VOOR SLECHTS
I CENT
'n TRIUMPH
VAN SMAAK
idHK
TRIUMPH
DE BESTE
lc SIGARET
100%
KWALITEIT EN
Vreugde
in Engeland
Mijnhardtjes
Slyendci
WOONARKEN EN ARMOEDE
Zaterdag 4 November 1939
goede FOTO
De eerste bazar
Apotheken
Het gouden horloge
Extra politie-bericht
Wandelsport Districtsdag
N.H.W.B.
611 "Het Geb6Urde in
RATTEN
Rattenp£aaq, in de fëinnenAau-en
ïïleAkuxaafidLqz
c^ritmaetingeti
Felle strijd tusschen hond en rat
Deze week is door een der Heldersche gemeente
raadsleden de aandacht gevestigd op het feit, dat op
de Bassingracht, en daaromtrent, een soort ratten-
plaag zou heerschen. Deze mededeeling vonden wij
interessant genoeg om eens op het pad te gaan en
te onderzoeken wat er van waar is. Het bleek daar
bij, dat er zich inderdaad ratten schuilhouden in en
bij het Heldersche Kanaal, zoo ongeveer tusschen het
stortbuis van de gemeentereiniging en de Botbrug.
Hoe de woonschuitbewoners, die de slachtoffers ge
noemd werden, over het rattenvolkje denken, leest
men in bijgaand artikel.
De boomen langs de Bassingracht, achter de
Binnenhaven, zijn bijna kaal. Goud-geel en
bruin ligt een zacht tapijt van afgevallen bla
deren op de aarde. Heel den dag en heel den
nacht staan de oude, hooge boomen hun krui
nen te schudden en voortdurend dwarrelen
de bladeren... deels in het water van het ka
naal, deels op den kant. De gure November
wind snijdt hoeken en randen in het water,
waarop wat vuil drijft. Uit enkele schoor
steentjes van woonarken kringelt wat blau
wige rook. Kinderen spelen op den kant: met
klompjes aan en natte neuzen. Een hond
speelt mee, een verwaarloosde keffer, waar
van de botten te zien zijn. Bij de boomen ligt
afval. Aardappelschillen, koolbladen, een oud
stuk bruinbrood.
Overigens is het er stil. Alleen suist de
wind door de boomen, die zich schudden en die
hun bladeren los laten: één voor één... tot
er geen enkele meer vastzit.
Noch de fotograaf, noch schrijver dezes,
had bij. het bewandelen van deze grachtzijde
cok maar één rat gezien. We kwamen een
man tegen, die bij een huis op die gracht
hoorde. En we vroegen hem of hij veel last
had van de ratten. Dat bleek niet het geval
te zijn. Vroeger waren er veel meer. Maar
nu... nee, nu ging het best. En die er waren,
wel die kwamen van het Storthuis. Daar
vraten ze den heelen dag „hunnie bast" vol,
daar konden ze van alles krijgen.
Meer wist er een juffrouw van te vertellen,
die in een der eerste woonschuitjes leefde. Na
een poging om in den kortst mogelijken tijd
zoowel beenen, als hals en armen te breken,
kwamen we veilig in het roefje aan. Het was
daar warm en knus. Hetgeen geen wonder is
als men weet dat er een oud potkacheltje
stond te branden, plus een petroleumlamp en
dat zoo een zevental kinderen op, naast en bij
bij elkander zaten.
De juffrouw had ze wel gezien (de ratten).
Vooral als er afval op den kant lag. Maar
waarom deed men dat ook! Het was nogal
een mooie tijd om iets weg te gooien.
Zij zelf smeet nooit wat weg en düs had
ze geen last van ratten ook. Trouwens, ze
begreep niet, dat er menschen waren, die
aanstoot namen aan een paar van die on
schuldige „rotjes". Er was toch al geen
aardigheid meer aan het leven en als je
een paar van die speelsche beesten zag,
nou, dan kon je tenminste weer 's lachen.
Overigens had ze zorgen: 7 koters en on
deugend als een beul. Maar dat bewees,
dat ze gezond waren! Nee, in Amsterdam,
daar had je ratten. Van die knapen! Maar
hier ging het best. Aan boord kwamen
ze nooit.
