Potiood van den moordenaar gevonden Inlijving 1939 en 1940 Wij lazen voor U lichtingsploegen Kwakzalvers „beroepsmisdadigers' Gevaar voor overstrooming dreigt Mr. Rost beleedigt ministers De vlucht van Molotof's verbeelding Duitsch tankschip gezonken Hef dramr f Leidschendam Schorsng telefoonverkeer mogelijk lichting 194# Op reis door Polen IJZER- EN STEENMASSA'S VERSPERREN DEN LOOP DER RIVIEREN. (Door onzen Berlijnschen correspondent). BERLIJN, Nov. 1939. Van het punt, waar wij ons bevinden, slaan wij den Weichsel gade, het tooneel ,van zooveel tragische gebeurtenissen in de achter ons liggende maanden; en onwille keurig moeten wij onszelf bekennen, dat de Polen gedurende de twintig jaar dat zij onbeperkt heer en meester waren in hun land, bitter weinig hebben gedaan om de rivier bevaarbaar te maken. Men heeft zich weinig of geen moeite gegeven om de tal rijke zandbanken op te ruimen, die de scheepvaart op tal van plaatsen bemoeilij ken of zelfs vrijwel onmogelijk maken. Stroomversnellingen behooren hier even min tot, de uitzonderingen. Neen, Polen heeft zich klaarblijkelijk weinig gelegen la ten liggen aan deze toch zoo belangrijke verkeersader. Eerst op het vroegere Pruisi sche gebied-is te zien, dat de Weichsel aan banden gelegd en bedwongen is. BRUGGEN IN DE LUCHT GEVLOGEN. Naast het stationsgebouw van Dirschau staat een klein huis; in een van de muren daarvan hebben de Polen-, om een vrij uit zicht te krijgen op de beide Weichsclbrug- gen,'een soort venster gebroken. Daarach ter zat in den morgen van den lsten Sep tember de Poolsche officier, die door een druk op den knop de lading dynamiet onder de beide bruggen tot ontploffing moest brengen. Een Poolsch spoorweg beambte van Duitsche afkomst had echter voor spion gespeeld en de Duitsche leger leiding wist nauwkeurig hoe de electrische leidingen liepen. Duitsche vliegers hadden dien-zelfden lsten September opdracht ge kregen, het huis te vernielen; maar de eene bom viel ongeveer 15 meter vóór het huis, in de hal van het stationsgebouw en en andere kwam te land 10 meter achter het huis, in de richting van de bruggen. Het gelukte den Polen om, in weerwil van het voortdurende machinegeweervuur der Duitschers, de vernielde kabels te herstel len; en zoo konden zij, met ongeveer een uur vertraging, de bruggen toch nog in de lucht laten vliegen. GEVAAR VOOR OVERSTROOMING DER LAGER GELEGEN STREKEN. Het zijn echter niet slechts de bruggen van Dirschau, die dit lot hebben onder gaan, maar ook de spoorbruggen bij Grau- denz, Fordon en Thorn en verder de ge wone bruggen bij Woczlawek, Ploc.k co Chieczanow. Bijna met één slag waren al-Ie verbindingen over do Weichsel van Dir schau tot Modlin vernield. Niet slechts in het belang van het herstel van het verkeer tusschen het hart van Duitschland en Oost-Prui sen en .Polen moeten deze bruggen spoedig vernieuwd worden, doch het feit, dat de ijzer- en steenmas sa's der vernielde bruggen in het ri vierbed liggen, dreigt ook voor de naaste toekomst een onmiddellijk gevaar te worden voor het gcheele land. Kleinere rivieren, die door de resten der opgeblazen bruggen geheel zijn afgedamd, overstroomen reeds het omliggende land. Wanneer de Weichsel begint te wassen en bovendien het ijs zich in beweging zet, bestaat het groote gevaar, dat uitgestrekte gebieden door watersnood geteisterd en de nog staande brugdeelcn weggesleurd zullen worden. Derhalve zijn op het oogenblik duizenden handen aan het werk, om de vernielde brugdeclen uit de rivier te ver wijderen. ALS HET IJS KOMT Het is voor de bewoners van het omlig gende land te hopen, dat men