dagblad voor den helder en hollands noorderkwartier
De Balkan
overlegt
DUITSCHE
bommenwerper
Transportmoeilijkheden
boven Theemsmond
Bveg
man
Barre winter in
den Balkan
Diesels in Spanje
ZATERDAG
13 JANUARI 1940
68e JAARG. No. 8822
VAN HET R00DE LEGER
Bespreking tusschen
Koning Carol en
Prins Regent Paul
Dc mijnramp in W.-Virginië
Londenaars hooren schieten
Dit nummer bevat 12 pagina's
EERBERICHT
DE BILT SEINT»
LEERAAR M. O.
Van vredes- tot oorlogsschip
HELDERSCHE COURANT
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 30 (2 LIJNEN)
Uitgave der Ultg.-Ml}. Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
Hevige slag bij Salla
Zachter weer brengt nieuwe ac
tiviteit der Russen met zich.
Het Deensche blad Berlingske Af
tenavis bevestigt geruchten, welke
reeds eenige dagen liepen, namelijk
dat bij Salla opnieuw een felle strijd
woedt. De Russen hebben gebruik
gemaakt van de afnemende koude
om hun verbindingslijn tusschen hun
basis Kandalaska en het district Ko
la te herstellen.
Sala werd door de Finnen als het ware
met een ijzeren gordel omringd; nog liggen
er drie Russische divisies voor deze plaats
De Russen aarzelen echter naar Kemijarvi
op te rukken, omdat zij zich op hun rech
tervleugel door de Finnen sterk bedreigd
.voelen.
Het kaartje geeft schematisch den vorigen
slag hij Salla weer. Toen werd strijd gele
verd te Savukoski; een Russische devisie
werd aldaar als het ware in de pan gehakt
Na 18 dagen feilen strijd wisten de Finnen
zich langs den over van de Tenniorivier
staande te houden en Sala te heroveren.
Ook de Finsche legatie te Londen meldt
dat er thans bij Salla opnieuw hevig wordt
gevochten. Er zijn nog geen officieele front-
berichten.
De intense activiteit in de lucht aan het
front van Petsamo, zoo meldt .P. bracht
plotseling eenige levendigheid in de cam
pagne in het hooge Noorden, waar sinds
Kerstmis niet veel meer was geschied, maar
nog steeds zijn er geen teekenen, die er op
wijzen, dat de Russen een werkelijk offensief
zullen beginnen in dezen poolwinter. Er
werden gisteren zestien Russische bombarde
mentsvliegtuigen gezien. Van drie jagers
wordt gezegd dat zij de Noorsche neutrali
teit hebben geschonden.
Vele Noren in deze omgeving zijn bezig
hun bezittingen in te pakken voor het ge
val het noodig is Zuidwaarts te trekken.
TRANSPORTMOEILIJKHEDEN
DER RUSSEN.
De meeste Russische troepen, die op het
oogenblik in Finland vechten, o.a. welke
zich op de landengte van Karelië bevinden,
waren reeds voor het begin van den inval
geconcentreerd in het gebied van Leningrad
en aan de grens. Sedertdien zijn dan ook
weinig versterkingen uit het binnenland
naar dit gebied gebracht en zoodoende heb
ben de Sovjets tot op zekere hoogte de
transportmoeilijkheden, welke zij ondervin
den, weten te maskeeren. De verhalen van
gevangenen over het aantal spoorwegonge
lukken in de Sovjet Unie en de gegevens,
welke men bezit over het Russische trans
portwezen in vredestijd, werpen echter eenig
licht op den toestand. De laatste twee we
ken zijn tusschen Leningrad en de land
engte van Karelië minstens tien spoorweg
ongelukken gebeurd, ongerekend de minder
belangrijke ongevallen. De hieruit voort
vloeiende vertragingen belemmeren de Rus
sische transporten in hooge mate.
Toch beschikt Leningrad over genoeg
spoorwegen, die een normale levensmiddelen
voorziening der stad voor dit doel mogelijk
zouden maken, doch slechts drie lijnen kun
nen op het oogenblik voor dit doel worden
gebruikt.
De toestand van het rollend materieel zou
meer dan treurig zijn.
Russische luchtaanvallen.
