Duitschland toen en nu „Engeland laat zich zijn marschroute voorschrijven" Positie van de openbare school ernstig verzwakt DE WERELD Postvlucbten op Indië weinig woorden De onderwijzer moet blijmoedig zijn Grootsche herdenking van den wereldoorlog 't Was niet zuiver! Een vierling te Hengelo Queipo de Llano naar Italië Taxi rijdt met versleten banden New Yorks burgemeester rechter? Ook geen wereldtentoonstelling op een koopje DUITSCHLANDS LEGER EN VLOOT FEITELIJK ZWAKKER DAN IN 1914? Heden wapperen in Duitschland van alle openbare gebouwen en alle huizen de hakenkruisvlaggen: Duitschland herdenkt het oorlogs jaar 1914. Indrukwekkende parades en troependefilé's moeten een indruk geven van de kracht en de macht van Hitiers legerscharen. Oogen- schijnlijk zijn deze veel sterker dan in 1914. maar volgens het A.meri- kaansche persbureau United Press, is dit op den keper beschouwd, niet zoo. Toen Wilhelm II, aldus de Mh. den 2en Aug. 1914 de mobilisatie beval voor den strijd te gen Rusland, had het rijk oen staand le ger van nog minder dan 70.000 man Hitiers derde rijk heeft op het oogcnblik een leger ter sterkte van 1 millioen, dat met de opge roepen reservisten de 1.800.000 nadert. Aan het einde van Augustus zal de totale strek te van het rijk zelfs ongeveer twee millioen man bedragen. Ofschoon de Duitsche strijdkrach ten op het oogenblik dus het dub bele zijn van die, waarmee de kei zer den wereldoorlog inging, ge- looven de buitenlandsche militaire experts niet, dat dit een criterium voimt voor de berekening van de relatieve sterkte van 1914 en van thans. Vijf en twintig jaar geleden immers had Duitschland niet min der dan 19 klassen reservisten, in totaal ongeveer 7'A millioen goed geoefende manschappen. Heden zijn er slechts drie klassen reserves, in totaal ongeveer 1 millioen goed ge oefende soldaten. In 1914 was Duitschland in staat, in minder dan één maand een macht van 7'A millioen man te mobilisee- ren, de best geoefende van de we reld. Nu is het twijfelachtig, of men in staat zal zijn, meer dan 2'A a 3 millioen geoefende mannen te mobiliseeren. De vloot. In 1914 had Duitschland een vloot, die zich kon meten met de Engelsche, De Duitsche vloot van thans kan dat niet. Er was im mers jarenlang stagnatie in den aanbouw au schepen. Slechts langzamerhand komt de Duitsche zeemacht weer eenigszins op sterkte De grootste schepen, die op het oogenblik beschikbaar zijn, de „Gneisenau" en de „Scharnhorst" meten 2G.OOO ton. Twee schepen van 35.000 ton, de „Bisuiarck" en de „Tirpitz" zijn eerst kortgeleden van stapel geloopen en het zal nog wel een jaar duren voor ze gereed zijn. Verder bestaat de Duitsche vloot uit drie zakformaat slagschepen, een half_ dozijn kruisers, 30 torpedoboot jagers en 70 a 80 kleine onderzeeërs. In de lucht evenwel is Duitschland zeer sterk. De feitelijke sterkte van de Duitsche luchtmacht, die Goering in zes jaar tijds uit niets opbouwde, wordt nog steeds zorgvul dig geheim gehouden. Men gelooft in bui tenlandsche militaire kringen echter alge meen, dat het rijk ongeveer 10.000 moderne oorlogsvliegtuigen bezit, terwijl de industrie nog aldoor en zoo hard mogelijk aan nieu we toestellen werkt. In 1914 had Duitschland als bond genoot het groote Oostenrijk-Honga- ï'ije, dat het rijk niet alleen militai ren steun gaf, maar het tevens den weg openstelde naar de rijke graan- landen en delfstofvoorraden van Centraal-Europa. Nu is de voor naamste bondgenoot Italië, waarvan de militaire waarde reeds in den krijg gebleken is, maar dat econo misch even arm is als Duitschland. In 1914 had Duitschland een jarenlang opgezamelden voorraad ruwe grondstoffen, goud-reserves en levensmiddelen. Op het oogenblik en nog in meerdere mate in de laatste twee jaar moest de industrie