingen, welke de Franschen zich heb ben getroost, daar alles ondergeschikt moest worden gemaakt aan de behoeften der landsverdediging. Wij hebben ons een ge weldige inspanning getroost om het wel zijn, den vrede en de vrijheid te verzekeren Wij zullen daarmede voortgaan, met de vol harding welke onze groote voorgangers heeft bezield, vandaag ontvangt gij de eer ste belooning. Het leger dat gij vanochtend hebt toegejuicht, is de behoeder van uw vrijheden. Gij hebt begrepen, dat het in staat is alle aanvallen te breken, welke ons land in gevaar zouden kunnen brengen. Iedereen heeft de geoefendheid en discipli ne der infanteristen, legioensoldaten, gemo toriseerde troepen, mariniers en luchtmacht gezien, die in de lucht vereenigd is met de luchtmacht van een groot bevriend volk, dat onze bodem zal verdedigen, zooals wij den zijne, indien weerstand zou moeten worden geboden aan gewelddadige aanval len. Frankrijk bedreigt niemand Frankrijk bedreigt niemand en droomt van geen enkele verovering daar het den vrede wenscht tus schen alle volken en den vasten wil heeft zijn inspanning te wijden aan de bescherming van den vrede, daar alleen deze getrouwheid en geest van menschelijke samenwer king het welzijn der beschaving kunnen verzekeren. Iedere poging tot overhecrsching zou ons vastberaden aantreffen de Fransche vrijheden te verdedigen en onze inspanning te voegen bij die van alle volken, die vastbesloten zijn hun onafhankelijkheid te be schermen. Ten slotte bracht Daladier een groet van Frankrijk aan alle bevriende naties, die hetzelfde ideaal nastreven, aan allen ter we reld die, zooals de Franschen. vastbesloten zijn de menschelijke waardigheid en vrij heid van hun vaderland te behoeden. Vrijheid, gelijkheid en broeder schap! Boodschap van Lebrun. President Lebrun heeft een radiore devoering gericht tot alle Franschcn in en buiten het land, waarin hij o.m. zeide: „Moge de herinnering aand en 14en Juli 1789 ons den hechten wil geven het va derland te verdedigen met onze krachten, de vrijheid en gelijkheid, de onaantast bare rechten van mensch en burger tc handhaven en over te dragen aan onze kin deren, en ten slotte nauw en broederlijk vereend te blijven in een groote, vrije, edel moedige en sterke gemeenschap. Laten wij ons heden vcrecnigen, om een gelukkige toekomst te wonsclien aan alle menschen van goeden wil." Lebrun telegrafeert aan George VI. President Lebrun heeft een telegram ge zonden aan den Engelschen Koning, waarin hiju itdrukking geeft aan zijn trouwe vriend schap en aan de .gevoelens van dankbaar heid van de gcheele Fransche natie. Roosevelt wenscht Lebrun geluk. President Roosevelt heeft president Lebrun een telegram gezonden ter gelegenheid van den lien Juli, met zijn beste wenschen voor den vrede en voorspoed van Frank rijk. Tunis luistert. De Mohammedaanschc bevolking van Tu nis heeft ook met geestdrift deelgenomen aan de viering van den veertienden Juli en de redevoeringen van Lebrun en Daladier besluisterd. Anti-Britsche agitatie maakt hun het verblijf tot een hel. VANDAAG DE EERSTE BESPREKING IN TOKIO. De nog steeds toenemende anti-Britsche agitatie, door Chineezen, welke door de Ja panners zijn opgestookt, heeft tot gevolg, dat vele Engelschen het land verlaten. Vol gens het Japansche persbureau Domei, heb ben alle Britsche bewoners van Kaifeng medegedeeld, dat zij de stad binnen vier dagen zullen verlaten. Ruim duizend Chi neezen hadden gisteren een anti-Britsche betooging gehouden. Zij eischten, dat de Britsche bewoners binnen een bepaalden tijd zouden vertrekken. Twee Chineezen hebben twee bommen geworpen naar de Britsche ambassade te Tsingtau, waardoor het gebouw licht