daarmede gereed komt voordat de ijsgang inzet. Het ■behoeft geen betoog, dat de Weichsel door deze vernielingen nos minder bevaarbaar is geworden. De Duitschers zijn er echter vast van overtuigd, dat zij de rivier binnen niet al te langen tijd onder de knie hebben. Het is op het oogenblik nog slechts aan weinigen vergund, oen tochtje op deze machtige rivier van Thorn stroomopwaarts in de richting van de vroegere Russische grens te maken. Langzaam vaart -de stoom boot onder de vernielde spoorbrug door. Wij wernon een blik achter ons on de karakte ristieke silhouet van de stad Thorn, met baar vele torens; rechts en links van ons ligt een merkwaardig, melancholiek land- Gezicht op de Weichsel vanaf de slotpoort te Graudenz. Op den achtergrond ziet men de vernielde spoorbrug en daarvóór een 1000 nieter lange noodbrug, door de Duitsche arbeiders in ijltempo aangelegd. schap, dat ons een denkbeeld geeft van de enorme uitgestrektheid van Oost-Europa. Dan komt de uitmonding van de Drowcnz in zicht, het riviertje dat tijdens den oorlog eenige dagen lang een groote rol speelde. HONDERDEN VLIJTIGE HANDEN WERKEN DAG EN NACHT AAN HET HERSTEL. Op den driehoek tusschen Weichsel en Drowcnz verheffen zich de ruïnes van Or- densburcht; de steenklompen leggen wel sprekend getuigenis af van den strijd in vroeger eeuwen, van de zware nederlagen, die de Duitschers toon tegen de Polen en Li- taners moesten lijden. Iets verder stroomop waarts lag de vroegere' Russische grens. Wij hebben niemand noodig om ons te zeg gen, waar zij zich precies bevond. Dat is met' één oogopslag te zien aan den vorm van do rivier, aan het ongereguleerde ri vierbed. Wanneer de duisternis valt, staan wij op den linker Weichselocvcr tegenover de stad Thorn. Duitsche pioniers hebben van twee pontons een Veerboot gemaakt, die door een sleepboot getrokken, het vor mer over de rivier mogelijk maakt. Bil nei licht van schijnwerpers worden vracht-' on personenauto's ingeladen en aan don ande ren oever afgezet. Aan de overzijde, op den Noordelijken oever, verheffen zich indruk wekkende gebouwen van de oude Ordens- stad Thorn, de schoonc gothische Maria- kerk en de ruïne van den ouden burcht. In het Westen ziet men nog in het avondrood de lijnen vari de vernielde autobrug. Aan andere zijde, in het Oosten, ligt in het licht der schijnwerpers de opgeblazen spoor brug, waaraan des avonds en dos nachts honderden handen werken BLOEDVLEKJE AAN DE PUNT. DE GRUWEL-AUTO HAD PECH. Betreffende den moord op den veehouder Van der Horst te Leischendani zijn twee nieuwe aanwijzingen ontdekt. Kr is namelijk bij liet lijk van den veehouder een potlood gevonden, dat aanvankelijk door een belang stellenden toeschouwer uit Leidschendam is opgeraapt en mee naar huis genomen. Dit feit is later ter oore van de politic gekomen, die onmiddellijk het potlood bij den bezitter heeft opgevorderd. Men veronderstelt, dat dit potlood aan den dader en niet aan den ver- slagenc heeft toebehoord, daar het een geheel nieuw potlood is, dat slechts aan de punt iets is afgerond, doch verder waarschijnlijk nog niet is geslepen. Bij navraag is gebleken, dat Van der Horst nooit nieuwe potlooden hij zich droeg, doch altijd kleine stompjes. Aan het einde van het potlood bij de punt, bevindt zich een bloedvlckjc, Het is een geel, zeskantig potlood, ge merkt no. 2 Élite Pencil P.H.B. Auto reed tegen hek. Voorts is komen vast te staan, dat de dader op den grooten rijksweg nabij Zoetermeer met zijn auto tegen een liek is gereden. Arbeiders, die aan den spoorweg, welke langs den rijksweg den HaagGouda loopt, werkzaamheden