verleden
Jan Zeedijk in Amerika
Geen „crisis
rechtspraak" meer!
„Wij vlogen niet
boven Nederland"
Radioprogramma
De Avonturen van
Dorpsnotabel diep
gezonken
Onze Oost
Wilde honden
bedreigen de bevolking
van het
Schipbreukelingen in
veilige haven
Nieuw baantje
voor luchtbeschermers
Middel tegen dysenterie
Bouwkundige
had zwart geweten
door R. J. VAN NEERVOORT
VROUWEN DRANK SCHULDEN....
Tegen schoolhoofd te Uithoorn
een jaar met aftrek van voorar
rest geëischt.
Een jaar gevangenisstraf met af
trek van voorarrest eischte gisteren
de Amsterdamsche officier van ju
stitie, mr. A. S. de Muinck Keizer,
tegen het ontslagen hoofc) eener
christelijke school te Uithoorn, die
voor de rechtbank terecht stond we
gens drie gevallen van verduistering
en oplichting.
De man, die aan alle kanten schulden
had gemaakt, vergreep zich aan de school
gelden, die hadden moeten worden afgedra
gen aan het schoolbestuur. Maar ook
stak hij het salaris van een onderwijzeres
en een kweekeling in eigen zali. Vanzelf
sprekend kwam hij door deze beide laatste
verduisteringen, spoedig in moeilijkheden.
Tenslotte had verd. nog iemand voor f 25
opgelicht.
Schoolbestuur wilde helpen.
Verdachte gaf de feiten in hoofdzaak toe,
maar hij beriep zich op een door het school
bestuur gemaakte regeling voor afbetaling.
Hij had zich bij deze regeling aan
zeer zware voorwaarden moeten on
derwerpen: zoo mocht hij 's avonds
niet op straat komen en evenmin de
gemeente Uithoorn verlaten. Een ge
vangene in zijn eigen huis.
Maar alle regelingen en alle goede wil
van het schoolbestuur en de overige dorpe
lingen mochten niet baten. Het ging mef
hem zooals in zijn vorige werkkringen, hij
was niet langer te handhaven. Er werd een
klacht bij de justitie ingediend en de man,
die eens een notabel van het dorp was ge
weest, werd in het Huis van Bewaring in
gesloten, waar hij thans nog vertoeft.
Requisitoir.
De Officier van Justitie vond, dat de straf
voor dezen man een keerpunt in zijn leven
moet zijn en vorderde een gevangenisstraf
van één jaar met aftrek van de voorloopige
hechtenis.
De verdediger bepleitte op juridische grón
den vrijspraak. PI. drong aan op onmiddel
lijke invrijheidstelling van verd., welk ver
zoek werd afgewezen.
Reeds verschillende slachtoffers.
In den laatsten tijd heeft de bevolking in
het Sampoeransche, regentschap Wonosobo,
en het Salamansche, regentschap Magelang,
alsmede in het Temanggoengsche, groote last
van wilde honden of adjaks. Reeds hebben
deze dieren verschillende slachtoffers ge
maakt, o.a. drie kinderen in het Sampoe-
Tansche, wier verminkte lijken zijn gevon
den.
Volgende week vertrekken, aldus de N. R.
Ct., drie militaire jachtcommando's naar de
geteisterde streken. Elk jachtcommando be
staat, uit zes man, die om de twee weken
worden afgelost.
De eerste patrouille is naar Sampocran
vertrokken, kleden vertrekt een tweede pa
trouille naar Salaman.
FEUILLETON
Naar't Engelsch van A. W. Marchmont
40.
„Jarenlang is de gedachte aan den man
haar als een obsessie geweest," was het be
scheid, „en op het moment wist ze niet wat
ze doen moest. Ten laatste besloot ze den
volgenden morgen mr. Cheriton alles te ver
tellen. Maar voor ze hier wegging, u herin
nert het zich, had ze een lang gesprek met
den man zelf. Ze vertelde hem dapper, dat ze
hem herkend had en waarschuwde hem getn
voet meer over mrs. Markhams drempel te
zetten. Daarna wilde ze naar u gaan, mr.
Cheriton, doch u was naar uw zieken oom.
