dagblad voor den helder en hollands noorderkwartier verbrijzelt kolenwagen f Hoofdconducteur van goederentrein gedood Joegoslavische torpedojager gezonken ine-i het laatste woord" Koning Carol Brittannies garantie voor België Sovjet- commando speelt hoog spel! onder Duitsche druk Minister weerlegt verwijten Door mitrailleur- schoten getroffen KONINGSTRAAT 78, DEN'HELDER, TELEFOON 30 fj LIJNEN) DONDERDAG 25 JANUARI 1940 68e JAARG. No. 8832 Talrijke slachtoffers Meer Roemeensche olie naar het Duitsche rijk Dit nummer bevat 8 pagina's EERBERICHT DE BILT SEINT» Afdoende verweer tegen Russische tanks HELDERSCHE COURANT Uitgave de* Ultg.-MJJ. HoUandi NoorderkwarQer N.V. te Den Helder LOCOMOTIEF BIJ WEERT DOOR ONVEILIG SIGNAAL GEREDEN? De personentrein, welke om 18.05 uit Maastricht naar Den Haag vertrekt en te 19.25 uur in Weert moet aan komen, is gisteren vijfhonderd meter voor dit stafion achterop een goede rentrein gereden. De hoofdconduc teur van den goederentrein is bij de botsing doodelijk gewond, terwijl een der conducteurs een hoofdwonde op liep en een aantal reizigers van den personentrein lichte kwetsuren be kwamen. Naar het schijnt is de hot sing een gevolg van het feit, dat van den goederentrein, die eveneens op weg was naar Weert, de laatste wa gens losschoten en terugrolden, waar bij tot overmaat van ramp de be stuurder van den personentrein door onveilig signaal zou zijn gereden. De materieele schade is zeer groot. Een hevige slag. Het mistte In dezen hoek van Limburg èterk, toen omstreeks half acht nabij het sta tion Weert een hevigen slag, gevolgd door een dof gedreun, dat seconden lang aan hield, werd gehoord. Men snelde naar de spoorbaan, bij het viaduct over den weg naar Maesdijk, vanwaar het geluid kwam en vond drie kolenwagens schots en scheef over het dubbele spoor liggen. Het bleek, dat van een kolentrein bestaande uit veertig kolenwagens, de laatste wagens waren losgeschoten en waren teruggerold in de richting Roermond, waarheen de spoor baan omlaag loopt. Op hetzelfde oogenblik naderde de personentrein nr. 80 uit Maastricht. De machinist van dezen trein iag opeens eenige wagens, uit den mist op doemen. Hij remde krachtig, maar een onge luk was niet meer te voorkomen. Met een geweldigen slag botste de locomotief op het rollende stel, waarvan de achterste wagen volkomen verbrijzeld werd. Andere wagons schoten uit de rails en sloegen om, tengevol ge waarvan het dubbele spoor werd versperd. Hoofdgeleider overleden. Do hoofdgeleider van den kolentrein, de heer J. Ots uit Heerlen, die op zijn plaats in den laatsten wagen, den bagagewagen was gezeten, liep hoogst ernstige verwon dingen aan het hoofd op en werd nadat een pastoor uit Weert hem geestelijken bijstand had verleend, naar het Sint Jansgasthuis te Weert overgebracht, waar hij kort na aan komst is overleden. Aanvankelijk vond men slechts de uniformjas van den man, doch la ter ontdekte men het slachtoffer onder de resten van het versplinterde rijtuig. Met de hooiden tegen elkaar. In den personentrein waren vele passagiers door den schok van de botsing met de hoofden tegen elkaar geslagen, doch niemand van hen liep verwondingen op. Wel had een der conducteurs een wond aan het hoofd opgeloopen, welke bij onderzoek in het Sint Jansgasthuis niet van ern- stigen aard bleek. t Was met onze voorraadvor- mint] wel in orde! In de zoo juist verschenen memorie van antwoord op het voorloopig verslag der Eerste Kamer nopens het buitengewoon crediet voor de voedselvoorziening, zegt de minister van Economische Zaken, dat hij het in genen deele eens kan zijn met die leden, welke als hun meening te kennen hebben gegeven, dat de regeering met de voorraadvorming te juister tijd in gebreke zou zijn gebleven. Zooals de regeering reeds meermalen te kennen heeft gegeven, is er °P dit terrein veel verricht, zoodat ons land m een het