Van blaffende
honden, die
bijten.
Hersens? Heel
weinig
Naar ontspanning
tusschen
Duitschland
en Rusland
Nederland en de
vluchtelingen
l
Helmen
met
Halmen
Een noodkreet
uit de
Onderwijswereld
Radioprogramma
Kan 't kind ook
niet helpen
481ste STAATSLOTERIJ
Vóór het handelsverdrag tot
stand kwam, werden hinderpa
len uit den weg geruimd.
De Russische bladen, de „Izvestia"
en de „Prawda" wijden hoofdartike
len aan de Sovjet—Duitsche handels
en credietovereenkomst.
De „Prawda" schrijft: deze over
eenkomst, geboren in een atmosfeer
van gespannen politieke betrekkin
gen, is er toe bestemd deze atmos
feer te doen ontspannen. Zij zou een
belangrijke stap kunnen zijn voor
een verdere verbetering, niet alleen
in de oeconomische, doch ook in de
politieke betrekkingen tusschen Sov
jet Rusland en Duitschland.
Op initiatief van Duitschland.
De „Izvestia" meldt, dat de onderhan
delingen tusschen beide landen met ver
scheidene onderbrekingen indertijd begon
nen, zijn op initiatief van Duitschland, dat
tengevolge van de gespannen politieke
betrekkingen met Rusland in feite de
Sovjetmarkt verloren had. De Duitsche
handel zakte van de eerste tot op de vijfde
plaats in, kwam zelfs na Nederland.
Over den inhoud van het verdrag deielt
het blad mede, dat Rusland voornamelijk
machinegereedschappen en andere machine
rieën zal betrekken.
Duifschland gaat verplichtingen
aan.
In verband met deze overeen
komst heeft de Duitsche regeering
'n aantal verplichtingen aangegaan.
In het bijzonder heeft het zich ver
plicht de handelsvertegenwoordiging
der Sovjet Unie in Duitschland bij
te staan bij het plaatsen van orders
op de Duitsche markt.
Dit beteekent, dat de Duitsche regeering
de Russische handelsvertegenwoordiging
zal bijstaan bij de onderhandelingen met
idividueele firma's en er naar zal streven
voor de Sovjet Unie gunstige voorwaarden
te verzekeren voor de uitvoering der Rus
sische bestellingen en dat de te leveren ma
chines en onderdeden van hooge hoedanig
heid zullen zijn.
Credietvoorwaarden verbeterd.
Tezelfder tijd zal de Duitsche regeering,
hoewel het de handels vertegenwoordiging
van Sovjet Rusland de mogelijkheid ver
schaft de te koopen goederen contant te be-
alen, het aan de Sovjet Unie verleende
crediet tot een bedrag van 200 millioen rijks
mark ten volle waarborgen. Dit verleent het
nieuwe Duitsche crediet in feite de betee-
kenis van een financieel crediet. Dit al
leen maakt een tastbaar verschil tusschen
net nieuwe Duitsche crediet en dergelijke
in het verleden verstrekte credieten. Het
crediet wordt gegeven tegen een jaarlijk-
sche rente van 5 pet., hetgeen aanzienlijk
lager is dan vroeger het geval was. Het
nieuwe crediet is ook voor langer tijd toege
staan dan vroeger. De gemiddelde termijn
J,Vres',elcl op jaren, terwijl 30 pet binnen
b/» jaar zal worden betaald. 40 pet. in ze-
\en jaar en de overige, dertig procent in 1%
jaar.
Het is niet noodig hier aan toe
te voegen, dat deze tastbare verbete
ringen der credietvoorwaarden te
voren noodig maakten de hinderpa
len uit den weg te ruimen, die den
weg tot een handels- en crediet
overeenkomst versperden.
"Verwacht kan worden, dat de nieuwe
Duitsch-Russische handels- en credietover
eenkomst feitelijk kan helpen nieuw leven
te geven aan den ruilhandel tusschen de bei
de landen.
De uitgewekenen stichtten 300
vndustriëele ondernemingen in
ons land.
De opvatting, dat vluchtelingen van groo-
te economische beteekenis zijn voor de lan
den, die hen toelaten, is duidelijk gedocu
menteerd in een memorandum, bevatten
de de resultaten van een uitvoerig onder
zoek in deze kwestie, ingediend bij de con
ferentie van het Administratieve Comité,
die te Genève werd gehouden.
