slechts 16 minuten Eerste mobilisatiedag rustig verloopen Gewijzigde treinenloop Oen Heïder-Amsterilaiii r Nederlandkan vrijwilligers gebruiken Dc Nederlandsche krijgsgevangenen in Spanje Postvlucbten op Indië Engeland vastbesloten en oorlogsbereid Vraagrubriek per radio Visscherij IJsselmeer AN.W.B.-wegwijzers zonder armen Geen onmiddellijke publicatie van de met Hitier uitgewisselde nota's Soldaten nemen afscheid Dc voedselkaarten in Duitschland J Gelegenheid tot dienen geopend i""""1- 89 IlV 59 Au«- De P/I\T\ op Koninginne dag normaal Slechts één vleeschschotcl per dag Chamberlain spreekt l)e speciale zitting van liet La gerhuis, die tegen gistermiddag bijeen is gekomen voor het aan- hooren van het verslag van Cham berlain over de recente ontwikke ling der betrekkingen met Duitsch- land, werd om 14.45 uur geopend. Er heerschte een volstrekte kalmte en onder de Lagerhuisleden viel een sfeer van kameraadschap waar te hemen, welke ontsprong aan het bewustzijn, dat voor het oogentolik alle partijgeschillen begraven zijn. Toen Chamberlain het Lagerhuis betrad, werd hij met luid gejuich begroet. Om 14.50 uur (Eng. tijd) Stond hij op voor het uitspreken van zijn historische rede. De grijze staatsman begon met de ver klaring, dat sedert het Lagerhuis Donder dag j.1. bijeen was geweest, er weinig ver andering was ingetreden in de voornaam ste trekken van den toestand. De catastrofe is nog niet boven ons losgebarsten, gelijk ik toen reeds zeide, aldus de premier. Ik kan niet zeggen, dat het gevaar van den rampspoed reeds op eenigerlei wijze is te ruggeweken. Een woord tot de Koningin der aarde. Er is één ding dat ik op dit oogenblik zou willen zeggen niet betrekking tot de pers: aldus Chamberlain: ik acht het eens te meer noodzakelijk er bij de pers op aan te dringen, de uiterste beheerschtheid aan den dag te leggen (toejuichingen.) Het is in dezen tijd immers mogelijk, dat enkele gedachtelooze woorden in een dag blad, dat misschien niet van bijzonder be lang is, het geheele streven zouden kun nen teniet doen, dat door de, regeering in het werk wordt gesteld om een bevredigen de oplossing tot stand te brengen. Terloops merkte Chamberlain in dit ver band op, dat hij gehoord bad van berichten welke een woordelijke besch rij ving beweer den te geven van de mededeeling der Brit- sche regeering aan Hitl'er. Een dergelijk l>e- richt aldus Chamberlain kan niet an dere zijn dan een verzinsel van liet eerste tot het laatste woord (toejuichingen.) Ik zal thans een verslag geven van de gebeurtenissen in de paar laat ste dagen, maar natuurlijk bestaat er geen wijziging in de politiek van de regeering. Na vervolgens verwezen te hebben naar de uitnoodiging van rijkskanselier Hitier aan den Britschen ambassadeur te Berlijn, Henderson, voor een onderhoud en naar 't denkbeeld, dat Henderson zich per vlieg tuig naar Engeland zou begeven, zeide Chamberlain: „Wij hebben een verslag ont vangen van het onderhoud van onzen am bassadeur op Vrijdagavond j.1. dit verslag was echter eerst na middernacht geheel ontcijferd en persoonlijk heb ik eerst den volgenden morgen van het geheele verslag kennis genomen. Ons definitieve antwoord is gistermiddag door den ambassadeur medegenomen, toen hij naar Berlijn vloog en het is gisteravond aan den Rijkskanselier overhandigd. Het zou mij aangenaam zijn, wan neer ik het huis op de hoogte kon brengen op de meest volledige wijze \an de inlichtingen, uitgewisseld met Hitier. De leden van het Lager huis zullen echtej- begrijpen, dat in een toestand van zoo uiterste de- lecaatheio, nu zoo ernstige proble men op netelige wijze in evenwicht hangen, het niet in het openhaar belang is om deze vertrouwelijke mededeelingen te publiceeren of er in dit stadium in bijzonderheden commentaar op te leveren, (toejui chingen) Ik bon echter wel in staat, in volstrekt algemeene bewoordigen eenige der voor naamste punten aan te geven, waarover zij handelen. Hitiers streven. Hitier aldus Chamberlain heelt er naar gestreefd om de