Moederziel alleen, zonder eenige hulp, moest
ze den strijd tegen een man als hèm aan
binden. En het hoeft geen verwondering te
wekken dat hij haar verslagen heeft."
„Verslagen heeft? Hoe was dat mogelijk,
als dit zonderlinge verhaal waar is?" riep
mrs. Markham in verontwaardigd ongeloof.
Om verschillende redenen heeft die
schurk haar sclfaakmat kunnen zetten en
naar zijn wil dwingen," barstte Daphne, voor
de eerste maal haar zelfbeheersching verlie
zend. geërgerd uit. „Terwijl ze uit was. snuf
felde hij in haar logeerkamer hier in huis in
haar koffer en hij slaagde erin zich toegang
tot haar flat te verschaffen en haalde haar
brandkast overhoop. Op die manier kwam hij
er niet alleen achter, dat zij de robijnen in
haar bezit had dus dat hij eindelijk het
meisje had gevonden, dat hij zoolang tever-
geefsch gezocht had, maar ook dat er een
angstvallig verborgen geheim in haar leven
was. De aard van dat geheim bleek uit de
papieren die in zijn handen waren gevallen,
en van eeh zekeren sir Edmund Landale, een
man met wien Dessie vroeger verloofd was
geweest en ook een eerste klas schavuit,
hoorde hij nog allerlei bijzonderheden, die ze
De „Van Rensselaer" te Amsterdam
aangekomen.
Gisterochtend vroeg lieerschte in de
groote loods van de K.N.S.M. aan de Su-
matrakade te Amsterdam groote drukte
in verband met de aankomst van het s.s.
„Van Rensselaer" welke na een afwezig
heid van twee'maanden uit de West terug
keerde met aan boord een aantal gered
den van de ramp met de „Simon Bolivar".
Het betrof hier vier leden vqn het civiele
personeel en twee leden der bemanning,
alsmede een passagier, de Duitsche heer
'Schimon.
Toen het schip om acht uur voor den
wal lag begaf zich de onder-directeur van
de K.N.S.M., ir. Kruyff, vergezeld van de
heeren Rijnders. 'de chef van den civielcn
dienst en van Caspel, van de afdeeling
passage, aan boord van de-'„Van Rensse
laer", ter verwelkoming van het gezel
schap. Allen bleken in goeden welstand
en in de be=te stemming te verkeeren.
Op de kade hadden zich vele bloedver
wanten en andere belangstellenden van
de geredden verzameld, het was een har
telijk en ontroerend weerzien.
Negen buitenlanders meege
komen.
Met de „Van Rensselaer" arriveerden
tevens negen leden van het civiele perso
neel van het m.s. „Colombia" van dezelfde
maatschappij, buitenlanders, die in Enge
land van boord moesten gaan en gerui-
men tijd geïnterneerd zijn geweest. Ook
hun werd een hartelijk welkom bereid.
Zij waren uitermate verheugd na een
gedwongen afwezigheid van vele weken
thans hun vrijheid te hebben teruggekre
gen.
Kunstbeschcrminq.
De minister van Binncnlandsche Zaken
deelt in een circulaire aan de burgemeesters
mede, dat hij met zijn ambtgenoot van On
derwijs Kunsten en Wetenschappen overleg
heeft gepleegd over de indeeling en het
geen daarmede verband houdt van de
personeelsgroepen, welke in de daarvoor in
aanmerking komende gemeenten de zorg
voor de bescherming der monumenten op
zich zullen nemen.
Het komt hun aangewezen voor,
dat deze groepen een onderdeel uit
maken van den gemeentelijken lucht
beschermingsdienst. Het verdient in
dezen gcdachtengang aanbeveling
daarvoor geen nieuw orgaan te vor
men, doch .d.ou ttliQslaapdm .lyphtbe-
ftchenningsdiensï biet een nieuw on
derdeel, den kunstbeschermings-
dienst, uit te breiden.
Er ware rekening mede te houden, dat de
behoefte aan personeel wanneer daarin
nog niet is voorzien wellicht kan worden
gedekt uit den Vrijwilligcn Burgerlijken
Dienst. Hierbij zóu voor secundaire dien
sten o.a. gedacht kunnen worden aan bij
dien V.B.1). aangesloten jeugdorganisaties.
