Schadelijke
persuitingen
Veekoopman
vermoord
Staatsautonomie strijdig
met christelijk geweten
De verontwaardigd
tweede klassers
Pleidooi voor
wijziging
pachtwet
Hitiers hand
rust op den knop
Door als korporaal
verkleeden man
Tweede Kamer
Bezwaar tegen
„staat van beleg"
als persbreidel
Baby dronk zoutzuur
Van het Westelijk Front
In ieder middenlicht
150 dekalumen!
Voorzichtig met de pen
in België!
-4 L_ I
Postvluchten op Indig
ihchafan
De City of Flint weer
in zee?
Goede haringvangsten
MEER SOCIAAL GEVOEL BIJ DIT KABI
NET? NAT. SOCIALISTEN ONDER
STEUNEN COMMUNISTISCHE
MOTIES.
De algemeene beschouwingen over de
Rijksbegrooting zijn gistermiddag voortge
zet.
De sociaal democratische fractievoorzitter
de heer Drees voltooit zijn gisteren afgebro
ken rede, hij bepleit o.m. een vast systeem
voor duurtebijslagen en een oorlogswinst be
lasting. Deze laatste werd ook nog door
eenige andere sprekers bepleit.
De heer Drees merkt verder op,
dat de nat. socialisten door hun be
schuldiging van neutraliteitsschen-
dingen aan het adres der S.D.A.P.
misschien de aandacht van zichzelf
trachten af te leiden.
De S.D.A.P. zal naar zelfbeperking in de
pers blijven streven.
De chr. hist. woordvoerder, de heer Tila-
nus begroet het kabinet met sympathie
De Yrijz. Dem. fractievoorz. de heer Joe-
kes betoogt, dat zijn fractie in het algemeen
haar steun kan geven aan de aangekondig
de regeeringsplannen.
Pers en neutraliteit.
Evenals enkele andere sprekers heeft
ook de heer Joekes bezwaar tegen
den staat van beleg als middel om
voor de neutraliteit schadelijke pers
uitingen te weren.
Vroolijkheid.
De communistische woordvoerder, de heer
de Visser, dient twee moties in, ten eerste
om zoo spoedig'mogelijk maatregelen te tref
fen van een extra-heffing op vermogens,
grooter dan 50.000 gulden met een sterke
progressie naar boven tot dekking van de
mobilisatie kosten en 2e tot verhooging van
de loonen van arbeiders in Rijksdienst en
semioverheidsdienst met 10 procent, evenals
de steungelden en de loonen in de werkver
schaffing.
Daar de moties (tot veler vroolijkheid) door
de nationaal socialisten worden ondersteund,
komen ze bij dit debat in behandeling.
Naar een actieve belastingpolitiek!
De tweede roomsch-katholieke spreker,
de lieer Teulings, betuigt instemming met de
instelling van een leeningfonds en bepleit
een oorlogswinstbelasting. In het algemeen
bepleit deze spreker een actieve belastingpo
litiek, rekening houdend met de economi
sche eischen. Spreker acht het gewenscht,
dat het beleid van de directie inzake de
deconfiture van Mendelssohns Bank open
baar wordt gemaakt.
De stijgende pachtprijzen.
De tweede spreker der chr.-liist. fractie, de
heer Ilutgers van Rozenburg, zegt dat de
toon der staatsstukken thans meer sociaal ge
voel verraadt. Spr. wijst op het gevaar der
stijgende pachtprijzen; deze dienen gefixeerd
te worden.
De heer Van Houten (c.d.u.) kan het kabi
net in 't algemeen steunen, doch de heer
Zandt (staatk. geref.), hekelt in felle woor
den de opneming van soc.-democraten in 't
ministerie. De beginselen der soc. dem.
komen uit de hel, zegt spr. Het kabinet is
niet christelijk, Ben heer De Geer wash'j het
zelfde lat als dr. Golijn, als Rome hem niet
meer behoeft.
