en maisvelden Niet slechts een botsing der wapenen Nedsrlandsch oorlogsschip aangevaren Zoog H.Ms. „Jan van Gelder" mijn naar zich toe (Reissensaties in Portugal r De voediogsloestand der kleine tuinders J Chineezen een vernietigende slag toegebracht Geen weerberichten meer per radio Wij zijn neutraal De Portugeesche boer is achterdochtig De vader werd vrijgesproken Onze Oost Duifscbc vluchtelingen Berucht inbreker ontvlucht Onderhoud met eenige opvarenden Inbraken in Zeeland Tusschen windmolens Mej. Boekei slaat de Portu geezen nauwkeurig gade en zij weet ons op smakelijke wijze van hun deugden en ge breken te vertellen. Portugal kan echter maar slecht wennen aan de moder ne opvattingen van de Uol- landsclie reizigster, dat blijkt wel als deze probeert nader kennis te maken met de boe renbevolking. Zooals men een vogel kent aan zijn veeren, zoo kent men een volk aan zijn autobus. Dat klinkt misschen een beetje onzin nig, wat erg jammer is, want dit nu is de groote waarheid, die ik na meerdere jaren rondtrekken door vreemde landen heb ontdekt. En Portugal is met zijn autobus hiervoor wel een be vestiging, want in een Portugeesche „Camionette" weerspiegelt zich heel de vriendelijke en gedienstige, edoch ook ietwat on- practische ziel van het Portugeesche volk. Onbegrijpelijk veel bagage. Die bus zelf is meestal uitstekend. Alleen wat laag, zoodat je er niet rechtop in kunt staan, een euvel, dat niet zoo bezwaarlijk zou zijn, als ieder rustig bleef zittten. Maar dat doen Portugeezen niet, die boven dien allemaal onbegrijpelijk veel ba gage meevoeren, verstuwd in antieke hengselkorven, waarmee ze den doorgang grondig versperren. Verder kómen als regel eerst nieuwe pas sagiers binnen en stappen daarna degenen uit, die hun doel hebben bereikt, althans... trachten dat te doen, door de ingestapten innig te omarmen, welke manoeuvre veel weg heeft van een onbloedigien worstelkamp Is dit verwisselen tenslotte gelukt, dan staan de nieuwelingen nog wat te aarzelen waar ze zullen zitten, tot plotseling de bus vertrekt en ieder met een smak wel ergens terecht komt.. Dat is voor den bescheiden Portugees natuurlijk aanleiding om zijn eeuwig „com licence" (is „met permissie") te lispelen, waarvan je alleen dat gesis hoort. Portu geezen verontschuldigen zich overal en al tijd; als ze gaan zitten, iets voor je op ta fel zetten, een deur dichttrekken, of zelfs als ze hun bril opzetten .steeds strooien ze hun sissende „com licence' s rond, maar onder- tusschen zijn ze dan al zonder licence op je knieën geploft, aan welke intimiteit trou wens meteen weer een eind wordt gemaakt. Is eindelijk alles geschied Is eindelijk alles op z'n plaats geschud en geschikt, dan staat de conducteur op om kaartjes te verkoopen. D.w.z., dat ook de voorste passagier op moet staan om hem door te laten en vervolgens allen die op een klapstoeltje in het middenpad zitten, welke beweging even later in omgekeerde volgor de moet worden herhaald. Is deze conster natie achter den rug, dan krijgt er iemand honger en moet weer de halve bus overeind om een korf onder een bank weg te trekken en door te geven, die de betreffende persoon heelemaal uitpakt om onderin een minia tuur broodje te vinden, waarna 't korfje weer wordt ingepakt en gesloten, maar och hédan blijkt het pennetje van de slui ting te zijn gevallen en duiken alle naaste buren om die te zoeken. Inmiddels stopt de bus dan al wel weer eens en begint het in- en uitstappen opnieuw. Extraatjes. Zóó is iedere busreis, maar daarbij komen nog kleine verrassinkjes en extraatjes, wan neer je bv. een eind op den schoot van één der vrouwen mag meerijden, als er plotse ling een stuk of 6 hevig kakelende kippen onder je beenen vandaan worden getrok ken, of als er iemand mét een