TRIÜMPH
DE BESTE
lc SIGARET
i
'n TRIUMPH
VAN SMAAK
VOOR SLECHTS
EXTRA
ROOKGENOT EN
Op voor de absolute eerlijkheid
Wie doet mee?
Agenda
Bent U onrustio?
Twee belangrijke
feiten
Zaterdag 21 October 1939
Tweede Blad
MLadinieuujJ
Oorlog aan het Spieken
8600 gulden vergunningen
verlofsrecht
en
Wat het gemeente zwembad aan
de gemeenschap kost
De kunst- en Cabaret
avond
Apotheken
Beoefen de gastvrijheid
Nu het kouder wordt
GEKLUISTERDE
0
Allemaal, niemand uitgezonderd, zijn wij
„menschen die onderweg zijn". Allemaal mar-
cheeren wij voorwaartsch en op ons doel af
Dat doel is niet voor allen hetzelfde maar
hierin is het karakter van ons aller marsch
door het leven toch tamelijk gelijk: Wij wen-
schen iets beters, iets hoogers, heimelijk ook
vaak iets te bereiken wat makkelijker is, meer
verdienen, minder werken. Betere baan 'in zoo
kort mogelijken tijd en liever met weinig in
spanning dan met veel.
De eischen echter van onze maatschappij
gaan lijnrecht tegen onze verlangens in.
De maatschappij zegt: Hier heb ik een
goede baan, die dik betaald wordt... maar,
daarvoor eisch ik zeer veel kennis, diplo
ma's, goede rapporten, met hooge cijfers
voor de moeilijkste vakken, jong moet U
zijn, want van ouderen kan ik niet zoo
lang profiteeren.
Zeker is het begrijpelijk, dat velen, zeer
velen dit niet aandurven en tasten en zoeken
naar andere wegen, naar omwegen, om toch
het zoo begeerde doel te bereiken.
Werkelijke kennis moet daarbij worden ver-
Vangen door gefingeerde, werkelijke flinkheid
moet zoo goed mogelijk worden gecopieërd
door aangematigde en ijverige doorzettende
studie wordt zoo mogelijk vervangen door zoo
weinig mogelijk uit te voeren en daarna
het bedrog!
Nog niet zoo heel lang zijn onze inrichtingen
van uitgebreid lager en middelbaar onderwijs
weer geopend en dingen Heldersche jongens
en meisjes naar een goede plaats in de klas
en naar een behoorlijk slagen voor de volgende.
Er wordt veel gevraagd en geëischt.
Vaak meer, dan mag of kan worden
gevorderd. Enkele goede, maar meerdere
lage cijfers brengen bij de leerlingen een
heimelijke crisis teweeg. Het gaat erop of
eronder. Of meer en beter werken en stu-
deeren of verder afzakken en daarbij
weten, dat die benedenwaartsche richting
dan niet meer te stoppen is. Het zakken
dreigt reeds vroeg feit te zullen worden.
Dit schrikbeeld wringt velen naar den ver
keerden hoek. Zij willen èn kool èn geit sparen!
Ze willen tenminste een voldoend rapport
mee naar huis brengen, maar zijn niet bereid
zich extra in te spannen.
Zou „spieken" een uitweg zijn?
Stiekum wordt het geprobeerd. Verdraaid,
na angstige momenten schijnt 't te lukken.
Moeilijke dingen worden listiglijk en klein
ergens opgeschreven en dan onder bange
spanning onbegrepen overgepend.
In het „meest gelezen boek ter wereld" staat
zoo heel eenvoudig: „Wat de mensch zaait,
dat zal hij ook maaien". Inderdaad blijkt de
waarheid daarvan nog na duizenden jaren. De
waarheid is altijd 't zelfde en verandert nooit.
Dit leelijk bedrog brengt wrange vruchten
voort. Éénmaal de voet op dit duister pad ge
zet en je wankelt en struikelt en valt steeds
dieper. Het proefwerk' wordt teruggegeven.
De eerlijke Jan krijgt zijn werk terug: Een
„4" vergezeld door een zucht van den leeraar:
„Dan heeft Piet het er beter afgebracht! Piet,
die er niets van wist, maar het bedriegelijk
overschreef. Piet krijgt een pluim en een 8!
En zoo wringt en scheurt de oneerlijk
heid niet'alleen aan jezelf, maar vernielt
en pijnigt nu ook anderen, die eerlijk
werkten maar nog geen voldoende haal
den.
