Engeland achter het
sdiild der kleine neutralen
De onthullingen over
Stalin's doelstellingen
Oama de*i M&t
De zee neemt....
Het „ongure adres"
van de Arbeidsbeurs
Uitslag verkiezing
Kamer van Koophandel
wÊSm
Zestien jaar***
Het water wast
Russische troepen
over Finsche grens
Botter op paal geloopen
Zandgrond geeft
schralen tarwe-oogst
Haringvisschers er
weer op uit
Weer een nieuw
Duitsch strijdmiddel
Herhaaldelijk hebben bevoegde Berlijnsche
instanties en Duitsche publicisten meenen
te moeten waarschuwen, dat het Duitsche
rijk met de wijze der verdediging van haar
neutraliteit door de kleine democratieën in
het westen alles behalve ingenomen was,
aldus het Hsbl. Van Duitsche zijde moest
men zich daarbij laten welgevallen dat in
deze neutrale landen wederom het vermoe
den naar voren kwam, dat men hier met
een langzame voorbereiding op komende be
slissingen te doen had. Nu is het een feit,
dat de laatste dagen in invloedrijke en
doorgaans goed geinformeerde Duitsche bla
den overwegingen worden afgedrukt, die
eenige ongerustheid in de plots weer zoo
actueel geworden kleine neutrale staten
schijnen te wettigen.
Men merkt in Berlijn bijv. op, dat
de kleine neutrale staten waarmee
in hoofdzaak natuurlijk Nederland
en België zijn bedoeld, zich door En
geland laten misbruiken.
In dit verband is een zin in de „Berliner
Börsenzeitung" van beteekenis, waaruit het
volgende wordt ontleend:
„Engeland gebruikt, waar het niet den
moed heeft, met do Duitsche weermacht
noch te land, noch ter zee, noch in de lucht
openlijk den beslissenden strijd aan te bin
den, de kleine staten, vooral op zekere pun
ten (an gewissen Stellen) als beschermend
schild, dat ten doel heeft, Duitschland te
verhinderen, Engeland aan te grijpen."
Er zijn goéd-ingelichte kringen in de Duit
sche hoofdstad, die zulke opmerkingen met
bijzondere aandacht hebben gelezen, en in
verband brengen met het voornemen van
Duitschland te pogen om thans uit een zoo
gunstig mogelijke strategische positie Enge
land mat te zetten, en die daaruit en uit ze
kere andere symptomen opmaken, dat zich
blijkbaar wederom donkere wolken aan den
horizon vcrtooncn, van welke men voorloopig
slechts kan zeggen, dat van harte te hopen
is, dat zij spoedig voor een zonniger weekend
zullen blijken te hebben plaats gemaakt.
Het officieele standpunt te Ber
lijn.
Sprekend over de verscherpte Britsche
blokkade, zegt men in officieele Duitsche
kringen, dat de nieuwe schending door En
geland van het Volkenrecht, evenzeer de
neutralen treft als Duitschland.
De Duitsche regeering neemt van de door
Engeland geschapen nieuwe situatie nota en
behoudt zich alle maatregelen voor.
DE RUSSISCHE DICTATOR
ANTWOORDT.—
Reuter meldt uit Moskou; dat Sta-
lin in een verklaring tegenover de
Prawda Frankrijk en Engeland
ervan beschuldigt verantwoordelijk
te zijn voor den huidigen oorlog.
De Sowjetunie heeft altijd geloofd
en gelooft nog, dat een zoo spoedig
mogelijke beëindiging van den oor
lóg de positie van alle landen en
volkeren wezenlijk zou verlichten.
Naar uit een telegram van het Sovjette-
legraafagontschap blijkt, heeft Stalin deze
verklaring afgelegd naar aanleiding van
een vraag van de redactie van de Prawda,
wat' de houding van Stalin was tegenover
bet bericht van Havas omtrent de rede,
welke Stalin op 19 Augustus in het Poli
tieke Bureau zou hebben gehouden en waar
in hij gezegd zou hebben, dat de oorlog
zoo lang zou dienen te duren totdat de
oorlogvoerenden zouden zijn uitgeput.
(Men heeft dit verhaal van Havas gevon
den in ons blad van gisteren. Red.)
