Ontwerp kinoerni
aangenomen
Geen Kerstvoetbal
De ondergang van de „Mark"
De aarde beeft
Japan door Amerika
in de armen van
Rusland gedreven
Toch
een „niet
Zoutvoorziening
oorlogstijd
m
stalin.
engeland en amerika spelen
in duitschlands kaart.
optimistische hoop in japan.
fantastische plannen voor een
spoorlijn mandsjoekwo—berlijn.
Eerste Kamer
Onze Oost
Tal van huizen ingestort
aardschuiving.
minister albarda.
Reeds 22 jaar gezeten
lokkevde kaarsjes,
beoordeeld,
Berlijn
r tusschen Tokio en Moskou?
(Van onzen Berlijnschen correspondent).
BERLIJN, Dec. 1939.
Toen de Duitsche minister van Bui
tenlandsche Zaken, Von Ribbentrop,
van zijn tweede bezoek uit Moskou
terugkeerde, gaf hij als zijn meening
te kennen, dat de nieuwe Duitsch-
Russische samenwerking geenszins
tot een verkoeling van de vriend
schap tusschen Berlijn en Rus-
land's aartsvijand, Japan, behoefde
te leiden.
Ja, hij ging nog verder en verklaarde,
dat eerst nu aan Duitschland de mogelijk
heid geboden zou zijn, de Sovjet-Unie en
Japan nader tot elkaar te brengen. Sinds
dien droomt men hier van een oppermach
tige spil Berlijn—'MoskouTokio, met in
Europa een verlengstuk RomeMadrid; en
men kan er van op aan, dat de Duitsche
diplomatie in dien zin in Tokio en Moskou
haar invloed uitgeoefend heeft en nog uit
oefent.
Hoewel het nu zeker voorbarig zou
zijn, reeds thans over het zeer ge
compliceerde vraagstuk der Rus
sischJapansche betrekkingen een
definitief oordeel te vellen en men
dit hier ook inziet, meent men toch
reeds te kunnen vaststellen, dat de
arbeid der Duitsche diplomaten
niet geheel zonder vrucht is geble
ven; en de Duitsche pers laat niet
na, daarop in brieven van corres
pondenten in Tokio en Moskou tri
omfantelijk den nadruk te leggen.
Men maakt er daarbij geen geheim van,
dat de voorloopige Duitsche successen
want als zoodanig wenscht men de zich
afteekenende RussischJapansche toenade
ring beschouwd te zien voor een niet ge
ring deel te danken zijn aan de weinig te
gemoetkomende houding, die Engeland
en meer in het bijzonder de Vereenigde Sta
ten in de laatste maanden tegenover
Japan aan den dagen hebben gelegd. In de
eerste dagen na het sluiten van het
DuitschRussische pact immers zag het er
geenszins naar uit, dat de nieuwe Duitsche
spilplannen veel kans van slagen zouden
hebben.
Japan herzag zijn buitenlandsche
politiek, het kabinet Abe, dat de
anti-Komintern-regeering van den
ouden Hiranoema afloste, zeilde
voorloopig in EngelschAmeri-
kaansch vaarwater, vooral de nieu
we minister van Buitenlandsche
Zaken, de in Amerika opgevoede
Nomoera.
De Japansche pers gaf openlijk toe, dat
zijn benoeming ten doel had de betrekkin
gen met Amerika, die sinds de opzegging
van het AmerikaanschJapansche han
delsverdrag door Washington zeer gespan
nen waren, te verbeteren. Deze poging nu
is, tot groote vreugde van Berlijn, in ieder
geval voorloopig mislukt. Het bleek, dat
Washington er niet aan dacht om Japan
zoo het de geallieerden indirect wilde
steunen nu maar geheel de vrije hand
in China te laten.
Dat was voor de Japanners een groote te
leurstelling; want ongetwijfeld hadden zij
er op gerekend, dat Amerika en de gealli
eerden zich in de Chineesche aangelegen
heid wat toeschietelijker zouden toonen, al
ware het alleen maar geweest, om de be
trekkingen tusschen Tokio en Moskou nog
meer gespannen te maken dan zij reeds
waren. Tokio heeft deze teleurstelling niet
willen aanvaarden, wijl het voornaamste
doel van de Japansche buitenlandsche po
litiek blijft, in Oost-Azië een „nieuwe orde"
te vestigen. Om dit aan de wereld duidelijk
te maken gaf de woordvoerder van het Ja
pansche ministerie van Buitenlandsche Za
ken zelfs uiting aan de wel wat optimisti
sche hoop, dat men binnenkort gereed zou
zijn met de vorming van een nieuwe Chi
neesche centrale regeering te Nanking on
der Wang Tsjing Wei en dat dan ook de
oorlog met China ten einde zou zijn. Niet
slechts de nationalistische Japansche. maar
ook de Duitsche pers begroette deze ver
klaring met vreugde.