Precies 3000 jaar geleden zat David, die na
eerlijken strijd iets beter meende te hebben
verdiend, dan te moeten vluchten voor een
oneerlijk mensch, over hetzelfde geval te
piekeren.
Hij filosopheerde zoo: hoe' komt 't nu dat de
rechtvaardige zooveel te verduren heeft, terwijl
de onrechtvaardige schijnbaar zooveel voor
spoed heeft. Maar aan het eind van zijn
overpeinzing is de pientere jood met zijn hel
der inzicht er wel achter, want hij ziet eens
naar 't eindresultaat: Totdat ik op hun „einde"
lette! Dan is z'n conclusie snel en scherp ge
trokken, want al mag het schijnbaar een poosje
voor den wind gaan met die bedriegers, ten
slotte komt „boontje om zijn loontje".
Dat was waar in 1060 voor Christus, dus is
het nu nog waarheid. De jongen die spiekt
wordt meestal snel betrapt: incasseert een ge
weldige „knock out". De straf volgt nu: Straf
werk, zeer veel strafwerk maken. Vader moet
't onderteekenen. Denk eens in, Vader, die
nergens van weet, die vermoedt, dat zoonlief
't wel aardig maakt op school, want hij „hoeft"
niet eens veel huiswerk te maken. Z'n zoon is
immers altijd zoo vlug „klaar".
Daar zal wat opzitten voor me denkt de
overtreder. Dikwijls is de vrees voor Vader
dan nog weer zoo groot, dat 't eene kwaad
Wij lezen in de ontwerp-gemeentebegroo-
ting, dat de gemeente rekent op een op
brengst van 7500 van het vergunningsrecht
voor den verkoop van sterken drank in het
klein, en voor de opbrengst van het verlofs
recht voor den verkoop van zwak-alcoholi-
schen drank in het klein, op een bedrag van
1100 gulden, van welke rechten een bedrag
van 568 gulden aan het rijk. wordt betaald.
het andere doet geboren worden. Het gebeurt,
dat 't zoontje zelf het strafwerk met vaders
naam onderteekent! Zet een rechtstreeksche
valsche handteekening!
Oh, spiekers en spieksters houdt op met
je bedrog. Houdt anderen niet voor dén
gek en speld je zelf niets op je mouw.
Breng geen narigheid over je zelf en over
anderen. Leeraren en leeraressen helpt
mede, scherp toe te zien, terwille van de
eerlijken en oneerlijken het spiekerkwaad
volstrekt te beteugelen.
„De gelegenheid maakt den dief!"
En jullie, eerlijke jongens en meisjes, die
niet spiekt, maar ijverig studeerend je door de
moeilijkheden wilt slaan, houdt vol! Laat je
niet uit gemakzucht verleiden tot bedrog van
anderen en tot zelfbedrog.
Van het gemeente-zwembad wordt 's zomers
een druk gebruik gemaakt en niemand zal
ontkennen, dat dit niet in een behoefte voor
ziet. Tientallen jongeren en ouderen leeren er
jaarlijks de zwemkunst, onder de bekwame
leiding van badmeester Bandt. Heel wat week
en maandkaarten worden verstrekt, maar het
is nog lang niet zoover, dat de inkomsten de
uitgaven dekken. De ontwerp-begrooting 1940
becijfert voor dat jaar een nadeelig saldo van
bijna 5% duizend gulden, of om juist te zijn
5.433.—.
Kaartverkoop hedenmiddag 1 uur
aangevangen.
Van hedenavond 9 uur tot Maandagmorgen
is alleen geopend de apotheek van den heer
D. W. de Bas, Binnenhaven.
Van Maandag 23 Oct. tot 30 Oct. wordt
avond- en Zondagsdienst waargenomen door
de firma SmeetsSnel, Weststraat.
r>f MnOIATF FOTO
PORTRET ATELIER
JAC DE BOER t&:
HELENE LUDOLPH,
Hedenmiddag te 1 uur is de kaartverkoop
voor de kunst- en cabaretuitvoering van den
Bloemendaalschen Kunstkring ten bate van
het Marine Rampenfonds aangevangen.