De maritieme verdediging van Ned.-Indië
komt ook nog eens ter sprake. Er wordt
opgemerkt, dat in Indië groote ontevreden
heid heerscht over de verdeeling der vloot-
kosten. Met concentreering der defensie, con
centreert men ook de risico's, aldus de heer
Drees.
De heer De Geer zal a.s. Dinsdag de twaalf
sprekers antwoorden.
GRUWELIJK DRAMA
TE LEID SCHEND AM.
De burgemeester van Leidschendam
verzoekt opsporing, aanhouding en
voorgeleiding van een onbekenden
militair, gekleed in de uniform van
korporaal, die gistermiddag om-
steeks vier uur van de richting
Stompwijk, via de Kniplaan geko
men is in een zwarte vierpersoons-
auto met het nummer H 72524 (het
cijfer 4 kan ook anders zijn, aan
gezien er een papier overheen was
geplakt). In de auto was een groote
plas bloed. De auto werd gevolgd
tot den nieuwen weg Den Haag
Gouda en verdween in een van
bedde richtingen. Het signalement
van den militair luidt, pLm. 24
jaar, pleister onder den neus, bril
met zwart montuur en donkere
groenachtige glazen. De onbekende
militair wordt van moord verdacht.
Aangenomen mag worden, dat het slacht
offer en de militair op de markt te Lei
den zijn geweest.
Om half vijf vonden voorbijgangers tegen
de berm van den weg het lijk van v. d.
H.
Onmiddellijk stelde de politie een onder
zoek in. Een automobilist kwam vertellen,
dat hij een auto had zien rijden, waarin
hij behalve den bestuurder een man in een
hem vreemd voorkomende houding zag.
Op grond van deze mededeeling wordt
vermoed, dat de veehandelaar in de auto
is vermoord. Later zou het lijk dan aan de
kant van den weg zijn gelegd. Wanneer de
moordenaar alleen heeft gehandeld moet
hij wel heel sterk zijn, want de veehande
laar was een krachtige zware man, die
300 pond woog. Hij was 48 jaar oud, onge
huwd en hij stond zeer gunstig bekend.
De op het raadhuis ontboden dokter heeft
vastgesteld, dat v. d. H. vermoord is door
afsnijding van den halswervel. Vandaag
zal dr. Huls uit Leiden de sectie verrichten.
Nader vernemen wij, dat de „korporaal"
zich gistermiddag om 4 uur aan de woning
van den veehandelaar C. v. d. H. in Leid
schendam vervoegd heeft. Deze was niet
thuis en de huishoudster liet den onbeken
de wachten en gaf hem een kop thee.
Later kwam de veekoopman thuis en sa
men reden de beide mannen weg.
Slachtoffertje overleden.
Dezer dagen heeft een meisje van bijna
twee jaar kans gezien in de ouderlijke wo
ning in de Blankenstraat te Amsterdam uit
een keukenkastje een flesch met soldeerwa-
ter te bemachtigen. Het kind dronk van dit
water, een mengsel van zoutzuur en zink,
en werd even latei ernstig ziek Het meisje
werd naar het Wilhelmina Gasthuis overge
bracht, waar het nog dienzelfden dag is
pverledén.
„Anders gebeuren er per 1 Nov.
1S40 ongelukken".
Op de jaarlijksche algemeene vergadering
van de Broederschap der Notarissen, welke
heden te Amsterdam plaats had, bepleitte
de'voorzitter, mr dr. Ph. Libourel uit Delft
wijziging van de Pachtwet.
Uitvoerig bespreekt mr. Libourel de strek
king van 't tegenwoordige art. 6 der Pacht
wet, dat de pachtovereenkomst op straffe
van nietigheid, schriftelijk moet worden
aangegaan. Deze opvatting uit de memorie
van toelichting kan, wanneer zij inderdaad
juist is, zeer wonderlijke gevolgen hebben.
