TURKIJE wijst Ruslands eischen af
„Finland's
ONZE HANDEL
MET BELGIË
Nieuwe aanval op k Schotsche küSt
DAGÜLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER isoctober 1939
Nog deze week bijstandspact
Engeland, Frankrijk en Turkije
onafhankelijkheid
niet in gevaar'
Petroleumventers
protesteeren
r pi^
'ïut
tusschen
Gunstige perspectieven
Luchtalarm
__T WOENSDAG
KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELFFOON 50 (2 LIJNEN)
67e JAARG. No. 8750
Kalinin
antwoordt Roosevelt
Benzinezegels
Dit nummer bevat 8 pagina's
KXJ
EERBERICHT
DE BILT SEINT:
DE DUITSCHE LUCHTAANVAL A D SCHOTSCHE KUSL
jk 'yj
op verschillende plaatsen
Luchtalarm!
nogmaals de eerste aanval.
LDERSCHE COURANT
Uitgave der Ultg.-Ml). Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
De Turksche eerste minister Saydam, heeft gisteravond in een
rede tot de parlementsfractie der republikeinsche volkspartij ver-
klaai d, dat Minister Saradjogloe uit Moskou is teruggekeerd, omdat
de eischen van den Sowjet niet vereenigbaar werden geacht met de
Turksche politiek.
Rusland legde onzen minister van buitenlandsche zaken voor
stellen voor, welke niet in overeenstemming waren te brengen met
de verplichtingen, - die, naar Rusland wist, aangegaan waren tus
schen Turkije en Engeland en Frankrijk.
Ten aanzien van de Dardanellen was Turkije van meening, dat
het van essentieel belang was, dat het zich niet zou binden aan an
dere bepalingen dan die, welke zijn voorzien in zijn internationale
verbintenissen* van algemeenen aard.
Om deze redenen was het niet mogelijk een definitief resultaat
bij de besprekingen te Moskou te bereiken. Onze betrekkingen met
Sowjet-Rusland blijven niettemin berusten op een hechte basis van
vriendschap.
BIJSTANDSPACTEN TUSSCHEN
TURKIJE, ENGELAND EN FRANK
RIJK. VOOR HET EINDE VAN DE
WEEK ONDERTEEKEND.
Een telegram uit de Turksche hoofd
stad Ankara meldt verder, dat in wel
ingelichte kringen aldaar vernomen
wordt, dat de definitieve pacten tot
wederzijdschen bijstand tusschen En
geland en Turkije en tusschen Frank
rijk en Turkije voor het einde van
deze week zullen worden ondertee
kend.
Hiermede is dus definitief de houding van
Turkije bepaald, wat niet zal nalaten groo-
ten indruk te maken op de Balkan volken,
alsmede op Italië.
Het is immers een eerste verzet tegen de
imperialistische politiek van het communis
tische Rusland en zal zeker niet nalaten
alle doordoor bedreigden, zelfs in het hooge
noorden, een hart onder den riem te steken.
Von Papen, de Duitsche gezant te Ankara,
'is, evenals zijn echtgenoote, plotseling naar
Berlijn vertrokken.
Blijkbaar acht de gezant den grond in
de Turksche hoofdstad te heet onder zijn voe
ten geworden of wel hij vindt het noodig
zijn Heer en Meester persoonlijk verslag te
gaan uitbrengen.
Reeds heeft deze zege der Britsche diplo
matie, waardoor Italië meer dan ooit tot neu
traliteit wordt gedwongen, er toe geleid, dat
gisteren opnieuw besprekingen zijn gevoerd
tusschen den nieuw benoemden Italiaan-
schen gezant te Londen en Minister Halifax.
Zal Rome zich naast Turkije scharen tot
afkeer van de Russische beer, die door Hit-
Ier in nood, op den Balkan werd losgelaten?
RUSLAND ZOEKT SLECHTS
VRIENDSCHAP EN VEILIGHEID.
Kalinin heeft president Roosevelt
een antwoord gezonden op zijn re
cente demarche. In dit antwoord ver
klaart hij, dat hij het nuttig achtte
Roosevelt er aan te herinneren, dat,
„de staat van onafhankelijkheid der
Finsche republiek uit vrijen wil door
de Sovjet Regeering werd erkend op
21 December 1916 en dat de souve-
reiniteit van Finland gewaarborgd
werd door het vredesverdrag van '20
tusschen Sovjet Rusland en Fin
land".
Voortgaande zegt Kalinin in dit antwoord:
„Door bovengenoemde daden der Sovjet re
geering werden de fundamenteele beginse
len der wederzijdsche betrekkingen tusschen
de Sovjet Unie en Finland gedefinieerd. De
huidige onderhandelingen der Sovjet regee
ring met Finland worden eveneens gevoerd
in overeenstemming met deze beginselen.
Hieraan voegt Kalinin toe, liet cenig doel
van deze onderhandelingen is de verstevi
ging van de wederzijdsche betrekkingen en
f;de versterking van de vriendschappelijke
KALININ.
samenwerking van beide landen ter waar
borging van de veiligheid van de Sovjet-
Unie en Finland."