voort durend op oorlogssterkte werken bij een nijpend gebrek aan ruwe grondstoffen en gehinderd door gebrek aan deviezen. Door het opslaan van levensmiddelen heeft de economische dictator Goering een aanzien lijke oorlogsreserve kunnen maken, doch niemand weet, hoe groot die voorraad is en hoe lang men een nieuwe blokkade zou kunnen uithouden. Tenslotte is het onbekend, hoe lang Duitschland zijn groote luchtvloot en zij^j gemechaniseerde leger van benzine zal kun nen voorzien. Buitenlandsche waarnemers gelooven echter, dat het rijk onmogelijk een grooteren benzinevoorraad dan voor zes maanden kan hebben. Doch zijn vreugde wordt getem perd doord en noodtoestand in zijn vak. Het Nederlandsche Onderwijzersgenoot schap heeft in zijn jaarvergadering met al- gemeene stemmen een motie aangenomen, waarbij er bij de regeering op wordt aange drongen, dat door wijziging van art. 191 der L. O.-wct weder verkregen wordt, dat slechts zij, die den titel van onderwijzer dragen en dien volgens alle rechten aan het ambt verbonden kunnen uitoefenen de be voegdheid hebben tot het zelfstandig geven van onderwijs in een klas. Aan de hand van cijfers werd aangetoond hoe groot de financieele nood is der onder wijzers. Het aantal sollicitanten naar een plaats is ontzaglijk groot. Deze motie be oogt aan dien toestand een eind te maken, o.m. door verlaging van de leerlingenschaal en uitbreiding van den leerplicht. De noodtoestand wordt gecamou fleerd door misbruik te maken van de werklooze akte-bezitters. Het on derwijzerscorps moet hart voor zijn zaak hebben en blijmoedig zijn, niet verdeeld. „Niet iedere lichamelijke straf maatregel is mishandeling." Namens de tuchtcommissie, werd ter ver gadering een rapport aangeboden. De com missie komt tot de conclusie, dat het wen- schelijk is, dat het tuchtrecht van den on derwijzer wordt geregeld. Het tuchtrecht be staat en vloeit voort uit de natuurlijke taak van den onderwijzer. Aan den onderwijzer dienen te nemen tuchtmaatregelen te wor den overgelaten. De commissie constateert voorts, dat niet iedere lichamelijke straf maatregel als mishandeling wordt be schouwd. Tuchtigingsrecht wordt echter niet verlangd, wel tuchtrecht. Over het rapport zal in de volgende al gemene vergadering worden beslist. Eggptische boeren krijgen ein delijk rein drinkwater. 750.900 boeren in Beneden Egypte zullen voor het eerst zuiver drinkwater krijgen, als een daartoe in aanbouw zijnde pomp- installatie gereed is. Het doel van dit plan dat de regeering 750.000 pondsterling kost, is, de sociale toestanden der plattelanders te verbeteren. Men verwacht hierdoor een vemindering van epidemieën en ziekten, weike veroorzaakt werden door het gebruik van Xij 1 water. In het gezin van den heer H. Pijlman, wonende te Hengelo (O.) is gistermorgen een vierling geboren, namelijk een jongen en drie meisje-. Moeder en kinderen maken het uitstekend. Chef van de militaire missie. Vernomen wordt, dat generaal Queipo de Llano benoemd is tot chef van de Spaan- sche militaire missie in Italië, een functie overeenkomende met die, welke de Italiaan- sche generaal Gambare in Spanje bekleedt. Queipo de Llano zal in den loop dezer week naar Rome vertrekken. DE AMERIKAANSCHE P.T.T. VERDIENT! De posterijen cler Vereenigde Staten heb ben in het fiscale jaar dat zoojuist is ge ëindigd, een surplus opgeleverd van ruim 10 millioen dollar op een totaal aan in komsten van 745.093.350 dollar. Postmeester- generaal Farley heeft verklaard, dat hij hierin een aanwijzing ziet voor de verbete ring van den algemeenen economischen toe stand. De postale omzet was het vorige jaar ruim 17 millioen dollar lager. Ernstig auto-ongeluk bij Den Bosch. Gisterochtend omstreeks half elf is op den rijksweg Den BoschTil burg, ter hoogte