Een interview
Haar gehoorzamen
de staatslieden
tnet Dijkgraaf D. Kooiman
Tsjechische „lijfeigenen"
Soldaten voetballen
Wij stellen voor' de betere
helften dezer wereld
ponderdag 27 Juli I939
Derde blad
Streven naar verlaging der
waterschapslasten zal krachtig
worden voortgezet
Wegenzorg blijft een
belangrijk programpunt
Zwitserland vraagt
een „defensie-offer"
Hittegolf bedreigt oogst
Onze Oost
Landmeter in ravijn gestort
Na uitje beroofd
Aanslag in Sybcrië voorkomen
Gezien ihet belang van het Hoog
heemraadschap Noordhollands Noor
derkwartier voor ons aan alle zijden
door water omspoeld gewest, gelet
tevens op het feit, dat genoemde in
stelling een steeds belangrijker rol
gaat spelen bij den wegenbouw in
deze streken meenden we een onder
houd te moeten aanvragen met den
nieuwen dijkgraaf, den heer D. Kooi
man, sinds eenigen tijd, zooals be
kend, opvolger van den heer Wijde-
nes Spaans, die sinds de oprichting
in 1920 het Hoogheemraadschap be
stuurde.
Dit onderhoud werd ons welwillend toe
gestaan en in de ruime vergaderzaal van
het oude patriciërsgebouw aan den Kenne-
anerstraatweg hadden we het voorrecht met
den nieuwen dijkgraaf in functie kennis te
jnaken.
Een blik in het verleden.
Zooals bij zulke gesprekken meestal het ge
val is, verwijlden we eerst een oogenblik in
het verleden. De heer Kooiman bleek daar
bij in de aangelegenheden van het Hoog
heemraadschap allerminst een vreemde te
zijn. Toen in 1920 de oprichting plaats had
werden op voordracht van Gedeputeerde
Staten door de Kroon benoemd een dijk
graaf en zes hoogheemraden, onder wie de
heer Kooiman. Hij bleef deze positie beklee
dden'tot Augustus 1923 en trad toen af we
gens zijn verkiezing tot lid van Gedeputeer
de Staten, welke functie met die van hoog
heemraad niet vereenigbaar was. Van Au
gustus 1923 tot Mei 1934 en voorts van Sep
tember 1935 tot Juli 1939 was de heer Kooi
man lid van ons hoogste provinciale col
lege. Do onderbreking van 1934 tot 1935 hield
verband met zijn verkiezing tot lid van de
Tweede Kamer, welke functie hij niet blij
vend wilde vereenigen met die van Gede
puteerde. Te Haarlem werd hij opgevolgd
door mr. Slingenberg, die echter werd ge
roepen tot ministersambt. De heer Kooiman
nam daarop in 1935 zijn oude plaats van
Gedeputeerde weer in en stelde zich niet
herkiesbaar voor het kamerlidmaatschap.
Van 19291934 beheerde hij als Gedepu
teerde do waterstaatsportefeuille, waardoor
hij dikwijls in nauw contact kwam met het
Hoogheemraadschap.
Wegenzorg
In dien tijd werden door de Provinciale
Staten op voordracht van Gedeputeerde Sta
ten belangrijke veranderingen aangebracht
in de organisatie van het Hoogheemraad
schap. Deze veranderingen bestonden voor
namelijk uit:
le do invoering van het zoogenaamd en
kelvoudig stemrecht voor de verkiezing van
hoofdingelanden en hoofdingelanden-plaats-
.vervangers.
2e een belangrijke uitbreiding van de taak
van het Hoogheemraadschap, doordat dit
ook word belast met wegenzorg in den
ruims ten. zin.
Tot op dat tijdstip was het Hoogheem
raadschap alleen belast geweest met dijks-
zorg, d.w.z. het onderhoud van de Honds-
bosse zeewering en van de Zuiderzee
(nu de IJsselmeer) dijken van den Hel
der tot Amsterdam. Van wegenzorg was
slechts sprake voor zoover deze met dijks-
zorg samenhing. Do uitbreiding van de we
genzorg bestond daarin, dat Provinciale
Staten gingen streven naar concentratie
Van het wegenbeheer en de zorg voor de
wegen overbrachten van klein wegbeheer-
ders gemeenten y waterschappen
naar een grooter lichaam, waarvoor het
Hoogheemraadschap werd aangewezen.
