Berlijn en Moskou sluiten
niet-aan vals ver drag^
Duitschland en Polen
oorlogsgereed
Regenhoos
in Hilversum
DAGBLAD VOOR DEN'HELDER EN'HOLLANDS NOORDERKWARTIER-
Joden trouw
aan Engeland
't Blijft warm
Denk aanBoldoot!
De politie gestrand
Zullen
Engeland
en
Et ankrijk
Polen
loslaten
Militaire maatregelen
van Duitschland
en Polen
EERBERICHT
22 AUGUSTUS 1939
67e JAARG. No. 8701
Crisis aan het eind
dezer week te wachten
Engclscheo wordt aangeraden
Polen te verlaten
Polen voorbereid op alles
Dit nummer bevat 8 pagina's
DE BILT SEINT:
HELDERSCHE COURANT
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON SO (2 LIJNEN)
Uitgave der Ultg.-Ml|. Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
DINSDAG
De situatie verandert
VON RIBBENTROP NOG DEZE WEEK
NAAR DE SOVJET-HOOFDSTAD. DE
ENGELSCHEN WORDT AANGERADEN
POLEN TE VERLATEN.
Is eenerzijds de toestand in Europa sinds gisteren
nog weer veel dreigender geworden, wat zich bijvoorbeeld
uit in nog toenemende militaire bedrijvigheid in Duitsch
land en sterke geruchten over een tusschentijds bijeenroe
pen van het Britsche parlement, anderzijds is er iets ge
beurd, dat. misschien de grootste algemeene spanning zou
kunnen wegnemen. Sovjet-Rusland heeft 'n salto mortale
gemaakt en is naar 't kamp der asmogendheden overgeloo-
pen door een niet-aanvalsverdrag met Duitschland te slui
ten. Dit bericht is als een donderslag bij helderen hemel
gekomen. Er wordt meer haast bij deze zaak gezet, dan
met de eindelooze onderhandelingen tusschen Rusland en
de democratische landen het geval was. Reeds op 23 Au
gustus vertrekt von Ribbentrop naar Moskou. Volgens het
officieele bericht uit Moskou is Rusland tot deze stap ge
komen, omdat het de spanning in haar politieke betrek
kingen wil verminderen en de oorlogsdreiging uitschake
len. In politieke kringen te Berlijn constateert men, vol
gens Havas, dat alleen reeds de aankondiging de spanning
die van uur tot uur toenam, verbreekt. Het zal echter groo-
tendeels van Moskou afhangen, of deze ontspanning duur
zaam en aanzienlijk wordt.
In Warschau verwacht men de cri
sis tegen het einde dezer week.
De Berlijnsche correspondent van de
Gazeta Polska voorspelt, dat de rede
van Hitier op Zondag a.s. bij Tan-
nenberg sensationeel zal zijn. Het is
echter niet bekend, of de rede een
redelijk antwoord zal behelzen op
het Poolsche memorandum van 5
Mei dan wel of zij alle bruggen zal
afbranden en de zaken tot een acute
crisis zal brengen.
Hoe dit zij, dit overigens niet geheel onver
wachte succes van Hitier men herinnere
zich de befaamde woorden van Stalin tegen
Engeland en de Rusland aangedane smaad
te München, toen het door Engeland werd
gepasseerd versterkt de positie der as,
Vooral ook in de oogen van eigen volk.
De algemeene situatie verandert volko
men en het zal zeer de vraag zijn of Enge
land en Frankrijk ook onder deze omstan
digheden Warschau nog verder zullen onder
steunen. Hek is niet gewaagd te constateeren
dat het den Polen zal adviseeren opnieuw
met Berlijn te gaan onderhandelen. Duide
lijk is het, dat Polen dan weinig zal hebben
m te brengen.