Nemen we een voor Januari 1936 mondeling
voor onbepaalden tijd aangegane pacht,
welke op 1 November 1940 nog loopt. Die
pacht wordt dan geacht op 1 November 1940
te zijn aangegaan Doch. als er dan geen
schriftelijk contract wordt opgemaakt, is
die pachtnietig. Als nu verpachter of
pachter weigeren mede te werken tot het
opmaken van een schriftelijke overeen
komst, dan is er dus niet anders dan een
nietige pachtovereenkomst. Aan een nieti
ge overeenkomst kan men geen enkele actie
ontleenen. De verpachter of de pachter zul
len dus ook niet tot schadevergoeding kun
nen ageeren, al zouden daartoe overigens
termen zijn.
In het geval van een reeds lang bestaan
de pacht wordt een pachter, die graag op
zijn gepachte wil blijven, dan door de in
voering van de Pachtwet ernstig gedupeerd
hetgeen nimmer de bedoeling van de
Pachtwet kan zijn, in elk geval zeer onbil
lijk werkt. De fout zit volgons spr. hierin
dat wanneer men een fictie in de wet legt,
zooals die van art. 63, dat pachtovereen
komsten, op een zeker tijdstip, na het in
werking treden der wet nog bestaande, ge
acht worden op een bepaalden dag opnieuw
te zijn aangegaan tusschen partijen en
daaraan den eisch verbinden, dat dan nog
noodig is, dat er een schriftelijke overeen
komst wordt aangegaan.
Wanneer de in de memorie van toelich-
tin" gereven opva'ting en de door spr. ver
melde daaraan verbonden consequenties
juist zijn. dan is drii.gend een wetswijziging
noodig. anders gebeuren er reeds per 1 No
vember 1940 ongelukken.
UITVOER KARWIJZAAD WEER VRIJ.
Naar wij vernemen, is met ingang van he
den algelieele ontheffing verleend van het
verbod tot vervoeren, afleveren en doen af
leveren van karwijzaad, blamvmaanzaad,
geel mosterdzaad en bruin mosterdzaad.
Wanneer zal hij drukken?
Spoedig meenen de Franschen.
Nog worden de operaties aan het West
front gehinderd door het slechte weer,
maar niettegenstaande dat, spreekt het
Fransche legerbericht van gisteravond
reeds van toegenomen activiteit van de
verkenningselementen en van de artillerie
aan beide zijden.
Waar zal die aanval loskomen? vraagt de
schrijver zich af. Tusschen Rijn en Moezel
tegen de Maginotlinie? Dat is niet zeker.
Volgens betrouwbare inlichtingen heeft
Duitschland thans 32 divisies samengetrok
ken in de buurt van Pirmasens en 18 bij
de Nedcrlandsche grens. Het heeft ook
eenige legercorpsen van drie divisies elk in
de streek tegenover Zwitserland, tusschen
Bazel en het Meer van Konstanz, en drie
andere in de vroegere Oostenrijksche
streek tusschen dit meer en het punt waag
de Italiaansche en de Zwitsersche grens
samenkomen.
„In dezelfde welingelichte buitenlandsche
kringen, waarvan deze inlichtingen afkom
stig zijn," vervolgt Morice, „hecht men bij
zondere beteekenis aan deze laatste concen
tratie, want dit schijnt er op te wijzen dat,
voor het geval de Duitsche generale staf er
toe mocht overgaan Zwitserland binnen te
trekken, hij zich er niet mee vergenoegen
zou zich langs de Jura een doortocht te
banen om de Maginotlinie om te trekken,
maar tegelijkertijd een breed offensief zou
beginnen in het bovendal van den Rijn door
Oostelijk Zwitserland heen.
Bij onderzoek is ons gebleken dat de fei
ten waarover hier te lande beschikt wordt,
geen aanleiding geven om aan deze geruch
ten groote beteekenis toe te kennen, teekent
het H.sb., bij deze mededeeling aan.
De ontmoetingen tusschen vijandelijke
patrouilles in de zóne tusschen de weder-
zijdsche stellingen worden steeds veelvul-
diger en de gevechten, die er het gevolg
van zijn, steeds levendiger.