verrichtten, hebben Vrijdag middag omstreeks half vijf een auto met zeer groote snelheid het viaduct bij de Nutricia- fabriek te Zoetermeer zien oprijden. De auto verliet aan vankei ij k^den rijksweg om de rechtsche baan te kiezen, waarlangs men het dorp Zoetermeer bereikt. De man heeft toen blijkbaar gezien, dat hij -van den rijksweg af ging, hetgeen niet zijn bedoeling is geweest. De spoorwegarbeiders hebben hem toen plot seling zeer krachtig hooren remmen, waar na hij het stuur snel naar links omgooide om weer op den rijksweg terug te komen. Dit gelukte, docli de man was al zoo ver op gereden, dat hij ter hoogte van liet hek, dat den rechtschen weg van de middenbaan scheidt, was gekomen. Aan het eind van dit hek bevindt zich een dikke massief ijzeren trekstang, die aan de eene zijde aan de laat ste paal van het hek is bevestigd en de an dere zijde in den grond is gegraven. De man heeft dezen trekstang finaal middendoor ge reden. Dit werd echter Dinsdagmiddag pas ontdekt door een hulparbeider uit Zoeter meer, die herstelwerkzaamheden aan den weg moest verrichten. Daar hij eenige dagen niet in orde is geweest en niet op de hoogte was vgn het gebeurde in Leidschendam, heeft hij den volgenden dag, dus Woensdag pas de politie van een en ander in kennis gesteld. Bij onderzoek ter plaatse vond men aan den stang die vlak bij de paal midden door gebroken was en met het andere einde nog in den grond stak, sporen van olie en zand. Verder vond men nog een stukje band van den zijkant van het loopvlak, deze band is vermoedelijk een Englebertband in luxe uitvoering. 100 K.M. per uur. De spoorwegarbeiders, die de auto hebben zien rijden, verklaarden dat deze op liet oogenblik dat hij van rechterrijbaan op don hoofdweg terugreed, een vaart van on geveer 100 K.M. per uur moet hebben ge had, hetgeen ook wel aannemelijk is, gezien de krach' waarmee de massieve trekstang is doorgereden. liet spreekt vanzelf, dat de auto van voren zware beschadigingen moet heb ben gehad. Ook met den achterkant schijnt liet voertuig den slang geraakt te hebben, daar de spoorwegarbeiders den achterbumper los zagen hangen. Deze twee aanwijzingen worden door de politic natuurlijk nauwkeurig bestudeerd. Indien particulieren hieromtrent nog eenige aanwijzingen zouden kunnen geven, worden zij verzocht zich tot den burgemeester van Leidschendam te wenden. Weer in het verdachtenbankje. Naar men zich zal herinneren, heeft het Eerste Kamerlid, Mr. A. J. van Kessen zich indertijd met schriftelijke vragen tot den minister gewend om inlichtingen te ver krijgen over het feit, dat het auto-nummer van zijn partijgenoot, het Eerste Kamerlid Maarsingh, telkenmale door de militaire autoriteiten werd genoteerd. Naar aanleiding hiervan schreef de hoofd redacteur van het Nationale Dagblad, mr. M. M. Rost van Tonningen, een artikel in genoemd blad, getiteld „De onridderlijkheid van minister van Dijk", en waarin de oud minister er van beschuldigd werd de eer van een Nederlandscli burger te hebben be smeurd. Wegens smaadschrift eischte de Haagsche rechtbank gisteren tegen Mr. Rost van Ton ningen een geldboete van f 200 subs. 100 da gen hechtenis, plus een voorwaardelijke ge vangenisstraf van één maand met een proef tijd van 2 jaar. De officier van „ustitic herinnerde er in zijn requisitoir aan, dat het niet de eerste keer is, dat verd. wegens bclecdiging van een minister hier terechtstaat (men denkc aan het goval-Goseling). Verd., die gedeeltelijk zelf zijn verdedi ging voerde, beriep zich er op, den heer Maarsingh tegen een beschuldiging van spi- onnage te hebben willen