dagblad voor den helder en hollands noorderkwartier tot den bodem der rivier v r ij d a g 9 FEBRUARI 1940 De rivieren kruien REGELMATIGE KLM. DIENST op TRANSVAAL? Dr. Colijn zal met Aveooi overleggen De kachel uit op Ameland MAN TEGEN MAN in de Mannerheimlinie Koude lucht naar ons land Twee pond suiker op bon 13 Fokkers jachtkruiser BEWAKINGSGROEPEN voor onze kunstschatten KONINGSTRAAT 7a, DEN HELDER. TELEFOON 50 f2 LIJNEN) 68e JAARG. No. 8845 De Lek van Rotterdam tot Vreeswijk opengebroken Koninklijke belangstelling voor den titanenarbeid der ijsbrekers Hare Majesteit de Koningin heeft gisteren nabij Vreeswijk den titanenarbeid gadegeslagen van de ijsbrekers in de rivier de Lek. Van half drie tot het invallen der duisternis heeft Zij den strijd tegen de ijsmassa gevolgd, een strijd welke tenslotte met succes werd be kroond. De Lek is open van Rotterdam tot Vreeswijk. Onze speciale verslaggever heeft de tocht op een der vier ijsbrekers meegemaakt en uit zijn verhaal blijkt met welke enorme moeilijkheden men heeft te kampen, vóór het ijs zich gewonnen geeft. yier ijsbrekers. de koningin komt! duisternis brengt nieuwe moeilijkheden. een race tusschen de ijsbrekers! josef avenol. „Ijsbeer" op het N.H. Kanaal losgelaten Dlt nummer bevat 8 pagina's EERBERICHT DE BILT SEINT* Kabelballon in Zuid-Beijerland gedaald HELDERSCHE COURANT Uitgave der Ultg.-Ml|. HoQaadi Noorderkwartier N.V. te Den Helder De „Van Hogendorp" en de „IJsbreker I" ,van de N.V. Sleepdienst „De Roode Ster" en de „Breezand" en de „Urk" van de ree- derij Gebr. J. J. Roelofs te Rotterdam ver trokken Woensdagmorgen ofai acht uur uit de Maasstad en gedurende 22 uur waren zij ln volle actie. Vooral het laatste gedeelte, de negen ki lometer van Lexmond tot Vreeswijk was zeer zwaar, zwaarder dan het 41 kilometer lange traject RotterdamLexmond, dat men Woensdag reeds had weten vrij te krijgen. De oorzaak hiervan was ten deele, dat veertien dagen geleden de ri vier reeds tot Lexmond opengebro ken was, zoodat het ijs hier groo- ten deels uit aaneen gevroren schot sen bestond. Na Lexmond kwam 't gedeelte, dat nog niet gebroken was en bovendien zaten in deze ne gen kilometer enkele ijsdammen, Vooral de dam bij Lexmond was een taaie tegenstander. Hij was zoo dik, dat het ijs bij ebtij tot den bodem van de rivier stond. De mist belemmerde bovendien de werk- Baamheden zeer. Een aardig moment deed zich even bo- tven Lexmond voor. Sinds 6 Januari j.I. was daar het honderd tons vrachtschip „de Kraanvogel" ingevro ren. Het scheepje was destijds door de vorst overvallen en ongeveer dertig meter van den zuidelijken oever in het ijs vast geraakt. Om twaalf uur gistermiddag be reikte de „van Hogendorp" als eerste het schip en een kwartiertje later kon het zijn zoo plotseling onderbroken reis van Keulen naar Rotterdam voortzetten. Ook het dooien vormde, hoe vreemd het Ook moge klinken, een hinderpaal bij het breken. Het ijs was door den dooi namelijk zacht geworden en scheurde niet meer. De schotsen, welke werden afgebroken, waren dus betrekkelijk klein en daardoor kwam het, dat de ijsbrekers. die met een tusschen ruimte van ten hoogste twintig meter naast elkaar werkten, slechts zeer weinig steun van elkaar ondervonden Inmiddels was de belangstelling voor het werk van de ijsbrekers op de oevers zeer groot. Overal stonden menschen lang den wal en zelfs auto's, die den weg over den dijk volgden, onderbraken af en toe hun reis voor eenige oogenlikken om het bre ken gade te slaan. Ongemerkt had zich H.M. de Koningin, vergezeld van haar Hofdame, jonkvrouwe van Tets en haar adjudant, generaal-ma- joor, jhr. de