Ongetwijfeld zullen vandaag velen zich een
kaart aanschaffen teneinde niet teleurgesteld
te worden. Want wij zouden ons wel zeer
moeten vergissen indien deze uitvoering van
den te goeder naam en faam bekend staanden
kring geen eclatant succes zou worden.
Het is bekend dat met ieder's smaak reke
ning gehouden is. Daar is zang, er is decla
matie, er is cabaret, er zijn liedjes van de
music hall, er zijn dansen, kortom, een kunst
en cabaretavond waaraan men enkele uren
van vreugde kan beleven.
De prijzen der plaatsen werden zoo laag
mogelijk gehouden: een aantal voorste
rijen ad 1.per plaats, 1ste rang 60
cent en de 3e rang 40 cent. Belasting en
andere rechten geheel inbegrepen.
A.s. Woensdag en Donderdag kan men
z'n plaats bespreken aan Casino, alwaar
dan tevens plaatsen verkocht worden (in
dien nog voorradig tenminste).
Koop vanmiddag een kaart.
Bezorg U-zelf een uiterst prettigen avond en
steunt daarbij het Marine Rampenfonds, dat
de netto opbrengst wel zeer van noode heeft.
En niet meer beheerscht in Uw denken,
handelen en spreken? Neem dan terstond
Mijnhardt's Zenuwtabietten
Deze werken zenuwstillend, zenuwsterkend.
Buisje 75 cent. Bij Apothekers en Drogisten.
Stel uw woning een avond open
voor onze militairen.
Het beroep op de bevolking is niet tever
geefs geweest. Er zijn verschillende stadge-
nooten, die spontaan hun woning een of meer
avonden in de week open hebben gesteld en
een van de gemobiliseerden te ontvangen. Zij
hebben begrepen hoe het gezinsmilieu veel
militairen kan bewaren voor pessimisme en
hun verzoenen kan met den noodzakelijken
diensttijd in onze stad. Zoowel katholieken
als protestanten stelden hun huis beschik
baar. Dat deed ons bizonder genoegen. Ech
ter, voldaan zijn we nog niet/Er zijn eenige
duizenden manschappen in onze stad en al
zullen allen er geen behoefte aan hebben om
in den huiselijken kring te worden opgeno
men, een groot deel van hen doet dit toch wel.
Er zijn dus heel wat open deuren noodig.
Met vrijmoedigheid herhalen we daarom
onzen oproep. Bepaal een avond waarop u
één of meer militairen kunt ontvangen en zoo
U beslist hebt, geef dan even uw kaartje of
een briefje af aan een van de onderstaande
adressen. Vermeldt zoo mógelijk welken
avond U vrij wilt houden, of U een of twee
militairen kunt ontvangen, welke gezindheid
U bent toegedaan, dit laatste om de mannen
zooveel mogelijk in eigen milieu te brengen.
Besluit nu, u doet er een goed werk mee.
Aan de onderstaande adressen kunt u uw
kaartje of briefje bezorgen:
Redactie Heldersche Courant, Koningstraat.
J. H. Vaandrager, Vlootpredikant,
Hoofdgracht 17.
Reserve Veldpredikers:
P. Veenhuizen, Binnenhaven 15.
J. K. Kroes, Kanaalweg 129.
Zijn de bivakmutsen klaar?
De Nederlandsche vereeniging voor Huis
vrouwen, verzoekt de breisters, die zich op
het oogenblik voor de gemobiliseerden ver
dienstelijk maken, hun werkstukken Dinsdag
middag na 3 uur in te leveren aan het Kegel
huis. Nu het kouder wordt hebben onze mi
litairen de wollen kleedirigstukken noodig.
Wie dus bijna gereed is, haaste zich nog even
en verrasse het bestuur Dinsdagmiddag met
een aantal voltooide werkstukken.
n de haven liggen botters.
Bruin en zwart, grijs en roestig.
Botters, die het aan te zien is, dat ze er menig
jaartje op hebben zitten, die gebruind en ge
roest en verweerd zijn in den strijd om het
bestaan. Botters als stoere kaerels, met rim
pels op hun huid en opgebolde pezen. En met
de teer en de taan en de menie van een indruk
wekkende rij van jaren aan den buitenkant.
Er zijn ook nieuwe botters. Die ook al
menig jaar gezworven hebben. Die ook daar
buiten Wierhoofd, mijlenver zee in, gevochten
hebben met de zee en den wind en het water.
