dagblad voor den helder en hollands noorderkwartier
Hongarije
Roemenië
Engeland wenscht geen
tweede München
Een Ju. 90 op Schiphol
Echtpaar Colijn tc Baarn
WOENSDAG
2 AUGUSTUS 1939
67e JAARG. No. 8684
Scheepvaartonderhandelingen afgebroken.....
Tsjechen hopen op
Duitsche matiging
Japan ziet gevaar
in Noord Sachalin
Incident in Hongaarsche
Parlement
In Duitschland geen tijd voor
woningbouw
Dit nummer bevat 8 pagina's
EERBERICHT
DE BILT SEINT:
Drama in het drijfzand
HELDERSCHE COURANT
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
Uitgave der Uitg.Ml). Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
ncidcnt
Nachtelijke schietpartij aan de
grensrivier de Theiss.
tusschen
Roemenië heeft de onderhandelin
gen, die te Sinaja met een Hongaar-
sche delegatie werden gevoerd en
het tot stand komen van een nieuw
verdrag voor de riviervaart ten doel
hadden, afgebroken in verband met
de schietpartij tusschen Roemeen-
sche en Hongaarsche grenswacht
aan weerszijden van de Theiss.
Het incident van den afgeloopen nacht is
het laatste van een serie grensincidenten,
die zich hebben voorgedaan, sedert Honga
rije subkarpathisch Rusland bezet heeft.
Sindsdien is de scheepvaart op de Boven-
Theiss gestaakt in afwachting van een
nieuwe regeling, die de oude overeenkomst
met Ts.jecho-Slowakije moet vervangen.
In een semi-officieele Roemeensche ver
klaring over het laatste grensincident wordt
gezegd, dat de Hongaarsche autoriteiten,
door de vlotters aan te moedigen de Theiss
te bevaren, de geheele verantwoordelijkheid
voor het incident dragen Tien dagen gele
den heeft de Hongaarsche regeering ver
zocht onderhandelingen over een nieuw
schecpvaartverdrag te openen. De Roemeen
sche regeering stemde daarin toe en Hon
garije erkende, dat op de Boven-Thoiss niet
gevaren kon worden, zoolang er geen over
eenkomst was gesloten. Het feit, dat de
plaatselijke autoriteiten dezen stand van
zaken niet hebben erkend, heeft de Roe
meensche regeering, aldus de verklaring,
genoodzaakt de onderhandelingen af te bre
ken, tot de Hongaarsche regeering de noo-
dige maatregelen zal hebben genomen om
een einde te maken aan de onwettige
scheepvaart en daaimede aan de betreurens
waardige grensincidenten.
Het Hongaarsche Telegraafagentschap be
richt, dat de Hongaarsche regeering bij de
regeering van Roemenië stappen heeft ge
daan om haar verwondering te kennen te
geven over de grensincidenten bij het dorp
Tescoe.
De Hongaarsche regeering heeft voorge
steld een gemengde militaire commissie ter
plaatse een onderzoek te doen instellen
naar de verantwoordelijkheid en tot het
herstellen van den normalen toestand in
het dal van de Theiss.
Hoe het gebeurde.
Het Hongaarsche Teiegraaf-Agentsclipp
geeft de volgende lezing van het gebeurde:
vannacht heetf zich opnieuw een Roe-
meenschHongaarsch grensincident voor
gedaan. Een Hongaarsche grenswacht werd
hierbij gewond. Tot 7 uur 's morgens heb
ben Roemeensche soldaten met geweren en
machinegeweren geschoten in de richting
van het plaatsje Tosco, waar zich de Hon
gaarsche bruggewacht bevindt. Het agent
schap voegt hieraan toe, dat de Roemenen
een batterij hebben opgesteld welke gericht
is op het dorp Tosce. Er zijn geen slachtof
fers.
Geen vlaggen en parades, maar
vastbesloten de komende gebeur
tenissen af te wachten.