van huize Assisie, een ernstig auto-ongeluk gebeurd, waarbij vier personen gewond wer den, waarvan twee ernstig. Een taxi uit Tilburg, bestuurd door den chauffeur Stravers, vervoerde met zijn wa gen, waarvan de beide voorbanden tot op het linnen versleten waren, drie personen: den heer Ketelaars, diens dochter en me juffrouw van Houten. Uit de richting Den Bosch naderde dr. van der Laar, inspecteur van de rijks werkverschaffing aldaar, in zijn wagen. Hoe het gebeurde kon dr. van dei- Laar niet vertellen, doch plotseling zwenkte de taxi, die een flinke vaart had, naar links en greep den wagen ter hoogte van 't linkerach terwiel. De taxi vloog vervolgens tegen een boom aan de linkerzijde van den weg, kaatste als een bal terug, den weg op en kwam toen niet een slag tegen een volgenden boom tot stilstand. Van de drie passagiers waren de beide dames ernstig gewond, de chauffeur en de beer Ketelaars licht. De slachtoffers werden per ziekenauto van Tilburg naar het ziekenhuis aldaar vervoerd. Dr. van der Laar werd slechts aan een vinger gewond. Door den slag had zijn wagen een halven slag om gemaakt en stond zoodoende weer met den kop in de richting Don Bosch. De toestand van de dames is ernstig. De rector van huize Assisie heeft den slachtof fers geestelijke hulp verleend. Het ongeluk is waarschijnlijk te wijten aan het springen van een voorband van de taxi. De burgemeester van New York, Firello Laguardia, die in de rechten gestudeerd heeft, zal, naar verluidt, zich candi daat doen stellen voor een hooge rechter- Laguardia. lijke functie, die van „chief judge of the court of appeals", deze plaats komt in den herfst vacant. De burgemeester behoeft, wanneer hij solliciteert, niet af te treden en kan zijn huidige functie blijven vervullen, wanneer zijn sollicitatie niet zou slagen. Bezoek stelt teleur. De correspondent van het A.N.P. te Nevv- York meldt: Ook het verkrijgbaarstellen van „koopjes- kaarten" voor de wereldtentoonstelling te New York en de verlaging van den toe gangsprijs na 9 uur, zijn niet in staat ge weest tot nu toe het tentoonstellingbestuur een teleurstelling te besparen. Men had verwacht dat de kaarten die voor één dol lar een waarde van ruim twee en een halve dollar vertegenwoordigden, het bezoek ge durende het weekeinde tot één millioen zouden doen opstuwen. Het is vijftig pro cent onder de verwachting gebleven en on danks dit „koopje" was het bezoek slechts 14.000 boven dat van het tot nu toe drukste week-einde zonder prijsverlaging. De van 75 cent tot 40 cent verlaagde toegangsprijs na 9 uur bracht slechts enkele duizenden be zoekers op dit uur naar de tentoonstelling. Men verheelt zich de teleurstelling over dezen gang van zaken niet, temeer daar na de „koopjes-dagen" 't bezoek gedaald is onder het gemiddelde. Op 25 Juli dus tachtig dagen na de opening is de 15 millioeniste bezoeker ge noteerd. Het valt dus te bezien of het be zoek ver boven de 30 millioen (dat is de helft van het oorspronkelijk verwachte aantal) zal stijgen. Inmiddels is thans gebleken, dat het getal der bezoekers op den openingsdag, dat als 605.000 stond genoteerd, schromelijk overdreven was. Het bedroeg slechts 265.000. Het tentoonstellingsbestuur heeft deze „ontdekking" zonder commen taar doen passeeren. Wat het Nederlandsche paviljoen en de Nederlandsche afdeeling in de „hall of na- tions" betreft (waar zich o.a. de brieven- sorteermachine der P. T. T. bevindt, die drie maal per dag onder veel belangstelling wordt gedemonstreerd) deze hebben niet over gebrek aan belangstelling te klagen. Voortdurend beweegt zich een stroom van bezoekers door de gebouwen. Vooral het In dische panorama geniet de bewondering. Geen Nederlander of oud-Nederlander die op de tentoonstelling komt, verzuimt dit „stukje