Schiphol - Lissabon De staking in de Inbraken in de hoofdstad Het spook der werkloosheid aan de grens Britsch=Indische troepen in Frankrijk De „vredesstap" van Roosevelt Schrijver van dreigbrieven gearresteerd Bandjirs aan de Oostkust Britsch-Zweedsch handelsverdrag Luchtgevecht boven de Noordzee Spoorwagon in brand Dc ontslagen legerpredikant Dc heer Wijnkoop gerustgesteld De brand in »De Otter'' Wil Duitschland de blokkade omzeilen? Noorsch schip getorpedeerd Postvluchten op Indië dan een verkiezingsmanoeu, Drama op een grenspost De „Edelvalk" naar Portugal ver trokken, Nieuwe perspectieven voor onze nationale luchtvaart. Gistermorgen is de Douglas DC 2, de „Edelvalk" van de K.L.M., van Schiphol naar Lissabon vertrokken, waar het toestel ge- stationneerd zal worden, in afwachting van de vergunning voor een regelmatige verbin ding tusschen Lissabon, waar thans de Ame- rikaansche trans-Atlantische luchtdienst zijn eindpunt heeft, en het nog in stand gehou den luchtnet van de K.L.M. met Schiphol als beginpunt. Onder commando van gezagvoerder H. Brinkhuis vertrok het toestel om 10 min. voor half elf, uitgeleid door velen. De beteekenls van de vlucht. Nadat de „Edelvalk" was vertrokken, zet te de heer Plesman uiteen, wat nu eigenlijk de beteekenis is van deze vlucht. Reeds lang koesterde de K.L.M. plannen om een luchtlijn AmsterdamLissabon te openen. De Engelschen hadden in het voor jaar van 1939 concessie verkregen voor een dagelijkschen dienst tusschen Engeland en Lissabon, doch zij kwamen met de K. L. M. overeen, dat de Nederlandsohe luchtvaart Mij. twee maal per week een passagiers- dienst voor de Engelsohen zou exploiteeren, omdat de British Airways tweemaal per week de post voor Bathurst moesten mee nemen. Deze plannen waren in een verge vorderd stadium van voorbereiding, toen de internationale spanningen hun hoogtepunt bereikten, met het uitbreken van den oor log. De K.L.M. heeft echter haar belangstel ling voor de lijn LissabonAmsterdam be houden, temeer nu de Amerikaansche Clip- perdienst te Lissabon eindigt, en verschil lende groote Nederlandsche Scheepvaart maatschappijen haar passagiers aanraden niet verder dan tot Lissabon per boot te rei zen. Bovendien heeft de Portugeesche regeering op luchtvaartgebied steeds een politiek gevolgd, welke men het beste zou kunnen aanduiden, als „open-deur-politiek", vooral de Ne derlanders staan op het punt van 't luchtverkeer zeer goed aangeschre ven, doch wat meer vlagvertoon is noodzakelijk gebleken. Zoodoende heeft men besloten het K.L.M.- vliegtuig „Edelvalk" naar het Zuiden te zenden, opdat men op deze wijze hoopt snel ler een verbinding tusschen Portugal en ons land tot stand te brengen. Verkenningsvluchten. Voorts zal de „Edelvalk" ook voor andere doeleinden gebruikt worden. Het kan wen- schelijk zijn, met het oog op de plannen voor de opening van den luchtdienst naar Suri name, verkenningsvluchten naar de Kaap Verdische eilanden en naar het eiland Sal te maken. In verband hiermede noemde de heer Plesman de vlucht van de „Edelvalk", een zeer belangrijke gebeurtenis voor het Ne derlandsche luchtverkeer. Pech. Toen de „Edelvalk" geruimen tijd op weg was, bemerkte gezagvoerder Brinkhuis, een kleine motorstoring. Hij besloot geen enkel risico te nemen en keerde naar Schiphol te rug, waar hij om 12.50 uur landde. De sto ring was spoedig verholpen en een uur later vertrok de machine opnieuw. Terwijl de slachtoffers Kerstmis vierden. In de afgeloopen feestdagen heeft de hoofd stedelijke politie verschillende aangiften van diefstallen gekregen. In de meeste gevallen bleek de buit zeer gering te zijn, in enkele ge vallen was de schade voor de bestolenen ech ter nogal groot. Onbekenden wisten door het opensteken van de voordeur zich toegang te verschaffen tot een woning in de Haarlemmer Houttui nen. De bewoners van het perceel waren af wezig. Een bedrag van f200.