Verschillende wegen gingen als gevolg
daarvan in beheer en onderhoud over naar
het Hoogheemraadschap, waarbij natuur
lijk de noodige financieele regelingen wer
den getroffen, die eenerzij ds aan het Hoog
heemraadschap waarborgden, dat de inge
landen niet zwaarder werden belast, die
anderzijds aan de kleinere gemeenten en
waterschappen, 'in menig geval verlichting
van lasten hebben gegeven. Dit was moge
lijk omdat de provincie een zoogenaamd ter
tjar wegenplan samenstelde en aanvanke
lijk tot een bedrag van fl 180.000 per
■laar, later tot een aanmerkelijk hooger be
drag de wegen, die in een voldoenden staat
van onderhoud verkeerden, ging subsidi
eeren.
Meestal ging met de overgang van die
wegen naar het Hoogheemraadschap ge-
Haard een belangrijke verbetering zoowel
Wat de breedte als wat de wegbedekking
betreft.
Intusschen kwamen we in ons gesprek
langzamerhand uit het verleden bij liet nu
®h de toekomst.
Verbeteringen hoegenaamd niet
noodzakelijk.
Het aanbrengen van verbeteringen in het
beheer of de organisatie van het Hoogheem
raadschap zou aldus de heer Kooiman
Wederom vermoedelijk niet of slechts
ln geringe mate noodig blijken.
Het bestuur is gedurende de bijna
20 jaren, welke he Hoogheemraad
schap bestaat, op een z.i. voortreffe
lijke wijze gevoerd. En wanneer hij
vaststelde, dat bepaalde noodzakelij
ke verbeteringen hem niet voor
°ogen staan, meende hij daarbij
levens te mogen spreken op grond
van de ervaring als Gedeputeerde
niet betrekking tot het Hoogheem
raadschap opgedaan.
Dijkgraaf D. Kooiman,
Idealen.
Iets anders echter was, of hij in zijn nieu
we werkkring net zekere idealen koesterde.
Dit was zeer stellig wel het geval,
In de allereerste plaats stelde hij
zich voor om in het belang van de
verbetering van de wegenzorg en in
dat van de financiën der kleinere
gemeenten en waterschappen te
trachten zoo snel en zoo krachtig
mogelijk voort te schrijden op den
weg, die de laatste jaren reeds werd
ingeslagen door het bestuur van
liet. Hoogheemraadschap niet den
dijkgraaf Wijdenes Spaans vooraan,
daarin bijgestaan door de voortref
felijke hoofdambtenaren om het
Hoogheemraadschap.
Daarnaast wees hij op een andere taak
van het Hoogheemraadschap, die de laat
ste jaren naar voren is getreden, n.1. de
centrale inning van de waterschapslasten.
De Provinciale Staten hebben in de laatste
jaren de reglementen van verscheidene wa
terschappen gewijzigd in dien zin, dat niet
die waterschappen de lasten zelf recht
streeks invorderen van de ingelanden,
maar dat ppgaaf van de te heffen lasten
geschiedt aan het Hoogheemraadschap, dat
dan die lasten invordert te gelijk met de
eigen lasten op één aanslagbiljet. Het ligt
voor de hand, dat hiermee gepaard gaat een
belangrijke vereenvoudiging van de admini
stratie in plaats van twee maal wordt
slechts één maal geind terwijl de practijk
uitwijst, dat bij invordering door het Hoog
heemraadschap de belasting aanmerkelijk
vlugger en regelmatiger binnenvloeit.
Het Hoogheemraadschap verlangt voor die
werkzaamheden slechts een geringe vergoe
ding men zou het kunnen noemen de kos
tende prijs hetgeen over het algemeen
ook leidt tot een kostenbesparing voor het
betreffende waterschap.
De heer Kooiman hoopt te bereiken,
dat geleidelijk aan deze centrale in
ning uitbreiding zal kunnen worden
gegeven. En zulks niet door het op
leggen van verplichtingen aan de
kleinere waterschappen, doch in ge
meenschappelijk overleg.
