Engeland zal elk vredesaanbod ernstig bestudeeren GEKORTWIEKTE (H K. L. M. jubileert „Engeland en Frankrijk onoverwn DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER Heerschappij van geweld moei echter een einde nemen Nieuwe uitvoerverboden WOENSDAG Geen bedreigingen zullen ooit Frankrijk of Engeland doen bukken sprokeii SJWSSS IS?" ^™ai„a*nd.ïnJss} BSS SS tl (Êm fa tl fa Bi II V* 1 Dit nummer bevat 8 pagina's EERBERICHT DE BILT SEINT: Strikte neutraliteit van Turkije gcëischt Twee bestuurders op één vliegtuig HELDERSCHE COURANT KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN) Uitgave der Ultg.-MlJ. Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder 4 OCTOBER 1939 67e JAARG. No. 8737 Chamberlain lieeft gisteren zijn wekelijksche verklaring voor het La gerhuis afgelegd en daarin het vre desoffensief van Duitschland hespro- ken. De premier begon met een opsom ming van de gebeurtenissen van groot belang op internationaal ter rein, welke zich in de afgeloopen week hebben voorgedaan en noemde als zoodanig de vierde verdeeling van Polen, de gemeenschappelijke verklaring der Duitsch-Russische regering, dat hun overeenkomst een soliede basis vormde voor een duur- zamen vrede in Europa en tenslotte de econofische overeenkomst tus- schen Berlijn en Moskou, waarbij de Sovjets grondstoffen aan Duitsch land zullen leveren tegen industrie producten, af te nemen over een langdurige periode. In deze gebeurtenissen is, zeide Chamberlain, niets dat voor Enge land aanleiding zou kunnen zijn om iets anders te doen dan wat wij nu doen: al onze hulpbronnen mobili- seeren en de geheele macht van het Britsche imperium in het werk stel len voor een doeltreffend voortzetten van den oorlog. Ten aanzien van een te venvachten vre desaanbod, herinnerde Chamberlain er aan, dat indien Polen al de directe aanleiding was tot den oorlog, het niet de fundamen- teele oorzaak was. Deze oorzaak was het overweldigen de gevoel in dit land en in Frankrijk van het ondraaglijke van den stand van zaken waarin de landen van Europa het hoofd moesten bieden aan het alternatief hun vrijheid in de weegschaal te stellen of hun krach ten op geregelde tijden te mobili- seeren om deze vrijheid te verdedi gen. Chamberlain zeide verder, dat de poging om Engeland te belasten met de verantwoor delijkheid voor het voortzetten van den oor log omdat het niet bereid is den strijd op te geven voor het doel is bereikt, zooals de Duitsche propaganda doet, alleen een nieuw onderdeel is van de Duitsche oorlogstech niek. De verantwoordelijkheid voor den oorlog blijft rusten op hen, die deze politiek van achtereenvolgende aan vallen hebben opgesteld en uitge voerd. Dit kan noch worden ont kend, noch worden geëxcuseerd Geen loutere verzekeringen van de huidi ge Duitsche regeering kunnen wor den aanvaard. Daarvoor heeft deze regeering in 't verleden te dikwijls bewezen, dat haar beloften waarde loos zijn en gebroken worden, wan neer het haar past. Indien derhalve voorstellen worden gedaan, zullen wij deze zeer zeker bestudeeren en wij zullen ze toetsen in het licht van wat ik zoo juist heb gezegd. Niemand verlangt den oorlog voort te zet ten, langer dan noodzakelijk, doch de overgroote meerderheid van de open bare meening in dit land en ik ben er van overtuigd ook in Frankrijk, is vastbesloten er voor te zorgen dat deze heerschappij van geweld een einde zal nemen en dat het woord, dat de regeeringen eens hebben gege ven, altijd zal worden nagekomen. Chamberlain gaf vervolums verkenningsvluchten zoowel overdag als des nachts en er zijn luchtgevechten gevoerd tusschen onze toestellen en die van den vij and,; Ter zee heeftf de strijd tegen de duikboo-( ten met onverminderde kracht voortgang gehad. Het vertrouwen, dat