De verschaffing van het materiaal ge
schiedt voor rekening van het departement
voor Orderwijs, Kunsten en Wetenschap
pen.
Geschillen in landbouwcrisisza
ken door den burgerlijken rech
ter beslecht.
De Minister van Economische Zaken
maakt bekend, dat op 1 December 1939 in
werking zal treden het Kon. Besluit van 15
November 1939, houdende wijziging van het
crisis-organisatiebesluit 1933. Ingevolge deze
wijziging zal met ingang van dien datum
de arbitrale clausule in de statuten der cri
sisorganisaties komen te vervallen.
Nu de werkingssfeer der Landbouw-
crisiswet 1933, doordat zij thans ook
de maatregelen ten behoeve van de
voedselvoorziening bevat, aanmerke
lijk is üitgebreid, is het gevvenscht
gebleken, de beslechting der geschil
len aan den gewonen burgerlijken
rechter op te dragen.
Mede van belang was het feit, dat tenge
volge van het ontbreken van verplichte ar
bitrage bij andere maatregelen op het ge
bied der economische verdediging, welke
maatregelen niet op de genoemde wet zijn
gebaseerd, verschil in berechting dreigde te
ontstaan. De reeds bij de crisis-arbitrage
commissie vóór 1 December aanhangig ge
maakte zaken zullen door deze commissie
worden afgewikkeld.
Uitvinding van Duitschen professor.
De Duitsche professor Dr. Prigge is er in
geslaagd een nieuwe entstof tegen dysenterie
te ontdekken, dat de gifstof van den dysen-
tericbacil onschadelijk maakt.
Tot nu toe 1 estond er geen probaat mid
del tegen deze ernstige ziekte, welke van
TWEE POLEN TER DOOD VEROORDEELD.
Voor een speciale rechtbank te Bromberg
zijn twee Polen wegens moord op twee Duit-
schers ter dood en tot duurzaam verlies der
burgerrechten veroordeeld.
Tot vier jaar gevangenisstraf ver
oordeeld.
De rechtbank te Leeuwarden veroordeelde
gisteren een bouwkundige tot vier jaar ge
vangenisstraf.
Hem was brandstichting in een aan zijn
broer toebehoorend perceel ten laste gelegd,
terwijl hij tevens in het vergifregister van
oen apotheek te Franeker een aanvraag tot
levering van gele fosfor, welke hij bij de
brandstichting had gebruikt, met een val-
schen naam had onderteekend.
De Officier van Justitie had tijdens de zit
ting van 15 November een gevangenisstraf
voor den tijd van zes jaar geëischt.
Britsch dementi.
Het Engelsche ministerie voor de lucht
vaart maakt bekend, dat alle vliegtuigen
der Koninklijke Luchtmacht, die Maandag
avond hebben deelgenomen aan de ver
kenningsvluchten boven Noordwest Duitsch
land, behouden zijn teruggekeerd.
Aan deze verklaring wordt nog
toegevoegd, dat „er geen, enkele
waarheid schuilt in de Duitsche
verklaring, dat onze vliegtuigen
boven Nederlaiidsch gebied heb
ben gevlogen".
VRIJDAG 1 DECEMBER 1939
Hilversum I. 1875 en 414.4 m.
Algemeen programma, verzorgd door de
NCRV.
8.00 Berichten ANP.
8.05 Schriftlezing, meditatie.
8.20 Gramofoonmuziek (9.30A.45 Geluk-
wenschen).
10.30 Morgendienst.
11.00 Gramofoonmuziek.
11.45 Pianovoordracht en gramofoonmuziek.
12.00 Berichten.
12.15 Carillonbespeling (opn.).
12.30 Toespraak „Een woord voor U".
12.45 Berichten ANP. hierna: Zang, piano,
viool en gramofoonmuziek.
2.252.55 Christ. lectuur.
3.00 Dames-ensemble van Eden en gramo
foonmuziek.
4.30 Gramofoonmuziek.
4.45 Orgelspel.
5.45 Declamatie en gramofoonmuziek.
6.30 Voor tuinliefhebbers.
7.00 Berichten.
7.15 Literair halfuur.
7.45 Gramofoonmuziek.
8.00 Berichten ANP, herhaling SOS-ber.
97.