In Engeland wordt de vijf en twin
tigste verjaardag van 't uitbreken
van den wereldbrand niet met vlag
gen en parades cn militaire concer
ten gevierd, doch 't land is een en al
vervuld van geweldige manoeuvres
toebereidselen en Britsche paraat
heid.
Do troepenbewegingen, de ballon
versperring, tallooze aanplakbiljet
ten, op de militaire oefeningen be
trekking hebbende en de Engelsche
paraatheid illustreerende, geven een
heter beeld van Engeland's macht
in de zomercrisis van 1939 dan alle
budgets en bewapeningsstatistieken
van de overheid.
Het zijn niet de zomermanoeuvres, deze
zijn immers nog niet begonnen, maar het
algemeen aanzien des lands, de indrukken,
die men overal opdoet, welke bewijzen, dat
er in Engeland veel veianderd is sedert den
„vrede van Munchen".
Ondertusschen hangen honderden versper
ringsballons hoven Londen en worden dui
zend maatregelen getroffen, om op de groo-
te verduisteringsoefeningen, die_ half Enge
land zullen omvatten, voorbereid te zijn,
Dan zullen duizend vliegtuigen een aanval
op Engeland ondernemen.
Oorlogsveteranen in aclie.
Vier weken achtereen zullen oorlogsvete
ranen, die 45 jaar oud zijn, hun avonden en
Zondagen door brengen niet het oefenen van
het hanteeren van het afweergeschut. Deze
veteranen zullen vermoedelijk niet in aan
merking komen om naar het vasteland ge
zonden te worden, zeker niet in het begia
van een eventueelen oorlog. Zij zijn er om
van Engeland zelf den vijand verre te hou
den.
Het is zeker een ongewone zomer
voor den doorsnee Entfelschman.
Zij, die gedurende het afgeloopen
weekend, uit de groote steden weg
trokken. om hun vacantie elders te
gaan doorbrengen, hebben met eigen
oogen de buitengewone drukte langs
hoofd- en zijwegen kunnen gade
slaan, toen 55.000 territorials zich
naar hun respectievelijke kampen
begaven; zij konden constateeren,
hoe de zoeklichten, in de velden op
gesteld, permanent bemand zijn,
hoe vliegtuigen gedurende liet don
ker hoog in de lucht cirkelen e
trachten aan de speurende zoek
lichten te ontkomen, juist zooals oai
in verwijderde punten van liet em
pire geschiedt, bijv. in Singapore,
waar sedert het uitbreken yan oe
vijandelijkheden tusschen China en
Japan constant, dag en nacht, ge
oefend wordt.
Dén ding is zeker, constateert een U-P-
eoiTespondent in een bericht aan de
c°en enkele Engelschman, welke zijn paruj
°dk moge zijn. wenscht „een tweede Mu
clien".
Voorstander van verduitsching
uit Praag teruggeroepen.
Bij den terugkeer van Von Neurath uit
Berlijn werd medegedeeld, dat zijn helper,
Frank, een vurig voorstander van de ver
duitsching van het protectoraat, uit Praag
is teruggeroepen. De Tsjechen beschouwen
dit als een teelten, dat de Duitschers een
meer gematigde houding aannemen in Bo-
hemen en Moravië. In verband hiermede
wordt opgemerkt dat de onderhandelingen
over een eigen territoriaal leger in Bohe-
men en Moravië, welke door Frank werden
geremd, thans snel voortgang maken.
Verder wordt opgemerkt, dat de decreten
over het tweetalig systeem in het bestyur,
welke 31 Juli in werking zouden treden^
nog niet zijn gepubliceerd. De Tsjechische
regeering heeft van haar kant besloten
haar goeden wil te toonen cn gisteren heeft
president Hacha te Lany een conferentie
bijeengeroepen, waarop werd besloten het
uitvaardigen van de wet tot het confiscee-
ren van de bezittingen van uitgeweken
Tsjechen, Welke door Duitschland werd ge-
eischt, te versnellen.
