Nogmaals de ordening
in de Wieringermeer
Wij lazen voor U
't Zijn geen
Lilliputters!
Het beloofde land
Persgevecht en soldateneten
September: feestmaand
voor de hoofdstad
Ook na 1941:
Verboden voor middenstanders
„systeem" verraden
Drie rijwielroovers
gegrepen
Tsjechische arbeiders in
het geweer
Militair overleg tusscben
Roemenië en Turkije
Chauffeur tolde op
zijn beenen
D-trein maakt doodenrit
Abessijncn blijven
opstandig
Laat het ri)k de qronden houden,
zegt de tegenwoordige midden
stand, Flinke zaken met behoor
lijke afzetmogelijkheid de eenige
oplossing.
Het. blijkt wel, dat wij met ons artikel „De
ordening in de Wieringermeeienkele weken
geleden geplaatst een zeer gevoelige snaar
hebben aangeraakt en een probleem hebben
aangesneden, dat niets meer en niets minder
dan het zijn of niet zijn van den middenstand
in het nieuwe Land raakt.
In dat artikel hebben wij geen bepaalde mee
ning gelanceerd, wij wierpen slechts een blik
in de toekomst, die voor den middenstand
twee mogelijkheden heeft:
Het blijft zoo het is, als het rijk de
gronden in de Wieringermeer niet
aan de gemeente overdraagt.
Het „verboden toegang" voor mid
denstanders verdwijnt na 1941 en on
beperkte vestiging wordt mogelijk,
wanneer de gemeente wél de gron
den krijgt toegewezen.
Het is te begrijpen dat de tegenwoordige
middenstand, die zich met groote offers een
plaatsje onder de zon althans aan den niet
meer zoo zwaarbewolkten hemel, veroverd
heeft, zijn bestaan ziet bedreigd en wenscht
dat alle aandrang op de regeering wordt uit
geoefend om de gronden aan het rijk te
laten, om zoodoende de noodige contröle te
houden.
Naar aanleiding van ons artikel ontvingen
wij vele verzoeken van Middenstanders eens
met hen van gedachten te wisselen over de
ze hoogst belangrijke zaak, welke zeker
waard is ook aan het publieke oordeel te
worden onderworpen.
Wij hadden dezer dagen een onderhoud met
een der meest vooraanstaande middenstan
ders. iemand die de Meer nog in „stuifzand
toestand" heeft meegemaakt en die zijn oor
deel als volgt samenvatte:
Wanneer de Wieringermeer wordt openge
steld. zullen er velen zonder vooraf te gaan
rekenen, door een coort Wieringermeergoud-
koorts worden bevangen en op groot avon
tuur het nieuwe land in trekken. Winke
liers en kleine nijveren, die als vliegen op de
stroop zullen afkomen. Wel werkt de vesti
gingswet en de bij de wet vereischte vakken
nis als een rem, maar gezien het overgroote
aantal aanvragen dat thans bij de Wierin-
germeerdirectie berust, kan werkelijk een
invasie worden verwacht. Aan bedrijfskapi
taal is te komen, vakkennis zal er ook zijn,
maar wat baten bedrijfskapitaal en vakken
nis, wanneer het afzetgebied nu eenmaal te
klein is om dat productief te maken?
Afgezien van de billijkheid tegen
over de Middenstanders, die aldus al
le kinderziekten in de nieuwe samen
leving zouden hebben meegemaakt
om 't bedje voor 'n ander op te schud
den, is het onverantwoordelijk tegen
over de liefhebbers, die van niets we
ten en afgaan op fantastische verha
len, dezen zonder meer toe te laten.
Een moordende concurrentie zal het gevolg
zijn, en al zullen na enkele jaren velen nog
veel harder over den dijk terug hollen dan
ze erover zijn gekomen, het zal lang duren
voor men inziet dat ook in de Wieringer
meer het goud waarlijk niet voor het opra
pen ligt.