De taxi stopte met een schok. Jan en Red
sprongen er uit. De huisdeur van Tasmia's
appartementen stond open. De beide offi
cieren snelden naar binnen. „Tasmia!" riep
Jan. Doch er kwam geen antwoord. Brutaal
weg doorzochten Jan en Red nu samen het
hele huis.
„Nu Jan, dit huis is onbewoond", verklaarde
Pennington, „kijk maar!"
98.
De kasten waren leeg, de kamers schoon*
gemaakt en de bewoners verdwenen!" Het ge.
zicht van Jan Zeedijk werd grauw van ont
zetting.
„Lieve help!" mompelde Red, „dat is een
slag voor je, kerel. Wat wil je nu doen?" Jan
Zeedijk liét zich in een stoel vallen.
„Er is maar één ding, dat ik doen kan, Red",
antwoordde hij. Een ogenblik keek hij strak
voor zich uit naar de muur tegenover hem.
99.
„Ik moet er melding van maken bij den
admiraal", vervolgde hij met een holle stem,
„en dan moet ik mijn welverdiende straf on
dergaan als een man".
HOOFDSTUK 8.
Voor den krijgsraad.
100.
Jan Zeedijk stond in het bureau van admi
raal Hood. Hij had zijn chef juist de diefstal
der documenten medegedeeld. „Wat?" barstte
Hood los, „als dit een aardigheid moet bete
kenen, Zeedijk, dan heb je al een zeer slech.
ten smaak".
8.15 Orgelconcert.
9.00 Gramofoonmuziek.
9.30 Actueel halfuur.
10.00 Berichten ANP.
10.05 Lezing: „Ons gezin in den crisis".
10.35 Viool en piano en gramofoonmuziek.
11.10 Gramofoonmuziek.
Ca. 11.50—12.00 Schriftlezing.
Hilversum II. 301.5 m.
8.00 VARA. 10.00 VPRO. 10.20 VARA.
12.00 AVRO. 4.00 VARA. 7.30 VPRO. 9.00
VARA 10.40 VPRO. 11.00—12.00 VARA.
8.00 Berichten ANP, gramofoonmuziek.
10.00 Morgenwijding.
10.20 Gramofoonmuziek.
10.30 Pianovoordracht.
11.00 VARA-orkest.
12.00 Gramofoonmuziek.
12.15 AVRO-Dansorkest en soliste.
12.45 Berichten ANP. Gramofoonmuziek.
1.00 AVRO-Amusementsorkest.
1.45 Gramofoonmuziek.
2.00 Voor de huisvrouw.
2.10 Lyra-trio.
3.00 Boekenhalfuur.
3.30 Gramofoonmuziek.
4.30 Zang en piano en gramofoonmuziek.
5.00 Voor de kinderen.
5.30 Gramofoonmuziek.
6.006.25 De Ramblers.
6.30 Causerie over beeldende kunst.
6.50 Zang met pianobegeleiding.
hem indertijd in goed vertrouwen verteld
had, Zoodoende kreeg hij haar in zijn macht.
Hij dreigde niet alleen haar aan de kaak te
stellen, maar eveneens mij, zijn vroegere
handlangster, te laten arresteeren, op be
schuldiging van moord."
„En u? Wie bent u?" vroeg mrs. Mark
ham scherp.
„Ik ben haar zuster. Onze verwantschap en
mijn tegenwoordige woonplaats en werk
kring, en ook den naam waaronder ik leef,
wist hij eveneens uit de gestolen papieren.
Het was om mij te beschermen voor het lot.
waarmee deze man dreigde" ze keerde zich
thans weer naar Tom Cheriton dat ze u
opgafomdat ze niet wilde dat u met een
vrouw zou trouwen aan wier naam een smet
kleefde. Ze gaf er de voorkeur aan den last
van dit vreeselijke geheim alleen te dragen.