algemeen zeker niet ongunstige voorraadpositie verkeerde bij het uitbre ken van den oorlog. Deze positie is sinds dien nog belangrijk gunstiger geworden, ter WÜ1 het streven van den minister er voort durend op gericht blijft, haar zooveel moge lijk te versterken. De geuite meening dat het verstrekken t'an eenige nadere toelichting op deze cre- dietaanvrage alleszins verantwoord zou zijn, kan de minister tot zijn leedwezen niet deelen. Hij blijft van meening, dat het strijdig met het landsbelang zou zijn om Uitvoeriger toelichting omtrent de beste ding van dit buitengewoon crediet te ver strekken. Het eenige dat hij kan mededee- len is, dat het grootste deel. der reeds ge dane uitgaven betrekking had op den aan- tan Voedingsmiddelen; Een geneesheer uit Weert, die onmiddel lijk was ontboden, verleende den slachtof fers de eerste hulp. Soldaten assisteeren. Tengevolge van het ongeluk zijn de trein verbindingen van Weert met Maastricht en Duitschland verbroken. Het verkeer met Midden- en Zuid-Limbrug wordt via Hel mond onderhouden. Soldaten uit den omtrek hebben onmiddel lijk een aanvang met het opruimingswerk gemaakt, teneinde de stagnatie van zoo kort mogelijken duur te doen zijn: Het laat zich evenwel aanzien, dat er geruknen tijd mee gemoeid zal zijn, voordat het verkeer op dit baanvak zal zijn hersteld. Door onveilig signaal? De mogelijkheid is niet uitgesloten, dat de machinist van den personen trein door een onveilig signaal zou zijn gereden. Doordat de zware mist het zicht tot twee meter beperkte, zou hij dit niet hebben gezien. Men heeft nog niet kunnen vaststellen of de zes laatste wagens van den kolentrein vóór of tengevolge van de botsing zijn losge raakt. In den loop van den avond zijn eenige spoorwegautoriteiten van Utrecht naar Weert gegaan om een onderzoek in te stel len naar de oorzaak van de botsing. Met de materieelploeg, die het opruimings werk ter hand neemt, is de groote kraan wagen van de Nederlandsche Spoorwegen uit Nijmegen naar de plek van het ongeval vertrokken. De boot met 130 man op rif ge- loopen. De Joegoslavische torpedojager Loebliana is gistermiddag, na op een zich onder water bevindende rif te zijn gestooten, in de Adriati- sche zeehaven Sibenik gezonken. Er zouden talrijke slachtoffers te betreuren zijn. De ramp geschiedde toen het schip met twee andere torpedojagers, de Belgrado en de Zagreb, manoeuvreerde om de haven bin nen te komen. De autoriteiten hebben ter stond een onderzoek in gesteld en de haven door de politie laten afzetten. Nader vernemen we nog, dat de storm, die gisteren aan de Joegoslavische Adriati- sche zeekust woedde, sterke stroomingen aan den haveningang tengevolge had en het manoeuvreeren zeer bemoeilijkte. De Loebliana slaagde erin, de haven binnen te komen, doch door den stroom werd de oorlogsbodem op een rif gedreven. Terstond stroomde het water de machine kamer binnen het schip zonk vrijwel onmid dellij k. Toen de ramp zich afspeelde had de Loebliana 130 man aan boord. De torpedojagers Belgrado en Zagreb snelden direct te hulp, doch toen zij ter plaatse waren, was de Loebliana reeds onder water ver dwenen. Daardoor heeft men ook het aantal slachtoffers nog niet kunnen vaststellen. De Loebliana was in Joegoslavië gebouwd en in 1938 te Split te water gelaten. Het was één der vier torpedojagers der Joego slavische Marine. Kapitein Achlin, de commandant van de Loebliana, die gered kon worden, is in ver band met het onderzoek in verzekerde be waring gesteld. DOODELIJK ONGELUK TE KATWIJK AAN ZEE. Door het breken van een cordonbeugel van een lichte mitrailleur heeft te Katwijk aan Zee een droevig ongeluk plaats gehad. De lichte mitrailleur viel op den schouder van den helper J. van Duyvenbode. Deze werd door eenige schoten doodelijk getroffen. De overledene was 23 jaar oud en woonde te Katwült san Zeet ONZE VLOOTVERSTERKING. PRO