Het onderzoek, dat door de deskundigen
van het Joodsche Wereldcongres in ver
schillende landen werd gedaan, toont aan,
dat niet alleen kleine en weinig ontwikkel
de landen hebben geprofiteeerd van on
dernemingen, die daar door immigranten
zijn gevestigd, doch dat eveneens staten als
Frankrijk, Engeland, België, Nederland en
de Scandinavische landen van deze vestiging
groote voordeelen hebben ontvangen.
In Frankrijk zijn ongeveer 10.000 arbei
ders te werk gesteld in de ondernemingen,
door vluchtelingen gesticht, van welke het
meerendeel van een voor 't land nieuw type
is, b.v. de productie van textielgoederen voor
de export, vruchtensappen, lederwaren,
speelgoederen, kunstbloemen enz...
In België zijn door de uitgewekenen niet
minder dan 105 groote mietaai, chemische
en electrische bedrijven opgericht, die werk
verschaffen aan 3000 Belgische arbeiders.
In Engeland zijn door de nieuwe bedrij
ven van vluchtelingen niet minder dan
15000 arbeiders te werk gesteld.
In Nederland aldus het memoran
dum zijn door de uitgewekenen 300 in-
dustrieele ondernemingen gevestigd, welke
een bestaan verschaffen aan 10.000 Neder-
landsche arbeiders.
De eerste hap gratis!
Blaffende honden bijten
niet... Maar als ze wél
bijtenDan is de eerste
hap qratis! Want de
eigenaar van het bij
tende beest behoeft
geen schadevergoeding
te betalen voor het
eerste stuk vlcesch, dat
Bello of Hector uit den
kuit van een buurman
hapt...
Maar o wee, als zoo
iets een tweede keer
gebeurt...
MENSCHEN- OF DIERENLIEFDE?
Het bovenstaande is zoo ongeveer
de kern van het betoog, dat mr. K.
Denijs in de N.R.Crt., over de aan
sprakelijkheid van diereneigenaren
houdt en waaraan wij het volgen
de ontleenen:
Wanneer wij ons afvragen, welke belan
gen bij de regeling van 't „dierenrecht voor
onzen wetgever het zwaarst wogen, die van
de diereneigenaars en -liefhebbers of die
van het publiek, kan men zich niet onltreK-
ken aan den indruk, dat de schaal nog.
krachtig doorsloeg ten gunste van liet
ste. De wetgever zegt vrijwel:
„Wie beesten wil houden moet
het zelf weten, maar laat hij ge
waarschuwd zijn, dat ik weinig con
sideratie met hem heb. Als er iets
gebeurt is de eigenaar erbij tenzij
hij zijn onschuld bewijst."
Houden Engelschen méér van dieren?
Dat men er intusschen ook anders te
genover kan staan en dit in de wet tot uit
drukking brengen, leert het Engelsche reent.
Men zou uit hetgeen ons dezer dagen tocvai-
'ig onder de oogen kwam bijna afleiden, a
onze overburen grootere dierenvrienden zui
dan wij. In plaats immers van zooals wij
alle dierenhouders maar barsweg een ver
moeden van schuld aan te wrijven, heeft
de wetgever hen integendeel begiftigd met
een vermoeden van onschuld. Althans tot
op zekere hoogte.
Voor zoover het huisdieren betreft, wordt
namelijk aangenomen, dat de eigenaar er
op rekenen mag, dat ze zich niet te buiten
zullen gaan en dat hij er dus niet voor
aansprakelijk is, wanneer dit nu toch
mocht gebeuren. Een hond, zoo luidt het
b.v., bijt gewoonlijk een mensch niet en een
paard doet dit evenmin. Doet het abnormale
tegendeel zich voor, dan mag den eigenaar
dus daarvan geen verwijt gemaakt worden.
Maar er zijn grenzen.
Natuurlijk zijn ook hier grenzen. Heeft
het dier al eens meer van kwaadaardig
heid blijk gegeven, dan is het afgeloopcn
met de bevoorrechte positie van den eige
naar, want hij had dan voorzorgen moeten
nomen. Maar het bewijs van deze verwijt
baarheid rust op dcngcnc. die schadever
goeding eischt, precies andersom dan bij
ons.
