dagblad voor den helder en hollands noorderkwartier
Hevige verontwaardiging
in Amerika
Finsche regeering
afgetreden
Noodseinen van
Sovjetlegers overschrijden
de grenzen
Hoilandsch schip
Het Derde Rijk
ziet verbeten toe
HELSINKI gebombardeerd
LL/EERBERICHT
KONINGSTRAAT.78, DEN HELDER, TELEFOON 50 f2 LIJNEN)
V R IJ D A G
1 DECEMBER 1939
67e JAARG. No. 8788
Een niet-bevestigd bericht uit
Helsinki meldt, dat Rusland een
ultimatum gericht heeft tot Fin
land.
Dit ultimatum zou hierop neer
komen, dat, tenzij Finland alle
Sowjet-Russische eischen vóór ge-
passeerden nacht drie uur zou
hebben ingewilligd, het land ver
woest zou worden.
Vannacht om twee uur was het
parlement, dat Donderdagavond om
acht uur bijeen was gekomen, nog
in vergadering bijeen.
De situatie
Dit nummer bevat pagina's
D E BILT SEINT:
Prinselijke gift
voor de soldaten
De „Beverwijk"
in gevaar?
KELDERSCHE COURANT
Uitgave der Ultg.Mlj. Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
betaalt Rusland
De Russische beer heeft zijn gewel
dige klauwen naar het schier weer
looze Finland uitgestrekt en dreigt
het leven van deze strikt neutrale
natie te vermorzelen.
En vol ontzetting ziet de wereld
toe. hoe weer een kleine neutrale
natie van de landkaart dreigt te
worden weggewischt, omdat een
groote bnurman zich „bedreigd" ge
voelt.
De ontsteltenis over deze brute en niet te
verdedigen Russische inval gaat vrijwel
overal gepaard met een gevoel van groote
verontwaardiging en, hoewel dit materieel
weinig helpt, weet de Finsche natie zich ge
dragen door de sympathie en 't medeleven
van schier heel de wereld.
Vooral uit Amerika, maar ook uit Enge
land en Frankrijk komen berichten, welke
aan duidelijkheid weinig te wenschen over
laten.
De verontwaardiging in de Ver-
eenigde Staten is grooter dan bij den
Duitschen inval in Polen, daar Fin
land dat steeds strikt zijn finantieele
verplichtingen nakwam, in Ameri
ka geldt als het ideale type van de
democratische staat.
Zóó groot is de bereoring onder het volk,
dat een Amerikaansche diplomatieke actie
bijna niet kan uitblijven.
Men vraagt zich overigens af, of Moskou
maar zonder meer het aanbod van goede
diensten, door President Roosevelt gedaan,
van de hand wijst., zelfs zonder antwoord.
Een dergelijke onhoffelijkheid zit de Ame
rikanen zeer hoog en de stemmen, welke
pleiten voor verbreking der RussischAme
rikaansche betrekkingen doen zich zeer luid
hooren.
Ook in Frankrijk wil een goed deel der
openbare meening met de Sovjet-Unie bre
ken. Hoe de stemming in officieele kringen
is, kan blijken uit de opheffing der parle
mentaire onschendbaarheid van communis
tische Fransche Kamerleden en de arresta
tie van één hunner.
MILITAIR DUITSCHLAND VERBETEN.
In Duitschland valt ten aanzien van de
Finsche kwestie een eigenaardig dualisme
te constateeren.
Officieele kringen verklaren, dat Duitsch
land bij de Finsch-Russische ruzie slechts de
rol van toeschouwer vervult en men gaat
zelfs zoover te zeggen, dat het Derde Rijk
geen belangen heeft bij de Scandinavische
landen, met uitzondering van Denemarken.
Men erkent ook overigens de rechtvaar
digheid der Russische verlangens naar mi
litaire veiligheid in de Oostzee.