verdedigen. Uitspraak 16 November. IN VERBAND MET DEN STAAT VAN BELEG. GEEN VERANDE RING IN DEN FEITELIJKEN TOESTAND. De opperbevelhebber van Land- en Zee macht heeft bepaald, dat voor het in staat van beleg verklaarde gebied de telegraaf- en telefoonwet in dien zin wordt gewijzigd, daf liet militair gezag ten opzichte van liet telegraaf- en telefoonverkeer alle maa'* regelen kan gelasten, welke het in het belang van den staat noodig oordeelt. Het kan eveneens overgaan tot schorsing van het telegraaf- en telefoonverkeer. Ook kan het militaire gezag afwijkingen van de bedieningsvoorschriften gelasten. In een algemeenc bekendmaking wordt in liet in staat van beleg verklaarde gebied liet, telefoon- on telcgraafverkeer (ook per radio) formeel geschorst. Echter blijven de ontheffingen, welke verleend waren van do sinds April geldende schorsing (K.B. van 15 April 1939) ook nu voorloopig van kracht. In den feitelijken toestand komt hiermee geen verandering. De Regeeringspersdienst meldt; Dezer dagen heeft een publi catie plaats gehad omtrent de inlijving van ploegen dienst plichtigen van de lichtingen 1939 en 1940. (Zie ons blad van 31 Oct.. - Red.) Aangezien nader is bepaald, dat binnenkort nog an dere ploegen van deze lichtin gen worden ingelijfd, volgt hier een overzicht van ploegen, die, onvoorziene omstandigheden voorbehouden, op de daarach ter vermelde data worden inge lijfd. LICHTING 1939. 5 Febr. 1940 1939 1939 le regiment genietroepen, 2e ploeg 2e regiment genietroepen, 2e ploeg 20 Nov. Torpedisten. 2e ploeg 20 Nov. Regimenten veldartillerie, niet bestemd voor 'n treinafdee- ling, le ploeg 18 Dec. Regimenten veldartillerie, be stemd voor een treinafdee- ling, 2e ploeg 18 Dec. Paarden verzorgers remontede- pot, 3e ploeg 20 Nov. Zeemacht, 2e ploeg 3 Jan. 1939 1939 1939 1940 Bataljon geneeskundige troe pen, le ploeg Bataljon geneeskundige troe pen, 2e ploeg g Jan Korps motordienst, le en 2e ploeg Compagnie intendancetroepen, le en 2e ploeg 20 Nov Regimenten luchtdoelartillerie, le en 2e ploeg s Jan iq,„ Regimenten motorartillerie, le 40 ploeg 18 Dec ic»0 Korps rijdende artillerie, Je ploeg 18 Dec iq*, Artilleriemeetaideehng, le Ploeg 8 Jan iQin Regiment kustartilerie le Ploeg 18 Dec. win Eskadrons pantserwagens, le en 2e ploeg 15 Jan. -jog. Zeemacht, le ploeg 13 Mrt. Onder de op te roepen dienstplichtig zijn niet begrepen zij, die zijn bestemd von officiersopleiding ot voor opleiding tot 0°r 11 Dec- 1938 :e w40 20 N°v. 1939 1939 der-officier-administrateur. Zij, die vrijstelling wenschen Dienstplichtigen van do hiervoor vermei' de ploegen, die vrijstelling wegens kost' winnerschap of wiens persoonlijke onmi» baarheid dan we! uitstel van eerste oef*' ning verlangen, kunnen daartoe aanvraa' doen! Voor zoover de inlijving in Novem ber geschiedt, moet de aanvraag met dpi" meestcn spoed worden ingezonden. Geldt het vrijstelling, dan moei de aanvraag door of vanwege den dienstplichtige worden go daan bij den burgemeester Geldt liet uit", stel van eerste oefening, dan moet de dienstplichtige een schriftelijk verzoek rich ten aan den minister van Defensie bij voori keur door tusschenkomst van den' burgei meester. Is de reden van liet verzoek gelei gen in studiobelangen. dan nioct een ver klaring worden bijgevoegd, afgegeven door liet hoofd van de onderwijsinrichting. Er moet op worden gerekend, dat uitstel van eerste oefening slechts op uiterst beperkte schaal zal worden verleend. CHAMBERLAIN WIL ER NIET OP INGAAN. WEINIG KRIJGSNIEUWS IN HET LAGERHUIS. In zijn wekelijksche verklaring in liet La gerhuis, heeft minister-president Chamber- lain