„Bananenlepra"
Een vloed van
protesten te Londen
Marktberichten
Het oorlogsgevaar
ter zee
£cuunUtmLi
Zweden-Italië 4-1
Tijdschriften
Felle taal in de
Italiaansche pers
Groofe fraude te Hoorn
Middel tegen
magnetische mijnen
„Vroeg Nederland
genoegdoening?"
Italiaansche lichting
met verlof
Proefalarm van den
Britschen Geheimen
Dienst
PUBLICATIE
Contactcommissie werknemers koop
vaardij bij Chef Marinestaf.
Naar aanleiding van het dezer dagen verzon
den telegram aan den Voorzitter van den Raad
•van Ministers werd de contactcommissie van
organisaties van werknemers ter koopvaardij
gisteren namens den Minister-President dooi
den Chef van de Marinestaf, vice-admiraal
Fuerstner, ontvangen.
Bij dit onderhoud was mede aanwezig de
schout-bij-nacht Heeris. De contactcommissie
bepleitte het treffen van verschillende maat
regelen ter waarborging van een zoo groot
mogelijke veiligheid voor de opvarenden van
de Nederlandsche Koopvaardijschepen. Van
dit onderhoud zal door den chef van de Marine
staf rapport worden uitgebracht aan den Mi
nister-President.
Zaterdag werd het dubbel van den landen-
wedstrijd tusschen Zweden en Italië gespeeld.
In tegenwoordigheid van koning Gustaaf
wonnen de Zweden Schroeder en Rohlsson
met 61, 63, 64 van Quintavalle en
Taroni.
Zondag redde Romanoni de eer voor zijn
land door Thoren met 60, 86, 75 te
slaan. In het laatste enkelspel won Schroeder
met 68, 63, 36, 64, 61 van Cucelli,
zoodat het einde van dezen driedaagschen
wedstrijd met een 41 zege der Zweden
kwam.
Ons Nederland. Het November-num-
mer van „Ons Nederland", het officieele
maandblad der Alg. Ned. Vereeniging voor
Vreemdelingenverkeer, opent met een artikel
over de dringende noodzaak van een betere
verdeeling der vacanties in het volgende
seizoen.
De Burgemeester van Vlissingen, de heer
C. A. van Woelderen, zet in het blad zijn in
zichten uiteen met betrekking tot de binnen-
landsche organisatie van het vreemdelingen
verkeer in ons land, terwijl Mr. P. J. Mijkse-
naar van de Af deeling Propaganda en Vreem
delingenverkeer der Gemeente Amsterdam een
uitvoerige beschouwing wijdt aan de wensche-
lijkheid van een groote bemoeienis en actieve
deelneming van de zijde der Gemeente bij het
werk eener plaatselijke Vereeniging voor
Vreemdelingenverkeer.
Uitzicht. Onafhankelijk maandblad voor
geestelijke stroomingen. November-nummer.
Uitgave N.V. S'ervire, Den Haag. Prof. Er-
nesto Buonaiuti schrijft in dit nummer over
„Mysterie en Mysteriën", terwijl wij van de
hand van Stefan Lubiensky het slotartikel
lezèn over „De Poolsche volksziel en haar
geestelijke taak". Een zeer goede bijdrage.
Voorts zij de aandacht gevestigd op het ge
schreven door J. H. W. VBeenstra, „P. D.
Ouspensky, experimenteerend mysticus".
Onze Aarde. November-nummer. Uit
gave Van Holkema Warendorff N.V. te
Amsterdam. Het is altijd weer een genoegen
„Onze Aarde" op de redactietafel te krijgen,
zij het dan in figuurlijke beteekenis. In dit
nummer vinden we een uitstekende bijdrage
van U. Nooteboom over „De Peel", terwijl wij
voorts met belangstelling lazen de bijdrage
over China's grooten muur. Prof. Uphof
schreef over een reis over het plateau van
Guatemala, waarbij uniek fotomateriaal toe
gevoegd werd. Een bijzonder fraaie aflevering.
Morks M a g a z ij n. Uitgave C. Morks
Cz., Dordrecht. November-nummer.