O, een edelmoediger menschenkind dan mijn
zuster Dorothy bestaat er op de heele wereld
niet. Ze heet Dorothy en Marlow is onze
achternaam. Wij zijn de dochters van een va
der, die wegens valschheid in geschrifte ver
oordeeld is en de zusters van een broer, die
door zijn eigen vader tot misdaad is aange
zet. Ik ben ook gestruikeld, zooals ik al ge
zegd heb, maar haar levenswandel is altijd
vlekkeloos geweest, en het wat deze omge
ving, waaruit ze gevlucht is. Ze wilde u niets
vertellen, mr. Chariton, toen u bij haar aan
drong de reden te zeggen, waarom ze het en
gagement had verbroken omdat het naar
haar meening te laat was. Toen ze met u ver
loofd was en tot ze drie dagen geleden bij mij
kwam, wist ze ternauwernood wat die man
claar, eigenlijk dreigde van mij bekend te zul
len maken als ze zich tegen hem verzette
Maar ze zou mij nooit opgeofferd.hebben, ter-
wille van haar eigen geluk en ze zou haar
leven verder vreugdeloos hebben voortge
sleept. Doch dat kon ik niet toelaten en ik
ben naar Londen gekomen, om haar te zeg
gen, dat ik de waarheid zou onthullen, wat
daar voor mij ook de gevolgen van mochten
zijn
„Arme Dessie!" zuchtte Tom. „Wat moet
ze geleden hebben. Maar waar is ze nu?
Waarom is ze niet hier?"
„Een paar uur geleden verliet ze haar ka
mers, nadat die man bij haar geweest was,
en ze zou direct terugkomen, nadat ze mrs.
Markham gesproken had. Ze is niet terug
gekomen. Daarom kwam ik hierheen om haar
te halen en hoorde dat ze heelemaal niet hier
is geweest. Ik begreep direct, dat daar weer
een nieuwe schurkenstreek achter zat en wie
daar de hand in heeft, en toen de bediende,
die mij opendeed, zei, dat die man hier was.
leek het mij het beste hèm te vragen waar
zij is."
„U zou mij net zoo goed kunnen vragen of
ik weet waar de troonopvolger van Luilek
kerland is," viel de Montalt in met korten,
grimmigen lach. „Ik heb nu schoon genoeg
van al deze gekkenpraat! Ik heb niet het
flauwste idee, waar die jongedame zonder
naam, of met twee namen -zooals u wilt,
uithangt, en ik wensch het niet te weten ook.
Trouwens, als ik het wist zou ik nog geen
woord zeggen om u te helpen. Nu Dora,"
vervolgde hij op denzelfden ongeduldigen
toon: „Ben je ook zoo beu van deze vertoo
ning? Ik voor mij zie maar één redelijke op
lossing. Het is waar, dat miss Merrion of
miss Marlow of hoe ze heeten mag de be
spottelijke beschuldiging die je hebt gehoord,
tegen mij uitsprak. Ik heb het je niet ver
teld. omdat ik het onnoodig vond je met der
gelijke zottepraat lastig te vallen. Maar ik
stelde de jongedame voor, wat ik nu opnieuw
voorstel: het aan mr. Cheriton, die advo
caat is, over te laten om te beslissen welke
bewijzen hij wenscht dat er hier niets dan een
noodlottige vergissing in het spel is. Het zal
mij niet moeilijk vallen om aan te toonen, dat
een zeer bedriegeliike gelijkenis met iemand
anders de oorzaa't -an het misverstand is".
„Gelijkenis!" riep missDabenant, nu voor
het eerst aan het heen- en weer gepraat deel
nemend, „waarom ontkende u uw identiteit
gisteren niet, toen ik hier was?"
„Het is absoluut zooals ik zeg," antwoord
de hij, haar protest onbewogen negeerend. „Ik
kan de heele zaak tot mr. Cheritons vol
komen bevrediging verklaren en ben daartoe
direct bereid."
„Dan moet het ook zonder uitstel gebeu
ren," zei Tom, „vóór we deze kamer ver
laten."
Tegen deze voorwaarde maakte de Montalt
bezwaar.
„Dit kan niet. Ik moet mijn papieren erbij
hebben en die zijn in mijn hotel. U kunt met
mij meegaan en als u mij uw woord geeft,
dat ik verder niet door u zal worden lastig
gevallen, kunt u in mijn onmiddellijke nabij
heid blijven, tot ik u overtuigd heb. Tot zoo
lang hoeft u mij geen seconde uit het oog
te verliezen."