Dertig Russische vliegtuigen hebben giste
ren een aanval op Turku gedaan. Een aan
tal burgers is omgekomen. Ook te Lahti zijn
bommen geworpen. De zender daar is be
schadigd en zal gedurende drie of vier dagen
niet functioneeren. De Finsche uitzendingen
zullen echter niet gestaakt worden en in het
bijzonder de kortegolfzendingen ondervin
den geen hinder.
Ook is een luchtaanval op Helsinki gedaan,
zonder resultaat.
De Finsche legatie heeft medegedeeld, dat
sedert het begin van den oorlog tot 9 Januari
tengevolge van Russische luchtaanvallen 234
personen gedood, 269 ernstig en 210 licht ge
wond zijn.
Zoowel Koning Carol van Roemenië als
Prins Regent Paul van Joego-Slavië hebben
het jagerstenue aangetrokken, het geweer
geschouderd en zijn op jacht getrokken.
Op zichzelf niet bijzonders, maar zeer toe
vallig is, dat ze ter jacht gaan juist in
streken van hun landen, welke aan elkaar
grenzen.
En zoo is het begrijpelijk, dat de altijd op
de loer liggende en wantrouwende pers
onmiddellijk tot de conclusie komt, dat
die jachtpartijen slechts camouflage zijn
en de hooge heeren van plan zijn, „ergens
aan de grens" een praatje met elkaar te
maken.
Waarover dit gesprek, dat men verwacht
te' zullen plaatshebben in het Joego-Slavi-
sche grensplaatsje Varsac, zal loopen,- is
vrij doorzichtig.
Men heeft slechts te letten op de
taak van bemiddelaar, welke Joego
Slavië in den Balkan vervult, om
te begrijpen, dat Prins Paul, na
ruggespraak met Rome, bepaalde
voorstellen aan Koning Carol zal
doen, teneinde de verhouding Hon
garijeRoemenië welke sinds 1918
door de annexatie van Zevenbergen
door Roemenië slecht kan worden
genoemd, te verbeteren, om daar
door in het Donaubekken en in het
Noorden van den Balkan een niet
te breken anti-communistisch front
te stichten.
Italië heeft bij deze verzoeningspoging
twee troeven mede.
Ten eerste de vrees van Roemenië voor
een Russischen inval en daardoor mogelijk
verlies van Bessarabië en ten tweede de
groote haat van Hongarije tegen alles wat
communistisch is. Sinds het schrikbewind
van Bela Kuhn kan geen rechtgeaard Hon
gaar meer rood zien!
Deze gezamenlijke anti-Russische gevoelens
tracht Rome thans ongetwijfeld uit te spe
len en Prins Paul zal wel tot taak hebben
om Koning Carol tot wat toegeven jegens
Hongarije te bewegen, waartegenover dan
mogelijk een HongaarschItaliaansche ga
rantie van Roemenië's noordgrenzen zal
komen.
De meeste Hongaren vertrouwen, dat ko
ning Carol zal toestemmen in de overdracht
van een breede strook Transsylvaansch ge
bied, na den oorlog, aan Hongarije, in ruil
voor 'n Italiaansche garantie van de Roe-
meensche grensen in Bessarabie en de Boe-
kowina ingeval van een bedreiging uit Rus
land.
Men neemt voorts aan, dat Joego-Slavië
Roemenië zal adviseeren, een dergelijke re
geling te aanvaarden.
Volgens sommige onbevestigde geruch
ten was Ciano, toen hij Csaky te Venetië
ontmoette, reeds in het bezit van een Roe-
meensche aanbod tot gebiedsafstand van
een klein deel, dat echter bij lange na niet
voldeed aan de Hongaarsche eischen.
Typisch is, dat indien bovenstaande con
clusies juist zijn, het lot Italië en Enge
land hier opnieuw samenbrengt.
Immers, ook Engeland gaf Roemenië
een garantie en wel tegen Duitschland, de
asgenoot van Italië.
Alfc er één bewijs noodig is, hoezeer Ro-
më en Berlijn uit elkaar drijven is het toch
wel deze zonderlinge situatie.
