yO-cunmatt
Ingezonden
SLAAP UW
ïlizwM uit lOifc
W m m wmm
Toonkunst
De kustverlichting in
het Noorden
VERKOUDHEID WEG
Onderzeebooten en
bommenwerpers
Aanbesteding
Langs de kust
Boottrein Genua-Holland
Afvaart van schepen
Een indrukwekkende
begrafenis
De Texelsche St*Nico!aas-
viering
Voor de toekomst van Urk
V isscherij
de ideale verkooper!
De vaard gheidsproeven van het
Nederlandsch Olympisch Comité
voor Militairen
arstó
fit
Tijdschriften
Afd. Den Helder en Omstreken.
(Dir.: A. J. Leewens).
Op Dinsdag 19 Dec. a.s. geeft Toonkunst in
de Bethelkerk aan het Julianapark een uit
voering van fragmenten uit de „groote Mis"
van Anton Bruckner, benevens het „Weih-
nachtsoratorium van Joh. Seb. Baeh.
Aan deze uitvoering zullen hun medewer
king verleenen Mevrouw Ans Stroink, alt
zangeres te Haarlem en de heer Gerard van
den Berk, tenor te St. Oedenrode (Diependaal),
benevens eenige leden van het koor.
De heer Feike Asma, orgelist in de Hoog-
landsche Kerk te Leiden, zal het keikorgel
bespelen, terwijl Mevrouw C. W. Velthuys
Huchshorn de klavierbegeleiding zal verzor-
gen.
Als bijzonderheid in deze stad mag worden
meegedeeld, dat de groote en thans meer en
meer gewaardeerde componist Anton Bruck
ner hier voor de eerste maal zal worden ge
ïntroduceerd.
Betreffende Bruckner's „Grosse Messe
schrijft Herman RutUrs van het „Handels
blad" het volgende:
„Elke maat, elke noot, elk timbre is
innig doordrenkt van zuiver en diep geloof,
van oprecht schuldbewustzijn, van alge-
heele overgave en onwankelbaar vertrouwen,
van devote aanbidding en opperste extase.
Het spreekt vanzelf, dat van het koor, so
listen en begeleiding een groote toewijding ge
vergd wordt.
Bach's „Weihnachtsoratorium", hetwelk het
2e deel van het programma zal vullen, is, door
dat het door Toonkunst reeds is uitgevoerd,
voor Den Helder geen onbekend werk.
Afgeronde solo's, prachtige koralen, bene
vens krachtige en dikwijls veeleischende ko
ren, maken dit werk tot een genot om aan te
hooren.
Het programma als geheel zal voorzeker m
de Kerstmissfeer een juiste plaats innemen,
waarbij de toegangsprijs niemand zal kunnen
afschrikken deze belangrijke uitvoering te
komen bijwonen.
Gedoofde lichten
Aan de zeekust in het Noorden des lands
heerscht, aldus de N.R.Crt., des avonds en in
den nacht de meest volstrekte duisternis. In
dit gebied, waar in normale tijden de kruis-
lichten der vuurtorens elkander in den nacht
zwiepend groeten en den varensman op zee den
veiligen weg wijzen, daar is thans alle weg
wijzend licht gedoofd. Ook onze waddeneilan
den liggen er in het nachtelijk duister, en in
de dorpen met hun schaarsche lantarenverlich
ting mist men het vuurtorenlicht noode.
Een lezeres uit Rijswijk stelt de vraag,
waarom het kustgebied tusschen Borkum
en Den Helder niet bevuurd is. „Gezond
leekenverstand zoo licht zij haar vraag
toe oordeelt, dat, juist in contrast met de
kusten der oorlogvoerende landen, de kusten
der neutralen wèl bevuurd behoorden te zijn,
omdat daardoor onopzettelijke schending van
de neutraliteit door zee- en luchtschepen mak
kelijker wordt vermeden. Wellicht interesseert
het meer lezers het antwoord op die vraag te
vernemen.
Wij mogen er het volgende van zeggen.