Door de Sovjet Russische be
lemmeringen dreigt een levens
ader te worden afgesneden.
Uit Tokio wordt gemeld, dat de toe
standen" in Noord-Sachalin zich op
een voor Japan gevaarlijke wijze
ontwikkelen. Dit is volgens de Asahi
Sjimbocn een gevolg van het feit,
dat de Russen de Japansehe petro
leum- en steenkoolnijverheid belem
meren. Reeds eenigen tijd worden
onderhandelingen gevoerd ter ver
zachting van den druk, die door de
Russen wordt uitgeoefend op de Ja
pansehe belangen, maar de bespre
kingen schieten niet op. Japan
neemt een krachtige houding aan
inzake Noord-Sachalin en wel om
dat de petroleum- cn steenkoolpro
ductie in dat gebied van beteekenis
is voor de Japansehe nationale ver
dediging, vooral wat betreft de le
vering van petroleum als brandstof
op oorlogsschepen. De betrokken Ja
pansehe autoriteiten doen al wat zij
kunnen om de Japansehe belangen
te verdedigen, zooals die zijn be
schreven in het verdrag, dat te Pe
king in 1925 was onderteekend.
Vooral de Japansehe vloot is be
zorgd over den toestand.
Volgens de Asahi Sjimboen is in Noord-
Sachalin de zomerdooi reeds ingetreden cn
zou het boren naar petroleum reeds eenigen
tijd geleden hebben moeten beginnen. De
Sowjet-autoriteiten echter hebben geen ant
woord gegeven pp het verzoek van de Japan
ners inzake de collectieve contracten voor
mijnarbeiders. Ook is meer dan 30 pet. van
den invoer van materialen door de Japan
sehe mijnmaatschappijen in Noord-Sachalin
noodzakelijk geacht, niet toegestaan. Een
verzoek van de Japanners om 900 Sowjet-
arbeiders beschikbaar te stellen, leverde
slechts 400 arbeiders op, daar voor de overi
gen geen visum kon worden verkregen. Het
mijnwerk is, volgens de N. R. Ct. volkomen
stopgezet, daar de Japanners slechts 60 tech
nici naar de terreinen hebben kunnen stu
ren. Wat betreft de steenkoolwinning had
de Japansehe maatschappij de beschikbaar
stelling van 2500 man gevraagd, maar er
kwamen er slechts ongeveer 40. Visa voor
meer dan 850 Japansehe arbeiders zijn niet
verstrekt.
Ook de aanvoer van materialen stag
neert. Wat het proces over de bekende steen
koolkwestie betreft-, hebben de Japanners ge
weigerd de boeten te betalen en de Japan
sehe regeering heeft thans besloten van de
Sowjet-autoriteiten te verlangen, dat arbeids
contracten worden gesloten en dat de boeten
door de Russische gerechtshoven opgelegd,
zullen worden ingetrokken.
Nationaal-Socialisten gerustgesteld.
Gistermiddag heeft zich in de Hongaarsche
Kamer een incident voorgedaan. De leider
van de „Pijlkruisen" zeide, dat in Polen Hon
gaarsche iegioenen worden gevormd om
„met Hongaarsche hulp" tegen Duitschland
te strijden.
De minister van binnenlandsche zaken,
Keresztes Fischer heeft gezegd, dat naar zijn
weten zeven leden van de „Lompen-Garde"
naar Polen zijn om een legioen op te richten
en hij stelde den leider van de nationaal-
socialisten gerust.
De Kamer vervolgde hierna de debatten
over de nationaliteit.
In de kajuit is ruimte voor 50
manschappen in volledig veld-
tenue.
Een viermotorige Junkers Ju-90 van de
Deutsche Lufthansa heeft gisteren een be
zoek gebracht aan Schiphol. Dit type vlieg
tuig doet dienst op de lijn BerlijnLonden
v.v.