vaderland" te bezoeken. Duitsche en andere persstem men over Chamberlaln's rede. Naar aanleiding van de Maandag door Chamberlain afgelegde^ ver klaringen schrijft de „Deutsche All- gemeine Zeitung „in verband met het zenden van een Britsche mili taire missie naar Moskou nog voor de tot standkoming van een politiek accoord, dat Engeland zich in het belang van zijn omsingelingspolitiek zijn marschi-oute laat voorschrijven ofschoon de Engelsche bezwaren te gen de door de Sovjets verlangde politieke formule op zichzelf zeer krachtig zijn. Want Chamberlain zelf heeft te verstaan gegeven, dat de Sovjetformule van den in- directen aanval de onafhankelijkheid der kleine staten rechtstreeks bedreigt. Dit is, aldus het blad, lijnrecht in strijd met de motieven, die officieel steeds weer voor de Britsche garantiepolitiek, die toch de klei ne staten moet besehermen, gegeven zijn. Chamberlain, zoo vervolgt het blad, heeft gezegd, dat hij geen kwestie wist, die niet door vreedzame bespreking kon en zou wor den opgelost. Wij zien alleen niet, welke bijdrage de rede van Chamberlain voor zulk een vreedzame regeling der hangende kwes ties heeft geleverd. Want, hoewel deze rede spreekt van de overtuiging, dat deze kwesties vreedzaam geregeld kunnen worden, is zij toch niet na der ingegaan op de veel belangrijker kwes tie, dat deze vraagstukken opgelost moeten worden. „Polen aangemoedigd". De „Berliner Boersenzeitung" keert zich in het bijzonder tegen de uitlatingen van Chamberlain over Dantzig en de houding van Polen, die de Britsche premier flink en van wijs staatsmansbeleid getuigende noem de. Daardoor, en door de verwijzing naar Engelands garantiebeloften, wordt JPöle'n volgens het blad tot steeds nieuwe excessen aangemoedigd. Wij kunnen, aldus de „Boersenzeitung" hierin slechts een beves tiging zien, dat men te Londen ook de laat ste moreele bezwaren over boord geworpen heeft, om de omsingelingsmanoeuvre te red den, welker karakter Chamberlain zelf in het Lagerhuis onthulde, toen hij een ver gelijking trok tussohen de besprekingen met Moskou en de Ententebesprekingen van voor den oorlog. Italië vindt het vreemd. De „Popoio di Roma" schrijft dat Cham- berlains rede niets bijzonders en niets nieuws bevat en dat zij door de liberalen en de Labour is uitgelokt om verkiezingsrede nen voor de binnenlandsche politiek. Voorts wordt het Vreemd genoemd, flat de mili taire missies van Frankrijk en Engeland naar Moskou vertrekken, zonder dat een po litiek accoord gesloten is. Stilte voor den storm! De Fransche pers verheugt zich over de verklaringen van Chamberlain, die aantoo- nen, dat een accoord nabij is. Naar de „Petit Parisien" betoogt, was de algemeene atmosfeer van het Lagerhuisde bat van Maandag in overeenstemming met de kalmeering, die zich sedert eenigen tijd in het internationale leven heeft geopen baard. Daaruit blijkt niet, dat deze wind stilte niet door een plotsclingen storm zal worden gevolgd, blijft uiterste waakzaam heid geboden in deze vacantieperiode, die steeds vooraf is gegaan aan kwade gebeur tenissen. De „Epoque" meent: De anti-Duitsche coalitie is gesmeed. Het tijdperk van de vreedzame inlijvingen, van de zegevierende intochten en zonder oorlog overwonnen ste den is thans wel gesloten. Thans moet Hit- Ier alle risico's nemen. Hij moet het leven van zijn land en zijn regime op het spel zetten, zonder nog te spreken van zijn eigen lot. Haar bestaan en haar bloei on ophoudelijk bedreigd. Onder voorzitterschap van den heer L. F. Kleiterp uit Amsterdam heeft het Neder- landsch Onderwijzersgenootschap te Den Haag gisteren zijn 93ste algemeene jaar- lijksche vergadering gehouden. In de rede, waarmede de heer Kleiterp de vergadering opende, gaf hij allereerst een overzicht van de