Het spreekt vanzelf, dat deze maatregel van
Defensie is uitgegaan en dat wij hem dus
hebben te zien in het licht van de verdediging
onzer neutraliteit. In tijden als waarin wij le
ven, hebben wij dergelijke maatregelen als
zijnde in het landsbelang eenvoudig te aan
vaarden en deze welbewust te houden buiten
de sfeer der discussie.
Er zij hier enkel op gewezen, dat in den
getroffen maatregel zin en logica allerminst
zoek zijn. Wanneer wij onze vuurtorens aan
den vaarweg van Schiermonnikoog tot Den
Helder des nachts hun licht lieten uitzenden,
dan zouden wij den weg wijzen aan ieder die
er gebruik van wenschte te maken. Zoo zou
men bijvoorbeeld een Engelsch schip, bijge
licht door onze vuurtorens, in den nacht den
weg wijzen naar Eems of Wezer, hetgeen ons
ongetwijfeld met Duitschland in moeilijkheden
zou brengen.
Bovendien zouden onze vuurtorenlichten an
dere schepen in de verleiding kunnen brengen,
het vaarwater langs onze Noordkust als vei
lig te gaan beschouwen, wat het, gelijk be
kend, thans allerminst is. Bij bevuring van
dit kustgebied zou men willens en wetens on
gelukken in de hand werken.
Al valt er voor de overweging in de toe
lichting onzer lezers iets te zeggen, toch
moeten aan het verlichten van deze kuststreek
zulke geldende bezwaren verbonden worden
geacht, dat zij den rigoreuzen maatregel alles
zins schijnen te rechtvaardigen.
Wie 's winters zomerwarmte wenscht
door cokes of anthraciet
Doet wijs als hij de brandstof stookt,
die OKKE VISSER biedt
Adres: Polderweg 34 - Telef 228
Wrijf rug en borst in met Dampo. Dan
^bent U den volgenden morgen beter I,
Pot 50 ct. Tube 40 ct. Doos 30 ct.
Zooals men heeft gelezen hield vorige week
gep. vice-admiraal L. J. Quant te Nijmegen
een lezing, waarin hij kort en'bondig de klem
mende wenschelijkheid van slagkruisers voor
de verdediging van het Nederlandsche impe
rium uiteenzette.
Speciaal zij hier nog eens de aandacht ge
vestigd op de zinsnede, waarin spreker de
aandacht er op vestigt, dat het een onjuiste
meening is, dat men bij de verdediging van
Indië het leger slechts behoeft te completee-
ren met bijv. onderzeebooten en bommen
werpers.
Dit laatste wordt wel ten duidelijkste gede
monstreerd door het feit, dat onderzeebooten
en bommenwerpers nog nergens eenig succes
van beteekenis hebben kunen boeken. Zij heb
ben niet kunnen beletten, dat èn naar China,
èn naar Spanje èn nu weer naar Frankrijk
groote hoeveelheden troepen over zee zijn over
gebracht.
Natuurlijk behooren deze onderzeebooten en
bommenwerpers een onderdeel uit te maken
van de harmonische vloot, doch .men vergete
niet. dat zij op zichzelf ten eenenmale onge
schikt zijn om zoowel voor den oorlog bij "de
neutraliteishandhaving als in den oorlog af
doende het werk der bovenwatervaartuigen
over te nemen.
Uitslag aanbesteding Woningstichting van
werkzaamheden volgens bestek no. 2 dienst
jaar 1939, aanbrengen plafonds plan Fabrieks-
gracht.
K. Duinker, Den Helder 1270.
Fa. Gebr. De Waard, idem 1375.
Fa. Noppert en Van Oord, idem 1435.
G. J. de Wit, idem 1495.
Dirk Koger, idem 1500.
Fa. Minneboo en Walboom, idem 1510.
M. C. van der Plas, idem 1538.
C. Th. Kwak, idem 1550.
W. F. Labout, idem 1590.
C. van Essen, idem 1604.
G. Hollos, te Santpoort 1633.
Gebr. Riemers, Den Helder 1650.
Reijers en Vlaming, idem 1670.