Dit bezoek wordt in verband gebracht
met de belangstelling, die, zooals wij gis
teren mededeelden, de K.L.M. heeft voor
Duitsche verkeersvliegtuigen, omdat de
Douglas DC-4 om allerlei redenen, voorna
melijk om den prijs, welke meer dan een
millioen gulden zou bedragen, voor de
K.L.M. onbereikbaar schijnt te zijn.
Vroeger heeft de K.L.M. met het prototy
pe van de Ju 90 reeds kennis gemaakt, toen
wijlen de heer P. Guilonard, onder-direc
teur der K.L.M., in opdracht van de maat
schappij een bezoek aan de Junkersfabrie-
ken te Dessau heeft gebracht. De daarna in
serie gebouwde vliegtuigen zijn vergeleken
met het prototype sterk gewijzigd.
Er was gisterochtend, gelegenheid het
vliegtuig van binnen te bekijken. Tot de
bijzondei'heden van het vliegtuig rekenen
wij, aldus de N.R.Ct., de in tweeën verdeel
de kajuit, nl. een rooksalon voor 16 passa
giers en een compartiment voor 24 passa
giers, waar niet gerookt mag worden. In de
cockpit valt het aantal instrumenten op en
de groote hoogte, waarop men zich boven
den grond bevindt, ongeveer 5 meter. Onder
de cabifte kan men tusschen de wielen ge
makkelijk rechtop staan. Men heeft een trap
noodig om in het bagageruim te komen, dat
in den bodem van den romp is onderge
bracht.
Uitermate geschikt voor troe
penvervoer.
De Meeklenburg, die uitgerust is met vier
B.M.W.-IIornet motoren, werd bestuurd door
gezagvoerder S. Soetzer. De Deutsche Luft
hansa heeft thans vier van deze vliegtui
gen op haar lijnen in gebruik. Zij zijn be
stemd voor de groote Europeesche lijnen en
vereischen uiteraard een sterke bezetting
van passagiers, wil het vliegtuig eenigszins
rendabel zijn te maken. Voor troepenver
voer door de lucht is dit type vliegtuig bij
zonder geschikt, omdat na demontage van
de kajuitsuitrusting, zeker 50 manschappen
in volledig veldtenue met dit type verkeers
vliegtuig kunnen worden vervoerd.
Alles en allen noodig voor het
leger!
Ter gelegenheid van het leggen van den
eersten steen van een arbeiderswijk te Ber
lijn heeft de leider van het arbeidsfront, dr.
Ley, verklaard, dat vier cn een half mil
lioen bouwvakarbeiders noodig zijn om de
drie millioen woningen te bouwen, welke
Duitschland op het oogenblik te koet komt.
Hij voegde hieraan toe, dat het nationaal
socialisme zich tot nu toe nog niet hier
mede heeft kunnen bezig houden, omdat al
le kracht noodig was voor de herbewape
ning en de behoeften van het leger. Zonder
twijfel zeide hij, dat de huidige toestand
in het bouwbedrijf 'hopeloos zou kunnen
schijnen, doch 't nationaal-socialisme heeft
nog voor geen enkel vraagstuk het hoofd
gebogen, zelfs niet voor die, welke niet op
te lossen schenen.
Veiwachting: Gedeeltelijk be
wolkt, geen regen van be
teekenis, iets warmer over
dag, matige tot zwakken
Westelijke tot Zuidwestelij
ken wind.
De batterij veldartillerie, die tot taak zal hebben bij het bekend worden van de blijde gebeurtenis in het prinselijk Gezin de
vreugdeschoten te lossen, arriveerde Dinsdag te Baarn, terwijl do I srniis in het Oranjepark nog afgebroken werd.
Voor een logies van enkele dagen
Naar wij vernemen is dr. Colijn gistei'en
met zijn echtgenoot in het Badhotel te
Baarn aangekomen. De heer en mevrouw
Colijn zullen daar een paar dagen verblijf
houden.
Detachement Rijksveldwacht aan
gekomen.
