DE D IJ K t IN DE SCHADUW VAN DEN „WESTWALL Het Britsche volk is Juda's beste vriend! De taak van de grenstroepen Een Britsch vredesaanbod aan Hitier? Thetisbemanning zal weinig geleden hebben Dc ontruiming van Tirol Langs de grenzen ZWAARBEWAPEND Voor moreele herbewapening Geen NederL Herv. Radio-Omroep Joden in badcostuum door de straten gedreven Tegen de ongewenschte immigranten Valsch geld in Apeldoorn Qjj-eA. onichuldiqc ichapcn&cctjcl en canw-ufflagc- techniek. (Van onzen eigen verslaggever). De Dijk is een machtig werk. Als een manifestatie van durf, van koen doorzettingsvermogen en ongehoord inge nieurswerk ligt h(j daar. Van Holland naar Friesland. Een ontzaglijke borstweering te gen de zee, tegen onzen erfvijand: het water. Een millioenenwerk. Men denkt niet aan een doorbraak. In theorie is het onmogelijk, dat deze enorme dam tegen de wateren zich begeeft. Er is geen Nederlander, die ooit bij het slapen gaan op stormavonden denkt aan gevaar van doorbre ken. Het is er ook feitelijk niet. Maar er is een ander gevaar. Het gevaar uit de lucht. Als vijandelijke bommenwerpers hun vernielende ladingen laten vallen. Als een luchtvloot de lage lan den bij de zee als doelpunt neemt en bom men neerstrooit op den Dijk. Dat gevaar is niet zoo heel groot, maar het is nuttig als men vooruit ziet en geen enkel risiko loopt. Vandaar dan ook dat in deze da gen de Dijk streng bewaakt wordt. Dat er honderden soldaten geposteerd zijn op dezen immer sen dam en dat, mocht een andere natie het in haar hoofd halen, dezen Dijk als doel wit van haar projectielen te maken, zij op een warme, ontvangst kan rekenen. „Asperges" en prikkeldraad. Ergens op den Dijkop vele plaat sen, komt men de „asperges" tegen. In beton gemetselde stalen balken, schuin over den weg. Er is een nauwe doorgang opengelaten. Ten bate van het „vredes- verkeer". Bij de asperges prikkeldraad. Duizenden en duizenden meters heeft men noodig gehad. In den ondergaanden zon ketst het rosse licht in de onvriendelijke punten. Vlak bij het prikkeldraad, er achter, mitrail leuropstellingen. Gebouwd op gewapend beton en beschermd tegen scherfwerking bij eventueele bom bardementen. Het luchtdoelgeschut verricht hier uiteraard een primaire functie en zelfs de meest défaitistische Nederlander zal ver baasd zijn als hij ziet wat men hier in enkele maanden gewrocht heeft. Daarvoor past waardeering; daarvoor past erkentelijkheid van het volk, omdat het deze zelfde mitrail leurs kunnen zijn, die de waardevolle eigen dommen in bescherming nemeri en er te zijner tjjd voor zullen zorgdragen dat, mocht de nood aan den man komen, een ongewenschte bezoeker e'en ontvangst bereid wordt, die hem heugen zal. Wat men niet ziet Het is zware dienst op den Dijk van Holland naar Friesland. Maar men heeft uitgelezen personeel, dat stuk voor stuk beseft wat er van hen gevergd wordt. En dat zijn dienst opgewekt vervult. Als men als wandelaar of automobilist den Djjk passeert ziet men de asperge's en de Friesche ruiters der prikkeldraadversperrin gen. Men ziet ook een enkele kazemat, maar verreweg het belangrijkste ziet men niet. Dat werd onder de oppervlakte gebouwd en aanschouwt men eerst als men onder leiding van den Generalen Staf in de gelegenheid gesteld wordt dit alles te zien. Dan ziet men de batterijen, onder den grond Ingericht voor afzonderlijken arbeid. Met slaapplaatsen, munitiebergruimten en chirur gische afdeelingen. In de schemering van die ondergrondsche kazematten voltrekt zich het hestaan van de militairen. Er wordt perma nent wacht gehouden en mocht er iets gebeu ren, dan zullen z\j op post staan. Sluizen