„Laat u dat maar aan mij over," was het
laconieke wederwoord.
„Over een klein uurtje ben ik terug, Dora,"
zei de Montalt tegen mrs. Markham. „En
dan zullen we van deze bende voorgoed ver
lost zijn."
Den laatsten zin gromde hij tusschen zijn
tanden.
Tom Cheriton opende de deur. Hij was vast
overtuigd, dat de Montalt de kans niet zou
krijgen hem een of andere poets te bakken
hij zou drommels op zijn qui-vive zijn met
dit gevaarlijke en sluwe heerschap. Een pret-
7.00 Causerie: „Het beginselprogramma der
S.D.A.P."
7.18 Berichten ANP.
7.30 Berichten en mededeelingen.
7.35 Cyclus: „De boeken van den Bijbel".
8.00 Viool en piano.
8.30 Cyclus: „Het ontwaken van het platte,
land".
9.00 Rosianorkest en solist.
9.25 Toespraak.
9.30 Radiotooneel met muziek.
10.00 Puzzle-uitzending.
10.15 Gramofoonmuziek.
11.00 Berichten ANP.
11.10 Jazzmuziek (gr.pl.),
11.4012.00 Orgelspel.
tig karweitje was het zeker niet, maar hij
moest erkennen dat de Montalts eisch om
gelegenheid te hebben zijn papieren te toonen,
alleszins redelijk was en zoowel zijn opvat
ting als jurist van strikte billijkheid jegens
den tegenstander als zijn sportief instinct van
geboren Engelschman, zeiden hem dat ook
aan den zwartsten misdadiger (en hij twijfel
de geen oogenblik of de Montalt wós dat),
de mogelijkheid niet mocht onthouden wor
den zich te rechtvaardigen.
Daphne was er allesbehalve mee ingenomen
dat haar doodsvijand nog met zooveel tege
moetkoming behandeld werd, en ze vond het
niet overbodig Tom nog eens extra op het
hart te drukken op zijn hoede te zijn.
„Mr. Cheriton," waarschuwde ze „u zult al
uw vernuft en Waakzaamheid noodig heb
ben. Hij is nooit gevaarlijker dan wanneer hij
oogenschijnlijk toegeeft. U doet heusch beter
direct de politie te halen."
„Die komt straks wel als ik terug ben,"
beet de Montalt haar toe.
Een taxi kwam voor en de twee mannen
stapten in. Hoewel hij mrs. Markham verze
kerd had met een uurtje terug te zullen zijn,
was de Montalt allang besloten geen voet
meer in haar huis te zetten. H(j wist, dat hij
verslagen en dat de kans om met de rijke
jonge weduwe te trouwen, absoluut verkeken
was.
Hij gaf den strijd op en volgde den eenigen
weg die voor hem openlag Hij zou Cheriton
verschalken; er zou zich onderweg wel een
manier voordoen om aan zijn hoede te ont
snappen. Dan zou hij onmiddellijk naar St.
Johns ood gaan en Dessie de robijnen af
handig maken. En daarnaeen knappe
jongen die zijn spoor terugvond!
De schemering was al gevallen, toen de
auto door Brompton Road reed eri de twee
mannen zaten zwijgend naast elkaar: de Mon
talts hersens werkten koortsachtig om een
middel te verzinnen hoe hij Cheriton kwijt
kon raken. De tijd begon te dringen
Het geluk was hem gunstig, zooals zoo vaak
in zijn misdadig leven. Toen de auto Hyde
Park Corner bereikte was er een opstopping,
veroorzaakt door een verkeersongeluk. De
taxi moest stoppen en Cheriton, in een na
tuurlijke reactie de voorzichtigheid uit het
oog verliezend, stond op en keek uit het
raampje om te zien wat er gaande was.
Bliksemsnel zijn kans aangrijpend, rukte
de de Montalt het portier aan den anderen
kant open en voor Cheriton merkte wat er
gebeurde, was de Franschman uit de auto ge
sprongen en bliksemsnel tusschen de samen
gedromde te» bouwers verdwenen.
(Wordt vcrvolc/d.)