Het antwoord van Stalin luidt:
Dit bericht van Havas is als zoovele an
dere van zijn berichten een leugen. De hee
ren van Havas kunnen niet ontkennen, dat
1. niet Duitschland, Frankrijk en Enge
land heeft aangevallen, maar Frankrijk en
Engeland Duitschland, waardoor zij de ver
antwoordelijkheid voor den huidigen orlog
op zich genomen hebben;
2. Na het uitbreken van de vijandelijkhe
den Duitschland, Frankrijk en Engeland
vredesvoorstellen gedaan heeft, terwijl de
Sowjetunie deze vredesvoorstellen openlijk
heeft ondersteund, omdat het geloofde en
nog altijd gelooft, dat een zoo spoedig mo
gelijke beëindiging van den oorlog de posi
tie van alle landen en naties wezenlijk zou-
verlichten;
3 de heerschende kringen van Engeland
en Frankrijk op ruwe wijze zoowel de Duit
sche vredesvoorstellen, ais de pogingen van
de Sowjetunie om een zoo spoedig mogelijke
beëindiging van den oorlog te verkrijgen,
hebben afgewezen.
Dat zijn de feiten. Wat kunnen de café-
chantant politici van Havas tegenover de
ze feiten stellen?
Commissoriaal onderzoek naar
de vermissing van Johanna de
Nigtere.
Tijdens de debatten in de Tweede Kamer
vestigde mevr. Mackay-Katz (C.H.) gisteren
de aandacht op de tragische verdwijning
van de 18-jarige Johanna de Nigtere te Am
sterdam. Spr. vraagt of de Arbeidsbeurs
geen onderzoek instelt naar de adressen,
welke zij verstrekt (zoo men weet is het
meisje na een sollicitatie aan een door de
Arbeidsbeurs verstrekt adres vermist).
De minister van Sociale Zaken, de heer
van den Tempel, zegt in antwoord hierop,
dat in het algeineen een voorafgaand gron
dig onderzoek naar den werkgever onmo
gelijk is, doch dat ten aanzien van jeugdig
en vrouwelijk personeel de zaak wel an
ders is. Do commissie, die verbetering der
arbeidsbemiddeling heeft te onderzoeken,
zal het Amsterdamsche geval onderzoeken.
■-%
T-f
Onze Marine waakt. Een Nederlandsche
onderzeeboot op patrouille langs de kust.
De vliegdienst heeft een belangrijk aandeel
in de taak der Kon. Ned. Marine bij de be
veiliging van onze kust. Een watervliegtuig
wordt na een patrouilletocht op de helling
van het vliegkamp „De Mok" gesleept.
Het badpaviljoen te Hollum op het
eiland Ameland loopt gevaar en
moet worden afgebroken.
Tengevolge van de stormen der laatste
dagen zijn de duinen aan het Westerstrand
te Hollum op het eiland Ameland zoodanig
afgeslagen, dat het badpaviljoen bij het
eerste hooge water gevaar zou loopen
door de zee verzwolgen te worden.
Nadat gisteren de inventaris was gebor
gen, is thans de eigenaar-exploitant, de
heer Kassen, bezig het gebouw af te bre
ken.
Ook een aantal zomerhuisjes loopt ge
vaar te worden weggespoeld.
Onc/eluk op het IJsehneer.
Gisterochtend om ongeveer half zeven is
een botter, de „Lemmer 2" toebchoorende
aan schipper Andries Fleer, die met zijn
zoon aan boord was, even buiten den ha
veningang te Lemmer op een zich onder
water bevindende paal geloopcn. Het schip
begon dadelijk veel water te maken. Ande
re booten, die. in de nabijheid voeren, bo
den hulp. Men heesch de zeilen en zoo kon
men het schip nog binnen de havendammen
sleepen, waar het zonk. Een gedeelte stak
nog boven water. Hoewel het geen onmid
dellijk gevaar voor de scheepvaart ople
verde, is men reeds begonnen, door middel
van een op een zolderschuit gemonteerde
kraan, het schip te lichten.
En dan al lid van inbrekersbende!