spr. eerder heeft geuit inzake het toenemen van de maatre gelen tegen de onderzeeërs, is gerechtvaar digd. Deze maatregelen hebben de onderzee- sclie bedreiging doen afnemen. Tusschen 20 September zijn drie Britsche schepen tot zinken gebracht door Duitsche onderzeeërs. Sedertdien zijn gedurende een week geen Britsche schepen meer tot zinken gebracht door het optreden van vijandelijke onderzeeërs. Er zijn evenwel bewijzen, dat nog onderzeeërs rond onze kust optreden en het feit, dat geen schepen tot zinken zijn ge bracht, is derhalve voornamelijk het gevolg van de maatregelen, welke de marine heeft genomen. De Duitsche onderzeeërs zijn thans gedwongen op te treden in verafgelegen wa teren, waar hun bedreiging niet zoo groot is, doch zoolang zij niet zijn gevonden en vernietigd, kunnen zij een last veroorzaken. Een andere en meer sinistere bedreiging is de Duitsche aankondiging, dat ieder schip, van de Britsche koopvaardij zal worden beschouwd als een oorlogsbodem. Indien dit eenige beteekenis heeft, dan beteekent het, dat een onbeperkte duikbootoorlog al wor den gevoerd. De onwettige aanvallen dienen alleen om te bewijzen, dat het van het groot ste belana is de schepen te voorzien van de geeigende afweermiddelen en hiermede gaat men met de grootste spoed voort. Ten aanzien van den Duitschen kaper in het Zuiden van den Atlantischen Oceaan, zeide Chamberlain, dat deze nieuwe bedrei ging overeenkomstig de bestaande plannen zal worden bestreden. Na te hebben gezegd, dat blijkbaar de na tionale registratie feilloos is verloopen, be sprak Chamberlain het ministerie van voor lichting. Hij zeide, dat besloten is terug te lteeren tot de practijk van voor den oorlog, waarbij de pers in onmiddellijk contact stond met de verschillende ministeries, en niet door middel van het ministerie van voorlichting. V TWINTIG JAAR LANG DE VLEUGELS WIJD UITGESLAGEN. VREES .VOOR VER OUDERING VAN ONZE LUCHTVLOOT. Een onderhoud met den heer plesman. Directeur PLESMAN. Op 7 October a.s. is het twintig jaar geleden, dat de acte van oprichting van de Koninklijke LuchtvaartMaatschappij voor Nederland en Koloniën N.V. bij nota,- ris Jhr. mr. J. H. Stoop te 's Gravenhage werd gepasseerd. Al begon het eigenlij ke luchtverkeer pas op 17 Mei 1920, de K. L.M. zelf bestaat dus Zaterdag a.s. twin tig jaar. Het uitbreken van den oorlog heeft aan al de feestplannen een einde gemaakt en niet alleen daaraan, maar aan de geheele voorspoedige ontwikkeling van het bediijf, dat als nauwelijks eenige andere onderne ming is aangewezen op internationale sa menwerking. En men vraagt zich af: Wat blijft er over van ons glorierijk K.L.M.-bedrijf, hoe is zijn huidige positie en welke perspec tieven heeft het, in de komende oorlogs jaren en daarna, als het weer vrede zal zijn? De luchtvloot. De directeur der K.L.M., de heer A. Ples man heeft in een onderhoud met een re dacteur van het A.N.P. over deze vragen gespoken. De heer Plesman gaf allereerst_ een over zicht van den 'bédrijfstoestand vóór Sept. jl. De K.L.M. beschikt over een vloot van Douglasviiegtuigen, n.1. elf van het type D C. 2 en 21 van het type D.C. 3, die be- hooren tot het beste materiaal, dat op de i internationale verkeerslijnen vliegt, als me- l de 9 kleinere vliegtuigen, Koolhoven en Fokker, die gebruikt worden voor bijzonde re diensten en in West Indië een vloot van 2 Fokker F 18-niachines en 4 van het type Lockheed 14. Het personeel. Op het oogenblik, dat het Europeesche conflict uitbrak, had de K.L.M. in dienst 1916 menschen. Het meest zure van den huidigen toe stand zegt de heer Plesman is, dat het bedrijf al deze menschen geen werk meer kan geven. Alles wordt gedaan, om zooveel mogelijk menschen aan het werk te houden. Het technisch en administratief