en bruggen staan voortdurend onder scherp toezicht. Bijna geen zieken... De geest onder de troepen is prima. Wij bezochten diverse ziekenbarakken, maar waar men ook binnenkwam, slechts zelden zag men een der jongens onder de dekens. Op onze vraag aan den begelei denden kapitein deelde deze ons mede, dat het aantal zieken onder de soldaten, in geheel Nederland trouwens, frappee rend laag is. Als men het in cijfers uit drukt: 1 of 2 op de 500. Dat is een aan tal dat inderdaad zeldzaam laag is. Camouflage-techniek Dien dag zien wij veel op den Dijk wat nie mand anders ziet. Wij loeren door periscopen die uit haast onzichtbare stellingen, waarin mitrailleurs als het ware wachten op be diening, priemen. En zien de resultaten van een samengaan van Defensie en Waterstaat. Interessant is de camouflage-techiek, die men ook hier toepast. Men staat soms ineens voor een muur, die er op de meest groteske wijze toegetakeld uitziet. Met bruine, witte en groene verf beschilderde men den muur, tot hij een bonte lappendeken werd. Een vreemd décor, tegen den blauwen hemel bo ven den dijk en het groen van het sappige gras eronder. Het camoufleeren, het onzichtbaar maken van kazematten, is geen eenvoudig werk. Daarvoor is studie noodig geweest en het is wellicht interessant hier te vermelden, dat de geestelijke vaders van de verbergings-tech- niek op den Dijk (en natuurlijk eveneens op *•1 van andere plaatsen langs de grenzen) gevonden worden in... Hollywood. Omdat er geen plaats ter wereld is, waar men de kunst van het zichtbare onzichtbaar en het onzicht bare zichtbaar te maken, zoo intens beoefent als in 's wereld's film-centrum. Als leek twijfelt men wel eens aan de ca mouflage, maar tal van militairen verzeker den ons dat een vliegenier vanuit zijn toestel niets van de stellingen kan zien. Urenlang trekken wij door het land. Van provincie tot provincie. Nederlandsche jour nalisten, in de gelegenheid gesteld de verde digingswerken aan de grenzen te zien. Wij waren er reeds eerder, zij het op an dere plaatsen. Maar veel van wat enkele maanden nog half-permanent was is nu in permanenten staat gebracht en de paraat heid der troepen is door intensieve oefening op belangrijke wijze toegenoemen. In de schaduw van den „Westwall". Overal langs de grens komt men de kaze matten tegen. Soms op enkele honderden meters afstand van dien magischen ljjn, die twee landen van elkander afsluit. Kanonnen en mitrailleurs bestrijken wegen, spoorbanen, en andere kwetsbare punten. Honderden en honderden mitrailleurloopen zijn gericht, en de munitie is er vlak naast opgesteld. Op en kele meters afstand bevinden zich de kwar tieren der manschappen. Gebeurt er iets binnen een minuut is men op z'n post. Het geen trouwens ook wel moet hier aan de grenzen, in de schaduw van den „West wall" Daarnaast steunt men op het terrein. Grep pelswaterkeeringenslooten... moe rassen..., het zijn alle even goedkoope als deugdelijke schakels in het net der defensie, dat men langs de grenzen getrokken heeft. Overal waar de „dikhuiden" (pantserwagens) zouden kunnen binnenkomen... daar wacht het leger, zij het in de loopgraven, in de „doodkisten" (kazematten) of in de met ver nuft opgestelde batterijen van het Pag (pantser-afweergeschut). Soms zjjn dat kippenrennen, soms ook rustieke schapen- of varkensboetjes, waarover zich Oostindische kers slingert. TJ zult er 10 maal langs loopen en 10 maal niets ontdekken. Maar achter de planken van de „schajienboetjes" liggen geweerschutters opgesteld, of staat een dreigende mitrailleur te wachten. De taak. De lezer zal echter de vraag bij zich voelen opkomen: verwacht men nu dat deze grens- bataljons, deze verspreide mitrailleurs, inder daad een geheel leger zullen kunnen tegen- hóuden? Natuurlijk verwacht men dat niet. De taak van de grensverdediging is trouwens ook een geheel andere. Haar taak is een vertragende. Z(j moet een invallend leger ophouden, al is het maar één of meerdere uren. Opdat in dien t(jd het groote leger zich gevechts- klaar kan maken. En in dit opzicht ver wacht men inderdaad zeer veel van de troepen langs de vaderlandsche grens. Geen oorlog? Natuurlijk spraken wij op deze reis langs de grenzen tal van menschen. Herhaaldelijk informeerden wij of men hier nog oorlog ver wacht en of men zich, mocht het zoover komen, veilig voelt. Het bleek dat men geen inval verwacht en dat men dankbaar is, dat de regeering troepen bij de stadjes en. dór pen gelegd heeft. Dat geeft een gevoel van zekerheid en tevens het besef, dat men niet vergeten is. Zoo spreekt men hier over den vrede, In een omgeving van met dynamiet ondergraven bruggen, van met mitrailleurs gevulde „schaapskooien", van wegversperringen, prik keldraad en batterijen. Vreemde wereld Congres ontvangt telegrammen van Roosevelt en anderen. Verscheidene duizenden personen, die 25 landen vertegenwoordigen, hebben gisteren deelgenomen aan de voorloopige vergade ring voor het congres over moreele herbe wapening onder, voorzitterschap van dr.. Frank Buchman. Talrijke telcgramjnen" .wa ren ontvangen, o.m. van Rooseyel,t, Hooyer,. FRANK BUCHMAN. I-Ienry Ford enz. In zijn telegram zegt Roo- sëvelt, dat het program tot moreele herbe wapening niet zal nalaten het gevaar van een gewapend conflict in de wereld te ver minderen. „Om doeltreffend te zijn moet de moreele herbewapening den steun van de geheele wereld ontvangen," aldus Roosevelt. Hoo- ver zegt in zijn telegram o.m.: „Sinds ja ren leeft de wereld in een atmosfeer van tegenstelling. Het is van nu af aan onze plicht arbeidsterreinen te zoeken, waar een gemeenschappelijke actie vorm- kan aanne men." Het wereldcongres over moreele herbewa pening zal te Del Monte gehouden worden van 21 tot 31 juli. Naar de U. P.-correspondent Car- roll aan de Msb. seint, zou de Brit- sche regeering doende zijn met het ontwerpen van een „positief vredes plan", dat in den nazomer aan Hit- Ier zou worden voorgelegd. Berichten omtrent een dergelijk plan doen inderdaad, de laatste da gen, in goed ingelichte diplomatieke kringen de ronde, doch van officieele zijde worden geenerlei mededeelin- gen dienaangaande verstrekt. Volgens bedoelde diplomatieke kringen, zou het Brit sche plan de volgende punten inhouden: 1) Aan Duitschland zou worden verzocht, een deel van zijn bewapenig op te offeren. Kngeland en zijn geallieerden zouden garan ties voor een dergelijke unilaterale ontwape ning vragen, opdat deze werkelijk wordt uit gevoerd, 2) Engeland zou, in ruil voor deze par- tieele ontwapening, een enorme lcening aan Duitschland verstrekken, teneinde Hitier in staat te stellen, om de Duitsche oorlogsin dustrie te veranderen in industrieën van vreedzamen aard. 3) Indien Duitschland eenmaal met de beperking van zijn bewapening begonnen is. zullen verdere concessies aan het rijk, o.a. in zake het koloniale vraagstuk over wogen worden. 