A. Smit, idem 1710.
J. Lugtenburg, idem 1790.
C. Bot, te Haarlem 1800.
Fa. Gebr. Boot, Den Helder 1810.
P. A. Holtes, te Heiloo 1850.
Modder Cuperus, Den Helder 1867.
D. Veul, te Schagerbrug 1970.
N.V. H. Doorn, Den Helder 2020.
ZONDEK LICHT EN ZONDEK
BELASTINGPLAATJE.
Enkele bekeuringen werden gisteren „uit
gereikt" aan personen, die op de fiets reden
zonder licht en zonder het vereischte rijwiel-
belastingmerk.
DAAR IS DE STRAAT NIET VOOR.
Enkele jongelui werden bekeurd wegens het
voetballen op de openbare straat.
ARBEIDSWET.
Een stadgenoot ging op de bon terzajte
overtreding van de Arbeidswet.
SCHENNIS DER EERBAARHEID.
Een militair werd aangehouden wegens het
schenden der eerbaarheid in het openbaar.
„Ergens aan de kust zijn veertien
mijnen aangespoeld." (Bericht).
En zoo lezen jullie, aldus Pasquino in „de
Tel.", dat in de krant, zegt mijn vriend, die
ergens in Nederland aan een strandboulevard
woont, op honderd meter van de zee. En nu
zal ik je vertellen, hoe dat incidenteel gaat,
want er spoelen natuurlijk zooveel mijnen
aan.
In den nacht van Zaterdag op Zondag
wordt er bij mij gebeld wij doen het licht
op en een stem buiten zegt, met een intona
tie van: eindelijk wakker: „Ja!"
Er staat een jonge matroos.
Ik wou u maar even waarschuwen, dat
er vlak bij mijnen liggen te rollen. Het Zwin
ligt vol en we hebben er al veertien geteld...
Mijn compliment, dat jullie dat in den
nacht zou gauw ontdekt hebben.
Daar zijn we toch voor, zegt de kust
wacht, in het minst niet gevleid.
Wij hebben de vensters opengezet en de
luiken er voor en zijn met de heele zaak naar
Bentveld gegaan. De jongens vonden het na
tuurlijk prachtig. In den morgen ben ik te
ruggegaan, om te kijken of het huis er nog
stond. Het stond er nog. Op het strand zag
ik een jongen marine-officier, met een aan
tal matrozen. Hij wenkte zijn mannetjes op
een afstand te blijven en ging met iets, dat
op een gereedschaptaschje geleek, naar de
eerste mijn. Hij bekeek haar eens van alle
kanten, haalde iets uit het taschje en begon
aan de mijn te morrelen. Het leek er op, of
hij de voering of zooiets er uit haalde. En
zoo. ging hij naar de andere dertien mijnen
en toen het karwei afgeloopen was, riep hij
zijn mannetjes er bij om de zaak verder op
te ruimen...
Een zenuwachtig werk! zei ik, om iets
te zeggen.
Een zenuwachtig werk? Juist niet, want
als je bibbert vlieg je in de lucht.
Maar hoeveel heldendaden staan er in de
krant en hoeveel menschen loopen er rond
met het etiket „held", omdat ze één keer in
hun leven iets bijzonder flinks gedaan hebben.
Maar veertien keer achter elkander!
Ze kunnen toch niet onzen marinemannen
iederen keer een medaille op de borst spelden,
als ze iets kranigs doen? Waar moesten ze
blijven met al die dingen? Je kunt ez moeilijk
op je rug spelden...
Daar heb je gelijk aan, zei mijn vriend.
Ik ben zelf ook oud-marineman...
En daar kwam de aap uit de mouw.
Hij had eenige reden om fier te zijn en ik
nam het hem ook niet kwalijk, al heb je als
landrot in zulke gevalen een minderwaardig
heidscomplex.
Hoezee dus voor de kustwacht en de wach
ters aan de kust.
Aansluiting „Johan van Olden-
barnevelt".
