[)UITSCHE BOMMEN
op visschersschepen
rr rvtrr-JZZ
Schaduwzijde
van de ijspret
Verloren en
gewonnen tonnage
Felle brand op Urk
Credietrisico voor
de bollenkweekers
Schildwacht schiet
op auto
Het voetbalmenu
van Zondag a,s*
Dr. Markowitsj doodgeschoten
Terreur onder de Kroaten
Van een jaloerschen zeeman
Postvluchten op Indië
Vijf menschen verdronken
J^cfiahn
Uit wraak over het verlies van
de Grai von Spee, verklaart
Churchill.
ZWARE BRITSCHE VERLIEZEN
TJf DEN STRIJD VOOR LA
PLATA.
Minister Churchill heeft gisteravond in
■en radiorede de zeeslag voor de kust van
Uruguay, waarbij tenslotte het Duitsche
estzakslagschip Admiral Graf von Spee
erloren ging, herdacht. Churchill prees den
noed der Engelschen om een zwaarderen te
genstander aan te vallen. Het kan geen
cwaad, aldus de minister, thans te verkla
ren. dat onze verliezen niet licht zijn ge
weest.
Twee van de vier geschuttorens van de
Aiax waren neergehaald, terwijl de Exeter
.0 tot 50 malen werd getroffen, in vele ge-
allen door granaten, die drie keer het ge
wicht hadden van die welke hij terug kon
'uren. Drie van de achtduimskanons wer
den vernield. Er waren bijna honderd
lachtoffers aan boord, voor het meerendeel
dooden. Een zesduizend tons kruiser werd
door een torpedo getroffen, een tweede krui
ser van dezelfde tonnage door twee torpe
do's. Deze kruisers kunnen misschien thuis
komen, doch voor een is dat alles behalve
zeker. Wanneer zij thuis zullen komen, zul
len zij vele maanden buiten actie moeten
blijven.
Duitsche vloot elke actie opge
geven?
Volgens Churchill heeft de Duitsche vloot
thans elke onderneming opgegeven en
Duitschland bepaalt zich er thans toe, uit
spijt en wraak over het verlies van de
„Graf_ Spee" visscherschepen en andere
zeer lichte vaartuigen met vliegtuigbommen
tot zinken te brengen en de visschers te la
ten omkomen Zelfs, aldus de minister,
moest een Italiaansch schip het ontgelden.
De slag tegen de visscherssche-
pen,
Churchill doelde hier kennelijk op de vol
gende feiten: het bestoken van den treiler
„Serenity", hetgeen wij gisteren reeds uit
voerig vermeldden, en verder de treilers
„New Choice", „Benclair" en „Cragie Lea"
De beide eerste schepen werden tot zinken
gebracht. De vijand viel de „Cragie Lea" ook
met machinegeweervuur aan. waardoor twee
opvarenden werden gewond. Bij de nade
ring van Britsclie luchtstrijdkrachten nam
de vijand de wijk vóór contact tot stand
gebracht kon worden.
's Middags werden nog aanvallen op het
motorschip „Tuscan Star", de treilers „Der-
vish", „Sheldon", „Arnold Eennett" en ,.Ro-
mio" en het ltaliaansche schip „Valcntino
Coda" gedaan.
De tweede radiotelegrafist van de „Tuscan
Star' werd door een bomsplinter gedood. Dit
schip werd tevens met machinegeweervuur
aangevallen, zonder dat daardoor verliezen
werden geleden.
Later verluidde, dat r.og drie treilers zijn
aangevallen en n.1. de „Eileen Wray", de
„Compagnus" en „Pearl".
De „Eileen Wray', is een haven aan de
Noordkust binnengesleept. Het schip had
een lek. Van de „Pearl" zijn drie opvarenden
gewond. Dit laatste schip werd in zinkenden
toestand verlaten.
De „Compagnus" werd aangevallen met
veertien bommen en meedoogenloos bestookt
met machinegeweervuur. Eén der bommen
trof den ketel. Een matroos werd door ma
chinegeweervuur gedood, een tweede gewond.
De overige opvarenden werden door een an
deren treiler gered.
Van Duitsche zijde worden deze aanval
len grif toegegeven, maar aldus zegt het
DNB, de aangevallen vaartuigen waren als
„voorpost" en „beveiligings"schepen in oor-
logsdienst en kunnen dus niet als gewone
visschersschepen worden beschouwd.
Razernij.