En van dit bewijs zal doorgaans
niet veel terecht komen, want
veelal zal het wel zoo zijn zooals
„Heeft U al hervormd?" vraagt een mede
werker van „Het Onderwijs" en schrijft on
der dit hoofd:
Wij doen toch zoo ons best om te hervor
men, maar dan écht, met een hoofdletter!
We hebben van die mooie leeslessen met van
die vragen, u weet wel! En „moderne" som
men, niet van een vat met 3 kranen, maar
van die leuke en... practische! Wat kost
een schoolreisje vóór zooveel kinderen b.v.
van Amsterdam naar Arnhem? En we de-
clameeren voor de klas, we schrijven heu-
sche brieven, vullen postwissels enz. in, ge
bruiken een spoorboekje, we hebben Zweed-
sche gymnastiek, rhythmische gymnastiek,
korfbal; we zwemmen, we doen verkeers-
examen, we telefoneeren, de jongens timme
ren, we kweeken plantjes, ja wat niet al!
Deed u dat in uw jeugd ook? Of zat u
toen in een oud lokaaltje met een lei wat te
prutsen, of dreunde u jaartallen op, of moest
u invullen: d of t?
Komt u dan nu eens in ons „paleis" kij
ken Nou ja, er zijn nog enkele moeilijkhe
den, maar dat zal wel aan mij liggen.
Wat moet ik er mee?
Zoo'n som kan b.v. machtig interessant
wezen, maar wat begin ik nu in 's hemels
naam, als 's morgens de helft van de klas
zit te knikkebollen van den slaap? Om kwart
over tien, half elf 's avonds speelt het jonge
goedje nog op de straat. Vele ouders hebben
blijkbaar geen gezag genoeg thuis om de
jeugd op tijd naar bed te sturen. En ze be
seffen ook niet, dat hun kinderen onmoge
lijk kunnen leeren, als ze op school niet
frisch zijn. Als ik eens- een week lang de
enormiteiten noteer, die ik onder de lessen
te hooren krijg, dan is het, om er kippe-
vel van te krijgen: 4+4+2+6 is b.v. 12, dan
14, eindelijk 16. Amerika ligt in Arabië enz.
(6e klas l.s.)
En de vragen, bij de taal- en leeslessen!
Ja wat moet ik beginnen, als ik maar steeds
geen antwoord krijg, omdat de kinderen in
liet huiselijk milieu allerlei woorden en uit
drukkingen nooit hooren gebruiken? Dan
moet ik toch weer vertellen, uitleggen, en
moeten zij opletten en luisteren.
Als de radio daast.
Maar dat kunnen ze zoo moeilijk! Thuis
krijgen ze soms dagelijks les in het „niet-
luisteren", als de radio-op-zijn-hardst Engel
sche, Italiaansche en andere teksten de huis
kamer inslingert. En daarboven uit hoor ik
dan soms een moeder haar lieve kroost tot
de orde... schreeuwen.
Ik zit met Wimmetje, die naar de li.b.s.
móet. Moet ziet u. Hersens? Heel weinig.
Kan 't kind ook niet helpen.
Maar zijn vriend: Charles, die heeft ze
wel, is alleen aartslui! Leert niets, vindt
naamvallen enz., enz. droog (ik ook), maar
moet straks op de h.b.s. toch Duitsch leeren:
der-des dem-den.
Maar ook dat zal wel aan ons dorre on
derwijs liggen! Als hij nu straks maar „sor
ry" kan zeggen, „bei mir bist du schön" kan
zingen en een hockeystick op de fiets voert,
nu dan wordt het heel wat.
Hoe genoeglijk rolt het leven....
En dan op zijn tijd eens naar de bioscoop,
naar het kampvuur, dansen, of wat ook.
Hoe genoeglijk rolt het leven! Straks een
rapport met tweeën, drieën of vieren, maar
geen nood. Bijlessen! En zoo sukkelen ze
maar verder. Óns onderwijs is toch zoo duur
hè? en overladen en ouderwetsch.
Daarom hoera! voor de hervorming!
Zouden we het niet eens probeeren met
een opstel over de laatste grappen van Snip
en Snap, of Peter Pech of Dokter Vokkema?