EN CONTRA SLAGKRUISERS. Pleidooi voor krachtige vloot- basis. Met betrekking tot onze Zeemacht lezen wij in het zoo juist verschenen voorloopig verslag der Eerste Kamer over de Defen- siebegrooting voor 1940: Verscheidene leden verklaarden, zeer misnoegd te zijn over het feit, dat nog steeds geen beslissing is genomen omtrent de versterking van de Zeemacht. Ook de beide vorige kabinetten hebben, dus be toogden zij, de noodzakelijkheid van zoo danige versterking erkend. Nochtans is we der een jaar verioopen, waarin niets an ders is geschied dan het plegen van over leg. Er dient spoedig gehandeld te worden. Het geldt immers in casu de levensbelan gen van ons volk. Derhalve behoort ook in dezen een snelle beslissing in de eene dan wel in de andere richting te worden genomen. Daarbij moeten, volgens de hier aan het woord zijnde leden, de marine-deskundigen, vermits het hier een militair-technisch vraag stuk betreft, het laatste woord heb ben en zal de regeering zich hier bij hebben neer te leggen. Wacht, zoo werd voorts betoogd, de re- geering op de ervaringen, welke in dezen oorlog staan te worden opgedaan, dan komt zij te laat, al worde toegegeven, dat men uit recente lessen wel eenig profijt kan trekken. Bijtijds gereed! De leden, die zich uitspraken voor slag kruisers, vooral ten behoeve van de ver dediging van Nederlamdsch-Indië, achtten' hun standpunt voldoende bekend en dron gen met klem op het nemen van een be slissing ter zake aan. Naar hun gevoelen moeten wij gereed zijn, alvorens in het Ver re Oosten een conflict uitbreekt; Voorts wa ren zij van oordeel, da'? hoe verder de ver sterking onzer maritieme defensie is gevor derd bij het sluiten van den vrede, des te krachtiger wij alsdan zullen staan. Indien, zoo zeiden eenige leden, het al juist is, dat onder het meerendeel der des kundigen eensgezindheid bestaat omtrent den aanbouw van een aantal slagkruisers, zoo deelen daarnevens alle deskundigen de meening, dat de aanschaffing van zwaar materieel ten gebruike bij de verdediging van NederlandschIndië volstrekt gepaard moet gaan met de inrichting van een krachtige basis, waarin de vloot vei lig is en vrij om in en uit te loopen. De hier aan het woord zijnde leden nu spraken de verwachting uit, dat het eventueele wetsont werp daaromtrent volledige klaarheid zou brengen. Sommige leden bleven den aanbouw van slagschepen, van voldoende snel heid, pantsering en artilleristisch vermogen, bepleiten. Alleen zulke schepen achtten zij in staat om de grootste eenheden van andere vloten te bestrijden. Schepen, welke die drie kenmerken niet bezitten, oordeelden zij onvoldoende. „Onoverkomelijke bezwaren". Weer andere leden wenschten te wijzen op een drietal, huns inziens onoverkomelijke bezwaren tegen den aanbouw van slagkrui sers, te weten: 1. Dat deze eerst na vier of vijf jaren zullen zijn voltooid, terwij! niet valt te voor zien, hoe alsdan de politieke en militaire omstandigheden in de wereld zullen zijn. 2. Dat de aanbouw van zoodanige sche pen, te zamen met de onvermijdelijke com- pletaire uitgaven, als de aanschaffing van nieuw klein materieel, uitbreiding van ha veninrichtingen e.d., naar veler opvatting verre de financieele krachten van Nederland en Nederlandsch-Indië te boven gaan. 3. Dat men in zulke schepen het risico der actie te zeer concentreert Ongeveer 75 pet. der Roemeensche olie productie is in handen van buitenlandsche maatschappijen, waaronder tal van Engel- sche en Fransche. Ook onze Koninklijke heeft groote belangen in het land van Ko ning Carol. Tot dusverre hebben de BritschFransche maatschappij uit te respecteeren patriotische overwegingen, halsstarrig geweigerd olie aan Duitschland te leveren. Hierdoor kwam Roemenië in een scheeve positie tegenover Berlijn. Immers het is te begrijpen, dat Duitsch land er in de gegeven omstandigheden op staat minstens eenzelfde