Britsche regeering zijn wensch naar een Engelsch-Duitsche overeenstemming van volledigen en duur- zamen aard duidelijk te maken. Aan den anderen kant heeft hij de Britsche regee ring niet in twijfel gelaten ten aanzien van zijn opvattingen betreffende de urgentie van een regeling der Duitsch-Poolsche kwesties. Dp Britsche regeering heeft eveoeens her haaldelijk den wensch tot uiting gebracht om een verwezenlijking tot stand te zien komen van een dusdanige Engelsch-Duitsche overeenstemming en zoodra de omstandig heden zulks veroorlooven, zou zij uiteraard de gelegenheid toejuichen om met Duitsch- land verscheidene problemen te bespreken, welker regeling zou moenten plaatsvinden bij iedere permanente ove reen komst. Alles draait echter om de manier, waar op de onmiddellijke geschillen tusschen Duitschland en Polen kunnen worden be handeld (toejuichingen) en de aard der voorstellen, die voor een regeling, welke ook, zouden kunnen worden geda«an. Wij hebben het duidelijk gemaakt, dat onze verplichtingen jegens Polen in formeelen vorm gegoten zijn door de overeenkomst, die op 25 Augus tus werd onderteekend en die ten uitvoer zullen worden gelegd. (Toe juichingen). De regeering heeft meer dan eens open lijk verklaard, dat de DuitschPoolsche geschillen op vreedzame wijze en met vreedzame middelen behoorden te kunnen worden opgelost. Intusschen is een eerste eisch voor iedere nuttige bespreking, dat de spanning, welke geschapen is door bot singen aan de grens en door berichten over incidenten van beide kanten, minder worden. De Britsche regeering spreekt dienovereenkomstig de hoop uit, dat beide regeeringen er naar haar beste vermogen haar zullen streven om 't gebeuren van der gelijke incidenten te voorkomen en het in omloop brengen van overdreven berichten te verhinderen, evenals alle andere activi teiten, die zouden kunnen uitloopen op een gevaarlijke ontbranding van de openbare meening. Het wachten is op Hitiers ant woordt. Op dit oogenblik is de positie al dus, dat wij het antwoord van Hit- Ier op onze mededeeling afwachten Van den aard van dat antwoord hangt het af of nog meer tijd kan worden gegeven aan een doorvor- sching van den toestand en aan de werking van de vele krachten ten gunste van den vrede. De hulde, die Chamberlain vervolgens aan de ka Inrit e van het Britsche volk bracht, werd door het Lagerhuis met gejuich be groet. Het schijnt, zoo zeide hij, dat er twee redenen zijn voor deze houding: ten eerste voedt niemand van ons eenigerlei twijfel over de vraag, waar onze plicht ligt (toejuichingen). Er bestaat geen verschil van meening onder ons en er is geen ver zwakking in onze vastberadenheid. Ten tweede: ons vertrouwen, dat wij gereed staan voor iedere gebeur lijkheid. Engeland paraat. Chamberlain behandelde verbolgens de Britsche Voorbereidingen der defensie. Onder luid gejuich zeide hij: Wij behoef den hier niet te beginnen met het. uitgeven van rantsoeneeringskaarten! De luchtverde diging van Groot Brittannië is in een staat van onmiddellijke gereedheid gebracht. De basis der luehtafweerdefensies is tot ont- ploooiing gebracht en bemand. Geregelde eskaders van de luchtafweer zijn op oor logssterkte gebracht door toevoeging van de noodige reservisten. Strijders, algemeene verkenners en hulptroepen zijn opgeroepen en staan gereed en de ballonversperring is ter plaatse aangebracht. Waarnemerskorpsen staan op hun posten en in feite is het geheele waarschuwingssysteem dag en nacht in gereedheid om oogenblikkelijk in werking te treden (toejuichingen). Sprekende over de vloot, zeide Chamber lain, dat deze in een vergevorderd stadium van bereidheid vorkeeren, toen de huidige crisis opkwam. Onze geheele oorlogsvloot staat gereed om op het eerste sein haar oor- iogsregelingen te treffen (toejuichingen). Er is een aanzienlijk aantal bewegingen ge weest van de eenheid der gewapende troe pen, zoowel in het binnenland zoowel als over zee. Deze bewegingen vormen deel van van tevoren in orde gebrachte plannen, wel ke aldus