DE D IJ K t
IN DE SCHADUW
VAN DEN „WESTWALL
Het Britsche volk
is Juda's beste vriend!
De taak van de grenstroepen
Een Britsch vredesaanbod
aan Hitier?
Thetisbemanning zal weinig
geleden hebben
Dc ontruiming van Tirol
Langs de grenzen
ZWAARBEWAPEND
Voor moreele
herbewapening
Geen NederL Herv.
Radio-Omroep
Joden in badcostuum door
de straten gedreven
Tegen de ongewenschte
immigranten
Valsch geld in Apeldoorn
Qjj-eA. onichuldiqc
ichapcn&cctjcl
en canw-ufflagc-
techniek.
(Van onzen eigen verslaggever).
De Dijk is een machtig werk.
Als een manifestatie van durf, van koen
doorzettingsvermogen en ongehoord inge
nieurswerk ligt h(j daar. Van Holland naar
Friesland. Een ontzaglijke borstweering te
gen de zee, tegen onzen erfvijand: het water.
Een millioenenwerk.
Men denkt niet aan een doorbraak. In
theorie is het onmogelijk, dat deze enorme
dam tegen de wateren zich begeeft. Er is geen
Nederlander, die ooit bij het slapen gaan op
stormavonden denkt aan gevaar van doorbre
ken. Het is er ook feitelijk niet.
Maar er is een ander gevaar.
Het gevaar uit de lucht. Als vijandelijke
bommenwerpers hun vernielende ladingen
laten vallen. Als een luchtvloot de lage lan
den bij de zee als doelpunt neemt en bom
men neerstrooit op den Dijk.
Dat gevaar is niet zoo heel groot, maar het
is nuttig als men vooruit ziet en geen enkel
risiko loopt. Vandaar dan ook dat in deze da
gen de Dijk streng bewaakt wordt. Dat er
honderden soldaten geposteerd zijn op dezen
immer sen dam en dat, mocht een andere natie
het in haar hoofd halen, dezen Dijk als doel
wit van haar projectielen te maken, zij op een
warme, ontvangst kan rekenen.
„Asperges" en prikkeldraad.
Ergens op den Dijkop vele plaat
sen, komt men de „asperges" tegen. In
beton gemetselde stalen balken, schuin
over den weg. Er is een nauwe doorgang
opengelaten. Ten bate van het „vredes-
verkeer". Bij de asperges prikkeldraad.
Duizenden en duizenden meters heeft men
noodig gehad. In den ondergaanden zon
ketst het rosse licht in de onvriendelijke
punten.
Vlak bij het prikkeldraad, er achter, mitrail
leuropstellingen.
Gebouwd op gewapend beton en beschermd
tegen scherfwerking bij eventueele bom
bardementen. Het luchtdoelgeschut verricht
hier uiteraard een primaire functie en zelfs
de meest défaitistische Nederlander zal ver
baasd zijn als hij ziet wat men hier in enkele
maanden gewrocht heeft. Daarvoor past
waardeering; daarvoor past erkentelijkheid
van het volk, omdat het deze zelfde mitrail
leurs kunnen zijn, die de waardevolle eigen
dommen in bescherming nemeri en er te zijner
tjjd voor zullen zorgdragen dat, mocht de
nood aan den man komen, een ongewenschte
bezoeker e'en ontvangst bereid wordt, die hem
heugen zal.
Wat men niet ziet
Het is zware dienst op den Dijk van Holland
naar Friesland. Maar men heeft uitgelezen
personeel, dat stuk voor stuk beseft wat er
van hen gevergd wordt. En dat zijn dienst
opgewekt vervult.
Als men als wandelaar of automobilist den
Djjk passeert ziet men de asperge's en de
Friesche ruiters der prikkeldraadversperrin
gen. Men ziet ook een enkele kazemat, maar
verreweg het belangrijkste ziet men niet.
Dat werd onder de oppervlakte gebouwd en
aanschouwt men eerst als men onder leiding
van den Generalen Staf in de gelegenheid
gesteld wordt dit alles te zien.