H. C. Cannegieter opent dit nummer met
eèn bijdrage over „De encyelopaedie" naar
aanleiding van een interview met Prof. Dr.
Jan de Vries. Bijzonder interessant en leer
zaam. Hetzelfde kan gezegd worden van de
indrukken van Zuid-Afrika door Antoinette
van Hoytema. Beide artikelen werden uit
nemend geïllustreerd. Voorts zijn daar de
overige vaste rubrieken.
Levende Gedachten. Als eerste vier
deelen van een serie boeken, uitgegeven bij
Servire in Den Haag 2.50' per stuk in band)
en zijnde beschouwingen over het leven van
groote denkers en wijsgeeren, liggen voor ons
„Schopenhauer" door Thomas Mann, „Mon-
taigne" door André Gide, „Tolstoï" door Ste
fan Zweig en „Spinoza" door Arnold Zwijg.
Zooals men ziet, de „bewerkers" hebben
allen zeer bekende namen en van hen mocht
zeker verwacht worden, dat zij zich op uiterst
accurate wijze van hun taak zouden kwijten.
Na lezing van deze boekjes blijkt, dat men
ook eenige teleurstellingen moet constateeren;
niet altijd is men er in geslaagd een juist beeld
van den behandelenden wijsgeer te geven.
Daarvoor was het bestek ook te beperkt. Het
is niet mogelijk in dergelijke boekjes een com
pleet beeld te geven van deze groote geesten.
Daarbij blijkt, dat de schrijvers, ondanks hun
pogen, er evenmin altijd in geslaagd zijn zich
aan de subjectiviteit te onttrekken. Het best
geslaagd is nog wel het boekje over Schopen
hauer van Thomas Mann, het minst de Spi-
noza-beschouwing van Zweig. Niet alleen dat
hierin verscheidene historische onjuistheden
voorkomen, maar ook lijkt het beeld, dat de
lezer hier van deze figuur krijgt, ons niet met
de werkelijkheid overeen te stemmen.
Deze serie „Levende gedachten" heeft on
getwijfeld haar nut. Men kan er veel uit lee-
ren van diegenen, die vorm en inhoud gaven
aan de periode, waarin zij leefden. In ieder
geval zien wij met belangstelling uit naar de
andere uitgaven in deze serie, waarbij de na
men der bewerkers wederom een goede klank
hebben.
VOOR BILJARTERS.
Het Biljartspel, door J. Dommering
en P. de Goede. Uitgave van Van Loghum
Slaterus N.V. te Arnhem. Prijs ingen. 1.25.
Ziehier een boekje, dat speciaal voor biljar
ters werd geschreven en wel door den meester
biljarter: Dommering. Men krijgt er een vol
ledig beeld van de techniek en praktijk van
het spel van bal-en-queu, terwijl het geheel
met tal van uitstekende en duidelijke illustra
ties verlucht werd.
Die iets meer van het biljartspel wenscht te
weten, en dat opgediend door een tweetal der
mate deskundige insiders, kunnen wij het
werkje van harte aanbevelen.
Natuur en Techniek. Terecht
merkt Henk Wildorp in zijn artikel „Wat is
blocratic 1 waarmee het Nov.-nummer van
«Natuur en Techniek" opent, op, dat de ont
wikkeling van de actueele wereldgeschiedenis o p,..ijc 1 'L Ct.
niet bepaald geschikt is om ons vertrouwen m OvI12'lllCpl 1JO
de ideologieën en haar practische toepassing
in de politiek te vertrouwen. Nochtans vraagt
hij aandacht voor de maatschappelijke denk
beelden van prof. Walter B. Cannon, die in
het menschelijk lichaam een bruikbaar model
meent te hebben gevonden voor de in richting
van de menschelijke maatschappij.
Raymond L. Ditmars doet verslag van een
jacht op vampiers in het gebied van het Pa
namakanaal en hij heeft daarbij kunnen vast
stellen, dat deze dieren, waarvan het lichaam
niet veel grooter is dan dat van een muis, in
derdaad uitsluitend van bloed leven bij voor
keur van groote zoogdieren,als het niet an
ders gaat, ook van menschen.