ABE, de Japansche premier.
Men moge er in Duitschland al aan
twijfelen, dat de oorlog in het Ver
re Oosten werkelijk spoedig tot het
verleden zal behooren, terwijl men
bovendien in Wang Tsjing Wei, die
men van sympathieën voor Enge
land verdenkt, weinig vertrouwen
heeft, doch het gevaar dat de Ja
panners en Angel-Saksers het eens
zouden kunnen worden, acht men
van de baan.
Tévens komen daardoor de Duitsche plan
nen, die een RussischJapansche toenade
ring beoogen, weer dichter in het bereik
van het mogelijke te liggen.
DUITSCHLAND JUICHT POGINGEN
TOT JAPANSCH—RUSSISCHE TOE
NADERING TOE.
Want, redeneert men in Berlijn aldus:
voor Japan moet een overeenstemming
met Rusland in ieder geval nog aanlokke-
HITLER.
lijker zijn dan een uitlevering van de met
Japansch bloed gedrenkte Chineesche aarde
aan de Westersche mogendheden; en in
het feit, dat Molotof en de Japansche am
bassadeur Togo te Moskou principieel tot
overeenstemming gekomen zijn, over de
sluiting van een Russisch—Japansch han
delsverdrag, ziet men een bevestiging van
dit vermoeden. Inderdaad kan ook niet ont
kend worden, dat, wanneer het voor Tokio
onmogelijk blijkt te zijn met Washington
tot overeenstemming te komen, een samen
werking met de Sovjet-Unie noodzakelijk
wordt.
Slechts de Sovjet-Unie karmaan Japan een
zekere vervanging bieden voor de tot dus
verre uit Amerika betrokken grondstoffen.
Op 27 Januari loopt het sinds 1911 be
staande handelsverdrag tusschen de Ver
eenigde Staten en Japan af. Roosevelt heeft
het opgezegd en hij zal nauwelijks aanlei
ding tot een vernieuwing vinden.
ESN DROOM
Duitsche ingenieurs droomen intusscheiï
van een reusachtige spoorverbinding, uitge
rust met 4 lijnen, van Mandsjockwo door
liet uitgestrekte Siberië over Moskou naar
Berlijn, die zich zal kunnen ontwikkelen
tot de voornaamste slagader van een con
tinentaal blok, welke van dezelfde betee-
kenis zou kunnen worden als het Suez-
kanaal voor het Britsche Empire.
TE PADANG ZEVEN DOODEN.
Gistermorgen te 5.30 uur is in
Ternate een zeer krachtige aardbe
ving geconstateerd. De bewoners
vluchtten uit de huizen. Tijdens
den duur nam de beving in heftig
heid toe. In de laatste jaren heeft
men nog niet zulk een krachtige
beving waargenomen, de duur was
drie minuten. Te 5.45 uur -werden
wederom lichte schokken waarge
nomen.
Te Menado zijn gedurende twee minuten
hevige aardschokken gevoeld. In het onder
district Lolajan zijn 108 huizen en 53 keu
kens ingestort. Een brug is vernield. Er
zijn echter geen menschcnlevens te betreu
ren, wel zijn eenige personen licht gewond»
Te Kakas heeft men scheuren in den bo
dem waargenomen.
Pennen van de seismograaf ge
worpen.
In het Meteorologisch Observatorium te
Batavia zijn door de hevige beving de pen
nen van de seismograaf geworpen.
Het epicentrum van de beving
moet gezocht worden in de Moluk-
sche Zee, waarschijnlijk nabij de
Soela-eiianden (residentie Ternate
en onderhoorigheden).
(De groep der Soela-eilanden bestaat uit
drie groote en verscheidene kleine eilanden.
In totaal telt deze eilanden-groep circa ze
ventienduizend inheemsche inwoners).
Te Gorontalo zijn vele huizen ingestort.
Ook op Makassar is een lichte aardscbsi
gevoeld.
In de onderafdeeling Solok heeft
Donderdag een aardschuiving
plaats gehad. Een kampong-huis is
bedolven. Drie inheemsche volwas
senen en vier kinderen zijn gedood.
De geschiedenis van een lot.
Een juffrouw te Amsterdam vond eenige
maanden geleden een taschje, waarin zich
f 50.plus een loterijbriefje bevond. Zij
bracht het gevondene, dat toebehoorde aan
een oude vrouw, die een prijsje in een lo
terij had gewonnen, niet naar de politie.
Wegens verduistering van de tasch met in
houd veroordeelde de rechtbank haar tot
zes maanden gevangenisstraf en bovendien
tot het vergoeden van vijftig gulden aan de
eigenaresse.
