dagblad voor den helder en hollands noorderkwartier
Inschakeling der
werkloozen in het
Tsjang Kai Sjek bitter
teleurgesteld
normale bedrijfsleven
Minister Hudson:
zwarte schaap I
De richtlijnen der
nieuwe Regeering
Ongewenst contact met
buitenlandsche organisatie?
Hitier gezond als een visch
WOENSDAG
Herstel der gemeentelijke zelfstandigheid
Versterking van lndië's maritieme Defensie
Harde woorden aan het adres
van Engeland
Japan tevreden
Dit nummer bevat 8 pagina's
EERBERICHT
HELDERSCHE COURANT
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
Uitgave der Uitg.-MlJ. Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
26 JULI 1939
67e JAARG. No. 8678
De minister-president, dr. H. Colijn, heeft gistermid
dag in de Tweede Kamer de volgende verklaring afgelegd:
Het Kabinet heeft er prijs op gesteld zoo spoedig doen
lijk na zijn optreden aan de Staten-Generaal mededeeling
te doen van de voornemens der Regeering met betrekking
tot het te volgen beleid.
In algemeenen zin stelt de Regeering bij de uitvoering
van hare taak zich voor oogen, dat de steeds sterker ge
worden drang naar centralisatie bij de bestuursvoering in
de toekomst met klem moet worden tegengegaan. Veeleer
zal voortaan het beleid er op gericht moeten zijn in wet
gevend en bestuur aan de bestaande lagere publiekrechte
lijke organen een zoo groot mogelijke taak over te laten
of op te dragen.
Voorstellen ter bevordering van dit voornemen zijn in
voorbereiding.
Bij de bepaling van de taak der Overheid en bij tenuit
voerlegging daarvan dient er nauwkeurig op te worden
gelet, dat niet verzuimd worde een ruim gebruik te ma
ken van de krachten waarover het maatschappelijk leven
nog in zoo ruime mate beschikt.
De vier groote lijnen.
Van onmiddellijk belang voor het regee-
*ingsbeleid zijn de navolgende vier onder
werpen.
Ie. Het financieel beleid van het
Rijk en
2e. de daarmee samenhangende
saneering van de gemeentefinan-
ciën en herstel van de gemeentelij
ke zelfstandigheid in zeer vele ge
vallen.
3e., Bestrijding der werkloosheid.
ie. Versterking der maritieme de
fensie van NederlandschIndië.
Het budgetair evenwicht....
Met de opsomming van deze 4 punten is
niet bedoeld het aangeven van een rangorde
Alle vier genoemde onderwerpen zijn voor
ons volksbestaan van diepgaande beteeke-
nis, maar werken ook wéderkeerig remmend
ol bevorderend op eikander in. Naarmate
toch de financieele toestand van rijk en ge
meenten gunstiger is, zijn de uitgaven voor
verbetering van de defensie en voor de werk
loosheidsbestrijding makkelijker te dragen.
Maar ook: naarmate de uitgaven voor deze
twee voorzieningen hooger worden, wordt
het bereiken van een budgetair evenwicht
of het benaderen daarvan moeilijker.
Daarom ligt het in het voornemen der Re
geering deze vier kardinale vraagstukken
te bezien in hunne onderlinge betrekking.
Dit vooropgesteld wenscht de regeering:
le. Bij het Rijk met grootcn ernst
te streven naar een zoo dicht moge
lijke benadering van het btidgetaire
evenwicht bij den gewonen dienst en
naar matiging bij de kapitaalsuit
gaven waarvan de druk uiteindelijk
weer op den gewonen dienst terug
valt.
2e. Door gewijzigde regelingen aan de z.g.
afhankelijke en noodlijdende gemeenten
zooveel mogelijk en op korten termijn hare
zelfstandigheid te hergeven.
3c. Met vermijding van aanzienlij
ke administratieve uitgaven en van
kapitaalsinventaties van oneconomi-
schen aard een krachtige politiek
van werkloosheidsbestrijding te voe
ren. Die bestrijding zal geheel be-
heerscht moeten worden door dc ge
dachte de geleidelijke inschakeling
der werkloozen in het normale be
drijfsleven te bevorderen. Andere
voorzieningen worden, voor zoover
ze tijdelijk aan het gestelde doel
dienstbaar kunnen worden gemaakt
als van aanvullenden aard be
schouwd.
Tegen uitwassen bij de steunregeling die
remmend werken op de begeerte tot arbeid
moet scherp worden gewaakt en waar zulke
uitwassen reeds bestaan zullen ze dienen
te verdwijnen.
„Volksgezondheid" naar Bin-
neulandsche zaken.