—, twee lappen stof en de inhoud van den electriciteitsmeter werd gestolen. Voorts drongen, eveneens tij dens afwezigheid van de bewoners, onbe voegden door middel van een valschen sleu tel een perceel in de Ferdinand Bolstraat binnen. Zij stalen een bedrag van f 310.— en eenige pakjes gasmunten. Drie rijwieldieven gepakt. De politie van het bureau Overtoom wist een drietal rijwieldieven te arresteeren. Het waren een dertigjarige arbeider en een 32- jarige wagenmaker, beiden wonende op den Sloterweg en een 18-jarige koopman, zon der vaste woonplaats. Binnenkort zullen zij voor den officier van justitie worden ge leid. Het werk van kwajongens. Op Eersten Kerstdag hebben enkele kwa jongens een vuurtje gestookt in een spoor wagon op den Zeeburgerdijk te Amsterdam. De wagon was niet afgesloten, zoodat het voor de jongens niet moeilijk was binnen te komen. De bodem van den wagen was be dekt met een dikke laag stroo en ongelukki gerwijs bleek een van de knapen in het be zit van een doosje lucifers te zijn. In korten tijd stond de wagen in vlam. Spoedig was de brandweer gearriveerd, die met enkele stra len het vuur in den wagen en in een loods op het perronnetie, waarnaast de wagon stond, bluschte. De wagon had aanmerke lijke schade opgeloopen. Van de joiigens was natuurlijk geen spoor. Ds. Ouwerkerk: „geen lid meer der N.S.B.". Ds. II. L. G. Ouwerkerk, Ev. Luth. predi kant te Purmerend, die, zooals men weet, in verband met zijn extremistische neigingen als legerpredikant is afgezet, legt in „De Wartburg", Luthersch Weekblad, een ver klaring af, waarin hij met stelligheid ont kent nog in eenige relatie met de N.S.B. te staan. Ds. Ouwerkerk schrijft o.m.: „Ik gevoel mij gedrongen de volgende zeer korte verklaring af te leggen: Dat ik sinds geruimen tijd geen lid der N.S.B. meer ben, zal intusschen wel algemeen be kend zijn. Ik sta echter buitendien in geen enkele relatie tot deze beweging, noch mo reel, noch financieel; noch openlijk, noch bedekt; noch rechtstreeks, noch langs wel ken omweg dan ook. Dit allen publicaties en uitlatingen ten spijt van onvolledig of verkeerd ingelichte instanties, dan wel schrijvende of sprekende personen, die lij dende zijn aan de een of andere politieke obsessie. Het is mij onmogelijk alle verdachtmakin gen en scheeve voorstellingen te achterhalen waarvan ik het slachtoffer ben geworden." De man zat om geld verlegenu. De politie te Oldenzaal heeft zekeren S. T., opzichter aan een kanalisatiemaatschap pij te Franeker, geboortig uit Oldenzaal, waar hij tijdens de Kerstdagen bij zijn fa milie vertoefde, gearresteerd. T. wordt verdacht van het schrijven van dreigbrieven aan eenige personen te Olden zaal, waarin hij onder bedreiging eischte, dat op een nader te bepalen plaats geld zou worden gedeponeerd. Uit verschillende aanwijzingen uit die brieven concludeerde de politie, dat T. de dader moest zijn. Ook te Franeker wordt hij van dergelijke practijken verdacht. Een en ander was aanleiding om T. aan een verhoor te onderwerpen, dat hem door den burgemeester van Oldenzaal alsmede door de marechaussee werd afgenomen. T. heeft bekend de schrijver der brieven te zijn. Geldverlegenheid moet oorzaak zijn dat T., die van zeer goeden huize is, tot die daden is gekomen. Hij is ter beschikking van de justitie gesteld en gistermorgen naar Almelo over gebracht. ONZE