Het roerige, bedrieglijke, water. Het water dat
wild en verraderlijk kan zijn bij de wadden
eilanden. En dat het altijd gemunt heeft op de
kleine dansende botters, met hun geel vlagge
tje in top en de blauw-getruide jongens aan
de roerpen.
Er waren weken, dat die botters uitvoeren
en dagen wegbleven. Dan kwamen ze terug.
Met een rijken oogst van de zee. Dan kwamen
ze aan, boordevol geladen met hun zilver-
blinkende last. Vele handen waren noodig om
de oogst van de zee te bergen en vele uren
duurde het, voor de botters leeg waren. Kisten,
duizenden en duizenden. Die vol gingen tot
aan het opbollende deksel en dan in de don
kere treinwagons geladen werden.
Dat was de goede tijd. Voor de haven en
voor de botters; en bovenal voor hen die er
op voeren.
Maar de tijden kunnen veranderen en ze
z ij n veranderd.
Het is stil geworden in de haven van Nieu-
wediep.
Zoo stil, dat het soms angstig wordt. Dat
men, dwalende over de steigers, de weemoed
in zich voelt opkomen over dit verval, over
deze misère van geen emplooy, van verlaten
heid en gedwongen rust.
De visschers zijn er nog en de botters even
zoo. De eersten zitten thuis. Ze slapen en eten
en loopen wat aan den buitenkant. En ze
wachtenWaarop t Op beter, tijden.
Maar ze weten dat er een wonder zal moeten
gebeuren als die tijden inderdaad beter zullen
worden. En ze hebben al t lang gewacht om
nog aan dat wonder te gelooven.
De botters wachten ook.
Die liggen, twee-, driedubbel, langs de
steigers.
Zwart en bruin en grauw;
Er is geen vreugde meer op de botters. Het
is er altijd eenzaam en stil. Ze lijken vergeten,
en zelfs de eigenaar komt maar zelden aan
boord. Want wat moet hij doen op een schip
dat niet meer vaartWat is een schip dat
gekluisterd ligt en welks doel niet meer be
staat f
Gekluisterde botters.
Een enkele maal wordt er een verhaald. Af
en toe hijscht men de zeilen om te zorgen dat
die niet vergaan. Maar zelden of nooit ziet
men ze naar zee vertrekken. Zelden hoort men
de muziek van den roffelenden motor, de sym-
phonie van ruischend water aan den boeg en
den zingenden wind in het strakgespannen
wand.
Ook des avonds mist men ze op het Mars
diep. Geen zeilen aan de kim, geen thuis
varende botters, met hun roode en groene
lichten die als kronkelende serpentine's door
het water konden trillen.
Nee, ze liggen alleen maar stil aan den stei
ger en ze zijn vergeten. Dat is jammer.
Omdat ze bij de stad en de haven hoorden.
Omdat die uit- en thuisgaande bruine en
zwarte botters de haven leven gaven.
Dag-in, dag-uit, liggen ze er.
Als de wind over de haven jaagt perst deze
de botters op en tegen elkaar. Dan kreunen
en kermen de schepen en kraakt en steunt het
oude hout.
Het water kabbelt en klokt onder de stom
pe boegen: somber strekken zich de breede
slagschaduwen. Het water rilt en siddert onder
den druk van den wind.
De dagen zijn weken geworden en de weken
maanden.
Nu worden de maanden jaren en is de oorlog
gekomen.
Een deel van de oude vloot is naar binnen
gehaald. Dat ligt in de Binnenhaven, onder
de boomen in stil water. Ze zullen zich diep
schamen over dit treurig einde.
Een ander deel ligt in de haven.
Dat voelt de schuring van de eb- en vloed-
stroom iederen dag, en dat hoopt nog op
Ja, waarop...? f
Om weer uit te varen: naar zee, naar de
roerige wateren daarbuiten, om te vechten met
den wind en het water.
Om weer te dansen van golf tot golf, om het
schuim op de stroomnaden te verbreken en om
thuis te komen met een lading die blinkt en
schittert in het daglicht.
Zou dit ideaal nog ooit werkelijkheid kun
nen worden
Wanneer we de voorbijgesnelde week
nog eens even in gedachten teruggaan,
dan zijn er twee belangrijke gebeurtenis
sen geweest, die de situatie van Rusland
en Duitschland ten ongunste, die van En
geland en Frankrijk ten gunste beïnvloed
hebben.