Voor prijzen, die ver boven die in het oude
land liggen, behoeft niet gevreesd te worden,
aldus onze zegsman verder, een gezonde con
currentie zal blijven en is noodig. De groote
concerns en coöperaties, welke hier óf dage
lijks waren van buiten inbrengen, óf hier
zelf gevestigd zijn kan de middenstand
slechts in bedwang houden door zijn prij
zenpolitiek aan te passen. Maar dan moe
ten het ook flinke zaken zijn, welke een zoo
danig afzetgebied hebben, dat in groote
kwantums, dus tegen lage prijzen kan wor
den ingekocht.
Men heeft het nieuwe land nu eenmaal
voor de bevolkingsgroepen anders gemaakt
dan het oude, men heeft den pachters bij
flink werken en behoorlijke capaciteiten een
bestaan verzekerd O0k de tegenwoordige
middenstanders werken flink en hebben be
hoorlijke capaciteiten Is het dan gezond deze
eroep den ondergang in te jagen en in en
kele maanden wellicht af te breken, wat zoo
moeizaam is opgebouwd?
Tot zoover onze middenstander, wiens stem
ongetwijfeld de meening van zijn collega's
weergeeft. Men ziet, de liquidatie-commissie,
welke, zooals wij eerder schreven deze zaak
n studie heeft is er voorloopig nog niet mee
klaar. Ongetwijfeld heeft de tegenwoordige
middenstand zijn historisch verworven
rechten en is er veel voor te zeggen, niet
meer nieuwe zaken op te laten zetten, dan
oor de behoefte noodzakelijk is.
Wij zijn van meening dat voor de regee-
ing een der tegenwichten op deze balans
wel zal vormen de overweging of de be
schermde Wieringermeer-middenstand op
den duur geen kongsi zal vormen en een
soort eenheidsprijzen poli Wek zal gaan voe-
•en, tot schade van den consument. Ons
Neen, 't zijn reuzen in de plan
ten en dierenwereld, deze visch
en deze bloem!
Het plaatje links werd genomen
in de staat Maine, Amerika, waar
alles mogelijk is en een visscher, die
er, wat zijn proporties betreft, zelf
óók wezen mag, een visch van 500
pond verschalkte. Naar de geluk
kige Amerikaan beweert, streed hij
één uur en vijf en vijftig minuten
met het zeemonster.
Rechts bloeit de grootste bloem
ter Wereld, de tropische „Amorpho-
phallus titanum", zooals de geleer
den het drie-meter hooge Florakind,
dat zich thans in Berlijn laat be
wonderen, noemen. Zij bloeit voor
de eerste maal, de bloemenreuzin.
In Amerika is alles mogelijk
Wondere bloei
dunkt, dat dit zoo'n vaart niet zal Ioopen.
De verbruikers in het nieüwe land kunnen
voor den inkoop van hun grootere artikelen
met hun auto's en motoren gauw uit de voe
ten en voor de dagelijksche waren zijn er,
zooals gezegd, genoeg liefhebbers-leveran
ciers van buiten. Nu wij de zaak ook van
andere zijde hoorden, lijkt ons het standpunt
door den tegenwoordigen middenstand inge
nomen het overwegen waard. Flinke zaken,
met mogelijkheid van voldoende afzetgebied
Maar de middenstand moet ook het voorrecht
van bescherming dan beseffen. Zijn verant
woordelijkheid blijft groot, want men kan
tenslotte zooveel beschermen en ordenen als
men wil: de klant blijft koning en deze be
paalt den prijs!
Vele vluchtelingen zullen tien
tallen jaren geduld moeten oefe
nen
Terwijl de immigratiequota's van Groot-
Brittannië, Ierland, Frankrijk, België, Zwit
serland, Nederland en Scandinavië verre
van uitgeput zijn, zijn de immigratieaan-
vragen uit Midden-Europeesche landen tot
zoo'n hoogte gestegen, dat het voor som
mige candidaten 25 jaar of langer kan du
ren, alvorens zij de Vereenigde Staten zul
len mogen binnengaan.