In hooger beroep legde het hof de vrouw
die ontkende het geld te hebben gevonden,
twee maanden gevangenisstraf op. De ci
viele eisch tot schadeloosstelling werd op
formeele gronden afgewezen, daar de oude
vrouw geen machtiging van haar man had
kunnen overleggen. Zij had haar prijs in
de loterij n.1. voor haar echtvriend verzwe
gen. Het O.M. had drie maanden geëischt.
NA verdediging door
De Eerste Kamer heeft gistermid
dag het ontwerp wettelijke regelen
inzake kinderbijslagverzekering
aangenomen niet 27 tegen 7 stem
men. Tegen stemden drie sociaal
democratische leden, nl. de hee
Moltmaker, Vijlbrief en van oe
Bilt, drie christelijk-historische le
den, de heeren Pollema, ter Haa
en de Vos van Steenwijk en een
liberaal lid, de heer van Rappard.
De minister van Sociale Zaken, de hr.
van den Tempel heeft vooraf het ontwerp
verdedigd. Spr. zegt dit met genoegen te
doen. en heeft reeds vroeger als tweede iva-
inerlid zijn stem er aan gegeven.
Het betreft hier niet, aldus de minister
een specifiek katholiek beginsel. Spr. staat
nuchter jegens het vraagstuk. Het gemee-
ne welzijn wordt door de regeling gebaat.
Ze is van groote beteekenis voor de groote
gezinnen en de maatschappij.
De regeling heeft niet de strekking, de
geboorte te bevorderen. Daarvoor is ze te
matig. Die staat dan ook buiten het kader
Uit een sociaal oogpunt kan er geen be
zwaar zijn, het behoefte-element in te scha
kelen. Zeker voor groote gezinnen mag het
tot uiting worden gebracht. De overheid
heeft dat ook geregeld in verschilende vor
men reeds gedaan. Het wordt overigens
steeds meer een punt van bespreking in de
practijk. Langs den voorgestelden weg kan
er veel voor de groote gezinnen worden ge
daan.
Kleine boeren, tuinders en klei
ne zelfstandigen.
Het bezwaar dat groote groepen door deze
wet niet worden geholpen, beslaat, b.v. klei
ne boeren en tuinders. Als men niet allen
kan helpen, moet men dan hulp voor velen
afwijzen? Het probleem der kleine zelfstan
digen houdt de regeering sterk bezig. Er is
reeds sociale zorg besteed aan den midden
stand in vele schakeeringen. Spr. verdedigt
het voornemen om een staatscommissie in te
stellen, die het vraagstuk in cpiaestie, kin
derbijslag voor kleine zelfstandigen, heeft
te onderzoeken. Spr. ontkent, dat de wet
een ioondrukkende werking zou hebben. Van
dunk op het bedrijfsleven kan eigenlijk ook
niet worden gesproken.
„Fokpremie".
Bij de replieken merkt de heer Diepen
horst (a.r.) nog op, dat de minister geen
recht doet wedervaren aan de houding voor
heen en tot voor kort door de SDAP aange
nomen. Het was een principieel verzet met
argumenten, die -golden tune et nunc. De
„fokpremie" klinkt spr. nog in de ooren. Er
werd 'n speciale anti kindertoeslagactie door
S.D.A.P. eii moderne vakbeweging belegd,
dit was wel .in 1921, doch in 1931 is de ma
terie nogmaals onvoorwaardelijk afgewezen.
Ook in 1937 werd hij een resolutie de kin
dertoeslag afgewezen.
Na de stemmipg met bovenvermelden uit
slag, volgt sluiting.
De ouderen onder U zullen zich nog herin,
neren hoeveel moeilijkheden gedurende
den oorlog van 1914—'18 de zoutvoorziening
aan de Nederlandsche regeennig gaf.
Toen stonden er te Eoekelo en Hengelo
nog geen 1 (Mallen boortoiens, om onze
eigen rijke zoutvoorraden voor het Neder-
laiwlsche volk te ontginnen.
Nu is dat gelukkig anders: de N.V. Kon
Ned Zoutind'ustrie, Boekelo/Hengelo, is ;n
staat heel Nederland gedurende 2000 jaar
van al het benoodigde zout te voorzien
Wanneer U bedenkt, dat Nederland onge'
veer 180.000.000 Kg. zout per jaar gebruikt
dan krijgt U een denkbeeld van deze zouh
schat in eigen bodem!
Ondanks deze groote voorraden, moet
hot raadzaam geacht worden, dat ieder ge.
zin een reserve-voori aad zout aanlegt, ozo-
lang ongestoorde verbindingen daartoe de
gelegenheid bieden.
Jozo en Nezo leenen zich daartoe bijzon
der gunstig door de deugdelijke verpakking
die bovendien een goede bescherming geelt
tegen oorlogsgassen.
Een der tientallen boortorens...