aardig kind instapt, dat al gauw door alle vrouwen en vele mannen wordt afgezoend. Portugeezen zijn dol op kinderen en schijnen behoefte te gevoelen hun genegenheid in klinkende daden om te zetten. Mij verwondert het steeds, dat de moeder niet protesteert tegen dit onhygiënisch gezoen van al die wild vreemden, vooral omdat in dit land zooveel zieken zijn, maar ze zit integendeel te stra len van trots dat ieder haar kind zoo lief vindt. Si De Portugeesche molen Door een schilderachtig schap. land- ge muur, waarin een ijzeren poort, die steeds hermetisch is gesloten, want 't ver trouwen van een Portugees in de eerlijk heid van zijn medemensch is niet bijster groot. Tot voor kort was het echter ook zoo, dat wanneer die muur niet 1.75 meter hoog was, een boer ook geen recht van pro test bezat wanneer b.v. in den jachttijd ja gers en honden in zijn tuin kwamen. En zelfs tegen dieven kon hij dan weinig doen, zoodat die muur dus een groot soort bord „Verboden Toegang" was. Maar tien- gevolge van deze muren kan men, vooral in de omgeving van Porto, urenlang rond- loopen zonder iets anders te zien dan stee nen wallen. Minister-president Salazar heeft thans echter verboden nieuwe muren te maken, ofschoon de oude mogen blijvén staan. Wil je dus een boerderij zien, dan is 't eerst een puzzle om door die poort te ko men, Je kan nooit weten Een bel ontbreekt, of zit op een onvind bare plaats, zoodat je moet schreeuwen, of met de vuisten op 't ijzer beuken, waarna een paar waakhonden woest beginnen te bassen. Heb je geluk, dan hoort iemand je en laat je binnen, maar ik heb ook eens met een jongedame heel lang voor zoo'n poort staan te lawaaien, tot eindelijk op de muur een vrouw verscheen, wie we vroegen de boerderij te mogen zien. „Nee", zei ze, „haar man was niet thuis en nu vond ze 't te gevaarlijk om de deur te openen." En hoe onschuldig wij ook keken en hoe we redeneerden, de poort was dicht en bleef dicht, want „er gebeurden tegenwoordig al lerlei akelige dingen in de wereld". Ouderwetsoh. Zoo erg was 't nu niet overal, maar toch begin je in Portugal weinig als je geen deftige aanbeveling hebt; en mét een defti ge aanbeveling ben je een officieel mensch, die officieel wordt ontvangen Bovendien wa ren mijn introducties vaak voor grootgrond bezitters die in de stad woonden en zelden op hun boerderij kwamen. Wel werd ik soms uitgenoodigd daar met een auto heen te rijden, maar wanneer die meneer geen ge zelschap vond om ons te vergezel len, ging de tocht weer niet door, want dat een heer een weerloos meisje als ik ben alleen in zijn auto zou meenemen, is volgens de Por tugeesche étiquette zeer ongepast. Werd er echter wèl een chaperon(ne) ge vonden en konden we dus in-het nette uit rijden, dan kreeg ik vaak een proefboerderij te zien, waar ik geen kans had nader te komen tot het leven der plattelanders. Hoe ik er toch in slaagde, in een boerderij binnen te dringen, vertel ik een volgende keer. En ondertusschen snor je langs geasphalteerde wegen en ziet prach tige panorama's, arme doppen, typi sche windmolentjes, maisvelden, olijfboomen en wijnstokken aan je voorbijschuiven. Soms ook bosschen met aardige, lichte eucalyptusboo- men met kleine potjes aan den stam om de hars op te vangen. Wat de landbouw betreft is het echter vooral de afwisseling van mais, wijn en olijven. In 't voorjaar verbouwt men ook wél tarwe, haver, gierst enz., wat in Juni wordt geoogst, waarna dan de mais komt, terwijl op diezelfde akkers in September nog weer gras en klaver wordt gezaaid voor groenvoer gedurende den winter. Men heeft dus eigenlijk 3 oogsten en ofschoon iedere oogst, vergeleken met de onze, wel schraal is, wanneer we die met 3 vermenig vuldigen, komen we toch tot een andere verhouding. Naar de