Ofschoon het Duitsche quota 27.370 per
jaar bedraagt, waren door de Duitsche con
sulaten in Duitschland volgens te Washing
ton gepubliceerde cijfers 298.000 aanvragen
voor visa ingeschreven op 30 Juni j.1. dit zou
beteekenen, dat het Duitsche quota voor de
eerstvolgende 11 jaar is uitgeput. Ongeveer
de helft der candidaten wordt echter afge
wezen om lichamelijke of geestelijke rede
nen, maar ook dan nog zijn er candidaten
voor vijf jaren.
Meer Polen dan Duitschers af
gewezen.
In Polen hebben thans 114.000 personen
immigratieaanvragen ingediend, terwijl het
Poolsche jaarquota slechts 6.524 bedraagt.
Het percentage afgewezen Polen is echter
grooter dan dat van afgewezen Duitschers,
Een merkwaardige toestand bestaat ten
aanzien van Hongarije, waar 30.000 perso
nen visa hebben aangevraagd, terwijl een
jaarlijksch quota van slechts 869 voor Hon
garije bestaat.
Ofschoon Hongarije een geringer percen
tage afgekeurden heeft dan bijna ieder an
der land, zou het volgens het thans gelden
de systeem van 25 tot 30 jaar duren vóór
alle candidaten in de Vereenigde Staten
zouden zijn opgenomen.
Idbreker door zijn
DE man reeds gearresteerd, voor
dat de politie al zijn wandaden
ontdekte.
In den nacht van 24 op 25 Juli werd op
vakkundige wijze ingebroken in een maga
zijn van radiotoestellen in de Zoutmanstraat
te Den Haag. De inbreker had de ruit van de
winkeldeur verwijderd door de schroefjes los
te draaien. Een Philips-radiotoestel had aan
trekkingskracht op den inbreker, zoodat deze
het meenam.
Op goed spoor.
De Haagsche politie heeft dezer dagen het
bewuste toestel achterhaald, maar de lam
pen en de accu bleken verwisseld te zijn.
Hierdoor ontdekte de politie een
tweede inbraakje, dat in den nacht
van 29 Juli was gepleegd op den
Nieuwen Binnenweg te Rotterdam.
Op dezelfde wijze als in Den Haag
was de inbreker hier binnengeko
men en zijn buit bestond uit radio
lampen en een accu.
De dader bleek te zijn een 20-jarige gla
zenmaker uit Rotterdam. Het toestel had hij
op de fiets naar Rotterdam getransporteerd.
Later plaatste hij het bij kennissen in de
residentie, doch deze klaagden over de lam
pen en de accu, welke gedurende de reis
naar de Maasstad ernstig geleden hadden.
Daarop eigende hij zich te Rotterdam de
lampen en de accu toe.
De glazenmaker was in het begin van
Augustus reeds gearresteerd wegens ladelich
ting en bevond zich in het Huis van Bewa
ring.
Eén van hen heeft pas „gezeten".
Op 10 Augustus werden uit een pakhuis
aan de Krusemanstraat te 's-Gravenhage
twee rijwielen ontvreemd. Het politioneel
onderzoek wees uit, dat een 21-jarige jonge
man zich met een sleutel toegang tot het
pakhuis had verschaft. Samen met een
vriend ontvreemdde hij de rijwielen, welke
gebracht werden naar de woning van een
derden kennis.
Deze vond de zaak evenwel weinig veilig,
waarop de fietsen naar een pakhuis in de
Lepelstraat werden overgebracht. Het drie
tal is thans ingesloten. Een der vrienden was
op 5 Juli uit de gevangenis ontslagen, waar
hij anderhalf jaar had doorgebracht, wegens
diefstal van motoren en benzine.
EEN FRONT VAN HONDERD
DUIZENDEN?
Gajda ontbindt de Tsjechische
fascistische partij.
De „Times" meldt uit Praag, dat generaal
Gajda, die kortgeleden trouw beloofd heeft
aan Hacha en de Tsjechische fascisten be
volen heeft zich aan te sluiten bij de na
tionale eenheidspartij, thans door Moravië
reist om de plaatselijke fascistische afdee-
lingen te ontbinden. Het schijnt, dat de
Duitsche autoriteiten hun steun hebben ont
trokken aan de fascisten, die slechts een
klein gedeelte van de Tsjechische natie ver
tegenwoordigen.