OOST. Aardschuiving kwam bijtijds tot staan. De Kerstdagen werden op de geheele Oost kust van Sumatra gekenmerkt door gewel dige regens en groote bandjirs. Hierdoor werd Tebingtingi gedeeltelijk overstroomd, terwijl gisteren bericht werd ontvangen dat verschillende gedeelten van den weg naar Atjeh, tusschen de grens van de afdeeling Langkat en Kwalasimpong, zoodanig zijn overstroomd, dat de weg hier en daar meer dan een meter onder water staat. Het wa ter stijgt daar nog. Vacantiegangers vluchten. De vacantiegangers in Harrangaol had den, aldus de N.R.Ct., eenige angstige oogen- blikken, toen tengevolge van de regens, een geweldige aardstorting optrad, waardoor de bungalows geheel werden ingesloten. De aardschuiving kwam echter nog bijtijds tot staan, zoodat geen ongelukken zijn voorge komen. De vacantiegangers zijn inmiddels meerendeels vandaar gevlucht. Ruim zeshonderd Nederlandsche arbeiders met lediggang be dreigd ais gevolg der nieuwe deviezenre geling. Nu de deviezenregeling met Duitschland welke het vele Nederlandsohe arbeiders mo gelijk maakte in Duitschland te werken, het zij op textielfabrieken of elders, op 1 Januari afloopt en de nieuwe deviezenregeling, die nadien in werking treedt, van dien aard is, dat. er alsdan geen deviezen meer aan bui- tenlandsche arbeiders, in Nederland woon achtig, zullen worden verstrekt, worden al le Nederlandsche arbeiders uit de grens streek, die in Nordhorn of te Gronau werk zaam zijn, met werkloosheid bedreigd. Het betreft hier tusschen de zes en zevenhonderd arbeiders uit Losser, Overdinkel, Glanerbrug en Dene kamp en omgeving. Den in de textielfabrieken te Gronau werkzamen arbeiders is gisterochtend mede gedeeld, dat, indien er vóór Vrijdag a.s., ten aanzien van de deviezenregeling geen oplos sing is gevonden, zij met ingang van^Vrij- dag ontslagen zijn. Te Nordhorn is den arbeiders een derge lijke mededeeling nog niet gedaan. Den Haag geen centrum voor den Britschen geheimen dienst. Op vragen van het Tweede Kamerlid Wijnkoop betreffende het al of niet bestaan van een centrale te 's-Gravenhage van de Britsche Intelligence Service heeft de mi nister van Justitie geantwoord: Dat de Britsche Intelligence Service te 's Gravenhage een centrale voor West-Eu ropa zou hebben opgericht, is niet kunnen blijken. Exploitant opgesloten. De exploitant van de bad- en zweminrich-: ting „De Otter" te Loosdrecht, die zooals wij gisteren meldden, op den eersten Kerst dag op vermoeden van brandstichting, ge pleegd in het restaurant, werd gearresteerd is gisterochtend op transport gesteld naar Utrecht en aldaar voor den officier van Justitie geleid. Na het verhoor achtte de officier voldoende termen aanwezig om den man in het Huis van Bewaring te laten op sluiten. BEURZEN GESLOTEN OP 30 DECEMBER. De minister van Staat, minister van Fi nanciën heeft bepaald, dat op 30 December 1939 de beurzen voor den geld- en fondsen handel zullen zijn gesloten. Poging tot verkoop van paten ten aan het buitenland. Verscheidene leidende Zwitsersche bladen publiceerden gisteren een advertentie van een Berlijnsche maatschappij, die verschil lende Duitsche patenten aan kapitaalkrach tige ondernemingen te koop aanbiedt. Industrieele kringen in Zwitserland vra gen zich af, of deze aanbieding niet het plan verbergt de blokkade van den Duit- schen uitvoer door de geallieerden te omzei len, door in neutrale landen de fabricage te beginnen van gepatenteerde industrieele pro ducten, teneinde deze als neutrale goederen te kunnen uitvoeren. Voorts hopen de Duit schers wellicht door fabricage in neutrale landen aan grondstoffen te kunnen komen, die in