opgesteld waren, dat een aantal eenheden zich zoo spoedig mogelijk zpuden begeven naar hun oorlogsstations, voordat de oorlog uitbrak. Evacuatie van schoolkinderen. Voortgaande, zeide Chamberlain, dat hij het huis er van in kennis stelde, dat de re gionale organisatoren der burgerlijke lmds- vei-dediging op voet van oorlog zijn ge plaatst. Instructies zijn gezonden aan plaat selijke autoriteiten, zoodat op het eerste sein kon worden opgetreden en plannen zijn gereed voor de evacuatie van schoolkinderen moeders met zuigelingen, in verwachting zijnde moeders en blinden uit bepaalde dicht bevolkte gebieden. Ook de ziekenhuizen zijn voorbereid op het opnemen van gewonden. Ten slotte zeide de premier: De vraag: oorlog of vrede is nog niet beslist. Maar nog hebben, maar nog Willen wij hopen, en nog willen wij werken voor den vrede. Wij willen geen tittel of jota afdoen van vastberadenheid om vast te houden aan de richtlijnen, die wij voor ons zelve vastgelegd hebben. (Luide toe juichingen). Chamberlains rede duurde slechts zestien minuten; de premier sprak op een kalmen, krachtigen en verzekerden toon. Het Lagerhuis is verdaagd om 15.41 uur tot Dinsdag a.s., waarbij de bevoegdheid om eerder bijeen geroepen te worden, blijft be staan. Bijval van Labour. Nadat de toejuichingen voor Chamberlain verklonken waren, viel Greenwood namens rie Labourpartij krachtig den minister-presi dent bij. Hij zeide o.in.: In de meest nadruk kelijke bewoordingen wil ik zeggen, dat voor zoover ons betreft, de agressie thans een ein de moet nemen! (Toejuichingen.) Ook Sinclair onderstreepte Chamberlains woorden. Het laatste woord is thans aan Hitier, aldus Sinclair. Tenslotte sprak de communist Gallacher, die met ongeduld werd aangehoord en dien men telkens, klaarblijkelijk tengevolge van het Russisch-Duitsche pact. interrumpeerde. De verklaring van Chamberlain in Polen met geestdrift ontvan- gen. Naar uit de Poolsche hoofdstad gemeld wordt, is de door Chamberlain in het Lager huis afgelegde verklaring, zoowel in offi cieele kringen als bij het publiek met geest drift ontvangen. In politieke kringen noemt men de rede krachtig, kalm en vasfbeslo- t.en.- levert, aldus zegt men, het bewijs, dat Engeland evenals Polen vastbesloten is te streven naar een regeling van alle kwesties door vreedzame middelen, doch een krachtige houding aan te nemen bij de handhaving van de Poolsche vitale rechten. Een officieel woordvoerder legde er den na druk op, dat Engeland gereed is in geval van een aanval op te treden. PAARDEN WORDEN GEKEURD. Gisteren is het geheele ingewikkel de apparaat der mobilisatie in be weging gekomen: in alle plaatsen van ons land komen en gaan sol daten, zij komen overal vandaan en zij gaan overal naar toe. In hun zak boekjes staat de mobilisatiebestem ming opgegeven en per eerste reisgelegenheid ging en zij naar deze plaats toe, waar zij eenigen tijd ge herbergd zullen worden. Men weet niet of het kort of lang zal duren, maar men besefte de ernst van den tooestand, welke dezen maatre gel noodzakelijk maakte. Schelden doet wee... Afscheid nemen is nooit een aangename bezigheid, maar vandaag valt het afscheid zwaarder dan ooit, omdat men niet weet voor hoelang men vrienden en bekenden moet achterlaten. Ook daarom was het goed gezien van de autoriteiten, dat de stations overal tot vanmiddag 3 uur gereserveerd waren voor militairen. Burgers hadden geen toegang. Zoo kwamen de opgeroepe- ncn oogenblikkelijk in de militaire sfeer. Degenen, die eerst kort uit dienst waren, hadden niet veel moeite zich aan deze plot selinge omstandigheid te wennen. De onder' linge kameraadschap deed veel leed verge" ten; trouwens men schikte zich in het onvermijdelijke... De opvordering van paarden en voertuigen. Was het druk op de stations, vooral in hoofd- en hofstad, en op de toegangswe gen, drukker misschien nog was het op de plaatsen waar de bezitters van paarden en motorrijtuigen zich moesten melden. De au to s werden van een nummer voorzien, de paarden