De Tsjechische regeering neemt thans met
eenige waakzaamheid de vorming waar van
een Tsjechisch arbeidersfront, dat naar men
gelooft gereed staat om een aanwervings
campagne in het begin van de herfst te ope
nen. In het protectoraat worden berichten
ontvangen, volgens welke Tsjechische ar
beiders in Duitschland, die ongeveer 60.000
man omvatten en 20.000 vrouwen, voor dit
front geworven worden en dat bij hun terug
keer na het seizoenwerk van den zomer een
partij met 200.000 tot 300.000 leden eenige
moeilijkheid kan veroorzaken voor de na
tionale eenheid.
De geruchten, volgens welke een Ro-
meenschTurksch militair accoord geslo
ten zou worden, worden door Turksche po
litieke kringen als ongegrond beschouwd.
Zij geven echter eenvoudig toe,
dat het mogelijk is, dat binnenlkort
besprekingen gevoerd zullen worden
tusschen de beide generale staven
voor een eventueele militaire coör
dinatie.
Aangezien het Balkanpact gemeenschap
pelijke samenwerking der onderteekenaars
behelst, zou een militair accoord overbodig
zijn Men is van meening dat deze geruchten
hun oorsprong vinden in het feit, dat bin
nenkort een militaire Roemeensche missie
m Turkije komt.
De „Haagsche Post"
fascistisch?
Het Volk (s.d.a.p.) doet een
feilen uitval naar de liberale
„Haagsche Post".
Tot voor kort was „De
Haagsche Post", aldus het ar
beidersorgaan, een democra
tisch weekblad. Het verdedig
de inzichten en beginselen,
die op vele punten van de
onze afweken, doch het had
voor de opvattingen van te
genstanders dat respect, dat
nu eenmaal voor een gedach-
tenwisseling in een vrije sa
menleving 'n onmisbare voor
waarde is. Toen onlangs een
oud-lid van Nationaal Herstel,
de heer Bauduin, als hoofdre
dacteur van dit weekblad op
trad, hebben wij uiting gege
ven aan onze ongerustheid.
Thans, nu wij dit weekblad
eenigen tijd aan de gang heb
ben gezien, moeten wij vast
stellen, dat de somberste ver
wachtingen zijn overtroffen.
Wij gunnen „De Haagsche
Post" het genoegen, zich op te
werpen als spreekbuis voor
die kijk op het landsbelang,
die de anti-revolutionnaire
partijleider, de heer Colijn, en
de liberale partij voorstaan.
Maar als dit orgaan de
tegenstanders stelselmatig
kleineert en in een twij
felachtig daglicht stelt;
als dit orgaan den gezon
den grondslag der ver
draagzaamheid verlaat en
met looze praatjes stem
ming maakt tegen een ka
binet, alleen omdat dit
voorstanders van een ac
tieve welvaartspolitiek
omvat, dan heeft het de
democratie verlaten en
maakt het propaganda
voor het fascisme.
Van de nieuwe kabinets
formatie heette het, dat men
„een offerfeest van beginse
len" te aanschouwen zou krij
gen. Welk een logica!
Dit schrijft een blad, dat de
groote meerderheid van de
volksvertegenwoordiging in
de kwaadaardigste termen
verwijt, dat zij niet een offer
feest van haar beginselen
heeft op touw gezet om maar
den heer Colijn aan het be
wind te laten.
Het is een ernstig verschijn
sel. Aan deze nauwclijks-ver-
hulde fascisterigheid bestaat
in Nederland geen behoefte,
aldus het Vk, dat besluit:
Ons publiek slikt niet zoo
gemakkelijk een zoo plotselin
ge verandering van staatkun
dige richting. Het door de
modder halen van onze parle
mentair-democratische orga
nen en hun voormannen
het is een bedrijf, dat een ste
vig antwoord verdient.
Woorden zijn muziek.