Dan ziet men de batterijen, onder den grond
Ingericht voor afzonderlijken arbeid. Met
slaapplaatsen, munitiebergruimten en chirur
gische afdeelingen. In de schemering van die
ondergrondsche kazematten voltrekt zich het
hestaan van de militairen. Er wordt perma
nent wacht gehouden en mocht er iets gebeu
ren, dan zullen z\j op post staan. Sluizen en
bruggen staan voortdurend onder scherp
toezicht.
Bijna geen zieken...
De geest onder de troepen is prima. Wij
bezochten diverse ziekenbarakken, maar
waar men ook binnenkwam, slechts zelden
zag men een der jongens onder de
dekens. Op onze vraag aan den begelei
denden kapitein deelde deze ons mede,
dat het aantal zieken onder de soldaten,
in geheel Nederland trouwens, frappee
rend laag is. Als men het in cijfers uit
drukt: 1 of 2 op de 500. Dat is een aan
tal dat inderdaad zeldzaam laag is.
Camouflage-techniek
Dien dag zien wij veel op den Dijk wat nie
mand anders ziet. Wij loeren door periscopen
die uit haast onzichtbare stellingen, waarin
mitrailleurs als het ware wachten op be
diening, priemen. En zien de resultaten van
een samengaan van Defensie en Waterstaat.
Interessant is de camouflage-techiek, die
men ook hier toepast. Men staat soms ineens
voor een muur, die er op de meest groteske
wijze toegetakeld uitziet. Met bruine, witte
en groene verf beschilderde men den muur,
tot hij een bonte lappendeken werd. Een
vreemd décor, tegen den blauwen hemel bo
ven den dijk en het groen van het sappige
gras eronder.
Het camoufleeren, het onzichtbaar maken
van kazematten, is geen eenvoudig werk.
Daarvoor is studie noodig geweest en het is
wellicht interessant hier te vermelden, dat de
geestelijke vaders van de verbergings-tech-
niek op den Dijk (en natuurlijk eveneens op
*•1 van andere plaatsen langs de grenzen)
gevonden worden in... Hollywood. Omdat er
geen plaats ter wereld is, waar men de kunst
van het zichtbare onzichtbaar en het onzicht
bare zichtbaar te maken, zoo intens beoefent
als in 's wereld's film-centrum.
Als leek twijfelt men wel eens aan de ca
mouflage, maar tal van militairen verzeker
den ons dat een vliegenier vanuit zijn toestel
niets van de stellingen kan zien.
Urenlang trekken wij door het land. Van
provincie tot provincie. Nederlandsche jour
nalisten, in de gelegenheid gesteld de verde
digingswerken aan de grenzen te zien.
Wij waren er reeds eerder, zij het op an
dere plaatsen. Maar veel van wat enkele
maanden nog half-permanent was is nu in
permanenten staat gebracht en de paraat
heid der troepen is door intensieve oefening
op belangrijke wijze toegenoemen.
In de schaduw van den „Westwall".
Overal langs de grens komt men de kaze
matten tegen. Soms op enkele honderden
meters afstand van dien magischen ljjn, die
twee landen van elkander afsluit. Kanonnen
en mitrailleurs bestrijken wegen, spoorbanen,
en andere kwetsbare punten. Honderden en
honderden mitrailleurloopen zijn gericht, en
de munitie is er vlak naast opgesteld. Op en
kele meters afstand bevinden zich de kwar
tieren der manschappen. Gebeurt er iets
binnen een minuut is men op z'n post. Het
geen trouwens ook wel moet hier aan de
grenzen, in de schaduw van den „West
wall"
Daarnaast steunt men op het terrein. Grep
pelswaterkeeringenslooten... moe
rassen..., het zijn alle even goedkoope als
deugdelijke schakels in het net der defensie,
dat men langs de grenzen getrokken heeft.
Overal waar de „dikhuiden" (pantserwagens)
zouden kunnen binnenkomen... daar wacht
het leger, zij het in de loopgraven, in de
„doodkisten" (kazematten) of in de met ver
nuft opgestelde batterijen van het Pag
(pantser-afweergeschut).
Soms zjjn dat kippenrennen, soms ook
rustieke schapen- of varkensboetjes,
waarover zich Oostindische kers slingert.
TJ zult er 10 maal langs loopen en 10
maal niets ontdekken. Maar achter de
planken van de „schajienboetjes" liggen
geweerschutters opgesteld, of staat een
dreigende mitrailleur te wachten.