werd beschadigd. Klaar blijkelijk poogden de daders ongunstige at mosfeer te scheppen voor de komende Britsch—Japansche besprekingen te Tokio inzake Tientsin. Ook te Tokio anti-Britsche tooging. be- belangen vertegenwoordigende der volke ren van Oost-Azic hebben moties aangeno men waarin zij hun afkeuring laten hooren over den Britsche vijand van gerechtigheid en gemeenschap, en waarin zij Engeland aanraden zich terstond uit Oost Azië terug te trekken door de concessies aan China terug te geven." Vandaag de eerste bespreking De woordvoerder van het Japansche minis terie van buitenlandsche zaken heeft mede gedeeld, dat de Britsche ambassadeur Craigie is uitgenoodigd om hedenochtend Arita te ontmoeten. Het doel onzer ontmoeting, die in Arita's woning plaats vindt, zal zijn, inleidende officieele besprekingen te voeren over den toestand te Tientsin. De Japansche woordvoerder noemt de be zetting van Loean in Sjansi de twaalfde groote overwinning van de Japanners op het achtste legercorps, sinds het uitbreken van den oorlog. Deze bezetting vormt een deel van de campagne, om het Chineesche roode leger uit de streek van Loean en Tra- cho te verdrijven. Chineesche berichten uit Tsjoeng King geven toe, dat de Japansche colonnes Zuid- Westwaarts in Sjansi oprukken en dat zij Hohawen, Liah Sjen en Tsin Sjen hebben bezet. Intusschen beweren deze berichten, dat de Chineesche troepen alle dorpen rond om Fengsin in Noord-Kwansi in hun macht hebben. Zij zouden binnengerukt zijn in Sze Yang in Noord-Kiangsoe na zeer hevige ge vechten in den sector van Tsoeng Teh en Hang Tsjou. Grensbevolking moet zich gereed houden voor evacuatie. Naar de Poolsche pers bericht zijn twaalf arbeiders in Dantzig gearresteerd door de Gestapo, onder beschuldiging van commu nisme. Volgens de laatste berichten uit de Vrije Stad worden de voorbereidingen daar voortgezet, en heerscht er een koorts achtige stemming. De manschappen van het vrijcorps gaan openlijk door de straten met mitrailleurs en geweren van het meest moderne type. De laatste dagen zijn talrijke vrachtauto's gerequireerd en naar verluid^ hebben de bewoners van de grensstreken aanzegging gekregen zich gereed te hou den voor evacuatie, gisteravond zijn een aantal vooraanstaande nationaal-socialisti- sche journalisten te Dantzig aangekomen. BritschPoolsch verdrag nog niet onderteekend. Dc woordvoerder van de Poolsche regee ring heeft over het formeel sluiten van het Britsch—Poolsche verdrag gezegd, dat bij het bezoek van minister Beek over alles overeenstemming is bereikt, zoodat geen hinderpalen het formeel afsluiten in den weg staan, doch een datum, waarop de of ficieele onderteekening zal geschieden, is nog niet vastgesteld. Brancards en ziekenauto's op grooten schaal aangemaakt. In een witboek, waarin uiteengezet wordt, hoever de uitvoering der plannen van de Engelsche regeering is gevorderd, wordt medegedeeld, dat in tijd van nood voor de slachtoffers onder de burgerbevolking 300 duizend bedden noodig zullen zijn, en dat maatregelen worden beraamd om de be schikking te hebben over een groot aantal basishospitalen buiten de steden, met ge bruik van de bestaande ziekenhuizen in steden om aan de slachtoffers de eerste hulp to verleencn. Tot dit doel worden 181 gestichten voor geesteszieken, gebouwen van liefdadigheidsinstellingen en sanatoria georganiseerd als basishospitalen. Voorts moeten 1.200 bestelauto's binnen 24 uur veranderd kunnen worden in ziekenauto's. Verder zijn groote bestellingen geplaatst, o.a. 226.000 brancards, waarvan dc meeste reeds gedistribueerd zijn, en op genees- en verl)andmiddelen en chirurgische instru menten. Verwachting: Meest zwaar