Gisteren is het eerste gedeelte van het
detachement rijksveldwacht, bestaande uit
50 man te Soestdijk aangekomen. Om 3 uur
gistermiddag zijn ze officieel geïnstalleerd.
Deze instalatie geschiedde op het terrein
achter het gemeentehuis te Baarn in te
genwoordigheid van den wnd. fungeerend
directeur der politie mr. D. Reilingh, advo
caat generaal bij het gerechtshof te Am
sterdam, den districts commandant van de
rijksveldwacht in het 7e district, den heer
P. H. J. A. Herten te Utrecht, de burgemees
ters van Baarn en Soest, resp. jhr. mr. G. C.
J. van Reenen en mr. W. A. J. Visser, den
commissaris van politie te Baarn, den heer
F. B. Kipp en den inspecteur van politie te
Soest, den heer A. F. Schreuder.
Nadat de brigadecommandant van Linge
de troepen aan den district-commandant had
gepresenteerd, verzocht laatstgenoemde aan
den fungeerenden directeur de manschappen
te inspecteeren waaraan deze voldeed.
Vervolgens hield de districtscommandant
voor de manschappen een toespraak, waarbij
hij hen op hun moeilijke taak wees en het
voor de troep een eer noemde voor deze
functie te zijn aangewezen.
Noorsch padvinder fietst naar
Nederland.
Van verre belangstelling voor de komende
blijde gebeurtenis, getuigt het feit dat Noor
wegens hoofdstad een jeugdig afgezant naar
Baarn heeft gezonden om getuige te zijn
van de feestelijke vreugde, die er over eeni
gen tijd weer zal heerschen in de Prinse
lijke residentie. Deze afgezant is, aldus het
Hsb. de padvinder J. C. Nagel uit Oslo, die
thans onderweg is naar hier. Hetis geen
geringe prestatie, als men weet, dat deze
jongeman de geheele reis, op het oversteken
van de Sont na, per fiets aflegt. De jeugdi
ge Noor is inmiddels de Nederlandsche
grens reeds gepasseerd bij Emmerik, zoodat
hij weldra hier verwacht wordt. Bij een
familie te Baarn zal hij eenigen tijd blij
ven logeeren.
Vader ziet zijn vierjarig dochter
tje wegzinken.
Een vierjarig Engelsch meisje, Ru-
by Marina Yarnell geheeten, dat
gisteren met haar ouders een uit
stapje naar Anderby Creek (Lin-
colnshire in Engeland) maakte, is
op tragische wijze oma het leven ge
komen, doordien zij in drijfzand ge
raakte en vrijwel onmiddellijk moet
zijn gestikt.
Het was een wanhopige vader, die 's avonds
voor den coroner van Mablethorpe verscheen
om zijn droef wedervaren te vertellen.
„Ruby vroeg mij om een pakje ijs", zoo
vertelde John Robert Yamell uit Lincoln,
met in tranen verstikte stem. „Ik gaf het
haar en vroolijk huppelde het kind voor ons
uit. Plots scheen het, alsof zij in een gat
raakte. Ruby wankelde en was eenige oogen-
blikken later opgeslokt door het zand. Ik
zag nog even een handje en het lint van
heur haar. Toen een angstige kreet: „Dad-
dy" (vader). Dat is het laatste, wat ik van
mijn dochtertje heb gehoord.
Tot aan de schouders is de vader iji het
drijfzand weggezonken om te trachten zijn
dochtertje te redden, maar alle pogingen
waren vergecfsch. Men heeft ten slotte den
man met touwen uit de wceke massa moe
ten trekken, anders zou ook hij den ver
stikkingsdood hebben gevonden.
Uit een ingesteld onderzoek, aldus de Tel.
is gebleken, dat zich op de plaats waar Ru
by is verdwenen in den grond een soort
duiker bevond, bestemd voor het afvoeren
van water. Een der bekistingen is blijkbaar
verrot geweest, waardoor liet uitstroomende
zeewater den grond ondermijnde cn drijf
zand deed ontstaan.