Het zevental had het bezoek eerst met zeven
open monden staan aan te gapen. Daarop
vlogen er twee of drie elkaar in de haren,
waarbij moeder dan af en toe middels de
rechterhand en de pantoffel kalmeerend op
trad.
In een ark, die een wijdschen naam droeg,
doch die we maar liever verzwijgen, was een
man, die ook dikwijls ratten zag. Maar ook
hij kon niet zeggen, dat hij er „effectief" last
van had. Je zag ze wel 's drentelen, maar och,
er moet in een menschenleven tenslotte iets te
wenschen overblijven. Overlast.nee, dat had
hij er niet van. Hij woonde hier al vijf jaar,
en nóg moest de eerste bij 'm aan boord
komen.
Niet van de belasting...
Slechter te spreken is een echtpaar, dat
ons aanvankelijk met nauw verholen argwaan
opgenomen heeft, en eerst bij het vernemen,
dat we niet „van-de-belasting" zijn, iets meer
toeschietelijker wordt. Ratten...?? Ja, die wa
ren er bij bosjes. Ze hadden er apart een hond
voor gekocht, een rattenvanger. Maar wat
was er gebeurd? Daar moesten ze nu nog
hondenbelasting voor betalen ook. Alsof het
liggeld al niet hoog genoeg was.
Binnenin het schuitje staat spek te snerken.
De geuren van capucijners maken zich ken
baar. Tommy, de rattendooder, staart ons niet
bijster vriendelijk aan. Z'n tanden glinsteren
vanonder het grijze bekje. Nee, een rat die
déérmee een knauw krijgt, is een rat des
doods.
Gansche verhalen krijgen we te hooren. Van
deze en van die rat. Wanneer men ze ziet
loopen en waar. Ratten in den nacht, ratten
overdag. Maar aan boord komen... nee, dat
deden ze niet. En vooral niet als je een hond
had. Dat was de beste remedie. Maar dan
moest de hondenpenning ook niet betaald be
hoeven te worden...
We spraken nog een meneer van de Achter-
Binnenhaven, die ons vertelde, dat het veel
erger is geweest een jaar of 10 geleden. Toen
vraten ze de eikenhouten drempels van z'n
schuur op en marcheerden in secties over de
straat. Hij had toentertijd een groote stalen
kooi gekocht en op een goeden nacht ving hij
er daar... 20 in. 20 groote ratten.
Het is een schoon verhaal, alhoewel wij
twijfelen aan de echtheid der bewering van
maar 20 tegelijk...
En dan is daar de juffrouw, die denkt dat
we van een of andere philantropische instel
ling komen en ons haast vriendelijk wil voor
gaan. Het is voor haar een teleurstelling te
vernemen, dat het alleen maar om de ratten
gaat. Of ze wel eens bezoek van ratten had...?
„Bewaar me meneertje...", aldus deze tijde
lijk Bassingrachtsche huismoeder, terwijl ze
ontzet de oogen ten hemel slaat en de punt
van haar bont boezeroen optilt. Ratten aan
boord... dht moest er nog bijkomen! Neen,
wel marcheerden ze soms aan den kant, maar
daar bleef het bij. En ook dat was nog niet
eens zoo erg, want dat had je in iedere plaats.
Zij zelf trok met haar man van stad tot stad
en als de lamme oorlog er niet bijgekomen
was, stond ze nu met de vroolijke keuken
ergens in Friesland op de kermis. Maar dat
heb je met die ellende, met die oorlogen, Dat
kost een arm mensch nog z'n laatste hap
vreten op den koop toe.
Ratten... nee meneer, moet U bij ons
niet wese. Daar houwen we ons niet mee
op. We zijn doodnette menschen en doen
niemand overlast an. En de rotten ons
ook niet. Nee heusch niet meneer, gelooft
Uwes me nou maar, d'r benne 'r maar een
paar zoo af en toe. Dan kijken ze om een
hoekie of zdeken in het afval op den
kant. Dag meneer.
In den wallekant van de Achterbinnenhaven
bevinden zich diverse spelonken, die zich uit
stekend leenen als vluchthol voor achtervolgde
ratten. Hier de rat in doodsnood, die zich wel
aan de doodende kaken van den hond, doch
niet aan de camera van den fotograef kon
onttrekken.