be wolkt, enkele regen- of on weersbuien, koeler. Zwakke tot matige Zuidoostelijke tot Zuidwestelijken wind. Belangrijke garnizoenen aange komen. De Duitschers hebben aan de Boheemsche grens tusschen Gruszewo en Michalkowice een dubbele rij loopgraven met prikkeldraad versperring en op de heuvels nabij Frydek versterkingswerken aangelegd. Men gelooft, dat te Hulozin in Moravie een belangrijk garnizoen is aangekomen. Accountantskantoor Lid N. I. v. B. Lid Ned. Gen. v. Acc. Loodsgracht 72 - Tel. 650 Gistermiddag is in de Dliibiyaschouwburg te Tokio onder de auspiciën an den ge meenteraad der Japansche hoofdstad een monsterbetooging gehouden, waar voor 50.000 personen felle anti-Britsche redevoe ringen werden gehouden. Do bctoogers trokken na afloop in optocht naar dc Brit sche ambassade, waar zij liet hek trachtten te forceeren, doch een sterke politiemacht hield de menigte in bedwang. Een protest is aangenomen van den vol genden inhoud: Zeven millioen burgers van Tokio, de Enorme geestdrift op het Raadhuisplein te Parijs bij het hijschen van de Fran sche driekleur tijdens de herdenking van den 150sten verjaardag der Revolutie. Engeland is qelieel gereed: Het beste diplomatieke middel: krachtsvertoon! Uit Londen wordt aan de „Jour- Echo de Paris" gemeld: Te oordeelen naar de inlichtingen, die verkregen konden worden, heeft het Britsche kabinet besloten, in Augustus de luchtmacht en de marine op waren voet van oorlog te brengen. Zoodoen de zullen de herfstmaanden, die, naar men voorziet, moeilijk en ge vaarlijk zullen zijn, Engeland niet onvoorbereid vinden. Het feit dat de mobilisatie van de liome- fleet in de eerste dagen van Augustus een fait acornpli zal zijn, vormt zon der twijfel het beste antwoord aan hen, die onbezonnen een nieuw Mun- chen aankondigen of twijfel aan de wil van Engeland, zich tegen nieuwe gewelddaden in Europa te verzetten. Er bestaan waarschu wingen aan het adres van de verstoorders van den vrede, die oneindig krachtiger zijn dan de krachtigste redevoeringen: het mi litaire défilé te Parijs en do verbroedering van de Fransche en Britsche strijdkrachten waartoe het aanleiding zal geven. De Aube schrijft, dat het troepende- filé, het overkomen van vliegtui gen en het ten toon spreiden van kanonnen en pantserwagens een diplomatiek middel van overtuiging is geworden, waarmede op dit oogenblik geen enkel kan worden vergeleken. De „News Clironicle" verklaart van de komende gecombineerde vloot- en lucht- oefeningen, dat het de grootste zullen zijn, die Engeland ooit in vredestijd heeft gehou den en voegt hieraan toe, dat deze omvang rijke concentratie van vlootstrijdkrachten samenvalt met den tijd van het jaar, waarin waarschijnlijk de vraag oorlog of vrede zal worden beslist. De „Times" schrijft: Het is duidelijk, dat Engeland met de legermanoeuvres in vollen gang, in een tijd van het jaar, die gemeenlijk be schouwd wordt als een die bijzonder on derhevig is aan internationale spanning, in de hoogste mate gereed zal zijn voor de verdediging. NEUTRALITEITSWET MOET NOG IN DEZE SENAATSZITTING GE WIJZIGD WORDEN. AMERIKA MOET ALLES DOEN OM DEN OORLOG TE VOORKOMEN Roosevelt heeft aan het congres een zeer korte en zeer bondige bood schap gedaan: Ter wille van de zaak des vredes en in het belang van de Amerikaansche neutraliteit en veiligheid, dient de ncutraliteitswet nog deze zitting gewijzigd te wor den. De Amerikaansche staatssecre taris Cordell Huil heelt een verkla ring verzonden, welke tot titel draagt: „Vrede en neutraliteit". In deze verklaring, welke de volle in stemming van Roosevelt heeft, wordt gezegd dat de huidige neutraliteits- wet gevaarlijke gevolgen kan heb ben