moeilijkheden, die aan de taak van den tegeirwoordigen onderwij zer zijn verbonden, waarna hij scherpe cri- tiek uitoefende op het instituut van den kweekeling met acte. Zijn positie zoo zeide spr. is in voldoende mate geschetst met de vermelding van het feit, dat hij in het geheel geen positie heeft. Aan huwen en gezinsgeluk behoeft hij niet te denken En al lijdende en strijdende is hij de man, die het onderwijs op peil houdt. En steeds draait de machine van de op leiding 'door. Jaar in jaar uit worden de jonge leerkrachten op de markt gebracht. Is de positie van den jongen onderwijzer schier hopeloos, ook die van den vastaan- gestelden collega heeft weinig reden tot verheugenis. Onze nooit-op-peil-geweest- zijnde salarissen, zoo zeide spr. zijn sinds 1920 met ongeveer een derde gekort. Laat ons de hoop koesteren, dat het nieuwe mi nisterie de salaricering der onderwijzers uit redelijk oogpunt zal weten te bezien. Onze offers hebben zeker de grenzen der redelijkheid aanzienlijk overschreden. Prof. Slotemaker de Bruine on der het mes. Nadat spr. zijn misnoegen te kennen had gegeven over het nieuwe spellingsbesluit, gmg hij over tot de bespreking van het on derwijsbeleid in het algemeen. Voor ons zoo zeide hij verder is het thans afgetreden ministerie een kabinet ge weest, tegen welks onderwijsbeleid wij voortdurend^ moesten stelling nemen. In zonderheid is dit het geval met den afge treden minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen. Zijn inzichten stonden veel al lijnrecht tegenover de onze. Prof. Slotemaker de Bruïne heeft echter bij alle critiek op zijn beleid en dat van de regeering waarvan hij een der leden was, recht op onze waardeering en dank voor veel flat hij voor onze leden persoonlijk wilde doen of bewerkstelligen. De positie van de openbare school is in de ambtsperiode van het vo rige ministerie in ernstige mate verzwakt. De wettelijke positie van de openbare school is tegenover die van de bijzondere zoo nadeelig, dat haar bestaan en haar bloei zonder ophouden worden bedreigd en be lemmerd. Hierin ligt een der oor zaken van de voortdurende achter uitgang van het openbaar onder wijs die elke voorstander van dit onderwijs en ook velen daarbuiten met bezorgdheid vervult. Ilct is noodzakelijk, zoo besloot de lieer Kleiterp, dat alle voorstanders van hot openbaar onderwijs zich eendrachtig scha ren om hun school, teneinde na te r n waaraan deze achteruitgang is te wijten'en' middelen e beramen om haar te stu te e Gier (thuisreis) Valk (heenreis) Wielewaal (heenreis) Torenvalk (terugreis) Uil (heenreis) Buizerd (terugreis) Vertrek van Athene 1 Aug. Singap. 1 Aug. Jodhp. 1 Aug. Jodhp. 1 Aug. A'dam 1 Aug. Band. 1 Aug. Aankomit t« A'dam 1 Aug. Band. 1 Aug, Rang. l Aug. Basra 1 Aug. Athene 1 Aug, Medan 1 Aug, Leeft Therèse Neumann nog? Wederom doet het bericht de rondo, dat de gestigiUa. tiseerde van Konnersreuth, Therèse Neu. mann, is overleden. Op grond van inlich tingen te bevoegder plaatse, kan de Msb. voor de zooveelste maal, dit bericht, het welk steeds opnieuw opduikt, absoluut te genspreken.* Man met de ijzeren long weer thuis. De 28-jarige jongeman Fred B. Snite uit Chica- go, die reeds drie jaar in een ijzeren long is opgesloten, is van zijn pelgrimsreis naar Lourdes in zijn woning in River Forest te ruggekeerd. Familieleden hebben ver klaard, dat, wanneer de patiënt voldoen de is uitgerust, een hernieuwd onderzoek door de geneesheeren zal worden inge steld, teneinde vast te stellen, of de in getreden beterschap van blijvenden aard zal blijken te zijn. „Persattaché" van Koning Zog gearresteerd. De politie te Oslo heeft den onlangs aan gekomen Deen Ernst gearresteerd, die zich uitgaf voor persattaché van Koning Zog, die het tegen hem uitgevaardigde bevel tot