gisteren verklaard, dat niettegenstaande de buitengewone koude en vochtigheid, liet Britsclic expeditielegcr zijn (aak tot liet ver sterken van de verdedigingslinies van hun sector aan het front voort zet. Voortgegaan wordt met het vernielen van Duitsche duikbooten. doch ook de Britsche koopvaardij heeft enkele schepen verloren. Niets is evenwel geschied, dat het vertrouwen schokt, dat men de bedreiging van de duik booten te boven zal komen. Lucht gevechten. I11 de afgcloopen week zijn een aantal ge vechten geleverd met Duitsche vliegtuigen, die of wel verkenningen uitvoerden, of wel poogden convooien aan te vallen. De Brit sche schepen en vliegtuigen leden geen ver liezen, noch werden zij beschadigd. Dc vij and daarentegen leed wei eenige verliezen, hetgeen de hooge dunk, welke men reeds had over de kwaliteit van de gevechtsvliegtuigen en dc kunde en moed van de bemanning, heeft bevestigd. Een zeer dapper stukje was de succesvolle verkenningsvlucht boven Noordwest Duitsch land, waarbij waardevolle foto's werden ge maakt. Molotof's rede. Ten aanzien van de rede van Molotof zei- de Charnberlain, dat deze met spanning te Berlijn werd verwacht, doch hij is van mee ning, dat de rede daar eenige teleurstelling zal hebben gewekt. De rede wordt door de Britsclic regeering met zorg bestudeerd. In zijn liede van 31 Mei heeft Mo- lolof gewaarschuwd, dat zijn regee ring niet in een internationaal con flict betrokken wcnschtc te wor den. Molotof zeide toen ook: „Wij steunen de zaak van den vrede en liet voorkomen van iedere soort van aanval" Dit is ook het standpunt van de Britsche regeering en Charnber lain verklaarde niet te willen ingaan op de vlucht van de verbeelding van Molotof, waarmede hij de doeleinden van de geallieerden heeft bespro ken. Deze doeleinden heeft de regee ring in duidelijke bewoordingen uit eengezet en zij vertrouwt, dat de groote meerderheid van dc mogend heden deze ten volle waardeert. De hulp der Engelsche koloniën. In de laatste dagen heeft men een opval lende betooging gezien van de aaneengeslo ten vastberadenheid van het Britsche impe rium. De besprekingen met de vertegen woordigers van Indië en de dominions zijn reeds begonnen. Het imperium heeft reeds getoond bezield te zijn van een edelmoedigen geest volle dig samen ie werken, hetgeen getuigt, dat de verschillende rassen overtuigd zijn, dat de bedreiging van Engeland ook hun vrij heid en welzijn bedreigt. Het ligt in de bedoeling van dc regeering de menschelijke kracht van de koloniën op zoo doeltreffend mogelijke wijze te gebrui ken, De ministerijpresident wees er op, dat ook Britsche onderdanen uit do koloniën dienst kunnen nemen bij het leger. Eigen bemanning opende de wa terdichte schotten. Een Engelsche kruiser had op 24 Octo- ber het Duitsche tankschip de „Friedrich'' op de Caraibische Zee ontmoet, zoo vertelt de „New York Times". Het tankschip voer met gedoofde lichten. De commandant vroeg den kapitein van de „Friedrich", waarom hij zonder licht voer, waarop werd geantwoord, dat de verlichtingsinstallatie defect was. De kruiser gaf toen bevei te stoppen, docli dc tankboot gaf hieraan geen gehoor cn be weerde, dat de machines niet werkten. Toen de kruiser het bevel herhaalde, stopte de „Friedrich". Een detachement gewa pende manschappen begaf zich aan boord De bemanning van het tankschip, een veer tigtal Duitsche zeelieden, bevond zich bi] de reddingbooten. De Engelschen gelastten 'de Duitschers zich van de booten te verwij deren, doch do Duitschers weigerden' Toen verscheen de kapitein yan de „Friedrich", die den Engelschen officier me