voor de Ver. Staten en daarom onverwijld gewijzigd dient te wor den. Na verwezen ic hebben naar dc stemmen verhouding van 12 tegen 11 in de senaats commissie voor buitenlandsche zaken, die behandeling der neutraliteitskwestie uit stelde tot de volgende zitting, verklaarde Roosevelt in zijn boodschap: „Het is voor mij sinds eenigen tijd rijkelijk duidelijk geweest, dat het ter wille van dc zaak des vredes en in het belang van de Amerikaansche neutraliteit en veiligheid mogelijk raad- CORDELL HULL. zaam is, dat het congres in deze zitting overgaat tot het nemen van zekere hoog- noodige maatregelen. In het licht van de tegenwoordige wcrcldtoestanden zie ik geen reden om die meening tc wijzigen". De verklaring, aan Boosevelt's boodschap door Huil toegevoegd, luidt volgens U. P.: „De hoeksteen der buitenlandsche politiek van de Vereenigde Staten is de in stand houding van den vrede en de veiligheid voor ons laftd, de versteviging van het vol kenrecht en het doen herleven van het ver trouwen. Dc buitenlandsche politiek van deze rcgcc- ring kan verkeerd worden uitgelegd en ver keerd worden begrepen, doch niet worden te niet gedaan. De vrede is zoo kostbaar, en de oorlog zoo verwoestend, dat het Amerikaansche volk en zijn regeering niet mogen nalaten een ge rechtvaardigde en legitieme bijdrage voor het behoud van den vrede te offeren". IIull voegde er aan toe: „Het bestaande embargo is een aanmoediging voor een al- gemeenen oorlog in Europa zoowel als in Azië. Volgens Huil is het de voornaamste plicht der Vereenigde Staten het uitbreken van een oorlog te voorkomen, „onder de huidige ern stige omstandigheden, die symptomen zijn van internationale anarchie en vredesbe- dreiging". Alles doen om oorlog te voorkomen! In den huidigen toestand van gevaar, al dus gaat Huil verder, kunnen vredelievende naties als de onze niet zelfvoldaan de oogen en ooren sluiten bij het formuleeren van een politiek van vrede en neutraliteit, als beston den er geen abnormale en criticke toestan den. De geheelc kwestie van vrede en neu traliteit is in dit ernstige tijdsgewricht in haar mogelijke gevolgen voor de veiligheid en de belangen der Vereenigde Staten gedu rende de komende maanden van het uiterste belang. Deze kwestie behoort naar mijn oor deel volledige en zorgvuldige overwegingen te krijgen en door deze regcering afgehan deld te worden zonder onnoodig of ongepast uitstel. Onder de huidige ernstige omstandigheden van internationale anarchie en gevaar voor den vrede in meer dan een deel van de we reld, heb ik het diepe geloof, dat de eerste groote stap in de richting van een behoeden van deze natie tegen een meegesleept worden in een oorlog iis; icdcrcn mogclijken invloed, welke vereenigd - kan worden met de tradi- tioneclc politiek van nict-inmenging van ons land, uit te oefenen om het minder waar schijnlijk te maken, dat een groote oorlog uitbreekt.. Dit is de plicht die op onze regeering rust en dien sommigen wellicht in gebreke blij ven te zien of dien zij kunnen verkiezen af te wijzen. Maar het moet voor ieder onzer duidelijk zijn, dat het uitbreken van een al- gemeenen oorlog dc gevaren, die de Ver eenigde Staten bedreigen, doet toenemen. Wat betreft onze buitenlandsche zaken, zegt IIull verder, ben ik van mecning dat indien niet een geest van samenwerking heerscht tusschen de uitvoerende en wet gevende macht van de regeering, de vrede en de andere levensbelangen van dit land onvermijdelijk in gevaar wordt gebracht. Tenslotte zegt IIull, dat partijschappen geen rol moeten spelen in de besluiten in zake dc buitenlandsche politiek van het land.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1939 | | pagina 1