De „Spaarndam opengescheurd door mijnexplosie Voortdurende was van de Maas Molen door den vang Oorlog stouw in Nederland Postvlucbten op Indij Ongedierte in strafceüen Het zevende Zee schoongeveegd voor de „Joban de Witt" Het Nederlandsche protest te Berlijn Schuilloopgraven van rietpakken Slechts één Kerstdag in Duitschland? Wolhouders boeken een teleurstelling Scherp Zweedsch protest te Berlijn De nieuwe orde na den oorlog Japan zet door PUBLICATIE voorschip tot explosie was gekomen en het voorste deel van het schip ge heel vernield had. Penning was een van de personen, die in zee vielen, toen de bovengenoemde redding boot volliep. Hij trachtte nog de oude me vrouw Steffen te redden, doch zijn krachten begaven hem. Hij wist later naar het schip terug te zwemmen en langs een touwladder aan boord te klimmen. Hij vond toen weer een plaats in een tweede reddingboot, die neergelaten werd. Twee uur rondgezwalkt. De stoker Oudenaarden, een man van mid delbaren leeftijd, vertelde, dat hij in de stook ruimte stond, toen de mijn ontplofte. „Er ontstond een verschrikkelijk gekraak en al les leek op mij neer te komen. Toen ik aan dek kwam, zag ik een jongen, die verschrik kelijke hoofdwonden had gekregen. Hij was klaarblijkelijk dood. Ik ging in een redding boot en wij zwalkten twee uur rond op het wilde water, voor wij opgepikt werden." De kapitein de heer Dobbenga en de officieren van de „Spaarndam" heb ben zich allen zeer moedig gedragen. Er was bovendien een zeer groot aan tal reddingbooten aan boord, n.1. 8, welke elk 40 personen konden bevat ten. DE SLACHTOFFERS. Nader is gebleken, dat drie der slachtoffers verdronken zijn, n.1. de hofmeesters D. H. de Boer en W. van der Vis en mevr. Steffen— Gobel. De maroos J. C. Mikkelsen schijnt reeds aan boord van de „Spaarndam" te zijn gedood. Slechts het stoffelijk overschot van den chef-hofmeester L. Luchtenborg, die aan boord van het reddingsvaartuig aan zijn ver wondingen, bezweken is, is aan wal gebracht. Naar wij vernemen zal de Britsche Admi raliteit onderzoeken of het mogelijk is de „Spaarndam" te bergen. GEREDDEN AAN LAND GE BRACHT. Gisteren viel het zevende slacht offer van de Nederlandsche koop vaardijvloot, Het was het 8857 ton metende stoomschip „Spaarndam" van de Holland Amerika Lijn, dat gistermorgen voor den Theemsmond ongeveer twee mijl ten Noordoosten van het Tonque lichtschip op een mijn liep. Bij de ontploffing werd het schip aan den boeg tot aan het bovendek opengescheurd terwijl het voorluik weggeslagen werd. Vijf dooden zijn bij deze ramp te betreuren. De geredden werden in goede conditie aan boord gebracht Het wrak van de „Spaarndam" drijft af in westelijke richting. MARCONIST BLEEF SEINEN. De radiotelegrafist van de „Spaarndam" G. H. van den Berg, heeft het volgende ver- eld: Ik lag te rusten in mijn hut toen de ontploffing kwam en ik werd on geveer een meter omhoog geslingerd de telefoonverbinding met de brug was verbroken en de voornaamste antenne sloeg neer. De nood anten ne. die van een der masten af loopt, bleef echter intact. Ik kon dus S.O.S, signalen geven en mededeelen dat wij op een mijn waren geloopen. Ik kreeg onze positie van den stuurman n seinde die uit. Toen kreeg ik bevel in le reddingboot te gaan. De stuurman in geteerde de voorste ruimen en wij konden et water hooren binnenstroomen. Het chip liep langzaam vol en zonk. Het was oud en er stond een snerpende wind. GERED DOOR LOODSBOOTEN. Wij hadden het schip in ongeveer tien mi nuten verlaten en waren niet langer dan en half uur in de booten geweest toen wij ored werden door een loodskotter. De be- nanning van den loodskotter stond er ver- istsd over, dat er zoo velen gered waren. Zij vertelden den