De Britsche consul-generaal heeft allen in
Dolen verblijvende Engelschen medegedeeld,
dat wanneer zij geen speciale reden hebben
le blijven, het gewenscht is, dat zij uit Po
len vertrekken. In Berlijn had zich voor het
bericht van het niet-aanvalspact van de bui-
lonlandsche journalisten langzamerhand een
ware paniekstemming meester gemaakt
1 ransche journalisten begonnen reeds uit
,e wijken, de laatste uren wees alles er op
dat men stond voor één zaak: Er op of ei
Steler,
Duitschland zoowel als Polen zijn thans
practisoh gemobiliseerd.
Los staande, fragmentaire, betrouwbare
inlichtingen doen het denkbeeld aan de
hand, dat Duitschlands proefmobilisatie
snelle vorderingen maakt, verpleegsters wor
den opgeroepen, propaganda-eenheden geor
ganiseerd, soldaten worden ingeënt, de ben
zine schaarschte is erger, auto's en wagens
worden gerequireerd, in het bijzonder in
Pruisen en lange reeksen vrachtwagens en
tanks bewegen zich voort.
In Keulen en andere steden van het Rijn
land begon gisteravond de eerste van een
verduistering van drie nachten. De bewoners
van het Rijndal hebben des nachts een ab
normaal zwaar verkeer gehoord. Officieele
kringen in Berlijn zijn zelfs nog minder
mededeelzaam dan gewoonlijk.
Zoo is het geen wonder dat in Berlijn de
overtuiging wijd verbreid wordt, dat er al
heel spoedig iets gaat gebeuren.
In politieke kringen wordt beweerd, dat
men niet kan toestaan, dat de Poolsche
„wreedheden", waarmede de Dantzigsche
kwestie thans onontwarbaar is verbonden,
nog veel langer voortduurt. Het denkbeeld,
dat Duitschland dienaangaande diploma
tieke stappen bij Polen zou kunnen doen,
wordt verworpen. Daaruit moet geconclu
deerd worden, dat Duitschlands lijn van ac
tie een geheel anderen vorm zal aannemen
Men is er thans zeker van dat Rusland
onzijdig zal blijven, het is de groote vraag
of Engeland en Frankrijk zonder den steun
der Sovjets en ook zonder toezegging van
hulp van Amerika hun belofte om Dantzig
gestand zullen doen.
De toenemende onrust over een snelle ac
tie van de as tegen Polen is dus alleszins
verklaarbaar.
De officieuze „Gazeta Polska" spoort, naar
Havas meldt, de burgerbevolking van Polen
aan, maatregelen te nemen voor een even
tueel conflict. In het desbetreffende artikel
wordt gezegd, dat de regeering maatregelen
heeft genomen, om voorraden op te slaan
voor den oorlogstijd en dat ieder gezin ook
een reserve-voorraad levensmiddelen voor
twee weken moet opslaan.
Duitschland en Polen zijn dus gereed voor
iedere eventualiteit, concrete berichten over
actie in welken vorm ook, ontbreken echter
nog, zoodat de verdere ontwikkeling van
den thans uiterst penibele toestand moet
worden afgewacht.
Doch tegen het Witboek.
De Joden zullen trouw blijven aan
Engeland, doch voortgaan te strijden
tegen het Palestijnsche Witboek met
alle te hunner beschikking staande
middelen, met uitzondering van ter
reur, aldus heeft Shertok ten beslui
te van de algemeene debatten op het
Zionistische Congres te Genève ver
klaard.
Spr. gaf daarbij een programma van twee
punten aan, n.1.: 1. Onderneem* een actie
die zal leiden tot den nederlaag van de Wit-
boekpolitiek; 2. Overtuigt de openbare mee
ning in Engeland er van dat deze politiek
onrechtvaarig is.
Veel pioniers in het protectoraat.
De Praagsche gedelegeerde Kahn hoeft uit
naam der Zionisten in het protectoraat Bo-
hemen en Moravië verklaard, dat dit gebied
een groote reserve aan jeugdige pioniers be
vat, die naar Palestina willen emigreeren.
Het betreft hier jongelieden, die deel uitma
ken van een georganiseerde beweging en die
voorbereid zijn op het leven in Palestina.