De bevolking van het Finsche eiland Hog-
land, in de Finsche Golf, tellende ongeveer
1000 zielen, dat, naar .gemeld wordt, door de
Sovjets wordt opgecischt, is reeds geëvacu
eerd.
Uit Helsinki ontvangen telegrammen ver
klaren, dat, in geval de Finsche regeering
zou besluiten de hoofdstad te verlaten, de
noodige maatregelen reeds zijn genomen.
Het is waarschijnlijk, dat de Finsche on
derhandelaar Paasikivi zijn terugkeer naar
Moskou zal uitstellen tot na den terugkeer
van president Kallio van de conferentie der
staatshoofden te Stockholm, welke heden be
gint. Ondertusschen bespreekt de Finsche re
geering het verslag van Paasikivi over de
besprekingen. Men is te Helsinki voldaan
over het feit, dat de Sovjets blijkbaar niet
gehaast zijn en over de vriendelijke ont
vangst, welke Paasikivi te Moskou ten deel
is gevallen.
De defensiemaatregelen van Finland wor
den evenwel onverminderd voortgezet en de
helft van de bevolking dient thans op een
of andere wijze het land.
De Koning van Noorwegen reeds
in Zweden.
De Koning van Noorwegen is reeds in
Stockholm, dat met vlaggen is getooid, aan- j
gekomen. President Kallio van Finland on
zijn minister van buitenlandsche zaken zijn
hedenmorgen vroeg met een speciaal vlieg
tuig naar de Zweedschc hoofdstad vertrok-
ken. Ook koning Christiaan van Denemar
ken is gisteren op weg gegaan.
Duizenden van hen zullen broo
deloos worden,
De N'ed. Bond van petroleumbezorgers
heeft in zijn aigemeene vergadering een mo
tie aangenomen waarin, aldus de N' R.Crt.,
wordt geprotesteerd tegen de beschikkin;
van den minister van oeconomische zaken
waarbij 1 liter petroleum minimum en 5 li
ter maximum per week en per gezin wordt
toegewezen.
Het gemiddelde gebruik per gezin'is 8
liter por week.
Bij dezen maatregel, aldus de petroleum
bezorgers verder, is geen rekening gehouden
met de gebruikers van petroleum voor ver
warmingsdoeleinden; deze zullen dan ook
het zwaarst worden getroffen. Tevens zullen
zeker 4000 van de 6000 petroleumbezorgers in
Nederland broodeloos worden.
De Turksche minister-president
refik saydam.
Nummerbewijs en wegenkaart
zullen er recht op geven. Distri
butie tegen het einde des jaars
verwacht.
Verwacht wordt, dat de benzine-distribu-
tie tegen het einde van dit jaar in werking
treedt, wellicht wordt het zelfs Januari '40.
De bedoeling is, aan de automobilisten op
vertoon van hun nummerbewijs en een gel
dige motorrijtuigenbelastingkaart benzineze-
gels te verstrekken, waarop bepaalde hoe
veelheden benzine kunnen worden gekocht.
Voor particulieren zal waarschijnlijk mins
tens 2/3 van de normale hoeveelheid be
schikbaar zijn.
Nederland niet soepel genoeg?
Aan een heden te Eindhoven gehouden
koffiemaaltijd van het departement Oost-
Noord-Brabant der Nederlandsche Maat
schappij voor Nijverheid en Handel heeft de
heer J. B Vink, voorzitter van de Neder
landsche Kamer ,van Koophandel voor Bel
gië en Luxemburg te Brussel, 'n voordracht
gehouden over: „De handelsbetrekkingen
tusschen België en Nederland en de moge
lijkheden om deze betrekkingen in dezen
oorlogstijd te verlevendigen.".
Het is onbetwistbaar, aldus spr.,
dat ondanks den oorlog of misschien
wel juist óm den oorlog, voor het on
derling ruilverkeer tusschen Neder
land en de Belgisch-Luxemburgsche
Economische Unie zeer gunstige
perspectieven bestaan, nog gesterkt
door de uitstekende betrekkingen,
die zich ontwikkeld hebben, als ge
volg van het wederkeerig vorstelijk
bezoek.
Ongetwijfeld heeft de Belgische, zelfstam
digheidspolitiek voor Nederland den weg
vrij gemaakt om op economisch gebied tot
een grootere samenwerking te komen. Er.
dient te worden ingezien, dat thans baan
brekende arbeid noodig is om de tastbare
economische voordeelen van de verruiming
onzer wederkeerige afzetgebieden binnen te
halen. De oorlogvoerende staten maken
voor heide landen gemiddeld 30 tot 40 pet.
van den totalen invoer en van den totalen
uitvoer uit. Wat hiervan door den oorlogs
toestand verloren zou gaan dient door in-
tensiveering van het verkeer tusschen Ne
derland en België voor een flink deel ge
compenseerd te worden.
Bureaucratie kost tijd!
Spr. vestigde vervolgens de aandacht op
het zeer uitgebreide administratieve stelsel in
Nederland.