Amsterdam, 5 December. De Stoomvaart-
Maatschappij „Nederland" deelt mede, dat, in
aansluiting op het thuisvarende m.s. „Johan
van Oldenbarnevelt", dat op 10 December in
Genua aankomt, een boottrein zal rijden, via
Modane, Dyon, Versailles, Feignies, Brugge,
Roosendaal naar Den Haag.
De vermoedelijke aankomst is 12 December
te Roosendaal om 6.16 uur, te Rotterdam
(D.P.) 7.10 uur, te Den Haag, Hollandsche
Spoor, 7.33 uur v.m.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat in
Roosendaal de trein alleen stopt voor het uit
stappen van passagiers, doch dat aan dit sta
tion geen reizigers kunnen instappen.
Batavia, 5 Dec. (Aneta/ANP). Naar Aneta
verneemt zal de „Marnix" van de Mij. „Neder
land" 20 December van Batavia vertrekken
en de „Chr. Huygens" van dezelfde maat
schappij 17 Januari van Batavia. Verder ver
trekt de „Johan van Oldenbarnevelt" 28 Dec
van Genua, de „Marnix" 24 Januari en de
„Huygens 21 Februari voor de uitreis naar
N ederlandsch-Indlë.
De Engelsche officier-vlieger Mitchell, die
hier dezer dagen achter „De Krim" is aan
gespoeld, is gisteren omstreeks twaalf uur
op zeer plechtige wijze ter aardebesteld, op
het Algemeen Kerkhof te Den Burg. Deze
Militaire begrafenis geschiedde vanuit het
Museum in de Nieuwstraat, waarin het lijk
eenigen tijd was opgebaard geweest. Voordat
de overledene was uitgedragen voerde de
Angükaansche Geestelijke even het woord,
Daarna zette de stoet zich in beweging. De
samenstelling was ongeveer als volgt: Voor
op ging de politie gevolgd door het Batal
jonsmuziekcorps, met omfloerste trommen
(gespeeld werd de bekende treurmarsch van
Chopin). Daarachter volgde het vuurpeleton
en onmiddellijk daarna de lijkkoets; op de
kist was een krans van de Nederl. Regeering
vastgehecht. Als slippendragers fungeerden
militairen van den Luchtvaartdienst. Achter
de lijkkoets volgden officieren, die de eeretee-
kenen van den overledene meevoerden, waar
op officieren volgden met de Engelsche vlag.
Daarachter volgde de Anglicaansche geeste
lijke in toga, de burgemeester van Texel en
enkelee hoogere officieren. De stoet werd be
sloten door ongeveer 200 militairen van de
Landmacht.
Op het Kerkhof werd boven de geopende
groeve een salvo palost. Het woord i»ord cm.
voerd door den Anglicaanschen geestelijke (ge
sproken werd alleen in het Engelsch). Daar
na verliet de stoet het kerkhof onder het
spelen van treurmuziek door het Bataljons-
muziekscorps. De burgerij toonde zeer veel
belangstelling bij dit droevig gebeuren.
De Sint. Nicolaas-viering te Den Burg
heeft gisteren, voornamelijk door het feit,
dat vele jongelui dpor de mobilisatie afwezig
zijn, een zeer kalm verloop gehad. Het aantal
gemaskerden was zeer gering, bijzondere
voorstellingen kwamen bijna niet voor; op
vallend waren alleen een aardig groepje In
dianen, een idem met een filmapparaat en een
muzikale kinderwagen.
Doordat nog verschillende gebouwen bezet
zijn door militairen was alleen in Pen's zaal
gelegenheid voor den dans. De zaal bleek veel
te klein om alle danslustigen te bevatten.
Om 11 uur moest het bal eindigen, de mili
tairen kregen tot 10 uur verlof, om twaalf
uur was sluiten. Voorstellingen van politie-
ken aard waren ditmaal door den militairen
bevelhebber verboden.
ACTIE VOOR SCHADELOOSSTELLING
VOOR DE GEDUPEERDEN
TE OUDESCHILD.