Duitschland niet beschikbaar zijn. Voorloopig aocoord bereikt. So cialistische mijnwerkers morgen bij een. Regeering doet, wat ze kan. De Belgische minister van Arbeid, Bal- thazar, heeft gistermiddag met de gedele geerden van werkgevers en werknemers in de mijnindustrie den toestand, door de sta king in de steenkolenmijnen ontstaan, be sproken. Men is tot een voorloopig accoord gekomen. De arbeidersdelegatie stelde voor de toe passing van het besluit betreffende de ar beidsuren afhankelijk te doen zijn van de volgende drie voorwaarden: 1. De toepassing van het besluit mag den arbeiders boven den grond geen schade toebrengen. 2. In drie arbeidsweken zal ten hoogste één dag van den tijd, dat het werk heeft stilgelegen, worden ingehaald. 3. Het koninklijk besluit moet van tijde- lijken aard zijn. De werkgëversgedelegeerden hebben een verzoenend gebaar gemaakt door aan te kondigen, dat de aanplakbiljetten, waarop de regeling der arbeidsuren werd bekend gemaakt, zullen worden ingetrokken, zoodat de arbeidersgerielegeerden de werknemers zullen kunnen uitnoodigen den arbeid he denochtend te hervatten op den grondslag van de bestaande regeling. Morgen zal het congres van socialistische mijnwerkers zich uitspreken over de toepas sing van het besluit in kwestie. Regeering zit niet stil. In antwoord op een in den Senaat gestel de vraag betreffende de staking in de steen koolmijnen, heeft minister-president Pierlot verklaard, dat de regeering alle noodige verzoenings- en kalmeeringspogingen zou doen, opdat een conflict, dat ernstige conse quenties zou kunnen hebben, niet zou voort duren. Hieraan voegde Pierlot toe, dat de nieuwe regeling van den mijnwerkersarbeid geheel voorloopig was en slechts tot het einde van de mobilisatie zou duren. Voor den duur van den oorlog. Het Britsche ministerie voor economischen oorlog deelt mede, dat een handelsovereen komst voor oorlogstijd onderteekend is tus schen Engeland en Zweden. Het doel der ovefeenkomst is de bestaande Engelsch- Zweedsche handelsovereenkomsten aan te passen aan de oorlogsomstandigheden, ten einde den handel tusschen de beide landen te handhaven voor zoover de omstandighe den zulks veroorloven. Ter bevordering van een vlot verloop der regelingen wordt in de overeenkomst overwogen een permanente, gemengde commissie in te stellen, die op ge regelde tijden in Londen of Stockholm bij een zou moeten komen. Britsche ministers aan het front. De correspondent van Reuter bij hot Brit sche leger in Frankrijk schrijft, dat zich weer Indische troepen op Franschen bodem be vinden, gereed om zich aan te sluiten bij hun Britsche wapenkameraden. De cerste oontm- genten worden thans in een Fransche haven ontscheept. Zij bestaan geheel uit Moham medanen uit alle deelen van Indië. Het bevel wordt gevoerd door Britsche en Indische of ficieren. Bij de troepen bevinden zich non combattanten, zooals godsdienstonderwijzers, koks, waterdragers, corveeërs, e.d. Deze In dische voorhoede heeft Indische levensmid delen meegebracht. Intusschen koopt het Britsche commissariaat levend vee voor de Indische troepen, hoofdzakelijk geiten, die le vend afgeleverd moeten worden en die vol gens de Indische religieuze gebruiken ge slacht worden. Engelsche ministers aan het front. Vernomen wordt, dat sir Samuel Hoaio, den lordgrootzegelbewaarder en lord Hankey, minister zonder portefeuille, die op het oogenblik in Frankrijk vertoeven, gisteren in Parijs verscheidene Fransche ministers heb ben ontmoet. Heden zullen zij een bezoek brengen aan de Maginotlinie. Legerberichten. Het Fransche avondlegerbericht luidt: Tusschen Moezel en S-aar wederzijds