Daar is dan allereerst de conferentie te
Stockholm. De eenheidsbetuiging van de
Noorsche staten, de neutraliteitsverklaring
van Zweden, Denemarken, Noorwegen, Fin
land en IJsland. Voor alles zullen zij strijden
voor hun zelfstandigheid en al hebben zij je
gens elkaar geen militaire verplichtingen aan
gegaan, zij hebben de wereld opnieuw laten
weten, dat zij op zullen komen voor hun on
derlinge belangen en nauw zullen samenwer
ken met de andere leden van de Oslogroep,
waartoe ook Nederland en België behooren.
Deze gemeenschappelijke verklaring mag
Finland, dat zich sterk door Rusland be
dreigd weet, militair niet helpen, het be-
teekent wel een krachtige moreele steun
voor het land, dat het aangedurfd heeft
een flinke houding tegenover Rusland aan
te nemen. Voor Rusland zal het beteeke-
nen vooral voorzichtig te handelen en
geen onbedachte stappen te doen.
Met instemming kunnen alle neutrale landen
en ook Engeland en Frankrijk kennis genomen
hebben van deze conferentie.
Van meer beteekenis was de andere ge
beurtenis, die de aandacht van de wereld
tot zich getrokken heeft: het sluiten van
het Engelsch-Fransch-Turksch verdrag.
Dit verdrag kan van grooten invloed zijn op
de positie van Engeland en Frankrijk zoowel als
van Duitschland en Rusland. De vreugdevolle
mactie in Engeland en Frankrijk spreekt boek-
deelen, het officieel zwijgen van Berlijn spreekt
ook duidelijk. Men is op het oogenblik wel be-
nieuwd hoe Berlijn op het verdrag zal reagee-
ren, want hoe men de zaak ook beziet, het ver
drag is voor Berlijn een diepe teleurstelling.
Ook al wordt de Turksch-Russische vriend
schap er niet door teniet gedaan, de isolatie
van Engeland, die men zoo graag gewild had,
is er door mislukt. De Balkan kan ruimer
ademhalen, nu het voelt, dat het niet aan de
directe willekeur van Duitschland en Rusland
is overgeleverd, maar dat het kan rekenen op
den steun van Engeland en Frankrijk, als Ber
lijn en Moskou hun handen mochten uitslaan
naar Midden- of Zuid-Europa.
Als we de balans opmaken is deze week
voor Engeland en Frankrijk niet nadeelig
geweest. Groote rampen hebben zich op
zee gelukkig niet meer voorgedaan, de
strijd aan het Westelijk front is nog altijd
van weinig beteekenis en de succesen, die
in de afgeloopen dagen geboekt werden,
waren uitsluitend diplomatieke successen.
Het woord is nu weer aan Berlijn. Het
heeft reeds aangekondigd, dat het de ver
anderde situatie niet zonder meer neemt.
Toch wordt de positie van Duitschland
door deze dingen niet benijdenswaardiger.
Natuurhistorisch Museum, 2e Vroonstraat,
lederen Woensdag van 35 uur.
lederen Zaterdag van 710 uur.
Bovendien de eerste Zondag van elke maand
van 35 uur en de eerste Woensdag van
810 uur.
BIOSCOPEN:
Rialto, Spoorstraat, acht uur:
„De Leugen van Nina Petrovna".
Tivoli-Theater, Spoorstraat, acht uur:
„Inspecteur Vlijmscherp op avontuur" en
„De verdwenen Piloot".
Witte-Bioscoop, Koningstraat, acht uur:
„Blokkade" en „Waar het Westen begint"
Heden:
Musis Sacrum, 8 uur: Johnny Black and his
Boys.
Zondag 22 October.
Casino, 8.00 uur: Kriebeltjes Hoogtepunt.
Dinsdag 24 October.
Casino, 8.30 uur: 1ste Abonnementsvoor
stelling.
Woensdag 25 October.
Casino, 8.30 uur: lste Marine Concert.
Donderdag 26 October.
Casino, 8.15 uur: Kunstavond Bloemendaal-
sche Kunstkring voor het Marine Rampen
Fonds.
Opgenomen om 8 uur hedenmorgen.
Barometerstand Den Helder: 767 2
Maximum temp. lucht: 10.2
Wind: richting: O,; kracht: 2
Licht op: 5 uur 05 mln