Duitschc propaganda De Diplo beschuldigt Groenten in plaats van vet en vleesch Geen universeel productieplan Oprichting grasdrogerijen niet onder dwang in den aether Japansche kabinet wil niet aftreden Zuid-Afrika wordt bewerkt Twaalf Turksche steden in puin «Koorddansen" op de golven Ballons met radiozenders Drama aan de Moezel Koninklijke duiven voor de Britsche weermacht De Britsche controle en onze scheepvaart Kostbare zilvercassetfe gestolen De „Spar" naar Holland gesleept Ook de kleine neutrale staten ont vangen dagelijks blijken van de Duitsche belangstelling. (Van, onzen Berlijnschen correspondent.) BERLIJN. In dezen oorlog heeft men al spoe dig de doelmatigheid ingezien van de propaganda. Dat de geallieerden aan hun uitgebreide propaganda in den wereldoorlog voor een deel de over winning te danken hebben gehad, is bekend. Ook de Duitschers hebben zich in de laatste jaren v"an het nut der propaganda overtuigd en tegelijk met hun weermacht een reclame-ap paraat in het leven geroepen, dat in omvang zeker niet onderdoet voor dat der Entente-mogendheden en het zelfs eenigen tijd overvleugelde. Voor de propaganda in het buitenland ma ken de Duitschers in hoofdzaak gebruik van kortegolf-zenders. De uitzendingen hebben een tweeledig doel. In de eerste plaats wil men op deze wijze in contact blijven met de in het buitenland wonende Duitschers en hen op de hoogte houden van de Duitsche op vattingen, om hen in staat te stellen in het land waar zij wonen, de Duitsche zaak te kunnen verdedigen. Daartoe dienen de vele kortegolf-uitzendingen in de Duitsche taal. Bovendien richt men zich ook rechtstreeks tot het neutrale en het vijandige buitenland. Daartoe heeft men den aardbol verdeeld in verschillende zones, die men, als wij het wel hebben, in niet minder dan 19 talen „be werkt". Daarbij gaat men niet te werk vol gens een star, voor elk land gelijkhiidend programma. Integendeel, men tracht de pro paganda zooveel mogelijk aan te passen aan de actueele problemen, welke deze of gene natie bezig houden. Elk land naar zijn aard. Zeker, bij een groot aantal landen, die voor Duitschland van minder belang zijn, beperkt men zich tot het geven van nieuwsberichten met de Duitsche commentaar er op, afgewis seld door wat gramofoonmuziek. Maar tot de bevolking van die landen, waar men iets hoopt te bereiken, richt men zich veel in tensiever. Zoo houdt de Duitsche kortegolf- uitzending zich op het oogenblik wel het ac tiefst bezig met Zuid-Afrika. Zij geeft volle dige programma's, die muziek, gedichten en proza van allerlei aard bevatten, waarmede het minst aanhankelijke der Britsche Domi nions van Duitsche zijde wordt bewerkt. En het is niet in de eerste plaats een zuiver Duitsche propaganda, die men onder de Zuid- Afrikaners maakt. Men heeft terecht inge zien, dat men daarmede alléén waarschijn lijk weinig zal bereiken. De propaganda, die men in dit Dominion maakt onder leiding van een Zuid-Afrikaner van Scandinavische afkomst, Dr. Holm, is in hoofdzaak Afri- kaansch-nationalistisch. Zoo zenden de Duitschers regelma tig hoorspelen in de Afrikaansche taal uit, waarin de vrijheidshelden van het oude Transvaal en den Oran je-Vrijstaat verheerlijkt worden, baarbij laat men niet na, vergelij kingen te maken tusschen het he den en verleden. Ook heden, zoo geeft men te kennen, strijdt Zuid-Afrika onder Hertzog en Malan voor zijn vrijheid. Het moet zijn pogingen ver dubbelen om het Engelsche juk af te schudden. Men schijnt met deze Afri kaansche uitzendingen wel succes te hebben. Daarvan legegn niet alleen de vele brie ven, die men uit de Unie ontvangt, getuige nis af, maar ook. het feit, dat de Britschge- zinde Afrikaansche couranten eiken dag opnieuw protesten laten hooren tegen het luisteren naar de Duitsche uitzendingen. Dat ook Londen, waartegen