DUIDELIJK TREDEN DOOR DE
ZE DIPLOMATENTAAL DE CON
CESSIES AAN HET LICHT, WEL
KE VON RIBBENTROP HEEFT
MOETEN DOEN OM RUSLANDS
WELWILLENDE NEUTRALITEIT
TE KOOPEN.
Stalins prijs was een terugtrekken van
Duitschland uit geheel Oost Europa en de
vrije hand op het Scandinavische schier
eiland.
Recht tegenover deze officieele taal der
Duitsche diplomaten staat de verbetenheid
van het militaire Duitschland, dat knarse
tandend toeziet hoe Hitier voor Stalin de
poorten van de Oostzee opengooit.
Met schaamte moet de Duitsche marine
aanhooren hoe een Russisch admiraal het
Sovjet Rijk uitroept als de beheerscher
dezer, sinds eeuwen zuiver Duitsche, zee en
terwijl het bolsjewisme in gesloten kolon
ies opmarcheert naar het Westen, vragen
velen in het Nazi-Rijlk zich af hoe dit alles
zich wel vereenigt met de sinds jaren steeds
weer herhaalde strijdkreet, dat het Hitler-
dom Europa's bolwerk is tegen anarchie en
communisme.
Het Duitsche leger staat in den geest niet
naast den Rus, maar naast den dapperen
Fin, met wien men reeds eerder tezamen
tegen de Moscovieten vocht en hoe politiek
Berlijn zich ook mag kronkelen om de
Russisch ultimatum aan Finland
De Finsche regeering is afgetreden
en Tanner, de minister van Finan-
tiën, is met het vormen van een
nieuwe regeering bezig. Deze regee
ring zal dan trachten opnieuw con
tact met Moskou te zoeken en in
ieder geval een wapenstilstand
trachten te bewerkstelligen.
Het moet thans niet onwaarschijn
lijk geacht worden, dat het kleine
Finland, om verder bloedvergieten
te voorkomen, de Russische eischen
zal inwilligen.
OORLOGSVERSCHRIKKINGEN.
Rusland dat gedreigd had Helsinki geheel
te vernietigen, heeft zijn legers gistermor
gen op .drie plaatsen de Finsche grens doen
overschrijden en de luchtmacht heeft ver
scheidene plaatsen met brandbommen be
stookt. De vloot heeft enkele Finsche haven
steden gebombardeerd, er zijn reeds dooden
en gewonden gevallen, zoodat de Finnen
zich wel geheel in de wreede werkelijkheid
van een modernen oorlog zien verplaatst.
De Finsche troepen zouden in Kareltje ver
woeden tegenstand bieden en stand houden,
ondanks een moordend artillerievuur. Be
noorden het Ladoga meer hebbén de Russen
getracht de z.g. Finsche Maginotlinie in den
rug aan te vallen, maar de terreinsgesteld
heid laat hier het gebruik van het voor
naamste aanvalswapen, de tanks, niet toe.
Ook hier zouden de Finnen als leeuwen
vechten. Het z.g. visschers-schiereiland in
het hoorden leverde minder bezwaren op,
de slechts enkele Finsche wachtposten kon
den zich tegen 'n Russische divisie niet ver
weren.
GRUWELIJKE BIJZONDERHEDEN.
Reeds thans zijn gruwelijke bijzonderheden
bekend omtrent den strijd, die volgens ver-
groote offers welke aan het roode Rusland
werden gebracht, te verbloemen, het staat
vast, dat militair Duitschland dit spel met
onrust gadeslaat.
Bij dit alles is van het grootste belang,
van welke houding Italië in de eerstvol
gende dagen zal blijk geven.
De eerste berichten trillen van veront
waardiging over den Russischen inva*.
maar zoolang Mussolini niet officieel of of
ficieus heeft gesproken, dient men af te
wachten.