Het verheugt mij, aldus Churchill verder
in zijn rede, te zeggen, dat de heftigheid der
Duitsohers hun nauwkeurigheid, hun doel
te treffen, heeft overtroffen. Van de 24 sche
pen, welke met bommen zijn aangevallen,
zijn slechts zes kleine schepen, waaronder
een motorschip en een klein kustvaartuig,
gezonken; de meeste schepen, met inbegrip
van het ltaliaansche schip, zijn niet getrof
fen door de vele hommen, welke op hen wer
den losgelaten. Deze uitbarstingen vormen
de tactiek van het schuldige regiem, dat de
lange arm van de macht ter zee op den
schouder voelt drukken. Hoewel Duitsche
mijnen van alle soorten in de zeeën rond
onze eilanden worden uitgestrooid, gaat het
geheele uitgebreide Britsche scheepvaartver
keer ononderbroken voort.
Bekende figuur te Belgrado.
Gisteren is te Belgrado de direc
teur van de maatschappij voor
graanexport in Zuid Slavië, Dr. Mar
kowitsj in zijn woning door een po
litieman doodgeschoten.
In den ochtend vervoegden zich politie
mannen ten huize van dr. Markowitsj om
huiszoeking te doen, aangezien ontdekt was,
dat zijn dochter Ranka Markowitsj geheime
betrekkingen onderhield met een communis
tische cel De vader van het jonge meisje
schrok wakker en wilde de politie beletten
zijn huis te betreden. Tijdens deze poging
verwondde hij een politieman met een schot
in de hand. De politie beantwoordde het
vuur en schoot dr. Markowitsj op slag dood.
Het geval heeft te Belgrado, waar Dr. Mar
kowitsj welbekend was, veel opzien ge
baard.
Tusschen 10 en 16 December is in totaal
23.478 ton aan Britsche schepen verloren ge
gaan, terwijl de neutrale mogendheden in to
totaai 2.727 ton verloren Gedurende deze pe
riode zijn twee Duitsche schepen met een ge
zamenlijke tonnage van 7920 ton buit ge
maakt.
Gedurende de eerste tien dagen van De
cember zijn 1100 schepen met een totaal ton
nage van ongeveer drie millioen ton de ha
ven van Engeland binnengekomen. In deze
tien dagen zijn tien schepen verloren ge
gaan.
21 gewapende overvallen
September.
sinds
Houten keet geheel verwoest.
Vonk van motor overgeslagen
op vat benzine?
Gisteravond is omstreeks kwart
voor negen brand ontstaan in een
van de houten keety van de aan
nemersfirma van Marken
en Co., die te Urk werkzaamheden
aan den in aanbouw zijnde sluisput
uitvoert.
In deze keet waren vijf motoren aanwe
zig, welke gebruikt worden bij het leegpom
pen van de sluisput, terwijl er voorts en
kele vaten ruwe olie en benzine stonden
opgeslagen. In deze brandbare materie von
den de vlammen gretig voedsel. Hoog laaide
het vuur op en vele bewoners van Urk wa
ren dan ook naar de plaats van den brand
getogen, welke een kwartier gaans van het
dorp is gelegen.
De brandweer van Urk bond den strijd
tegen het vuur aan, en had eerst tegen elf
uur den brand onder de knie.
Men acht de mogelijkheid niet uitgeslo
ten, dat het vuur is ontstaan, doordat een
vonk van een der in werking zijnde meeto
ren is overgeslagen op een der vaten ben
zine. De keet is geheel .verwoest.
BELANGRIJKE VOORSTELLEN IN DE ALG.
VEREEN. VAN BLOEMBOLLENCULTUUR.
In de gisteren te Haarlem gehouden ver
gadering van de Alg. Vereeniging van Bloem
bollencultuur, kwam niet slechts in de ope
ningsrede de nood in het bollenbedrijf ter
sprake (zie hiervoor elders in dit blad), doch
dit punt werd ook weer aangeroerd tijdens de
rondvraag.
De afd. Hillegom gaf het bestuur in
overweging, een commissie te benoe
men, die eventueel kon worden bijge
staan door een accountant of een ju
rist, die zoowel crediteuren als debi
teuren van in moeilijkheden verkee-
rende bedrijven, van advies zou kun
nen dienen en bemiddelingsvoorstel
len zou kunnen doen.
Voorts vroeg deze afd., of het H.B. actief
was inzake de regeling van den teelt op vrij
komend land.