In weer en wind. Groote mantel
meeuw, papegaaiduiker, zeekoet, drieteen-
teenmeeuw, alk, ziedaar enkele merkwaardige
vogels, die K. Hulsbos na egn bezoek aan En-
gclsche vogelrotsen verheerlijkt en een reeks
welgeslaagde foto's en een blijmoedig brokje
proza, welke opgenomen zijn in het November
nummer van „In Weer en Wind", maandblad,
gewijd aan natuurleven, reizen, volkskunde en
buitensport (uitgave W. L. J. Brusse te
Rotterdam).
Voor vele lezers zal het een prettige verras
sing zijn te vernemen, datde redactie is uitge
breid door Jan P. Strijbos bij de leiding van het
tijdschrift te betrekken. Bijna overbodig is het
vast te stellen, dat wederom een kerncollectie
foto's en teekeningen kwistig tusschen den
tekst vol bonte afwisseling is gestrooid.
EEN NIEUWE UITGAVE VAN DE
NEDERLANDSCHE VEREENIGING
VOOR L U C H T B SC HERMIN G
De Nederlandsche Vereeniging voor Lucht
bescherming heeft een nieuw boekje voor de
propaganda en instructie van de zelfbescher
ming doen verschijnen, dta op groote schaal
zal worden verspreid. Deze nieuwe uitgave is
getiteld: „De zelfbescherming in 12 plaatjes
met praatjes" en geeft een groot aantal wen
ken en raadgevingen van eenvouidgen aard.
Talrijke leerzame plaatjes zijn in den tekst
opgenomen. Het boekje is keurig verzorgd en
daar de prijs zeer laag is 0.10) zal het ze
ker zijn weg vinden.
De Italiaansche, Japansche, Belgische en
Nederlandsche protesten te Londen tegen de
voorgenomen Britsche represaillemaatrege
len jegens de Duitsche export, zijn gevolgd
door stappen der Scandinavische ianden.
Opvallend is het vrij scherpe verzet van
Japan, dat niet tegenmaatregelen dreigt,
terwijl hot Italiaansche protest gematigd
mag worden genoemd.
Temeer is daarom opmerkelijk, dat juist
de Italiaansche pers het meest fel is en een
toon aanslaat, welke in geruimen tijd al
niet te Rome, jegens Engeland is gehoord.
„Engeland, vijand van het menschelijk
geslacht", aldus kwalificeert de Regime Fas-
cista in een fel hoofdartikel Groot Brittanje
naar aanleiding van de versterking der
blokkade. Het orgaan van Rotoerto Farinac-
ci, minister van staat en lid van den groo
ten raad schrijft o.m.: Het Engelsche be
sluit om schepen van neutrale ianden aan
te houden teneinde de Duitsche goederen,
die zij vervoeren, in beslag te nemen, is in
twee opzichten bijzonder ernstig. In de eer
ste plaats bewijst het eens te meer met wel
ke middelen Engeland den oorlog, dien het
gewild heeft en koud en vastbesloten heeft
uitgelokt met als eenig doel het Engelsch
Hebreewsche imperialisme te bevestigen en
te versterken over de geheele wereld, wil
voeren. In de tweede plaats vormt het be
sluit de meest duidelijk en schaamtelooze
aller schendingen van het internationale
reqht en de belangen der neutralen. Door
dergelijke methoden van ware zeeschuimc-
rij is Engeland te ver gegaan. Het moet de
overtuiging krijgen, dat de neutrale staten
noch zijn dominions, noch „quantités né-
gligables zijn, dat de snaar rcéds te zeer ge
spannen is en wol eens zou kunnen breken.
Zweden onder dubbele druk.