Dat echter ook Rusland op het Roemeen-
sche vinkentouw zit wordt duidelijk, als
men acht slaat op de verbeterde verhouding
tusschen Roemenië en Bulgarijë, welk land
ook al jarenlang met een verlangend nog
naar een stuk in 1918 afgestaan grondge
bied kijkt.
In sommige kringen meent men, dat bij
het bezoek v. d. Russischen onderhandelaar
van Putemkin aan Boekarest en Sofia een
regeling is getroffen, waarbij Roemenië
aan Bulgarijë de teruggave heeft toegezegd,
na de noorlog, van een deel van de zuide
lijke Dobroeodsja, vermoedelijk van de Tur-
tukaja-streek, waar practisch de geheele
bevolking Bulgaarsch is.
Wat er van dit alles ook zij, de Konink
lijke conferentie, de samenkomst van Ciano
en Czaky, de Duitsche troepenconcentraties
in Oostenrijk, de Britsch-Fransche belang
stelling voor de Zwarte Zee, 't zijn alle fac
toren, welke duidelijk wijze op spanningen
althans verhoogde activiteit in Zuid- Oost-
Europa.
Hoop op redding verminderd.
De pogingen om de slachtoffers van
de mijnramp in W.-Virginië (V.S.) te
redden, blijven nog steeds vruchte
loos.
Zooals bekend, moeten nog
circa 75 man op 200 meter onder den
grond in een mijngang zijn opgeslo
ten. De hoop hen nog te kunnen red
den, vermindert met het uur. Wel
heeft men nog twaalf lijken kunnen
bergen.
Een Marker bruiloft op het ijs werd Vrijdag
onder groote belangstelling in scène gezet.
De bruiloitsgasten maken een rondedansje.
LUCHTALARM IN PARIJS.
Duitsche vliegtuigen hebben gisteren, even
als de drie vorige dagen, wederom aanval
len gedaan op het Britsche kustgebied.
Volgens de binnengekomen berichten wer
den vijandelijke vliegtuigen waargenomen
boven de kusten van Suffolk, Norfolk en
Yorkshire. alsmede boven de Theemsinon-,
ding. In alle gevallen werden zij, zoo meldt
Reuter uit Londen, verdreven.
Op een punt aan de oostkust zagen waar-
nemres een vliegtuig, naar men gelooft een
Heinkel, die door Britsche machines achter
volgd werd Men heeft vele vliegtuigen over
de kustplaatsen zien vliegen en op vele
plaatsen aan de kust schieten van de lucht
doelartillerie gehoord.
Het geschutvuur in het gebied van
de Theemsmonding werd in het
hartje van Londen gehoord. Een
waarschijnlijk Duitsch vliegtuig is
op groole hoogte over de Theems-
fonding gevlogen en de luchtdoelbat
terijen hebben van beide zijden van
de rivier het vuur geopend.
Later verdween het vliegtuig in de rich
ting van de kust en toen men het 't laatst
zag, vloog het zeer hoog in oostelijke rich
ting, terwijl in de nabijheid ervan granaten
ontploften. Op een ander punt in het gebied
van den Theemsmond hoorde men een
vliegtuig, doch 't werdi n verband met de
groote hoogte niet gezien. Nadat het geschut
met vuren had gestaakt, zag men Britsche
jagers zeewaarts vliegen. Er werd geen lucht
alarm gemaakt en bommen zijn niet geval
len.
De Duitsche lezing.
De Duitsche lezing over de luchtactie der
laatste dagen luidt als volgt:
Het luchtwapen zette de verkenningen
aan de Engelsche en Schotsche oostkust, als
mede boven de Shetland-eilanden voort. Aan
de Schotsche kust werden drie Britsche voor
postenbooten en een bewapend koopvaardij
schip, dat het vuur op de Duitsche verken
ners opende, aangevallen en tot zinken ge
bracht, In het verloop van een luchtgevecht
dat zich hierbij met Britsche jachtvliegtui
gen ontwikkelde, werd een vijandelijk toe
stel neergeschoten.
Britsche vliegtuigen hebben een vliegveld
op een Duitsch eiland aangevallen, zonder
schade aan te richten.
DE AANVAL OP SYLT.