4) Engeland zal alle middelen te baat nemen voor het propageeren van zijn voor stel, opdat de Duitsche bevolking op de hoogte worde gebracht van dit aanbod en dus wete, dat, indien het toch tot een oor log komt. de Duitsche regeering daarvoor verantwoordelijk is. Volgens de bronnen, waaruit deze mede- deelingen afkomstig zijn, zou Berlijn reeds van de toebereidselen tot dit „vredesplan" op de hoogte zijn. Ook zou het bij de bespre kingen met Wohltat te berde zijn gebracht. Echter zou het niet voor einde Augustus of in September officieel aan Berlijn wor den voorgelegd. Professor laat zich insluiten en beschrijft zijn ervaringen. Voor het hof van onderzoek naar de oorzaken van de ramp van de Thetis heeft prof. Haldane gisteren medege deeld, dat hij zich veertien uur had laten opsluiten in een luchtdichten cylinder om de gewaarwordingen te ondergaan van de mannen die van het Davis-toestel gebruik hadden wil len maken en daarin niet waren ge slaagd. Na zijn eigen proefneming had getuige nog vier vrienden in den cy linder opgesloten en get. zelf en een dier vrienden was ook misselijk ge worden door de verbruikte lucht toen hij weer in de buitenlucht gekomen was. Get. veronderstelde, aldus de N. R. Ct., dat de mannen die in de ont snappingskamer verdronken waren, hetzelfde gevoel van misselijkheid en duizeligheid zouden hebben gehad, weshalve ze geprobeerd hadden de klep van het Davis-toestel te vroeg te openen, waardoor ze verdronken waren. Get. veronderstelde aan de hand van zijn ervaring, dat het lot van de bemanning niet zoo vreeselijk was geweest, als de leek zich voorstelde. Als de lucht steeds slechter be gint te worden, krijgt men een gevoel van groote vermoeidheid alsof men een zware physieke inspanning achter den rug heeft en men dommelt spoedig in, zonder bijzondere pijnen. Alleen zenuwleiders, die zleh willen verzetten, hebben een zwaarderen doods strijd. In de middagzitting is overste Oram nog gehoord over de vraag, waarom niet dadelijk een gat in den boeg van de duikboot was ge boord om verbinding met de opvarenden te krijgen. Get. antwoordde onder groote span ning in de zaal, dat op het oogenblik, dat het nog mogelijk geweest zou zijn een gat te boren, geen snijapparaat van voldoende sterk te aanwezig was aan boord van de Vigilan of de Brazen en toen het apparaat aange voerd was, was het te laat, want de Thetis was van positie veranderd en de boeg was weer onder water gegleden. De heer Van Boeyen, minister van Binneii- landsche zaken, heeft ten vervolge op (lc beantwoording van vragen van den heet Krijger in verband met het vragen van zendtijd door den Nederlandsch Hervoiin den Radio-omroep het volgende geantwoord. Van den Nederlandsch Hervormden Ra dio-omroep (N.H.R.O.) is inderdaad een ver zoek ingekomen om machtiging tot het doen van radio-omroep-uitzendingen, alsmede tot toewijzing van zendtijd overeenkomstig ar tikel 2 van het Radioieglemcnt 1930, met de bedoeling dezen zendtijd te gebruiken voor doeleinden, als in deze vraag aangegeven. Omtrent deze aanvraag is ingevolge het bepaalde in art. 3ter, 6de lid, van de tele graaf- en telefoonwet 190i, juncto art. 2, sub 5, van het radio-reglement 1930, het ad vies van den radioraad gevraagd. Na ontvangst van dit advies is door den minister met de betrokken organisaties over leg gepleegd ten einde te onderzoeken of een regeling zou zijn tot stand te brengen, waarbij, met behoud van het in Nederland historisch gegroeide omroepbestel, aan de protestantsche kerkgenootschappen de juis te invloed wordt toegekend op de uitoefe ning door de N.C.R.V. van dat gedeelte om roeptaak, waarbij die kerken meer in het bijzonder belang hebben. Aangezien dit overleg heeft geleid tot een regeling, die naar de mee ning van den minister aan de bo venomschreven eischen voldoet, heeft hij op de aanvraag om zend tijd van den N.H.R.O. afwijzend be schikt. Het antwoord op de vraag luidende, is de minister bereid andere kerken, indien zij den wensch daartoe te kennen geven, voor de