Uit het orgaan van den Alg.
Ned. Zuivelbond:
Sinds jaar en dag wordt ge
tracht betere wettelijke bepa
lingen te krijgen ten aanzien
van het misbruik dat in me
nig opzicht gemaakt wordt
van het woord „beter," dat
•men vaak als een verzamel
naam gebruikt ziet bij aandui
dingen van margarine, mé
langes, e.d.
Een sterk staaltje daarvan
troffen we onlangs aan in een
artikel in de „Haagsche Cou
rant", waarin het menu van
den grenssoldaat gedurende
14 dagen als volgt werd weer
gegeven.
M enii.
Donderdag: brood, boter,
thee, koffie, kaas, aardappe
len, portie vleesch, spercie
boonen.
Vrijdag: brood, boter, thee
koffie, koek, wittekoolrats en
augurken, portie rundvleesch
Zaterdag: brood, boter, thee,
koffie, kaas, capucijners met
spek, karnemelkschepap.
Zondag: brood, boter thee,
chocolade, ham, marinesoep,
aardappelen, spercicboonen,
carbonade.
Maandag: brood, boter,
thee, koffie, kaas en ei, rijst
met bruine suiker, appeltjes,
banaan.
Dinsdag: brood, boter, thee,
koffie, jam, erwtensoep met
vleesch en kluif (stijf), rog
gebrood.
Woensdag: brood, boter,
thee, koffie, rookvleesch, an-
dijvierats, rijstepap.
Donderdag: brood, boter,
thee, koffie, kaas, aardappe
len, doperwten, varkenslapje.
Vrijdag: brood, boter, thee
koffie, aardappelen, rabarber
portie vleesch.
Zaterdag: brood, boter,
thee, koffie, ontbijtspek, ca
pucijners met spek, karne
melkschepap.
Zondag: brood, boter, thee, cho
colade, kaas, aardappelen,
peultjescarbonade, appel.
Maandag: brood, boter, thee
jamwittekoolratg rijstepap
Dinsdag: brood, boter, thee,
koffie, kaas, andijvierats, kar
nemelkschephp.
Woensdag: brood, boter
thee koffie, aardappelen, sla
met 2 eieren, rijstepap
Donderdag: brood, boter
thee koffie, ontbijtspek, aard
appelen met hachê.
Hieruit blijkt overduidelijk
aldus het blad van de F N
Z„ hoe noodzakelijk het is'dat
V fen betJere bescherming van
wp wfU° "b0,er" k°mt, want
we weten maar al te goed dat
de grenssoldaat geen boter
menshatend margarine
Spoorwegshow nadert haar vol.
tooiing.
De laatste weken en vooral de laatste da
gen is er groote bedrijvigheid op het terrein
van het voormalige Paleis van Volksvlijt aan
het Frederiksplein. Met rassche schreden na
dert de Spoorwegtentoonstelling, die hier ter
gelegenheid van 't eeuwfeest der Nederland-
sche Spoorwegen wordt ingericht en die 8
September wordt geopend, haar voltooiing
En niet groote voortvarendheid wordt op het
oogenblik aan de afwerking ervan gearbeid.
Amsterdammers kijken hun oogen
uit.
Menige Amsterdammer, die dit zoo drukke
verkeersknooppunt passeert, blijft een oogen
blik staan om het zoo ongewone en interes
sante schouwspel van rails, seininstallaties
en spoorwegwagons in het hartje van de
stad goed in zich op te nemn. Een complete
electrische trein, een dieselmotorwagen, e€n
groote wagon voor eerste, tweede en derde
klasse en een restauratierijtuig bevinden zich
reeds ter plaatse, evenals een kleine ran
geerlocomotief en een open goederenwagon,
In de eerstvolgende nachten worden nog over
gebracht een Pullman rijtuig, een gewoon
slaaprijtuig, een tender en een „jumbo", met
een gewicht van 90 ton. Deze zware ma
chine zal waarschijnlijk in den nacht van
26 op 27 Augustus worden overgebracht en
het behoeft nauwelijks te worden gezegd, dat
voor dit zware transport groote belangstel
ling bestaat.