De taak.
De lezer zal echter de vraag bij zich voelen
opkomen: verwacht men nu dat deze grens-
bataljons, deze verspreide mitrailleurs, inder
daad een geheel leger zullen kunnen tegen-
hóuden? Natuurlijk verwacht men dat niet.
De taak van de grensverdediging is trouwens
ook een geheel andere.
Haar taak is een vertragende. Z(j moet
een invallend leger ophouden, al is
het maar één of meerdere uren. Opdat in
dien t(jd het groote leger zich gevechts-
klaar kan maken. En in dit opzicht ver
wacht men inderdaad zeer veel van de
troepen langs de vaderlandsche grens.
Geen oorlog?
Natuurlijk spraken wij op deze reis langs
de grenzen tal van menschen. Herhaaldelijk
informeerden wij of men hier nog oorlog ver
wacht en of men zich, mocht het zoover
komen, veilig voelt. Het bleek dat men geen
inval verwacht en dat men dankbaar is, dat
de regeering troepen bij de stadjes en. dór
pen gelegd heeft. Dat geeft een gevoel van
zekerheid en tevens het besef, dat men niet
vergeten is.
Zoo spreekt men hier over den vrede, In
een omgeving van met dynamiet ondergraven
bruggen, van met mitrailleurs gevulde
„schaapskooien", van wegversperringen, prik
keldraad en batterijen.
Vreemde wereld
Congres ontvangt telegrammen
van Roosevelt en anderen.
Verscheidene duizenden personen, die 25
landen vertegenwoordigen, hebben gisteren
deelgenomen aan de voorloopige vergade
ring voor het congres over moreele herbe
wapening onder, voorzitterschap van dr..
Frank Buchman. Talrijke telcgramjnen" .wa
ren ontvangen, o.m. van Rooseyel,t, Hooyer,.
FRANK BUCHMAN.
I-Ienry Ford enz. In zijn telegram zegt Roo-
sëvelt, dat het program tot moreele herbe
wapening niet zal nalaten het gevaar van
een gewapend conflict in de wereld te ver
minderen.
„Om doeltreffend te zijn moet de moreele
herbewapening den steun van de geheele
wereld ontvangen," aldus Roosevelt. Hoo-
ver zegt in zijn telegram o.m.: „Sinds ja
ren leeft de wereld in een atmosfeer van
tegenstelling. Het is van nu af aan onze
plicht arbeidsterreinen te zoeken, waar een
gemeenschappelijke actie vorm- kan aanne
men."
Het wereldcongres over moreele herbewa
pening zal te Del Monte gehouden worden
van 21 tot 31 juli.
Naar de U. P.-correspondent Car-
roll aan de Msb. seint, zou de Brit-
sche regeering doende zijn met het
ontwerpen van een „positief vredes
plan", dat in den nazomer aan Hit-
Ier zou worden voorgelegd.
Berichten omtrent een dergelijk
plan doen inderdaad, de laatste da
gen, in goed ingelichte diplomatieke
kringen de ronde, doch van officieele
zijde worden geenerlei mededeelin-
gen dienaangaande verstrekt.
Volgens bedoelde diplomatieke kringen,
zou het Brit sche plan de volgende punten
inhouden:
1) Aan Duitschland zou worden verzocht,
een deel van zijn bewapenig op te offeren.
Kngeland en zijn geallieerden zouden garan
ties voor een dergelijke unilaterale ontwape
ning vragen, opdat deze werkelijk wordt uit
gevoerd,
2) Engeland zou, in ruil voor deze par-
tieele ontwapening, een enorme lcening aan
Duitschland verstrekken, teneinde Hitier in
staat te stellen, om de Duitsche oorlogsin
dustrie te veranderen in industrieën van
vreedzamen aard.
3) Indien Duitschland eenmaal met de
beperking van zijn bewapening begonnen
is. zullen verdere concessies aan het rijk,
o.a. in zake het koloniale vraagstuk over
wogen worden.
4) Engeland zal alle middelen te baat
nemen voor het propageeren van zijn voor
stel, opdat de Duitsche bevolking op de
hoogte worde gebracht van dit aanbod en
dus wete, dat, indien het toch tot een oor
log komt. de Duitsche regeering daarvoor
verantwoordelijk is.