aan zienlijke activiteit van patrouilles en ver- kenningafdeelingen. Het Duitsche Nieuwsbureau meldt over de krijgsverrichtingen in de Kerstdagen, dat de Duitsche weermacht leger, luchtmacht en marine er naar gestreefd heeft den Kerstvrede te bewaren en zich van iederen aanval heeft onthouden, evenals van iedere handeling, die tot een gevecht kon leiden. Daarentegen is deze Kerstvrede door den vijand herhaaldelijk door gevechtshandelin gen gestoord. Aan het westfront werd op 24, 25 en 26 December vijandelijk artillerievuur gegeven. Ook de activiteit der verkenners van den tegenstander dwong de Duitsche soldaten in de voorste linies steeds weer tot afweer. De Fransche activiteit was zoo sterk, dat de ei gen veiligheid op bepaalde plaatsen het uit zenden van Duitsche verkenn'ersafdeelingen noódig maakte om den tegenstander te doen terugtrekken. Vliegtuig waarschuwde de Duit sche. onderzeeër. FRANSCHE MARINE MELDT SUCCESSEN. De bemanning van het Noorsche schip „Lappen" heeft medegedeeld, dat eergiste ren het schip bij het krieken van den dag werd getorpedeerd door een Duitschen on derzeeër. Alle dertien opvarenden werden gered. Na de eerste ontploffing heeft dc onderzeeër nog minstens drie torpedo's afgevuurd, het schip bleef evenwel nog een uur drijvende. De geredden vertelden verder, dat zij Zon dagmiddag een Duitsch vliegtuig hadden gezien, dat eenige malen boven het schip kruiste en vervolgens verdween. Het vlieg tuig heeft vermoedelijk den onderzeeër ge waarschuwd. Nog een Noorsch schip veron gelukt. Het te Stavanger thuis behoorende stoomschip Torwood (254 ton) is gisteren op ongeveer 90 mijlen ten westen van Kar- moev op de Noordzee gezonken na een ont ploffing. Zeven van de elf leden der beman ning werden opgepikt en men hoopt, dal ook de anderen in veiligheid zullen zijn. Daar de Torwood een lading carbid ver voerde, is het niet bekend of de ondergang veroorzaakt is door een ontploffing in de lading of door aanraking met een mijn. Fransche marine bericht suc cessen. Gedurende de_ drie laatste weken zijn twee vijandelijke duikbooten met succes door Fransche patrouillevaartuigen aangevallen de een door het Aviso. de tweede door de torpedobooten „Sirocco" en „La Railleuse". die met een marinievliegtuig samenwerk ten. Daarmede is in minder dan een maand het aantal duikbooten op het actief van de „Sirocco" tot drie gestegen. Contrabandecontrole. we®k, die op 23 December is geëin- d'^d, heeft de Britsche contrabande-controle b8~4 ton goederen, waarvan werd aangeno men, dat zij voor Duitschland bestemd wa ren, in beslag genomen. In de week van 17 tot 24 December heeft de r ransche marine na onderzoek 16 sche pen aangehouden en 40.000 ton aan koopwa ren onderschept. Sinds het begin van den oorlog heeft de Fransche marine 402.000 ton onderschept, Groot-Brittannië 516.704 ton. 196 DOODEN BIJ TREINRAMP. TE GENTHIN. Het aantal dooden bij de trein ramp te Genthin is door het over lijden van talrijke zwaargewonden tot 196 gestegen. Nog meer ernstig gewonde slachtoffers verkeeren in levensgevaar, De Buizerd bereikte gisteren op de heenreis Basra en de Gier kwam te Bandoeng aan; op de terugreis land de de Torenvalk te Jodhpur. HET ZOU NIETS ANDERS VRE OM DE KATHOLIEKE KIE. ZERS OP ZIJN HAND TE KRIJGER In het zenden van Myron Taylor, die tot bijzonder Amerikaansch ambassadeur bij het Vaticaan is aangesteld, zien bepaalde kringen in Amerika een zich aansluiten van Roosevelt bij de gedachte van een middel, lijke inmenging ten gunste van vrede tus. schen de geallieerden en het Duitsche rijk. Volgens deze kringen zou Roosevelt zich op een volstrekt pacifistisch