Terwijl Stockholm te Londen protesteert
tegen de voorgenomen controlemaatregelen
op den Duitschen uitvoer, zegt de „Dagens
Nyheter", dat Zweden op ruwe en weinig
sympathieke wijze door alle oorlogvoeren
den behandeld wordt en constateert in dat
verband, dat in Duitsche havens tenminste
30 Zweedsche schepen, waarvan 34 voor een
neutrale haven bestemd waren, worden vast
gehouden Dertien dezer schepen vervoerden
houtpulp naar do Vereenigdo Staten, 17 had
den hout voor Nederland en België aan
boord. Acht schepen die in ballast naar En
geland voeren, om steenkool in te nemen,
worden in Duitschland vastgehouden onder
het onmogelijke voorwendsel, dat men ver
koop aan Duitschlands vijanden zou moeten
vreezen. Al deze schepen worden sedert een
tot vier weken opgehouden. In Engeland
worden naar schatting 15 schepen vastge
houden, doch daar is de procedure sneller,
zoodat de vertraging het gemiddelde van
een week niet te hoven gaat.
Zweden, aldus besluit het blad, is gelijke
lijk gevoelig voor een niet passende be
handeling van beide zijden: het streven
naar bescherming der rechten is dan ook
naar beide zijden gericht.
Engeland zet door!
In Londen verklaart men, dat de voorge
nomen maatregelen tegen den Duitschen ex
port, welke zijn genomen als weerwraak
tegen den onmenschelijken mijnenoorlog der
Duitschcrs, ondanks de protesten zullen wor
den doorgevoerd.
Echter zal men trachten do maatregelen
zoo weinig mogelijk hinderlijk te maken
voor de neutralen.
Dat de onzijdigen deerlijk in de klem zul
len geraken, ziet men trouwens in Londen
zeer wel in, evenals het feit, dat Engeland
door zijn contrabande-politiek bezig is een
goed deel van de sympathie van vele neu
tralen te verliezen.
Britsche deskundigen schijnen echter te
hebben uitgemaakt, dat de oorlog door straffe
maatregelen tegen den uitvoer met twee jaar
kan worden bekort en ter bereiking van dit
einddoel zijn blijkbaar alle maatregelen, ook
die van verkrachting der rechten van on
zijdigen geoorloofd,
Naar wij van de zijde van de petroleum-
maatschappijén Shell, Standard, Texaco en
Sinfina vernemen, is het met het oog op de
inmiddels verder gestegen kosten van aan
voer onmogelijk gebleken de bestaande prij
zen van benzine, petroleum en donkere
oliën te handhaven. De benzineprijs aan
de pompen is thans gebracht op 16Vz cent
per Liter, terwijl de prijs van petroleum
met cent en die van gasolie en andere
donkere oliën met V2 cent per liter is ver
hoogd.
Boekhouder van de Waco ver
duistert meer dan tienduizend
gulden.
Uit Hoorn meldt men ons, dat een boek
houder van de Waco-autodienst, zekere N.
K., op vermoeden van zeer omvangrijke mal
versatie is gearresteerd en naar het Huis van
Bewaring te Alkmaar overgebracht. Het
verduisterde bedrag zou tuschen de f 10.000
en f 15.000 liggen. De gearresteerde kon
door zijn vertrouwenspositie de fraude eeni
ge jaren plegen zonder dat deze ontdekt
werd. Het geval baart te Hoorn en omge
ving veel opzien.
Een magnetisch veld.
Volgens de „Sunday Dispatch" hebben de
deskundigen van de Britsche admiraliteit
reeds middelen beraamd tot het vegen der
magnetische mijnen, die de laatste weck zoo
veel schade hebben aangericht. De speciale
installatie, waarmede de mijnenvegers te
dien einde zullen worden uitgerust, straalt,
volgens dit blad, een krachtig electro-mag-
netisch veld uit, dat de mijnenvegers in een
straal van ongeveer 100 meter omringt. De
mijnen worden op die manier aangetrokken,
alvorens zij het schip kunnen raken. Wij Ia-
ten, aldus de Tel., dit bericht geheel voor
rekening van genoemd blad.
Nat. Soc. vraag over het gebeur
de te Venlo.