Met de laatste mededeeling uit boven
staand Duitsch legerbericht wordt waar
schijnlijk de aanval op het eiland Sylt be
doeld, waarover het Britsche ministerie van
luchtvaart nog meldt:
In den vorigen nacht hebben toestellen
van de Britsche luchtmacht met succes ver
kenningsvluchten uitgevoerd boven West- en
Noordwest Duitschland. Ook werden patrouil-
levluchten uitgevoerd boven de bases van de
Duitsche luchtmacht in de Duitsche bocht.
LUCHTALARM IN PARIJS.
Gisterochtend is in Noord-Frankrijk
te vijf minuten over hall een lucht
alarm gemaakt, dat duurde tot
tien minuten over een. Incidenten de
den zich niet voor.
Verwachting: Helder tot licht
of halbewolkt, droog weer,
strenge tot matige vorst in
den ochtend. Later lichte
vorst tot temperatuur om
het vriespunt, meest zwak
ke Oostelijke tot Zuidooste
lijke wind.
Accountantskantoor
Lid n. i. B
Lid. Ned. Gen. v. Acc.
Loodsgracht 72 - Tel. 560
IJs in de Donau hier en daar
dikker dan 35 c.M. Sneeuwstor
men en scheepsrampen. Spoor
wegverbindingen verbroken.
In den Balkanheerscht thans
strenge koude. Temperaturen van
30 tot 40 graden onder nul worden
geregeld gemeten en vele groote ri
vieren zijn met een dikke ijskorst
bedekt.
De koude, welke op de
Roemeensche vlakte
heerscht, heeft zich uitgebreid in de richting
van Besarabië waar men temperaturen van
36 graden onder nul heeft gemeten. Het ijs
op de Donau wordt steeds dikker en op
sommige plaatsen is de dikte reeds meer
dan 35 c.M.
Tengevolge van den storm hebben zich
op de Zwarte Zee talrijke ongelukken voor
gedaan. Gisternacht is in den IJosporus de
Etessarabia, een oud schip, gestrand. De op
varenden zijn gered, doch het schip is ver
loren. Voorts meldt men het vergaan van
een Italiaansch schip, dat kortgeleden met
een lading graan van Constanza naar Italië
was vertrokken.
In Joego-Slavië
blijft de temperatuur dalen. Sneeuwstormen
belemmeren het treinverkeer, en verschei
dene treinen zijn ingesneeuw. Gendarme
rie en militairen trachten den reizigers te
hulp te komen, doch op verscheidene plaat
sen konden zij er niet in slagen, een weg
door de sneeuw vrij te maken. Of en hoe
veel slachtoffers er zijn, is nog niet bekend.
In geheel
Griekenland
heerschen sneeuwstormen en een onverbid
delijke koude. In verscheidene streken zijn
de spoorwegverbindingen verbroken. De ex-
presstrein Athene-Berlijn is niet vertrokken.
De zee is zeer stormachtig. Verscheidene
»chepen hebben hun datum van vertrek uit
gesteld.
Steenkolenvraagstuk in Hongarije
De Hongaarsche ministerraad heeft in
zijn vergadering van gisteren onder meer
het kolenvraagstuk behandeld. Men kwam
tot de conclusie, dat de kolenschaarschte
te Boedapest een kwestie van distributie is:
door de groote koude is de aanvoer van
steenkolen gestoord. In verscheidene huizen
functionneert de centrale verwarming niet
meer. Bij Debreczem zijn twee menschen
doodgevroren.
De proeven voldoen goed!
Op het traject MadridSevilla van de
Spaansche spoorwegen zijn voor het eerst
proeven genomen met nieuwe dieselwa-
gens. Deze wagens kunnen een snelheid
van 120 K.M. per uur ontwikkelen, en bie
den plaats aan 80 passagiers. De wagen ia
gestroomlijnd. Aangezien de proeven heb
ben voldaan, zullen deze wagens binnen
kort regelmatig dienst doen.
Nieuwe plannen voor Ameri
kaans chen scheepsbouw.
De „New York Times" deelt mede, dat de
commissie voor .den scheepsbouw overweegt
binnenkort twee koopvaardijschepen van
35.000 ton te bouwen, welke gemakkelijk
kunnen worden omgebouwd tot vliegkamp
schepen, ruimte biedend voor 75 vliegtui
gen elk>