deze campagne natuurlijk indirect is gericht, er niet onver schillig onder blijft, moge blijken uit het feit, dat men daar* enkele weken geleden begonnen is met een heftige tegen-propa- ganida. Ook de Moslim worden niet ver geten. Ongeveer op dezelfde wijze, zij het wel licht wat minder intensief, dan Zuid-Afrika, wordt de Arabische wereld bewerkt. Ook hier komt de nationaal-socialistische pro paganda eerst in de tweede plaats. Het stre ven der Arabieren naar vrijheid wordt aan gevuurd. „Los van Engeland!" is ook hier de leuze. Een derde gebied, dat sterk in bet mid delpunt der Duitsche belangstelling staat, is de Balkan. Groote Balkan-programma's in alle talen, welke in dat gebied worden ge sproken, worden iederen dag uitgezonden. Tusschen muziek en een hoorspel in krijgt de Roemeen te hooren, dat Duitschland „geen kwade bedoelingen tegen zijn land Wat voor weer is het aan de Zuidpool? vraagt Byrd. De expeditie van Byrd naar het Zuidpoolgebied zal gebruik maken van ballons met automatische ra diozenders voor weerkundige waar nemingen op verschillende hoog den. Ook zal voor dit werk gebruik worden gemaakt van vliegtuigen. Een van de deelnemers aan de expeditie, Paul Siple, heeft mede gedeeld, dat vier of meer meteoro logische stations zullen worden op gericht. De expeditie zal tevens een studie maken van den invloed van het Poolklimaat op de menschen, die hier wonen voor een langen tijd. heeft en niets anders wil, dan het handels verkeer tusschen de beide staten nog le vendiger maken", terwijl het Engeland zou zijn, „dat zijn petroleumbronnen in brand steekt en hem aldus van zijn kostbaarst be zit berooft". Ook de programma's voor Noord- - en nog meer voor Zuid-Amerika worden uitstekend verzorgd; en de kleine staten van Europa, die neu- traa.1 zijn gebleven, ontvangen even eens dagelijks eenige blijken van de Duitsche belangstelling, waarbij men hun koloniën, bv. Nederlandsch I n d i niet vergeet. Het aantal brieven, dat men uit de ver schillende landen ontvangt, dient bij de be oordeeling van het succes als graadmeter. Door wie wordt de propaganda bekostigd? Interessant is ten slotte nog, dat het niet de Duitsche staat is. die dit kostbare propa- ganda-apparaat onderhoudt, maar de Duit sche radioluisteraars. De Duitsche radio telt ongeveer 13.200.000 luisteraars, die per persoon en per jaar 2 Mark betalen. De to tale inkomsten van den Duitschen omroep bedragen dus ruim 26 millioen Mark per jaar. Met dit bedrag kan men niet alleen de kosten van de gewone uitzendingen be strijden, doch ook die der kortegolf-pro- gramma's. Ook dan nog blijft er een flink deel over van de 26 millioen Mark, en men zal de plank wel niet ver mis slaap, indien men aanneemt, dat dit overschot voor een groot deel terecht komt in de oorlogskassen van het Derde Rijk. Aantal slachtoffers van de aard beving stijgt onrustbarend. Naar thans gevreesd wordt, bena dert het totale aantal dooden tenge volge van de aardbeving in Turkije de 8.000. Alleen reeds in het gebied van Tokat zijn 963 personen gedood en 443 gewond. President Ineunu heeft zijn rondreis door Zuid-Anatolie afgebroken en zich naar de getroffen gebieden gespoed. Ook de minis ters van binnenlandsche zaken en van volksgezondheid hebben zich in allerijl der waarts begeven. Twaalf steden verwoest. Tengevolge van de aardbeving zijn twaalf provinciesteden met elk 15 tot 40.000 inwoners, en meer dan 80 dorpen hetzij gedeeltelijk in een puinhoop veranderd hetzij volkomen verwoest. Talooze slachtoffers, die in hun slaap door de aardbeving werden verrast, liggen nog onder de puinhoopen, wachtend op red ding. De hulpverleening geschiedt lang zaam, in verband met den omvang van de ramp en de groote uitgestrektheid van het geteisterde gebied. Door barstende gasbuizen en gebroken olielampen zijn temidden der