Naar verlaging van lasten
Daarnaast wil de nieuwe dijkgraaf met
kracht voortgaan op den weg, die voert naar
vérdere verlaging van de lasten van het
Hoogheemraadschap. Deze verlaging heeft
in de afgeloopcn 20 jaar geleidelijk voort
gang gevonden en in de komende jaren be
hoeft ze zeker niet tot stilstand te komen.
Wel is te beginnen vermoedelijk met het
jaar 1940 als gevolg van door Provinciale
Stalen genomen besluiten te verwachten een
gewijzigde onderlinge verdeeling van de las-
tenheffing over de gebouwde en de onge
bouwde eigendommen, terwijl een door de
Satten tot stand gebrachte reglementswij
ziging tevens de gelegenheid opent om de
zoog „van ouds dijkplichtigen" van de hun
bij de instelling van het Hoogheemraad
schap opgelegde lasten voor een deel te ont
heffen. Daarbij speelt vooral ook een rol de
omstandigheid, dat het onderhoud van de
dijken van Amsterdam tot Wieringen uiter
aard, als gevolg van de afsluiting van de
Zuiderzee, geleid heeft tot een vrij belang
rijke vermindering van onderhoudskosten.
De bijdragen van deze „van ouds dijkplich-
tigen", d.w.z. van de waterschappen, die
vroeger met het onderhoud van de zeewe
ring' belast waren, zijn nog altijd gebaseerd
op de hoogere onderhoudskosten uit den
tijd, waarin de afsluitdijk nog niet was ge
legd.
Besparing aan verkiezingskosten.
Als de verwezenlijking van een verder ide
aal zou de heer Kooiman het verder be
schouwen, indien aanstonds de verkiezing
van hoofdingelanden' en van hoofdingelan
den-plaatsvervangers zal kunnen afioopen
bij enkele candidaatstelling. Tot dusverre
was er iedere zes jaar een verkiezingsstrijd
tusschen de onderscheidene staatkundige-
groepen die elkaar in gemeen overleg
hadden weten te vinden eenerzijds en de
algemeenc kiesverccniging voor Noord-Hol
lands Noorderkwartier anderzijds. Er wor
den thans onderhandelingen gevoerd om te
trachten de in functie zijnde hoofdingelan
den en hoofdingelanden-plaatsvervangers te
doen herkiezen en de in den loop van zes
jaar opengevallen plaatsen in onderling
overleg te bezetten.
Zoo dit gelukt, zal aan het Hoog
heemraadschap een bedra i aan ver
kiezingskosten bespaard b ij ven van
meer dan f 20.000.
Mocht onverhoopt geen overeenstemming
kunnen worden bereikt, dan zou het zelfs
wel kunnen zijn, dat ik aldus de heer
Kooiman als in dit geval natuurlijk ge
heel neutraal persoon tot besparing van die
kosten en in het belang van een goede sa
menstelling van het bestuur, zou trachten
mijn invloed aan te wenden. Want op een
zetel meer of minder voor eenige groep of
partij in het bestuur van een waterschap
komt het toch waarlijk niet in de eerste
plaats aan! Het eerste en voornaamste is,
dat men komt tot de meest geschikte per
sonen.
Tot zooverre de nieuwe dijkgraaf. Wij wil
len er slechts aan toevoegen, dat we ai pra
tende meer en meer bewondering kregen
voor de wijze, waarop de 'nieuwe function-
naris zijn stof beheerscht. Hij is er volmaakt
in doorkneed. En gezien het feit, dat hij
tevens is een persoonlijkheid, is er alle aan
leiding om het Hoogheemraadschap geluk
te wenschen met zijn nieuwen hoogsten chef
Wij willen ten slotte niet verzuimen den
heer Kooiman succes te wenschen in zijn
nieuwen werkkring en de hoop uitspreken
dat het hem moge gelukken zijn toekomst-
idealen geheel te verwezenlijken, want we
zijn er zeker van dat hiermede het belang
van een groot deel van Noordholland uiter
mate gediend zou zijn,
Een percent van vermogen en
inkomen.