Nadat een compromis was bereikt omtrent
oneenigheid die ontstaan was tusschen ver
schillende groepen met betrekking tot de
verkiezingen in Palestina, werd het congres
tot Donderdag verdaagd.
DRAMA IN DIRIGENTENFAMILIE.
De bekende Duitsche dirigent Bruno Wal
ter heeft het internationale festival te Lu-
zern van gisteravond niet kunnen leiden.
Zijn dochter is namelijk vermoord door
haar echtgenoot, die zich daarna zelf van
het leven beroofde. Onder deze tragische
omstandigheden kon Bruno Walter, aldus
U.P., natuurlijk niet optreden. Hij werd
vervangen door Arturo Toscanini.
t De nieuwe mijnenlegger „Van der
Zaan" van de Nederlandsche Ma-
rine is Maandagmiddag te Am
sterdam offi
cieel in
dienst gesteld
De plechtig
heid aan
boord.
s
Verwachting: Gedeeltelijk be
wolkt, waarschijnlijk nog
regen- of onweersbuien Aan
vankelijk nog warm, over
dag iets minder warm.
Meest zwakke O. tot Z., la
ter wellicht Z.W. wind.
Auto's banen zich een weg door
de watermassa's De Beatrix-tun-
nel ondergeloopen.
Voor de derde maal tijdens dit
zomerseizoen heeft een hevig onweer
met zWaren regenval de gemeente
geteisterd en, evenals bij de beide
vorige gelegenheden, is de nieuwe
Prinses Beatrixtunnel overstroomd
door het water, dat van de omlig
gende, hoogere deetien der plaats
in groote stroomen kwam afvloeien.
Omstreeks vier uur konden de automatisch
werkende pompen, die de verkeerstunnel
onder de spoorlijn HilversumAmersfoort
moeten drooghouden, het binnenkomende
vyater niet meer baas en begon zich op het
diepste gelegen deel van den rijweg een plas
te vormen, die weldra in omvang toenam,
tot ten slotte in het midden van de tunnel
ruim een halve meter water stond.
Het autoverkeer baande zich met moeite
een weg door de watermassa, en tot groote
hilariteit van het belangstellende publiek
was de laatste wagen, die een kans waagde
en halverwege steken bleef, de overvalauto
van de Hilversumsche politie.
Het water gutste aan weerskanten in
groote stroomen de tunnel in en het water
vlak bleef gedurig stijgen. Pas toen ook de
fietspaden waren ondergeloopen en de over
val wagen tot over de spatborden in het
water stond, verscheen er een vrachtauto,
die met een kabel de gestrande politieman
nen weer in veiligheid bracht.
Het water in de tunnel bereikte omstreeks
zes uur zijn hoogste niveau, ongeveer 75
c.m. Het verkeer lag al dien tijd geheel
stop, zoodat de drukte bij de spoorweg
overgangen weer zeer groot was. Daarna
zakte het water langzamerhand tot om
streeks half zeven 't fietsverkeer weer mo
gelijk werd. De rijweg was toen echter
nog niet vrijgegeven en het zal waarschijn
lijk laat in den avond worden voor dat het
geval is.
Ondanks een bliksemafleider een
fabrieksschoorsteen geraakt.
Gedurende het onweer is de bliksem in
geslagen in de 40 meter hooge schoorsteen
van de tapijtfabriek'„Veneta" op den hoek
van de Ooster Enghweg en den Lieberger-
weg. Een groot stuk van de kraag werd
in fragmenten naar beneden geslingerd en
kwam terecht op het oude ketelhuis, te
genwoordig als smederij in gebruik.
Er werden vele gaten in het dak ge
slagen, terwijl ook de lantaarn in het dak
van het magazijn werd verbrijzeld. Vele
arbeiders werden door den luchtdruk te
gen den grond gesmakt zonder letsel te
krijgen.
Een merkwaardige omstandigheid is het,
dat de schoorsteen voorzien is van een
bliksemafleider, die ongeveer vier meter
boven de kraag uitsteekt.