In verband met de aanhouding van drie
jongelui, die verdacht werden van verschil
lende inbraken in villa's in de buitenwij
ken en omliggende dorpen van Nijmegen, is
nog aangehouden een vierde verdachte, een
zestienjarige jongen, tegen wien proces-ver
baal is opgemaakt wegens medeplichtigheid
aan een der diefstallen.
Bij na'der onderzoek is^nog komen vast
te staan, dat de reeds eerder aangehouden
drie jongens, nog meer inbraken gepleegd
hebben; dan waarvan zij verdacht werden.
Ook hebben zij een automatische weeg
schaal in bet wachthuisje van de gemeente
tram te Berg en Dal, verbroken. Een groot
gedeelte van de gestolen goederen heeft de
politie in beslag genomen.
Waarom dan ontginningen?
Enkele Eerste Kamerleden maken blij
kens een nota betreffende de werkverrui
ming ernstig bezwaar op het uitgeven van
geld aan ontginningen. Daar voornamelijk
zandgronden gecultiveerd zullen worden,
waarop de tarwebouw een schrale oogst zal
opleveren, meent men, dat hiermede niet
terstond Nederlands voedselvoorziening ge
diend is.
En juist aan tarwe bestaat een tekort! Op
de ontgonnen gronden zou men wel rogge
en aardappelen kunnen verbouwen, maar
hierin kunnen wij reeds voldoende voor
zien. O.m. op de hier genoemde motieven
vreezen de hier aan 't woord zijnde leden,
«lat de nieuwe ontginningen even zoovele
bronnen van verlies zouden blijken.
Doordat de stembriefjes vanuit Texel gis-,
teren wegens mijnengevaar niet konden wor
den overgebracht, kon het hoofdstembureau
nog niet officieel de uitslag vaststellen.
Daar telefonisch de Texelsché resultaten
zijn overgebracht, kunnen wij reeds thans
officieus mededeelen, dat alle door de' mid-
denstandsvereenigingen gesteunde candida-
ten zijn gekozen en wel de heeren:
L. Colthof, Den Helder;
J., JLF M. ,4"<maa?;
B. Kuyper, Alkmaar;
LI. C. Lind,' Alkmaar;
F. H. Ringers, Alkmaar;
Ch. H. Th. Schmalz, Schagen.
De candidaat K. F. Oortgijsen te Den Hel
der wist het slechts tot 25 voorkeurstemmen
te brengen.
Fabriek ontruimd.
Het water van onze rivieren wast. Do
stand van de Maas is reeds meer dan 46
boven N.A.P., doch voor dijkdoorbraken- en
ernstige overstroomingen behoeft geen vrees
te bestaan. Binnen enkele dagen verwacht
men val. De Over-Betuwe staat blank en de
overlaat van Spijk is in werking getreden.
In Helmond was de dekenfabriek N.V. de
Wit gedwongen het werk stil te leggen en
ook in eenige fabrieken te Deurne en Gel-
drop, die haar grondstoffen uit Helmond
ontvangen, verwacht men stopzetting van
het bedrijf. Hierdoor zouden bijna duizend
man personeel werkloos worden.
Flinke vangsten.
Nu het weer zich gebeterd heeft, zijn gis
ternacht wederom een achttal motorloggers
uit Scheveningen ter haringvisscherij ver
trokken.
Volgens radiografische berichten uit zee
hebben verschillende haringvisschers gister
ochtend flink gevangen.
Vangsten werden gemeld tot ruim 300
kantjes per schip.
Verschillende loggers zijn thuisstoomende
met flinke lading.
Rook ontwikkelende granaten.
Over den kleinen aanval, dien de Duitsche
troepen, zooals zij zoo vaak doen, gisteren
op de Fransche stellingen ten oosten van de
Moezel hebben ondernomen, schrijft de mi
litaire medewerker van de Matin":
„Hetgeen deze kleine operatie van den
vijand tot op zekere hoogte merkwaardig
maakt, is dat zij eerst werd voorafgegaan
door een artillerie-voorbereiding van om
streeks een uur en dat zij daarna werd be
schermd met behuip van rook ontwikkelen
de granaten. Nabij een van onze kleine
voorposten tegengehouden, kwam de vijand
daarmee in contact in een gevecht met hand
granaten en mitrailleuse-pistolen. Na dit
korte gevecht keerde hij naar zijn linies te
rug.