schipbreukelingen, dat zij, dschoon zij met hun kotter op twee mijl af- land lagen van de Spaarndam, toen de ont- ioffing zich voordeed, zij den schok ge- oeld hadden. LOTGENOOTEN Toen de opvarenden van de „Spaarndam" isteravond in Londen aankwamen, hadden e meesten hunner weinig meer bij zich dan e kleeren, die zij droegen. De officieren vertelden, hoe de bemanning ra de ontploffing van de mijn was aange reden op het sloependek met de zwemvesten uan, Een reddingboot met ongeveer acht tersonen liep vol bij het te water laten en ier of vijf der inzittenden kwamen in zee crecht, o.m. de eenige vrouwelijke passa- ier, de 74-jarige mevrouw Steffen uit Ame- ika. In het hotel, waar de bemanning werd •ndergebracht, ontmoetten de schipbreuke- ïngen nog een aantal overlevenden van de Simon Bolivar", zij werden verwelkomd ;oor vertegenwoordigers der reederij en der Nederlandsche kolonie in Londen, die hen gelukwenschten met hun redding. De 53-jarige matroos P. Penning ver telde nog hoe de mijn vlak onder het Uiterwaarden in Limburg onder water; veerdiensten gestaakt. .WERSTROOMINGEN IN BELGIë. In Limburg is de Maas buiten haar oevers getreden. In den loop van gis teren is het water door den aan houdenden regenval blijven wassen, zoodat thans de uiterwaarden onder water slaan. Het gevolg hiervan is, dat de stuw te Linnen moest wor- den gestreken. De veerdiensten, die het verkeer tusschen Nederlandsch en Belgisch Limburg onderhouden, waren genoodzaakt de diensten te staken. Ook in België ondervindt men grooten nnder van de was der Maas. Van de Fran- >che tot de Nederlandsche grens staan alle stuwdammen onder water. De scheepvaar' is gestagneerd. In de buurt van Luik zijn de' lage deelen van verscheiden gemeenten werstroomd. De Ourthe staat twee meter •oven normaal peil. Te Chaudfontaine is de tand van het water zorgwekkend. In dc 'raten staat het water reeds eenige ccnti- i°ters hoog. Plan om de barak te Scheve- ningen geheel te doen ontrui men. Op de vragen van het. Tweede Kamerlid mevrouw de VriesBruins betreffende het voorkomen van ongedierte in de gevange nis te Scheveningerf, heeft de minister van Justitie als volgt geantwoord: Inderdaad is in de cellenbarak te Scheve- ningen een noodgebouw, overgebleven uit de vorige mobilisatie en werd in de strafgevangenis in epkele cellen ongedierte aangetroffen. Het is juist, dat zulks twee jaren geleden ook is voorgekomen. Een in Juli 1937 gebruikt preparaat bleek niet afdoende te werken. In overleg met den gemeentelijken ont- smettingsdienst, werden de cellen met een sterke zeepoplossing bewerkt, terwijl de mu ren in de directe omgeving der kribben wer den bepleisterd. Door afwisselende bespui ting der cellen met zeep en met tuol kon het euvel tot enkele cellen beperkt blijven. Ook thans wordt de behandeling met zeepbespui- ting nog steeds voortgezet. Deze wijze van behandeling heeft, tot voor korten tijd, uitstekende resultaten gehad. De laatste weken echter is in twee van deze bepleisterde cellen weer ongedierte aange troffen. Deze cellen worden thans niet meer Sinds de oorlog uitbrak, boekte de Nederlandsche koopvaardijvloot de volgende verliezen: Mark (Houtvaart), op mijn geloopen; Binnendijk (H.A.L.), op mijn geloo pen: Tegri (eig. Eeftingh), vermist; Safe (eig. Salomos). vermist; Simon Bolivar (K.N.S.M.), op mijn geloopen; Sliedrecht (van Ommeren), in den grond geboord; Spaarndam (H.A.L.) op mijn geloo pen. Bij ai deze rampen lieten meer dan 120 menschen het leven, terwijl er een totale tonnenmaat van ruim 31.000 verloren ging. bewoond en opnieuw gezuiverd. Een afdoen de bestrijding door uitgassen is niet mogelijk, zoolang de barak overigens nog bewoond is. Het ligt echter in 's ministers