Berlijn geeft Duitschland zal neutrale handelsverkeer sparen DAGBLAD VOOR DEN'HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER Ook Roemenië prooi? Amerikanen krijgen raad Rusland te verlaten Oostzee vrij voor de neutralen Sergeant gedood Duitsch vliegtuig neergeschoten Zal Vaals ontruimd worden Militair ingrijpen van de Russen spoedig verwacht steden ontruiming toe Bregman EERBERICHT KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER, TELEFOON 50 (2 LIJNEN) ZATERDAG 16 SEPTEMBER 1939 67e JAARG. No. 8723 Fraoscben steeds in gunstiger positie LEERAAR M. O. Dit nummer bevat 12 pagina's DE BILT SEINTt Uitgave der Ultg. MlJ. Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder HELDESSCHE COURANT Vrede tusschen JAPAN-RUSLAND ONDERHANDELINGEN, DIE DE LAATSTE DAGEN GEVOERD ZIJN DOOR DEN JAPANSCHEN AMBASSADEUR, TOGO EN DEN VOLKSCOMMISSARIS VAN EUITENLANDSCHE ZAKEN, MOLO- TOF, HEBBEN GELEID TOT DE VOLGENDE OVEREENKOMST TUSSCHEN JAPAN EN MANSJOEKWO EENERZIJDS EN DE SOV JET-UNIE EN BUITEN-MONGOLIë ANDERZIJDS: 1. De Japansch-Mansjoerijsche en Russisch-Mongoolsche troe pen staken alle vijandelijkheden op 16 September te twee uur Mos- kouschen tijd. 2. De Japansch-Mansjoerijsche en Russisch-Mongoolsche troe pen blijven in de liniën, die zij bezetten op 15 September te 13 uur. 3. De vertegenwoordigers der troepen aan beide zijden gaan on verwijld over de tot de tenuitvoerlegging van de artikelen 1 en 2 der overeenkomst. 4. De krijgsgevangenen en gesneuvelden aan beide zijden zullen worden uitgewisseld: de vertegenwoordigers der troepen zullen zich te dezen aanzien onmiddellijk verstaan en tot de tenuitvoerlegging dezer bepaling overgaan. Bovendien zijn Togo en Molotof overeengekomen, dat zoo spoe dig mogelijk een commissie bestaande uit twee vertegenwoordigers van Russisch-Mongoolsche en twee van Japansch Mandsjoerijsclie zijde zal worden ingesteld voor de nauwkeurige vaststelling van de grenslijn tusschen de Mongoolsche volksrepubliek en Mansjoekwo in het gebied waar het tot een conflict was gekomen. Deze commis sie zal haar arbeid aanvangen zoodra zij gevormd is. Dit bericht dat in meer normale tijden tot verheugenis zou stemmen, omdat het vrede en overleg verkondigt en het kanon het stil zwijgen oplegt, doet, nu Rusland millioenen soldaten aan zijn Westgrens heeft samen getrokken en nog steeds voortgaat met mo- biliseeren, zeer onheilspellend aan. De berichten uit Berlijn, die een spoedig ingrijpen van de Sovjets in Oost-Europee- sche zaken voorspellen, nemen er door in waarschijnlijkheid toe. Alleen vraagt men zich af waar Rusland, als het tot oorlog heeft besloten, nog lan ger op wacht. Met verrassend groote spoed dringen de Duitschers in Poolsch Oekraïne door en zij naderen reeds de Poolsche Zuidoost grens. Als de Sovjets de Oekrai- ners en Wit-Russen onder hun zorgzame vleugels willen nemen, wordt het tijd, dat zij toehappen. Anders staan de Duitsche troepen op de door Rusland begeerde plek ken. Of richten zich de Russische verlangens in een andere richting? Het is moeilijk uit de sphinxachtige hou ding van Moskou iets wijzer te worden, maar de geruchten over Russische aspiraties naar het thans aan Roemenië toebehoorende Bes- sarabië houden aan. In Londen acht men het niet on waarschijnlijk, dat na Polen, Roe menië aan de beurt komt, waarbij de Duitsche vazal Hongarije, Zeven bergen zou krijgen toebedeeld. Deze geruchten vinden hun beves tiging in het feit, dat alle Roeme nen in het buitenland, behoorend tot de legerreserve, zich hij hun consu laten moeten melden. Voor de Duitschers heeft een Russisch op treden, indien de grensscheiding van tevo ren goed is vastgesteld, nog het voordeel dat zij hun geheele macht op het Y\ esten kunnen concentreeren. Komt inderdaad de Russische kolos in de Roemecnsche richting in actie