Het Tweede Kamerlid, de heer d'Ansem-
bourg (N.S.B.) heeft aan de ministers van
Algemeene Zaken en Buitenlandsche Zaken
eenige vragen gesteld over de gebeurtenis
sen bij Venlo. Heeft de regeering, zoo vraagt
adressant o.m., van de Duitsche regeering
volledige genoegdoening voor deze schen
ding van onze souvereiniteit verlangd en
daarbij de onmiddellijke invrijheidstelling
van de ontvoerden, van welke nationaliteit
ook, geüischt?
Na 37 maanden dienen.
De lichting 1913 in Italië zal dezen winter
buitengewoon verlof krijgen. De manschap
pen zullen dan 37 maanden onder de wa
penen geweest zijn. Ook een aantal reserve-
officieren van de lichtingen, die voorafgaan
aan de lichting 1910, zal met buitengewoon
verlof gaan.
Kostte in vredestijd ruim 60 mil-
lioen schade aan Duitschland, Ja
pan en Italië.
In een artiikel over den Britschen Gehei
men Dienst schrijft de „Voelkische Beo-
bachter" vijftien daden van sabotage aan
den Secret Service toe, welke in den tijd
van 18 November 1937 tot 27 November 19158
meerendeels op Duitsche schepen hebben
plaats gevonden. Deze feiten, aldus ge
noemd 'blad, werden door kapitein Stevens
tijdens zijn verhoor nadrukkelijk beves
tigd, zoodat buiten de bewijzen nog de be
kentenis aanwezig is van den medeplich
tige.
Kapiteins Stevens heeft bevestigd, dat de
z.g. propaganda-afdeeling van den Secret
Service in Londen déze daden liet uitvoeren.
Het blad noemt dan de gevallen op en be
sluit: Ruim zestigmilloen rijksmark schade
hebben Duitschland, Japan en Italië aan dit
„proefarlarm" van den Secret Service mid
den in vredestijd te danken.
VERVOERVERGUNNING LIJNZAAD.
Teneinde voor de belanghebbenden moei
lijkheden te voorkomen, wordt van officieele
zijde in vervolg op het eenigen tijd geleden
verschenen bericht omtrent verhooging van
den oyernemingsprijs voor lijnzaad en de
mogelijkheid om lijnzaad direct van de te
lers te koopen, medegedeeld, dat de hande
laren of fabrikanten, die in het bezit zijn
van een bestelbon, afgegeven door de Ne
derlandsche Meelcentrale, geen gebruik
kunnen maken van het aan die bestelbon
verbonden vervoerbewijs. Zij dienen bij den
provincialen voedselcommissaris voor de
provincie, waarin zij zaad wenschen te koo
pen, de bestelbon plus het daarbij behoo-
rende vervoerbewijs in te wisselen tégen een
door dezen functionnaris af te geven ver-
voervergunning, onder opgave van den teler
en de van dezen te betrekken hoeveelheid
lijnzaad. Indien van meer telers wordt ge
kocht, is verdeeling van het toegewezen
kwantum over meer vervoervergunningen
mogelijk,
's-Gravenhage, 25 November 1939, (Adv.)
ANNA PAULOWNA
WEGGEDEELTEN AAN HET OPENBAAR
VERKEER TE ONTTREKKEN.
Ged. Staten stellen aan Prov. Staten voor
een drietal dijksgedeelten, t.w. Balgdijk,
Amsteldijk en Oostelijk aan het openbaar
verkeer 'te onttrekken, een en ander in
overleg met het Gemeentebestuur.
HET KINDERKOOR OP ZIJN BEST.
Dankbaar tegenover meester van
der Kolk.
Meester Van der Kolks laatste uitvoering
met het kinderkoor van de Oostpolder-
school! De omstandigheden (de heer Van
der Kolk is nu onderwijzer in Sc-hagen)
dwongen Meester dit werk met en voor de
kinderen op te geven. Tot tweemaal toe
moest hij er op dezen avond zn spijt ovei
uiten. Maar wat zal het ook de kinderen
en de ouders spijten. De laatsten kwamen,
mèt de oudere broers en zusters van de
zangertjes en allen die houden van fris-
schon kinderzang, bij elke volgende uitvoe
ring van het koortje in steeds grooter aan
tal luisteren. En Zaterdagavond was Veer-
burg zelfs heelemaal bezet met een gezelli-
geen, dankbare luisterschaar.