voornemen, zoodra het in verband met den achterstand in de te executeeren vonnissen mogelijk is, de cellenbarak geheel te doen ontruimen. Een verklaring van het opnieuw optreden der insecten kan niet gegeven worden. Het passagiersschip veilig bin nen. „Zwarte Zee trotseert „bloembollen." Gisteravond om half zeven is de „Johan de Witt" met passagiers van het m.s. „Oran je", dat uit Indië komende, de opvarenden in Lissabon aan de „Johan de Witt" had overgegeven, in IJmuiden binnengeloopen. De sleepboot „Zwarte Zee" van Smits In ternationalen Zeesleepdienst heeft de zee voor de „Johan de Witt" vanaf Duins tot aan onze kust schoongeveegd. De sleepboot voer nl., voorzien van paravanes, vóór het passagiersschip uit. De Zwarte Zee volbracht hiermee een levensgevaarlijke karwei, want de kans bestaat, dat een veranderde mijn die, na door de paravanes te zijn losgesne den, gaat drijven, tóch niet onschadelijk wordt. De zeelui noemen de mijnen „bloembollen" Zij zijn echter voor dit keer het „bollenveld" veilig gepasseerd De wieken draaiden als de pro peller van een vliegmachine. Gistermiddag is de stecnen watermolen in de Bosch- en Gasthrispolder, gelegen tusschen Voorschoten en Leiden, tijdens 'n stormvlaag zeer ernstig beschadigd en daar door voor geruimon tijd onbruikbaar gewor den. Daar het loon van den molenaar zeer laag is, was de man door Maatschappelijk Hulpbetoon in de werkverschaffing te Val kenburg geplaatst en werd de molen be diend door zijn vrouw, moeder van zeven kinderen. Blijkbaar heeft zij de molen, die met vier volle zeilen draaide, niet meer op tijd kun nen vangen, waardoor hij ronddraaide, zoo als ooggetuigen vertelden als de propeller van een vliegtuig. Toen de wieken tot stilstaan waren ge bracht, was een der hekken met het zeil enkele honderden meters het weiland in geslagen, en de kap met ijzeren spil en wieken nagenoeg een meter achteruit gezet, waardoor ook het metselwerk werd ontzet. De vrouw was zoo geschrokken dat zij met, haar kinderen in allerijl het terrein heeft verlaten verder op het land een onderdak heeft gezocht. Beter dan van stroo. Eenige dagen geleden heeft de Algemeene Vereeniging voor de Rietcultuur land te 's-Gravenhage, in samenweiking met de Nederlandsche Heidemaatschappij te - hem, onder Wilnis proeven genomen, om, ter vervanging van stroopakken, net P ken te persen voor het maken van schut - loopgraven. Dit proefpersen is goed geslaagd Rietpakken hebben o.a. het voordeel bo ven stroopakken, dat zij een langeren levens duur hebben. Verder van belang is het, dat het riet, noodig voor het vervaardigen van pakken, in hoofdzaak voorkomt in het westelijk ge deelte van ons land, waar in de omgeving groote steden liggen. Beperking van het aantal feest dagen. Naar uit Berlijn wordt gemeld bestaan bij de Rijksregering plannen om dit jaar den Tweeden Kerstdag niet te vieren. In dit verband wordt er op gewezen, dat de „Buss- und Bettdag", een andere christelijke feest dag bij onze Oosterburen, die altijd streng gevierd pleegt te worden, dezer dagen naar een Zondag is verschoven, teneinde tegelijk met Totensonntag te worden gevierd. De Duitsche overheid meent, dat het in het belang van haar land is, zoo spaarzaam mogelijk met de feestdagen om te gaan. Al blijven de Zondag onaangetast, het aantal der feestdagen zal zeer zeker in sterke mate beperkt worden. Men wil werkdagen win nen! Door Duitschland non niet be vestigd? Onmiddellijk in aansluiting op een be schouwing over het goede recht van Rus land tegenover Finland, laat de Dienst aus Deutschland van gisteren een opmerking voigen over het incident bij Venlo. Dat Nederland in verband daarmede te Berlijn zou heben geprotesteerd wordt in de Wilhelmstrasse „nog