ruine's hon derden branden uitgebroken, die het red dingswerk uitermate moeilijk maken. Er- zindjam is thans niet meer dan een rooken- de puinhoop. De barakken en de militaire school zijn ingestort, waarbij tien officieren en 90 kadetten om het leven zijn gekomen. Het zal nog wel verscheidene dagen du ren, alvorens betrouwbare cijfers bekend zijn omtrent het aantal dooden, gewonden en vermisten. De Turksche nationale ver gadering heeft een comité gevormd voor hulpverleening aap de overlevenden. Overal in het land gaan inteekenlijsten rond. Vaargeul voor neutrale sche pen steeds smaller. Duitsch commentaar op de uit breiding der Britsche mijnenvel den. Het Duitsche Nieuwsbureau schrijft: De aankondiging van nieuwe Engelsche mijnenvelden aan de Engelsche kust is naar Duitsche opvatting een nieuw bewijs voor de moeilijkheden, waarmede de Brit sche oorlogvoering ter zee te kampen heeft De taak van een neutraal schip, dat een Engelsche haven wil naderen, begint inder daad te gelijken op die van een koorddan ser, voor wien de geringste afwijking van zijn smalle pad den ondergang beteekent. Overigens heeft de officieele aankondiging van de aanwezigheid van geheim gehouden Britsche mijnenvelden hier ook in zooverre belangstelling gewekt, als hiermede het ge brek aan betrouwbaarheid kan worden aan getoond van Britsche beweringen, welke tot dusver elke scheepsramp als gevolg van een mijn op Duitsche rekening schreven. AMERIKAANSCHE LUCHTMACHT WORDT VERSTERKT. 52 militaire escadrilles. Het departement van oorlog in Amerika heeft last gegeven tot oprichting van 52 militaire escadrilles ter versterking der defensie. Een Amerikaansche ecadrille om vat gewoonlijk 6 tot 18 vliegtuigen. Volgens het departement van oorlog zullen de esca- driles verdeeld worden tusschen de bases van Panama, Hawaii en Alaska. De minister-president geïnter viewd over motie van wantrou wen. De Japansche minister-president Abe heeft gistermiddag in een persinterview verklaard, dat het kabinet niet voornemens is, in verband met een door een groep par lementsleden aangenomen motie van wan trouwen af te treden. Het kabinet, aldus Abe, is gevormd met het doel, de Chineesche kwestie te regelen en het kan zich derhalve niet terugtrekken naar aanleiding van andere kwesties. (Do motie werd n.1. o.m. aangenomen uit onte vredenheid over het landbouwbeleid der re geering, red.) Abe deelde mede, dat hij niet van plan is, een speciale bijeenkomst te beleggen van de leiders der vooraanstaande partijen, of schoon overeengekomen is, dat hij hen voor het einde van het Nieuwjaarsreces zal ont moeten. De premier weigerde te zeggen, welke houding de regeering zou aannemen, inge val in het parlement een motie van wan trouwen zou worden ingediend en hij wees erop, dat dit niet meer dan een veronder stelling is. De niewwe regeering in China. Abe verklaarde voorts nog, dat de datum van de instelling eener nieuwe centrale re geering in China met Wang Tsjing Wei als centrale figuur, welke binenkort te ver wachten is, alleen uitgesteld is als gevolg van de besprekingen over detailkwesties, doch dat de voorbereidingen een vlot ver loop hebben. Buitengewone kabinetszitting. Gisterochtend is een buitengewone zit ting van het kabinet gehouden. Het schijnt, dat de regeering niet wil wijken voor de partijen en wil onderhandelen om een nieu we belofte tot steun te krijgen alvorens het parlement de nieuwe zitting begint. ■Sfeb i jtëgjjf „"Westelijke mogendheden wil den Rusland in het Noorden be zighouden." Over de rol van de westelijke mogendhe den in het conflict tusschen Finland en Rus land schrijft de Deutsche Diplomatisch-Poli- tische Korrespondenz o.a. het volgende: Sinds het vaststond, dat Rusland niet voor de westelijke mogendheden de kastan jes uit het vuur wilde halen, is het hun streven