Volgens de bronnen, waaruit deze mede-
deelingen afkomstig zijn, zou Berlijn reeds
van de toebereidselen tot dit „vredesplan" op
de hoogte zijn. Ook zou het bij de bespre
kingen met Wohltat te berde zijn gebracht.
Echter zou het niet voor einde Augustus
of in September officieel aan Berlijn wor
den voorgelegd.
Professor laat zich insluiten en
beschrijft zijn ervaringen.
Voor het hof van onderzoek naar de
oorzaken van de ramp van de Thetis
heeft prof. Haldane gisteren medege
deeld, dat hij zich veertien uur had
laten opsluiten in een luchtdichten
cylinder om de gewaarwordingen te
ondergaan van de mannen die van
het Davis-toestel gebruik hadden wil
len maken en daarin niet waren ge
slaagd. Na zijn eigen proefneming had
getuige nog vier vrienden in den cy
linder opgesloten en get. zelf en een
dier vrienden was ook misselijk ge
worden door de verbruikte lucht toen
hij weer in de buitenlucht gekomen
was. Get. veronderstelde, aldus de N.
R. Ct., dat de mannen die in de ont
snappingskamer verdronken waren,
hetzelfde gevoel van misselijkheid en
duizeligheid zouden hebben gehad,
weshalve ze geprobeerd hadden de
klep van het Davis-toestel te vroeg
te openen, waardoor ze verdronken
waren.
Get. veronderstelde aan de hand van zijn
ervaring, dat het lot van de bemanning niet
zoo vreeselijk was geweest, als de leek zich
voorstelde. Als de lucht steeds slechter be
gint te worden, krijgt men een gevoel van
groote vermoeidheid alsof men een zware
physieke inspanning achter den rug heeft en
men dommelt spoedig in, zonder bijzondere
pijnen. Alleen zenuwleiders, die zleh willen
verzetten, hebben een zwaarderen doods
strijd.
In de middagzitting is overste Oram nog
gehoord over de vraag, waarom niet dadelijk
een gat in den boeg van de duikboot was ge
boord om verbinding met de opvarenden te
krijgen. Get. antwoordde onder groote span
ning in de zaal, dat op het oogenblik, dat
het nog mogelijk geweest zou zijn een gat te
boren, geen snijapparaat van voldoende sterk
te aanwezig was aan boord van de Vigilan
of de Brazen en toen het apparaat aange
voerd was, was het te laat, want de Thetis
was van positie veranderd en de boeg was
weer onder water gegleden.
De heer Van Boeyen, minister van Binneii-
landsche zaken, heeft ten vervolge op (lc
beantwoording van vragen van den heet
Krijger in verband met het vragen van
zendtijd door den Nederlandsch Hervoiin
den Radio-omroep het volgende geantwoord.
Van den Nederlandsch Hervormden Ra
dio-omroep (N.H.R.O.) is inderdaad een ver
zoek ingekomen om machtiging tot het doen
van radio-omroep-uitzendingen, alsmede tot
toewijzing van zendtijd overeenkomstig ar
tikel 2 van het Radioieglemcnt 1930, met de
bedoeling dezen zendtijd te gebruiken voor
doeleinden, als in deze vraag aangegeven.
Omtrent deze aanvraag is ingevolge het
bepaalde in art. 3ter, 6de lid, van de tele
graaf- en telefoonwet 190i, juncto art. 2,
sub 5, van het radio-reglement 1930, het ad
vies van den radioraad gevraagd.
Na ontvangst van dit advies is door den
minister met de betrokken organisaties over
leg gepleegd ten einde te onderzoeken of
een regeling zou zijn tot stand te brengen,
waarbij, met behoud van het in Nederland
historisch gegroeide omroepbestel, aan de
protestantsche kerkgenootschappen de juis
te invloed wordt toegekend op de uitoefe
ning door de N.C.R.V. van dat gedeelte om
roeptaak, waarbij die kerken meer in het
bijzonder belang hebben.
Aangezien dit overleg heeft geleid
tot een regeling, die naar de mee
ning van den minister aan de bo
venomschreven eischen voldoet,
heeft hij op de aanvraag om zend
tijd van den N.H.R.O. afwijzend be
schikt.