niet bevestigd". „Te Berlijn wordt echter niet betwijfeld, dat dit incident niet had kunnen voorvallen zonder de opmerkelijke activiteit van Engelsche agenten op Nederlandsch grondgebied, zon der acht te slaan op Nederlands neutraliteit. Wat overigens van Duitsche zijde ten op zichte van dit geval nog zal moeten worden gezegd", aldus besluit de Dienst aus Deutsch land, volgens de N.R.Crt., „zal vermoedelijk moeten worden afgewacht." ZENDELING ONTDEKT MENSCHENETERS De Times meldt uit Darwin: Een methodistisch zendeling, Cordon Swee ney, die het gebied tuschen de Blyth-rivier en de Liverpool-rivier heeft bereisd, in Arnhemland in Noord-Australië, is hier aan gekomen met de mededeeling, dat hij daar drie stamgroepen heeft ontdekt, ongeveer 250 man sterk, die nog menscheneters zijn. De ze inboorlingen laten de lijken van hen, die van ouderdom of van een kwaal sterven en ook die van kinderen met rust, maar zij be reiden en eten het vleesch van hen, die in den bloei van hun leven sterven in gevech- ten tusschen de stammen of aan kwetsuren, opgeloopen bij de jacht, in noodlottige ont moetingen met krokodillen of aan toeval lige omstandigheden. Zij gelooven, aldus de N.R.Crt., dat zij door deze medemenschen te verorberen, be tere jagers zullen worden. Geen drie Kamerleden, die zich achter de boeren stellen! In hotel de Oranjeboom te Den Burg op Texel, werd gisteren een vergadering ge houden van wolhouders, die door slechts weinig personen werd bijgewoond. De voor zitter, de heer Sijbr. Ëelman deelde mede, dat deze vergadering was belegd om de wol houders mededeeling te doen van den stand van zaken. Allereerst deelde de voorzitter mede, dat het Tweede Kamerlid v. d. Wei den uit den Zevenhovenschen polder bereid was gevonden de volgende vragen aan den minister te stellen: le. Is het bekend, dat er onder de boeren groote ongerustheid heerscht be treffende het uitbetalen van een veel te la gen prijs, voor scheenvol, welke zal worden gevorderd. 2e. dat de schapenhouderij in de laatste jaren met groote verliezen heeft gewerkt. 3e. dat waar thans veel meer dan in ge wone omstandigheden van de boeren wordt gevergd, het toch niet meer dan billijk is. dat toch minstens de productiekosten voor de gevorderde wol wordt vergoed. 4e. Is de minister bereid om voor de, door de boeren opgeslagen wol, welke zij gaarne aan de regeering afstaan, den gewonen prijs te betalen. 5e. Zou het niet mogelijk zijn, dat met het oog op de toekomstige vleeschvoorziening aan de schapenhouders in den komenden winter kort voer wordt verstrekt? Dezer dagen evenwel ontving het comité, van het genoemde kamerlid bericht, dat hij geen 3 andere Kamerleden had kunnen vin- i? ,om z'ln vragen te ondersteunen, zoo dat hu tot het stellen van vragen in deze richting niet gerechtigd was. De heer .Eel man noemde het een droevig feit, dat in het belang van den geheelen boerenstand (30% van de bevolking) geen 3 personen konden worden gevonden om zulk 'n actie in te zetten. Spreker wees er daarbij op, dat allerduidelijkst weder hierdoor aan het licht kwam, dat de zgn. landbouw specialis ten van verschillende politieke partijen ten slotte niets voor de boeren weten tot stand te brengen. Vervolgens deelde de voorzitter het een en ander mede over een onderhoud, dat hij had gehad met den heer Ir. Roebroek als vertegenwoordiger van Minister Steenber- ghe Bij dit onderhoud was hem gebleken, dat er van zekere zijde van handel of fabri kanten was gewerkt om de invorderingsprijs van producenten en van den handel gelijk te houden. Spreker-had evenwel dezen heei aangetoond, dat de prijs van f 0.96 voor den handel billijk was, omdat deze had opge kocht voor f 0.60, f 0.70 en 1.05, en slechts enkele