Vraagt u Maandagsochtends eens een se
rie voetbaluitslagen! U zult versteld staan!
En wat hindert het nu. als Jetje haar les
sen niet leert, haar Fransch „stikvol" fouten
maakt? Zc ziet cr al leuk uit: wenkbrauwen
bijgeschoren (net als groote zus, die al „ken
nis" heeft; 't zal met Jetje niet lang duren!)
nagels gelakt, wat kan je dan zoo'n thema
bommen!
Dagelijks slentert voorbij mijn raam een
jonge man; ik geloof, dat hij 22 of 23 is,
naar zijn meisje! Zoodra de school (h.b.s.)
"5
uit is, vooruit: fietsen, tennissen, roeien,
zeilen. Maar studeeren
Pluk den dag!
Hervorming!
Maar ware het niet meer dan wenschelijk,
dat die hervorming eerst eens thuis begon
in duizenden gezinnen?
WOENSDAG 23 AUGUSTUS 1939.
Hilversum I. 1875 en 414.4 m.
VARA-uitzending, 10.0012.20 v.m. en
7.30—8.00 VPRO.
8.00 Gramofoonmuziek. (Om 8.16 Berichten)
9.30 Causerie: „Onze keuken".
10.00 Morgenwijding.
10.20 Voor arbeiders in de continubedrijven.
12 15 Berichten.
12.17 VARA-orkest.
I.151.45 en 2.00 Esmeralda.
2.30 Orgelspel en gramofoonmuziek.
4.00 Voor de kinderen.
5.30 VARA-orkest.
6.28 Berichten.
6.356.55 Lezing voor den kleinen boer.
7.00 VARA-Kalender.
7.05 Felicitaties.
7.10 Zang en piano.
7.30 Cursus „Ons werk en ons geloof (X)".
8.00 Herhaling SOS-Berichten.
8.03 Berichten ANP, VARA-varia.
8.17 VARA-Zomerprijsvraag.
8.30 Noviteiten-orkest, VARA-mount-Girls en
solisten (opn.).
9.00 Reportage.
9.30 Souvenir-orkest en solist (opn.).
10.00 Berichten ANP.
II.00 Orgelspel.
11.3012.00 Esmeralda.
Hi'versum II. 301,5 m.
NCRV-uitzenidng. 6.307.00 Onderwijs
fonds voor de Scheepvaart.
8.00 Schriftlezing, meditatie.
8.15 Berichten, gramofoonmuziek (9.309.45
Geluk wenschen
10.30 Morgendienst.
11.15 Zang met pianobegeleiding en gramo
foonmuziek.
12.00 Berichten.
12.30 All Round Sextet en gramofoonmuziek.
2.30 Voor jeugdige postzegelverzamelaars.
3.00 Cello met pianobegeleiding en gramo
foonmuziek.
4.00 Orgelconcert.
4.45 Gelukwenschen.
5.00 Voor de kinderen.
5.45 Gramofoonmuziek. (Ca. 6.30 Ber.).
6.30 Taalles en causerie over het binnenaan-
varingsreglement.
7.00 Berichten,
7.15 Land- en tuinbouwhalfuurtje.
8.00 Berichten ANP, herhaling SOS-ber.
8.25 Causerie „Henry Dunant. Episoden uit
zijn leven".
9.00 Carillonconcei t.
10.00 Berichten ANP, actueel halfuur.
11.00 Pianovoordracht en gramofoonmuziek.
Ca. 11.50—12.00 Schriftlezing.
wij in een beschouwing in een En-
gelsch blad lazen, „het beest was
een volslagen vreemdeling voor ui
gij weet niets van zijn vroegeren
levensloop en carrière". Dit leidt
dan practisch tot den regel, dat
voor een hond, paard of ander
huisdier de eerste hap gratis is.
Het schijnt ons niet eenvoudig om te
kiezen tusschen ons systeem en het En
gelsche. Voor beide is wat te zeggen.
Menschen- of dierenliefde?