De voorzitter antwoordde, dat het H.B. het
belangrijke voorstel van Hillegom ernstig zou
bespreken en wat de tweede vraag betreft,
zijn reeds besprekingen gevoerd, die waar
schijnlijk tot resultaat zullen hebben, dat
kleinere bedrijven voor openkomenden grond
volledige tuinbouwvergunning zullen krijgen,
waaromtrent overleg wordt gepleegd tus
schen de groenten- en fruitteeltcentrale en
de sierteeltcentrale. Het H.B. was echter van
meening, dat dit zou moeten gebeuren onder
een andere financieele regeling dan de thans
geldende maximumprijzen.
Te lage plantgoedvergoedingen.
Verschillende afdeelingen klagen over den
lagen prijs van f30.per ton, vernietigd
plantgoed, welke de regeering geeft. Dit is
slechts 10 van de werkelijke waarde, onge
acht het kapitaalverlies. De voorzitter merkt
op, dat de regeering deze f30.— niet als
steun of compensatie voor kapitaalverlies be
doelt, doch slechts als prijs voor den aankoop
van het vernietigde plantgoed als veevoeder.
De kweekers zijn echter niet gebonden aan
verkoop aan het Rijk.
Belangrijk voorstel.
Een belangrijk voorstel werd ten
slotte ter sprake gebracht door den
heer Rijnveld uit Hillegom. die het
bestuur in overweging gaf, het ini
tiatief te nemen tot oprichting van
een instituut, waarover alle binnen-
landsche betalingen kunnen loopen
op dezelfde wijze als door de vei-
lingverecniging wordt toegepast.
Daardoor zou het credietrisico door allen
gezamenlijk gedragen worden en zou verme
den worden, dat bij betalingsmoeilijkheden
elke onderneming afzonderlijk een te groo-
ten achterstand bij bank of hypotheek zou
krijgen.
Het bestuur zegde bij monde van den voor
zitter gaarne bestudeering van bet voorstel
toe, waarna de vergadering werd gesloten.
GIFT VAN HET PRINSELIJK PAAR.
Prinses en Prins gedenken, evenals
Koningin Wilhelmina, het Roode
Kruis.
Van officieele zijde meldt men ons dat
door het Prinselijk Paar een bedrag van
f 1000.is verstrekt aan het hoofdbestuur
van het Nederlandsche Roode Kruis als
blijk van zijn belangstelling in de hulp van
het Roode Kruis aan Finland op humani
tair gebied.
Teneinde de in het buitenland de ronde
doende geruchten over de terreur onder de
Kroaten recht te zetten, heeft de regeering
van het banaat Kroatië een uitvoerig rapport
gepubliceerd van de politie over de moorden
en pogingen tot moord met politioken achter
grond, welke sedert September zijn gepleegd.
Hieruit .blijkt, dat 21 gewapende aanvallen
zijn gepleegd, waarvan negen te Zagreb; elf
personen zijn vermoord, waarvan acht te
Zagreb. Acht werden ernstig gewond en vijf
zijn aan hun aanvallers ontsnapt. De slacht
offers zijn over het algemeen Serven, of
Kroaten, die door de extremisten worden be
schouwd als samenwerkend met de centra
listen, veelal zijn het politieagenten of be
lastingambtenaren.
Slechts een klein aantal aanvallers kon
gearresteerd worden, zij schijnen meest deel
uit te maken van een ultra-nationalistische
groep met separatistischen inslag.
De Kroatische autoriteiten zijn vastbesloten
streng op te treden en de geheele partij van
Matchek met de boeren-verdedigingsorganisa-
ties en de burgerlijke verdedigingsorganisa
ties zijn meester van den toestand.
Op herbergierster en haar doch
ter geschoten.
Een varensgezel, die in een café op het
Spui te Den Haag inwoonde, werd verliefd
op de 20-jarige dochter des huizes. Maar de
herbergier verkoos den zeeman niet tot
schoonzoon en dus moest de jongeman elders
zijn bivak opslaan. Nog dikwijls bezocht hij
echter vanuit zijn nieuwe logement zijn ge
liefde en het gebeurde dan wel, dat hij haar
nadrukkelijk vroeg zich niet met andere
mannen in te laten. Dit was echter een
moeilijke opgave voor de kwieke twintig
jarige, die dagelijks zóóveel aardige jongelui
een glaasje bier inschonk.
Zaterdagavond na sluitingsuur, toen vader
en moeder lang naar bed waren, stond het
meisje met een jeugdigen vriend nog wat
te praten. Plotseling zag zij door een kier
van het gordijn het gezicht van den varens
gezel. Even later opende het meisje de wo
ningdeur om haar vriend uit te laten, de
varensgezel wilde naar binnen en zette bru
taal zijn voet tusschen de deur.