Naar men ons mededeelt is gisteren te
Oudeschild door deskundigen de schade, ver
oorzaakt door de noodlottige mijn-explosie,
opgenomen. Deze moet ver in de duizenden
loopen. Deze opname zou in verband staan
met een te voeren actie om de gedupeerden,
die vrijwel allen de enorme schade aan hun
huizen etc. niet kunnen betalen, finantieel
ter hulp te komen.
In verband met de toekomstmogelijkheden
voor Urk heeft Burgemeester Keyzer mét den
Directeur van den Rijksdienst, den heer Hou-
ben, een onderhoud gehad met Ir. Smeding,
Directeur van de Wieringermeer. Naar aan
leiding hiervan hoopt Burgemeester binnen
kort met nadere plannen te komen. Welke
plannen dit ziin, is nu nog niet bekend. Op
Urk ziet men deze plannen met groote nieuws
gierigheid tegemoet. Zal er dan nog toekomst
zijn?
BURGERLIJKE STAND.
OVERLEDEN: J. Nentjcs, 74 jaren, wedn.
van M. Hakvoort. F. Barends, 68 jaren, echtg.
van M. Kapitein. J. Post, 81 jaren, echtg. van
M. Molenaar.
ONDERTROUWD: W. S'chenk en W. Bak
ker. W. Poel en A. Pasterkamp. L. Metz en
M. Post.
GETROUWD: P. de Vries en M. Post. R.
Kramer en M. Weerstand. J. Visser en A.
Korf.
Urk, 4 Dec. 1939. Door 6 vaartuigen werd
heden aan den Gem. Vischafslag alhier aan
gevoerd: 630 pond snoekbaars, van 5260
pond per vaartuig. Prijs 910 ct. 100 pond
schelvisch, 1011 een, alles per pond.
's-Gravenhage, 5 December. In verband
rnet de belangstelling, welke naar gebleken
is, van militaire zijde bestaat voor de vaardig
heidsproeven van het Nederlandsch Olympisch
Comité, heeft dit comité besloten om den mi
litairen, die zich aan de proeven willen onder
werpen, eenige faciliteiten te verleenen.
Het N.O.C. heeft daarbij de volle instem
ming van de militaire autoriteiten verkregen.
Met ingang van heden wordt het tot deelne
ming aan de N.O.C.-vaardigheidsproeven ver
schuldigde inleggeld van 2.voor den duur
van de mobilisatie voor militairen terugge
bracht tot 1.voor officieren en onderoffi
cieren en tot 0.50 voor korporaals en man
schappen.
Voorts zal de gelegenheid tot het afleggen
der proeven vergemakkelijkt worden.
Nadere inlichtingen worden verstrekt door
het secretariaat van het uitvoerend comité
voor de vaardigheidsproeven van het N.O.C.
Nieuwe Uitleg 26, te 's-Gravenhage.
(Buiten verantwoordelijkheid van de Redact!».
Niet geplaatste stukken worden
niet teruggezonden.)
WAT MOETEN WIJ NU DOEN?
De maanden November en December ken
merken zich altijd door daadwerkelijk mee
leven der gezonden. Onze kantoorbel heeft
het dan hard te verantwoorden, het eene pak
na het andere wordt bezorgd. Immers heeft
men de oproep gelezen in de pers en wil men
gaarne iets afstaan opdat 1500 zieken een
heerlijk Kerstfeest bereid worde.
Dit jaar niets van dit alles. Geen gebel,
dus ook geen pakjes. Vele zieken maken zich
ongerust, omdat zij vreezen, dat, nu er zoo
veel gevraagd wordt voor de militairen, zij
worden vergeten. Zou hun meening werke
lijkheid worden Wij kunnen en willen dit
alsnog niet aannemen.
Een zieke schreef: „ik ben 40 jaar oud en
lig reeds 8V2 jaar stijf te bed, ingewands-' en
blaas t.b.c. Het is zoo koud; als U helpen kan
aan een mouwsjaal! En een leesplankje, o.
wat zou ik blij zijn dit te bezitten"...
Een andere zieke drukt zich uit als volgt:
„Reeds 16 jaar ben ik zenuwziek en mijn
man reeds een half jaar verlamd. Een nacht
japon heb ik erg noodig, want ons inkomen
is maar 6.p. w. en, als U wat. wol hebt,
zou ik graag een paar slaapsokken breien."