moesten gekeurd worden, voordat zij werden aangenomen. En daar waren rijpaarden, trek paarden en landbouwerspaarden. Fraaie beesten, welke gewend zijn langs boschpaden te sta.ppen, en paarden uit welker houding jaren lang zwaar werk sprak. In onze provincie waren het natuurlijk meest trek- en landbouwerspaarden, die rustig naast den boer voort stappen, niet wetend waarloe dit plotselinge uitje diende of voor den wagen of voor den ploeg gespannen werden De keuring was voor alle dieren dezelf de; een paardenliefhebber is trotsch op zijn eigendom en af en toe kreeg men den indruk van een paardenmarkt en vergat men, dat deze keuring een militaire vorde ring was... In volkomen orde en rust is de eerste mobilisatiedag in ons land verloopen. Tuchthuisstraf voor overtredersl Het Staatsblad publiceert een decreet van 27 Augustus over de „waarborging der le vensbehoeften voor het Duitsche volk'\ Het decreet heeft betrekking op de uit reiking van distributiekaarten voor kolonia le waren en maakt melding van dc sancties, die tegenover overtreders zullen worden toe gepast. Op ernstige overtreding staat tucht huisstraf. Voorts kunnen voor minder ernstige ge vallen geldboeten worden opgelegd tot ten hoogste 0000 mark. Op grond \an art. 8 kunnen boeten worden opgelegd tot een „onbeperkt bedrag." Officieel antwoord van be voegde instantie. In verband met de talrijke vra gen om inlichtingen, welke in de ze dagen op militair gebied aan de betrokken autoriteiten gesteld worden, is besloten, dat op vragen, waarvan de beantwoording ln breeden kring belangstelling heeft, in aansluiting op de nieuwsberich ten van het A.N.P. het officieele antwoord gegeven zal worden. Vragen, welke door beantwoor ding langs dezen weg in aanmer king komen, kunnen gericht wor den aan het secretariaat van de Radio- Omroep- controle- commissie Mauritskade 17 te 's-Grnvenhage, dat zich terzake met de bevoegde militaire autoriteiten in verbinding zal stellen en voor doorgifte van de officieele beantwoording aan het A.N.P. zorg zal dragen. Behoefte aan vrijwillig dienend per soneel beneden den rang van tweede-luitenant. De Regeeringspersdienst meldt: Voor hen, die niet ingevolge eenig voorsobrift of eenige verbinte nis verplicht zijn tot het vervullen van werkelijken militairen dienst in tijd van vrede, wordt, bij deze, de gelegenheid geopend om voor den tijd, gedurende welken de dienst- plichligen van de Landmacht wegens oorlog, oorlogsgevaar of andere bui tengewone omstandigheden, met toe passing van het bepaalde bij artikel 32 der Dienstplichtwet, in werkelij ken dienst zijn, bij het beroepsper- soneel der Koninklijke Landmacht door middel van het aangaan van een verbintenis als vrijwilliger te dienen. Tot een verbintenis als hierboven bedoeld kunnen worden toegelaten ongehuwde man nelijke Nedeu'landens (hieronder begrepen weduwnaars en van de echt geseheidenen zonder kinderen), di:e a. niet jonger dan 18 en niet ouder dan 50 jaar zijn. b. bij militair geneeskundig onderzoek voor den militairen dienst geschikt zijn be vonden; c. voor zoover zij te voren reeds in mili tairen dienst zijn geweest, gelet op hun ge drag en wijze van dienstvervulling, geacht kunnen worden aan de hun te stellen eisohen te zullen voldoen; d. bij aanmelding overleggen een aantal bescheiden, waarover zij bij den burgemees ter van de plaats hunner inwoning nadere inlichtingen kunnen vernemen. De indiensttreding krachtens de onder- werpelijke verbintenis geschiedt in den stand van soldaat. Personen, die aan de voor een bepaalden rang of een bepaalde betrekking gestelde eischen ten volle vol doen, kunnen in dien rang of in die be trekking worden aangesteld. Gehuwde mannelijke Nederlanders kun nen slechts met machtiging van den mt- nister van Defensie worden aangenomen voor een bepaalden rang of een bepaalde betrekking, indien hun aanneming in het belang van den dienst is te achten. Premiën of handgelden worden bij de totstandkoming van de verbintenis niet toegekend. Personen, die een