uitzending van kerkdiensten, onder de noodige waarborgen, dezelfde rechten te verleenen als zijn toegekend aan de tot het verband der „gereformeerde kerken" be- hoorende plaatselijke kerk van Bloernendaal luidt ontkennend. De minister heeft n.1. afgezien van de technische bezwaren in ver band met het golflengtevraagstuk - overwe gende bedenkingen tegen uitbreiding van een sedert 1924 bestaanden toestand waar bij de oprichting en exploitatie van den zen der te Bloernendaal als „draadlooze kerk telefoon" werd toegestaan. Ergerlijke schandalen in het pro tectoraat. Het antisemietisme in Bohemen en Mora- vië neemt toe. De kappers van Pilscn heb ben besloten voor hun Joodsche klanten aparte stoelen en instrumenten te reservee ren, Te Olomuc heeft een groep fascisten in uniform een aantal Joden uit de ge meentelijke badinrichting gejaagd en in badcostuum door de straten der stad ge dreven. Het antisemitisme schijnt voor een deel het gevolg te zijn, van het feit, dat de Jo den sedert de stichting van het protecto raat geweigerd hebben Tsjechisch te spre ken en zich alleen van Duitsch bedienden, in de hoop op deze wijze represailles van de Duitsche autoriteiten te voorkomen. Eerste maatregel: Duitsch spre. kende arbeiders uit de werkver. schaffing. Naar de Romeinschc correspondent van de „Times", volgens de Tel. meldt, is een der eerste maatrege len tot het doen ontruimen van Zuid- Ti rol door de Duitsch sprekende be volking het uitsluiten van Duitsch sprekende arbeiders uit de werkver schaffing. Op deze wijze hoopt men te bereiken, dat de Duitsch spreken de werkloozen, die ter plaatse nog- al talrijk zouden zijn, naar Duitsch land of naar andere gedeelten van Italië zullen emigreeren. Men verwacht, dat de verwijdering der on geveer 10.000 voormalige Oostenrijkers, die niet het Italiaansche staatsburgerschap heb ben aangenomen, tegen het einde van het jaar voltooid zal zijn. Dan zal men begin nen met degenen, die na den wereldoorlog voor Italië gekozen hebben. Men geeft zich er rekenschap van, dat het overbrengen der landelijke bevolking een de licate onderneming is, die veel tijd zal kos ten. Het zal echter vergemakkelijkt worden door eerst de gezinnen te laten vertrekken, die geen bezigheden op het' land hebben en die daardoor gemakkelijker weg kunnen. Engeland roept hulp van Tur kije in om den Bosporus te ver sperren. Volgens de „Daily Herald" heeft Groot Brittannië de Turksche regeering verzocht den doortocht te blokkeeren van Joodsche vluchtelingenschepen, die door den Bospo rus op weg zijn naar Palestina. Deze maatregel beoogt den stroom van illegale immigranten tegen te gaan.' De meeste vluchtelingen komen uit Duitschland den Donau af en schepen zich in Roemeensche Zwarte-zee havens in voor Palestina. Volgens den correspondent van het blad te Jeruzalem zou de Palestijnsche regeering een wet voorbereiden, welke kapiteins en leden der bemanning van illegale schepen voor militaire rechtbanken kan brengen. Vele arrestaties. Te Apeldoorn is een aantal personen ge arresteerd in verband met de vervaardiging en(of) uitgifte van valsche bankbiljetten voornamelijk van f 10. De omloop van deze bankbiljetten zou reeds ver strekkende afmetingen hebben aangenomen. In het belang van het onder zoek kon dc politie nog geen nadere inlich tingen verstrekken, zegt de Msb. Tc Apeldoorn en ook in andere plaatsen zijn reeds verschillende valsche bankbiljet ten van f 10 ontdekt. De bankinstellingen zijn gewaarschuwd. Een ernstig beroep op het Joodsche volk zelf 0 Minister Mac Donald gtispt de georganiseerde onwettige immi gratie in Palestina, In antwoord op critiek van arbei derszijde, waarin de schorsing der immigratie in Palestina werd ge gispt, heeft de Britsche Minister Mac Donald op zijn beurt de ille gale immigratie gehekeld, welke deze maatregel noodig maakte. De minister zeide, dat tusschen 1 April en 24 Mei 1300 Joden in Palestina zijn geko men. In het half jaar, begonnen op 1 April, zijn in totaal 10.350 immigranten binnenge komen, het grootste quotum gedurende drie jaar. Sinds 21 Mei zijn 3507 clandestiene immigranten door de Engelsche patrouilles en vaartuigen aangehouden. 