dan wordt het Britsche wereldrijk wel zeer zwaar aan de tand gevoeld en is een uitbreiding van den oorlog tot een wereldbrand haast onver mijdelijk. Engeland heeft immers ook de zelfstandigheid van Roemenië gegarandeerd en komt dus automatisch in conflict met de Russin, waarna ook Turkije en mogelijk Itali in den maalstroom worden medoge- slee.pt. De Russisch- .Tapansche overeenkomst doet helaas mogelijkheden veronderstellen, die weinig in overeenstemming zijn met de vreedzame inhoud daarvan. Laat ons hopen, dat de vrees, waardoor de wereld thans opnieuw bevangen wordt, in de komende dagen plaats kan maken voor een groeiend optimisme. Helaas ziet het er niet naar uit! SAARBRüCKEN'S POSITIE WEINIG BENIJDENSWAARDIG. Officieel wordt in Berlijn bevestigd, dat verscheidene steden hij de Sieg- friedlinie uit voorzorg zijn ontruimd Men ontkent echter dat steden in 't Rijnland als Keulen en andere zijn geëvacueerd. Uit een bestudeering van het Fran- sche legercommuniqué meent men te kunnen opmaken, dat de Fransche troepen aan beide zijden van Saar- brücken naar voren zijn geschoven, waardoor deze stad vrijwel omsin geld zou zijn. De Fransche zware ar tillerie is naar voren verplaatst, na dat tanks en infanterie Duitsch ge bied waren binnengetrokken. Volgens de laatste berichten hebben de Fransche troepen Perl tegenover het Luxem- burgsche plaasje Schengen volledig bezet, nadat den geheelen dag een zwaar artille rievuur van beide zijden had gewoed. De activiteit der luchtmacht wórdt nog steeds bemoeilijkt door zwaren regen. Vol gens militaire kringen hadden de Fran- schen den val van Saarbruecken ongetwij feld reeds kunnen aankondigen, doch zij wachten, tot hun omsingelingsbeweging zoo volledig is. dat geen mislukking mogelijk is Het schijnt, dat het nog steeds het algc- meene plan is, dat de vele uitspringende punten der bochtige grens weggewerkt worden, met Saarbruecken als onmiddellijk doel. Het Fransche oorlogscommunique maakt melding van verscheidene tegen aanvallen der Duitschers vanuit de Sieg- friedlinie. Allereerst is daarom noodig dat de Franschen de veroverde stellingen con- solideercn. Het feit, dat de Duitschers steeds talrij ker en gevarieerder afleidingsmanoeuvres VAN AMRASSADE TE MOSKOU. Naar Reuter uit Washington meldt heeft het Amerikaansche departe ment van buitenlandsche zaken be vestigt, dat de Amerikaansche am bassade te Moskou den Amerikaan- schen onderdanen den raad heeft ge geven de U.S.S.R. te verlaten. Deze raad, zoo zegt men, is in over eenstemming met de permanente in structies over den door de ambassa de te volgen gang van zaken wan neer gevaar dreigt. Vraaggesprek met grootadmiraal Raeder, opperbevelhebber der Duitsche marine. De opperbevelhebber van de Duitsche oor- logsmarine, grootadrrtiiaal Dr. Raeder, heeft eenige vragen beantwoord, welke van bij zonder belang kunnen zijn voor Nederland sche scheepvaart en handelskringen. De eerste vraag, die de correspondent van het Hshl. den admiraal stelde, was: Iloe voert Duitschland den onder zeebootoorlog? Kan heden reeds, om een leuze uit den wereldoorlog te ge bruiken, van een „onbeperkten duik bootoorlog" worden gesproken? En zoo niet, kan het onder omstandig heden later daartoe komen? Groot-admiraal Raeder antwoordde: „Duitschland voert den duikbootoorlog op grond van de door hem op 28 Aug. 1939 uit gevaardigde „Prisenordnung". Deze houdt zich streng binnen de grenzen van de er kende regelen van het zeeoorlogsrecht. De bepalingen van het Londensche onderzee- boot-protocol zijn, wat den inhoud betreft, volledig erin opgenomen. De duikbooten hebben het strikte bevel .zich aan deze be palingen te houden. In overeenstemming met de voorschriften van het onderzeeboot protocol hebben wij echter het recht om ge- wapenden tegenstand met alle middelen te breken. Het is