Jonge van Ellemeet, bij de toe schouwers gevoegd. Plotseling herkende men den Koninklijke Standaard op de auto der hooge bezoekers. In weinige oogenblikken had het nieuws over de schepen de ronde gedaan en de volledige bemannin gen van de ijsbrekers, uitgezonderd het machinekamerpersoneel, alsme de de gasten, verzamelden zich op de dekken! De reis werd, toen het donker begon te Worden, nog veel moeilijker. De rivier is voor Vreeswijk smal en de schepen hadden weinig ruimte om te manoeuvreeren. De dikte van het ijs had tengevolge, dat de schepen talrijke malen volkomen uit hun koers liepen en enkele malen naderden de schepen elkaar op bijna beangstigende wij- sa. De kunde van de bemanningen voor kwam echter ieder incident. Om half zeven kwamen de lichten van de Beatrixsluis, te Vreeswijk, welker lichten speciaal voor de ijsbrekers ontstoken waren, in zicht. Tevens werd hiermede het moeilijk ste deel van den tocht bereikt immers nu kwam weldra het oogenblik dat de schepen de sluishaven moesten indraaien en zij van stroomend water in stilstaand water kwa men. Om niet door den stroom met het ijs °P de westelijke oever van de haven te wor den gedrukt, waren de ijsbrekers genood zaakt tot voorbij den ingang van de haven te varen. Hier bleek het noodzakelijk, dat de rollen verdeeld werden. De „Van Hogen dorp" en de „Breezand" gingen voorop, ter wijl de „Urk" en de „IJsbreker 1" voorloo- pig min of meer op non-actief kwamen. Toen men echter goed en wel binnen de haven was, werd dit den kapitein van de „IJsbreker 1" te machtig. Deze kapitein woont in Vreeswijk, en het denkbeeld, dat hij niet de eerste zou zijn, die de sluis zou bereiken, was te veel voor hem. Op een ge geven oogenblik kwam ook de „IJsbreker" naar voren en spoedig daarna ontstond een sportieven strijd tusschen de drie booten, wie het eerst de meerpalen zou bereiken. De „Breezand" was tenslotte na een harden strijd de eerste. Om kwart voor acht lagen de vier schepen naast elkander gemeerd om den nacht voor de sluis door te brengen en heden, nadat ook in de sluis het ijs gebro ken zal zijn de terugreis naar Rotterdam te aanvaarden. Het ligt in de bedoeling dat de „Wilhelmi- na Goedkoop", die gisteren uit Amsterdam is vertrokken om het MeFwedekanaal open te breken en tot Nigtevegt was gekomen, in den loop van heden eveneens tot de Bea- trixsluis komt, zoodat de scheepvaartverbin ding tusschen Amsterdam en Rotterdam her steld zal zijn. Echter inmiddels was de wind gisteren van Zuid via het Westen tot Noord oost geruimd en de temperatuur onder nul gedaald. Geen bemoedigend teeken voor hen, die hun uiterste best hebben gedaan om de hegemonie van het ijs te breken. HET KRUIEN VAN DE RIVIEREN RIJNCNWAAL 0 Sptjksche - overlaat Spijksche-Lendsdijk «ter-voort viii Dijken Het kaartje geeft den lezer een goed beeld van de kritieke punten bij het kruien van de rivieren Rijn en Waal, o.a. Lobith. Driepolder, Spijk, Millingen enz., De Spijksche overlaat werkt op volle kracht, het Rijnwater stroomt met hevig lawaai en in groote hoeveelheden de oude Rijnbedding in Er ligt een geweldige ijs- dam, aan den Landsdijk „De Driepolder", op de kaart aangegeven met de plaatsen Aart, Pannerden en Herwer. Dit gedeelte is een eiland geworden. Het plaatsje Spijk was al direct geïso leerd toen de overlaat in werking kwam. De Waal was gisteren in vollen drift; het ijs had zich vast gezet te Lent bij Nijmegen. De Rijn zit weer te Millingen. De voorwaarden zijn alleszins gunstig. De welgeslaagde Transvaalvlucht van het K.L.M.