Da kantonale handels- en industrievereeni-
ging van Bern heeft een ontwerp voor een
defensie-offer uitgewerkt, dat met een uit
voerige motiveering gepubliceerd wordt in
den „Rund". Gezegd wordt, dat het ontwerp
voor de amortisatie van het milliard franc
voor de landsverdediging een defensie-offer
voor eenmaal eischt ten bedrage van 1 pCt.
van het vermogen en het jaarlijksche inko
men en 1 per mille van de waarde van het
meubilair en de voorwerpen van waarde.
Buitenlandsche effecten zouden hier even
eens onder moeten vallen. Van regeerings-
zijde is den laatsten tijd herhaaldelijk aan
geduid, dat een defensie-offer waarschijnlijk
niet zal kunnen worden vermeden.
Amerikaansche boeren in angst.
In de staten New York, New Jersey en
Pennsylvania woeden honderden heide
branden, als gevolg van de droogte, die zoo
erg is als sedert generaties niet is voor
gekomen. De boeren vreezen, dat de droog
teperiode tezamen met de vreeselijke hitte,
het totale verlies van vele producten ten-1
gevolge zal hebben. De toestand is nog ver
ergerd door het tekort aan water. Duizen
den mensehen slapen op het strand en op
de daken, teneinde verkoeling te zoeken.
Duitschland heeft honderddui
zenden mannen noodig.
Het Petit Journal meldt uit Praag,
dat met de medewerking van verte
genwoordigers van het leger en de
Gestapo een plan is opgesteld voor
overbrenging op groote schaal van
de Tsjechische mannen. Men heeft
een voorloopig cijfer vastgesteld van
1.750.000 valide mannen. Het blad
voegt hieraan de volgende bijzonder
heden toe:
Terstond na de Algemeene mobilisatie moet
de eerste zone, Pilsen, Moravisch Ostrawa
en het steenkolengebied van Silezië, 750.000
man leveren. De andere vier zones een mil-
lioen gedurende de twee volgende weken.
500.000 Tsjechen zullen in de steenkolenmij
nen in het Ruhrgebied worden gebruikt,
250.000 voor wegwerken en 200.000 in het
landbouwgebied van Silezië. Reeds thans
worden, al naar gelang van de behoeften
van Duitschland duizenden Tsjechische ar
beiders in ploegen uitgevoerd en te werk ge
steld bij ondernemingen, die hen gebruiken,
zonder dat zij het recht hebben, zich te ver
plaatsen.
POST WET OVERTREDEN.
Voor den kantonrechter te Delft stond
gisteren terecht de bode van G. uit Mon
ster, die de Postwet had overtreden door
brieven van Wateringen naar Delft te
brengen.
De ambtenaar van het O.M. wees er in
zijn requisitoir op, dat de Postwet door de
bodes in het Westland veelvuldig worden
overtreden. Daarom is van hoogerhand
opgedragen, maatregelen te nemen. Spr.
vorderde tien gulden boete, subsidiair vijf
dagen hechtenis.
De Kantonrechter veroordeelde van G.
gister tot vijf gulden boete snbsidiair vijf
dagen hechtenis.
Tijdens zijn werkzaamheden ver
dwaald.
Nadat de heer K. J. Osten, landmeter, die
dienst van de Billiton Mij. bij de Wilhelmi-
nawatervallen in het Asahansche opmetin
gen verrichtte, sedert eenige dagen werd
vermist, is Maandag door een aantal zoe
kende Bataks in een ravijn bij de Asahan-
i'h'ier zijn stoffelijk overschot gevonden.
De heer Osten, die 33 jaar is geworden,
was gehuwd en laat, aldus de N.R.Crt., 1
kind achter. Blijkbaar is hij tijdens zijn
werkzaamheden verdwaald, gestruikeld en
in het ravijn gestort. Hij moet onmiddellijk
zijn gedood.
Het ontbreekt den militairen van den
luchtverdedigingskring-Amsterdam niet aan
ontspanning. lederen vrijdag wordt een be
zoek gebracht aan één der grootste bioscoop
theaters van Amsterdam, waarvan de di
rectie steeds theater en films gratis aan
de militairen afstaat, hetgeen door de jon
gens op zeer hoogen prijs wordt gesteld.