Men vreest in België, en misschien met
ten onrechfe, dat de toch zoo voor de hand
liggende samenwerking tusschen Nederland
en België ernstig belemmerd wordt.
Zeer opvallend is de sterke toename
van den uitvoer uit België en de
enorme terugval van den uitvoer uit
Nederland naar België in de afge-
loopen maand September.
Moet hier niet' de gevolgtrekking
gemaakt worden, dat België veel en
veel soepeler is voor zijn uitvoer
"naar Nederland, dan Nederland voor
zijn uitvoer naar België?
Het is noodig, aldus spr., dat hierin bin
nen afzienbaren tijd verbetering komt. Ook
zal men moeten komen tot een innige en
soepele samenwerking tusschen de Neder
landsche en Belgische instanties, welke de
Verwachting: Helder tot licht
of half bewolkt, later wel
licht toenemende bewol
king, waarschijnlijk droog
weer, koude ochtend, over
dag zelfde temperatuur,
meest zwakke wind uit Oos
telijke richtingen.
in- en uitvoer te regelen hebben. Want zon
der deze zal men niet aan een verdere ont
wrichting van het handelsverkeer kunnen
ontkomen.
De heer Vink sprak de hoop uit, dat weldra
het economisch verkeer tusschen Nederland
en België zich in ruime mate zal ontwik
kelen.
Basis der biIsche kruisei r
Luchtaanval der duitsche luchtmacht- i-t
DUNFERMLINE
,V\\\\VN>sN nTl" O
3904a
Oud Engelsch schip beschadigd.
Eén Duitsch vliegtuig vernield.
Gisteren zijn Duitsche vliegtuigen
opnieuw boven Engelsch gebied ge
weest en hebben een tweede aanval
op Scapa Flow gedaan. Eerst deel
de de Britsche admiraliteit mede,
dat geen schade was aangericht en
dat een der Duitsche vliegtuigen
der twee aanvallende formaties was
vernield. In het Lagerhuis ver
klaarde Chamberlain echter later
op den dag, dat de Iron Duke, een
oud schip getroffen en beschadigd
was.
De Duitsche lezing.
Het Duitsche nieuwsbureau zegt: Duit
sche luchtstrijdkrachten zijn tot Scapa Flow
doorgedrongen. De. in de baai liggende een
heden der Britsche slagvloot werden met
succes aangevallen. Behalve andere oorlogs
schepen werd een slagschip getroffen door
Bovenstaand kaartje geelt den
Duitschen luchtaanval van 15 Oct.
j.I. weer aan de Oostkust van
Schotland; de aanvallers hadden
het vcornamelijk gemunt op de
Forth-brug en de oorlogsschepen,
welke in de marinebases van Ro-
syth voor anker lagen.
Het contact tusschen de Duitsche
en Britsche vliegtuigen vond plaats
in de nabijheid van het eiland May.
Het kaartje werd geconstrueerd
op grond van berichten van Brit
sche zijde.
DE NIEUWE WEG STOLPEN—'T ZAND WORDT SOLIDE! We zien cp
onze foto het afdekken van een juist afgewerkt stuk betonweg in het in uit
voering zijnde nieuwe weggedeelte tusschen de slolpen en 't Zand. Dit
noodig voor een solide constructie.
is
bommen van zwaar en middelkaliber. Bij
het luchtgevecht, dat vervolgens ontbrand
de, werd een vijandelijk jachtvliegtuig door
onze bombardementsvliegtuigen neergescho
ten. Het zeer zware vijandelijke afweer-
vuur ten spijt gelukte het allen Duitschen
toestellen op één na, hun bases te bereiken.
Op verschillende plaatsen aan de Schot
sche kust en ook in Engeland zelf werd gis
teren luchtalarm gegeven. Vrij spoedig werd
het signaal „alles veilig" gegeven. De be
volking hield zich zeer kalm.
Over de eerste aanval, die van eergisteren
op de Firth of Forth wordt nog druk gedis
cussieerd. Het Engelsche persbureau Reuter
verneemt dat er reden is te gelooven, dat
het aantal Duitsche vliegtuigen, dat tijdens
°P Jrth °f F01'th Werd neer
gehaald hooger is dan vier, welk cijfer of
ficieel wordt opgegeven.
men n'et officieeIe kringen spreekt
Rpn n Ze,V-en van de twaalf of veer-
dedgenomen611' aa"Val hebben
SWe5:Ialn .y°rklaarde in het Lagerhuies
dat dooden znn gevallen onder de opvaren-
hamnton" fh- uMaje^eits schePen „Sout-
nampton „Edmburgh" en „Mohawk"
be*rêui"de te moeten
rln officieren en dertien minde-
zijn gesneuveld of zijn overleden aan de
opge oopen kwetsuren. Verder zijn twee of-
ïcieren licht gewond, elf minderen ziin
ernstig en 31 lichter gekwetst.
en Fdfnta.'J'ke T" de »s°uthainpton"
i .werd aangericht, is gerina
Beide schepen zijn nog zeewaardig g'
«ven v,„ eonije
luchtaanval op Edmburgh werd uitgevoerd