kwantum olie van Roemenië te ontvangen als vóór den oorlog. Met de verhouding van de Roemeensche re geering tot de machtige oliemaatschappijen heeft men te dien aanzien in Berlijn niets te maken. Vrij zeker mag worden aangeno men, dat men van Duitsche zijde ko ning Carol te verstaan heeft gegeven, dat hij er voor had te zorgen, dat de rebelleerende oliemaatschappijen hun on-Roemeensche, dus niet-neu- trale houding staakten. Voor deze, in wezen gerechtvaardigde eisch, welke daarenboven neerkomt op het naleven der afgesloten han delsverdragen, kon Boekarest op den duur niet doof blijven en koning Ca rol heeft dan ook thans decreten af gekondigd, welke er op neer komen dat het gezag van den Staat het eigendomsrecht van de oliemaat schappijen op hun eigen olie over koepelt en dat tenslotte de Roemeen sche regeering kon beslissen, waar heen de petroleum zal worden uit gevoerd. Deze houding vloeit logisch voort uit de moeilijke neutrale positie van Roemenië en wij, die in een andere storfhhoek van ons zieke Europa zitten, kunnen deze houding begrijpen en waardeeren. Anders is het natuurlijk met de geallieer den, die vreezen, dat de gewijzigde houding van Roemenië er tenslotte toe zal leiden, dat Duitschland met het grootste deel der Roemeensche olieopbrengst zal gaan strij ken. Mag men de loopende geruchten gelooven, dan zou Londen reeds in Boekarest hebben Verwachting: Des ochtends strenge tot matige vorst, in den middag lichte vorst tot om het vriespunt, neve lig tot half bewolkt of be trokken, waarschijnlijk droog weer, zwakke tot ma tige meest Zuidelijke wind. doen weten, dat het tegenover een pro-Duit- sche houding in de oliekwestie, repressailles zou stellen, o.a, de opschorting der leverin gen van oorlogsmateriaal. Wij gelooven niet, dat het zulk een vaart zal loopen. Roemenië, dat in hoofdzaak pro geallieerd is, zal zeker slechts noodgedwon gen zijn verplichtingen jegens Duitschland nakomen en hoe men tenslotte ook in Roe menië moge denken, voor alles is men er Roemeen en als zoodanig zal ook de regee- ring zeker den weg trachten te vinden om een strikte, rechtvaardige neutraliteit in acht le nemen, waarbij van bevoorrechting van Duitschland wel geen sprake zal zijn. „BRUSSEL ZAL ZELF WEL OM HULP VRAGEN". In het Engelsche Lagerhuis heeft Hen- derson JJtewart den premier gevraagd, of de verklaring van generaal Gort, volgens wel ke de FranschBritsche garanties bliksem snel in werking zouden treden, bij een aanval op België, de weloverwogen opvat ting der regeering weergeeft. Chamberlain antwoordde, dat de regeering haar volle aandacht wijdt aan de vraag, door welke middelen Engeland zijn garantietoezeggin gen van welken aard ook, zal nakomen. De premier herinnerde aan het verdrag van Locarno van 1925, bevestigd in 1936, aan de BritschFransche verklaring, die daar op volgde en aan die te Brussel op 27 Aug. 1939 tegenover den Koning der Belgen af gelegd. Stewart stelde daarop de vraag: „Wat is het criterium voor een aanval?" Zou het een bedreiging met aanval in houden en wie zou daarover beslissen?" Hierop antwoordde Chamberlain: „De regeering moet zich het recht voorbehou den daarover te beslissen." België beslist! In Belgische kringen te Londen wordt er op gewezen, dat de voornaamste factor, die de garantie van kracht zou doen worden, moet zijn een door België zelf te doen ver zoek, de bepalingen der garantie van kracht te doen worden. OFFENSIEF BIJ LADOGAMEER STELT HET VOOR HAAST ON OVERKOMELIJKE MOELIJKHE- DEN. Terwijl de lelie strijd voortduurt ten Noorden van het Ladogameer, waar de Russen pogingen in het werk stellen om den Finschen flank heen te trekken, wordt het steeds duidelijker, dat het Sowjet Russi- opperbevel veel op het spel zet bij dit offensief. De strijd wordt gecon centreerd langs den eenigen spoor weg in het district, waarvan een deel in Finsche handen en een