Elf één- en tweestemmige liedjes werden
in het eerste deel van den avond gezongen.
Oude bekenden waren er ook bij want.
daar het den laatsten keer was. had Mc|ï-
tcr vooral ook die liedjes op het program
ma gezet, die de kinderen zelf het liefst
zingen. Het laatste „Het Spreeuwken" was
dan z'n eigen lievelingslied. Enkele meis
jes en jongens kwamen verder nog tusschen
deze liedjes in, hun solo zingen en met
diepe buigingen 't applaus daarvoor in ont
vangst nemen.
De clou.
Na de pauze de clou van den avond
„De Bonte Zaterdagavondbus" door den
Oostpolderschen Radio-omroep"! Wat is er
gelachen om den parmantigen omroeper, om
het dapper, maar 'geluidloos, doorblazende
en strijkende orkest, als achter de schermen
even den arm van de gramofoon gelicht
werd, om dien neger met z'n zwaren bas
stem en het dansen en zingen van het duo
„Nee". Wat aardig ook de W.Friesche decla
matie, het naamraadspel en hoe lief de bei
de balletten. Tot slot een televisie-uitzending
„Uit het schoolleven," die zoo fijn met het
kerstfeest in school, met een vredesbeeld
en klank, eindigde.
Er werden dezen avond veel vriencWfike
woorden geuit': door den heer van der
Kolk, die afscheid nam van z'n koortje en
die de dames Baken en Rezelman, onder
aanbieding van een aandenken, dankte voor
haar bijstand: door een meisje van het
koor, dat Meester een cadeau en mevr.
Liefhebber, die namens de ouders bloemen
aanbood.
't Was een avond waaraan de heer aVn
der Kolk een heel prettige herinnering zal
bewaren!
VIERINGEN
VERKOOPING.
Openbare verkooping in hotel de Haan te
Hippolytushoef ten verzoeke van de erven
mevr. de wed. J. Bais—Rotgans, ten over
staan van notaris Obreen:
Perceel 1: boerenbehuizing Kleitelweg 4, m.
boet, erf en tuin, 59.20 A.
Perc. 2: land bij huis, 1.21.20 H.A.
Perc. 3: Bcsjeskrocht, 56.34 A.
Perc. 4: Groote Hauw, 80.50 A.
Perc. 5: Kleine Hauw, 38.70 A.
Perc. 6: Hoornland aan de Walsloot, 127 20
H.A. S
Deze 6 perceelen in combinatie: kooper s
Lont Cz.
Perc 7: De Kooi aan de Walsloot, lanon
H.A., kooper C. Kuut Hz., f 1225. <u
Perc. 8: Hooglandskrocht 74.80 A„ kooper s
Kuut Cz. f 355.
Perc. 9: Het slotje aan de tocht 14.40 H 4
kooper S. de Vries Wz., f 100.
Perc. 10: Kooibosch bij Stroeërvenneweg
54.60 A„ kooper C. Iluijter Pz., f 345.—
Perc. 11: De Werf, aan Stroeërvenneweg
54.80 A., kooper D. Post, f 872—,
Perc. 12: Strandweid aan Zee, 42.20 A. W
per S. Kuut Cz. f 340.—.
Perc. 13: Hoelmerkoog 59.40 A.( kooper s,
Russelman, f 691.
Perc. 14: Kleine Ven aan den Waterweg
18.90 A„ koopster Trijntje Bais f 500.—.'
Perc. 15: Dentele, achter Weert Mostert' 59
A., kooper Weert Mostert f 826.—.
Perc. 16: Galementen achter D. Veerdig
kooper Doopsgezinde gemeente te H.Hoef
f 1320.—.
Perc. 17: Braakweid aan den Poel weg 40.95
A., kooper A. Keijezer f 1020.—.
Perc. 18: Dubb. woonhuis, hoek Poelweg—
Haukes, met erf, tuin en twee schuurtjes
6.20 A„ kooper E. Bais f 2650—,
HIPPOLYTUSHOEF.
MARANATHA WEEKEND.