Het Romeinsche Rijk houdt zijn machtig
leger gereed en zijn kruit droog. Te wiens
gunste het tenslotte zal ingrijpen is niet te
zeggen, maar het meest waarschijnlijk is,
dat het zal zijn ten eigen bate en dan wee.
de kleine neutralen, welke ook dezen dicta
tor in den weg staan.
schillende gegevens door de Russen meedoo-
geniloos zou zijn gevoerd.
Honderden granaten zijn op onverdedig
de steden afgevuurd, de havenstad Viorg
is voor een groot gedeelte door brand ver
woest. Direct hebben de Russen getracht de
toevoer van electrischen stroom naar de
steden af te sluiten door de electrische cen
trale Imatra ten noorden van Viorg te
bombardeeren.
Verder zou
een ziekenhuis getroffen
zijn, in het nabij gelegen plaatsje Enso. Het
verloop der gebeurtenissen in Helsinki, de
hoofdstad, is aldus geweest. Reeds in den
morgen waren Russische vliegtuigen boven
de stad geweest en hadden boven arbeiders
wijken circulaires uitgestrooid, waarin de
bevolking werd opgewekt de regeering weg
te jagen. Wij Russen hebben niets tegen de
Finsche bevolking, slechts willen wij een
regeering dwingen, die onze gerechtvaardig
de eischen hooghartig van de hand wijst,
zóó was ongeveer de inhoud der pamfletten.
Spoedig verdwenen de machines weer. Te
gen twee uur werd het signaal alles veilig
gegeven en kwam de bevolking, die 's mor
gens in de grootste orde toevlucht in de
schuilplaatsen had gezocht, weer te voor
schijn. Om kwart voor drie echter versche
nen de Russische machines opnieuw en be
gonnen
BRANDBOMMEN
uit te strooien. Spoedig stonden vele huizen
in vlammen. De U.P. correspondent seinde
op dit oogenblik:
Voortdurend klinkt het donderend
bulderen van het afweergeschut en
het is dan onmogelijk, het aantal
bommen dat inslaat, te tellen. De toe
stellen vliegen zeer hoog en het is
uiterst moeilijk ze te raken.
Het is niet mogelijk een schatting te
doen van het aantal slachtoffers. Het
moet echter zeer groot zijn, want de
bevolking was, doordat de lucht na
vanmorgen betrokken is, in den
waan, dat het gevaar voorloopig ge
weken was en velen bevonden zich op
weg naar hun bezigheden.
Ik zelf heb minstens twaalf bommen
zien vallen. Enkele daarvan waren
van buitengewoon groot formaat.
Opmerkelijk is de kalmte van de bevolking
en met name van de luchtbeschermingsfunc
tionarissen en het telefoonpersoneel.
Op het oogenblik, dat de reusachtige gla
zen toren van „Hotel Torni", waar ik logeer,
bezweek onder den luchtdruk, vroeg ik een
dringend gesprek aan met Kopenhagen. In
de hal weerklonk op dat oogenblik een oor-
verdoovend geraas, want een ware stortvloed
van glas on puin stortte omlaag. De telefo
niste echter nam met de grootste kalmte het
gesprek aan.
Tot zoo ver het reeds geplaatste relaas.
Gisteravond seinde de „U. P."-correspon-
dent nog:
Het meeste puin, dat tengevolge van het
luchtbombardement in de straten lag, is bin
nen twee uur opgeruimd.
De brandweer heeft meegedeeld, dat de
branden zich niet uitbreiden, doch dat deze
op drie punten nog zeer hevig zijn en wel
in de benedenstad.
Er zijn geen cordons getrokken rond de
brandhaarden, aangezien de bevolking zich
buitengewoon goed gedisciplineerd gedraagt
en er zorg voor draagt, dat er geen opstop
pingen ontstaan.
De halls der hotels en van de reisbureaux
zijn vol met personen die trachten zoo spoe
dig mogelijk te evacueeren.