-vliegtuig de Reiger, waarvan wij gis teren melding maakten, opent het uitzicht op een regelmatige luchtdienst tusschen Ne derland en Zuid-Afrika, met, zoolang de oor log duurt, als startplaats Napels. De outilla ge langs de geheele route is van dien aard gebleken, dat een dergelijke verbinding in het geheel niet denkbeeldig moet worden geacht. Natuurlijk dienen er allerlei forma liteiten te worden vervuld, zoo o.a. het vra gen van toestemming aan de regeering van Zuid-Afrika. Zooals begrijpelijk, zijn, bij aankomst in Johannesburg van de Reiger, door den K.L.M. vertegenwoordiger, den heer Rever, reeds voorbereidende besprekingen gehouden. De ze droegen, naar wij vernemen, een opti mistisch karakter. Nadat de conferentie in het Vredespaleis geëindigd was, is gisteravond om 8 uur het officieel communiqué over de besprekingen uitgegeven. Het luidt o.m. als volgt: Het comité is begonnen met een algemeene en inleidende bespreking, die betrekking had op de samenstelling van het toekomstige centrale comité en eveneens op de werk zaamheden, die dit centrale comité zal ver richten. Het organisatiecomité heeft besloten, dat zijn president, dr. Colijn, en de secretaris van den Volkenbond (Avenol), overleg zul len plegen met bterekking tot de uitnoodi- gingen tot de staten en tot de individueele personen, die zouden kunnen worden aange wezen als leden van het centrale comité. Op grondslag van dit overleg zullen de pre sident en de secretaris-generaal vervolgens een voorstel indienen bij het organisatieco mité. Tezelfdertijd is besloten niet alle plaatsen, die door de Assemblée voor beide categorieën leden voorzien zijn (32) te vervullen, maar er voor het oogenblik eenige open te laten. Dan maar bij de buren inwo nen Het eiland in nood. Bakkers kunnen vandaag niet bakken. Sedert Zaterdag is Ameland volkomen ge- isoleerd. Men heeft sindsdien geen post ont vangen, terwijl ook de mogelijkheid ont breekt om van of naar het eiland te komen. Zoo bevinden zich thans in verscheidene deelen van het land zeelieden, die van Za terdag toen het K.L.M.-vliegtuig voor Ame land hen niet kon medenemen reeds op een gelegenheid wachten om naar huis te kunnen gaan .Een bewoner van Ameland is overleden. Zijn kinderen kunnen niet ko men om de begrafenis bij te wonen. K.L.M.-vogels konden niet dalen. De afgeloopen dagen was de mogelijkheid uitgesloten, dat een K.L.M.-vliegtuig het ei land uit zijn isolement zou verlossen, aan gezien de bodemgesteldheid van het strand op Ameland zich hiertoe thans niet leent. In 1929 was men er op Ameland minder ernstig aan toe, dan dezen winter, Toen immers kon men een tocht over het ijs naar den vasten wal maken om de benoodigde le vensmiddelen te halen, doch dit is nu niet mogelijk. Eenige malen heeft men een poging on dernomen om de Wadden over te steken, doch het ijs bleek onbetrouwbaar voor een dergelijk experiment. Dat een en ander zijn invloed op het ei land doet gelden, spreekt van zelf. Zoo zullen verscheidene bakkers van daag geen brood kunnen bakken, omdat zij gebrek aan gist hebben. Groenten zijn reeds niet meer te ver krijgen, evenmin als fruit. Bovendien beschikken enkele handelaren zelfs niet meer over veevoeder, Het meest nijpende van alles is even wel, dat er groot gebrek aan brand stoffen bestaat. Dit heeft menigen bewoner van het eiland doen beslui ten zijn eigen huis te sluiten en bij anderen in te gaan wonen. Door ijsmassa's bedreigd. De hoop, dat de dooi zou doorzetten, is in middels weer vervlogen. De noordoostelijke wind doet de eilandbewoners het hart vast houden. Geweldige ijsmassa's aan de zuid kust van Ameland leveren een groot ge vaar op voor de schepen, die daar gemeeY liggen. IJSBREKER VANDAAG IN DEN HELDER? De