Ten einde den minister van sociale zaken
gelegenheid te schenken zijne volle aan
dacht te geven aan wat. de hoofdzaak \an
Zl.in beleid is, nl. bestrijding der werkloos-
ueid, zal de afdeeling volksgezondheid an
Z1in departement worden overgebracht naar
(|at van Binnenlandsche Zaken.
De maritieme verdediging van
onze Oost.
fe. Bij de indiening der begrooting
September a.s. mededeeling te
doen van hare voornemens met be
trekking tot de versterking der ma
ritieme verdediging van Neder
landsch Indië. De verschillende
denkbeelden dienaangaande worden
door eene technische commissie op
hunne mlitaire beteekenis en op de
financieele gevolgen onderzocht.
Naast deze vier centrale vraagstukken,
het regeeringsbeleid rakend, zal het Kabinet
de mogelijkheid van uitbreiding van de zorg
voor de Ouden^van Dagen in overweging ne
men, terwijl het mede onmiddellijke aan
dacht zal schenken aan een partieele ver
betering der leerlingenschaal, c. q. verbete
ring van de regeling voor de kweekelingen
met acte.
Het Kabinet doet voor den hier in het kort
geschetsten arbeid een beroep op de mede
werking der Staten-Generaal. Het is er zich
volkomen van bewust, dat de moeilijkheden
die het op zijn weg ondervinden zal, talrijk
en groot zullen zijn. Nochtans heeft het, zoo
besloot dr. Colijn, zijn taak aanvaard in het
diepe bewustzijn daardoor, in de gegeven
omstandigheden, 's lands belang te dienen,
daarbij wetend dat de uitkomst ligt bij Hem,
die ook over het lot van landen en volken
beschikt.
De Kamer verdaagd.
Bij den aanvang der vergadering van de
Tweede Kamer was het nieuwe Kabinet vol
tallig achter de regeeringstafel aanwezig.
Bij de behandeling der ingekomen stukken
doet de voorzitter mededeeling van een Ko
ninklijk Besluit d.d. 25 Juli 1939, no. 3, waar
bij het H.M. de Koningin heeft behaagd, het
nieuwe Kabinet te benoemen.
Na de regeeringsverklaring stelt de voor
zitter voor, de beraadslagingen daarover he
den te 1 uur te houden en den spreektijd te
bepalen op 45 minuten per spreker. Tevens
stelt hij voor de suppletoire begrooting van
Defensie voor 1939 en de op de agenda voor
komende contingcnteeringswetjes te behan
delen heden, na de bespreking der Regee
ringsverklaring.
Hiertoe wordt besloten.
De vergadering wordt hierna verdaagd.
Vragen aan den minister van
Sociale Zaken.
Het Tweede Kamerlid Amelink heeft aan
den minister van Sociale Zaken de volgende
vragen gesteld:
Is het juist, dat op het cenige dagen gele
den te Hamburg gehouden congres der door
het Duitsche „Arbeidsfront" gestichte orga
nisatie „Kraft Durch Erende", op welk con
gres is medegedeeld, dat voor het komende
jaar door den leider der organisatie het pa
rool zal worden uitgegeven „krachtige man
nen en mooie, bevallige vrouwen", door den
heer G. W. F. van Hoeven, referendaris aan
het departement van Sociale Zaken, namens
de Nederlandsche delegatie, goede wenschen
zijn aangeboden?
Indien dit juist is, was dc lieer van Hoe
ven dan op dit congres aanwezig in zijn
kwaliteit als Nederlandsch ambtenaar en-di
recteur van den Socialen Jeugddienst?
Is de minister niet van oordeel, dat het
ongewenscht moet worden geacht, dat de
directeur van den Socialen Jeugddienst in
zulk een nauw contact staat met een bui
tenlandsche organisatie, tegenover wier be
ginselen en idealen een groot deel van het
Nederlandsche volk sterk afwijzend staat?
CHINA ZAL ZICHZELF MOE
TEN HELPEN.
Tsjang Kai Sjek is bitter teleurgesteld
over de houding van Engeland en steekt
dit niet onder stoelen of banken. Hij heeft
verklaard, dat Japan gedoemd is te falen,
wanneer het hoopt, dat China zich zal on
derwerpen door het plegen van afpersingen
op mogendheden, welke met Japan com
promissen aangaan of probeert verraders
er toe te brengen het Chineeschc bedrijfsle
ven in de war te sturen.
Hij betoogde, dat er geen sprake kan zijn
van eenige parallel- tusschen den huidigen
toestand in het Verre Oosten en dien in
Europa voor Munchen. Te spreken over een
„Munchen voor het Verre Oosten" achtte hij
onjuist. Wij gelooven niet, dat onze vrien
den ons zullen verlaten, wanneer wij stand
houden, zeide de generalissimus.