menschen. Maar om 't boerenbedrijf en plattelands leven te leeren kennen, moet je er niet al leen in een volle bus langs rijden, maar ook de menschen opzoeken in hun eigen honk of hok desnoods. Dat nu, is in Portugal gemakkelijker gezegd dan gedaan. Om te beginnen is om de heele boerderij een lioo- JAPAN ZEGT: VEEL SLAGEN OP POLITIEK, ECO NOMISCH EN IDEOLOGISCH TER REIN TE WACHTEN. In een bijeenkomst van de provinciale gouverneurs heeft de nieuwe Japansche minister van buitenlandsche zaken, admi raal Kitsjisaboero Nomoera, sprekcnle over den jongsten internationalen toestand en de buitenlandsche politiek der Japansche regeering verklaard, hoe de Japansche re geering er toe gekomen is haar politiek, om de anti-kominternovereenkomst tus schen Japan, Duitschland en Italië te ver sterken, op te geven in vei'band met de jongste ontwikkeling van den Europeeschen toestand. Na gesproken te hebben over den oorlog in Europa zeide de minister, dat de „oor zaken voor het huidige Europeesche con flict diep liggen en dat niemand den af loop kan voorspellen. Naar alle waarschijnlijkheid echter zal het ©en langdurige oorlog wor den. En waarschijnlijk zal hij naar zijn aard verschillen van den laat- sten grooten oorlog, in zooverre, dat in plaats van een eenvoudige botsing te zijn tusschen gewapende strijdkrachten er veel slagen moe ten worden geleverd op economisch, politiek en ideologisch terrein. DE VERKLARING VAN 4 SEPT. Met betrekking tot de bondige verklaring der Japansche regeering, op 4 September af gelegd, zeide de minister van buitenland sche zaken: Wanneer er ergens een oorlog voorkomt, heeft een derde mogendheid, welke er niet aan deelneemt, automatisch als neutrale mogendheid zekere rechten, evenzeer als zij aan zekere verplichtingen onderworpen is. Tn dit opzicht geldt het internationale recht ongeacht of er al dan niet een neu- traliteitsverklaring is afgelegd. Derhalve kan de regeeringsverklaring van 4 September worden beschouwd als het standpunt weer te geven van Japan no pens den Europeeschen oorlog. Dat wil zeggen, dat de verklaring be oogde uit te drukken, dat de nationale po litiek van Japan onveranderlijk gericht is op een oplossing van de Chineesche kwes tie. De betrekkingen met het buitenland zullen op de basis van deze politiek wor den aangepast. TIENDUIZEND DOODEN7 Volgens een bericht uit het Japansohe hoofdkwartier hebben de Japansche strijd krachten die in Noord Hoenan op 23 Sep tember 19 divisies Chineesche troepen heb ben omsingeld, deze thans een vernietigen den slag toegebracht. De Chineezen zouden tienduizend dooden op het slagveld hebben achtergelaten. FRANCO SCHELDT STRAF KWIJT. Een door Franco uitgevaardigd decreet verleend gratie aan alle tot het personeel van leger en vloot behoorcnde gevangenen, die sinds de nationalistische overwinning door de militaire rechtbanken waren ver oordeeld tot straffen van minder dan zes jaren en wier gedrag voor den burgeroorlog onberispelijk was. Verklaard wordt, dat Franco een dergelijke gratie zal verleenen aan alle burgerambte naren en anderen, die onder dezelfde om standigheden werden veroordeeld. DOOR BRITSCH STOOMSCHIP. INCIDENT BINNEN ONS RECHTS GEBIED. De regeeringspersdienst meldt: Gisternacht heeft het Britsche stoomschip „Lindisfarne" van 1000 ton bij het uitloo- pen van den Nieuwen Waterweg h©t Ne- derlandsche buitenbewakingsvaartuig Hr. Ms. Z 7 aangevaren. Het Britsche schip gaf pas na herhaalde sommatie met een scherp schot gevolg aan het sein tot stop pen. Het schip werd daarna door Hr. Ms. Z 7 opgebracht naar Hoek van Holland voor onderzoek en opmaken van proces verbaal van aanvaring en wegens het niet voldoen aan een sommatie door een Neder- landsoh oorlogsschip binnen de Nederland- sche territoriale wateren. Het