deel in Russisch bezit iS. Het terrein, waarover de Russen trachten op te rukken, is verschrikkelijk moeilijk, het bestaat grootendeels uit wouden en moerassen. Er is slechts één hoofdweg in het geheele district. Wanneer de Russen dien in hun be zit hadden, zouden zij kunnen op rukken naar het hart van Finland. Tot dusverre echter hebben de Fin nen hun stellingen weten te handha ven* HET RUSSISCHE LEGERBERICHT maakt van dit alles geen melding. Het com muniqué van het hoofdkwartier van het mi litaire district Leningrad luidt: Op 24 Jan. in alle richtingen bedrijvigheid van verken kers en schermutselingen van kleine infan- terie-eenheden. De Sovjet Luchtmacht ver richtte verkenningsvluchten. HET FINSCHE LEGERBERICHT vestigde speciaal de aandacht op bombarde menten der Russen op verschillende plaat sen, waar ziekenhuizen bestookt zouden zijn. Te Nurmis is een vliegtuigbom van 100 kg. terecht gekomen in den schuilkelder van het garnizoenshospitaal Negentien personen werden gedood, o.m. een dirigeerend arts en verscheidene zieken Ta! van zieken werden zeer ernstig gewond. Er zijn in het geheel wel 400 bommen boven tien plaatsen uitge gooid. Een tiental gebouwen werd verwoest. Negen Russische vliegtuigen zijn neerge haald. 30 Britsche vliegtuigen aange komen? Het bericht van de aankomst van dertig Britsche vliegtuigen in Finland, waarover in de buitenlandsche pers melding is ge maakt, worden door het Britsche ministerie van luchtvaart noch bevestigd noch ont- k»nd. RUSSISCHE TANKVERLIEZEN VERRAST ZELFS DE FINNEN! De correspondent van Havas meldt: De verliezen die door de Sovjet-Russische tanks geleden zijn, hebben iedereen verrast en in de eerste plaats de Finnen zelf. De Bolsjewiki hadden verwacht, dat zij de Fin sche hoofdstad in enkele dagen tijds zouden bereiken. Een van hun redenen voor dit ver trouwen was, dat zij erop rekenden, dat hun tanks de grens zouden overschrijden en groo- telijks zouden bijdragen tot vergemakkelij king van de overwinning. Nu zijn er van de duizend tanks, die de Sovjets in het veld brachten bij den aanvang der campagne in Finland niet veel meer dan vijfhonderd over. In den aanvang zijn veel tanks op land mijnen geloopen, later vernielden de Finnen een groot aantal door hun anti-tankkanon nen: Het kaliber der kanonnen is ongeveer anderhalve duim. Zij vuren een projectiel af, dat zelfs de pantsering der machtigste tanks doorboort. Daardoor springt terstond de tankbemanning door de scherven die van de tankbemannig door de scherven die van de pantsering afvliegen, gedood. Het derde middel tot verdediging tegen de vijandelijke tanks werd gevormd door de ver sperringen die in den loop van den vorigen zomer zijn opgeworpen en waaraan door alle lagen der Finsche bevolking is medegewerkt. Deze versperringen van allerlei aard waren doeltreffend. Alleen de zwaarste Russische tanks kwamen er over heen. maar de kleine en middelgroote tanks konden er niets tegen uitrichten. Vaak waren de versperringen ge maakt van blokken graniet, die diep in den grond vastgezet werden. Met duizenden en duizenden bommen en granaten trachtten de Russen dit versterkingssysteem aan te tasten, doch zonder succes. Of., doodgevroren! Het is nog interessant te weten, dat de bemanning van een tank verschrikkelijk te te lijden heeft van de koude. De motoren bevriezen snel en vaak moeten de Russen ze voortdurend op gang houden met het ge volg, dat tien of twintig maal meer brand stof verbruikt wordt dan verwacht werd. Niet zelden komt 't voor, dat tanks die lan gen tijd gefunctionneerd hebben, op een ge geven oogenblik werkelijk in actie moeten komen en dat dan door gebrek aan brand stof de motor afslaat. Zoodra de motor niet meer werkt, zit de bemanning letterlijk op gesloten in een ijskast en komen de inzitten den om in de kou.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1940 | | pagina 1