Voorts is er om de twee weken een groo
te ontspanningsavond, waaraan de bekend
ste Nederlandsche radio- en revuesterren
hun medewerking verleenen.
Echter wordt er ook aan de ontwikkeling
van geest en spiex-en voor den militair ge
zorgd.
Naast verschillende studieclubs is ook
een comité samengsteld uit officieren, dat
zorg draagt dat de jongens hun hart kun
nen ophalen aan het bruine monster. Aan
de voetbalcompetitie zullen elf elftalle» deel
nemen van battexijen luchtdoelartillerie,
zoeklichtafdeelingen en compagnieën lucht
doelmitrailleurs.
Heden en moi'genavond worden de solda
len in de gelegenheid gesteld een gratis
rondvaart te maken door de mooie Amster
damsche grachten.
Man en vrouw door de Amster-
damsche "politie aangehouden.
Een inwoner van Amstelveen heeft bij
de politie van het bureau Stadhoudei'skade
te Amsterdam aangifte gedaan, dat hij gis
ternacht op de Prinsengracht door een
hem onbekend persoon bewusteloos is ge
slagen en beroofd van tachtig gulden.
Hij was Maandagavond in gezelschap van
een vrouw uitgeweest. Na afloop van den
gezelligen avond had een man hem opge
wacht en hem zonder eenige aanleiding een
klap op zijn hoofd gegeven, tengevolge
waarvan hij eenige oogenblikken het be
wustzijn had verloren. Toen hij weer bij
kwam, was zijn eerste reactie om naar zijn
binnenzak te tasten. Inderdaad bleek zijn
geld verdwenen.
Reeds gisterochtend heeft de politie een
man en de vrouw met wie de Amstelvener
uit is geweest aangehouden en op het bu
reau als verdacht van berooving en mede
plichtigheid daai'aan ingesloten.
Samenzweerders gearresteerd.
Gisteren zijn te Damascus verscheidene
personen gearresteei'd, die op het punt ston
den een aanslag te plegen op het hoofd der
voorlóopige regeering van Syrië. De terro-
ï'isten waren, naar men verklaart, in een
complot beti'okken. De politie heeft een
hoeveelheid wapens in beslag genomen.
MEVROUW FRANCO HOUDT VAN
SCHILDEREN.
MUSSOLINI TUSSCHEN ECHTGENOOTE
EN DOCHTER.
Er zijn slechts twee staatslieden
ter wereld, die geen vrouw bezit
ten: Adolf Hitier en Joseph Sta-
lin. Stalin was echter gehuwd en
is dus weduwnaar, evenals minis
ter-president Daladier, die zes jaren
geleden zijn vrouw verloor. Stalin's
echtgenoote was Nadejda Sergiew-
na, die hem bij haar overlijden
twee kinderen naliet, Joseph eni
Svetlana.
die haar gemaal als studente aan de uni-
heerschers der wereld slechts een verstok
te vrijgezel en ook van Adolf Hitier zegt
men, dat hij slechts daarom niet gehuwd
is, wijl hij nooit den dood van zijn nicht,
die hij zeer bemind moet hebben, te bo
ven is kunnen komen.
Over koningin Elisabetli van Engeland,
een geboren lady Bowes-Lvon is in den
laatsten tijd reeds meer geschreven dan
zij zelf voor goed houdt. Minder bekend
is nog de vrouw van president Roosevelt,
week voor de radio, woont talrijke liefda-
versiteih van Columbia heeft leeren ken
nen. Zij heeft den titel van meester in de
rechten verworven en bezit bovendien hot
diploma „Phi-eta-Kappa" der Harvard-Uni
versiteit, dat haar het recht geeft aan
middelbare scholen les te geven. Zij is
echter nimmer advocate of leerares ge
weest, maar heeft slechts korten tijd als
secretaresse op een regeeringsbureau ge
werkt. Zooals men weet, leidt zij op het
oogenblik aan de zijde van haar echtge
noot een zeer actief leven, schrijft iederen
dag een artikel, spreekt eenige malen per
zich geheel op haar vader geconcenti'cerd.
digheidsfeesten bij en vindt daarbij nog
tijd de lievelingsgerechten van haar ge
maal te koken.