schip is om 2 uur in den ochtend vrijgegeven en heeft de reis vervolgd. Hr. Ms. Z 7 heeft bij de aanvaring geen waarneembare schade opgeloopen. Officier van Justitie teekent hooger beroep aan. De Officier van Justitie bij de Haagsche rechtbank, mr. P. R. Blok, heeft hooger be roep aangeteekend van het vonnis waarbij de 58-jarige Haagsche koopman M. D., die terecht heeft gestaan wegens heling van een groot aantal bij juweliers ontstolen juwee- len, is vrijgesproken. Zijn zoon, de 36-jarige J. D., die veroor deeld is tot drie jaar gevangenisstraf, heeft afstand van hooger beroep gedaan. De Staatscourant bericht: In verband met de buitengewone omstan digheden zijn de radiotelegrafische en radio- telefonische uitzendingen van weerberich ten door het zendstation van het Koninklijk Nederlandsch Meteorologisch Instituut tij delijk gestaakt. De nachtvorstweerberichten worden dus tot nader aankondiging niet radiotelelonisch gegeven. Om dezelfde re denen zijn ook de uitzendingen van het weerbericht voor de scheepvaart in het Ne derlandsch kustgebied tijdelijk gestaakt. Door voorlichting belangrijke verbetering te krijgen. Gisteren heeft in het departementsgebouw van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen het bestuur van de stichting voor Huishou delijke Voorlichting ten Plattelande met de afgevaardigden van de verschillende provin ciale commissies vergaderd. Uit de verslagen bleek dat in dit jaar reeds 900 voorlichtingscursussen georgani seerd zijn en nog steeds komen aanvragen binnen. Daar de geldmiddelen van de stich ting echter zeer beperkt zijn moesten de commissies gerantsoeneerd worden in het aantal toewijzingen. Dit werd zeer betreurd en uit de vergadering kwam sterk de wensch naar voren om juist in deze moei lijke tijdsomstandigheden het werk met on verminderde kracht voort te zetten. Het bestuur werd daarom verzocht voort te gaan met pogingen om de geldmiddelen te versterken. Na afloop van de vergadering werd een inleiding gehouden door dr. E. G. van 't Hoog, privaat-docent in de voedingsleer, over het onderzoek naar den voedingstoe stand in de gezinnen van de kleine boeren en tuinbouwers, dat in samenwerking met de leeraressen van de stichting geschiedt. Als voorloopige conclusie kon reeds worden aangenomen dat dobr het propageeren van de juiste bereiding van de verschillende gerechten een zeer belangrijke verbetering van den voedingstoestand te verkrijgen is. Voortzetting van de kookcursussen en van de huishoudelijke voorlichting door middel van huisbezoek werd daarom zeer noodza kelijk geacht. Voorloopig in Ned. Indi'8 toege laten. In de haven van Batavia zijn ruim 100 Duitsche vluchtelingen aangekomen, die met toepassing van het asylrecht voorloo pig worden toegelaten. Onder deze vluch telingen bevinden zich ambtenaren van de Duitsche consulaten te Colombo en Sin gapore. Zooals wij onlangs gemeld hebben, lig gen er niet minder dan 19 Duitsche sche pen in de Ned. Indische havens. Van de 1100 opvarenden zullen er 400 overmotiste- ren, terwijl de anderen op kosten van de betrokken reederijen op de schepen blijven. De beruchte Europeesche inbreker H. uit Bandoeng, die binnenkort voor den raad van Justitie zou terechtstaan, is Zaterdag middag door onachtzaamheid van een hoofd agent uiit de C.B.Z. ontvlucht toen hij voor een medische behandeling daarheen was ge bracht. Soms voelen we ons wat alleen, De stormen woeden om ons heen, De oorlogsgolf spoelt langs het. strand Van ons nog vreedzaam vaderland. En „niemands volgTing, niemamds knecht", Beschermen we ons vredesrecht, In duid'lijk Nederlandsche taal, Wij zijn neutraal! Wij meeneh 't zoo het ook behoort: „Een man een man, een. woord een woord" Wees rond en eerlijk, vrij en vroed. Maar daarom met niet