Het vraagstuk der valuta.
Sprekende oyer het vraagstuk der valuta
verklaarde Tsjang, dat ondanks den jong-
sten val van den wisselkoers „de grond
slag aan ons nationale bedrijf even hecht is
als ons militair apparaat". Hij gaf de ver
zekering. dat de Cliineesche regeering zeer
zeker de waarde van de nationaie munt zal
handhaven, ten behoeve van wettige trans
acties buitenlandsche valuta zal beschik
baar stellen en gepaste maatregelen zal ne
men om het hoofd te bieden aan den toe
stand.
Ten aanzien van de Buitenlandsche va
luta onthulde de generaal, dat de Chinee-
sche regccring reeds een gezonder en ratio-
neeler methode van controle in studie heeft,
welke een grondige en definitieve oplossing
van het vraagstuk beoogt.
De Chineesche autoriteiten hebben den
inhoud vernomen van de formule, waarop de
Britsche regeering heeft toegestemd in be
raadslagingen met Tokio. Zij kunnen hun
teleurstelling niet verbeten over de hou
ding, welke de Britsche regeering thans ter
conferentie van Tokio aanneemt, aldus
de woordvoerder van het Chineesche mi
nisterie van buitenlandsche zaken.
Het is ten zeerste te betreuren, aldus
verklaarde de woordvoerder verder, dat de
Britsche regecring het gepast acht de z.g.
bijzonder eischen der Japansche strijd
krachten in China te erkennen en het is
ook verwonderlijk, dat de Britsche regee
ring op zich zou hebben genomen het den
Britsche autoriteiten en onderdanen in
China duidelijk te maken, da zij moeten
afzien van daden of maatregelen, welke
nadeelig zouden zijn voor de Japansche
strijdkrachten bij het doel, dat die zich
stellen.
De Chineesche regeering merkt met ze
kere voldoening op, dat Chamberlain in
het Lagerhuis heeft verklaard, dat het voor
Groot-Brittannië onmogelijk is zijn poli
tiek op voorschrift van een andere mo-
genheid te wijzigen en dat Chamberlain
de verzekering heeft gegeven, dat de Brit
sche verklaring geen enkele wijziging
brengt in de Britsche politiek in China.
Bittere commentaren.
In Chineesche kringen wordt bitter com
mentaar geleverd op de overeenkomst tus
schen Engeland en Japan. Een van de
nationalistische bladen schrijft onder het
opschrift: „Engeland zwicht", dat het toege
ven van den aanvaller in het Oosten al
leen een aansporing zal zijn voor de aan
vallers in het westen om nieuwe actie te
ontketenen en zeker een oorzaak zal zijn
voor het voortduren van den oorlog in het
Verre Oosten.
In gematigde kringen is men van oordeel,
dat China in het vervolg niet meer moet
rekenen op hulp van het buitenland en op
eigen wijze moet optreden.
Toestand te Tientsin onveranderd
Domei meldt, dat de Japansche militaire
autoriteiten in Noord-China besloten heb
ben de maatregelen tegen de Britsche con
cessie te Tientsin niet te verzachten, alvo
rens Engeland de overeenkomst van Tokio
in practijk brengt.
Amerika doet niet als Engeland
In kringen, die eenig gezag hebben, voor
spelt men, dat de regeering der Vereenigde
Staten niet van haar politiek in het Verre
Oosten zal afwijken, ongeacht de houding
van Engeland. Ambtenaren van het minis
terie van buitenlandsche zaken zeiden, dat
Washington niet voornemens is een over
eenkomst te sluiten, zooals Engeland ge
daan heeft, zelfs al zou Japan daarop ho
pen. In het algemeen betreurt men de ge
volgen, die de Britsch-Japansche overeen
komst voor het moreel der Chineezen kan
hebben, hoewel men erkent, dat Engeland
eenige verontschuldigingen kan aanvoeren,
in de eerste plaats zijn zorgen in Europa.
De Cliineesche ambassadeur heeft gister
avond een langdurig onderhoud met Hali-
fax gehad, waarin hij om een verklaring
vroeg van een aantal punten van liet ac
coord tusschen Craigie en Arita en van de
juiste bedoeling van het accoord. Reuter
meent te weten, dat Halifax met nadruk de
verzekeringen, door Chamberlain en hem
zelf in het parlement gegeven, herhaald
heeft, dat het accoord geenerlei wijziging
van de Britsche politiek in China beteekent
of een weigering, China alle mogelijke liuip
te verleenen.
Japan voldaan.