„Het is voor het eerst dat de vijand aldus
in serie rookmakende granaten gebruikt,
die, zoo zij het voordeel hebben de bewegin
gen van de aanvallers te verbergen, hen
daarentegen verplichten te manoeuvreeren
in een atmosfeer, die hen eenigszins ver-
Bemiddeling.
President Roosevelt heeft geweigerd een
'vredesactie in te leiden. Maar hij zal niet
eeuwig kunnen blijven weigeren en als mijn
geestesoog' de dingen goed voorziet, zal de
bemiddelingsprocedure dan het volgende
verloop hebben:
De President zal worden overgehaald, de
bemiddelaarsrol te vervullen. Er zal eenigen
tijd verloopen met overleg' over de vraag
wat voor soort van wapenrusting hem zal
worden toegestaan.
Er wordt onderhandeld over de plaats,
waar de vredesconferentie wordt gehouden.
Men gaat te dien einde op zoek naar een
stad, die niet bedreigd, overrompeld of ver
deeld is.
Hitier stelt Berchtesgaden voor, op grond
dat hij niet van het buitenland houdt. Stalin
stelt Berlijn „of een tndere Russische stad"
voor.
Grover Whalen zal trachten de conferen
tie als attractie voor 1940 op de World's
Fair te krijgen. Mussolini stelt voor, het
tweede deel op de groote tentoonstelling in
Rome, 1942, te houden.
Gemeld wordt, dat nabij de havens van
het bemiddelende land Duitsche duikbooten
zijn waargenomen. Tegenspraak. Bevesti
ging. Tegenspraak. Bevestiging. Tegen
spraak. Bericht dat een Amerikaansch oor
logsschip zichzelf heeft getorpedeerd.
Het wordt 1940 en de strijd over den zetel
der vredesonderhandelingen neemt toe.
Naar verluidt organiseeren Duitsche en
Fransche troepen een bridge-tournooi xoor
het volgende seizoen.
Hitier stelt voor, de conf ;rentie in Rome
te houden. Mussolini antwoordt: „Niet voor
1942. Ik heb het klaargespeeld buiten den
oorlog te blijven en laat me er nu niet in
sleepen".
Men wordt het tenslotte eens over de
plaats van samenkomst, maar de censors
besluiten den naam geheim te houden.
Roosevelt stelt een overzicht van de strijd
punten op, maar ontdekt dat er een paar
dozijn nieuwe zijn bijgekomen sedert men
hem erbij haalde.
Londen en Parijs eischen, dat de wapen
stilstand wordt opgeheven voor dat het mo
reel der bevolking inzakt. Verworpen,
Roosevelt krijgt zijn derden termijn, daar
Europa hem niet wil laten gaan.
De vrèdesconferentie komt midden 1941
bijeen in de meest oorlogszuchtige atmos
feer sedert 1918.
De vraag komt naar voren, of gedelegeer
den wapens mogen dragen en machinegewe
ren achter hun stoelen mogen zetten.°Daa"
eenstemmigheid niet te bereiken is, wordt
iedereen hierin vrijgelaten.
Roosevelt noodigt Hitier uit, zijn stand
punt uiteen te zetten. Als hij uitgesproken
is, is het 1942 geworden en wordt het woord
vèrleend aan Stalin.
Men komt ot de ontdekking, dat Stalin
bezig is, den Balkan als nieuwe provincie
bij Rusland aan te hechten. Gemompel
Roosevelt noodigt nu de geallieerden'uit
hun standpunt uiteen te zetten. Duitsch
land en Rusland noemen dit unfair.
Italië verkondigt opnieuw zijn nèutrali-
teit, maar men wee. nog steeds niet goed"
tegen wie. Duitsche en gealliëerden solda
ten geven een diner ter eere van een soldaat
die zich het best het begin van den oorlo»
kan herinneren. Mussolini noodigt opnieuw
de gedelegeerden uit, de besprekingen op
de Romeinsche tentoonstelling voort te zet
ten en stelt een ultimatum van 48 uur
Wordt de eisch ingewilligd, dan dreigt hij
een rede te zullen houden. Onder algemeene
ontsteltenis wordt het punt aangehouden
Hitier waarschuwt dat zijn geduld ernstig
op de proef wordt gesteld.