personeel kon voor een goed deel elders geplaatst worden de chauffeurs kregen werk bij de veldpost. Maar om de piloten en een groot deel van het vliegend personeel aan het werk te kunnen houden, moet er gevlogen wor den en hier kunnen energie noch vinding rijkheid helpen. Van het totale personeel zijn thans meer dan 300 man gemobiliseerd terwijl ongeveer 150 man bij andere bedrij ven zijn ondergebracht. Zooals de toestand thans is, zal verdere inkrimping onvermijdelijk zijn. In ieder geval zal men probee- ren, liet nieuwe hoofdkantoor in Den Haag, dat dezer dagen geopend zou worden, en het passagebureau te Amsterdam voorloopig te verhu ren. Het ingekrompen luchtnet. Van het uitgebreide Europeesche luchtnet is niet veel meer overge bleven dan verbinding met Scandi navië en de lijn AmsterdamBrus sel. De oorlogvoerende landen geven niet gemakkelijk toestemming om over hun grondgebied te vliegen en het ziet er niet naar uit, dat hierin binnenkort verandering komt, al is de kans niet uitgesloten, dat over eenige tijd weer naar Engeland ge vlogen zal kunnen worden. Reeds onderhoudt de Fransche maatschap pij Air France sedert verleden week weel een dienst tusschen Le Bourget en het Lon densche vliegveld Heston. Gelukkig kan de Amsterdam—Batavia route, zij het ook voorloopig, slechts twee maal per week, in stand worden gehouden, dank zij het feit, dat er voor post en pas sagiers een redelijke treinverbinding Am sterdamNapels is. Zoodra er eenige klaarheid is omtrent de ontwikkeling van de politieke verhoudin gen rondom de MiddelIandsche Zee in de naaste toekomst, zal de K.L.M. trachten nog drie Douglas D.C.-3 vliegtuigen naar Italië (er zijn er nu 6) te dirigeeren, om dat het met negen machines mogelijk is den dienst naar Indië weer driemaal per week te vliegen. Het toekomstige materiaal. Nadat de K.L.M.-directeur als zijn meening te kennen had gegeven, dat er toch nog zoo veel mogelijk gevlo gen dient te worden, besprak hij het materiaal-probleem. „Een vliegtuig slijt niet, maar veroudert', zoo zeide hij „en dit is de moeilijkheid". Ongetwijfeld zullen, ook over een aantal jaren, de Douglas D.C. 3-vliegtuigen nog voortreffelijke toesteilen zijn, maar een luchtvaartmaatschappij moet tegen haar concurrenten zijn opgewassen en wat voor machines zullen op dat tijdstip, dus na af loop van den oorlog aan de markt zijn? Het is bekend, welke enorme vooruitgang de oorlog van 1914'18 in de vliegtuigcon structie heeft gebracht. Sedertdien is het tempo der vooruitgang .eer toe- dan afgeno men. Het is de vraag of zelfs niet in de oor logvoerende landen de vliegtuigindustrie gelegenheid zal vinden om naast de voorzie ning van de oorlogsbehoeften te werken aan de ontwikkeling van nieuwe verkeers vliegtuigen. al zal zij zich daarop niet on gestoord kunnen concentreeren. Vast staat echter, dat de Amerikaansche industrie, die toch reeds zulk een enormen voorsprong heeft, zich wel geheel ongestoord hieraan kan wijden en terwijl nier. in Eu ropa bezig is, elkaar te vernietigen, de mo gelijkheid heeft, iets geheel nieuws op te louwen. Daarom is omtrent de materiaal-kwestie thans minder te zeggen dan ooit. Onder de huidige omstandigheden zal het speciale crediet, dat op de Waterstaatsbegrooting 1940 tot een bedrag van f700.000 beschikbaar was gesteld, om proeven te nemen met den aankoop van een vliegtuig, dat de Indië-route in twee-en-een- halve dag zou kunnen afleggen, dan ook niet voor dat doel besteed wor den, het is dringend voor andere doeleinden noodig. Zooals in velerlei andere opzichten kan de K.L.M. niet anders doen dan afwachten. „Onze hoop op een normalen vredestijd is nog niet vervlogen", zoo besloot de heer Plesman Het is te hopen dat de K.L.M. versterkt uit dezen crisistijd komt