duidelijk, dat schepen, welke aan oorlogshandelingen deelnemen, of door vijandelijke oorlogsschepen begeleid worden zichzelf in gevaar begeven, en zich niet kun nen beklagen als zij in het verloop van zich ontwikkelende gevechtshandelingen worden beschadigd of vernield. Dat is door het vol kenrecht erkend. in het werk stellen, zooals dagelijksche te genaanvallen, spervuur van zware artillerie luchtaanvallen op geringe hoogte, schijnt er op te wijzen, dat de Fransche druk langs de werken der SiegfriodlLnie steeds gevaar lijker en bezwaarlijker wordt voor de verde digers. Over het algemeen blijft dc Fransche ge nerale staf de grootst mogelijk discretie in aoht nemen ten aanzien van de juiste lig ging dezer plaatsen teneinde den vijand niet in staat te stellen inlichtingea te krij gen zij het indirect en achteraf, over den juisten omvang van de Fransche vorderin gen. Accountantskantoor Lid N. L V. B. Lid Ned. Gen. v. Acc. Loodsgracht 72 - Tel. 560 ADMIRAAL RAEDER. De tweede vraag was: Wat is de Duitsche opvatting inzake contrabande, en wat beschouwt Duitschland als scheepscontraban- de? De groot-admiraal antwoordde: „Duitschland streeft ernaar den neutralen handel zoover als dat maar eenigszins mo gelijk is, te sparen. Het is daarom bereid slechts het eigenlijke oorlogsmateriaal als besliste contrabande te beschouwen. Derde vraag: Hoe gedragen zich Duitschlands oorlogsschepen, en in het bijzonder duikbooten, jegens neutralen, vooral Nederlandsche en Amerikaansche schepen? Kunnen Nederlandsche koopvaardijschepen zonder door Duitschland te worden gehinderd, ruwe grondstoffen uit Nederlandsch Indië en Amerika naar huis brengen? Antwoord: ,Uit de antwoorden op de eer ste en de tweede vraag blijkt reeds, dat neutrale schepen, welke ruwe grondstoffen naar Nederland brengen, geen gevaar loo- pen. Het spreekt vanzelf dat zich de Duit sche oorlogsschepen op en onder water, welke voor den handelsoorlog zijn aange wezen, het recht voorbehouden, zulke sche pen aan te houden om ze op contrabande te onderzoeken". Vierde vraag: Bestaat van Duitsche zijde bet voornemen den waterweg door de Sont, die voor Nederland van groote beteekenis is, moeilijk bevaarbaar te maken? Antwoord: „De mijnversperri ngendie aan den uitgang van de Sont zijn gelegd, zijn uitsluitend tot afweer van vijandelijke militaire ondernemingen in de Oostzee be stemd. Het instellen van een loodsdienst be wijst, dat alles wordt gedaan om het ge vaar loopen en bemoeilijken van het neu trale verkeer door de toegangswegen naar de Oostzee buiten te sluiten. De Nederland sche schepen kunnen erop rekenen, dat zij ongehinderd de Oostzee-toegangen kunnen passeeren, als zij van de loodsen gebruik maken." Vijfde vraag: In hoeverre zuilen Duitsche mijnenvelden voor de Ne derlandsche schepen een gevaar be- teekenen? In den wereldoorlog heb ben Duitschland en Engeland de positie der mijnenvelden op kaar ten aangegeven, en zoo noodig loodsen ter beschikking gesteld, Zal dat van Duitsche zijde ook nu ge schieden? Antwoord: „Bij het leggen van mijnen zal, gelijk tot nu toe, ook in die toekomst streng gehandeld worden naar de voor schriften van de Haagsche overeenkomst van 1907. In overeenstemming met deze overeenkomst zijn de uitgelegde mijnenvel den niet alleen aan de neutrale regeeringen genotificeerd, maar ook door radio en door den nautischen waarschuwingsdienst her haaldelijk bekend gemaakt, en in de „Nach- richten für den Seefahrer" gepubliceerd." Doodelijk verkeersongeval ie Amsterdam. Tegen middernacht is in dc Witte de With- straat te Amsterdam een ernstig verkeers ongeval gebeurd, waarbij de 30-jarige ser geant J. Veen, afkomstig uit Haarlem en ge detacheerd bij de motordienst aldaar het le ven liet. Volgens ooggetuigen reed V. in genoemde straat achter een auto welke hij links wil de