Een andere zieke schrijf: ik ben al
6 jaar ziek en moeder van 6 kinderen. Ik lig
altijd buiten en nu het zoo koud wordt vraag
ik als 't U belieft een vest met mouwen."
En zoo kunnen wij doorgaan!
Helpt U ons 1500 chronische zieken te
verblijden met een Kerstpakket; benoodigd
bedrag 1500.Helpt U ons uit dankbaar
heid voor de ontvangen gezondheid.
Giften worden gaarne ingewacht ten name
van de Stichting „Ziekentroost", giro 272371
te Den Haag, terwijl ook kleeding enz. dank
baar aanvaard wordt ten kantore van „Zie
kentroost", Obrechtstraat 51, te Den Haag.
J. J. Stoltenhof Jr., Redacteur.
Namens de Stichting „Ziekentroost":
Ds. A. K. Straatsma, Voorzitter.
Mevr. B. Westerhoffv. d. Mandele,
Secr.-Penn., Mesdagstr. 64, Den Haag.
Telf. 776163. Gironummer „Zieken
troost" 272371.
Onderstaande partij, eveneens uit het kam
pioenschap van Den Helder, werd gespeeld
tusschen de twee grootste tegenstanders uit
dezen wedstrijd, n.1. D. C. W. Rab en H. v.
Zuilekom. Jammer is het, dat deze partij
door een in tijdnood verkeerd berekende com
binatie voor laatstgenoemden verloren ging.
Wit Zwart Wit Zwart.
1. 33—28 18—23 2. 39—33 12—18
3. 34—30 20—25 4. 44—39 in aan
merking kwam 4034, later gevolgd door
3429. De tekstzet verzwakt. Wits rechter
vleugel, terwijl Zwart bovendien gelegenheid
krijgt zijn Imkervleugel beter te ontwikkelen.
4. 25X34 5. 39X30 15—20
6. 4944, afgezien nog van het veel ster
kere 3025 was hier 5044 veel beter.
6. 20—25
nogmaals herhaalt zich hetzelfde. 7. 4439
(hier geldt nog steeds onze opmerking bij
4. 44—39) 7. 25X34
8. 39X30 7—12 9. 31—27 14—20
10. 30—25 20—24 11. 37—31 10—14
12. 41—37 5—10 13. 47—41 17—22
14. 28X17 12X21 veel sterker dan deze
afruil lijkt hier 1015, 1420 enz. De tekst
zet geeft wit gelegenheid zijn spel langs den
linkervleugel te ontwikkelen.
15. 33—28 veel solider is hier 3126
15. 21—26 16. 50—44 8—12
17. 44—39 2—8 18. 39—33 10—15
19. 2722, de zet die vroeg of laat toch
moet komen en die een gevolg is van Wits
gebrekkige spelopbouw aan zijn linkervleugel
19. 18X27
20. 31X22 1—7 21. 43—39 12—17
22. 3631 op 37—31 enz. volgt 1420,
19X10 en 17X26 met schijfwinst.
22. 7—12 23. 41—36 12—18
24. 3127 gedwongen 24. 1420
25. 25X14 9X20 26. 39—34? 24—30?
(Op de volgende eenvoudige wijze kan zwart
een vrijwel gewonnen stelling bereiken:
26 39 34? 24—29!
27. 33X24 19X39 28. 28X19 17X28
29. 32X12 13X24! 30. 37—32 (of?) 8X17
31. 27—21 16X27 32. 32X12 24—30!
33. 35X24 34. 20X29 waarna een door
braak door 2934 en 3944 niet anders door
wit te vermijden is dan door met 4034 een
schijf te offeren. De tekstzet leidt een foutieve
combinatie in).
27. 34X14 19X10 28. 28X19 17X39
29. 3731! de zet waarop zwart's combinatie
faalt!
29. 26X28
30. 38 33 13X24 31. 33X3 verloren.