geweest in het noorden complicaties te doen ontstaan. Aan den eenen kant leek het hun gewenscht, dat Rusland daar met zijn militaire en materieele krachten werd bezig gehouden, en aan den anderen kant gold het Duitschland, dat in dit gebied niet geblokkeerd kan worden, door verwarring te brengen in zijn mogelijkheden van aan voer, schade toe te brengen. Reeds toen Estland en Letland met Rus land een verdrag aangingen, was de ener gie in Engeland groot. Men verheelde aan Britsche zijde in Riga en Reval zijn ontstem ming niet, dat de onderhandelingen niet werden afgebroken en dat het daarom niet tot een militair conflict kwam. Het gaat er voor de westelijke mogendheden om, dit te gebruiken voor de eigen zaak, zonder zich zelf de vingers te branden. Het begin is Genève". Het begin van deze actie vormde Genève, waar men den Finschen brand wilde aan wakkeren en tevens de groepen der neutra len weer in een gemeenschappelijk front wilde plaatsen, om hen aan dergelijke ge meenschappelijke acties te gewennen. Daarna ontbrak het, met name in rede voeringen van Engelsche en Fransche mi nisters, niet aan opwekkingen voor Finland. Het cynische in dezen zorg voor Finland schuilt daarin, dat men Finland geen mo derne wapenen levert. Andere volkeren den oorlog injagen en dan nog aan oud ma teriaal verdienen, dat is, aldus de Diplo, een opvatting van eer, welke Duitschland graag aan zijn tegenstanders overlaat. Duitschers door ontploffende landmijn gedood? Men gelooft, dat verscheidene Duitschers gedood zijn door het ontploffen van een landmijn op den Duitschen oever van de Moezel nabij het dorp Schengen aan de A.u grens van Luxemburg. Na de ontploffing zag men hoe de overlevenden de lichamen der getroffenen van de plaats van liet ge beurde wegdroegen. Steenen en scherven van de landmijn kwamen bijna in het dorp Schengen terecht. Reeds belangrijke berichten overgebracht. In Engeland is ten behoeve van de lucht strijdkrachten van leger en vloot een nati- onalen postduivendienst opgericht, waarbij zich een groot aantal postduivenhouders hebben aangesloten. Ook de Koning van Engeland, die duivenliefhebber is, is, naar de N.R.C. meldt, bij dezen dienst aangeslo ten. De duiventil in het zeer fraai park van het paleis te Sandringham levert da gelijks een aantal duiven voor de weer macht. De vogels hebben reeds belangrijke berichten overgebracht. Onlangs vloog een Engelsche vlieger over de Noordzee onge veer honderd mijl uit de kust. Hij vreesde gebrek aan benzine te zullen krijgen en liet een van zijn postduiven met een bericht los. Deze duif keerde naar de duiventil 1e Sandringham terug. Daar werd het bericht, dat de duif had meegebracht, telefonisch doorgegeven naar het vliegkamp, waartoe de vlieger behoorde. Onmiddellijk werden schikkingen getroffen om aan den vlieger hulp te verleenen. Intusschen was de vlie ger er in geslaagd om het vliegkamp te be reiken, maar indien hij een gedwongen da ling op zee had moeten uitvoeren, zou de duif hem ongetwijfeld het leven hebben ge red, en zou men het vliegtuig hebben kun nen bergen. Elke veertien dagen wordt aan den Koning een rapport uitgebracht om trent het gebruik van zijn duiven. Elk lid van den nationalen postduiven- dienst heeft een overeenkomst afgesloten, waarbij hij zijn postduiven voor oorlogs doeleinden uitleent. Deze regeling geschiedt geheel vrijwillig, maar het ministerie van luchtvaart keert jaarlijks 5 uit aan alle postduivenhouders, die tien of meer post duiven hebben uitgeleend. Er zijn thans 15.000 leden bij den dienst aangesloten en het aantal beschikbare duiven bedraagt on geveer 750.000 48 neutrale schepen in de con trolestations op 26 December. Het Britsche ministerie van economische oorlogvoering deelt mede, dat er op 26 Dec. in de drie Engelsche controlestations 48 neutrale schepen