Dien middag zijn we bij vele woonschuit
bewoners. De een ziet ze dikwijls, de andere
bijna nooit. Waar een hond is, heeft men geen
last en waar veel afval bij de boomen ge
gooid wordt wèl. Dan kruipen ze uit de riolen
boven den waterkant.
Ergens op de Achterbinnenhaven ligt
een stapel oud hout. Deels verr<Jt, deels
geheel vergaan. Een ideale verblijfplaats
voor ratten. Dat blijkt inderdaad het
geval te zijn. En als men van het woon
schip daar ter plaatse bovendien nog met
z'n hond komt, duurt het niet lang of een
complete rattenjacht ontbrandt, waaraan
zoowel de rijkelijk toegestroomde jeugd,
als de hond, de fotograaf en de man van
de krant deelnemen.
De balken vliegen opzij, en de hond, een
grijs-zwart-witte kruising van diverse
bloeden, wringt Zich tusschen den rom
mel. Hij wipt en slaat en kwispelt met
Grommend, snuffelend, keffend, blazend en
wroetend achtervolgt de rattendooder zijn
ontglipt slachtoffer. De Achterbinnenhaven-
sche jeugd geeft de noodige instructies en
v/ijst het riool aan, waarin de bruinstaarter
verdwenen is.
Ziehier een snapshot op een der woonarken in de Achterbinnenhaven. Geheel rechts de
hond, die sedert verscheidene jaren een groot aantal ratten om zeep bracht.
het staartje en z'n oogen spatten vuur.
Wee de rat, die direct het slachtoffer zal
worden.
Ergens in de diepte piept wat. We hou
den onzen adem in. Als een worstelaar
wringt de rattendooder zich tusschen de
palen en latten in, schudt en gromt. Zet
zich schrap. Een korte blaf... ja, hij heeft
beet. In zijn bek spartelt een bruine rat.
Een groot exemplaar. De lange staart
zwiept heen en weer. Hij piept in doods
nood.
En het lukt zoowaar... hij weet zich los te
schudden, hij komt op z'n vier rattenpoolen
terecht en voor z'n belager tijd heeft wederom
op 'm in te bijten, vliegt hij langs den wal
kant, en verdwijnt in een riool. Waarvoor dan
de hond blijft staan te keffen en te blaffen
uit woede over z'n stommiteit om een zóó
zekere prooi te laten ontsnappen.
Is er een rattenplaag op en bij de Bassin
gracht
Zeker niet. Er zijn ratten, maar die zijn er
altijd geweest en de laatste zal men vast en
zeker niet kunnen verjagen. Maar daaraan
moeten de bewoners evenzeer medehelpen.
Gooi geen brood, aardappelen en ander afval
van de tafel bij de boomen. De vogels zijn er
goed mee, maar de ratten worden er door
aangelokt.
Er is echter daar aan de Bassingracht een
veel erger plaag: die der armoede. Daar wordt
in enkele dezer schuitjes bittere armoede ge
leden. Zoozeer, dat men wel iets anders te
doen heeft dan zich bezig te houden met het
„ratten-vraagstuk",
Laat tijdig een
maken voor St. Nicolaas
Ga naar WerneP Cpone
KONINGSTRAAT 29
Gedurende de spertijd is het
Atelier na 4 uur gesloten
Het zal echter goed zijn, indien de desbe
treffende gemeentelijke instantie eens haar
oog laat vallen op dit deel der stad. Want elke
rat is tenslotte een gevaar voor den mensch.
Als overbrengers van allerhande ziektekiemen
kan men deze ongenoode gasten niet spoedig
genoeg kwijt raken.
Een gezellige ontspanning.
Het leven herstelt zich en de normale eischen
doen zich weer gelden. Men durft weer te
denken aan een uitgaansavond, men maakt
weer plannen voor feestjes en partijtjes, en
dat is goed. Er is niemand bij gebaat als we
het hoofd laten hangen. Het leven gaat door
en het is daarom juist gezien van de vrou-
wenvereeniging „Ora et Labora" van de Oud-
Katholieke gemeente, om een genoeglijke
ontspanning te brengen in den vorm van een
bazar, die volgende week georganiseerd is,
van Donderdag tot en met Zaterdag. De ba
ten van deze bazar zijn bestemd voor het
kerkbouwfonds.