Op jammerlijke wijze gaat deze partij voor
Zwart verloren. Zwart had hier tot aan de
26ste zet het spel vrijwel in hand-- Wu zii
dan ook van meening, dat de witte stelling
na 5. 9X20 dermate slecht was, dat schijf
winst of winnend voordeel voor Zwart vrij
wel niet was te voorkomen.
Hieronder volgt de stand na den 25en zet
van Zwart.
Voor de beste analyse stellen wij een klein
prijsje beschikbaar.
De cijferstand is:
Zwart: 15 schijven op 3, 4, 6, 8, 11, 13, 15,
16, 17, 18, 19, 20, 23, 24 en 26.
.,„W'V schijven op 22, 27, 28, 32, 33, 35,
TV* V 40' 42' 45' 46 en 48-
Zwart 1S dUS d0 Stand na de 25ste zet van
Correspondentie betreffende deze rn'
EVANGELISCHE KERK.
Naar men ons uit Krabau schrijft zijn r,
nagenoeg allen Evangelischen, die uit de fi1
tische staten naar de vroegere corridor-(/eh-
den thans verhuizen. Hun aankomst verstelt]
de Evangelische kerk temidden der Roomsrh
Katholieke bevolking van het Poolsche land
buitengewoon sterke wijze. Vit Letland °P
Estland kwamen 62.000 en 16.000 Evanq tv
schen met rond 100 actieve predikanten en In
emeriti. Of de 54-000 Duitschers uit Wolhvm-
de 8 a 9000 uit Noord-Oost-Polen en de 28/,
29.000 uit Oost-Galicië eveneens repatrieer
zullen, is nog niet beslist. De predikanten uir
Oost-Galicië (Oekraine), samen 8 <X 9, zijn vóó
de komst der Russen naar Duitschland vertrok
VREDESBOODSCHAP.
Van den Wereldbond der kerken
Voor Zondag 10 December.
In het Novembernummer van de „Oecumeni
sche Berichten", lezen wij de boodschap val
de Nederlandsche Af deeling van den Wereld
bond voor internationale vriendschap door de
kerken voor den Vredes-Zondag 10 December
a.s., welke boodschap door den Wereldboni
werd toegezonden aan alle kerkeraden en kerk
besturen van de bij den Oecumenischen Raad
aangesloten kerkgenootschappen met een be
geleidend schrijven van den Oecumenischen
Raad en het hoofdbestuur van den Wereldbond
De boodschap luidt als volgt:
„Thans, nu de oorlog in Europa opnieuw
woedt, gevoelt de Wereldbond der kerken meer
dan ooit de tegenstelling van het „Vrede 011
aarde", waarna de Kerstboodschap spreekt, en
de verhoudingen, zooals die openbaar worden
tusschen individuen en volkeren.
Wij weten, dat in den oorlog het oordeel
Gods over de wereld gaat en dat wij als ker
ken mede geoordeeld zijn. Meer dan ooit is het
thans de taak van de kerk van Christus, haar
eenheid te belijden over 'de kerkelijke en natio
nale begrenzingen héén. Wij gedenken aan onze
broeders en zusters in alle landen der aarde
met wie wij ons verbonden weten en wier lijden
het onze is.
Wij willen niet vertragen in ons gebed voor
een rechtvaardigen vrede. Wij weten, dat deze
vrede niet door onze zwakke kracht tot stand
kan worden gebracht. Maar wij willen onzen
arbeid voor een betere internationale rechtsor
de en voor het herstel van de vriendschap on
der de volken, in Christus' naam voortzetten.
Immers wij gelooven in het woord van den
Vredevorst, Wiens geboorte wij straks herden
ken: „In de wereld hebt gij verdrukkingmaar
hebt goeden moed, Ik heb de wereld overwon
nen".
HET ATHEÏSME IN POLEN.