De Japansche bladen zwaaien lof toe aan
Arita voor de overeenstemming, welke hij
met Craigie heeft weten te bereiken over de
algemeene kwesties welke den achtergrond
vormen van den toestand in Tientsin. Te-
\ens brengen de bladen hulde aan Engeland
voor het staatsmansbcleid dat het bij de be
sprekingen in Tokio aan den dag heeft ge
legd. De „Asahi" schrijft, dat de gemeen
schappelijke BritschJapansche verklaring
een mijlpaal vormt in de annalen der Chi-
neescliJapansche vijandelijkheden, aange
zien zij de Britsche erkenning behelst van
de huidige situatie in China.
Berichten over zenuwinstorting
tegengesproken.
I-Iitler was gisteravond te Bayreuth aanwe
zig bij een feestelijke opvoering van een
opera van Wagner. Dit feit is voldoende om
de onjuistheid aan te toonen van in liet bui
tenland in omloop gebrachte geruchten, dat
Hitier ongesteld zou zijn. Zoo wordt in po
litieke kringen verklaard, dat van niemand
die twee zenuwinstortingen heeft gehad re
delijkerwijze kan worden verwacht, dat hij
urenlang een opera van Wagner volgt.
Bij telefonische navraag in het huis van
mevrouw Wiyifred Wagner waar Hitier ver
toeft, werd vernomen, dat Hitiers gezond
heid uitstekend is.
Van gistei'cn tot Vrijdagavond 12 uur zul
len naar wordt medegedeeld, geen vliegtui
gen binnen een straal van 2 k.m. van het
theater Bayreuth mogen vliegen.
De Tweede Kamer der Staten Generaal kwam Dinsdagmiddag voor het eerst
met het nieuwe ministerie bijeen. Minister-president dr. H. Colijn tijdens het
afleggen der regeeringsverklaring.
DE BILT SEINT»
Verwachting: Matige tot zwak
ken wind uit Noordelijke
richtingen, later in 't Wes
ten zwak veranderlijk, ge
deeltelijk bewolkt, geen re
gen van beteekenis, behou
dens nog kans op onweer
in het Oosten, iets warmer.
Frankrijk en Polen ontstemd en
verrast.
„GEHEEL TEGEN DE OFFICIEELE
POLITIEK VAN HET KABINET".
De Fransche pers is weinig ge
sticht over het onderhoud dat de
Britsche minister Hudson heeft ge
had met dr. Wohltat. De Franschen,
aldus wordt geschreven, voelen zich
bitter ontgoocheld, dat in een brein
van een Britsch minister een plan
kan opkomen, dat geheel in strijd
is met de officieele politiek van het
kabinet.
Vreemd en verbijsterend naief.
De Pctit Parisien zegt, dat het op zijn
minst vreemd is, dat juist op het oogenblik
waarop Engeland in eensgezinde overeen
stemming met Frankrijk de geweldige taak
van materieel en moreel herstel ten uitvoer
brengt en zich van nieuwe bondgenootschap
pen verzekert om zich doeltreffender tegen
eventueele agressie te verzetten, een offi
cieele persoonlijkheid, die doorgaat voor een
trouwen medewerker van Chamberlain, plan
nen voor verzoening, zelfs voor financie
ring, uitwerkt, met een vertegenwoordiger
van Duitschland, wiens geheele activiteit
ten doel heeft de economische hegemonie
van Duitschland over Europa uit te brei
den.
Dc Epoque verklaart: nog afgezien van de
ongelooflijke inbreuk, die op de ministe-
riecle solidairiteit is gepleegd, geeft 't plan
van Hudson blijk van een ontstellende na-
ieviteit.
Minister Robert Hudson is eenvoudig in
den Duitschen valstrik geloopen, waarbij
het op het oogenblik een vredescampagne
als lokaas gebruikt voor de brutale chan
tage, die hij, aldus het blad, ons voor de
maand Augustus heeft bewaard."
Ook Polen boos en verrast.
De verklaring van Chamberlain over de
Hudson-affaire heeft, naar Havas verneemt,
te Warschau voldoening gewekt. Ook daar
acht men het plan van Hudson „absurd ën
fantastisch." De „Express Poranny" schrijft
dienaangaande: „Dc vrede en het wijs beleid
laten zich niet dmkoopen, want het eerge
voel en het gezond verstand verbieden zulks
Het blad noemt het plan van Hudson en
Wohltat weerzinwekkend en stelt de vraag,
„welke garantie Duitschland zou kunnen
geven, dat het de verplichtingen, die het
bij een dergelijk plan op zich zou nemen,
ook werkelijk zal nakomen."
De Britsche pers is verdeeld, maar acht
over het algemeen het geval toch wel vol
doende opgehelderd.