Het antwoord op de vraag luidende, is de
minister bereid andere kerken, indien zij
den wensch daartoe te kennen geven, voor
de uitzending van kerkdiensten, onder de
noodige waarborgen, dezelfde rechten te
verleenen als zijn toegekend aan de tot het
verband der „gereformeerde kerken" be-
hoorende plaatselijke kerk van Bloernendaal
luidt ontkennend. De minister heeft n.1.
afgezien van de technische bezwaren in ver
band met het golflengtevraagstuk - overwe
gende bedenkingen tegen uitbreiding van
een sedert 1924 bestaanden toestand waar
bij de oprichting en exploitatie van den zen
der te Bloernendaal als „draadlooze kerk
telefoon" werd toegestaan.
Ergerlijke schandalen in het pro
tectoraat.
Het antisemietisme in Bohemen en Mora-
vië neemt toe. De kappers van Pilscn heb
ben besloten voor hun Joodsche klanten
aparte stoelen en instrumenten te reservee
ren, Te Olomuc heeft een groep fascisten
in uniform een aantal Joden uit de ge
meentelijke badinrichting gejaagd en in
badcostuum door de straten der stad ge
dreven.
Het antisemitisme schijnt voor een deel
het gevolg te zijn, van het feit, dat de Jo
den sedert de stichting van het protecto
raat geweigerd hebben Tsjechisch te spre
ken en zich alleen van Duitsch bedienden,
in de hoop op deze wijze represailles van
de Duitsche autoriteiten te voorkomen.
Eerste maatregel: Duitsch spre.
kende arbeiders uit de werkver.
schaffing.
Naar de Romeinschc correspondent
van de „Times", volgens de Tel.
meldt, is een der eerste maatrege
len tot het doen ontruimen van Zuid-
Ti rol door de Duitsch sprekende be
volking het uitsluiten van Duitsch
sprekende arbeiders uit de werkver
schaffing. Op deze wijze hoopt men
te bereiken, dat de Duitsch spreken
de werkloozen, die ter plaatse nog-
al talrijk zouden zijn, naar Duitsch
land of naar andere gedeelten van
Italië zullen emigreeren.
Men verwacht, dat de verwijdering der on
geveer 10.000 voormalige Oostenrijkers, die
niet het Italiaansche staatsburgerschap heb
ben aangenomen, tegen het einde van het
jaar voltooid zal zijn. Dan zal men begin
nen met degenen, die na den wereldoorlog
voor Italië gekozen hebben.
Men geeft zich er rekenschap van, dat het
overbrengen der landelijke bevolking een de
licate onderneming is, die veel tijd zal kos
ten. Het zal echter vergemakkelijkt worden
door eerst de gezinnen te laten vertrekken,
die geen bezigheden op het' land hebben en
die daardoor gemakkelijker weg kunnen.
Engeland roept hulp van Tur
kije in om den Bosporus te ver
sperren.
Volgens de „Daily Herald" heeft Groot
Brittannië de Turksche regeering verzocht
den doortocht te blokkeeren van Joodsche
vluchtelingenschepen, die door den Bospo
rus op weg zijn naar Palestina.
Deze maatregel beoogt den stroom van
illegale immigranten tegen te gaan.'
De meeste vluchtelingen komen uit
Duitschland den Donau af en schepen zich
in Roemeensche Zwarte-zee havens in voor
Palestina.
Volgens den correspondent van het blad
te Jeruzalem zou de Palestijnsche regeering
een wet voorbereiden, welke kapiteins en
leden der bemanning van illegale schepen
voor militaire rechtbanken kan brengen.
Vele arrestaties.
Te Apeldoorn is een aantal personen ge
arresteerd in verband met de vervaardiging
en(of) uitgifte van valsche bankbiljetten
voornamelijk van f 10.
De omloop van deze bankbiljetten zou
reeds ver strekkende afmetingen hebben
aangenomen. In het belang van het onder
zoek kon dc politie nog geen nadere inlich
tingen verstrekken, zegt de Msb.
Tc Apeldoorn en ook in andere plaatsen
zijn reeds verschillende valsche bankbiljet
ten van f 10 ontdekt.
De bankinstellingen zijn gewaarschuwd.