en kan zij dan haar zilveren jubilieum in voorspoediger tijden vieren. De regeering heeft het noodig geoordeeld de reeds bekend gemaakte verboden van uitvoer voor bepaalde goederen aan te vul len met o.m. de volgende uitvoerverboden: papier, en karton, blikwerk, filmafval, dui gen en bodems van hout, glas, stroocellulose, alle ertsen, wijn, voorwerpen van rubber, tal van chemische stoffen, gommen, dierlijk haar, veeren, kapok, watten, lint, band, ga rens, manufacturen van vlas, hennep of halflinnen, afval van weefsels. Ook ten aanzien van deze artikelen kun nen, indien hier te lande aanwezige voorra den zulks toelaten, dispensaties worden ver leend. Ter verkrijging daarvan wende men zich tot het Crisis Uitvoer Bureau, Piet Heinplein 6 te 's-Gravenhage. WEDEROM EEN ZUIDERZEE- EILAND MET HET VASTELAND VERBONDEN. Na Wieringen heeft thans het eiland Urk als zoodanig opgehou den te bestaan in verband met het inpolderen van de Zuiderzee. Op onderstaand kaartje is met een zwart pijltje boven Urk aange geven, waar op 3 October de Meer- dijk tusschen Lemmer en Urk ge sloten werd; in den rechterboven hoek overziet men den stand der werkzaamheden, die nog te gebeu ren staan, alvorens de Noord-Oost polder zal worden leeggemalen. Voor het verslag van dit gedenkwaardige oogenblik zie men elders in dit nummer. Verwachting; Droog, plaatselijk ochtendmist, overdag licht bewolkt, zelfde temperatuur als gisteren, zwakke tot matige Oostelijken wind. VOORSPELLING VAN DEN AMERI- KAANSCHEN OUD-PRESIDENT HOO- VER. In een interview met Boy Howard van de New York World Telegram, heeft oud-pre sident Hoover verklaard te gelooven, dat het niet mogelijk zal zijn Frankrijk en Enge land te verslaan. Hij zeide overtuigd te zijn, dat de geallieerden door hun groote hulp bronnen te land, ter zee en in de lucht en op economisch gebied, hun gebied zullen kunnen verdedigen. Misschien zullen zij een overwinning behalen, doch in het slechtste geval zal het gelijk spel blijven. OUD-PRESIDENT HOOVER. Zij kunnen afwachten tot hun tegenstan ders uitgeput zijn. Zij kunnen met hun macht ter zee Engeland en de overzeesche bezittin gen van beide mogendheden beschermen, tenzij zij zich lat<en verleiden tot wilde avon turen en militaire offensieven, waardoor zij hun kracht uitputten. Hij voegde hieraan toe, dat de Duitsche scheepvaart in dertig dagen van de zeeën is verdreven. Hoover is in nauw contact geweest met de Europeesche zaken na den grooten oorlog, als organisator van de Amerikaansche voed selvoorziening in 1919. Een geweldig blok van neutra len rondom Duitschland. Bezorgdheid in Londen. De Turksche minister n buitenlandsche zaken heeft zijn vertrek uit Moskou nog een viertal dagen uitgesteld en wacht nadere in structies van zijn regeering af. De Russisch—Turksche onderhandelingen wekken volgens de Gazetta del Popoio ern stige bezorgdheid te Londen. De berichten uit Moskou hebben volgens het blad te Londen ontsteltenis veroorzaakt. Ook de meest op timistische Engelschen moeten toegeven dat de verlenging der besprekingen te Moskou er op wijst, dat Rusland het laatste woord nog niet gesproken heeft. Het is mogelijk, dat Rusland Turkije een absolute neutraliteit op legt, waardoor de Dardanellen geheel geslo ten zouden worden. Men zou zoo, aldus het blad, een geweldig blok van neutralen vor men, dat de plannen lot 'omsingeling van Duitschland zou verijdelen. Veiligheid voor alles! Naar wij vernemen, zullen op de K.L.M.- toestellen, die de diensten op Scandinavië onderhouden, voortaan twee vliegtuigbe stuurders aan boord gaan. Stellig is aan de zen maatregele het incident, dat dezer dagen nabij Helgoland met de „Mees" geschiedde, niet vreemd.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1939 | | pagina 1