De straten bieden na den luchtraid een lu-
guberen aanblik, aangezien de duisternis na
4 uur 's middags reeds ingetreden is.
De zoeklichten doorsnijden den duisteren
hemel, terwijl de brandende gebouwen sterk
in de duisternis uitkomen.
Ondertusschen hernemen de bewoners
weer hun dagelijksche bezigheden en wordt
er met het opruimingswerk haast gemaakt.
Hierboven een kaartje van de landengte
van Karelië, waarop het Finsche gebied is
aangegeven, dat door de Sovjettroepen in
den eersten aanval werd overschreden.
Men vindt op de kaart de stad Viborg, als
mede de grensplaatsjes Terijoki en Vamm;
genoemde plaatsen werden door de Russen
onder vuur genomen.
In de Finsche golf is het Finsche eiland
Seiskari gelegen, de Russische marine is van
Kroonstad (Itronstadt) opgestoomd en treft
thans voorbereidingen aldaar troepen aan
wal te zetten. Zeer interessant is de aange
geven dikke lijn, deze was de door de Rus
sen geëischte linie, waarop de Finnen on
middellijk moesten terugtrekken, hetgeen in
den Russischen eisch van 27 Nov. (dus nog
vóór het niet-aanvals-pact was opgezegd)
was vervat.
De kaart geeft verder den lezer een over
zicht van het meest zuidelijke Finsche ge
bied, waar de strijd het hevigst is.
Met de ontruiming van de hoofd
stad begonnen. Bevolking vlucht
naar de besneeuwde bosschen.
Gisteravond is begonnen met de ontrui
ming van de hoofdstad. Reeds eerder was,
zooals men weet, advies gegeven, de stad te
verlaten, doch toen het gevaar scheen te
luwen, waren velen weer teruggekeerd.
U. P. seinde hieromtrent vannacht:
Volgeladen treinen verlaten deze
stad. De exodus is begonnen en de
bevolking begeeft zich per trein,
wagen of andere voertuigen naar
buiten naar de besneeuwde bos
schen uit angst voor de luchtbom
bardementen, die, naar men vreest,
zich hedennacht zuilen herhalen.
Matrassen, dekens en lakens wor
den meegevoerd om zich eenigszins
tegen de koude van den nacht te be
schermen.
Gedurende den avond brandden nog een
twintigtal huizen. Heele huisgezinnen bren
gen den nacht in kelders en schuilplaatsen
Verwachting: Matige tot krach
tige, tijdelijk wellicht storm
achtige Z.W. tot W. wind,
betrokken tot zwaar be
wolkt, nu en dan regen of
motregen, iets kouder.
Ten behoeve van O. en O.
Z.K.H. Prins Bernhard heeft f 10.000
geschonken aan de sectie „Ontwikke
ling en Ontspanning" van het Alge
meen Hoofdkwartier. Deze gift werd
door hen, die met het ontwikke
ling?- en ontspanningswerk der ge-
mobiliseerden belast zijn, met groote
vreugde begroet.
door. Zij durven niet naar hun woningen
terugkeeren.
RUSSISCHE VLIEGTUIGEN
NEERGEHAALD.
In Finsche militaire kringen wordt ge
zegd, dat vier Sovjetrussische vliegtuigen
omlaag zijn geschoten, twee nabij Helsinki
een bij Hangoe en een ander in Karelie.
VEERTIG DOODEN TE
HELSINKI.
De Finsche radio heetf medege
deeld, dat bij het bombardement van
Helsinki veertig personen werden
gedood en 120 gewond.
De slachtoffers zijn meest vrouwen
en kinderen, warvan twee beneden
acht jaar.
Bij een aanval op Lathi werden
vier personen gedood en dertien
gewond.
MOSKOU GEEFT DE ACTIE TOE.