Een ernstig beroep
op het Joodsche
volk zelf 0
Minister Mac Donald gtispt de
georganiseerde onwettige immi
gratie in Palestina,
In antwoord op critiek van arbei
derszijde, waarin de schorsing der
immigratie in Palestina werd ge
gispt, heeft de Britsche Minister
Mac Donald op zijn beurt de ille
gale immigratie gehekeld, welke
deze maatregel noodig maakte.
De minister zeide, dat tusschen 1 April en
24 Mei 1300 Joden in Palestina zijn geko
men. In het half jaar, begonnen op 1 April,
zijn in totaal 10.350 immigranten binnenge
komen, het grootste quotum gedurende drie
jaar. Sinds 21 Mei zijn 3507 clandestiene
immigranten door de Engelsche patrouilles
en vaartuigen aangehouden. 500 tot 1,000 il
legale immigranten zijn onopgemerkt bin
nengekomen en thans bevinden zich 4000
menschen op schepen, die eveneens illegaal
willen immigree,ren. Dit totaal van onge
veer 8000 doet het quotum van legale im
migranten, dat wij voor het nieuwe half
iaar op het oog hadden, wegvallen, aldus
de minister.
Ongeveer 40 pCt. der illegalen zijn niet
afkomstig uit qroot Duitschland, maar uit
Polen en Roemenië en men raadt dezen
menschen aan hun papleren over boord te
werpen, zoodat zij, wanneer zij in Palestina
aankomen, geen bewijzen hebben op qrond
waarvan wij zouden kunnen bewerken dat
zij weer In hun land van afkomst zouden
worden opgenomen. Dezen houden een deel
der Joodsche vluchtelingen uit midden Eu
ropa, die wij gaarne in Palestina zouden
zien, buiten dat land.
Georganiseerde beweging
Men heeft hier duidelijk le doen met een
georganiseerde beweging, die ten doel heeft
de ïmraigratiewetten te breken en de no-
ntiek van het witboek te vernietigen. Dat is
een toestand, waarin wij niet kunnen berus
ten. Het schenden der immigratiewetten
schept een toestand in Palestina, die steeds
ernstiger wordt. Het verwekt groote onrust
onder de Arabische bevolking en de aan
stichters willen de Britsche regcering ver
dacht maken door twijfel te wekken aan
haar oprechtheid bij dc tenuitvoerlegging
van de politiek van het witboek. Eens te
meer verbreidt zich een wantrouwen aan
onze goede trouw, niet alleen onder de
Palestijnsche Arabieren, maar ook in de
aangrenzende landen. Dat kan slechts lei
den tot een aanblazen van de vonken van
het Arabische verzet tot vlammen, waar
van de gevolgen voor de Joodsche gemeen
schap in Palestina minstens even ernstig
zouden zijn als voor wicn ook.
„Ik verberg niet voor dit huis aldus
zeide de minister verder „dat zij, die de
grootste controle kunnen uitoefenen op de
onwettige immigratie, dc Joodsche leiders
en het Joodsche volk zelf zijn. Indien zij
liet wenschen, dan zouden zij inderdaad de
onwettige immigratie aanmerkelijk kunnen
beperken en wij vragen derhalve luin me
dewerking in deze."
Britsche volk beste vriend der
Joden!
Hoewel het Joodsche agentschap zelf, niet
verantwoordelijk kan worden gesteld voor
net organiseeren van de onwettige immigr,a*
tie, heeft het deze wel aangemoedigd i11
«°™URe verklaringen, welke het heeft ge
publiceerd en de Britsche regecring doel een
r°eP °P dc Joodsche autoriteiten en het
■'POdsche volk hieraan een einde te maken-
Minister MacDonald zeide verder, dat het
Britsche volk do beste vriend is van het
Joodsche volk en hij herinnerde eraan, dat
alleen het Britsche volk heeft geholpen
een nationaal tehuis in Palestina te vesti
gen en de immigratie van 300.000 J°dfn
heeft vergemakkelijkt. Alleen het Britsen6
volk heeft dit nationale tehuis verdedigd-
De kosten hiervan zijn bestreden door
Britsche belastingbetalers, terwijl Britsche
soldaten hun leven ervoor hebben gelaten-
enslotte deed MacDonald een beroep
liet Joodsche volk, om met dc Britsche re ge®
ring samen te werken en haar le steunen.