minder moed! Niet vragen, wat een ander denkt, Niet zien of ook een ander wenkt,, Het recht heeft onze eigen schaal, Wij zijn neutraal! Al bleef ginds op den Oceaan Het „recht door zee" niet meer bestaan, Omdat het lijfsbehoud dit eischt En zwijgend op de duikboot wijst. Hier geldt te laifd geen koers zig-zag, Daarvoor leent zich niet Neerland's vlag, Want zuiver blijft ons ideaal, Wij zijn neutraal! En of thans het verlangen groeit, Dat men zich toch met ons bemoeit, Met woorden vol van goeden raad, „Je maintiendrai" bestuurt den Staat! We houden het beginsel vast, Dat bij de hoogste wetten past, Zelfstandig, stevig en loyaal, Wij zijn neutraal! Het, leger waakt en doet zijn plicht. Het sloot; de deur naar buiten dicht, Maar 't observeert den toegangsweg Vol vastberaden overleg! En als zich iemand hierop waagt, En naar een vrijen doorgang vraagt, Dan klinkt een stem, hard als metaal: „WIJ ZIJN NEUTRAAL!!" September 1939. KROES. (Nadruk verboden). KOK REDDE TWEE KWARTIER MEESTERS. Wij hadden gistermiddag een onderhoud met eenige opvarenden van II. Ms. „Jan van Gelder", die ons over de toedracht van het ongeluk het volgende mededeelden: II. Ms. „Jan van Gelder" was juist gereed gekomen met het vegen van een mijnenveld en maakte aanstalten de terugreis naar Terschelling te aanvaarden. Naar verondersteld wordt, is een door den sterken stroom van haar plaats geslagen mijn van een ander in de nabijheid liggend mijnenveld door een der schroeven van H. Ms. „Jan van Gelder" naar het schip gezogen en door de schroef getrof fen. De explosie gaf eenzelfde ver schijnsel te zien als bij de ramp van H. Ms. „van Ewijck". Een gewel dige zuil rook en water spoot om hoog. Hef achterschip vloog in stukken over het schip heen, brok ken ijzer en hout kwamen daarbij op het dek terecht. MANSCHAPPEN HADDEN ZWEM VESTEN REEDS AAN. Een twaalftal manschappen sprong over boord. Allen waren den geheelen dag zoo wel uit voorzorg als bij wijze van oefening van hun zwemvesten voorzien, zoodat ge vaar voor verdrinking niet aanwezig was. Ook de twee zwaar gewonden, de adspirant kwartiermeester Arends en de kwartier meester van Eyok lagen in het water. Zij werden door den kok Beekhoven gered, door dat deze hen boven water wist te houden totdat een sloep hen oppikte. Aan boord heerschte ondanks de conster natie orde en kalmte. De opvarenden, dis ooggetuigen waren geweest van de „Van Ewijck -ramp, waren als het ware voorbe reid. De moesten bleven aan boord van liet schip, ofschoon het zwaar slagzij naar stuurboord maakte. De commandant, luitenant ter zee der eerste klasse G. Y. C. Fraser, wilde aan boord blijven. 11ij verliet het schip eerst na dat hij met twee minderen op een veiliger plaats de ankers had laten vallen om te voorkomen dat het schip naar het andere mijnenveld zou drijven. De boosdoeners gestraft- Door de rechtbank te Middelburg zijn veroordeeld de koopnian A. S. uit Brussel en de 30-jarige loswerkman J. V. uit Veere tot resp. twee jaar en twee jaar en acht maanden gevangenisstraf wegens het plegen van tal van inbraken op de Zceuwschc ei landen,. In hooger beroep voor het Haagsche ge rechtshof heeft de advocaat-generaal tegen, bevestiging, tegen J. V., die het tenlaste gelegde, ondanks overstelpend bewijs, ontken üe, verhooging van de straf tot vier jaar ge vangenisstraf gcrecjuirccrd. ct hof heeft aan S. een gevangenisstraf an een jaar en acht maanden met aftrek un do preventieve hechtenis opgelegd, cgen J. V. werd de straf verhoogd tot mie jaar gevangenisstraf. ,i or .slotfo Was in deze zaak nog verdacht ui .'uf,Ige 1 van s- uit Brussel, die door o rechtbank is vrijgesproken, in hooger beroep werd van S. wederom vrijgesproken.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1939 | | pagina 8