lagen, waarvan 21 vijf da gen of minder. Van deze schepen waren er 27 Nederlandsch. Minder dan vijf dagen opgehouden waren 12 Nederlandsche schepen. In de week eindigende op 23 Dec. heeft de contrabandecommissie de ladingen ge controleerd van'123 schepen, die sedert 16 December waren aangekomen alsmede 29 ladingen, die in de voorgaande week niet behandeld waren. Van het totale aantal schepen waren er 27 Nederlandsch. Slot uit de deur gezaagd. Tijdens afwezigheid van de bewoners ge durende de Kerstdagen heeft men zich toe gang verschaft tot hun woning aan de Bil- derdijkstraat te Amsterdam, door het slot uit de toegangsdeur tot de eerste verdieping van dit perceel te zagen. Uit een dressoir werd een kostbare zilver cassette met inhoud benevens een gouden dasspeld met briljant gestolen, tot een ge zamenlijke waarde van ongeveer driedui zend gulden. DE DUITSCHE BODEM WORDT ZOO GOED MOGELIJK BENUT. De landbouwpolitiek van Duitsch land is natuurlijk in de allereerste plaats gericht op de voedselvoor ziening van mensch en dier. Staats secretaris Backe van het Ministerie voor Landbouw en Volksvoeding doet hierover in de „National-Sozia- listische Landpost" eenige interes sante mededeelingen. Allereerst merkt de staatssecretaris op, dat de buitengewone voedselreserves, waar over Duitschland aan het begin van den oorlog beschikte, nog wel niet behoefden te worden aangesproken (op een paar uit zonderingen na), doch dat men het tenslot te niet van de reserves hebben moet, maar van de p r o d u c t ie. In de allereerste plaats moet de teelt van olievruchten, vezelplanten en groenten (koude-grondgewassen) worden uitgebreid. Reeds is van 1932 tot 1938 de beteelde op pervlakte kool- en raapzaad van 5.000 ha., 62.000 ha. geworden. De uitbreiding van genoemde gewassen mag echter in geen geval geschieden ten koste van hakvruchten, haver, wintergerst en mais. De hakvruchten leveren immers per oppervlakte-eenheid de grootste voe dingswaarden op, terwijl men niet behoeft te vreezen, in de toekomst gebrek aan werkkrachten te hebben, want de Poolsche krijgsgevangenen staan o.m. ter beschik king. Haver is voor het leger noodig, win tergerst en mais kan de varkensmesterij niet missen. Welke arealen zullen dan ten behoeve van de oliehoudende en vezelplanten en van de groenten moeten worden ingekrom pen? Die van de zomergranen en gemeng de granen. Misschien kan ook nog iets op de voor broodgraan bestemde opper vlakte worden besnoeid, zoo meent de schr., die er voorts op wijst, dat de groenten meer en meer op den Duitschen disch zullen moeten ver schijnen ter aanvulling van het ver minderde vet- en vleeschverbruik. Overigens ligt het in de lijn der Duit sche landbouwpolitiek, de zuivelproductie te bevorderen, waartoe de veestapel zoo ge zond mogelijk moet zijn. De omvang van den veestapel dient echter in verhouding te staan tot de hoeveelheid binnenlandsche voedermiddelen. Tenslotte worden o.m. de kleindierteelt de teelt \an fruit, planten en zoete lupinen zoo krachtig mogelijk ter hand genomen. Regeering wil het particuliere bedrijfs leven zooveel mogelijk vrij iateni De Nederlandsche regeering is n;et van plan, de oorlogseconomie dienst baar te maken aan het tot stand brengen van een omvattende orde ning van het bedrijfsleven, zoo deelt de minister van Economische Zaken in de antwoordmemorie be treffende de begrooting van zijn de partement mede. Wèl moge de mi nister opmerken, dat de vaak sterk gecritiseerde vredeseconomie der laatste jaren de moeilijkheden van thans heeft verminderd: Het uitvoeren van een min of meer nnb verseel productieplan gesteld al dat zulks mogelijk ware met het oog op de tal- rijke onzekere factoren, die een dergelijk pian zouden doorkruisen ligt echter niet in haar bedoeling. Zoover dit mogelijk is, wenscht de regeering het particuliere be drijfsleven vrij te laten. Mede door de vroeger genomen maatrege len is thans over het algemeen de voor- raadpositie van ons land bevredigend te achten. Omzetting van den goudvoorraad in goederenvoorraden, hetgeen een groote speculatie op de goederenprijzen zou heb- ben.beteekcnd, was dan ook niet noodig. Prijspolitiek, Wanneer men het gemiddelde van de maand Augustus op 100 stelt, bedroeg de stijging van de kosten van levensonder houd op 12 Dec. j.1. 