Moet het accent op de menschen- of op
de dierenliefde vallen? Maar wel schijnt
het ons zeker, dat men wil het Engelsche
systeem niet tot dwaasheden leiden, bij het
toepassen van het begrip „huisdieren",
welker houders van het voorrecht profi-
tceren, in ieder geval matiging heeft te
betrachten. In dit verband mag de aandacht
worden gevraagd voor de claim van een
Britschcn dierentuinbezoeker, die in de
hand, gebeten werd door een kameel, dien
hij met appels wilde voeren. En niet al
leen in de hand gebeten, maar het dier
sleurde den onfortuinlijken weldoener bij
dit lichaamsdeel ook nog haast over het
hek, hetgeen slechts met behulp van for-
sche parapluieslagen door zijn wakkere
metgezellin toegebracht, kon worden belet.
Daar de hand door de verwonding blij
vend onbruikbaar was geworden was dit
voor het slachtoffer aanleiding om een
schadeactie tot een vrij aanzienlijk bedrag
in te stellen. Maar zijn eisch werd hem
ontzegd, mede omdat er te voren niet ge
bleken was, dat het dier in kwestie een
uitzondering maakte op de tamheid die de
wet aan deze kaste toeschreef. En derhalve,
de eerste hap gratis!
Stieren en rammen komen
goed af!
er
Een nog veel bedenkelijker resultaat is
echter, dat ook stieren en rammen, in hun
kwaliteit van huisdieren, met de wettelij
ke faam van onschadelijkheid gezegend zijn
en hun derhalve allicht althans éen koste-
looze knock-out is gewaarborgd. Terwijl
daarentegen de eigenaar van een bijen
zwerm, zijnde dit nu weder dieren van een
gevaarlijke en boosaardige inborst, de»
noods voor een prikje van één of twee der
stamgenooten zonder erbarmen moet op
draaien. Terecht zagen we naar aanleiding
hiervan een auteur de opmerking plaatsen,
dat hij. wat de wet er ook van zeggen
mocht, liever met een stuk of wat van de
ze wilde beesten dan met één huisdier in
de gedaante van een forschen stier te ma
ken had.
Noq geen herzieninq van
dierenrecht.
ons
Wij hebben er nog niet van vernomen, dat
een herziening van ons „dierenrecht" in
uitzicht is gesteld en erkennen gaarne dat
er vooreerst nog wel een en ander van meer
dringenden aard te behandelen valt! Mocht
het er echter eens van komen, dan kan een
vergelijking met het Engelsche recht zeker
een verfrisschendcn invloed hebben. Het al
daar gehuldigd beginsel om niet alles over
één kam te scheren en om te onderschei
den verdient stellig de aandacht.
Gelijk een kameleon, het hagedisachtige
dier, de kleuren aanneemt van zijn omge
ving, teneinde zich tegen een eventueelen
aanvaller te beschermen, zóó peemt de En
gelsche soldaat het karakter aan van het
landschap, waarin hij zich bevindt. Dus:
helmen met halmen!
(Niet officieel)
3e klasse, le lijst
Trekking van Maandag 21 Augustus 1939
Hooge Prijzen
5000.— 17925
2000.— 14995
1500.— 1588 10403
1000.— 3302 20817
400.— 1377
200.11217 14941 15746
100.— 4814 7154 17847 20251
Prijzen van 45.
1051 1074 1132 1178 1254 1257 1276 1311
1346 1375 1405 1429 1455 1478 1520 1534
1550 1606 1625 1626 1702 1759 1822 1824
1897 1911 1960 1983 2047 2088 2090 2105
2172 2225 2297 2358 2505 2511 2553 2666
2716 2720 2735 2763 2765 2774 2776 2804
2828 2950 2981 2985 3005 3006 3019 3055
3079 3101 3147 3176 3190 3245 3251 3293
3360 3392 3397 3417 3445 3455 3487 3554
3670 3709 3717 3767 3808 3809 3815 3833
3918 3923 3944 3985 4041 4047 4049 41ÖS
4123 4168 4169 4187 4215 4234 4272 4280
4362 4384 4413 4439 4502 4523 4525 4526
4546 4551 4582 4586 4589 4625 4633 4674
4693 4758 4779 4844 4860 4877 4893 4921
4932 4964 4977 5031 5063 5093 5097 5118