vrachten voor f 1.15 per kg. Vooi de veehouders,vooral omdat het wolbe- drijf in de laatste jaren met zulke verliezen is gedreven, dient een hoogere prijs te wor den gegeven. Spreker herinnerde in ver band hiermede aan de mededeeling van den heer Vlcssing op de eerste vergadering van dit comité, dat Nederland slechts 2% van de wol voortbrengt, die in Nederland ver bruikt wordt. Deze mededeeling was onjuist, de heer V. had niet beschikt over de offici- eele cijfers, waaruit blijkt dat 17% der in Nederland verbruikte wol in eigen land wordt geproduceerd, zoodat de regeering wel degelijk heeft te zorgen, dat het wolbe- drijf hier in stand blijft. Van de gelegenheid tot het stellen van vragen werd door den heer D. Hin gebruik gemaakt, die in verband met enkele stuk jes in de Texelsche Courant een lans brak voor de organisaties. Spreker noemde het standpunt van het comité onjuist en gaf in zijn rede te kennen, dat de actie van don heer Eelman e.a. meer kwaad dan goed heeft gedaan, omdat nu feitelijk een ver eeniging naast de bestaande vereenigingen is opgericht. Genoemde spreker noemde yer der iedere versnippering een verlies van krachten. Vooral keurde de heer Hin af, dat door dit comité aanvallen op het werk van de organisaties werden gedaan. Men moet de organisaties niet afbreken, doch als er iets niet naar Uw zin is, tracht daar uit een verbetering te brengen in den boe zem van de vereeniging Spreker vergeleek het werk van den heer Eelman met dat indertijd van den heer Bouma; deze heer Bouma was evenals de heer Eelman een man van capaciteiten doch hij heeft met zijn actie in de Tweede Kamer etc. meer kwaad dan goed gedaan. Verder verdedigde de heer Hin zijn bewering in de krant, dat het comité verslag in de krant had uitgebracht van een bespreking met het ministerie, waarvoor de commissie niet verder dan Amsterdam was geweest. Do heer Eelman, Wit en Kuiper, beant woordden de heeren. De voorzitter deelde on der meer mede, dat de verdachtmaking be- betreffende de mededeeling van het onder houd aan het ministerie uitgaat van de or ganisaties. Spreker wees erop, dat de regee- rings-commissarissen hen toen door omstan digheden tegemoet zijn gereisd tot Amster dam. Verder merkte de heer Eelman op, dat de heer Hin toch niet van hem zal b e- leven, dat hij een knieval doet voor de or ganisaties. De heeren waren ook op onze vergadering, doch zij Schitterden steeds door afwezigheid, en wekten anderen op er niet heen te gaan. Verder wees de heer E. op de raadselachtige houding van den heer Govers als lid van de Wolfederatie. Na eenigen tijd werd door den heer Hin en den voorzitter van gedachten gewisseld, De vergadering begon evenwel door het ver gevorderde uur te verloopen, waarop de bij eenkomst werd gesloten. Van bevoegde zijde vernemen wij nog, dat do wolprijzen ook voor den handel belang rijk hooger zullen zijn, dan eerst was afge kondigd. Ook de geleverde wol zal dan on der dezen verhoogden prijs vallen, omdat dc prijsbepaling dan van terugwerkende kracht zal zijn. Vertrek ran Aankom* t* Torenvalk |Baisra 27 Nov. Alex. 27 N0v (terugreis) I uv- Gier Ijod'hp. V Nov. Rang. 27 Nov (heenreis) I °v- Wielewaal |Ball<j. 27 Nov. IMedan 27 Nov (terugreis) I Inzake het leggen van versperringen. mijn. In de protestnota tegen het leggen van een nieuwe mijnversperring, welke gisteren door den Zweedschen minister van buiten. landsche zaken is overhandigd aan den Duitschen zaakgelastigde wordt op de eer- ste plaats herinnerd aan de briefwisseline van eenigen tijd geleden betreffende de uq. gestrekheid van het Zweedsche gebied ter zee. De Zweedsche regeering handhaafde hierin het standpunt, dat de Zweedsche territoriale wateren zich uitstrekken tot