standpunt stellen en zou zijn rol zijn den oorlog tot stilstand t,e brengen aleer de vijandelijkheden een moorddadiger karakter aannemen. Wil Roosevelt de 2 millioen Ka- tholieken in de Vereenigde Sta, ten op zijn hand krijgen? In Rome ziet men de zaak wel een beetje anders. Het is, zoo zegt men daar, zeker geen toeval dat wat in Rome thans wordt voorbereid met de benoeming van een bijzonderen ambassadeur der Ver. Staten bij het Vaticaan samenvalt. Maar men ge looft in Berlijn dat deze benoeming, die weliswaar nog geen vaste verte genwoordiging beteekent, maar toch een novum is, dat sinds 1860 niet meer is voorgekomen, vooral moet worden gezien als een poging van president Roosevelt om voor zijn ver dere herkiezing de ongeveer 2 milli oen katholieken in de Ver. Staten op zijn hand te krijgen. In de kringen van het Witte Huis ih Amerika zegt men echter, dat niets meer in strijd is met de gedachten van den presi, dent. Arthur Krock, de correspondent van de New York Times te Washington, schrijft in een artikel dat men als geinspireerd kan beschouwen, en waarin hij in krachtige ter, men degenen veroordeelt, die Roosevelt zou- den willen rangschikken onder de voor standers van een vrede „tot eiken prijs". Aan Groot Brittannië en Frankrijk vragen plaats te nemen rond een tafel met Hitier om on der de tegenwoordige omstandigheden over vrede te beraadslagen, is gelijk aan hun te vragen toe te geven, dat zij er ongelijk aan hebben oorlog te voeren met Hitier en hun toenemende militaire voordeelen prijs te geven. Het is Hitier ervan in kennis te stellen, dat de neutrale staten en in het bijzonder de Vereenigde Staten van meening zijn, dat een Hitleriaansche vrede wenschelijker is dan een oorlog op ieder ander doel. Niets bewijst, dat Amerikaansche staathur- gers een dergelijke opvatting hebben en zeker is, dat de tegenwoordige regeering nimmer dit pacifistische standpunt heeft ingenomen. ENGELSCHEN MELDEN SUCCESSEN. Een Britsch vliegtuig is boven de Noord-1 zee in gevecht geweest met vijandelijke vliegtuigen en schepen, Een Dornier-bom* bardementsvlicgtuig werd verscheidene ma- len getroffen Twee vijandelijke torpedoboot- jagers en vier patrouillevaartuigen werden gebombardeerd. Hetzelfde vliegtuig heeft la ter zeven andere Duitsche patrouilleschepen aangevallen en ten minste een treffer ge plaatst, aldus een Reuterbericht uit Lom den. Luchtalarm in Frankrijk. In het noorden van Frankrijk werd giste ren van kwart over twaalf tot vijf minuten over half een luchtalarm gemaakt Inciden ten hebben zich niet voorgedaan. Boven Engeland heeft men vreemde vlieg* tuigen waargenomen. Schildwacht schiet uit wraak zijn collega neer. Ruzie in een waschlokaal tusschen twee soldaten heeft tot droevige gevolgen geleid- Een hunner, de 20-jarige dienstplichtigs soldaat M. uit Pernis, heeft zijn collega, de -jarige soldaat Kemmena uit Rotterdam, oen hij op schildwacht stond aan een der grensposten, uit wraak neergeschoten. Een '\r' {P S £'ng Kemmena door den borst. h°opt hem evenwel in het leven te „nen houden. De dader, die als zeer ze nuwachtig bekend staat, is onmiddellijk ge arresteerd. dinsdagmiddag was in het waschlokaal ruzie hegonnen om een kleinigheid en de twee soldaten eikaar in de ha- oor, 4n„cre soldaten maakten met moeite cinde aan het handgemeen. De bewe ring van M„ dat hij Kemmena nog wel krijgen zou, nam men niet ernstig. Vier en oJnct UUr latcr bleek het echter bitter l-u-o P'n- Toon Kemmena M. op vvarb ,af'ossen. schoot M. op korten af' stand tweemaal, met het bovenvermeld0 gevolg.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1939 | | pagina 2