Roosevelt stemt met hem in, dat men
nu tot besluiten moet komen. Hij stelt art
1 van de geallieerde eischen aan de orde'
inhoudend dat Polen in zijn oude grenzen 1
moet worden hersteld. (Alle lichten gaan
uit. Na drie uur zijn alle gewonden en de
gebroken meubels verwijderd).
Na heropening roept een der gedelegeer
den, terwijl er nog kruitdamp in de zaal
hangt: Aan wien hebben wij dit alles te
danken
Stalin en Hitier wijzen Roosevelt als den
schuldige aan.
Göring staat op en betoogt dat de ver
schijning van Roosevelt als bemiddelaar een
daad van agressie is.
Roosevelt voert bedremmeld aan, dat hij
is uitgenoodigd om te bemiddelen.
Duitschland, Rusland, Engeland en
Frankrijk dreigen met mobilisatie. Zij wor
den eraan herinnerd dat zij al gemobiliseerd
zijn.In de opgewonden discussies wordtt
Roosevelt „bemoeial" en „indringer" ge-'
noemd.
Roosevelt wordt uit de conferentiezaal
gezet.
Vreugderoes in Wallstreet. War-babies
willig. Staalaandeelen springen 15 punten
omhoog.
Doek.
blindt. De eenige verklaring voor dezen aan
val is, dat men een experiment heeft willen
ondernemen."
De militaire medewerker van de „Petit
Parisien" schrijft over deze nieuwigheid:
„Het is mogelijk dat deze nieuwe methode
meer zal worden toegepast. Mocht dit het
geval zijn en deze deze strijdwijze zich gaan
ontwikkelen, dan zou dit ons opperbevel
kunnen verplichten een andere opstelling te
overwegen dan die, welke tot dusver aange
nomen was voor de bezetting van het terrein
vóór de weerstandlinie."
ANNA PAXJLOWNh
VRIJSTELLING DIENSTPLICHT.
Aan den dienstplichtige van de lichting
1940, A. J. Braaf, is vrijstelling van dienst
plicht verleend voor den tijd van een jaar.
OPBRENGST COLLECTE.
De collecte voor het Algemeen Steuncomité
1939 heeft opgebracht f 136.741/^.
FILMAVOND B.V.L.
Met. een kort welkomstwoord opende Bur
gemeester Mijnlieff als voorzitter der plaat
selijke landstormcommissie, den propagan da-
avond van den B.V.L., die bij den heer Slik
ker werd gehouden. Het welkom gold in het
bijzonder de heeren officieren, vertegenwoor
digende den kantonnementscommandant van
Breezand, en de heeren Do Jong en Ottenbros
van de Landstormcommissies Den Helder en
Alkmaar. Nadat spr. nog had opgemerkt,
dat de avond ook als ontspanningsavond
voor de Breezander militairen bedoeld was,
werd staande het eerste couplet van het Wil
helmus gezongen en ving de filmvertooning
aan. Vóór de pauze gingen „Het Veertig-Ja
rig Regeeringsjubileum van H.M. Koningin
Wilhelmina" en het leuke, door Prins Bom
hard opgenomen filmpje „Ons Prinsesje
loopt", daarna de leger- en vlootfilm „Neder
land, let op uw sack".
De heer Ottenbros sprak aan het einde, na
dank gebracht te hebben aan de plaatselijke
commissie voor de organisatie van dezen
avond en aan den heer Slikker voor het gra
tis beschikbaar stellen van zijn zaal, een
propagandistisch woord. De B.V.L. heeft geen
ander doel dan: steun aan het wettig gezag.
Spr. wilde geen angst aan jagen, maar er
toch op wijzen, da* tusschen Rusland en ons
land vroeger twee landen waren en nu nog
maar een. Het communisme wandelt naar
het Westen. De B.V.L., betoogde spr., dient
daarom versterkt te worden, want „als zoo'n
groote beer aan den loop is, ligt hij nog niet
direct aan een touwtje".
Met het zingen van het zesde couplet van
het Wilhelmus werd de avond besloten.
WEGENBOUW.