uitwijzing zou hebben overtreden en in Denemarken reeds wegens oplichting zou zijn veroordeeld. Scheepsingenieurs bijeen. Op 18, 19 en 20 Augustus a.s. wordt alhier een internati onaal congres van scheepsingenieurs ge houden, waaraan talrijke buitenlandsche delegaties zullen deelnemen. Belangrijke technische kwesties, betrekking hebbend op den scheepsbouw en scheepsmotoren, zullen besproken worden. Tsjechische vluchtelingen in Frankrijk. Gisteravond zijn te Boulogne sur Mer door het Poolsche schip Chroby 541 Tsjechische vluchtelingen ontscheept. Zij hebben zich verbonden om in Franschen dienst te gaan. Zij zijn te Gdynia bijeengekomen, waar zij zich op de Chrobry hebben inge scheept. Gistermiddag reisden zij door naar Parijs en gaan vandaar naar Marseille en Noord-Afrika. Het terrorisme in Palestina: Op den weg van Jeruzalem naar Hebron zijn gisteroch tend de lijken gevonden van drie Arabie ren, die door een gewapende bende waren ontvoerd. Motorveer gekapseisd. Tusschen de eilam den Samar en Leyte is tijdens Slecht weer een motorveer gekapseisd. Aan boord be vonden zich tachtig personen. 38 konden zich met behulp van reddinggordels boven water houden, totdat zij door schepen wer den opgepikt. 44 personen zijn verdron ken. Sovjet-Rusland leent. De raad van volks commissarissen heeft besloten een leening uit te geven voor het derde vijfjarenplan. Het betreft een bedrag van 6 milliard roe bel tegen een rente van 4 pet. voor den duur van 20 jaren. De lccning dient voor economische en cultureele doeleinden. Spanje dankt Frankrijk. Een gedelegeer de van den Spaanschen minister van bui tenlandsche zaken heeft een bezoek ge bracht aan de Fransche ambassade te San Sebastian. Hij verzocht maarschalk Petain zich bij de Fransche regeering tot tolk te maken van de voldoening der Spaansche regeering voor de restitutie van het Spaansche goud, welke, zooals hij zeide, een belangrijke étappe in de ten uitvoerlegging van de overeenkomsten tus schen Berard en Jordana vormt. Monniken moesten het klooster uit. De nationaal socialistische autoriteiten heb ben besloten de Cistercienser abdij te Stams in Tirool te onteigenen, omdat de monniken het domein niet goed beheer den. Het voornaamste verwijt, dat hen wordt gemaakt is dat zij niet op tijd hun belasting betaalden. De veertig monniken moesten het klooster met spoed verlaten. Zij zullen vermoedelijk een toevlucht vin den in het Cistercienser klooster te Feld- kirch in Vorarlberg. Zweden erkent Slowakije. De Zweedsche regeering heeft gisteren op het ministerie van buitenlandsche zaken laten mededee- lcn, dat zij de Slowaaksche republiek er kent. In Slowaaksche politiek kringen schenkt men volgens het Ü.N.B. aan dit feit des te meer aandacht daar Zweden de eerste der Noordsche staten is, welke Slowakije erkent. meUon- Gisteren is te Berlijn de Harige Kurt Franke, die wegens geweld dadige berooving van een handelsreiziger tei dood was veroordeeld, onthoofd. Het vliegende fort. Het nieuwe „vliegende lort van de Amerikaansche luchtmacht, een viermotorig Boeing vliegtuig van 2- 'on. heeft, gisteren van Burbank in Cali- lornie gevlogen naar Floyd Bennett Field met een gemiddelde snelheid van 400 km. uur op een constante hoogte van <000 meter. Twee vliegtuigen in zee gestort. Op twaalf nn.il van Lossiemouth zijn twee vliegtui gen der Royal Air Force in zee gestort, ven ooggetuige hoeft verklaard een hevige ontploffing te hebben gehoord, welke veel weg had van het geluid van grof Ke" schut, loen hij opkeek, zag hij twee vlieg* uigen. die met een groote snelheid in zce vielen. Een der toestellen kwam in stuk ken en brokken boven. Bij het ongeluk zijn drie personen om het leven gekoin6"- I

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1939 | | pagina 2