Gisteravond hield Maranatha een bijeen*
komst in een mooi versierde zaal van den
heer Veerdig. Onderwerp „Gods boodschap"
in dezen tijd.
Sprekers waren de heeren Joh. de Heer
van Driebergen, de bekende figuur, die we-
kelijks, voor de microfoon verschijnt. Joh,
II. van Oostveen, Evangelist te Alkmaar en
O. Deen, Evangelist te Wieringen.
De vergadering werd geopend door den
heer Joh. de Heer, met gebed en daarna
werd gezongen lied 17 uit den Bundel, waar
van eenige liederen werden ten gehoore
gegeven. Daarna las Joh. H. Oostveen Open
baring 22 vers 7, 12, 20 en hield zijn rede
daaruit. Toen zong Joh. de Heer eenige lie
deren, terwijl het koor door de gemeente
werd medegezongen. Evang. O. Deen sloot
de bijeenkomst met dankzegging en tot slot
werd Lied 23 uit den Bundel gezongen.
ALKMAAR. 25 Nov.
Aanvoer 245.000 kipeieren 5.35—6.40; 4.50-
515.
ALKMAAR, 24 Nov.
KI. Edammer 1700 st., verkocht 1340 st.
202014; hoogste prijs 21; Ed. Kruid 350 st.
verkocht 350; 21— hoogste prijs; totaal 2050
verkocht 1690; aanwezig 1 fabriek.
ALKMAAR 27E Nov.
2 paarden; 101 vete koeien 130—315; 44 gras
kalveren 30—50; 47 nuchtere kalveren 6-
5; 05 vette schapen 21—27 211 vette varkens
6470: handel goed.
NOORDSCHARWOUDE, 17 Nov.
2000 kg. aardappelen grooten 210—220; 1000
kg. uien 250—260; grove 2.90; 2100 kg. peen
1.50; 6400 kg. roode kool 2.70—280; 1300 kg.
witte kool 1.30; 4300 kg. gele kool 210; 13200
kg. d. witte kool 160—190 5200 andijvie 80-
110
BROEK OP LANGENDIJK, 27 Nov:
Bevl. 210; bl. dito 310; uien 230—2S0; gro
ve 180—260; peen 150170; kroten 1S0—240;
roode kool 230250; witte kool 1110; gele
kool 210230; Savoyekool 250—3; D. witte
kool 170190; bloemkool 98011; dito 2e
sort 460640; andijvie 30150
CULTURES MET ONDERGANG BEDREIGD
WEST-INDISCHE PLANTERS VOEREN
FELLEN STRIJD.
„Vijf cente die banaan. Vijf cente
maar." Hoe dikwijls klonk deze
roep van een straatventer ons in
de ooren en hoe dikwijls verleidde
hij ons al niet en hebben wij de
tanden in het zachte, witte vleesch
van de voedzame, tropische vrucht
gezet. Vijf centen is ook niet veel
en zeker zou het luttele bedrag niet
doen vermoeden, dat in Amerika
een belooning van vijf millioen dol
lar is uitgeloofd voor den man, die
een radicaal middel tegen de bana-
nenziekten vindt.
De „machete" bracht het onheil.
Op een stralenden zomerdag in 1912
wandelde te Kingston op Jamaica een
dikke, goedmoedige neger de loopplank
van een uit Panama komend passagiers
schip af. De man floot een vroolijk wijsje
en droeg op den rug, als eenige bagage,
zijn machete, het geweldige mes, dat in de
Midden- en Zuid-Amerikaansche landen
voor allerlei doeleinden wordt gebruikt.
Men kan indien men althans het mes
weet te hanteeren met de machete hout
hakken, boomen vellen, runderen slachten,
aardappelen schillen en het puntje van een
sigaar afslaan. Voor de arbeidende bevol
king is de machete een onmisbaar bezit en
de douane-beambte was dan ook in het ge
heel niet verbaasd toen hij op zijn vraag of
de neger nog iets had aan te geven, deze
volstond met grinnikend op zijn mes te
wijzen en vervolgens zonder stil te staan
zijn weg vervolgde.