vier zeemijlen uit de kust. De nota behelst een scherp protest tegen de ernstige schending van het Zweedsche gebied door het leggen van Duitsche mij. nen en de Zweedsche regeering verklaart dat zij zich alle recht voorbehoudt, schade loossteling te eischen voor de schade, wel ke aan Zweden of Zweedsche onderdanen wordt berokkend door dezen maatregel. „Cultureele vrijheid der volkeren en een behoorlijke mate van po litieke vrijheid moeten gehand haafd blijven." VERKLARING VAN MORRISON. Herbert Morrison, leider van de Londen- sche Labourpartij, en oud-minister, heeft gisteravond voor de radio o.a. verklaard: De weg moet geëffend worden voor een vrij, onafhankelijk Polen, voor een vrij, on afhankelijk Tsjecho Slowakije cn voor een Oostenrijk, dat vrij is om zijn eigen bestem ming te kiezen. Wij kunnen alleen vrede sluiten met een Duitschland, dat bereid is het spel met ons te spelen en samen te wer ken voor de veiligheid. Zuiver een oorlog met tusschenpoozen is geen vrede. In de na den oorlog op te bouwen nieuwe orde moeten wij de cultureele vrijheid der volkeren en een behoor lijke mate van politieke vrijheid handhaven. Wij moeten vasthouden aan het ideaal, dat een regeering er is om de volkeren te dienen en niet om ze te overheerschen. De volkeren moeten bijeenkomen en de internationale economische vraagstukken be spreken, waaronder dat der koloniale bezit tingen. Vervolgens moeten de handel en in dustrie der wereld volgens nieuwe lijnen geórdend worden. Wij moeten aandringen op een internationale controle op de wapenfa- bricage en de gewapende troepen. Ten slot te moeten alle landen, winnaren overwon nenen en neutralen, er mee instemmen, dat zij hun grieven en twisten zullen voorleggen aan een onpartijdig oordeel en zich bij dep uitslag zullen neerleggen. „Verdere actie" te verwachten naar aanleiding van het zinken der „Terukuni Mam". Japan zal zoowel de Britsche als de Duitsche regeering formeele uitleg ging vragen over het tot zinken bren gen van de „Terukuni Maru". Domei verneemt, dat de Japansche regeering „een verdere actie" zal on dernemen, na een „nauwkeurige be studeering" der antwoorden. VERVOER VAN ZAAIGRANEN EN -PEULVRUCHTEN. Naar ons van officieele zijde wordt mede gedeeld, zal binnen korten tijd een regeling worden getroffen voor het vervoer van zo- merzaaigranen en zaaipeulvruchten, voorzoo ver het geen tuinbouwzaden betreft. Hoewel het thans nog niet mogelijk is daar omtrent nadere bijzonderheden te publicee- ren, is teneinde tegemoet te komen aan de vele verzoeken om spoedige inwerkingtre ding te bevorderen, besloten, dat handela ren en coöperaties, die voor het verhande len en bewerken van zulk zaaigoed in aan merking wenschen te komen, reeds thans een verzoek om een daartoe strekkende over eenkomst met de Nederlandsche Akkerbouw- centrale te mogen aangaan, kunnen indie nen. Ook zij, die reeds een overeenkomst afslo ten met betrekking tot de winterzaaigraneft dienen een nieuwe overeenkomst met de genoemde centrale aan te gaan. Teneinde eventueele kwaliteitsvermindering van voo den zaai bestemde producten tengevolge van opslag bij de telers, die daarvoor wc voldoende ingericht zijn, te voorkomen, za reeds voor het afsluiten van een overee*1" komst aan handelaren en coöperaties op0 den provincialen voedselcommissaris, onder wien zij ressorteeren, toestemming kunne worden gegeven tot het vervoeren van n door hen gekochte zaaigoed van de ie' naar bun pakhuis. 0f De aflevering aan andere handelaren coöperaties en de definitieve afnemers 'w echter niet eerder geschieden dan nadat overeenkomst zal zijn afgesloten. 's-Gravenhage, 27 Nov. 1939. .(Adv")

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1939 | | pagina 2