Het Zwitsersch Christelijk Persbureau meldt,
dat de centrale raad der godloozen de volgende
besluiten na den opmarsch der Russische troe
pen in Oost-Polen nam: 1. De gezamenlijke ker
ken, synagogen en overige gebouwen van eere-
dienst worden gesloten; 2. De Sovjet-Russische
godloozenbeweging neemt direct de stichting
van afdeelingen der godloozenbeweging in de
door het roode leger bezette gebieden ter hand;
3. Aan de gezamenlijke kerkedienaren wordt
aangezegd hun arbeid te staken; 4. Het meubi
lair en de overige voorwerpen in de kerken
worden in beslag genomen; 5. Personen die
door den Poolschen staat wegens godslastering
veroordeeld werden, moeten dadelijk worden
vrijgelaten; 6. De gezamenlijke wetten der
Poolsche regeering, die tegen de godloozenpro-
paganda werden uitgevaardigd, moeten opge
heven worden; 7. De overeenkomst tusschen
den Poolschen staat en het Vaticaan verliest
haar geldigheid; 8. De Sovjet-Russische god-
loozenvereenigingen richten een godloozendag-
blad de Polski Besboschnik in de Poolsche taal
op; 9. Voor de organisatie der godloozenbe
weging in Polen wordt een crediet van
2.800.000 roebel beschikbaar gesteld; 10. De
nieuwe Russische zender in Polen neemt direct
de godloozenpropaganda in de bezette gebieden
ter hand; 11. Al deze maatregelen treden ter
stond in werking.
Naar wij meenen te weten zijn deze besluiten,
weliswaar besluiten van de machtigste bewe
ging in Rusland, maar toch niet de besluiten
der staatsautoriteiten in bezet Polen, zoodat
het mogelijk is, dat de staatsautoriteiten eenige
verzachingen hebben aangebracht. Veel echter
moet men zich hiervan niet voorstellen.
Van Russische zijde wordt uit Moskon ge
meld, dat tal van geestelijken en rabbijnen uit
bezet Polen gevangen genomen zijn en naar
concentratiekampen in Rusland werden ge
bracht; de gevangennemingen duren nog voort.
H y g i e a. Bij de uitgeversmaatschappij Van
Holkema Warendorf N.V. te Amsterdam
verscheen het eerste nummer van Hygiea, een
periodiek gewijd aan volksgezondheid, op een
zoo breed mogelijke basis. Tal van uitstekende
medewerkers maakten van dit eerste num
mer iets goeds, dat er ook qua opmaak en
illustraties prima uitziet. Een tijdschrift da
z'n weg wel zal vinden, hetgeen het ook ver
diend, gezien het doel dat de redactie me
voorstelt na te streven.
De Tooneelspiegel, November-num
mer. Uitgave A. J. G. Strengholt, Amsterdam'
De dood van een groot tooneelspeler
wordt
herdacht: Oscar Tourniaire. Het zijn war£,Jj.
goede woorden die de redactie van de T
neelspiegel aan zijn verscheiden wijdt. v°° r
leest men over het afscheid van Baltan
Verhagen als directeur van de tooneelschoo
Amsterdam en over Jan Walch, den nieuw
directeur van de tooneelschool,
Beyer's Mode fiir Alle. cwer'S
In het December-nummer van van
Mode für Alle", wordt o.a. aan de hamd
mooie foto's getoond, hoe we met Ke!' n.
een smaakvolle tafelversiering kunnen
brengen. En de recepten die ernaast gCr
worden, zal iedere huisvrouw willen Pr
ren! flat we
Dan vinden we schattig speelgoed, 0
met een beetje moeite zelf kunnen m
Daarna komt de mode aan de baaIL'gtof,
zijn leuke jurken van geruite en e"e twee
of een combinatie van beide, dikwijls 1
kleuren (tevens uitstekende ideeën 0
een jurke op die manier te verande!)l"jeut aI
pagina slankmakende modellen ontn
evenmin op het appèl. vestefl>
We zien gehaakte en gebreide^ een
kelimwerk, snoezige poppenkleertj nl0oie
sierlijk linnen theegarnituur, een ^ü{inen
schrijfmap, die we zelf van leer
maken' verkocht i"
„Beyer's Mode fiir Alle" wordt w geyer*
'en boekhandel en in de divers
Depóts.
i