passeeren. Hij lette er daarbij evenwel niet op, dat uit tegenovergestelde richting een tramwagen van lijn 7 naderde. Op het laatste oogenblik trachtte hij nog voor de tram uit te komen hetgeen hem waarschijn lijk zou gelukt zijn, indien hij niet met het rechterbeen tegen de treeplank van de tram was gebotst Hierdoor geraakte hij de macht over het stuur kwijt en vloog het trottoir op. De motor sloeg over den kop en de berijder bleef bewusteloos op straat liggen. In aller ijl heeft men hem naar het Wilhelminagast- huis overgebracht, waar hij in den loop van den nacht aan de bekomen verwondingen is overleden. Verwachting: Koude ochtend met plaatselijk mist, over dag helder tot half bewolkt, droog weer, iets warmer dan gisteren, zwakke tot matige Noordelijke tot Oos- telijken wind. V Bevond zich boven Russisch grondgebied. Het Telegraafagentschap van de Sovjet Unie meldt, dat een onbekend vliegtuig boven de stad Olevsk (Oe- kraine) is verschenen. Het vliegtuig werd met machine geweervuur der Sovjet-Russische troepen gedwongen bij het dorp Loe- gino te landen. Het bleek een Duitsch tweemotorig bomvliegtuig te zijn. De bemanning, bestaande uit vijf personen, werd naar Kief gezonden, terwijl het toestel onder bewaking is geplaatst. AKEN IN AFWACHTING. Naar het Hsbl. meldt, zijn de Duit schers gistermorgen begonnen het Vaalserkwartier. onmiddellijk over de Nederlandsche grens bij Vaals, te ontruimen door zieken en gebrekki ge menschen en vrouwen boven 60 jaar naar elders over te bren gen. In Vaals, dat eenige honderden meters van de Duitsche vestingen af ligt. wordt gevreesd, dat nu ook Vaals zal moeten worden ontruimd. Intusschen is de evacuatie van Aken uit gesteld, waardoor de gemoederen daar ter stede eenigszins zijn gekalmeerd. Wat de oorzaak hiervan is geweest? Precies is dat niet te zeggen. Wel schijnt de opgewondenheid der bevol king den eersten dag toen de voor bereidingen moesten beginnen, een der redenen te zijn. Berlijn heeft de opperste autoriteiten een verwijt gemaakt van deze onverwachte ge volgen, maar die opperste autoriteiten kaats ten het verwijt terug naar ook weer opper ste autoriteiten, die de bevelen uitvaardig den. Ook moet niet worden vergeten, dat de geëvacueerden in de verschillende deelen van Duitschland ongewild en onopzettelijk een toestand onderlijnen, dien men door Duitsche radio en bladen anders niet te we ten komt. Gezinnen uiteengerukt. Als men hoort, dat een moeedr met negen kinderen, uit de buurt van Trier, drie dagen en nachten met vele anderen in een vracht auto reisde en dit gezin, terwijl de vader en een jongen waren achtergebleven voorloopig, in vijf groepen werd uiteengerukt ergens ver weg, dan grijpt dit diep in het hart en spreekt dit ook tot de Duitschers zelf. Geen gezin blijft intact en het duurt dagen en dagen voor men heeft kunnen achterha len waar men is te land gekomen. En zoo is er zooveel, dat verre van aanmoedigend pro pagandistisch werkt. Wat Aken betreft kunnen we nog melden, dat het „Priesterseminar" naar München- Gladbach is verplaatst. De schatten uit den Dom zijn naar andere oorden overgebracht zooals in 191-4 In de „Alexiancrgraben" be vindt zich een groot gesticht, waar door Alcxianenbroeders krankzinnigen en zenuw zieken worden verpleegd. Ook deze patiën ten zijn begin dezer week naar elders ge transporteerd. Ilct gebouw is thans ingeno men door politie cn militairen. Wanneer volgt de verdere ontruiming van de oude l:;izersstad? Men wacht af, gei-eed. De bewoners van de omgeving van den West- wall in de onmiddellijke nabijheid van de Nederlandsche grens doen hetzelfde. Wij ver namen nog, dat het ook in Keulen onrustig begint te worden, daar de bevolking vreest, dat ook daar ontruiming kan worden ver wacht.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1939 | | pagina 1