We vernemen dat binnen niet te langen
tijd zal worden overgegaan tot het aanbe
steden van de aanleg van de aardebaan v.
bet wegvak Stolpenvan Ewijcksluis van
weg no. 9, Rijkswegen plan 1938 en het ma
ken van kunstwerken van gewapend be
ton in dat weggedeelte, een en ander mot
bijkomende werken onder de gemeenten Zi.j-
pe en Anna Paulowna.
WIERINGEN
Verloren: een paar blauwe dameshand
schoenen, een blauwe ceintuur en een paar
bruine kinderwanten.
Gevonden: een rij wiel plaatje met ingesla
gen naam. Inl, gem.bode.
LONDEN, 30 November. (Reuter.)
De bladen melden uit Helsinki, dat
Russische troepen vanochtend out
kwart over negen uur de Finsche
grens zijn overgetrokken.
SCHAGEN, 30 Nov.
110 paarden 100350, 30 gcledkoeien, mag®
re 80—150, 44 idemv ette 150—270, 12 kali-
koeien 190—230. 29 vaarzen 85140, 20
kalevren 40—55, 3 nuchtre kalveren
331 vette schapen 1625, 150 ovcrhou.dci
S16, vete varkens per Kg. 66 et., 3? rag
gen 717, konijnen 501.25, 24 kippen
0.501-.50.
AMSTERDAM, 29 Nov.
Veemarkt. 160 vette kalveren: le KW
72—80 ct„ 2e kw. 64—72 ct., 3e kw. 54-
ct. per Kg. levend gewicht 42 nuchter
kalveren f 8—12 per stuk, 83 varkens,
vleeschvarkens, wegende van 90—110 w
7174 ct., zware varkens 71—74 ct., ye
varkens 71—74 ct. per Kg. slachtgewioni.
Overzicht: Vette kalveren zeer 1Tia..
aanvoer, gedrukte handel, hooge
Eenige van prima kwaliteit hoogcre no
ring. Nuchtere kalveren: matige aal^_
vlugge handel, prijzen hoogcr. m.ji!
zeer matige aanvoer, handel zeer stil, P
zen iets minder dan Maandag j.1.
ALKMAAR, 29 Nov. 91(!
Aardappelen 2.303.30, andijvie O-W"?" ,j
appelen 37, bloemkool I 8—10, ïden
3—5, boerenkool 2.604.20, bieten l 'O
druiven 813. gele kool 2.10, groene
22.60. knolselderie 2.604-60, peren
6, prei 3.50—4.60, peterselie 1.10, rooae
2.30-3.50, selderie 1-1.90, spinazie
0.61, spruiten 2.505.50, tomaten 8.~v~~
uien 1—2.80, witte kool 1.60, wortelen
boswortelen 2.505.50, witlof I
II 5.50-6.
BROEK OP LANGEND IJK, 30 Nov.
Uien 2.10—3, drielingen 1.30—1 ■j^vyojjn
2.603.20. gele nep 3.70, kroten p»
roode kool 2.30—3.20, andijvie 1.10-i'JU'
veiling duurt voort.
NOORDSCHARWOIIDE, 30 NoV-5f) cr.
Uien 2.10—2.90, drielingen 1.60-1;°
uien 3.3.10, gele nep 5.10, roode 1 gp.
3, gele kool 2.10, D. witte koöl i-«'
groene kool 2.30—2.50. andijvie
De veiling duurt voort.
ZWAAG, 29 Nov.
Veilingsvereeniging „Bangert e .'ette»
Druiven: Aücante 1033. Gou^
3.10—14. Present van Engeland o-
Cox Orange pippin 6—32. Gronmgy 7.5P.
4.70—10.20. Zoete Ermgaard -
Deckers glorie 7.30—14.40, Beurré
istt
Al es
cas 15—20. Beurré Clairgeau 4-50-
ne Louise d'or 2229. Comtesse 1 poV"'
6,20—17.20. Conference 10.20-23. dt. gcrf
ne du Comice 36—51. Legipont 9-^; p'
Lahoureur 4.60—21.10. Gieser Wiw« L0ri
—7. Winterjan 1.70—5.40, W
1.50—4,90, William Dnchess 3.bo
Germain 1.70- ""nTI
Curé 4—13.30.
-10.90, Boeregroen