ijsbreker „Ijsbeer" is door de ver- eeniging IJsstrijd afgehuurd, om te trachten heden het Noordhollandsch Kanaal open te breken. De ijsbreker vaart vanuit Amsterdam en wordt vanavond in Den Heider .verwacht, DE RUSSEN MET GROOTE VERLIEZEN TERUG GESLAGEN. Russische divisie in nood? Volgens een bericht uit Helsinki hebben de Russen Woensdag op een gegeven oogen blik zich werkelijk een weg gebaand tot in de Mannerheimlinie. Er werd hier man tegen man gevochten, maar na enkele minuten dreven de Finnen de Russen weer uit de linie. Ondanks de groote opoffering van menschen en materiaal door de Russen, houdt de Mannerheimlinie dus nog steeds krachtig stand. De Russische verliezen aan de verschillende fronten worden hier alleen reeds over de laatste twee dagen geschat op 3000 tot 4000 man. De Russische reserves aan menschen en materiaal schijnen bijna onuitputtelijk, te oordeelen naar de roekeloosheid, waarmee zij worden verspild. Volgens een gisteren ge- DE STRIJD BIJ SUMMA RUSt-AND publiceerde schatting hebben de Russen se dert den aanvang van den oorlog 308 vlieg tuigen verloren, 600 tanks, drie kleine oor logsschepen, een duikboot, 203 zware kanon nen, 1294 machinegeweren, 552 motorvoer tuigen, 1560 paarden en twee versperrings ballons. De grootste macht ontplooien de Russen op de landengte van Karelië, doch de be- I Verwachting: Geleidelijk toene mende vorst, betrokken tot half bewolkt, geen neerslag van beteekenis, matige, tij delijk krachtige Noordoos telijke tot Oostelijke wind. richten over vijf aanvallen op een dag wor den in neutrale militaire kringen met wan trouwen gezien. Op de eerste plaats duurt het daglicht slechts vijf tot zes uur, terwijl bovendien de Russen niet over voldoende transportmiddelen beschikken om de aan vallende troepen te doen aflossen. Volgens de Finsche legerberichten zijn de Russische aanvallen op alle fronten afge slagen. Het is mogelijk, dat zich nog een Russi sche divisie aan het centrale Noordelijke front in moeilijkheden bevindt. Ruijp een week lang reeds hebben de na de over winningen van Suomussalmi en het Kianta- meer afgeloste Finsche troepen getracht deze divisie ten Noorden van Kuhmo te omsingelen. De aankomst van buitenland- sche vliegtuigen schijnt een afschrikkende werking op de Russen te hebben gehad, want de laatste dagen hebben zij slechts een paar bombardementen uitgevoerd. Finsche patrouilles zoeken in het gebied tusschen Rovaniemi en de Botnische Golf naar Russische parachutisten. Er zijn na melijk zestig valschermspringers gedaald en zij zijn niet allen gevonden. Zij dragen Finsche uniformen en hebben onder meer instrumenten voor het aftappen van de Finsche militaire telefoonlijnen bij zich. IJit Estland wordt reeds een temperatuur van 5/ araden ge meld. Nieuwe vorstinval niet van korten duur Het gebied van hooge nluchtdruk over Scandinavië neemt in beteekenis toe. Het breidt zich vooral, in zuidwestelijke rich; ting naar onze omgeving uit. Noordoostelijke winden voeren de koude lucht uit het Oostzeegebied naar ons land. In de randstaten blijft het buitengewoon koud. Uit Estland werd gisteravond reeds een temperatuur van minus 31 gr. gemeld. Bij Portugal ontwikkelt zich een nieuwe storing, die zich vergezeld van zware re gen naar Frankrijk beweegt. De dalingen van den luchtdruk, die daardoor ten Zuiden van ons land zullen optreden, moeten dan een aanwakkering van den Oosten wind ten gevolg hebben en juist daarom zal de hernieuwde vorstin val niet van korten duur zijn. Extreem lage temperaturen behoeft men, aldus de Tel., in het midden en het Noor den van ons land echter nog niet te vree zen, omdat