Als men in de fabrieken de machtige en
ingenieuze inpakmachines (met een capa
citeit van 100 pak per minuut) hulzen
ziet maken, deze met het sneeuwblanke
zout ziet vullen en daarna de hulzen auto
matisch ziet dichtvouwen, dan begrijpt men
nog beter hoe het komt dat de huismoeders
aan het hygiënisch verpakte en bereide
Jozo en Nezo steeds meer de voorkeur gaan
geven.
Gezien de groote voordeelen van Jozo en
Nezo, zooals hygiënische verpakking en be
reiding, hoogste zuiverheid (n.1. 99.9 af
wezigheid van vocht, zekerheid van 'her
komst, mag men wel verwachten, dat onze
kruideniers binnen afzienbaren tijd vreemd
zullen opkijken, als U om een pond los
zout vraagt.
K.N.V.B. BESLUIT
OOK DE WEDSTRIJDEN VOOR
24 DECEMBER AFGELAST.
DE VOETBALWEDSTRIJDEN VAN DEN
KON. NED. VOETBALBOND, WELKE WA-
VASTGESTELD VOOR 24, 25 en 26
REN
DECEMBER, ZIJN ALLE UITGESTELD
Er komen weer 2J/2 jaar bij
Op 19 October werden twee inbrekers op
neeterdaad betrapt in een woning aan de
Leidsche Gracht te Amsterdam. De recht
bank veroordeelde het tweetal gisteren resp
tot twee en een half jaar gevangenisstraf en
anderhalf jaar gevangenisstraf. De eerste
u re,eds jaar in de gevangenis door
gebracht.
Een 39-jarige opperman, die de deur had
opengebroken, doch die niet naar binnen
was gegaan, om op den uitkijk te kunnen
olijven staan, werd veroordeeld tot twee
jaar gevangenisstraf. Bij de straffen werd
brachU Plg<3 hechtenis in mindering ge-
Het eerste oorlogsverlies van
de Nederlandsche koopvaardij
vloot.„Kapitein moet zeil over
zijn route beslissen!"
De Raad voor de Scheepvaart heeft gister
uitspraak gedaan inzake het stoomschip
„Mark dat op 9 September in de Noordzee
op een gegist bestek van 56 gr. 40 min.
N.Br. en 40 gr. O.L., door een ontploffing
werd getroffen en zoo zwaar beschadigd,
dat het in zinkenden toestand door de be
manning moest worden verlaten. Het was
het eerste oorlogsverlies van de Nederland
sche koopvaardijvloot.
De raad is van oordeel, dat het stoom
schip „Mark" ten onder is gegaan, doordat
het schip op een mijn is geloopen.
Behalve, dat het schip door een mijn is
getroffen, staat ook nog vast, dat, zij het
dan, gelijk de kapitein verklaarde, op vrij
grooten afstand, een waterzuil is gezien,
terwijl later nog een drijvende mijn is
waargenomen.
De koersverandering van IX streek na
het waarnemen van de waterzuil kan de
raad niet goedkeuren. Meent men eenmaal
in gevaarlijk gebied te zijn, dan is 1^
streek uitsturen te gering. Het is jammer,
dat de kapitein toen niet tenminste 4 stre
ken uitgestuurd heeft. Overigens is niet
niet eenige zekerheid te zeggen, of het meer
uitsturen ten deze gebaat zon hebben,
Reederjj bepaaMe de route.
y« at ln het algemeen de door den kapi
tein gevolgde route betreft, heeft het den
i aad getroffen, dat het stoomschip „Mark"
~om,LS gegaan en niet door het Kaiser-
1 helm-kanaal. De kapitein verklaarde te
>en gehandeld volgens van zijn reede-
[.l,V,erkr^en °Pdracht, terwijl hij voorts
111 FlnJand te hebben vernomen,
thJif Kfsei'-WiIFelm-Kanaal voor de
k^o z°u zijn gesloten. Dit laatste
rmornri j1 raa, onbegrijpelijk voor, daar ge-
f niet gesloten is geweest, ter
zijde Her bekend is, dat van de
door het -PV^aej'e regeering juist d'e vaart
gemoedigd."lser 'elhelm"Kanaa 1 wordt aan-
Het wil den raad ook in het alge
meen niet gewenscht voorkomen,
dat de kapitein niet zelf te beslis
sen heeft over de veiligste te volgen
route. Immers hierbij kunnen fac
toren een rol spelen, welke alleen
door den kapitedn kunnen worden
ma/u <len kaPjtein getroffen reddings*
liet vin? L Z1in Prijzen, al heeft dan
is /cnr i €rl dlenst behoeven te doen. Het
"eiadpJ ,dat de kapitein het niet
scliiu tp hr' om niet de booten bij bet
werd u ,1|ven' j°en oen drijvende nul'1
yp *?ien en de »Mark" om de
\eulaagde.