Op het hulpgeroep van den vriend, snel
de moeder de vrouw naar beneden. Juist op
dat moment loste de varensgezel in de rich
ting van de twee vrouwen een schot, de kogel
verbrijzelde een ruit, zoodat de splinters
moeder en dochter om de ooren vlogen. Ge
wond werden zij echter niet. De dader was
intussehen gevlucht naai; zijn logement en
ijlings op bed gekropen. De politie had hem
echter spoedig te pakken. Bij zijn aanhou
ding ontkende de man geschoten te hebben
De kogel heeft men later teruggevonden op
de vloed bij de woningdeur.
„ongehoorzaam
Zondagavond kwamen de p'as
met zijn verloofde, mejuffrouw L te
beiden te Eibergen M°na htUt.
auto uit de richting Boiculo Bd d
seeren van een versperring werd
licht het sein „langz^aam rijden g .e:
waaraan volgens mededeling van
heer Mever aanstonds voldaan weru.
"owvi." rne.er verier hoerden ffl»n
knal. Beiden stapten uit de aut°*
teerden niets verdachts, nepen dan ook.
of er „iets bijzonders was,
antwoord en stapten weer in de
de reis te vervolgen.
„Sla of ik schiet".
Nauwelijks reed de auto weer, of
opnieuw klonk een schot, Waarna
de heer Meyer tot zijn ontsteltenis
bemerkte, dat zijn verloofde aan
het hoofd was getroffen en bloedde.
Hij reed terug naar de versperring
om te vernemen, wat de reden van
een en ander was, doch hij kreeg
niets anders te hooren, dan „sta of
ik schiet". Verdere inlichtingen al
dus de heer Meyer, werden niet ge
geven.
De heer Meyer is daarna weer in de auto
gestapt'en met groote snelheid naar Neede
gereden. Onderweg kwam de auto in een
bocht in aanraking met een transformator
huisje, waardoor het rechter spatbord b
schadigd werd In Neede werd een dokter
geconsulteerd, die al-dus het Vlk., oveibre -
ging naar een ziekenhuis te Enschede nood
zakelijk achtte.
Mejuffrouw Tfe Pas, die negentien jaar
oud is, werd daarop naar het R. K. zie
kenhuis te Enschede vervoerd, waar onmid
dellijk operatief moest worden ingegrepen.
Gistermiddag is zij overleden.
Denzelfden avond is ook een ingezetene
van Neede, die de versperring per auto
passeerde, beschoten.
Militaire lezing van het gebeurde.
Van militaire zijde wordt de volgende le
zing van het gebeurde verstrekt: Zondag
avond, om kwart over elf, passeerde bij een
wegversperring onder de gemeente Ei-ber
gen een auto. Dc bestuurder was een sla
gersknecht, W. Meyer, uit Eibergen.
De militaire schildwacht, die opdracht
heeft passeerende auto's te controleeren en
instructie te geven, langzaam te rijden in
verband met een ter plaatse aanwezige
scherpe lading, gaf een stopteeken. De
schildwacht verklaarde, dat de auto slin
gerde over den wég, zoodat een luitenapt
op een motor' gehinderd'werd '-de- wagen in
te halen. De bestuurder van de autp ver
klaarde later, dat hij het stopteeken heeft
gezien, maar toch doorreed.
De schildwacht loste een. waarschuwings
schot, waarop de auto stopte en de bestuur
der uitstapte o-m te zien, wat er aan de
hand was. Toen de schildwacht naderde,
stapte de bestuurder weer in en reed weg
waarop de schildwacht tot driemaal toe
„halt, of ik schiet" riep. Daarop loste hij
wederom een schot, krachtens zijn instruc
tie en trof ongelukkigerwijze de inzittende
mejuffrouw Te Pas uit Eibergen.
De Torenvalk landde gisteren op cle
terugreis te Randocng, de Wielewaal
te Rangoon; op de thuisreis bereik
ten de Oehoe en de Nandoe resp.
Medan en Alexandrië.
Hierop stopte de chauffeur wederom en
de schildwacht bemerkte, dat het meisje
getroffen was. In de auto zate n wee dames
en twee heeren. De auto had slechts één
koolamp en één achterlicht. De chauffeur
wendde zich te Neede tot een arts, waarna
de marechaussee proces-verbaal van het on
geval heeft opgemaakt en de auto in beslag
heeft genomen.