dedeelde, dat de waterdichte schottenwaren geopend en de kleppen kapotgemaakt. „Wij zinken dus en doen hot beste met rie sloe pen neer te laten" Het Engelsche detache ment verliet daarop het vijandelijke schip, dat zonk met een lading van 40.000 barrcis Mcxicaansche petroleum, welke op 19 üc ber aan boord waren genomen. De bemanning is door den kruiser na Jamaica overgebracht cn daar geinte neerd. DE WET TE TAM. In een artikel in het orgaan van de Vereen. „Tegen de Kwakzalverij", wordt betoogd, dat de wet dc kwakzalvers veel te goedmoedig behandelt. Een der oorzaken van het op onrustbarende wijze voort woekeren van de kwakzalverij ligt, aldus het blad, in die tamme wettelijke bepalingen, die de kwakzalverij stempelen tot een overtreding. Dat is niet zoo heel erg; iets, waar voor je in eerste instantie voor den kantonrechter komt en pas in appèl voor de recht bank en nooit voor het ge rechtshof. En dat is iets, waar je maximaal driehonderd gul den boete voor kunt krijgen en, nas bij herhaling van mis drijf (o nee; van de overtre ding) binnen twee maanden na dc vorige veroordeeling, hoogstens twee maanden hecli tenis. Onder die milde beschou wingswijze heeft de kwak zalverij zich in ons land ontwikkeld tot een euvel, dat wij niet aarzelen een vorm van beroepsmisda digheid te noemen, Alle elementen daarvoor zijn aanwezig: het winstbe jag; de opzet tot bedrog; in vele gevallen ook nog het aan nemen van een valsche hoeda nigheid („dokter" voor den naam). En liet gevaarlijke is, dat dit bedrog niet slechts de slachtoffers ervan geld kost iets wat in andere strafbe palingen als zoo iets ernstigs wordt beschouwd en bestraft maar dat liet ook des men- schen gezondheid in gevaar kan brengen en dikwijls brengt! De zwaarte van de tegen een feit bedreigde straf mar keert de afkeuring waarmede het publiek dat feit bezit. Wel nu: parallel met de ongeloof lijk en langzamerhand onver klaarbaar geworden zachtzin nigheid van den wetgever te genover de kwakzalverij gaat dc zachtmoedigheid, waarmee de openbare meening dezen vorm van bedrog begroet. „Men" vindt dit zoo erg niet en „men" heeft nog altijd een soort mystiek geloof, dat een lieeleboel „wonderdokters" het toch veel beter weten dan de echte, de „officieele" medici. „WAARLIJK, DE TIJD IS RIJP Het Volk (S.D.A.P.) neemt nog eens de coalitie tot uit gangspunt van een beschou wing. Samenwerking tiusschen katholieken en anti-revolu- tionnairen, aldus het blad, zou nog wel gaan, indien de katholieke oude garde, die, onder de nawerking van de negentiende eeuwsche oriën teering op het liberalisme, in het economische aan de libe ralen verkleefd bleef, de la kens mocht uitdcelen. zie daar liet hecht cement oer rechtsche coalitie, dat do den tijd en vooral door nieuwe economische on-- tcering van het katholicis verpulverd is. De coalitie is geen zaai- van diepere lcvcnsbcsctiou wing. In wezen is zij uit negentiende eeuwsche derlandsche verhouding' die hun tijd hebben overle Ware zij een wezenlijke za van protestantisme en ka licisme, dan zou men n ook elders hebben moe aantreffen. De unio mys de geheimzinnige ba nu, een ijdele waan PIj Juist in de geestelijke ding gaapt tusschen de staatsp tij en de anti-revolutionna een diepe klove: de atg tusschen de katholieke protestantschc i°vcnss' aii. wing. Vandaar, dat dc c tie, die zoolang bet staat dige beeld van ons lan iiecrscht, geen enkele g lijke vrucht van beteekcnis heeft afgeworpen. _r Waarlijk, de tijd is rijp f een nieuwe oriënteering, een meer zuiver stellen ware verhoudingen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1939 | | pagina 16