Edda's liefde voor haar vader.
Mevrouw Mussolini is misschien wel de
staatsmanvrouw, die aan de wereld het
minst bekend is. Zij hecht daar ook in
derdaad geen waarde aan.
Zij heeft Italië nimmer verlaten en ver-
MRS. CHAMBERLAIN.
gezelt haar echtgenoot op geen van zijn rei
zen. Het teruggetrokken leven, dat zij in
villa 'Torlonia leidt, wordt slechts ondei--
broken door de bezoeken van haar kinderen
Bruno is de aanhankelijkste van haar zo
nen en komt het meest bij haai-, Vittorio,
de tweede zoon, heeft haar twee prachtige
windhonden geschonken, waannede men
haar dikwijls ziet wandelen. Het minste con
tact heeft zij met haar oudste kind. De
kinderlijke liefde van gravin Ciano heeft
ling door het St. Jamespark. Zij speelt goed
Edda leerde in Floi-ence schilderen en teo-
kenen tot zij den jongsten zoon van admi
raal Ciano leerde kennen. Zij liet hem door
haar vader den grafelijken titel verleenen,
voordat zij met hem huwde. Hoewel zij twee
kinderen, Cincino en Dindina, heeft, doet zij
veel aan sport. In Berlijn heeft zij de blon
de Duitschers bij haar bezoek zoo gefasci
neerd, dat zij de „peettante van de spil" ge
noemd wordt.
Mrs. Chamberlain houdt van katten.
Mevrouw Anne Chamberlain, de echtge
noote van den Engelschen pi-emier, stamt
CARMEN FRANCO.
uit een familie van gi-ootgi-ondbezitters. Zij
is bestuui-slid van talrijke liefdadigheidsver
eenigingen. Zij begeleidt haar echtgenoot
iedei'en morgen op zijn gebruikelijke wande
ling dor het St. Jamespark. Zij speelt goed
piano en houd zich het liefst in de kindei--
kamer van haar klein kinderen of bij haar
vogels en katten, die in grooten getale in
het huis Downing Street Nx\ 10 te vinden
zijn, op.
Een minder bekende verschijnen is me
vrouw Hedwig Beek, de vrouw van den
Poolschen overste Ook zij heeft in de ïech-
ten gestudeerd en stamt uit een oude Vlaam
sche familie. Ziet men van prinses Mai'ina
af, dan zal zij de elegantste vrouw van Eu
ropa zijn. Zij is presidente van eens der
meest aristocratische clubs der wereld,
„The Ladies Club" .Voor zij ovei'ste Beek
huwde, was zij reeds eenmaal getrouwd.
Beiden lieten zich scheiden om met elkaar
te kunnen trouwen. Dit heeft het Vaticaan
hun zeer kwalijk genomen en de Paus heeft
den Poolschen staatsman bij zijn bezoek aan
Rome niet ontvangen!
Mevrouw Franco als kunst
schilderes.
De vx-ouw van generaal Franco, een gebo
ren Carmen Sunez, is de dochter van een Ca
talaansche industrieel. In haar vrije uren
pleegt zij te schilderen en haar verzame
ling van Spaansche meesterwerken is in
het geheele land beroemd. Overigens houdt
zij zich hoofdzakelijk bezig met de opvoe
ding van haar docher Carmenita, die zij
zelf onderwijs geeft.
Polina Ida Molotova ten slotte, de echt
genoote van den Russischen staatsman, is
van Joodsche afstamming. Zij werkte in een
vliegtuigfabriek en stond op het punt, haar
examen ais pilote te doen, toen de volks
commissaris haar leerde kennen. Op het
oogenblik leidt zij de mode- parfum trust
der Sovjets en maakt voortdurend groote
reizen door het enorme rijk. Zij is een zeer
ernstige en energieke vrouw en men ver
telt van haai-, dat zij het eenige vrouwelijke
wezen is, waarin Stalin nog eenig vertrou
wen stelt.