het sneeuwdek in de drie dooi dagen geheel verdwenen is. In het Noorden waar de dooi slechts anderhalven dag zijn schepter gezwaaid heeft, ligt de sneeuw nog vrij hoog en bij de meeste opklaring kan daar de thermometer weer tot onder min. 10 graden Celsius dalen. Overigens be staat er natuurlijk eenige kans, dat in het Zuiden en midden het sneeuwdek terug keert; voor heden is de kans op neerslag echter zeer gering. Zoo kunnen we ons dus voor de eerst volgende dagen weer op eenige onaange name meteorologische verrassingen voor bereiden. Gedurende het tijdvak van heden, 9 Februari, tot en met Donderdag 29 Februari a.s., zal bon 13 der Rijksdistributiekaart recht geven op het koopen van een kilogram suiker, Het enorme gevaarte geschaard. Een kabelballon, welke naar den Noord- Noordoostelijken wind te oordeelen dezelfde is. welke gistermorgen in West-Friesland werd gesignaleerd (zie elders ind it blad) is gistermiddag om één uur door een landbou wer in een weiland aan den Molendijk, dicht hij Zuid-Beijerland gevonden. Hij waarschuw, de de politie, die op onderzoek uitging. De ze trof de ongeveer vijftig meter lange bal lon voor driekwart leeg aan. Vermoedelijk was het gevaarte op zijn langen zwerftocht gescheurd. De staaldraadkabel, waarvan de ballon was voorzien, was naar schatting 500 tot 800 meter lang. Het anker was ech ter verloren gegaan. De ballon droeg de ini tialen LZ C 2299. Men meent met een Engel- schen ballon te doen te hebben. De militaire autoriteiten zijn van de vondst op de hoogte gesteld. In hoeverre de ballonkabel schade in de omgeving heeft veroorzaakt, kon wegens den zwaren mist niet worden vastgesteld. Snelheid van 500 K.M. per uur. In een Duitsch vakblad vinden wij, aldus de Tel., enkele nadere inlichtingen over den nieuwen jachtkruiser, de Fokker G 2, die volgens het blad niet beschouwd dient te worden als een ontwikkeling van de be kende Fokker G 1. De G 2 is uitgerust met een normalen romp en gelijkt veel op de Dornier Do. 17 en Do. 215. Het ontwerp toont een twee- motorig vliegtuig, voorzien van waterge- keolde motoren van 1100 P.K. elk en esp intrekbaar onderstel. Het is nog niet ze ker of een normaal tweewielig onderstel zal worden gemonteerd dan wel een on derstel met neuswiel. Rompneus en stuurhut zijn overvloedig voorzien van ramen, zoodat het uitzicht zeer goed is in alle richtingen. De beman ning bestaat uit vier koppen, ondergebracht in één kajuit. De machine is een hoogdek ker met vrij dra genden houten vleugel en metalen romp. De verwachte maximumsnel heid bedraagt ruim 500 km. per uur. Het type is te gebruiken als gevechtsvlieg tuig, strategisch verkenner en bommenwer per jachtkruiser dus. Met den aanmaak yan het prototype wordt gewacht tot de kwestie der te monteeren motoren gere geld is. In plaats van de oorspronkelijk ge dachte motoren is het mogelijk, dat het de finitieve ontwerp twee Wright Double-Row Cyclone motoren krijgt, dat zijn luc'ntge- koelde stermotoren met een startvermogeio van 1500 pk. elk. Minister vraagt f 2 millioen aan. De minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen heeft f 2 millioen aange vraagd voor de bescherming van Nederlands kunstschatten. In de toelichting op deze aanvrage lezen wij, dat voor de bewaking van de te beschermen gebouwen, met mede werking van de burgerlijke luchtbescher mingsdiensten, groepen van vrijwilligers, zullen worden gevormd. Wanneer alle werken voltooid zullen zijn en de bewaking,sgroepen gevormd, zal met een jaarlijksch bedrag van ten hoogste f 68 ■duizend volstaan kunnen worden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1940 | | pagina 1