De groote expositiehal en de ingang, waar
voor in verband met het treintje uit 1839,
dat rond het terrein zal rijden, hooge stella
ges zijn gebouwd een viaduct als het wa
re zijn bijna klaar en reeds is een begin
■gemaakt met het overbrengen van het ma
teriaal, dat in deze groote hal zal worden
tentoongesteld.
Succes voor de werkloozen,
Het geheel is een prachtig succes van de
jeugdige werkloozen, die in de totstandko
ming van deze groote en grootsche expositie
een zoo belangrijk aandeel hebben.
Acht September a.s. moet het werk klaar
zijn Dan zal de tentoonstelling haar poorten
openen, dan is Amsterdam gereed de dui
zenden belangstellenden voor deze spoor
wegshow te ontvangen en deze ontvangst
zal bijzonder feestelijk zijn. Want op het
Centraal Station, waar toch de grootste
stroom der bezoekers worden verwacht, be
staan groote plannen. Men treft voorberei
dingen om het station en in het bijzonder
het eerste perron een feestkleed te geven
en eerstdaags zullen definitieve plannen
daaromtrent bekend worden gemaakt. Ook
aan de verlichting der grachten de be
kende en altijd weer mooie illuminatie
wordt druk gewerkt.
September belooft voor de hoofdstad een
drukke en feestelijke maand te worden,
waaraan het jaarlijksche bezoek van H. M,
de Koningin, zeker grooten luister zal bij-
ze tten.
Maximum straf tegen hem ge-
eischt.
Voor het kantongerecht te Delft heeft
zich te verantwoorden gehad een expedi
teur uit Loosduinen, die op 23 Juni op het
Noordeinde te Delft in kennelijken staat
van dronkenschap een vrachtauto bestuurde
Hij werd aangehouden door een agent, die
constateerde, dat de chauffeur zich nauwe
lijks staande kon houden. Een caféhouder
had zelfs geweigerd hem bier te schenken.
De man was reeds tweemaal voor een der
gelijk feit veroordeeld. Hem werd thans de
maximum straf, veertien dagen principale
hechtenis, opgelegd plus intrekking van het
rijbewijs voor den tijd van één jaar opge
legd.
Vreeselijk ongeluk bij Duitsch
station.
Nabij het hoofdstation van Chemnitz
(Duitschland) is een D-trein op een groep
spoorwegarbeiders ingereden. Drie man wa
ren op slag gedood, een overleed tijdens het
vervoer naar het ziekenhuis.
De Italianen op vernuftige wijss
bestookt.
De laatste uit Ethiopië door de Abessijn-
sche kolonie in Jerusalem ontvangen berich
ten geven belangwekkende bijzonderheden
over den toestand in het land'en de moei
lijkheden, die de Italianen er ontmoeten,
bij het kolonisatiewerk. Talrijke benden
opstandelingen opereeren nog in uitgebrei
de sectoren. Volkomen op de hoogte van de
eweging der Italiaansche troepen en de
wijze, waarop deze zich van levensmiddelen
i oorzien, doen deze benden vaak aanvallen op
convooien en afzonderlijke detachementen!
waardoor zij de Italianen dwingen voort
durend hun toevlucht te nemen tot de
luchtvaart en zeer belangrijke troepensterk-
en op de been te houden. Karavanen trek-
ven door het land onder bescherming van
gewapende escorten en vechtwagens.
Kolonisten door koorts geteis
terd.
Uit het moederland gekomen kolonisten,
me van de regeering terreinen en woningen
hebben gekregen, hebben, ontmoedigd door
de moeilijke arbeidsomstandigheden en ge'
teisterd door koorts, bij duizenden van hun
exploitaties moeten afzien. Om de uitvoe
ring te verzekeren van de landbouwontwer-
pen en de uitvoering van het fascistische
Plan verzekert men, dat Mussolini zonder
erwijl bijzondere maatregelen zou nemefli
welke maarschalk Balbo zou moeten uitvo®1
ren.