Waar zal de Duitsche
loskomen?
aanval
In de „Petit Parisien" den toestand be
sprekend, schrijft Charles Morice, dat al
les er van Duitschen kant uitziet alsof er
weldra een algemeene aanval zal loskomen,
waartoe de Duitsche generale staf thans
geinstalleerd is, in een stadje van het Rijn
dal, waar in 1938 Chamberlain en Hitier
elkaar ontmoet hebben. (Godesberg naar
men weef.) De Duitsche troepen ontwikke
len in het Rijnland een groote activiteit,
voeren aanhoudend verkenningen uit en
trachten vooruitstekende deelen van het'
Fransche front, die bij een Duitsche aanval
als nesten voor mitrailleurs gevaarlijk zou
den kunnen zijn, te doen verdwijnen. Men
heeft sterk den indruk, dat Hitler slechts
op een knopje heeft te drukken om de ge
zamenlijke legers hun opmarsch te doen
beginnen.
Minister Spaak waarschuwt de
al te onvoorzichtige schrijvers.
Waarschijnlijk in antwoord op de vinnige
artikelen in de Duitsche bladen, waarin de
Belgische regeering beschuldigd wordt agi
tatie tegen het Hitlerregime in de Belgische
pers toe te laten, heeft minister Spaak gis
teravond een radiorede gehouden. Deze rede
was weliswaar een afwijzing der beschuldi
ging, doch bevatte ook een waarschuwing
aan de bevolking.
„Ik verklaar met kracht zoo vervolgde
minister Spaak dat de individueele vrij
heid, hoe zeer zij ook in normale tijden ge
respecteerd behoort te worden, thans moet
wijken voor de nationale discipline. Er
staat voor ons land te veel op het spel. Als
het bestaan van een volk in het geding is.
mag het niet toestaan, dat een verkeerd be
grepen individualisme zijn lot in gevaar
brengt. De regeering moet constateeren, dat
zekere personen in het land zich niet steeds
voldoende bewust zijn van de gevaren, die
ons bedreigen, indien ieder slechts zijn
eigen zin wil doen. De regeering is vastbe
sloten handelend op te treden. Zij verdedigt
voor België den vrede."
EERSTE ENCYCLIEK VAN PAUS
PIUS XII.
De eerste encycliek van Paus Pius XII,
welke gisteren gepubliceerd is, zegt, dat de
fundamenteele plicht van zijn aposto'.ogische
bediening zal zijn de waarheid te getuigen in
een geest van liefde, die liefde, welke ernstig
is aangetast door de ontketening van den
oorlog, welke hij met alle middelen heeft
geprobeerd te bezweren.
Twee dwalingen.
De menschheid lijdt door twee fundamen
teele dwalingen: het vergeten van de wet der
menschelijke solidariteit en liefde eenerzijds
en anderzijds de dwaling, welke het burger-
gezag wil ontdoen van iedere soort afhanke
lijkheid jegens God en van iederen band met
de bovennatuurlijke wet, welke den staat
opheft tot de opperste waardigheid, het leven
tot opperste criterium van orde en juridische
moraal.
De eerste dwaling in het licht stellend,
herinnert de Paus ei'aan, dat de individuen
vereenigd zijn door organische en wederzijd-
sche betrekkingen, ondanks de verscheiden
heid en de verschillen, welke het gevolg zijn
van de uiteenloopende levensomstandigheden
en cultuur.
Allen die de kerk binnen gaan hebben,
welke hun oorsprong en hun taal zij, een
gelijk recht in het huis des Heeren, zonder
vooroordeel en met wettige liefde, welke
ieder aan het eigen vaderland brengt.
Wat de tweede dwaling aangaat, merkt de
Paus op. dat absolute staatsautonomie strij
dig is met de beginselen der natuurlijke
PAUS PIUS.
religie en het Christelijk geweten, waarbij
alles wordt herleid tot de moraal van het
nut en waarbij het recht van den mensch
wordt beroofd van het moreele gezag, dat er
den grondslag van vormt.