500 tot 1,000 il legale immigranten zijn onopgemerkt bin nengekomen en thans bevinden zich 4000 menschen op schepen, die eveneens illegaal willen immigree,ren. Dit totaal van onge veer 8000 doet het quotum van legale im migranten, dat wij voor het nieuwe half iaar op het oog hadden, wegvallen, aldus de minister. Ongeveer 40 pCt. der illegalen zijn niet afkomstig uit qroot Duitschland, maar uit Polen en Roemenië en men raadt dezen menschen aan hun papleren over boord te werpen, zoodat zij, wanneer zij in Palestina aankomen, geen bewijzen hebben op qrond waarvan wij zouden kunnen bewerken dat zij weer In hun land van afkomst zouden worden opgenomen. Dezen houden een deel der Joodsche vluchtelingen uit midden Eu ropa, die wij gaarne in Palestina zouden zien, buiten dat land. Georganiseerde beweging Men heeft hier duidelijk le doen met een georganiseerde beweging, die ten doel heeft de ïmraigratiewetten te breken en de no- ntiek van het witboek te vernietigen. Dat is een toestand, waarin wij niet kunnen berus ten. Het schenden der immigratiewetten schept een toestand in Palestina, die steeds ernstiger wordt. Het verwekt groote onrust onder de Arabische bevolking en de aan stichters willen de Britsche regcering ver dacht maken door twijfel te wekken aan haar oprechtheid bij dc tenuitvoerlegging van de politiek van het witboek. Eens te meer verbreidt zich een wantrouwen aan onze goede trouw, niet alleen onder de Palestijnsche Arabieren, maar ook in de aangrenzende landen. Dat kan slechts lei den tot een aanblazen van de vonken van het Arabische verzet tot vlammen, waar van de gevolgen voor de Joodsche gemeen schap in Palestina minstens even ernstig zouden zijn als voor wicn ook. „Ik verberg niet voor dit huis aldus zeide de minister verder „dat zij, die de grootste controle kunnen uitoefenen op de onwettige immigratie, dc Joodsche leiders en het Joodsche volk zelf zijn. Indien zij liet wenschen, dan zouden zij inderdaad de onwettige immigratie aanmerkelijk kunnen beperken en wij vragen derhalve luin me dewerking in deze." Britsche volk beste vriend der Joden! Hoewel het Joodsche agentschap zelf, niet verantwoordelijk kan worden gesteld voor net organiseeren van de onwettige immigr,a* tie, heeft het deze wel aangemoedigd i11 «°™URe verklaringen, welke het heeft ge publiceerd en de Britsche regecring doel een r°eP °P dc Joodsche autoriteiten en het ■'POdsche volk hieraan een einde te maken- Minister MacDonald zeide verder, dat het Britsche volk do beste vriend is van het Joodsche volk en hij herinnerde eraan, dat alleen het Britsche volk heeft geholpen een nationaal tehuis in Palestina te vesti gen en de immigratie van 300.000 J°dfn heeft vergemakkelijkt. Alleen het Britsen6 volk heeft dit nationale tehuis verdedigd- De kosten hiervan zijn bestreden door Britsche belastingbetalers, terwijl Britsche soldaten hun leven ervoor hebben gelaten- enslotte deed MacDonald een beroep liet Joodsche volk, om met dc Britsche re ge® ring samen te werken en haar le steunen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1939 | | pagina 16