Tot laat in den avond bleven gister of
ficieele Russische berichten uit, in Moskou
was blijkbaar het parool „niets van bekend"
gegeven. Tenslotte gaf echter de Moskou-
sche radio een communiqué uit, waarin
werd verklaard, dat met het oog op „verde
re Finsche militaire provocaties" het roode
opperbevel bevelen heeft gegeven aan de
troepen van het militaire district van Le
ningrad om de grens om 8 uur in den mor
gen op de Karelisch landengte en in een
aantal andere districten te overschrijden.
Ondanks de ongunstige weersomstandighe
den, zoo gaat het cpmmunique verder, heeft
de Sowjetrussische luchtmacht verkennings
vluchten ten uitvoer gelegd en de lucht
havens van Viipuri (Viborg) en Helsinki
gebombardeerd.
De telefonische, telegrafische en spoor
wegverbindingen met Helsinki zijn verbro
ken. De leden van de Finsche legatie ma
ken zich in alle kalmte gereed te ver
trekken, zij weten nog niet hoe zij naar
hun land zullen terugkeeren, vermoedelijk
via Duitschland en Denemarken.
(Zie veider onder Laatste Berichten).
TWAALF LANDGENOOTEN
AAN BOORD.
De Deensche veerboot „Prins Chris-
tian" heeft tusschen Gjedser en
Warnemünde noodseinen opgevan
gen van een Nederlandsch schip,
naar alle waarschijnlijkheid van de
zeesleepboot „Beverwijk 20" die kort
geleden naar Rusland is verkocht.
Er bevinden zich twaalf Nederlan
ders aan boord. Wat hun lot is,
is tot dusver onbekend.
Twee weken geleden vertrok er in betrek
Kelijke stilte uit Schiedam een transport
vaartuigen naar Leningrad, die hier te
lande voor Russische rekening waren aan
gekocht. Het waren, aldus het Hsbl., de
sleepbooten „Beverwij'k 20", „Ophir" en
„lAvenir', benevens een drijvende kraan
met een hefvermogen van 150 ton, gebouwd
bij de werf Gusto te Schiedam. Eenige da
gen geleden moet deze sleep het Kieler ka-
naai zijn gepasseerd, zoodat zij zich inder-
daad in de omgeving van de lijn Gjediser—
Warnemünde kan bevinden.
Weliswaar zijn deze vaartuigen dus geen
Nederiandsche schepen meer in den zin der
wet, maar dit neemt niet weg, dat het be
richt over het in nood verkeeren van een
der sleepbooten hier ongerustheid heeft ge
wekt. Immers, de „Beverwijk 20" vaart on
der een Russischen gezagvoerder met een
bemanning, bestaande uit vier Russen en
twaalf Nederlanders. Voorts zitten er acht
a negen Nederlanders op elk der beide an
dere sleepbooten en vier op de kraan. De
rest der opvarenden zijn weer Russen.
Deze bemanningen zijn te Schiedam aan
geworven; zal zijn afkomstig uit die stad,
benevens Vlaardingen, Maassluis en Sche-
venmgen.
Een avontuurlijk verleden.
In 1022 werd de Beverwijk, die voor ha-
venverbetering naar Zuid-Amerika was ver-
i™''" Argentinië opgelegd. Het schip
ag jarenlang te roesten op het eiland Ti-
BS", ln f? "««I* drietal Hol.
rif ter iongehn onder leiding van H. van
tend tenJ", K Beve™>ik naar het vader-
tuurliito 6 bronscn- Hct werd een avon-
tuurhjke, lange reis met veel tegenslag- de
Bemiddelde snelheid was: drie mijl per uur
ma 1!u?S van.de.n baggermolen brak enkele
tegénwimJ0'1 1 te k,ampen met stroom on
den Z k' ™ara kolengebrek, enkele le
den der bemanning kregen scheurbuik, enz.
Doch op een mistigen Novemberavond liep
het gerepareerde schip de haven van IJmui-
den binnen.
Zou de Beverwijk na dit zwerversbestaan
een droevig einde hebben gevonden?