5,6%. Dit kan onge twijfeld gunstig worden genoemd. Prijsop drijving: is als algemeen verschijnsel achter wege gebleven. Mede op grond van deze resultaten ziet de minister geen aanleiding het vaststellen der individueele prijzen aan zich te trek ken en daarmede het toch reeds met veler lei moeilijkheden kampende bedrijfsleven sterker aan banden te leggen dan uit een oogpunt van algemeen belang noodzakelijk moet worden geacht. Momenteel kan z.i. behoudens in bet ge val van groote nog goedkoope voorraden, calculatie van een als reëel te beschouwen vervangingswaarde als algemeenen regel aanvaardbaar worden geacht. BOERENSTAND NIET TOT KAPITAALS- INVESTEERINGEN GEDWONGEN. „Prijspeil landbouwproducten alleszins redelijk." De minister achtte het, ook op grond van bezwaren van administratie en controle, niet juist om "bij het vaststellen der hoogere richtprijzen voor den oogst 1939 bindende voorwaarden te stellen, ten aanzien van de loonen in het landbouw bedrijf, zoo lezen wij in de antwoordmemo rie betreffende de begrooting van Econ- Zaken en Landbouwcrisisfonds 't Valt niet te betwisten, dat een hoogere opbrengst in het landbouwbedrijf ook den landarbeiders ten goede komt; hoogere bedrijfsinkomsten zijn immers na verloop van eenigen tijd voor het loonpeil van beteekenis. De pirijs der landbouwproducten. Naar aanleiding van het door sommige le den uitgesproken oordeel, dat de door de regeering getroffen maatregelen ten aanzkn van het prijspeil der landbouwproducten niet voldoende zijn geweest, daar de belooning van ons agrarisch volksdeel nog immer sterk afsteekt bij die van andere bevolkingsgroe pen, moge de minister mededeelen, dat de tot stand gebrachte prijsverhoogingen naar zijn meening alleszins redelijk zijn geweest, hetgeen ook gebleken is uit de voldoening, welke bij den landbouw omtrent de nieuwe richtprijzen, in het bijzonder die voor de akkerproducten, tot uiting is gekomen. De export wordt met alle middelen, wel ke ten dienste staan, bevorderd. Ook wat betreft den tuinbouw is dit het geval. Grasdrogerijen De minister kan niet instemmen met de opvatting, dat de tegenwoordige omstandig heden den boerenstand zouden dwingen to kapitaalsinvc~teeringen, waaraan eri!8"^ risico's zijn verbonden, met name door op richting van grasdrogerijen en aardapPe vlokkenf abrieken. Van de zijde der regeering wordt het De* drijfsleven niet alleen geheel vrij gelaten tot de oprichting daarvan al of niet over te gaan, maar bovendien heeft zij zich bereï verklaard de droogapparaten onder £ern^ kelijke voorwaarden verkrijgbaar te stei len en ten opzichte van de aardappelvlo»' kenfabrieken garanties te verstrekken waa voor voorstellen van het bedrijfsleven zeu zijn gevraagd. Meent het bedrijfsleven ook onder deze omstandigheden het risico te groot te nio ten achten, dan zullen daaruit geeneri op te leggen verplichtingen voortvloeien. Leelijk oponthoud bij Duin8' Zooals eenigen tijd geleden is gemeld,!3 het Nederlandsche s.s. „Spar", bij waar het zich voor controle meldde, in a varing gekomen met een ander schip, welke gelegenheid de „Spar" een roer v loor. Thans is het schip gesleept door sleepbooten „Iiumber" en „Seine" te n van Holland aangekomen, van waar naar Rotterdam wordt gesleept om ma te worden gerepareerd.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1939 | | pagina 16