Eenige jaren later had men er graag
honderd duizend pond sterling voor over
gehad, als de zwarte nooit naar Jamaica
was gekomen. Want op de bananenplan
tages openbaarde zich eenige weken na
aankomst van den Panameeschen landver
huizer een vreeselijke ziekte. De bladen
van de planten waren in een minimum
van tijd bedekt met bruine vlekken, die
zich razend snel verspreidden over de nog
niet aangetaste struiken. De planters ston
den machteloos... De „Bananenlepra" ver
overde het land... Alle aangetaste strui
ken waren binnen twee jaar afgestorven.
Een Amerikaan'sche planter, die toevallig
kennissen op het eiland kwam bezoeken,
zag de vlekken. De man wreef zich de
oogen uit en zei: Kijk, kijk... daar heb je
dezelfde ziekte, die in Panama ontelbare
plantages heeft geruïneerd". Toen ging ook
zijn gastheer een licht op. De ziekte was
uit Panama geïmporteerd en de eenige
man, die als importeur kon zijn opgetre
den, was de zwarte arbeider, die hij eenige
jaren geleden in zijn dienst had opgeno
men. Aan de kling van zijn machete had
de neger het onheil in het land gebracht.
De tweede vijand komt.
Nauwelijks was men over den eersten
schrik heen of een tweede vijand overviel
de geteisterde plantages. Het was de lever-
vlekkenziekte, welke door vogels van Su
riname naar Jamaica was overgebracht. In
allerijl namen de arme planters noodmaat
regelen om het gevaar alsnog te keeren.
Alle moeite was en is echter nutteloos.
Geen der toegepaste bestrijdingsmiddelen
heeft ook maar de geringste uitwerking,
daar de ziekte niet alleen door vogels
wordt overgebracht, maar ook door ne
menschen en hun werktuigen.
Zoo dreigt thans een algeheele vermeti'
ging der onmetelijke groote, West-Indiscne
bananenplantages. Toch hebben de Plan'
ters evenwel den moed niet opgegeven N
alle bestrijdingsmiddelen in de praktijk-waa
dcloos zijn gebleken, trachten zij door n
aanplanten van jonge struiken hun P'®1}1";'
ges te genezen. De resultaten hebben we,.e
om aangetoond, dat de ziekten zich sneu
verspreiden dan de mensch kan arbeiden.
Een belooning van vijf milli0411
dollar.
Ten einde raad heeft de United Fru>
Company in New York thans besloten s
een laatste poging te wagen om den hac
lijken toestand van de bananencultures
redden. De maatschappij heeft een J3®
ning van een millioen dollar uitgeloold
den man, die een radicaal middel ult3!,rje
om een der beide ziekten te bestrijden.
evenwel kans ziet een doeltreffende hes
dingsmethode voor de bananenlepra en
levervlekkenziektc te vinden, krijgt een P
mie van vijf millioen dollar. cc„
Aangelokt door deze millioenen _1S^
iter
tot op den huidigen dag van geenerlei be
groot aantal geleerden en deskundigen
den arbeid getogen. Het resultaat is
echter
teekenis.
Bananen zoo groot als een arn1^
De banaan is steeds voor de planten 'V
digen een raadsel geweest. Zeventig
geleden wisten in Europa slechts een
vol menschen van haar bestaan af en
men niet beter dan dat de thans z°°
laire vrucht.... giftig was. Cof'
De reus onder de bananen Is de au»
niculata, een meterlange knaap, die p z[Ch
lakka groeit, Drie menschen kunne;
kogelrond eten aan één vrucht. Zi.l is
nig bekend, daar de cultuur niet loo j^t
en daar de vruchten voor export ong
^Ün. v,anaa^
Een der groote raadselen van oU^ini?
is haar hoogst geheimzinnige ver. „atiic-
metde maand. Het opmerkelijke 1 aD*
lijk, dat bij het veranderen van den ^raI1,
stand ook de vorm van de bananen
dert. Zoo zijn de Maartsche banan
en recht, de Apriloogst kenmerkt z
lange, licht gekromde vruchten en
bananen zijn kort en dik,