Men zal hier alles vinden, wat een ba
zar voor velen een aantrekkelijkheid
maakt, behalve een keur van handwer
ken, waarvan speciaal de dames zullen
genieten, zullen er de noodige attracties
zijn, voor jong en oud. Een vischtent,
waar men z'n geluk beproeft, een grabbel
ton met ongekende verrassingen, een
schilderijententoonstelling, een schiet
tent, kortom een volledige installatie van
goedkoop en gezond vermaak voor jong
en oud.
De bazar wordt volgende week Donderdag
middag om 3 uur officieel geopend en wordt
gehouden in de bovenzaal van het Militair
Tehuis in de Soorstraat.
Van hedenavond 9 uur tot Maandagmorgen
is alleen geopend de apotheek van A. P.
Hoolmans, Spoorstraat.
Van Maandag 6 Nov. tot 13 Nov. wordt
avond- en Zondagdienst waargenomen door
W. H. Kingma, Kanaalweg.
In ons nummer van gisteren kwam een be
richt voor, betreffende een door een groot
vader gevonden gouden dameshorloge het
welk hij geschonken had aan zijn kleindoch
ter. Naar wij vernemen werd dit horloge
eerst 2 weken geleden aan het meisje ge
geven en heeft deze geen idee gehad, dat het
sieraad op straat gevonden was.
Onder den titel „Extra Politie-bericht"
wordt door de Amsterdamsche Politie Vak
school, Witte de Withstraat 3 te Amsterdam
een prospectus verkrijgbaar gesteld, waarin
alle mogelijke gegevens omtrent de opleiding
tot agent van politie en Inspecteur van politie
voorkomen.
Reeds tal van jaren organiseert de „Am
sterdamsche Politie-Vakschool" in verschil
lende plaatsen van ons land mondelinge cur
sussen voor de verschillende Politie- en In
specteurs-diploma's.
Naast deze mondelinge cursussen wordt
met hetzelfde doel een schriftelijke cursus ge
geven, waardoor het onderwijs overal waar
de postbode (facteur) komt, kan worden ge
volgd.
Bij voldoende deelneming zal ook in onze
stad een mondelinge opleiding worden ge
houden.
Wie belang stelt in dezen cusus vrage aan
het prospectus „Extra Politiebericht". Voor
nadere bijzonderheden verwijzen wij U naar
de adverentie, voorkomende in dit blad.
Men schrijft ons:
Reeds enkele weken geleden mochten wij,
door middel van ons orgaan melding maken
van den eersten Districtsdag van den Noord-
Hollandschen Wandel Bond.
Nog een tweetal weken scheiden ons van het
gebeuren op Wandelsportgebied. Deze dag,
ernstig voorbereid door de plaatselijke Com
missie, belooft groot te worden, vooral is aan
dacht besteed om den naam van onze gemeente
bij de deelnemers van buiten zoo hoog moge
lijk te houden, trouwens de medewerkers aan
dezen dag staan daar borg voor. Genoegzaam
zijn de prestaties der vereenigingen uit Den
Helder bekend om dit te kunnen verwachten.
De datum van inschrijving voor dezen dag
staat open tot 10 November, voor den prijs
zie men de advertentie in dit blad. Schrijft
spoedig in, alle vereenigingen, die zoo dikwijls
deelnamen aan de 10 km-tochten, verschijnen
op het appèl, niemand mag ontbreken, opdat
het Hoofdbestuur der N.W.F. en N.H.W.B.
moge ervaren, wat Den Helder op wandel
sportgebied kan presteeren.
ZEEinLICIEN VEROORDEELD.
Het Hoog Militair Gerechtshof heeft het
vonnis bevestigd van den Zeekrijgsraad te
Willemsoord, waarbij een 20-jarige zeemilicien-
bediende derde klasse veroordeeld is tot een
gevangenisstraf van drie maanden met aftrek
van voorarrest, wegens opzettelijke ongeoor
loofde afwezigheid in tijd van oorlog. Hij heeft
ml. Hr. Ms. „Sumatra", waarop hij diende, op
30 Juni zonder verlof verlaten en is vrijwil
lig op 2 Juli teruggekeerd.
Met groote instemming heeft men in Enge
land vernomen, dat de Ver. Staten hun oude
positie van neutraliteit hebben herkregen.