De „vijand" wordt onder vuur genomen. Een motormitrailleur op zijspan-wagen
in stelling tegen naderende vliegtuigen bij de Jongste oefeningen van het Ne
derlandsche veldleger.
het verradelijke wak.
De eerste dag van ijsvreugde in
Nederland heeft ook weer zijn droe
vige zijde gehad. Gisteren hebben
vijf menschen op verschillende plaat
sen in ons land den dood onder het
verraderlijke ijs gevonden
Gistermiddag omstreeks half vijf zijn twee
militairen van ongeveer dertigjarigen leef
tijd P de Winter en M. de Wilde, heiden
wonende te Gaasterland en gedetacheerd te
Ossesluis,(Gld.), bij het schaatsenrijden op
de Hoogeveenschevaart aldaar door het ijs
gezakt en verdronken. Onmiddellijk stelde
de sluiswachter pogingen in het werk om
de drenkelingen op het droge te krijgen,
waarhij hij gebruik maakte van een ladder.
Na eenigen tijd gelukte het hem de mili-
tairon uit het water te halen, doch de levens
geesten waren toen reeds geweken. De W,
was gehuwd en had 2 kinderen.
TE VROEG GEWAAGD.
Ht slachtoffer van de vorst dat te Steg.
gerda viel, laat eveneens een vrouw en twee
kinderen achter. Het was de 25-jarige land
arbeider J. Roggers, die een baantje schaat
senrijden ging op de gekanaliseerde rivier
de Linde end it met den dood moest bekoo-
pen.
Ook het ijs op de Ringvaart ter hoogte
van de werkverschaffing Buitenveld onder
Veenwouden bleek niet sterk genoeg om de
schaatsenrijders te dragen. De dertigjarige
arbeiders K. Reitsma verdween op een ge
geven moment in de diepte en verdronk.
Tenslotte is gistermiddag te Boornzwaag
de 25-jarige veehouder, die op de Langstaar
tenpoel aan het schaatsenrijden was, in een
wak gereden en verdronken.
SOLDATEN OP DE SCHAATS.
De in Oostzaan gelegerde militairen zullen
vandaag ten bate van arme huisgezinnen
een wedstrijd op de schaats houden. Het geld
om hiertoe te geraken is door de militairen
zelf bijeen gebracht.
Gistermiddag en -avond is op de ijsbanen
in de groote steden druk gereden. Vooral
's avonds boden de feestelijke verlichte ter
reinen een vroolijk schouwspel c
K. N. V. B.
AFDEELING I:
A: DOS—KFC.
B: HRCOSV; Hollandia—Alcm. Vicfrix;
WFCPurmersteijn; ZaandijkSucces; ZFC
West Frisia; Alkm. Boys—Helder.
E: SchagenOudesluis; BKCWieringer-
waard.
G: Uitgeest—DTS.
AFDEELING II:
A: RFC—DFC.
AFDEELING III:
A: AGOVV—Enschede; Quick—Tubantia;
Wageningen—Heracles; HengeloGo Ahead;
Enschedesche BoysNEC.
AFDEELING IV.
A: Helmond—MVV; Longa—PSV; Juliana
Roermond; EinhovenLimburgia; Willem
IIBWNACNOAD (de beide laatste
wedstrijden 26 Dec.)
AFDEELING V.
A: GVAVVelocitas; VeendamHeeren-*
veen; SneekBe Quick; LeeuwardenWVV.
AMSIERDAMSCH ELFTAL—ZWALUWEN.
Het Amsterdamsohe elftal, dat op Twee
den Kerstdag in het Ajax-stadion tegen de
Zwaluwen zal uitkomen, is als volgt sa
mengesteld:
Doel: Ferwerda (Blauw Wit)
Achter: Wilders (Blauw Wit) en Calden-
hove (D.W.S.)
Midden: Stijger (Blauw Wit) Anderiesen
(Ajax) en Fanger (D.W.S.)
„Voor: Draeger (D.W.S.) Van Nol (BlauW
Hazeweyer (A.F.C.) Westphal (BlauW
WW e,n Bergman (Blauw Wit)
zooals bekend is deze match de afscheids
wedstrijd van onzen ex-internalional An
deriesen.
tweekamp land auv. scheltinga.
Gisteren is een tweekamp geëindigd t.us*
scben Landau en van Scheltinga. De stand
was 5 4 voor Landau met een afgebroken
partij, nl. de negende, welke zeer gunsti#
voor van Scheltinga stond. Landau hee'j
leze partij ojrgegeven, zoodat de eindstand
van. de match 5—5 werd.