Wat de toekomst aangaat, betoogt de Paus
dat het heil niet zal komen van het zwaard,
doch slechts van de eerbiediging van het
natuurrecht en het licht der goddelijke open
baring.
De menschheid moet volgens de leer van
het evangelie met het oog op Godsbestuur
opnieuw godsdienstig een geestelijk worden
opgevoed.
Tenslotte roept de Paus het lijden van
Polen in herinnering met woorden, door
drenkt van droefheid over het vergoten
bloed, waarbij hij aan alle Christenen ter
wereld een menschelijk en broederlijk me
delijden vraagt. Hij hicyinnert aan zijn po
gingen den oorlog te verhinderen en verze
kert zijn zonen de hulp van Christus-ko
ning, herinnert aan de dagen van beproe
ving en noodigt de herders en geloovigen
en vooral degenen, die lijden en de kinderen
op tot een ononderbroken gebed, bevrucht
door den geest van kastijding en de werken
van boetedoening.
Eerste indruk van pauselijke en
cycliek.
Uit een eerste bestudeering van de ency
cliek van Paus Pius XII blijkt, seint Havas
uit Vaticaanstad, dat de voornaamste pun
ten van dit stuk speciaal de theorieën en
stelsels lgken, welke tot de ware veroorza
kers van den oorlog gerekend worden, t.w. 1.
de buitensporigheden van het nationalisme
en van de rassentheorie, 2. de totalitaire
staatsopvattingen, waarbij de staat in de
plaats treedt van God en gezinnen en indi
viduen aan zich ondergeschikt wil maken.
Dit zijn de twee voornaamste dwalingen,
welke de encycliek brandmerkt, en waarin
de Paus de bron ziet van de conflicten, wel
ke de wereld verscheuren.
Strenge bewaking.
Do encycliek „Summi Pontificatus" telt
10.000 woorden. Gisterochtend heeft Z.H. de
Paus de encycliek doorgelezen en nog enkele
wijzigingen aangebracht. Vervolgens werd
het origineele handschrift naar de mcertal-
lige drukkerij van het Vaticaan gebracht,
waar des middags vijf vertalingen versche
nen, n.1. een Italiaansche, Fransche, Duit
sche, Engelsche en Spaansche. Bovendien
verscheen een officieel uittreksel in het Ne-
derlandsch en het Poolsch.
Op uitdrukkelijk verlangen van den Paus
heeft de pauselijke gendarmerie gedurende
24 uur de wacht betrokken bij de drukkerij,
ten einde iedere indiscretie te voorkomen.
Alle personen, die de drukkerij verlieten,
werden nauwkeurig onderzocht.
Deze encycliek is de tweede,'welke geda
teerd is te Castel Gandolfo. Paus Pius XI
heeft hier in October 1937 zijn encycliek
over de rozenkrans uitgegeven.
Op de heenreis kwam de Pelikaan
gisteren te Rangoon aan en de Gier
te Alexandrië; de Nandoe bereikt»
OP de terugreis Alexandrië, de To_
renvalk arriveerde te Rangoon.
Een booze brief naar den K.N,y^
Zal het komen tot de opriep
van een belangvereeniging viitslgj
tend voor tweede klassers?
Achttien van de 22 tweede klassers «u
afdeeling I zijn gisteravond te Amsterr]ar
bijeengekomen om de situatie te bespreke)
ontstaan na de enquête, door het beshiu
van den K.N.V.B. ingesteld naar aanleiciins 1
van het verzoek om de noodcompetitj.
alsnog te wijzigen en meer rekening te hou
den met de belangen der tweede klasse ver.
eenigingen. Behalve Yelox, riondenschaar
Alkmaarsche Boys en West Frisia War
alle tweede klasse-clubs ter bijeenkomst
vertegenwoordigd.
Opnieuw werden zeer scherpe woorden ge.
uit ten aanzien van het beleid van hC|
bondsbestuur in deze materie. De aanwe,
zigen gingen ten slotte aoooord met het
voorstel in een schrijven aan het bestnm
van den K.N.V.B. mede te deelen, dat men
zich thans wel bij de indeeling moest
neerleggen.