Amerika heeft zich los gemaakt van een
houding, die in den loop der jaren, ili en buiten
de Ver. Staten, heel wat critiek opgeleverd
heeft en die in hoofdzaak door Roosevelt fel
bestreden is. Het herkrijgen van zijn z.g. neu
traliteitspolitiek kan dan ook beschouwd wor
den als een persoonlijk succes van den Ameri-
kaanschen president. De strijd over het ophef
fen van het wapenembargo is eerst recht be
gonnen, toen de toestand in Europa steeds span
nender werd en toen Duitschland, door zijn
agressies, een gevaar werd voor den Europee-
schen vrede. Het was toen, dat Roosevelt aan
gedrongen heeft op een herstel van Amerika's
oude positie, omdat hij meende daardoor de
democratische staten te kunnen helpen. Roose
velt is een democraat in hart en nieren, ook al
is deze meening door zijn tegenstanders wel
eens bestreden, en de Amerikaansche president,
die den gang van zaken in Europa met groote
bezorgdheid gadesloeg, meende voor zoover
mogelijk, Engèland en Frankrijk te moeten bij
springen.
Niettegenstaande de geallieerde landen
hun wapenindustrie op volle capaciteit
reeds maandenlang aan het werk hebben,
was het niet mogelijk de achterstand ten
opzichte van Duitschland, wat betreft de
vliegtuigen, in te halen en nu Amerika de
leveranties van wapens heeft opengesteld,
is de eerste bestelling, door Engeland en
Frankrijk gedaan, dan ook een order van
159 millioen dollar aan vliegtuigorders.
Waarschijnlijk zullen de meer dan 5000
vliegtuigen, die voor een groot gedeelte uit
voorraad geleverd zullen worden, met
groote convooyen naar Engeland worden
gebracht. Zij zullen bij hun tocht over den
Atlantischen Oceaan begeleid worden door
Engelsche en Fransche oorlogsschepen,
zoodat het practisch niet mogelijk zal zijn
een geslaagde ondkrzoaboot-aanval op de
schepen te ondernemen.
Het besluit van den Amerikaanschen senaat
beteekent voor de Amerikaansche industrie een
belangrijke werkverruiming, niet alleen de
wapenindustrie zal er bij gebaat zijn, maar ook
de spoorwegen en de scheepvaartmaatschap
pijen.
Wij willen niet herhalen, wat we gisteren
schreven, dat het opheffen van het uitvoerver
bod van wapens in de eerste plaats van groote
beteekenis is voor Engeland en Frankrijk, om-
dat deze de beschikking hebben over de noodi
ge contanten en er voor hen de mogelijkheid
van verschepen der oorlogsgoederen is.
Duitschland beschouwt het opheffen van een
wapenverbod dan ook als een verlaten van de
neutraliteitspositie van de Ver. Staten.
Men ziet het: het hangt er maar vanaf van
welken kant men de dingen beziet. Men kan
echter wel aannemen, dat dit besluit van Ame
rika van beteekenis zal zijn op de ontwikkeling
en het resultaat van den oorlog.
V i Zoo zien ze er uit, dus niet
\SA r°nd, doch HARTVORMIG.
Natuurhistorisch Museum, 2e Vroonstraat,
lederen Woensdag van 35 uur.
lederen Zaterdag van 7—10 uur.
Bovendien de eerste Zondag van elke maand
van 35 uur en de eerste Woensdag van
810 uur.
Aquarium Zoöl. Station. Voor het publiek
geopend: dagelijks van 9—1? en van 13 30—
1" u. Zaterdags van 9—12 uur.
BIOSCOPEN:
Rialto, Spoorstraat, acht uur:
„Lokkend verleden" en „De drie musketiers".
Tivoli-Theater, Spoorstraat, acht uur:
VVitte-Bioscoop, Koningstraat, acht uur:
„De School des Levens".
Zondag 5 November.
Casino, 8.15 uur: ,,'n Huis vol Herrei".
Dinsdag 7 November
Psychometrische Seance, Musis Sacrum
8.15 uur.
Opgenomen om 8 uur hedenmorgen
Barometerstand Den Helder: 749*4
Temp. lucht:
Laagste temp.: 4'?
Wind: richting: O.Z.O.; kracht: '4
L,Cht °p: 4 uur 57 min.