5143 5153 5167 5207 5219 5243 5303 533e
5342 5345 5366 5380 5396 5400 5418 5422
5494 5644 5648 5667 5691 5719 5726 5728
5732 5738 5741 5877 5896 5903 5910 5945
5983 6013 6052 6070 6130 6156 6197 6222
6267 6291 6396 6432 6448 6472 6483 6486
6516 6610 6620 6678 6708 6736 6753 6780
6824 6831 6843 7004 7049 7052' 7099 7106
7107 7136 7167 7169 7200 7206 7216 7247
7254 7284 7286 7300 7316 7325 7362 7365
7333 7386 7408 7444 7473 7476 7488 7543
7690 7739 7747 7754 7758 7760 7764 7808
7818 7826 7851 7862 7870 7911 7952 7958
7974 7981 7985 7992 8005 8057 8115 8156
8172 8186 8204 8243 8254 8266 8290 8292
8318 8367 8375 8379 8400 8444 3493 8503
8546 8547 8557 8566 8575 8654 8680 8699
8709 8720 8724 8735 8773 8787 8800 8902
8916 8955 8958 8985 9001 9048 9068 9082
9089 9091 9097 9138 9146 915:< 9164 9170
9178 9189 9242 9245 9254 9259 9267 9288
9373 9420 9421 9443 9460 9480 9501 9525
9573 9660 9675 9713 9745 9767 9778 9798
9828 9842 9885 9896 9931 993- 9956 9991
10085 10094 10109 10163 10197 10240 10270 10282
10357 10377 10383 10387 10399 10499 10503 10525
10570 12589 10596 10609 10619 10625 10631 10666
10670 10674 10702 10736 10785 10794 10832 10876
1089) 10914 10915 10948 10961 11024 11037 11112
11221 11229 11258 11289 11296 11303 11365 11375
11399 11409 11417 11432 11435 11440 11517 11613
11699 11717 1)733 11795 11823 11906 12008 12081
12084 12098 12142 12192 12250 12270 12308 12351
12357 12375 12395 12490 12505 12526 12538 12604
12607 12613 12617 12619 12634 12665 12675 12689
12770 12843 12905 12959 12989 13035 13086 13119
13141 13148 13170 13176 13186 13221 13251 13297
13321 13332 13406 13463 13469 13471 13472 13479
13544 13545 13552 13563 13564 1360-1 13608 13614
13634 13662 13703 13836 13844 13865 13875 13904
14006 14009 14152 14226 14252 14314 14324 14358
14414 14446 14452 14479 14548 14552 14569 14578
14589 14607 14633 14636 14642 14644 14677 14686
14724 14752 14763 14786 14836 14866 14875 14881
14896 14915 14931 14943 14946 15039 15084 15099
15102 15116 15119 15133 15138 15169 15202 15204
15215 15244 15256 15295 15309 15311 15333 15336
15361 15373 15413 15416 15451 15465 15492 15533
15541 15552 15553 15557 15568 15590 15635 15848
15707 15736 15750 15753 15767 15771 15846 15866
15870 15886 15891 15930 15938 15948 15997 16018
16042 16089 16224 16307 16310 16403 16454 16474
16492 16493 16506 16536 16552 16587 16593 16736
16743 16854 16859 16905 16946 16958 17024 17059
17083 17098 17139 17194 17227 17236 17248 17257
17274 17301 17336 17366 17417 17455 17462 17482
17546 17587 17601 17622 17624 17634 17687 17761
17796 17823 17833 17867 17886 17918 17961 17962
18116 18123 18136 18138 18142 18159 18176 13205
18213 18224 18226 18311 18324 18381 18399 18402
18404 18422 18444 18513 18566 18570 18621 18623
18627 18653 18671 18716 18744 18751 18761 18793
18833 18850 18913 18918 18970 19022 19035 19036
19183 19197 19199 19224 19277 19279 19302 19343
19344 19363 19384 19400 19431 19437 19465 19523
19534 19535 19545 19586 19591 19619 19637 19690
19729 19749 19809 19817 19821 19836 19851 19898
19912 19968 19977 19983 20006 20033 20073 20089
20093 20115 20163 20317 20345 20346 20388 20429
20444 20455 20519 20526 20543 20566 20814 20624
20627 20681 20689 20709 ^0739 20745 20787 20827
20852 20893 20923 21004 21022 21028 21033 21071
21120 21170 21253 21302 21333 21400 21408 21426
21469 21507 21512 21533 21551 21597 21607 2'610
21616 21619 21621 21640 21674 21684 21686 21692
21712 21720 21744 21806 21849 21904 21972