In den brief worden evenwel diepe te.
leurstelling en verontwaardiging uitgespro-
ken over de wijze, waarop het bondsbestutg
tot zijn jongste beslissing, de organisatie
van de enquête, kwam.
Reeds in zijn openingswoord had de heet-
Galavazi en enquête als 'n zwarte bladzijde
uit de geschiedenis van den K.N.V.B. gekwa
lificeerd. De groote moeilijkheid was even-
wel, welke maatregelen genomen moesten
worden om in de toekomst dergelijke situa
ties te voorkomen.
Na uitvoerige besprekingen nam de ver
gadering een voorstel aan het bestuur van
de vereeniging ter bevordering van de be-
langen der tweede-, derde- en vierde klas
sers te verzoeken een buitengewone alge
meene vergadering uit te schrijven, mocht
het bestuur dezer vereeniging 'dit weigeren,
dan zullen alle tweede klasse vereenigingen
uit afdeeling I uit het vereenigingsverband
treden en zal ongetwijfeld den volgenden
stap zijn het oprichten van een belangen-
vereeniging uitsluitend voor tweede klas.
sers,
Ter bijeenkomst bleek nog, dat in deze
aangelegenheid contact zal worden gehou
den met de oostelijke tweede klassers.
MATCH EUWE—KERES GAAT DOOR.
Onze kampioen wil trachten den
wereldtitel te heroveren.
Naar we vernemen zal dezen winter onze
nationale schaakkampioen dr. Euwe in ons
land een match spelen tegen den Estland-
schen meester Paul Keres. Het programma
is reeds vastgesteld door het Euwe-comité in
samenwerking met de V.A.R.A. De eerste par
tij wordt gespeeld 24 December a.s., de veer
tiende en laatste partij 14 Januari d.a.v.
De Nederlandsche kampioen verklaarde,
dat, mocht hij een zeer behoorlijk resultaat
tegen Keres, den winnaar van het AVRO-
tournooi, behalen, hij er zeer ernstig over
denkt, opnieuw een poging te wagen tegen
zijn ouden tegenstander, dr. Aljechin uit te
komen voor een match om het wereldkam
pioenschap.
Tegenstrijdige berichten. Waar
schijnlijk op weg naar een Duit
sche haven.
De United Press bericht, dat de City of
Flint de haven van Moersmansk heeft verla
ten en met de Duitsche prijsbemanning aan
boord op weg is naar een Duitsche haven,
waarvan de naam begrijpelijkerwijze niet
wordt genoemd. Wij geven dit bericht onder
alle voorbehoud, daar v. verschillende zijden
juist wordt gemeld, dat elk contact met de
City of Flint verbroken is. Wanneer het
schip werkelijk vrij gelaten is, zou dit zijn
gebeurd, vóór de Russische regeering van de
vrijlating kennis gegeven heeft. Men is
over het algemeen in Amerika zeer veront
waardigd, dat de Russische regeering zoo
lang zwijgzaam is gebleven.
De vangstberichten uit zee van onze ha
ring visschers luiden deze week zeer bevre
digend. Veel haring is -.r door de verschil
lende schepen gevangen. Vangsten werden
gemeld van 60 tot 340 kantjes per nacht.
De gevangen haring bestaat hoofdzakelijk
uit steurharing en versche haring, daar M
dergelijke groote vangsten weinig haring tot
pekelharing verwerkt kan worden.
DRIEMAAL IS SCHEEPSRECHT.
Gisternacht is aan de De Ruy ter kade te
Amsterdam op een drietal plaatsen ingebro
ken: in een sigarenwinkel, in een hande^
van sanitaire artikelen en bij een kaashati
delaar.
Alleen bij den laatste heeft men iets yaIJ
zijn gading gevonden, dertig gulden. "e1|
vva® blijkbaar alleen om geld te doen.
De dieven zijn binnengekomen aan de ac
terzijde van de panden, welke hier aan de
Spoordijk grenzen.