verbintenis, als biervo- renbedoeld, wenschen aan te gaan, belmo ren zich te melden bij den commandant van het depot van het regiment of korps, waarbij zij de verbintenis wenschen aan té gaan, voorzien van de hiervoren aangege ven bescheiden. Tot het bekomen van liet adres van den commandant van dit depot, kunnen zij zich wenden tot den burgemeester van de plaats hunner inwoning. Uitkomsten in Juli lager dan verleden jaar. Aan het maandoverzicht omtrent de uit komsten der Visscherij over Juli 1939 ont- leenen wij het volgende: De hoeveelheid en opbrengst der aange voerde visch bedroeg volgens voorloopige opgave respectievelijk in de Waddenzee en het niet-afgesloten gedeelte van de Zuider zee 2.621.896 verleden jaar (1.381.713) kg en f 21.208 (21.042). De hoeveelheid en opbrengst van de vis scherij in het IJsselmeer bedroeg volgens voorloopige opgave 389.925 496.626) kg en f 170.139 (232.999). Vertrek van Aankomet te Emoe ISingap. 29 Aug Band (heenreis) I u6. RmigSs1) |Athene 29 Au*|A'dam 29 Aug fm'ÜJrêlsi 89 A"*' i""1'8 59 Gicr lA'dam 29 Aug. Athene 29 Aue (heenreis) I '8 Oehoe iBand, 29 Aug. j.Medan 29 Aiur (terugreis) I 1 Nu het treinverkeer met ingang van he- den beperkt is, zullen op de lijn Den Hel. (jerAmsterdam en omgekeerd nog slechts vier treinen per dag loopert. Deze vertrek ken uit Amsterdam resp. 8.20, 11.10, 18.14 en 21.10. van Alkmaar resp. om 9.46, 11.58, 19.40 en 21.58, van Heerhugowaard om 9.58, 12.08, 19.52 en 22.08. van Schagen om 10.22, 12.28, 20.16 en 22.28, van Anna Paulowna om 10.38, 12.39, 20.32 en 22.39, aankomst te Den Helder 10.56, 12.52, 20.50 en 22.52. Van Den Helder vertrekken treinen om 5.04, 6.53, 15.34 en 17.58, van Anna Paulowna resp. om 5.24, 7.07, 15.54 en 18,12, van Scha gen om 5.40, 7.19. 16.10 en 18.24, van Heer- hugowaard om 6.04, 7.38, 16.34 en 18.44, van Alkmaar om 6.19, 7.50, 16.49, 18.56, aan komst te Amsterdam om 7.43, 8.40, 18.13, en 19.43. In verband met den bijzohderen toestand zullen de P.T.T.-kantoren op 31 Augustus a.s. gewoon, als op eiken werkdag, zijn opengesteld. Het publiek kan op dien dag dus op de kantoren voor alle post, tele graaf- en telefoonzaken, enz. normaal te recht. Ook de administratieve bureelen, zooals die der inspecties, der telefoondistricten en van het hoofdbestuur zullen dien dag, even als de technische dienst van het bedrijf, nor, maal functionneeren. Als in 1914., Bij de mobilisatie van 1914 zijn in het geheele land de armen van de A.N.W.B.-wegwijzers afgenomen. De mogelijkheid is niet uitgesloten, dat dit ook thans in een gedeelte van het land weer zal gebeuren en dat ook de richtingsborden en plaatsnaam borden zullen worden verwijderd. Het publiek behoeft bij het consta- teeren van ontbrekende verwijzingen hiervan dus geen kennis te geven aan het bureau van den A.N.W.B. Het Tweede Kamerlid de heer De Visser, heeft aan den minister van buitenlandsche zaken de volgende vragen gesteld: Is het de regeering hekend, dat vele krijgs gevangenen in Spanje, die deel uitmaakten van de voormalige internationale brigade, naar de landen van hun herkomst zijn terug gezonden? Wil de regeering, in verband met de in ternationale spanning, ten spoedigste bevor deren, dat de krijgsgevangenen in Spanje van Nederlandsche herkomst uit hun gevan genschap worden ontslagen en naar Neder land kunnen terugkeeren. PROF. SLOTEMAKER DE BRUINE TWEEDE KAMERLID. Prof. Dr. J. R. Slotemaker de Bruine, die in de vacatureDe Geer is benoemd tot lid van de Tweede Kamer, heeft die benoeming aangenomen. Rantso ene erin g der Italiaansche restaurants. Met ingang van heden zal in de Italiaan sche restaurants niet meer dan één vleesch* of vischschotel mogen worden geserveerd- Met. ingang van Zondag zuil Ion geen parti* culiere auto's meer mogen rijden. De militaire autoriteiten kunnen Di.i 1,1 zondering verlof tot rijden geven doch a leen aan hen die bewijzen kunnen 9vcriru] gen, dat zij de auto dringend noodig 1'°°" ben.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1939 | | pagina 2